Ministerstwo Skarbu opracowało projekt noweli do ustawy o pań
stwowym podatku przemysłowym, który został przesłany do za
opiniowania Związkowi Izb. Zagadnienie to, posiadając bardzo wielką doniosłość i znaczenie dia sfer gospodarczych, było przedmiotem szczegółowych studjów i obrad kom petentnych or
ganów Izby. W szczególności sprawą tą. zajmowała się Komisja Finansowo-Podatkowa i połączone Sekcje Izby.
Izba, wychodząc z założenia, źe podatek przemysłowy ja ko antygospodarczy utrudnia normalny rozwój przemysłu i han
dlu, stanęła na stanowisku zupełnego i jaknajrychlejszego zniesie
nia tego podatku. Pow stałą stąd lukę w budżecie proponowała zastąpić przez pociągnięcie szerszych warstw społeczeństwa do obowiązku podatkowego, niż to obecnie ma m iejsce, oraz pod
wyżkę cen niektórych artykułów monopolowych.
Licząc się jednak z tym faktem, że postulat ten nie da się odrazu zrealizować, Izba wysunęła szereg dezyderatów, odno
szących się do zmiany istniejącej ustawy o podatku przemysło
wym, niezależnie od zmian, przewidzianych nowelą rządową.
Dezyderaty te zostały ustalone w ten sposób, aby nie spowodowały ubytku w wpływach skarbowych, lecz tylko unie
możliwiły stosowanie wyższych stawek podatkowych tam, gdzie to bynajmniej nie wypływa ani z brzmienia, ani też z intencji ustawy.
W szczególności Izba wysunęła następujące wnioski, ujęte w dwie zasadnicze grapy:
I. wnioski, dotyczące rządowego projektu noweli,
II. wnioski w sprawie zmian proceduralnych w ustawie.
Jako najważniejsze z wniosków Izby grupy I-ej wymie
nić należy następujące:
a) rozciągnięcie J6% -owej stawki podatkowej na obroty uzyskane ze sprzedaży hurtowej wszelkiego rodzaju towarów przez przedsiębiorstwa, prowadzące prawi
dłowe księgi handlowe,
b) zastosowanie i °'o-owej stawki do obrotów instytucyj kredytowych, bez względu na to, z jakich operacyj obroty te pochodzą. Uzasadnienie tego postulatu leżało zdaniem Izby w tem , że wszelkie operacje bankowe, a tem samem i operacje obcerni walutami i dewizami mają znaczenie dla życia gospodarczego, a koszty kredytu, udzielanego sferom gospodarczym przez banki, muszą wpłynąć na drożyznę pieniędzy, c) równoczesne wprowadzenie ulg podatkow ych, t. j.
od dnia 1 .IV 1930 r., dla handlu hurtowego i de
talicznego,
d) zastosowanie ulgowych stawek 1 i ^2°/ o-owych do w szystkich przedsiębiorstw handlowych, które sprze
dają nabyte przez siebie tow ary bez zmiany ich cha
rakteru, Żądanie bowiem noweli, by sprzedaż była dokonana bez zmiany postaci towaru, było niejasne i w praktyce dawałoby pole do różnolitego tłóm a- czenia pojęcia, co należy uważać za postać, oraz kiedy dany towar nie zmienia swej postaci, jak np.
przy przepakowaniu. Zachodzi bowiem pytanie, czy przez to należy rozumieć zmianę formy zewnętrznej, czy też zmianę substancji towaru, i co projektodawca miał na myśli. Z pojęcia zaś definicji handlu wypły
wa niezbicie, że przedmiotem handlu jest towar o tej samej substancji, niezależnie od zmiany jego formy zewnętrznej,
e) ściślejsze i dokładniejsze ustalenie definicji handlu hur
towego, a w szczególności podciągnięcie pod to po
jęcie sprzedaży, dokonanych na rzecz przemysłowców i przedsiębiorstw państwowych i komunalnych,
f) szereg wniosków natury formalnej, jak np. wnioski, dotyczące podziału ryczałtowych kwot podatku obro
towego, przedawnienia pretensji Skarbu Państw a, powstałych na skutek prowadzenia przedsiębiorstwa bez lub na podstawie niewłaściwego świadectwa przemysłowego i t. d.
Najważniejsze z wniosków grupy 11-ej były następujące:
a) podwyższenie minimum wolnego od opodatkowa
nia obrotu w tym sensie, by Komisja Szacunkowa
bez zgody przewodniczącego mogła zwalniać od po
datku ubogich płatników, których roczny podatek nie przekracza zł. 8 6 .— Postulat ten pozostaje w związ
ku ze zmianą naszego ustroju pieniężnego, aby zaś uprawnienie Komisji nie było iluzoryczne, Izba pro
ponowała usunąć potrzebę zgody przewodniczącego Komisji,
b ) potrącenie z obrotu efektyw nych kosztów przewozu i ubezpieczenia towarów, nieuwzględnionych w kal
kulacji ceny sprzedażnej towarów, dyskonta weksli oraz wszelkich należności ze sprzedaży towarów spisanych na straty,
c) zmiana art. 7 litera a) w tym kierunku, by l°jo-ow a staw ka podatkowa miała zastosowanie do obrotów osiągniętych przez przedsiębiorstwa przemysłowe ze sprzedaży wydobytych surowców lub wyprodukowa
nych towarów, o ile artykuły te zostały nabyte rów
nież przez przedsiębiorstwa przemysłowe, jakoteż w arsztaty rzemieślnicze, opłacające świadectwa prze
mysłowe, wymienione w części 111 załącznika do art.
23 ustawy w grupie B dla przedsiębiorstw przemy
słowych,
d) uzupełnienie punktu 4 art. 8 ustawy w tym sensie, by przedsiębiorstwa, prowadzące wydawnictwo ksią
żek i trudniące się ich sprzedażą, opłacały podatek przemysłowy tylko w formie świadectw przemysłowych, e) przesunięcie terminów płatności zaliczek na podatek
oraz niepobieranie zaliczek od osób, zwolnionych przez Kom isję Szacunkową od podatku za poprzedni rok podatkowy, na zasadzie art. 3 ustęp ostatni, f) przyjęcie zasady, że zarówno dla płatników, prowa
dzących jak i nieprowadzących ksiąg handlowych, obrót nie może by ć ustalony odmiennie od złożone
go zeznania, jeżeli przedtem nie dano płatnikowi spo
sobności do udzielenia wyjaśnień. O ile zaś przed
stawione przezeń wyjaśnienia nie usuną wątpliwości co do prawdziwości i dokładności złożonych zeznań, wówczas bez względu na złożone zeznanie, Kom isja przy ustalaniu obrotu winna się kierować danemi, lakierni, rozporządza,
g) skreślenie art. 86 ustawy, odbierającego płatnikowi prawo wniesienia odwołania, jeżeli nie złożył on ze
znania o obrocie, bądź złożył je po terminie,
h) ustalenie zasady, że w wypadku nierozstrzygnięci a przez Komisję Odwoławczą odwołań w terminach, przewidzianych ustawą, przyjmuje się za podstawę wymiaru obrót podany w zeznaniu przez płatnika, j) szereg wniosków, skierowanych do wprowadzenia
zasady jawności postępowania wymiarowego, ja k np.
udzielanie płatnikowi odpisów powziętych przez Ko
misje Szacunkowe uchwał, protokółów, szczegółowe
go umotywowania orzeczeń Komisyj Odwoławczych odraczających odwołania i t. d.
Powyższe wnioski były przedmiotem obrad na Zjeździe Izb w Łodzi, gdzie przeprowadzono jedynie dyskusję nad nowelą do ustawy o podatku przemysłowym, szczegółowe zaś opracowanie wniosków powierzono Komisji, do której każda z Izb miała wy
delegować jednego przedstawiciela.
W Komisji tej, która zebrała się w dn. 4 grudnia 1929 r., rozpatrywano o ile chodzi o wnioski Izby Sosnowieckiej, prze- dewszystkiem te, które należą do I-ej grupy. Wnioski te zostały prawie wszystkie przyjęte przez Plenum Związku w dniu 5 grud
nia i znalazły wyraz w opinji, jaką w późniejszym czasie Zw ią
zek Izb przedłożył p- Ministrowi Skarbu. Co do wniosków grupy Ii-ej, to delegaci Izby Sosnowieckiej zaproponowali, ażeby wnio
ski te, jako dodatkowe, bezzwłocznie zostały rozpatrzone, wycho
dząc z założenia, że odkładanie nie jest wskazane, ponieważ późniejsze przedłożenie tych wniosków, po ostatecznem opraco
waniu przez Rząd noweli do ustawy i wniesieniu do Sejm u, by
łoby niecelowe. T o stanowisko Izby nie uzyskało jednak więk
szości i Związek postanowił odłożyć rozpatrzenie tych wniosków do przyszłego Zjazdu. Zgłoszenie ich przez Izbę Sosnowiecką bezpośrednio do Ministerstwa Skarbu nie mogło mieć m iejsca, ze względu na uchwałę, powziętą przez t. zw. konwent senjorów, że Izby indywidualnie nie przedłożą w tej sprawie swych opinij.
Idąc za wskazówkami Izby W arszawskiej, postanowiono co do drugiej grupy wniosków przeprowadzić ankietę przez zwrócenie się w drodze pisemnej do reszty Izb, co też Izba uczyniła.
Na podstawie tą drogą uzyskanego materjału, Izba opra
cowała szczegółowa swoje wnioski, które następnie przesłała wszystkim Izbom.