7. INFRASTRUKTURA TECHNICZNA
7.1.1. Infrastruktura drogowa
Gmina Świerczów posiada dobrze rozwinięty i wystarczający pod względem gęstości sieci układ drogowy. Z punktu widzenia połączeń lokalnych i regionalnych położenie komunikacyjne gminy jest korzystne, ponieważ posiada ona dogodne połączenia drogowe zarówno z Namysłowem jak i Opolem.
DROGI KRAJOWE:
Przez teren gminy nie przebiegają bezpośrednio drogi krajowe, jednakże w bliskiej odległości od granic gminy przebiegają dość ważne w polskim układzie transportowym drogi tej kategorii. 13 km od Świerczowa, w miejscowości Rogalice, przebiega droga krajowa nr 39 łącząca Łagiewniki (droga nr 8) z Kępnem (drogi nr S8 i S11). Dzięki trasie nr 39 otwiera się więc możliwość dogodnego dojazdu w centralne, północne oraz południowo – zachodnie rejony kraju, z możliwością włączenia się do autostrady A4 oraz dróg ekspresowych S8 i S11. 15 km od Świerczowa, w miejscowości Namysłów, rozpoczyna swój bieg droga nr 42 łącząca Namysłów z Ostrowcem Świętokrzyskim. Dzięki trasie nr 42 otwiera się więc możliwość dogodnego dojazdu we wschodnie rejony kraju.
DROGI WOJEWÓDZKIE:
nr 454: Opole – Dobrzeń Wielki – Pokój – Świerczów – Namysłów.
Przebiegająca południkowo droga wojewódzka nr 454 pełni uzupełniającą rolę w układzie drogowym południowo – zachodniej części kraju i jako szlak transportowy oraz komunikacyjny ma znaczenie zarówno lokalne jak i ponadlokalne. Znaczenie lokalne dotyczy wyłącznie centralnej oraz północnej części województwa opolskiego, a przede wszystkim ruchu pomiędzy Opolem a Namysłowem, co ma istotne znaczenie odnośnie dojazdów do pracy z miejscowości wiejskich do obu miast. Znaczenie ponadlokalne dotyczy alternatywnego rozprowadzenia ruchu drogowego (np.: z Opola) w kierunku Poznania (przez Namysłów i Kępno) z pominięciem drogi nr 45 do Kluczborka czy A4 do Wrocławia. Obecnie droga nr 454 posiada parametry klasy „G” (główna), nawierzchnię bitumiczną, a dopuszczalne obciążanie pojazdów wynosi do 10 t na oś. Długość drogi na terenie gminy wynosi 8,380 km (km: 35+550 – 43+930) i przebiega przez miejscowości: Miejsce (ul. Namysłowska), Świerczów (ul.
Opolska) i Biestrzykowice (ul. Opolska). Według danych Zarządu Dróg Wojewódzkich w Opolu (zarządca drogi) w 2015 roku średni dobowy ruch pojazdów na drodze nr 454 w rejonie gminy Świerczów wynosił od 3432 (odcinek Świerczów – Namysłów) do 3579 (odcinek Świerczów – Pokój) pojazdów na dobę i należał do grupy o średnim natężeniu w skali wszystkich dróg o tej samej klasie na terenie całego województwa. Stan techniczny drogi nr 454 na odcinku przebiegającym przez gminę Świerczów jest zróżnicowany. Droga na całej długości nie posiada wyodrębnionego pobocza, a na terenach zabudowanych (miejscowości wiejskie) częściowo brak jest chodników.
Nawierzchnia na wybranych odcinkach wymaga gruntownej modernizacji.
Zarząd Dróg Wojewódzkich w Opolu realizuje obecnie inwestycję polegającą na przebudowie drogi nr 454 na odcinku Biestrzykowice – Jastrzębie (w granicach gminy Świerczów w km: 43+400 – 43+930).
TABELA 132: Gmina Świerczów – wyniki pomiarów średniego dobowego ruchu pojazdów na drodze wojewódzkiej nr 454 w 2015 roku.
Odcinek Pokój – Świerczów Świerczów – Namysłów
Numer punktu pomiarowego 16310 16325
Pikietaż (km: od – do) 26+650 – 38+717 38+717 – 51+281
Długość odcinka (km) 9,067 12,564
Rodzajowa struktura ruchu pojazdów samochodowych
Liczba pojazdów
Motocykle 36 27
Samochody osobowe 2999 2949
Lekkie samochody ciężarowe 261 178
bez przyczepy 61 62
Samochody
ciężarowe z przyczepą 154 161
Autobusy 57 48
Ciągniki rolnicze 11 7
Pojazdy samochodowe ogółem 3579 3432
Źródło: Zarząd Dróg Wojewódzkich w Opolu, 2019.
DROGI POWIATOWE:
TABELA 133: Gmina Świerczów – wykaz dróg powiatowych.
Nr drogi Nazwa drogi Kilometraż Długość w km Klasa drogi
1129 Mikowice – Biestrzykowice 10+288 – 15+337,9 5,050 Z
1132 Starościn – Domaradz – Jagienna 0+000 – 5+355 5,355 Z
1133 Wielołęka – Zbica 4+982 – 7+992,3 3,010 L
1134 DP 1136 O – Dąbrowa PKP 0+000 – 0+891,5 0,891 L
1136 Domaszowice – Świerczów – Mąkoszyce 5+046 – 19+547,1 14,501 G
1139 Świerczów – Bielice 0+000 – 6+312,3 6,312 L
1140 Gola – Bielice 0+000 – 4+156,1 4,156 Z
1141 Mąkoszyce – Bielice 1+147 – 3+111,4 1,967 Z
1187 Zbica – Dąbrowa 0+000 – 5+430,8 5,431 L
Źródło: Starostwo Powiatowe w Namysłowie, Wydział Dróg, 2019.
Łącznie długość dróg powiatowych na terenie gminy Świerczów wynosi 46,673 km. Zdecydowana większość dróg (39,9 km) posiada nawierzchnię bitumiczną. Nawierzchnię tłuczniową posiada 1,2 km drogi nr 1139, nawierzchnię z kostki kamiennej 0,8 km drogi nr 1136, zaś nawierzchnię gruntową naturalną posiadają odcinki dróg nr 1133 (0,6 km) i 1139 (4,2 km). Wyszczególnione powyżej trasy znajdują się w gestii Wydziału Dróg Starostwa Powiatowego w Namysłowie. W najbliższych latach inwestycje drogowe będą realizowane w oparciu o Pakt na rzecz bezpieczeństwa komunikacyjnego mieszkańców. Wspólny plan inwestycji w infrastrukturę drogową Powiatu Namysłowskiego, Gminy Namysłów, Gminy Domaszowice, Gminy Świerczów, Gminy Pokój oraz Gminy Wilków.
Na terenie gminy Świerczów priorytetowo planuje się modernizację następujących odcinków dróg powiatowych:
nr 1129 na odcinku Biestrzykowice – Miodary – granica gminy;
nr 1132 na odcinku Starościn – Pieczyska – Zbica;
nr 1133 na odcinku Zbica – Osiek Mały – granica gminy;
nr 1140 na odcinku Gola – Bąkowice;
nr 1141 na odcinku Bąkowice – granica gminy;
nr 1187 na odcinku Zbica – Kuźnica Dąbrowska – Dąbrowa.
DROGI GMINNE:
TABELA 134: Gmina Świerczów – wykaz dróg gminnych.
Nr drogi Relacja Długość
w km Typ nawierzchni Klasa
techniczna 101702 O Starościn – Mała Kolonia (ul. Podlaska) 1,3 żużlowo – gruntowa D
101704 O Miejsce – Przygorzele 2,7 tłuczniowa D
101705 O Świerczów, ul. Szkolna 0,3 bitumiczna D
101706 O Świerczów, ul. Kręta 0,3 bitumiczna D
101707 O Świerczów, ul. Kąty 0,25 brukowa D
101708 O Świerczów, ul. Folwarczna 0,2 bitumiczna D
101709 O Świerczów, ul. 40–lecia 0,14 bitumiczna D
101710 O Biestrzykowice, ul. Lipowa 0,82 bitumiczna L
101711 O Biestrzykowice, ul. Spacerowa 0,4 gruntowa D
101713 O Biestrzykowice, ul. Ludowa 1,1 bitumiczna L
101714 O Miodary, ul. Kościelna 0,25 brukowa D
101715 O Miodary, ul. Polna 0,24 bitumiczna D
101716 O Miodary, ul. Parkowa 0,28 gruntowa D
101717 O Miejsce, ul. Kościelna 0,12 tłuczniowa D
101718 O Miejsce, ul. Wiejska 0,88 bitumiczna D
101719 O Miejsce, ul. Parkowa 0,15 tłuczniowa D
101720 O Dąbrowa, ul. Asfaltowa 0,4 bitumiczna D
101721 O Dąbrowa, ul. Szkolna 0,35 brukowa D
101722 O Dąbrowa, ul. Podhalańska 0,72 bitumiczna D
101723 O Dąbrowa, ul. Kręta 0,4 gruntowa D
101724 O Dąbrowa, ul. Główna 0,8 bitumiczna D
101725 O Dąbrowa, ul. Kościelna 0,2 bitumiczna D
101726 O Zbica, droga przez wieś 0,07 brukowa D
101727 O Kuźnica Dąbrowska 0,3 gruntowo – tłuczniowa D
101728 O Starościn, ul. Łąkowa 0,7 bitumiczna D
101729 O Starościn, ul. Dąbrowska 0,55 bitumiczna D
101730 O Bąkowice, ul. Główna 0,65 bitumiczno – gruntowa D
101731 O Bąkowice, ul. Krótka 0,38 bitumiczna D
101732 O Bąkowice, ul. Słoneczna 0,15 bitumiczna D
101733 O Gola 0,73 bitumiczna D
Źródło: Urząd Gminy Świerczów, 2019.
Łączna długość dróg gminnych wynosi 15,83 km. Struktura nawierzchni prezentuje się następująco:
bitumiczna – 9,09 km (57,42 %);
brukowa – 0,92 km (5,81 %);
gruntowa, tłuczniowa, żużlowa – 5,82 km (36,77 %).
Zamierzenia inwestycyjne (budowa, rozbudowa, modernizacja) na lata 2019 – 2021 związane z drogami gminnymi obejmują następujące pozycje:
droga nr 101713 O (Biestrzykowice, ul. Ludowa);
droga nr 101733 O (Gola);
Dąbrowa, ul. Polna (droga wewnętrzna).
Łącznie obszar dróg zajmuje powierzchnię 309,3238 ha134 co stanowi 2,81 % ogólnej powierzchni gminy.
Generalnie stan dróg na terenie gminy jest zadowalający pod względem możliwości obsługiwania przez nie poszczególnych obszarów zabudowy (drogi: wojewódzka, powiatowe, gminne i wewnętrzne). Część dróg nie posiada jednak odpowiedniej wytrzymałości i jest w złym stanie technicznym. Jakość nawierzchni na wszystkich kategoriach wybranych dróg wymaga pilnych napraw i modernizacji. Brak kanalizacji deszczowej oraz rowów odwadniających uniemożliwia odprowadzenie wód opadowych lub prawidłowe odwodnienie korpusu drogi. Na terenach zabudowanych w dużej mierze drogi: wojewódzka, powiatowe, gminne i wewnętrzne nie posiadają chodników i ruch pieszy odbywa się na poboczu lub jezdni. Obecny przebieg drogi wojewódzkiej ze względu na spodziewany wzrost natężenia ruchu koliduje z zabudową mieszkaniową na terenie wsi: Miejsce, Świerczów i Biestrzykowice w kontekście emisji nadmiernego hałasu. Do najpilniejszych zadań modernizacyjnych układu drogowego gminy należą:
modernizacja drogi wojewódzkiej nr 454 na wybranych odcinkach;
poprawa bezpieczeństwa na wybranych odcinkach drogi wojewódzkiej, przebiegającej przez tereny zabudowane (chodniki, pobocza, przejścia dla pieszych);
modernizacja dróg powiatowych (poza drogą nr 1136) do pełnych parametrów klasy „Z”;
dostosowanie parametrów jezdni i nośności nawierzchni dróg: wojewódzkiej, powiatowych i gminnych do ruchu ciężkiego i pojazdów rolniczych, zwłaszcza w perspektywie dalszego rozwoju przetwórstwa rolno – spożywczego i funkcji przemysłowo – usługowych, w tym usług turystyczno – rekreacyjnych;
sukcesywne zastępowanie nawierzchni gruntowej na bitumiczną na drogach gminnych;
budowa dróg wewnętrznych do obsługi poszczególnych posesji oraz dojazdów do użytków rolnych;
budowa chodników dla ruchu pieszego i rowerowego;
budowa parkingów;
budowa zatok autobusowych.
134 Według ewidencji gruntów, 2019.
TABELA 135: Gmina Świerczów – gęstość gminnej i powiatowej sieci drogowej w 2017 roku.
Wyszczególnienie Gmina
Świerczów
Powiat Namysłowski
Województwo Opolskie Współczynniki w km na 1000 mieszkańców
Drogi gminne o nawierzchni twardej 2,96 2,97 3,05
Drogi gminne o nawierzchni gruntowej 1,72 2,42 1,79
Drogi gminne ogółem 4,68 5,39 4,84
Drogi powiatowe o nawierzchni twardej 12,46 6,94 3,73
Drogi powiatowe o nawierzchni gruntowej 1,36 0,37 0,20
Drogi powiatowe ogółem 13,82 7,31 3,93
Drogi gminne i powiatowe o nawierzchni twardej 15,42 9,91 6,78
Drogi gminne i powiatowe o nawierzchni gruntowej 3,08 2,79 1,99
Drogi gminne i powiatowe ogółem 18,50 12,70 8,77
Współczynniki w km na 100 km²
Drogi gminne o nawierzchni twardej 9,07 16,93 32,05
Drogi gminne o nawierzchni gruntowej 5,27 13,82 18,85
Drogi gminne ogółem 14,34 30,75 50,90
Drogi powiatowe o nawierzchni twardej 38,15 39,58 39,23
Drogi powiatowe o nawierzchni gruntowej 4,17 2,11 2,12
Drogi powiatowe ogółem 42,32 41,69 41,35
Drogi gminne i powiatowe o nawierzchni twardej 47,22 56,51 71,28 Drogi gminne i powiatowe o nawierzchni gruntowej 9,44 15,93 20,97
Drogi gminne i powiatowe ogółem 56,66 72,44 92,25
Źródło: Obliczenia własne na podstawie GUS 2019.
TABELA 136: Gmina Świerczów – nasycenie motoryzacją w 2017 roku.
Wyszczególnienie Gmina Świerczów Powiat Namysłowski Województwo Opolskie Współczynniki na 1000 mieszkańców
Pojazdy ogółem b.d. 830,66 795,07
Samochody osobowe b.d. 663,40 625,78
Motocykle b.d. 25,10 32,47
Motorowery b.d. 48,48 47,62
Samochody ciężarowe b.d. 71,44 75,60
Autobusy b.d. 2,20 2,81
Współczynniki na 100 km²
Pojazdy ogółem b.d. 4738,16 8363,64
Samochody osobowe b.d. 3784,12 6582,84
Motocykle b.d. 143,15 341,56
Motorowery b.d. 276,54 500,95
Samochody ciężarowe b.d. 407,52 795,22
Autobusy b.d. 12,56 29,59
Źródło: Obliczenia własne na podstawie GUS 2019.
KOMUNIKACJA SAMOCHODOWA:
Gmina Świerczów, a zwłaszcza sama wieś Świerczów, z racji położenia przy jednym z głównych szlaków drogowych w powiecie, posiada dobre połączenia komunikacyjne o charakterze lokalnym i regionalnym. Przez gminę Świerczów przebiegają 3 zasadnicze linie autobusowe prowadzone przez Opolskie Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej SA oraz PKS sp. z o.o. z Brzegu:
Opole – (...) – Miejsce – Świerczów – Biestrzykowice – (...) – Namysłów: w obie strony 5 kursów codziennie, 8 kursów w dni robocze i 2 kursy w dni nauki szkolnej;
Kozuby – (...) – Zbica – Pieczyska – Starościn – Dąbrowa – (...) – Namysłów: w obie strony 1 kurs w dni robocze i 1 kurs w dni nauki szkolnej;
Brzeg – (...) – Grodziec – Gola – Bąkowice: w obie strony 1 kurs w dni nauki szkolnej.
Wzdłuż wyżej wymienionych regularnych linii autobusowych zlokalizowanych jest 10 par przystanków. Nasycenie przystankami w miejscowościach objętych komunikacją jest wystarczające z punktu widzenia potrzeb mieszkańców. Większość osób zamieszkuje w odległości od 5 do 10 minut marszu do przystanku, w sporadycznych przypadkach odległość ta wynosi 15 minut i więcej. Współczynnik gęstości przystanków komunikacji autobusowej na 1 km² powierzchni gminy wynosi 0,18. Biorąc pod uwagę tylko powierzchnię terenów zabudowanych (bez lasów, użytków rolnych, wód, itp.) współczynnik ten wynosi 3,30.
TABELA 137: Gmina Świerczów – przystanki komunikacji autobusowej135 w 2019 roku.
Miejscowość Liczba par przystanków
Bąkowice 1
Bielice –
Biestrzykowice 1
Dąbrowa 1
Gola 1
Grodziec 1
Kuźnica Dąbrowska –
Miejsce 1
Miodary –
Osiek Duży –
Pieczyska 1
Starościn 1
Świerczów 1
Wężowice –
Zbica 1
Źródło: Opolskie Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej SA oraz PKS sp. z o.o. Brzeg, 2019.
Gmina objęta jest także systemem komunikacji wewnętrznej na potrzeby przewozów szkolnych. Mogą z niej korzystać także pozostali mieszkańcy gminy. Dzięki niej można bezpośrednio dotrzeć do każdego sołectwa gminy. Komunikacja nie kursuje w dni wolne od pracy. Składa się ona z następujących tras:
135 Pod uwagę wzięto tylko te przystanki, na których zgodnie z obecnie obowiązującymi rozkładami jazdy zatrzymują się autobusy regularnych linii autobusowych.
Miejsce – Świerczów – Wężowice – Gola – Grodziec – Bąkowice – Bielice – Bąkowice – Gola – Świerczów – Dąbrowa: 1 kurs w dni nauki szkolnej (dowóz uczniów);
Bąkowice – Bielice – Bąkowice – Gola – Wężowice – Grodziec – Świerczów – Miejsce: 1 kurs w dni nauki szkolnej (odwóz uczniów);
Dąbrowa – Świerczów – Biestrzykowice – Miodary – Świerczów: 2 kursy w dni nauki szkolnej (odwóz uczniów);
Świerczów – Bąkowice – Bielice – Gola – Wężowice – Grodziec – Świerczów – Miejsce: 1 kurs w dni nauki szkolnej (odwóz uczniów).
Regularną komunikacją autobusową nie są objęte miejscowości: Bielice, Kuźnica Dąbrowska, Miodary, Osiek Duży i Wężowice oraz wszystkie przysiółki. Część z nich (Bielice, Miodary, Wężowice) objęte są komunikacją tylko przy okazji kursów zorganizowanych na cele przewozów szkolnych. Bezpośrednie połączenia autobusowe z miastem powiatowym Namysłów posiadają miejscowości: Biestrzykowice, Dąbrowa, Miejsce, Pieczyska, Starościn, Świerczów i Zbica, przy czym tylko Biestrzykowice, Miejsce i Świerczów o dużej, wystarczającej częstotliwości. Bezpośrednie połączenie autobusowe z Opolem posiadają tylko wsie Biestrzykowice, Miejsce i Świerczów. W dni wolne od pracy połączenia autobusowe z Namysłowem i Opolem oraz pomiędzy sobą posiadają tylko miejscowości Biestrzykowice, Miejsce i Świerczów. Problemem dla niezmotoryzowanych mieszkańców zachodniej i wschodniej części gminy, zwłaszcza młodzieży i osób starszych, jest brak regularnych kursów pomiędzy poszczególnymi miejscowościami a Świerczowem, a także Namysłowem (zachodnia część gminy) i Opolem (zachodnia i wschodnia część gminy).
Połączenia krajowe (międzyregionalne) oraz międzynarodowe realizowane są poprzez dworce autobusowe w Brzegu, Namysłowie i Opolu.
DROGI ROWEROWE136 – brak.
TABELA 138: Gmina Świerczów – drogi rowerowe w 2017 roku.
Wyszczególnienie Gmina
Świerczów
Powiat Namysłowski
Województwo Opolskie
Drogi rowerowe w km ogółem – 5,7 330,5
Drogi rowerowe w km na 100 km² – 0,76 3,51
Drogi rowerowe w km na 1000 mieszkańców – 0,13 0,33
Źródło: Obliczenia własne na podstawie GUS 2019.