Kadra naukowo-dydaktyczna

Na ocenianych w roku sprawozdawczym tradycyjnych kierunkach rol-niczych („ogrodnictwo”, „rolnictwo”, „technika rolnicza i leśna”, „tech-nologia żywności i żywienie człowieka” czy „zootechnika), w jednostkach od lat prowadzących takie kształcenie minimum kadrowe było spełnione na ogół z dużym nadmiarem, było bogate i urozmaicone. Także pozosta-ła kadra nauczająca bypozosta-ła odpowiednia i nie bypozosta-ła kwestionowana obsa-da przedmiotów. Na tychże kierunkach, ale prowadzonych krócej („le-śnictwo”, „rolnictwo” i „technologia żywności i żywienie człowieka”), w uczelniach publicznych i niepublicznych minimum kadrowe było także spełnione. Pewne problemy pojawiały się w obsadzie przedmiotów.

Na kierunku „ochrona środowiska”, o zdecydowanie krótszej historii i braku odpowiedniej dyscypliny naukowej sytuacja jest zdecydowanie odmienna. Zwykle eksperci, na podstawie analizy tematyki publikacji, zaliczali wymaganą liczbę osób do minimum kadrowego. Odnotowywano

natomiast problemy dużej jednorodności minimum kadrowego i wyraź-nego zawężenia grona specjalistów: z obszaru dyscyplin przyrodniczych i rolniczych w uczelniach rolniczych, czy dyscyplin technicznych lub che-micznych w uczelniach technicznych. Pojawiały się wówczas niekiedy także większe kłopoty z właściwą obsadą przedmiotów. Zalecenia doty-czyły zatem poszerzenia czy wzbogacenia różnorodności specjalności na-ukowych osób z minimum kadrowego. W jednym wypadku braki kadrowe były jedną z przyczyn oceny negatywnej na studiach magisterskich.

6. Badania naukowe

Wizytowane w roku sprawozdawczym jednostki, realizujące kształ-cenie na poziomie studiów drugiego stopnia prowadzą niewątpliwie ba-dania naukowe w obrębie prowadzonego kierunku studiów (poza jedna), posiadają odpowiednią bazę i zaplecze badawcze. W wielu jednostkach prowadzone są bardzo zaawansowane badania, realizowane w ramach sporej liczby grantów (także z funduszy unijnych), a jednostki posiadają pełne prawa akademickie do nadawania stopnia doktora i doktora habili-towanego w dyscyplinie odpowiadającej wprost kierunkowi studiów (lub zbliżonej) oraz wysoką kategorię naukową. Część jednostek realizujących kształcenie tylko na poziomie studiów pierwszego stopnia także takie ba-dania naukowe prowadzi lub rozpoczyna, choć na ogół w bardzo ograni-czonym zakresie.

W części jednostek, gdzie kierunek „ochrona środowiska” lub „towaro-znawstwo” jest drugim (czy kolejnym) kierunkiem studiów, badania na-ukowe koncentrują się wokół głównych, tradycyjnych obszarów badaw-czych. W jednej uczelni niepublicznej bardzo słaba działalność nauko-wa, której znikoma skala nie uzasadniała kompetencji do prowadzenia studiów drugiego stopnia, była jednym z głównych powodów przyznania oceny negatywnej na drugim stopniu kształcenia.

7. Baza dydaktyczna

Baza dydaktyczna zdecydowanej większości wizytowanych jednostek była odpowiednia do prowadzenia wizytowanych kierunków studiów. W uczelniach była odpowiednia liczba dostępnych sal wykładowych (w części dużych, amfi teatralnych, nowych lub odnowionych z pełnym wyposażeniem audiowizualnym), należycie wyposażonych laboratoriów i pracowni dydaktycznych (ale także pola i ogrody doświadczalne, hale wegetacyjne itd.), były biblioteki z odpowiednimi zasobami, studenci mieli dostęp do literatury, do komputerów i sieci komputerowych (włącz-nie z Internetem). Baza zdecydowanej większości ocenianych jednostek umożliwiała zatem prowadzenie procesu dydaktycznego na kierunku za-równo na poziomie studiów inżynierskich jak i studiów drugiego stopnia (gdy były one prowadzone). Spełniały w pełni wymagania stosownego rozporządzenia w sprawie warunków, jakie muszą spełniać jednostki or-ganizacyjne uczelni, aby prowadzić studia na określonym kierunku i po-ziomie kształcenia. Przy dwóch ocenach kierunku „technologia żywności

i żywienie człowieka”, o wyraźnie technologicznym charakterze i dużych wymaganiach dotyczących laboratoriów i bazy technologicznej przyzna-no oceny warunkowe. Obie dotyczyły państwowych wyższych szkół zawo-dowych. Poważne zastrzeżenia do bazy dotyczyły także jednego z kierun-ków „ochrona środowiska”.

8. Sprawy studenckie

Baza socjalna uczelni publicznych jest na ogół odpowiednia, niektó-rych nawet dobra. Studenci poprzez samorząd mają na ogół (choć nie zawsze) pewien wpływ na opracowanie planów i programów studiów oraz istotny wpływ na rozdział stypendiów i miejsc w domach studenckich. Studenci mogą uczestniczyć w studenckim ruchu naukowym, i w części uczelni uczestniczą aktywnie. Mogą uczestniczyć w życiu kulturalnym uczelni, z czego (w różnym stopniu) korzystają. Mają zwykle dostęp do bazy rekreacyjno sportowej, w części uczelni nawet bardzo dobrej (hale sportowe, pływanie, stadiony). W części uczelni istnieją pewne udogod-nienia dla niepełnosprawnych. W uczelniach niepublicznych baza socjal-na nie odgrywa tak istotnej roli z uwagi socjal-na dominujące w nich studia niestacjonarne. Sprawy socjalne, w tym opłaty i umowy ze studentami, nie były jednak kwestionowane. Choć dostrzeżono pewną liczbę klauzul niedozwolonych. W pojedynczej liczbie uczelni procentowy udział stu-dentów w organach kolegialnych uczelni i/lub wydziału nie odpowiadał w pełni wymaganiom ustawowym, co wskazywano a uczelnie korygowały w nowych wyborach.

9. Poziom umiędzynarodowienia

Poziom umiędzynarodowienia w obszarze badawczym w większości wizytowanych dużych uczelni publicznych, należy uznać za dobry. W ob-szarze studenckim trzeba stwierdzić, że wymiana studentów i wykładow-ców, zwłaszcza przyjazdów na uczelnie nie zaspokaja na ogół aspiracji uczelni. Jednakże trzeba zwrócić uwagę, że poziom umiędzynarodowienia w ocenie syntetycznej (na 19 kierunków z 33 oceniane jednostki) otrzy-mał tylko 7 ocen ‘znacząco’, ale aż 6 ocen tylko ‘częściowo’. Niewątpliwie wymaga to większych starań uczelni w tym obszarze.

10. Kontakty z otoczeniem

Wizytowane uczelnie publiczne posiadają w większości dobre i wielolet-nie kontakty z otoczewielolet-niem, zarówno z organami samorządu terytorialnego (wojewódzkiego, powiatowego, nawet gminnego), ale także w obszarze sa-morządów zawodowych, jak i organizacji naukowych i technicznych. Część uczelni ulokowanych w mniejszych miejscowościach, także uczelni niepu-blicznych, stanowi swoiste centrum kulturalne i kulturotwórcze regionu. 4. Inne uwagi dotyczące przeprowadzonych ocen

Zaplanowane na rok akademicki 2009/2010 wizytacje i oceny zostały w pełni zrealizowane. Ponieważ już w roku 2008 zakończono pierwszą

ocenę wszystkich kierunków studiów będących w kompetencjach Zespo-łu Kierunków Studiów Rolniczych, Leśnych i Weterynaryjnych, w roku sprawozdawczym prowadzono wyłącznie ponowne oceny kierunków stu-diów, a nowe tylko dla kierunków niedawno uruchomionych, z chwilą pojawienia się absolwentów. Nie było także w okresie sprawozdawczym ocen powtórnych (po ocenach warunkowych).

Trzeba podkreślić, że uczelnie w większości dobrze wykorzystały zgło-szone uprzednio uwagi i wnioski w bieżącej pracy, poprawiły większość uchybień związanych z planami i programami studiów (zwłaszcza na stu-diach niestacjonarnych, gdzie przy pierwszych ocenach notowano sporo ocen warunkowych), ale także w obszarze minimum kadrowego (choć zmiany w poszerzaniu spektrum specjalności w obrębie niektórych kie-runków są dość wolne) i obszarze bazy (nie tylko tam gdzie to wyraźnie sugerowano). Wprowadzone zmiany miały istotnie korzystny wpływ na jakość kształcenia o czym świadczą zaproponowane w roku sprawozdaw-czym oceny.

W okresie sprawozdawczym nie było żadnych sygnałów o likwidacji ocenianych uprzednio kierunków studiów. Nie podejmowano także żad-nych uchwał dotyczących odstąpienia czy zawieszenia okresu oceny.

III. Opiniowanie wniosków

1. Informacje ogólne. Sprawy i kierunki studiów których dotyczyły wnioski