• Surowce i m ateriały - produkty wchodzące w całości w skład w yrobu finalnego, zużywane jednorazow o i całkowicie w cyklu produkcyjnym , nabywane w postaci nieprzetw orzonej. Dzielą się na surow ce oraz p ó ł fabrykaty i akcesoria.
• W yposażenie głów ne (dobra w yposażenia głównego, dobra inwesty cyjne) - produkty pom agające w realizacji procesu produkcyjnego oraz w prow adzeniu działalności firmy. W ykorzystywane są w d łu gim okresie czasu, mają wysoką cenę jednostkow ą zakupu. W yróżnia się w śród nich w yposażenie stacjo n arn e (instalacje) - w yposażenie przedsiębiorstwa (budynki, maszyny) oraz pom ocnicze (oprzyrzą dowanie) - narzędzia wykorzystywane w procesie produkcji bądź do prac biurowych.
• M ateriały pom ocnicze (wyposażenie dodatkow e) - produkty zapew niające możliwość eksploatacji urządzeń i m aszyn w procesie p ro d u k cji, niewchodzące w skład p roduktu finalnego.
• Usługi profesjonalne (specjalistyczne) - niezbędne w procesie p ro dukcji usługi z zakresu zarządzania, prawa, m arketingu, finansów czy technologii wytwarzania.
PODSTAWOWE ATRYBUTY (W Y RÓ ŻN IK I, ELEMENTY) PR O DUKTU:
• marka, • opakowanie, • jakość produktu.
MARKA PRO D U K TU - to nazwa, term in, symbol, w zór bądź ich k o m binacja stw orzona celem identyfikacji dóbr lub usług sprzedawcy albo ich grupy i w yróżnienia ich spośród konkurencji. M arka składa się z nazwy - elem entu słownego m arki, oraz elem entu graficznego - logo (znaku marki). Jeżeli część bądź cała m arka jest praw nie zastrzeżona, wtedy nazy wana jest znakiem handlowym .
Narzędzia marketingu-mix
RO D ZA JE MAREK:
• m ark a p ro d u c e n ta (m arka ogólnokrajowa) - identyfikuje producenta danego produktu,
• m ark a p ry w atn a (pośrednika, dystrybutora, sklepu) - stw orzona przez odsprzedawcę, gw arantuje anonim ow ość producenta (np. IKEA), • m ark a licencyjna - nazwa użyczona na zasadzie licencji przez jej właś
ciciela (rozwiązanie często wykorzystywane na rynku m łodego konsu m enta, gdzie wykorzystuje się postaci z bajek i filmów dziecięcych do kształtow ania polityki produktów skierowanych do tej grupy),
• m ark a podstaw ow a (private label) - sugeruje przynależność jedynie do pewnej grupy produktów , nazwa nie pozwala n a identyfikację wy twórcy, z reguły występuje w przypadku produktów mających niższą cenę niż tow ary m arkow e (np. TIP).
FUNKCJE MARKI:
• F unkcja identyfikacyjna - podstaw ow a funkcja m arki, w przypadku rywalizacji z produktam i wykazującym i podobne cechy funkcjonalne m arka indyw idualizuje ofertę poprzez przypisanie jej sześciu znaczeń: cech, korzyści, wartości, kultury, osobowości i charakterystycznego użytkownika.
• F u n k cja in fo rm a c y jn a - m oże przyjm ow ać charakter bezpośredni lub pośredni. Inform acja b ezpośrednia w ystępuje wtedy, gdy w n a zwie i logo m arki jest zaw arty pro sty i czytelny kom unikat o p ro dukcie, jego zastosow aniu, przeznaczeniu czy właściwościach (np. K rakow ska Szkoła W yższa - nazw a sugeruje, że m am y do czynienia z instytucją św iadczącą usługę edukacyjną na poziom ie wyższym). C harakter p o śre d n i wiąże się z w yw oływ aniem przez m arkę skoja rzeń odnoszących się do korzyści i atrybutów jej przypisywanych (np. R am a - sam a nazw a nie jest czytelna, dopiero właściwy system znaczeń przypisanych m arce wskazuje, że m am y do czynienia z m ar garyną śniadaniow ą).
• F unkcja gw aran ta jakości - oznacza zobowiązanie właściciela m arki do utrzym ania jakości p roduktu n a określonym poziom ie (sugero w anym w strategii m arki). Umieszczenie znaku towarowego pozwala ustalić wytwórcę oraz jego odpow iedzialność ekonom iczną i prawną. • F unkcja p ro m o c y jn a - rozpoznaw alna m arka budząca zgodne z ocze
kiw aniam i producenta skojarzenia, m a w alory prom ocyjne. Zanim
Małgorzata Budzanowska-Drzewiecka • Produkt
jednak m arka będzie spełniać tę funkcję, sam a m usi stać się przedm io tem działań prom ocyjnych.
SPOSOBY NADAWANIA NAZW Y M ARKOM (polityka kształtow ania marki, strategia m arkow ania produktów, branding):
• M arka in d y w id u aln a p ro d u k tu - przedsiębiorstw o dla każdego p ro duktu przyjm uje in n ą nazw ę m arki, niezw iązaną z nazw ą firmy, sto sowaną, gdy w ystępują duże różnice pom iędzy p ro d u k tam i p o d względem surow cow ym , technologii w ytw arzania, przeznaczenia (segm entów rynku), w alorów i cen oraz kiedy przedsiębiorstw o d o strzega duży potencjał rynku, co uspraw iedliw ia ponoszenie w yso kich kosztów działań prom ocyjnych. Z astosow anie takiej polityki jest bardzo kosztow ne, niem niej zabezpiecza przedsiębiorstw o przed negatyw nym przenoszeniem opinii o firm ie n a wszystkie jej p ro dukty. Po raz pierw szy rozw iązanie takie zostało zastosow ane przez przedsiębiorstw o Procter& G am ble, znane na polskim ry n k u m ię dzy innym i z w ylansow ania takich m arek jak M ax Factor, O ld Spice, Weila (kosm etyki), B lend-a-M ed. (och ro n a zdrow ia), Pam pers (pie lęgnacja niem ow ląt i dzieci), Pringels (p ro d u k ty spożywcze), Ariel, Bonux, L enor (środki czystości), Always, N aturella i Tam pax (środki higieniczne) czy E ukanuba i Lams (karm a dla psów i kotów).
• W spólna ro d zin a m arkow a - w spólna nazwa (m arka) dla wszyst kich produktów wytwarzanych przez przedsiębiorstwo. W ykorzysty wana, gdy występują niewielkie różnice m iędzy produktam i wytwa rzanymi przez firmę (pokrew ieństw o technologiczne, surowcowe czy przeznaczenia) i przy m ałym przew idyw anym potencjale rynku. Roz wiązanie dom inujące w m arketingu usług. Stosowanie takiej polityki nadaw ania nazwy m arce zm niejsza jednostkow e koszty działań p ro mocyjnych, ułatwia w prow adzanie now ych pozycji asortym entow ych na rynek, jednakże u tru d n ia różnicow anie produktów kierowanych do różnych grup odbiorców. Łączy się ze zjawiskiem „kanibalizm u p ro duktów ” i wymusza na przedsiębiorstwie szczególną dbałość o poziom jakości produktów. Na przykład rozwiązanie to stosuje firm a Sony, k re ując ogólny w izerunek m arki, którą oznaczone są produkty elektroniki użytkowej (telewizory i projektory, sprzęt kom puterowy, aparaty cy frowe i drukarki, kamery, rekordery i odtwarzacze DVD, sprzęt sam o chodowy i inne akcesoria).
Narzędzia marketingu-mix
• Różne rodziny m arkow e - form a polityki nadawania nazwy marce wy stępująca w przypadku, gdy stosowane są m arki rodzinne tworzone na podstawie określonych linii produktów. W ykorzystywana wtedy, gdy istnieją różnice pom iędzy liniam i produktow ym i uniemożliwiające wytworzenie spójnego wizerunku m arki, co zabezpiecza przedsiębior stwo (markę) przed utratą reputacji. Jest mniej kosztowną wersją poli tyki m arki indywidualnej. Z polityki takiej skorzystała firma KAMIS - PRZYPRAW Y S.A., lider w kategorii przypraw i m usztard na polskim rynku, oferując swoje produkty pod m arkam i Kamis, Warzywko i Galeo różnym segm entom rynku.
• M arka kom binow ana - połączenie nazwy firmy wraz z indywidualną na zwą produktu. Kombinacja taka zapewnia korzystanie z nazwy produ centa (funkcja promocyjna marki) przy jednoczesnej indywidualizacji marki. Rozwiązanie takie jest często stosowane w branży motoryzacyjnej, np. w ramach m arki Opel wytwarza się wiele modeli, między innymi Opla Agilę, Opla Astrę czy Opla Vectrę.
OPAKOWANIE - elem ent m arketingu-m ix, którego znaczenie w ostat nim czasie wzrosło na tyle, że w literaturze przedm iotu jest on często trak towany jako piąty instrum ent m arketingu - piąte „P” - packaging. O pra cowanie opakowania wymaga wykonania zespołu czynności projektowania i produkcji pojem ników lub opakowań produktu.
Opakow ania dzieli się na: • opakow ania jednostkow e, • opakow ania zbiorcze, • opakow ania transportow e.
O pakow anie często składa się z kilku warstw, np. kosm etyki często um ieszczane są w butelkach, tubkach (opakow anie pierw otne), które w kładane są w pudełeczka (opakow anie w tórne). Te następnie grupuje się w k arto n ach (opakow anie zbiorcze).
FUNKCJE OPAKOW ANIA:
• fun k cja zabezpieczająca opakow ania (ochronna) - podstawowa funk cja opakow ania, polegająca n a ochronie w artości użytkowej produktu, zabezpieczeniu p ro d u k tu przed zepsuciem lub zniszczeniem,
• fun k cja p ro m o cy jn a opakow ania (prom ocyjno-sprzedażow a) - p ro m ow anie produktów znajdujących się w ew nątrz opakowania między
Małgorzata Budzanowska-Drzewiecka • Produkt
innym i poprzez właściwy kształt i kolorystykę opakow ania zwiększa jącymi szanse na zauważenie p roduktu przez klienta,
• funkcja inform acyjna opakow ania - um ieszczanie na opakow aniu niezbędnych oraz poszukiwanych inform acji (np. inform acje o skła dzie produktu, dacie wytworzenia),
• funkcja fizycznej organizacji pracy - analizow ana w dw óch aspektach: uspraw niania pracy w obrocie handlow ym (np. ułatw ienie ekspozycji produktu) oraz wygody w użytkow aniu (np. właściwe zam knięcie p ro duktu, możliwość w ielokrotnego użycia dobra).
JAKOŚĆ PRO D U K TU - w term inologii marketingowej oznacza zbiór cech produktu odpowiadających w ym aganiom klienta. Poziom jakości postrzegany przez producenta i konsum enta może być różny. Stąd też w y różnia się jakość obiektyw ną (cechy składające się na jakość m aterialną - trwałość, bezpieczeństwo eksploatacji) i jakość subiektyw ną (cechy de cydujące o em ocjonalnej w artości użytkowej p roduktu - np. zgodność z preferencjam i klienta).
Stosuje się dwie m etody w yróżniania p ro d u k tu przez jakość:
• prom ow anie nazwy firmy jako zapewniającej określony po zio m ja k o ści,
• oferowanie produktu z usługam i towarzyszącymi (serwisowym i), co świadczy o stałości poziom u jakości.
STRUKTURA ASORTYMENTOW A PRZEDSIĘBIORSTW A (asorty m ent, produkt globalny, p rodukt mix) to wszystkie linie produktów oraz konkretne wyroby oferowane przez dane przedsiębiorstwo. Opisuje się ją, określając:
• długość - liczbę wszystkich produktów liczoną we wszystkich liniach, • szerokość - liczbę wszystkich linii produkcyjnych,
• głębokość - liczbę wyrobów w linii produkcyjnej, liczbę w ariantów poszczególnych produktów,
• spójność - powiązania pom iędzy poszczególnym i liniami.
Przedsiębiorstwo może wykorzystać cztery w arianty rozwoju asorty mentu:
• dodając nowe linie produktu, • zwiększając długość linii produktu,
Narzędzia marketingu-mix
• pogłębiając asortym ent przez zwiększenie liczby wersji i rozm iarów każdego produktu,
• zm ieniając spójność przez skoncentrow anie się na jednym wybranym obszarze lub rozszerzeniu działalności na inne rynki.
CYKL ŻYCIA PR O D U K T U - koncepcja opisująca fazy, przez które prze chodzi produkt, istniejąc n a rynku. Cykl rozpoczyna się w m om encie ko mercjalizacji p roduktu (wprow adzenia w yrobu do obrotu handlowego) i trw a do m om entu podjęcia decyzji o wycofaniu produktu z rynku. Z najom ość cyklu życia p roduktu um ożliwia kształtowanie asortym entu przedsiębiorstw a oraz podejm ow anie właściwych decyzji w ram ach p o lityki produktu. O kreśla się go, śledząc wielkość sprzedaży w czasie. Cykl życia produktów obecnych na rynku nie jest taki sam w każdym przy padku. Jednak m im o indyw idualnych różnic zaobserwowano charakte rystyczne prawidłowości, na podstaw ie których w yodrębnia się następu jące po sobie fazy:
• Fazę w prow adzenia - w której przedsiębiorstw o ponosi wysokie koszty działań m arketingow ych, nastawionych na przekazanie infor m acji o now ym produkcie i doprow adzenie do zaakceptowania go przez klientów.
• Fazę rozw oju - w tym okresie odnotow uje się dużą dynam ikę w zro stu sprzedaży produktu, dzięki czem u przedsiębiorstwo generuje zysk. Większe zapotrzebow anie n a p rodukt wymaga prow adzenia dzia łań m arketingow ych zm ierzających do zwiększenia dostępności p ro duktu.
• Fazę dojrzałości - poziom sprzedaży p roduktu stabilizuje się, co za pew nia stały zysk przedsiębiorstw u. W fazie tej nasila się walka konku rencyjna, co wym usza na przedsiębiorstwie stosowanie działań m ar ketingowych odświeżających p rodukt i podnoszących jego wartość (np. następuje zm iana opakowania, w prow adza się innowacje produk towe).
• Fazę starzenia się (spadku, wycofania z rynku) - w której następuje za łam anie sprzedaży, co jest podstaw ą podjęcia decyzji o ograniczeniu produkcji i wycofaniu produktu z rynku. Przedsiębiorstwo na tym eta pie zaprzestaje inwestycji w działania marketingowe.
Małgorzata Budzanowska-Drzewiecka • Produkt
□ Pomyśl, poćwicz, sprawdź się!
Pytania sp raw dzajq ce
1. Podaj przykłady dóbr odpowiadających kolejno wszystkim sześciu p o staciom produktu.
2. Opisz poziom y składające się na m arketingow ą strukturę produktu. 3. Na jakie zagadnienia związane z tw orzeniem polityki p roduktu pow i
nien zwrócić uwagę specjalista ds. m arketingu?
4. W ybierz dow olną kategorię produktów. Na podstaw ie dostępnych źró deł inform acji (Internet, ulotki czy wizyty w sklepach) przygotuj zesta wienie kilku rodzajów produktów , ich cen oraz wielkości opakowań. Uzasadnij, z czego wynikają różnice.
5. Podaj przykłady produktów mających m arkę indyw idualną oraz b ęd ą cych częścią rodziny markowej. O m ów zalety i w ady zastosowanego przez przedsiębiorstwa rozwiązania.
6. O m ów funkcje, jakie pełni m arka.
7. Z czego wynika wzrost znaczenia opakow ania w śród instrum entów marketingowych przedsiębiorstwa?
8. O m ów funkcje, jakie pełni opakowanie.
9. Podaj przykłady dóbr znajdujących się na poszczególnych etapach cy klu życia produktu. Uzasadnij swój wybór.
10. Na co powinien zwrócić uwagę specjalista ds. m arketingu opracowujący działania w ram ach polityki produktu należącego do kategorii produk tów niedostrzeganych na rynku? Uzasadnij odpowiedź.
Przykładowe rozw iqzanie problemu
MARKETINGOWA STRUKTURA PRODUKTU - ZABAWKA DLA DZIECI - „MATA INTERAKTYWNA” FIRMY DZIDZIUŚ
Każdy produkt oferowany na rynku składa się z trzech podstaw ow ych p o ziomów: rdzenia produktu, produktu rzeczywistego oraz poszerzonego. Poniżej zaprezentowano przykładow y opis stru k tu ry marketingowej za bawki dla dzieci - m aty interaktyw nej firmy DZIDZIUŚ.
Narzędzia marketingu-mix
Tabela 1.1. M arketingow a stru k tu ra produktu na przykładzie m aty inter aktywnej firmy Dzidziuś
Rdzeń produktu
Zapewnienie dziecku w wieku do 12 miesięcy bezpiecznego miejsca do zabawy w komfortowych i stymulujących rozwój dziecka warunkach
Produkt rzeczywisty
Mata interaktywna zawierająca: lusterko, pozytywkę, uruchamiającą się w wyniku poruszenia (grającą cztery różne melodie) zasilana 3 bateriami (1,5V LR44), szeleszczące elementy, ruchome pałąki: 10 specjalnych gniazd do mocowania zabawek lub pałąków, doczepiane zabawki (w kształcie flaminga, krewetki, foki, ananasa i małpki).
Zabawka wykonana z wodoodpornego materiału, z możliwością podwijania zewnętrznych brzegów maty. Materiał naturalny, żywa kolorystyka. Przeznaczony do prania ręcznego.
Produkt posiada pozytywną opinię Instytutu , Pomnik - Centrum Zdrowia Dziecka" oraz rekomendację Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych potwierdzającą jakość towaru.
Produkt wyprodukowany przez znanego producenta, markującego swoje towary nazwą DZIDZIUŚ. Opakowany w przezroczyste torby z uchwytem
umożliwiające przenoszenie, z umieszczonym logo firmy. Cena: 328 zł
Produkt poszerzony
Dekoracyjna miarka do mierzenia wzrostu dziecka. Oferta promocyjna: przy zakupie produktu otrzymuje się dodatkową zabawkę. Promocja trwa do wyczerpania zapasów magazynowych. Baterie próbne dołączone do produktu.
Źródło: opracowanie własne.
• Przedstaw własne propozycje, które uzupełniłyby opisaną ofertę.
Małgorzata Budzanowska-Drzewiecka • Produkt
C a se study
CASE STU D Y GRUPA MASPEX W A D O W ICE
G rupa M aspex Wadowice - lider n a rynku soków, nektarów i napojów w Polsce, w Czechach, na Słowacji jest największym producentem p ro duktów instant w Europie Środkow o-W schodniej (takich jak kawa cap puccino, kakao, zabielacze w proszku do kawy, herbatki rozpuszczalne), czołowym producentem na W ęgrzech i w Bułgarii oraz liderem na rynku m akaronów w Polsce. Przedsiębiorstwo składa się z ośm iu polskich i dzie więciu zagranicznych spółek. Przychody ze sprzedaży w 2005 roku w ynio sły blisko 1,8 m ld zł, co plasuje G rupę w czołówce polskich producentów branży spożywczej. Prawie wszystkie produkty są lideram i w swoich seg m entach w Polsce i za granicą. Do najsilniejszych m arek należą: Tymbark, Kubuś, Ekland, Puchatek, D ecoM orreno, C rem ona, La Festa i Lubella. W ofercie znajduje się kilkaset pozycji towarowych. W śród produktów wytwarzanych przez G rupę m ożna znaleźć Kubusia Kolorowego, K ubu sia Play, Tym bark Fit - 8 warzyw, Tym bark Fit L-Karnityna, Tym bark Life Active, Tym bark Owoce Świata, Tym bark Top Aseptic, Tym bark dla dzieci - soki i nektary, Tym bark Pom arańcza, Tym bark Prem ium , Tym bark - soki pom idorow e, Tym bark - dżem y i powidła, Tym bark - sosy N uta Smaku, Caprio, Carotella, Dex. Na rynku m akaronów G rupa oferuje m akarony Lubella, Lubella dla dzieci, M akaron Rosołowy, M akaron W a dowicki, M lekołaki - płatki śniadaniowe, M lekołaki batony, Paluszki N ie bieski M łyn, M ąka Puszysta, kasze, płatki.
Przedsiębiorstw o stale stara się poszerzać i urozm aicać swój asortym ent. N iedaw no n a ry n k u polskim pojaw iły się dwie now ości - M akaron Fit od Lubelli oraz m akaron Kolorowe Literki. Fit o d Lubelli jest pełnoziar- nistym m akaronem stw orzonym specjalnie dla osób aktyw nych, d b a jących o zdrowie i szczupłą sylwetkę. Postaw iono w jego przypadku na wysoką jakość, w yśm ienity sm ak oraz now oczesne i eleganckie o p ak o wanie. M akaron Kolorowe Literki jest n ato m iast kontynuacją p o p u lar nej linii m akaronów dla dzieci. O becne dotychczas n a ry n k u m akarony m iały kształt postaci z bajek. Tym razem p ostanow iono nadać im form ę literek alfabetu. W polityce tego p ro d u k tu po d k reślo n o skład, w zboga cając go w itam inam i i w apniem , co m a dostarczyć dziecku niezbędnych składników do praw idłow ego rozwoju. W prow adzono także atrakcyjne kolory m akaronu uzyskane dzięki w ykorzystaniu naturalnych w ycią gów z roślin. Zw rócono uwagę na opakow anie, odśw ieżając szatę g ra
Narzędzia marketingu-mix
ficzną, k tóra bardziej eksponuje postacie z bajek, dzięki czem u łatwiej o d różnić poszczególne opakow ania. D odatkow o opakow ania m akaronu są um ieszczane w specjalnych kartonikach, na których znajdują się cie kawe gry, zabawy i gadżety z najpopularniejszym i postaciam i z bajek. Firm a, doceniając wagę m arki, stara się dbać o w izerunek wszędzie tam , gdzie zlokalizow ane są zakłady produkcyjne. M iędzy innym i G rupa Ma- spex aktyw nie uczestniczy w życiu lokalnych społeczności. W ram ach działalności charytatyw nej G ru p a w spom aga szkoły, przedszkola, dom y dziecka i dom y opieki społecznej, w spiera rów nież działania na rzecz nauki i oświaty, nie zapom inając o ludziach znajdujących się w trudnej sytuacji ekonom icznej oraz niepełnospraw nych.
W 2005 roku G rupa M aspex W adowice rozpoczęła realizację projektu „Kubuś życzy dzieciom zdrowia i uśm iechu”. W ram ach projektu w kilku m iastach w Polsce (Wadowice, Limanowa, Olsztyn, Lublin) powstały „Kubusiowe” oddziały pediatryczne, co pozwoliło na w yrem ontowanie sal szpitalnych i korytarzy. Ponadto n a w zór Ronalda M cD onalda stworzono postać Kubusia, który odw iedzał dzieci, wręczając im drobne prezenty. Sporo wysiłku włożono w wykreowanie postaci Kubusia, która przeszła wiele zm ian, niedostrzeżonych przez nabywców. Dzięki czemu zarówno dzieci, jak i rodzice m ają poczucie ciągłości obcowania z tym samym b o haterem , chociaż w rzeczywistości na różnych etapach rozwoju przypisy w ane były postaci coraz to inne pozytyw ne cechy. Proces ten nie został za kończony, rysunkow y bohater podlega ciągłym zm ianom , unowocześnia się jego w izerunek, dostosowując go do grupy docelowej.
Przedsiębiorstw o dzięki dbałości o działania m arketingow e odnosi suk cesy na rynku. Świadczą o tym zdobyw ane w yróżnienia. W 2005 roku tygodnik „H andel” przyznał G rupie M aspex nagrodę H IT HANDLU 2005. Była ona w ynikiem głosow ania handlowców, którzy wskazywali najlepsze p ro d u k ty w branży FM CG, uw zględniając dynam ikę sprze daży, rotację w sklepach, wsparcie reklam ow e i prom ocyjne, znajom ość m arki w śród k onsum entów oraz innow acyjność produktów . Dwa p ro d u kty - napoje Kubuś Play (w kategorii „P rodukty dla dzieci”) oraz M a k aron Lubella dla dzieci - „Kolorowe Literki” (w kategorii „Produkty m ączne”) okazały się najlepsze w swoich kategoriach. Także m arki Tym b ark i Kubuś otrzym ały ty tu ł COOLBRANDS i tym sam ym znalazły się w grupie najsilniejszych i najbardziej popularnych w śród m łodzieży m arek napojów bezalkoholow ych.
Źródło: materiały przedsiębiorstwa dostępne na stronie internetowej, www.maspex.pl.
Małgorzata Budzanowska-Drzewiecka • Produkt
Pytania
1. Opisz asortym ent firmy, określając jego param etry (długość, szero kość, głębokość i spójność). Uzasadnij odpowiedź.
2. Firm a wprowadziła na rynek kilka nowości. Zastanów się, co było przyczyną tych zmian? Jakie w arianty rozwoju asortym entu zastoso wała G rupa M aspex w tych przypadkach?
3. Jaki sposób nadaw ania m arki stosuje przedsiębiorstwo?
4. Do jakich grup odbiorców kieruje swoje działania G rupa M aspex W a dowice? (spróbuj na podstaw ie tekstu zidentyfikować segm enty rynku, do których przedsiębiorstw o kieruje swoją ofertę).
5. Na czym polega kształtow anie polityki produktu skierowanego do naj młodszych odbiorców? Na jakie aspekty związane z m arką i opakow a niem należy zwrócić uwagę?
Test uzupełnień zdań
Produkt to towar, usługa bądź ... . ... . ... i ... Każdy produkt jest określonym zestawem m aterialnych i niem aterialnych cech, które zaspokajają potrzeby klientów. M ożna go przedstawić za pom ocą marketingowej stru k tu ry produktu, której pierw szym poziom em j e s t ...D la potrzeb m arketingow ych produkty różnie się klasyfikuje. Opierając się n a stosunku nabywców do zakupu, m ożna wyróżnić produkty: ... . ... . ... oraz ...są produktam i relatywnie tanim i, często naby wanymi, na zakup których konsum enci nie przeznaczają dużej ilości czasu. Jedną z ważniejszych decyzji przy opracow yw aniu polityki p ro d u k tu jest decyzja dotycząca w yboru m arki. Jeżeli każdy wprow adzany p rodukt m a własną m arkę, to oznacza, że przedsiębiorstw o skorzystało z m arkow ania ...Przy opracow yw aniu polityki p roduktu pom ocna jest koncep cja c y k lu ... Na p o d s ta w ie ... i czasu m ożna przewidywać przyszłość produktu na rynku. W typow ym