Korzyści i bariery wdrożenia Internetu Fizycznego

Koncepcja Internetu Fizycznego, chodź stosunkowo nowa, zyskuje na po-pularności. Zdążyła zwrócić już uwagę wielu przedsiębiorstw w tym takich korporacji, jak: Boeing, Chep, P&G, Volvo, Walmart czy Hewlett-Packard oraz środowisk akademickich i organów rządowych. Wraz z postępem techno-logicznym pojawia się coraz więcej rozwiązań, które wpisują się w jego wizję i mogłyby pomóc w jego wdrożeniu. Na uwagę zasługują takie rozwiązania, jak druk 3D, pojazdy bezzałogowe, samochody nieangażujące do swojej obsługi kie-rowcy, np. samochody Google. Coraz powszechniejsze staje się wykorzystanie robotów w przemyśle, w tym w zarządzaniu magazynami. Amazon w swoich

10 Ibidem, s. 80.

15. Internet Fizyczny jako przełom w zarządzaniu łańcuchami dostaw magazynach wykorzystuje kilkanaście tysięcy robotów Kiva, które „manipu-lują” przesyłkami. Słynne jest także testowanie dronów przez Amazona czy DHL. Na popularności zyskują również ostatnio platformy Internetu Rzeczy np. Samsung Smart Home. Tego typu wynalazki nieuchronnie prowadzą zatem do implementacji w praktyce gospodarczej wizji na wzór Internetu Fizyczne-go, co może okazać się jedynym słusznym sposobem organizacji procesów lo-gistycznych w przyszłości. Na świecie prowadzonych jest kilka projektów ma-jących na celu rozwój tej idei i jej praktyczną implementację. Jednym z nich jest wspomniany wcześniej projekt MODULUSHCA. Nie sposób również nie wspomnieć o organizacji CELDi (ang. Center for Excellence in Logistics and

Distribution) ze Stanów Zjednoczonych, której celem jest osiąganie doskonałości

w logistyce i dystrybucji poprzez wdrażanie istotnych i innowacyjnych rozwią-zań, które zapewnią członkom znaczny zwrot z inwestycji. O randze przedsię-wzięcia, jakim jest Internet Fizyczny, świadczy fakt, że prace nad tym proje- ktem są finansowane przez National Science Foundation. Internet Fizyczny jest także fundamentem obecnych działań Europejskiej Platformy Technologicznej w Logistyce ALICE, której misją jest rozwój nowych koncepcji i innowacji dla bardziej konkurencyjnego i zrównoważonego rozwoju. Postuluje ona rozwój transportu multimodalnego i inteligentnej, jednolitej sieci tworzonej przez ko-rytarze transportowe i huby, co pozwoli na optymalizację w łańcuchach dostaw oraz wymaga zmiany z dotychczasowego systemu na Internet Fizyczny12.

Istnieje zatem wiele cennych wartości, które niesie ze sobą implementacja owej wizji. Na większość z nich autorka zwróciła uwagę w poprzednich częściach rozdziału. Warto jednak podsumować najważniejsze z nich. Internet Fizyczny będzie redukował koszty poprzez eliminację pustych przewozów. Zminimalizu-je to znacznie ślad węglowy. Z efektów badań CELDi nad proZminimalizu-jektem Internetu Fizycznego w perspektywie oszczę- dności zasobów, wynika, że rocznie emisja CO2 zmalałaby o 233,8 Tg13. Liczba przejechanych kilometrów zmniejszyłaby się o ponad 130 mld, co przełożyłoby się na 65,8 mld USD zaoszczędzonych na kosztach zakupów paliwa14.

Jednak poza optymistycznymi prognozami, istnieje szereg barier, które należy przezwyciężyć, aby Internet Fizyczny stał się rzeczywistością. Pierwszą z nich są oczywiście olbrzymie koszty infrastrukturalne. Wymiana sprzętu oraz zbudowanie całkiem nowego systemu pociągną za sobą duże nakłady. Jednak wizja sieciowości, polega także na tym, że korzyści ze wspólnej specjalizacji, wspólnego wykorzystywania infrastruktury i dzielenia przyjętych standardów oraz inne efekty ekonomiczne przewyższają koszty zarządzania siecią i jej

utrzy-12 http://www.etp-logistics.eu/?page_id=79 [06.10.2016]. 13 1 Tg = 109 kg.

14 http://faculty.ineg.uark.edu/rmeller/web/CELDi-PI/Final%20Report%20for%20Phase%2 0I.pdf [06.01.2016].

mywania15. Taka rewolucja przyczyni się również początkowo do wzmożonej ilości odpadów. Ograniczona liczba wymiarów modularnych jednostek ładun-kowych może tworzyć konflikty już na etapie projektowania wyrobów z uwagi na aspekty marketingowe. W związku z częstymi przeładunkami towarów w punk-tach tranzytowych i zmianami kierowców, istnieje ryzyko uszkodzeń, kradzie-ży, zaginięcia ładunków. Należałoby zatem zastanowić się również nad kwestią odpowiedzialności oraz ubezpieczenia towaru. Sporną kwestią mogą okazać się również opłaty pobierane przez przewoźników, a także dzielenie się przez nich informacjami o kosztach i cenach usług. Otwarta sieć może stworzyć problemy związane z własnością środków transportowych, magazynów i innych części in-frastruktury. Wśród barier daleko posuniętej kooperacji mogącej powodować nadmierną koncentrację zasobów i kapitału wymienia się także ograniczenia ustawodawcze lub legislacyjne utrudniające bądź uniemożliwiające integra-cję16. Jednakże największą trudnością może okazać się zmiana sposobu funk-cjonowania organizacji, postrzegania konkurencji i zmiana strategii przedsię-biorstw. Wdrożenie Internetu Fizycznego całkowicie zrewolucjonizuje sposób, w jaki firmy aktualnie funkcjonują na rynku. Jednak, jeśli nie poddadzą się tej transformacji, mogą nie przetrwać, bowiem innowacje polegają na nauce i zmia-nach, więc wiążą się często z dezorganizacją, ryzykiem i kosztami.

Podsumowanie

Współczesnym łańcuchom dostaw brakuje zadawalającej z punktu widzenia zrównoważonego rozwoju wydajności procesów. Procesy logistyczne wymagają innej organizacji, by móc w większym stopniu sprostać celom ekonomicznym, społecznym oraz środowiskowym. W ostatnich latach pojawiła się propozycja, która mogłaby diametralnie zmienić obecny stan, redukując tym samym ów nieefektywności. Rozwiązanie ma stanowić innowacyjna koncepcja Internetu Fizycznego, stanowiąca metaforę Internetu cyfrowego, którego założenia mają być przełożone na działanie procesów logistycznych w świecie rzeczywistym. Internet przesyła informacje zebrane w pakiety danych. Twórcy idei Internetu Fizycznego proponują, aby towary były transportowane z wykorzystaniem mo-dularnych jednostek ładunkowych. Postulują oni budowę globalnego systemu logistycznego opartego na wspólnej infrastrukturze i powszechnej wymianie da-nych w czasie rzeczywistym. Taka sieć może znacznie przyczynić się do reduk-cji emisji dwutlenku węgla, a tym samym oszczędności zasobów. Reorganiza-cja procesów przyczyni się także do redukcji uciążliwości wynikających z pracy w sektorze transportowym. Jednak koncepcja spotyka się z wieloma barierami, głównie natury finansowej. Wymaga bowiem bardzo dużych nakładów celem

15 J. Tidd, J. Bessant, op. cit., s. 394.

15. Internet Fizyczny jako przełom w zarządzaniu łańcuchami dostaw budowy globalnego sytemu dostaw, dlatego wydaje się być dość odległą. Obecnie istnieje jednak już wiele nowoczesnych rozwiązań, które wpisują się w koncepcję Internetu Fizycznego, co może przemawiać za jej implementacją w przyszłości.

Bibliografia

Andel T., Supply Chain Managers get Physical with the Internet, „Material Handling&Logistics”, February, 2012.

Jeszka A. M., Sektor usług logistycznych w teorii i praktyce, Difin, Warszawa 2013.

Montreuil B., Toward a Physical Internet: meeting the global Logistics sustainability grand challenge, „Logistics Research”, 2011.

Montreuil B., Rougès J. F., Cimon Y., Poulin D, The Physical Internet and Business Model

Innovation, „Technology Innovation Management Review”, June, 2012.

Tidd J., Bessant J., Zarządzanie innowacjami. Integracja zmian technologicznych, rynkowych

i organizacyjnych, Wolters Kluwer, Warszawa 2011.

http://physicalinternetinitiative.org/ [12.01.2015]. http://www.etp-logistics.eu/ [06.01.2016]. http://www.modulushca.eu/ [12.01.2015]. http://www.log24.pl/artykuly/logistyczny-internet,5846 [06.01.2016]. http://www.scdigest.com/assets/FIRSTTHOUGHTS/13-06-06A.php?cid=7116 [12.01.2015]. http://faculty.ineg.uark.edu/rmeller/web/CELDi-PI/index-PI.html# [12.01.2015]. http://www.plpt.com.pl/do_pobrania/plpt_4.pdf [12.01.2015]. http://www.logisticsmgmt.com/view/physical_internet_initiative_pipedream_or_possibility/su-stainability [12.01.2015]. https://www.cirrelt.ca/DocumentsTravail/CIRRELT-2011-03.pdf [12.01.2015].

Studenckie Koło Naukowe Zarządzania Łańcuchem Dostaw

90-237 Łódź, ul. Matejki 22/26 www.scm.uni.lodz.pl