Rozdział 2. WYCENA SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO W POLSKICH
2.5. Metody i zasady wyceny sprawozdania finansowego w polskich i
porównawcza
Jak wskazywano w punkcie 2.1. wycena jest trzecim etapem włączania określonych skład-ników do sprawozdania finansowego. Jest procesem zmierzającym do ustalenia kwot pienięż-nych, w jakich składniki sprawozdania finansowego mają zostać ujęte i wykazane w bilansie oraz rachunku zysków i strat. Pociąga to za sobą konieczność wyboru jednej z istniejących metod wyceny. Przyjęcie określonej metody wyceny do ustalania wartości danej pozycji w
sprawozdaniu finansowym determinuje szczegółową zasadę jego wyceny obejmującą miarę wyceny i algorytm stosowania tej miary.
„Założenia koncepcyjne SF” identyfikują cztery metody wyceny (podstawy, koncepcje wyceny), które mogą zostać zastosowane do ustalania wartości, a mianowicie: kosztu histo-rycznego, aktualnej ceny nabycia, wartości możliwej do uzyskania (realizacji) oraz wartości bieżącej. Nie wskazuje się jednak, która z metod jest preferowana. Metody te są stosowane przy ustalaniu wartości poszczególnych pozycji w sprawozdaniu finansowym w różnym za-kresie i różnych połączeniach. Szczegółowe zalecenia w tym zaza-kresie wynikają z zapisów odpowiednich MSSF i stanowią poziom techniczny wyceny odnoszący się do zastosowania tych zasad.
Tabela 2.11. Metody i mierniki wyceny zgodnie z UoR i MSSF
Metoda wyceny Omówienie
Kosztu histo-rycznego
Metoda, zgodnie z którą wartość aktywów ustala się wysokości kwoty pieniężnej lub warto-ści godziwej zapłaty niepieniężnej ustalonej na dzień ich nabycia. Z kolei zobowiązania wycenia się w wartości kwot wpływów, które otrzymano w zamian za przyjęcie na siebie obowiązku lub w innych wypadkach (np. podatek dochodowy) – w wartości równej kwocie środków pieniężnych, która zostanie zapłacona w przyszłości w celu uregulowania zobowią-zania w normalnym toku działalności gospodarczej.
Miernikami wartości są więc historyczna cena nabycia, historyczny koszt wytworzenia i kwota wymagająca zapłaty.
Aktualnej ceny nabycia
Metoda, na podstawie której aktywa wycenia się w wartości równej kwocie, jaką należałoby zapłacić w wypadku nabywania takiego samego lub podobnego (równoważnego) składnika aktywów. Natomiast zobowiązania są wyceniane w wysokości niezdyskontowanej kwoty środków pieniężnych i ich ekwiwalentów, która byłaby w chwili obecnej wymagana do uregulowania obowiązku.
Miernikiem wartości odtworzeniowej jest więc aktualna cena nabycia (wartość rynkowa).
Wartości moż-liwej do uzy-skania, (reali-zacji)
Metoda, zgodnie z którą aktywa wycenia się w wysokości kwoty pieniężnej możliwej obec-nie do uzyskania przy zbyciu danego składnika aktywów drogą normalnej zaplanowanej transakcji, a zobowiązania ujmuje się w wartości realizacji, czyli w wysokości niezdyskon-towanej kwoty środków pieniężnych i ich ekwiwalentów, przewidywaną do zapłaty w celu uregulowania zobowiązań w normalnym toku działalności gospodarczej.
Miernikiem wartości jest tu cena sprzedaży netto – możliwa do uzyskania na dzień wyceny.
Wartości bie-żącej
Metoda, której zastosowanie oznacza, że aktywa wycenia się w zdyskontowanej wartości bieżącej przyszłych wpływów środków pieniężnych netto, które dana pozycja, zgodnie z przewidywaniami, wypracuje w toku działalności gospodarczej. Z kolei wartość zobowiązań ustala się w zdyskontowanej wartości bieżącej przyszłych wypływów środków pieniężnych netto, przewidywanych jako wymagane do spłaty zobowiązań w normalnym toku działalno-ści gospodarczej.
Miernikami wartości w omawianej metodzie są zatem zdyskontowana wartość przyszłych wpływów i zdyskontowana wartość przyszłych wydatków.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie: [ZKSF 2010, par. 4.55].
Z kolei w regulacjach krajowych nie definiuje się metod wyceny215. Określone mierniki wartości są przyporządkowane do poszczególnych składników sprawozdania finansowego.
215 Szczegółowe regulacje odnoszące się do wyceny poszczególnych pozycji w sprawozdaniu finansowym stanowią trzeci poziom norm rachunkowości i są uszczegółowieniem nadrzędnych zasad wyceny, z których pierwszoplanową rolę odgrywa norma jasnego i rzetelnego obrazu.
Zasadniczo jednak ich zakres i charakter nawiązuje do tych ich grup ujętych i zaprezentowa-nych w „Założeniach koncepcyjzaprezentowa-nych SF”. Można więc stwierdzić, że metody wyceny okre-ślone w UoR są zasadniczo tożsame z metodami wyceny zawartymi w „Założeniach koncep-cyjnych SF”. Metody wyceny wraz ze stosowanymi przez nie miernikami wyceny prezentuje tabela 2.11.
Pomimo podobieństw zidentyfikowanych mierników i metod wyceny w UoR i „Założe-niach koncepcyjnych SF”, zakres ich stosowania w odniesieniu do poszczególnych pozycji sprawozdania finansowego może być różny. Ponadto odmienne są także konsekwencje ujęcia przeszacowań wartości – wynikowe lub kapitałowe – co bezpośrednio wpływa na realizację zasad, norm nadrzędnych, a także zasady zachowania kapitału. W konsekwencji obraz zapre-zentowany w sprawozdaniu finansowym może cechować się odmienną wiarygodnością, a sprawozdanie finansowe porównywalnością.
Ponadto, zalety i wady określonych metod wyceny są pochodną zalet i wad wykorzysty-wanych przez nie mierników wyceny, zidentyfikowykorzysty-wanych i omówionych w punkcie 2.4. Za-tem jakość – wiarygodność, porównywalność – informacji sprawozdawczej ukształtowanej przy wykorzystaniu określonych metod wyceny będzie wynikać z jakości mierników stoso-wanych przy jej tworzeniu.
Zestawienie szczegółowych zasad wyceny wybranych pozycji sprawozdań finansowych, na moment wyceny początkowej jak i wyceny po początkowym ujęciu wraz ze sposobem tego ujęcia w przypadku przeszacowań wartości, prezentuje tabela 2.12.
Tabela 2.12. Zestawienie szczegółowych zasad wyceny pozycji bilansowych według MSSF i UoR
MSSF Ustawa o rachunkowości
Wartości niematerialne i prawne
Wycena początkowa Wycena początkowa
- historyczna cena nabycia lub - historyczny koszt wytworzenia,
gdy aktywa nabyto w drodze wymiany na aktywa pieniężne; - wartość godziwa (szacunek), gdy aktywa nabyto w drodze wymiany na aktywa niepieniężne lub kombinację aktywów pieniężnych i niepieniężnych.
- historyczna cena nabycia lub - historyczny koszt wytworzenia.
Wycena bilansowa Wycena bilansowa
Podejście wzorcowe:
- historyczna cena nabycia lub - historyczny koszt wytworzenia,
pomniejszone o umorzenie oraz łączną kwotę odpisów z tytułu utraty wartości.
Podejście alternatywne:
- wartość przeszacowana (szacunek),
czyli wartość godziwa na dzień przeszacowania, pomniej-szona o kwotę późniejszego umorzenia oraz łączną kwotę późniejszych odpisów z tytułu utraty wartości – w sytuacji, gdy istnieje aktywny rynek na te aktywa.
- historyczna cena nabycia lub - historyczny koszt wytworzenia,
pomniejszone o odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe, a także odpisy z tytułu trwałej utraty wartości.
Ujęcie skutków wyceny bilansowej 216 Ujęcie skutków wyceny bilansowej 217
↑ – kapitał (inne całkowite dochody); ↓ – RZiS
↑ a następnie ↓ – kapitał a potem kapitał i RZiS (w wysoko-ści nadwyżki nad wcześniejszym wzrostem);
↓ a następnie ↑ – RZiS i kapitał (w wysokości nadwyżki nad wcześniejszym spadkiem)
Rzeczowe aktywa trwałe
Wycena początkowa Wycena początkowa
- historyczna cena nabycia lub - historyczny koszt wytworzenia,
gdy aktywa nabyto w drodze wymiany na aktywa pieniężne. - wartość godziwa (szacunek) - gdy aktywa pozyskane w drodze wymiany na aktywa niepieniężne lub kombinację aktywów pieniężnych i niepieniężnych.
- historyczna cena nabycia lub - historyczny koszt wytworzenia.
Wycena bilansowa Wycena bilansowa
Podejście wzorcowe:
- historyczna cena nabycia lub - historyczny koszt wytworzenia,
pomniejszone o umorzenie oraz łączną kwotę odpisów z tytułu utraty wartości.
Podejście alternatywne:
- wartość przeszacowana (szacunek),
czyli wartość godziwa na dzień przeszacowania, pomniej-szona o kwotę późniejszego umorzenia oraz łączną kwotę późniejszych odpisów z tytułu utraty wartości – w sytuacji, gdy wartość godziwa może być ustalona w sposób wiary-godny.
Wartość godziwa gruntów i budynków jest ustalana zwykle poprzez odniesienie do warunków rynkowych w drodze oszacowania dokonywanego na ogół przez profesjonalnego rzeczoznawcę.
Wartością godziwą maszyn, urządzeń itp. jest zwykle ich wartość rynkowa ustalona w drodze oszacowania. Jeśli nie ma dowodów dotyczących wartości rynkowej składnika rzeczowego majątku trwałego, jednostka może oszacować wartość godziwą wykorzystując metodę dochodową lub metodę kosztu odtworzenia.
- historyczna cena nabycia lub - historyczny koszt wytworzenia lub
- wartość przeszacowana (po aktualizacji wyceny środków trwałych),
pomniejszone o odpisy umorzeniowe, a także odpisy z tytułu trwałej utraty wartości.
Ujęcie skutków wyceny bilansowej Ujęcie skutków wyceny bilansowej
↑ – kapitał (inne całkowite dochody); ↓ – RZiS
↑ a następnie ↓ – kapitał a potem kapitał i RZiS (w wysoko-ści nadwyżki nad wcześniejszym wzrostem);
↓ a następnie ↑ – RZiS i kapitał (w wysokości nadwyżki nad wcześniejszym spadkiem)
Nieruchomości inwestycyjne, Inwestycje w aktywa niematerialne
Wycena początkowa Wycena początkowa
- historyczna cena nabycia lub - historyczny koszt wytworzenia.
- historyczna cena nabycia, - historyczny koszt wytworzenia.
Wycena bilansowa Wycena bilansowa
Podejście wzorcowe:
- historyczna cena nabycia lub - historyczny koszt wytworzenia,
pomniejszone o odpisy umorzeniowe oraz łączną kwotę odpisów z tytułu utraty wartości, lub
Podejście alternatywne: - wartość godziwa (szacunek),
wycena wszystkich nieruchomości inwestycyjnych w warto-ściach godziwych.
- historyczna cena nabycia lub - historyczny koszt wytworzenia,
pomniejszone o odpisy umorzeniowe, a także odpisy z tytułu trwałej utraty wartości,
lub
- cena rynkowa bądź inaczej określona wartość godziwa (szacunek).
216 W zestawieniu pomijać się będzie ujęcie skutków zaistnienia trwałej utraty wartości, bowiem zasadni-czo w każdym przypadku ujmuje się ją wynikowo.
217 W zestawieniu pomijać się będzie ujęcie skutków zaistnienia trwałej utraty wartości, bowiem zasadni-czo w każdym przypadku ujmuje się ją wynikowo.
Ujęcie skutków wyceny bilansowej Ujęcie skutków wyceny bilansowej
↓ – RZiS
↑ – RZiS ↓ – RZiS ↑ – RZiS
Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży Wycena bilansowa Brak uregulowania - wartość bilansowa przed kwalifikacją jako przeznaczonego
do sprzedaży,
- wartość godziwa (szacunek) pomniejszona o koszty zbycia w zależności od tego, która z tych dwóch kwot jest niższa (zasada podwójnego minimum).
Ujęcie skutków wyceny bilansowej
↓ – RZiS
Zapasy
Wycena początkowa Wycena początkowa
- historyczna cena nabycia lub - historyczny koszt wytworzenia.
- historyczna cena nabycia lub - historyczny koszt wytworzenia.
Wycena bilansowa Wycena bilansowa
- historyczna cena nabycia lub - historyczny koszt wytworzenia, albo
- wartość netto możliwa do uzyskania (szacunek),
w zależności od tego, która z tych dwóch kwot jest niższa (zasada podwójnego minimum).
- historyczna cena nabycia lub - historyczny koszt wytworzenia, albo
- cena sprzedaży netto (szacunek),
w zależności od tego, która z tych dwóch kwot jest niższa (zasada podwójnego minimum).
Ujęcie skutków wyceny bilansowej Ujęcie skutków wyceny bilansowej
↓ – RZiS ↓ – RZiS
Aktywa biologiczne
Wycena początkowa Wycena początkowa
- wartość godziwa (szacunek) pomniejszonej o szacunkowe koszty sprzedaży,
Jeśli nie istnieje możliwość wiarygodnego ustalenia wartości godziwej, wyceny dokonuje się według:
- historycznej ceny nabycia lub - historycznego kosztu wytworzenia,
pomniejszone o odpisy umorzeniowe, a także odpisy z tytułu trwałej utraty wartości.
Brak uregulowania – traktowane podobnie jak zapasy
Wycena bilansowa Wycena bilansowa
- wartość godziwa (szacunek) Brak uregulowania – traktowane podobnie jak zapasy
Ujęcie skutków wyceny bilansowej Ujęcie skutków wyceny bilansowej
↓ – RZiS
Należności
Wycena początkowa Wycena początkowa
Brak standardu. Zasadniczo jednak kategoria ta (z wyjąt-kiem należności publiczno-prawnych) jest traktowana jak aktywa (należności) finansowe.
Wycena w wartości nominalnej (wynikającej z dokumentów źródłowych).
Wycena bilansowa Wycena bilansowa
Brak standardu. Zasadniczo jednak kategoria ta (z wyjąt-kiem należności publiczno-prawnych) jest traktowana jak aktywa (należności) finansowe.
Wycena w kwocie wymaganej zapłaty, z zachowaniem ostrożności.
Utrata wartości aktywów
Wycena utraty wartości w wysokości różnicy między war-tościami bilansową i odzyskiwalną (szacunek).
Wartość odzyskiwalna jest równa wartości użytkowej218
lub wartości godziwej pomniejszonej o koszty sprzedaży, zależ-nie która z nich jest wyższa.
Wycena utraty wartości w wysokości różnicy wartości składnika aktywów wynikającej z ksiąg rachunkowych i (1) ceny sprzedaży netto, a w przypadku jej braku - w inny sposób wartości godziwej (szacunek) czy też (2) wartością odzyskiwalną (szacunek)219
.
218 Wartość użytkowa to bieżąca, szacunkowa wartość przyszłych przepływów środków pieniężnych, któ-rych wystąpienia oczekuje się z tytułu dalszego użytkowania składnika aktywów oraz jego zbycia na zakończe-nie okresu użytkowania.
219
Ujęcie skutków wyceny bilansowej Ujęcie skutków wyceny bilansowej ↓ – RZiS ↑ – RZiS ↓ – RZiS ↑ – RZiS Kapitał własny
Wycena początkowa Wycena początkowa
Wartościowy odpowiednik aktywów netto, które stanowią aktywa jednostki pomniejszone o zobowiązania (brak stan-dardu).
Wartościowy odpowiednik aktywów netto, które stanowią aktywa jednostki pomniejszone o zobowiązania.
Wycena bilansowa Wycena bilansowa
- wartość nominalna z wyjątkiem udziałów (akcji) własnych (brak standardu).
- wartość nominalna z wyjątkiem udziałów (akcji) własnych, które wyceniane są według cen nabycia.
Rezerwy, zobowiązania i aktywa warunkowe
- wysokość najbardziej właściwych szacunków nakładów niezbędnych do wypełnienia obecnego obowiązku na dzień bilansowy (szacunek).
W sytuacji, gdy wpływ wartości pieniądza w czasie jest istotny, kwota rezerwy powinna odpowiadać zaktualizowa-nej wartości nakładów, które zgodnie z oczekiwaniami będą niezbędne do wypełnienia zobowiązania.
- uzasadniona, wiarygodnie oszacowana kwota (szacunek) zgodnie z wytycznymi KSR 6.
Ujęcie skutków wyceny bilansowej Ujęcie skutków wyceny bilansowej
↓ – RZiS
↑ – RZiS ↓ – RZiS ↑ – RZiS
Zobowiązania
Wycena początkowa Wycena początkowa
Brak standardu. Zasadniczo jednak kategoria ta (z wyjąt-kiem zobowiązań publiczno-prawnych) jest traktowana jak zobowiązania finansowe.
- wartość nominalna (wynikająca z dokumentów źródło-wych).
Wycena bilansowa Wycena bilansowa
Brak standardu. Zasadniczo jednak kategoria ta (z wyjąt-kiem zobowiązań publiczno-prawnych) jest traktowana jak zobowiązania finansowe.
- kwota wymagająca zapłaty lub
- wartość godziwa - w przypadku zobowiązań finansowych, których uregulowanie zgodnie z umową następuje drogą wydania aktywów finansowych innych niż środki pieniężne lub wymiany na instrumenty finansowe (szacunek).
Ujęcie skutków wyceny bilansowej Ujęcie skutków wyceny bilansowej
↓ – RZiS ↑ – RZiS
Instrumenty finansowe
Wycena początkowa Wycena początkowa
Aktywa finansowe - wartość godziwa Zobowiązania finansowe - wartość godziwa
Wycena wbudowanego instrumentu pochodnego i umowy zasadniczej
- wartość godziwa
Zobowiązanie do udzielenia pożyczki poniżej rynkowej stopy procentowej - wartość godziwa Aktywa finansowe - cena nabycia Zobowiązania finansowe - wartość godziwa
Wycena bilansowa220 Wycena bilansowa
Aktywa finansowe - wartość godziwa
Standard przewiduje wycenę zgodnie z:
- wartością godziwą w przypadku aktywów finansowych w
wartości godziwej przez wynik finansowy i aktywów
finan-Aktywa finansowe - wartość godziwa
Wyjątkiem są aktywa wyceniane według:
- skorygowanej ceny nabycia, w przypadku aktywów zakla-syfikowanych do pożyczek udzielonych i należności
220 Od 1 stycznia 2013 roku klasyfikacja instrumentów finansowych będzie podporządkowana zasadom ich wyceny. Instrumenty finansowe będą klasyfikowane do dwóch grup: jednej, która będzie wyceniana według wartości godziwej lub drugiej wycenianej według zamortyzowanego kosztu.
sowych dostępnych do sprzedaży, chyba że niemożliwe jest
wiarygodne określenie wartości godziwej,
- skorygowanej ceny nabycia (zamortyzowanego kosztu) w przypadku pożyczki i należności a także inwestycje
utrzy-mywane do terminu wymagalności.
- cena nabycia, w przypadku instrumentów kapitałowych niekwotowanych na aktywnym rynku (oraz powiązanych z nimi instrumentów pochodnych), dla których nie ma możli-wości wiarygodnego określenia wartości godziwej. Zobowiązania finansowe
Wycena według skorygowanej ceny nabycia (zamortyzowa-nego kosztu).
Wyjątkiem są wyceny według:
- wartości godziwej w przypadku zobowiązań finansowych w wartości godziwej przez wynik finansowy, chyba że
nie-możliwe jest wiarygodne ustalenie wartości godziwej. - ceny nabycia – w sytuacji gdy brak możliwości wiarygod-nego ustalenia wartości godziwej221
(wycena takich pozycji w koszcie),
- wyceny, która odzwierciedla prawa i obowiązki, jakie je-dnostka zachowała, w sytuacji zobowiązania finansowego związanego z przekazanym (przeniesionym) składnikiem aktywów finansowych, który na skutek utrzymania zaanga-żowania w ten składnik nie kwalifikuje się do wyłączenia (usunięcia).
Powiązane zobowiązanie jest wyceniane w taki sposób, że wartość bilansowa netto przeniesionego składnika aktywów oraz związanego z nim zobowiązania jest:
- zamortyzowanym kosztem praw i obowiązków zachowa-nych przez jednostkę, jeśli składnik aktywów jest wyceniany w skorygowanej cenie nabycia (zamortyzowanym koszcie), - równa wartości godziwej praw i obowiązków zachowa-nych przez jednostkę, jak gdyby były oddzielnie wyceniane, jeśli przeniesiony składnik aktywów jest wyceniany w war-tości godziwej.
- wyższa wartość z dwóch:
* wartości ustalonej zgodnie z MSR 37 Rezerwy,
zobowią-zania warunkowe i aktywa warunkowe lub
* wartości początkowej pomniejszonej (jeżeli właściwe) o skumulowane odpisy amortyzacyjne ustalone zgodnie z MSR 18,
w przypadku zobowiązania do udzielenia pożyczki poniżej rynkowej stopy procentowej.
snych, których jednostka nie przeznacza do sprzedaży, oraz
do aktywów finansowych utrzymywanych do terminu
wyma-galności,
- cena rynkowa lub inaczej określona wartość godziwa, w przypadku aktywów zaklasyfikowanych do pożyczek
udzie-lonych i należności własnych, które jednostka nie przeznacza
do sprzedaży w okresie 3 miesięcy,
- ceny nabycia, w przypadku aktywów finansowych dla których nie istnieje cena rynkowa ustalona na aktywnym rynku regulowanym, albo których wartość godziwa nie może być ustalona w inny wiarygodny sposób.
Zobowiązania finansowe Wycena według:
- skorygowanej ceny nabycia, z wyjątkiem pozycji zabez-pieczanych, lub
- wartości godziwej w przypadku zobowiązań finansowych przeznaczonych do obrotu oraz instrumentów pochodnych o charakterze zobowiązań.
Wyjątkiem jest wycena według:
- wartości początkowej, która nie ulega przeszacowaniu, w przypadku instrumentów pochodnych, których rozliczenie nastąpi drogą wydania instrumentów kapitałowych niekwo-towanych na regulowanym rynku papierów wartościowych.
Ujęcie skutków wyceny bilansowej Ujęcie skutków wyceny bilansowej
dla składników wycenianych w wartości godziwej przez
wynik finansowy:
↓ – RZiS ↑ – RZiS
dla składników dostępnych do sprzedaży: ↓ – kapitał (inne całkowite dochody) ↑ – kapitał (inne całkowite dochody)
dla składników przeznaczonych do obrotu: ↓ – RZiS
↑ – RZiS
dla składników dostępnych do sprzedaży: RZiS lub kapitał
Źródło: opracowanie własne na podstawie: [MSSF 2011A; UoR].
Z dokonanego przeglądu szczegółowych zasad wyceny składników aktywów i zobowiązań według MSSF i UoR wynika, iż są one kombinacją różnych, zarówno przeszłościowych jak i przyszłościowych metod wyceny. Oznacza to zarazem, że w obu obszarach regulacyjnych
221 Przykładowo dotyczy to instrumentów pochodnych powiązanych z instrumentem kapitałowym niekwo-towanym na aktywnym rynku.
wybrany został do wyceny model mieszany bazujący zarówno na miernikach retrospektyw-nych jak i prospektywretrospektyw-nych.
W przypadku wyceny początkowej w odniesieniu do większości składników MSSF jak i UoR preferują wycenę na podstawie kosztu historycznego jako wynikającą z przeprowadzonej transakcji. W sytuacji braku możliwości ustalenia tej wartości przewiduje się dokonanie jej oszacowania na podstawie wartości rynkowej podobnego składnika lub inaczej ustalonej war-tości godziwej.
Większe różnice można zaobserwować w odniesieniu do wyceny bilansowej. Regulacje MSSF przewidują stosowanie alternatywnych metod wyceny – w stosunku do podejścia wzorcowego – w większym zakresie niż to ma miejsce na gruncie regulacji krajowych,. W obu regulacjach podejście wzorcowe oparte jest zasadniczo na koszcie historycznym (podej-ście przeszłościowe). Podej(podej-ście alternatywne zaś proponuje drugą równoważną możliwą do zastosowania metodę wyceny tej samej pozycji sprawozdania finansowego. Jest ono prawem wyboru realizowanym przez jednostkę w ramach jej polityki rachunkowości. W MSSF alter-natywna metoda wyceny jest przewidziana w szczególności dla wartości niematerialnych i prawnych jak i dla rzeczowych aktywów trwałych czego brak w regulacjach krajowych. Al-ternatywne metody wyceny tych składników są niemal wyłącznie oparte na wycenie w warto-ści godziwej, czyli wielkowarto-ści szacowanej (podejwarto-ście przyszłowarto-ściowe). Jak wskazywano, wia-rygodność wartości godziwej jest ograniczona istnieniem aktywnego rynku na dany składnik aktywów.
Niemniej jednak, zakładając nawet konsekwentne stosowanie szczegółowych zasad wyce-ny opartych na podejściu przeszłościowym lub przyszłościowym otrzymalibyśmy dwa jedno-lite metodycznie obrazy wartości, ale różne wartościowo i jakościowo. Natomiast istnienie alternatywnej zasady wyceny dla tego samego składnika, prowadzi do niejednolitej meto-dycznie wyceny nawet w ramach jednego przedsiębiorstwa. Jak zauważa P. Kabalski [2007, s. 260], bilans staje się wtedy zlepkiem pozycji addytywnych, bowiem dodawane są do siebie wartości składników o odmiennych podstawach wyceny. Zatem im większa niejednolitość metodyczna wyceny, tym mniejszy element semantyczny ma suma bilansowa. Staje się ona wtedy informacją o nieokreślonej treści ekonomicznej.
Zróżnicowanie zastosowanych metod wyceny bilansowej, a w szczególności zezwolenie na ich alternatywny wybór, praktycznie wyklucza możliwość zapewnienia porównywalności informacji sprawozdawczej. Jednak nawet wtedy, gdy wszystkie jednostki przyjęłyby do wy-ceny wartość godziwą i przy braku aktywnego rynku zastosowałyby tę samą technikę wywy-ceny, to jest mało prawdopodobne, że zastosują przy tym te same dane wejściowe np.: stopa procen-towa, stopa dyskonprocen-towa, itd. Jak wskazano punkcie 2.4. niewielkie różnice w wysokości tych