Warszawa,
2
kwietnia 2014 r.DZSE.WSEWU.045. 15.201 4.AMO
Sz. P.
Marek Michalak
Rzecznik Praw Dziecka ul. Przemysłowa 30/32 00-450 Warszawa
odpowiadając na pismo ZEW/500
5
014/JK z 1 kwietnia 2014 r. dotyczące zapewnienia dzieciom bezpiecznego wypoczynku, uprzejmie informuję.Kursy dla wychowawców kolonijnych organizowane
są
w oparciu o przepisy rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 stycznia 1997 r.w sprawie warunków, jakie muszą spełniać organizatorzy wypoczynku dla dzieci i młodzieży szkolnej, a także zasad jego organizowania i nadzorowania (Dz. U. Nr 12, poz. 67, z późn. zm.). Zgodnie z 14 ww. rozporządzenia, wydanie zgody na prowadzenie kursów przez osoby prawne i fizyczne oraz sprawowanie nadzoru nad kursami dla kandydatów na wychowawców wypoczynku należy do kompetencji właściwego kuratora oświaty.
W załączniku do ww. rozporządzenia określono program kursu przygotowawczego dla kandydatów na wychowawców wypoczynku. Program określa tematykę i liczbę godzin poszczególnych zajęć, a także formy ich realizacji. Kurs dla wychowawcy kolonijnego obejmuje 36 godzin, w tym 18 godzin wykładów i 18 godzin ćwiczeń. Ww. rozporządzenie nie określa formy realizacji kursu, a zarazem nie zawiera żadnych wyłączeń przedmiotowych, które zakazywałyby prowadzenia kursów w formie e-learningowej.
Kurs - zgodnie z przepisami rozporządzenia - musi się składać z części teoretycznej i praktycznej. Kurator oświaty wydający zgodę na prowadzenie kursu w formie e-learningowej powinien zapewnić sobie możliwość prowadzenia odpowiedniego nadzoru.
Jednocześnie uprzejmie informuję, że Ministerstwo Edukacji Narodowej mając na względzie zgłaszane do resortu uwagi dotyczące ww. regulacji, rozpoczęło prace związane z przygotowaniem nowelizacji rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 stycznia 1997 r. w sprawie warunków, jakie muszą spełniać organizatorzy wypoczynku dla dzieci i młodzieży szkolnej, a także zasad jego organizowania i nadzorowania. W pracach nad projektem zostały szczegółowo przeanalizowane wszystkie zapisy obecnego rozporządzenia, a także obszary, w których potencjalnie mogą wystąpić jakiekolwiek nieprawidłowości, uwzględniono także kwestie dotyczące wymagań stawianych wychowawcom i kierownikom wypoczynku oraz sposoby i formy uzyskiwania kompetencji kadrowych przez te osoby (kursy internetowe).
Powyższe zmiany mają zapewnić bezpieczną organizację wypoczynku dla dzieci młodzieży i stworzenie jak najlepszych warunków do wypoczynku.
W chwili obecnej projekt rozporządzenia znajduje się na etapie uzgodnień wewnętrznych w MEN. Po zakończeniu tych prac, projekt zostanie skierowany do uzgodnień międzyresortowych i konsultacji społecznych, w tym również do zaopiniowania przez Pana Rzecznika.
2
Z up men MITR. U:AOl N .
•1
RZECZPOSPOLITA POLSKA Warszawa, kwietnia 2014 roku
Rzecznik Praw Dziecka Murek Micha/u k
ul. Przinyslowa 3032. 00-450 Wars,awa ZEW/500! 14/20 14/JK
Pani
p
Joanna Kluzik-RostkowskaMinister Edukacji Narodowej
/
tym razem w swoim wystąpieniu podejmuję temat organizacji wypoczynku zagranicznego dla dzieci, odbywającego się na podstawie Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 stycznia 1997 roku w sprawie warunków, jakie muszą spełniać organizatorzy wypoczynku dla dzieci i młodzieży szkolnej, a także zasad jego organizowania i nadzorowania (Dz. U. z 2009 r. Nr 218 poz. 1696) zwanego dalej .„Rozporządzeniem”.
Problem dotyczy bezpieczeństwa licznej grupy dzieci i młodzieży. Tylko z terenu województwa mazowieckiego w sezonie letnim ubiegłego roku wyjechało na zagraniczne kolonie i obozy aż 9856 uczestników”.
Zgodnie z ww. rozporządzeniem wypoczynek zagraniczny podlega procedurze zgłaszania do kuratora oświaty, tak jak wypoczynek organizowany na terenie kraju
(
6 ust.3 ww. Rozporządzenia). Moje zaniepokojenie budzi jednak zakres gromadzonych danych dotyczących tego wypoczynku, w moim odczuciu — niewystarczający. Organizatorzy wypoczynku zagranicznego
są
zobowiązani do przekazywania znacznie mniej szczegółowych danych na temat warunków wypoczynku, niż jest to wymagane od organizatorów wypoczynku krajowego. Powyższy wniosek wypływa z analizy wzoru formularza zgłoszenia wypoczynku organizowanego poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, określonego w załączniku numer 2 do Rozporządzenia i wzoru formularza zgłoszenia wypoczynku dla dzieci i młodzieży, organizowanego na terenie kraju określonego w załączniku numerŹródło: Wystąpienie pokontrolne Najwyższej Izby Kontroli, numer i tytuł kontroli: R/13/003 — Organizacja i bezpieczeństwo wycieczek szkolnych oraz wypoczynku dzieci i młodzieży.
1. Formularz dotyczący wypoczynku zagranicznego zajmuje dwie strony A-4, a organizator zobowiązany jest jedynie do wskazania swoich danych oraz: czasu trwania wypoczynku, planowanej liczby i przedziału wiekowego uczestników, danych osobowych i kwalifikacji kierownika oraz wychowawców, miejsca wypoczynku lub jego trasy i informacji o zabezpieczeniu medycznym uczestników. W przypadku rejestracji wypoczynku krajowego formularz liczy 7 stron formatu A-4 i zawiera dodatkowo pytania dotyczące: dokładnego opisu miejsca zakwaterowania (z załączeniem umowy przedwstępnej z dysponentem budynku lub terenu) oraz panujących tam warunków sanitarno-higienicznych, programu wypoczynku (z uwzględnieniem rodzaju działań, które będą podjęte przy jego realizacji), opieki medycznej. żywienia uczestników, planowanych środków transportu.
Ograniczone dane przekazywane przez organizatorów wypoczynku zagranicznego wydają się tym bardziej niepokojące, że nie podlega on kontroli podczas jego trwania (w przypadku wypoczynku krajowego nadzór sprawuje kurator oświaty, właściwy dla lokalizacji tego miejsca wypoczynku - 15 Rozporządzenia). W zaistniałej sytuacji szczególnie waŻna powinna być zatem weryfikacja sposobu organizacji tego wypoczynku już na etapie jego planowania i rejestracji. Ponadto, wydaje się wskazanym, aby kuratorzy oświaty, którzy przyjęli rejestrację takiego wypoczynku, mieli możliwość badania jego przebiegu na podstawie dokumentacji prowadzonej przez organizatora, po jego zakończeniu.
Wymaga to jednak wprowadzenia zmian w istniejących uregulowaniach w tym zakresie.
Mając na uwadze powyższe, w trosce o zapewnienie dzieciom bezpiecznego i udanego wypoczynku, a także dostrzegając konieczność wprowadzenia zmian w obecnie obowiązujących przepisach prawa, działając na podstawie art. 1 Oa oraz art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 6 stycznia 2000 roku o Rzeczniku Praw Dziecka (Dz. U. Nr 6, poz. 69 z późn. zm.), zwracam się do Pani Minister z prośbą o analizę przedstawionego problemu i podjęcie działań w celu zapewnienia dzieciom w pełni bezpiecznego wypoczynku, odbywającego się także poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej.
MINISTER EDUKACJI NARODOWEJ
Warszawa, 3.Dkwietnia 2014 r.
DZSE.WSEWU.045. 1 9.2014.AMO
Pan
Marek Michalak
Rzecznik Praw Dziecka ul. Przemysłowa 30/32 OO-450 Warszawa
odpowiadając na pismo z 3 kwietnia 2014 r. zawierające propozycje zmian w zakresie organizacji wypoczynku zagranicznego, uprzejmie informuję.
Każde zgłoszenie wypoczynku zagranicznego powinno spełniać wymagania określone w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 stycznia 1997 r. w sprawie warunków, jakie muszą spełniać organizatorzy wypoczynku dla dzieci i młodzieży szkolnej, a także zasad jego organizowania inadzorowania (Dz. U. z 1997 r. Nr 12, poz. 67 z późn. zm.). Procedura zgłaszania i zakresu danych do zgłoszenia wypoczynku zagranicznego określona jest odpowiednio w 6 ust. 3 ww. rozporządzenia oraz w załączniku nr 2 do rozporządzenia.
Dodatkowo w przypadku organizacji wypoczynku zagranicznego przez organizatora turystyki, o którym mowa w art. 3 pkt 5 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych (Dz. U. z 2014 r. poz. 196), wpisanego do Centralnej Ewidencji Organizatorów Turystyki i Pośredników Turystycznych, posiada on umowę gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej, a także umowę ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków i kosztów leczenia
na rzecz klientów (art.4 ust. ww. ustawy). Ponadto wszyscy rodzice dzieci i młodzieży szkolnej, wyjeżdżających z ww. organizatorem turystyki — zgodnie z przepisami ww. ustawy — otrzymują pełną ofertę i program wypoczynku.
Dodatkowo, zgodnie z ww. rozporządzeniem otrzymują kartę kwalifikacyjną, której wypełnienie jest jednym z warunków uczestnictwa w wypoczynku, a w programie oferowanym przez organizatora turystyki, oprócz informacji dotyczących transportu, zakwaterowania, wyżywienia zawarty jest często także program wypoczynku, a w nim spis zaplanowanych zajęć czy imprez.
Odnosząc się do zakresu wskazanych w załączniku nr 2 danych, bardzo dziękuję za przekazane uwagi i jednocześnie informuję, że w Ministerstwie Edukacji Narodowej — mając na względzie m.in. kierowane do resortu propozycje dotyczące zmian w zakresie organizowania wypoczynku — rozpoczęto prace związane z przygotowaniem nowelizacji rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 stycznia 1997 r. w sprawie warunków, jakie muszą spełniać organizatorzy wypoczynku dla dzieci i młodzieży szkolnej, a także zasad jego organizowania i nadzorowania. W pracach nad projektem zostały szczegółowo przeanalizowane wszystkie zapisy obecnego rozporządzenia, a także zakres danych wymaganych przy zgłoszeniu wypoczynku zagranicznego. Projektowane zmiany, dotyczące również właściwości kuratora oświaty sprawującego nadzór nad wypoczynkiem zagranicznym, mają zapewnić bezpieczne warunki oraz bezpieczną organizację wypoczynku dla dzieci i młodzieży.
Obecnie projekt rozporządzenia znajduje się na etapie uzgodnień wewnętrznych w MEN. Po zakończeniu tych prac, projekt zostanie skierowany do uzgodnień międzyresortowych i konsultacji publicznych, w tym również do zaopiniowania przez Rzecznika Praw Dziecka.
2
Zupoważnienia
MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ Tadeusz Stawecki
SEKRETARZ STANU
Warszawa, kwietnia 2014 r.
RZECZPOSPOLITA POLSKA Rzecznik Praw Dziecka
Marek Michalak
ZSS/500/8/20 I 4/JZ (w odp. należy podać nr sprawy)
Pan
Jan Dworak Przewodniczący
Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji
O7(
bL)
problemem, któremu zostało poświęcone niniejsze wystąpienie, jest reklama produktów spożywczych w radiu i telewizji, bowiem do misji Rzecznika Praw Dziecka należy m.in.
propagowanie zdrowych nawyków żywieniowych wśród dzieci i młodzieży. Wypełniając to zadanie wspieram opracowywanie wskazówek tworzenia jadłospisów dla miejsc zbiorowego żywienia dzieci i samodzielnego komponowania posiłków, a także patronuję — skierowanym do uczniów, nauczycieli, opiekunów oraz pracowników zajmujących się wyżywieniem dzieci i młodzieży — programom edukacyjnym upowszecbiiiającym wiedzę o standardach prawidłowego odżywiania się. Ponadto postuluję prawne usankcjonowanie norm żywienia dzieci, określających jakość i ilość spożywanych posiłków, a także domagam się, żeby asortyment produktów żywnościowych oferowanych w sklepikach szkolnych został poddany nadzorowi dyrektorów placówek oświatowych, w których zlokalizowane
są
takowe sklepiki1.Niestety, pozytywne efekty programów edukacyjnych i starań ludzi odpowiedzialnych za wyżywierńe dzieci i młodzieży mogą zostać zniwelowane przekazami medialnymi, konsekwentnie zachęcającymi do spożywania produktów zawierających składniki, których nadmierny udział w diecie młodych, rozwijających się osób jest niewskazany (mam na myśli np. cukry proste zawarte
Szczegółowe informacje o działaniach i inicjatywach Rzecznika są dostępne w internecie pod adresem:
httr://www.brpd.goy.pl!detail.phD?recid=l 6.
w słodyczach, syropach i napojach gazowanych, sól kuchenną, wzmacniacze smaku, sztuczne barwniki). Sugestie płynące z reklam radiowych oraz telewizyjnych, skierowanych bezpośrednio do dzieci bądź emitowanych w sąsiedztwie audycji adresowanych do tej części widowni czy słuchaczy, stanowią dla nich atrakcyjny antywzór, za którym łatwo mogą podążyć, bowiem nabywanie przez dzieci nowych nawyków poprzez naśladownictwo obserwowanych zachowań innych osób jest wiadome i oczywiste.
Współcześnie, wraz z ewolucją formy przekazu radiowego i telewizyjnego, przebiegającą w ten sposób, że obok audycji emitowanych w kolejności ustalonej w programie nadawcy udostępniają do odbioru audycje zamieszczane w internecie w katalogach (audiowizualne usługi medialne na żądanie), poświęcenia uwagi wymaga opracowanie jednolitej koncepcji powszechnej ochrony małoletnich widzów czy słuchaczy przed treściami dla nich nieodpowiednimi. Metody ochrony najmłodszych powinny nadążać za rozwojem techniki przekazów medialnych, mieć jednakową skuteczność i znajdować zastosowanie przy świadczeniu wszelkich usług medialnych. Konieczne jest zatem, by także przekazy handlowe, sąsiadujące bądź wplecione w audiowizualne usługi medialne na żądanie, nie propagowały wśród małoletnich nieaprobowanych przyzwyczajeń, w tym nawyków ewidentnie szkodzących zdrowiu.
W ustawie z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji (tekst jedn. z 2011 r.: Dz. U. Nr 43, poz.
226 ze zm.) w art. 16b ust. 3a nakazuje się: Audycjom dla dzieci nie powinny towarzyszyć przekazy handlowe dotyczące artykułów spożywczych lub napojów, zawierających składniki, których obecność w nadmiernych ilościach w codziennej diecie jest niewskazana. Kolejny przepis przywołanej ustawy — art. 16b ust. 3b — zawiera klauzulę delegacyjną ustanowioną dla Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, upoważniającą do wydania rozporządzenia porządkującego emisję reklam tychże artykułów spożywczych lub napojów. Przepis ten brzmi:
Krajowa Rada, po zasięgnięciu opinii ministra właściwego do spraw zdrowia, może określić, w drodze rozporządzenia:
1) rodzaje artykułów spożywczych lub napojów zawierających składniki, których obecność w nadmiernych ilościach w codziennej diecie jest niewskazana,
2) sposób umieszczania w programach przekazów handlowych dotyczącychtych artykułów, tak aby przekazy te nie towarzyszyły audycjom dla dzieci
- dążąc do zachęcenia nadawców do przeciwdziałania promowaniu niezdrowego odżywiania wśród dzieci oraz uwzględniając charakter programów, ich wpływ na kształtowanie opinii publicznej i oddziaływanie na interesy odbiorców, bez nakładania nieuzasadnionych obowiązków na nadawców.
Na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 6 stycznia 2000 r. o Rzeczniku Praw Dziecka (Dz. U. Nr 6, poz. 69 ze zm.) proszę Pana Przewodniczącego o udzielenie informacji, czy Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji zamierza skorzystać z upoważnienia zawartego w art. 16b ust. 3b
Strona 2 z 3
ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji i wydać rozporządzenie w sprawie zasad emisji przekazów handlowych dotyczących artykułów spożywczych lub napojów zawierających składniki, których obecność w nadmiernych ilościach w codziennej diecie jest niewskazana.
W przypadku gdyby prace nad projektem regulacji prawnej były już prowadzone, proszę o powiadomienie o ich aktualnym etapie.
?Lfl
Do wiadomości:
Pan Bartosz Arlukowicz Minister Zdrowia
Strona 3Z3
PRZEWODNICZĄCY
Kraj owej Rady Radiofonii Warszawa,
f
kwietnia 2014 rokui Telewizji
s. o
„Pan Marek Michalak Rzecznik Praw Dziecka
Szanowny Panie Ministrze,
W nawiązaniu do pisma ZSS/500/8/2014/JZ, pragnę podziękować za zainteresowanie problemem umieszczania w programach telewizyjnych przekazów handlowych reklamujących artykuły spożywcze lub napoje zawierające składniki, których obecność w nadmiernych ilościach w codziennej diecie jest niewskazana w bezpośrednim sąsiedztwie audycji skierowanych do dzieci.
Problematyka ochrony dzieci przed tego rodzaju reklamą została omówiona w tegorocznym Sprawozdaniu KRRiT z działalności i w Informacji o podstawowych problemach radiofonii i telewizji w 2013 r., a także w Strategii KRRiT na lata 20 14-2016.
Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji prowadzi regularną kontrolę nadawców w zakresie działalności reklamowej nadawców. Wyniki analiz z lat 2012—2013 wykazały, że przepis art. 16 b ust. 3a ustawy o radiofonii i telewizji zalecający, by audycjom dla dzieci nie towarzyszyły przekazy handlowe artykutów spożywczych tub napojów zawierających składniki, których obecność w nadmiernych ilościach w codziennej diecie jest niewskazana, nie jest respektowany w sposób satysfakcjonujący. Dlatego też KRRiT podejmuje działania dyscyplinujące, na podstawie przepisów ustawy o radiofonii i telewizji, w stosunku do nadawców, u których stwierdzono naruszenia. W przypadku dalszego naruszania obowiązków ustawowych Przewodniczący KRRiT będzie nakładać kary finansowe na osobę kierującą działalnością dostawcy usługi medialnej, w wysokości odpowiadającej wadze naruszenia.
Ponadto w proponowanej nowelizacji ustawy o radiofonii i telewizji, Krajowa Rada będzie postulowała, aby to Minister Zdrowia jako organ właściwy, określił profil żywieniowy w celu umożliwienia jednoznacznej kwalifikacji tych produktów spożywczych i napojów, których
reklama ze względu na ich skład jest zabroniona przy audycjach dla dzieci. Szczegółowe cele związane z ochroną dzieci przed skutkami tej reklamy KRRiT stara się realizować także poprzez:
• prace w ramach Rady ds. Diety, Aktywności Fizycznej i Zdrowia i w ramach prac Międzyresortowego Zespołu Koordynacyjne go Narodowego Programu Zdrowia;
• ewentualną współpracę z organizacją samoregulacyjną w dziedzinie reklamy żywności skierowanej do dzieci.
W listopadzie 2013 r. KRRiT przekazała Związkowi Stowarzyszeń Rada Reklamy rekomendacje w zakresie audiowizualnych przekazów handlowych, w celu wdrożenia w opracowywanym systemie samoregulacji. Rekomendacje te
są
zbieżne z planem działania UE na lata 20 14-2020 w obszarze zwalczania otyłości wśród dzieci, który omawiano na początku 2014 r. podczas posiedzenia Grupy Wysokiego Szczebla ds. Odżywiania i Aktywności Fizycznej Komisji Europejskiej. Prace nad tymi zagadnieniami będą kontynuowane.KRRiT z uwagą przyjmuje propozycje działań podejmowane przez Urząd Rzecznika Praw Dziecka i jest gotowa rozwinąć współpracę w ramach powyższych zagadnień w formie roboczych spotkań zespołów obu instytucji. W przypadku akceptacji takiego trybu dalszego działania uprzejmie proszę o kontakt z Dyrektorem Departamentu Strategii p. Agnieszką Ogrodowczyk nr teł. (22) 597 30 25, e-mail ogrodowczykkrrit.goy.pl
„\
I
RZECZPOSPOLITA POLSKA Warszawa. kwietnia 2014 roku
Rzecznik Praw Dziecka iVlcirek A”Iicha/ak ZSM/500/] /20] 4/AJ
la n
Wiady staw Kosiniak - Kamysz Minister Pracy i Polityki Społecznej
E
w związku z przeję iem przez Ministra Pracy i Polityki Społecznej koordynacji zadań dotyczących realizacji praw dziecka w Polsce, pragnę zwrócić uwagę Pana Ministra na potrzebę podjęcia działań, które umożliwią jak najszybszą ratyfikację III Protokołu Fakultatywnego do Konwencji o Prawach Dziecka w sprawie procedury skiadania zawiadomień.
W powyższej sprawie wystąpiłem do Ministra Edukacji Narodowej pismem z 4 grudnia 2013 r. W odpowiedzi poinformowano mnie, że przedmiotowe wystąpienie wraz z całą dokumentacją sprawy, zostało przekazane Panu Ministrowi, jako właściwemu organowi w tej sprawie.
III Protokół Fakultatywny zacznie obowiązywać od 14 kwietnia 2014 r. w stosunku do państw, które go ratyfikowały. Protokół stanowi podstawę do wszczęcia przez osobę lub grupę osób procedury zawiadomienia Komitetu Praw Dziecka o naruszeniu któregokolwiek z praw ujętych w postanowieniach Konwencji o Prawach Dziecka przez państwo. którego jurysdykcji podlegają.
Jako Rzecznik Praw Dziecka stoję na stanowisku. że ratyfikacja III Protokołu Fakultatywnego przyczyni się do wzmocnienia statusu dziecka, jako podmiotu praw oraz poprawy funkcjonowania krajowych mechanizmów ochrony praw dziecka, dzięki rozwinięciu interpretacji przepisów Konwencji o Prawach Dziecka w oparciu o przyszłe orzecznictwo
Komitetu Praw Dziecka. Jednocześnie należy mieć na uwadze, że Polska jest inicjatorem i współtwórcą Konwencji o Prawach Dziecka. a inicjatywa wyposażenia Komitetu w mechanizm skargowy została zgłoszona przez Rzecznika Praw Dziecka.
W związku z powyższym, zwracam się do Pana Ministra z uprzejmą prośbą
o przygotowanie wniosku o ratyfikację w/w Protokołu i przedstawienie go Radzie Ministrów celem kontynuowania procedury ratyfikacyj nej.
/
MINISTER Warszawa,