OPRACOWANIE STRATEGII ZARZĄDZANIA RYZYKIEM Z WYKORZYSTANIEM WYBRANYCH RODZAJÓW OPCJI
5.3. Modele i przykłady wyceny walutowych opcji standardowych
r bs
p KeN d SN d .
Niestety założenie co do braku dywidend nie pokrywa się z rzeczywistością. Zatem w 1976 roku Robert Merton255 zmodyfikował klasyczny model Blacka-Scholesa na wypadek uwzględnienia dywidend przy założeniu, że dywidendy wypłacane są ciągle w ciągu roku z roczną stopą g . Jeśli dla dowolnego momentu czasu t wartość S w formułach Blacka-Scholesa, przytaczanych wcześniej zamienimy na g
Se
, to otrzymamy formuły do obliczenia cen europejskich opcji standardowych z prawem kupna Cbsd i sprzedaży Pbsd, wystawionych na akcje, na które wypłacane są dywidendy256
: 1 2 ( ) ( ) g d r d bs bs d bs C Se N d KeN d , 2 1 ( ) ( ) r d g d bs bs d bs P KeN d Se N d ,
gdzie: g – stopa dywidendy na akcję (stopa zwrotu w ujęciu rocznym); (T t) – czas pozostały do wygaśnięcia opcji.
Jeśli uwzględnić, że lnSeg KlnS Kg , to wartości 1d bs
d i 2d bs
d można obliczyć na postawie następujących wzorów257
: 2 1 ln 2 d bs S r g K d , 2 2 1 ln 2 d d bs bs S r g K d d .
Parytet europejskich opcji standardowych w tym przypadku przyjmuje następującą postać:
d r d g
bs bs
C Ke P Se .
W celu uproszczenia procesu wyceny opcji, dywidendy można potraktować jako zmniejszenie ceny akcji o wartość ogłoszonej dywidendy. Jeśli podczas okresu ważności opcji stopa dywidendy nie jest stała, to do równania opisujące formuły wyceny europejskiej opcji kupna i sprzedaży można zamiast g podstawić średnią wartość stopy dywidend w ciągu roku.
5.3. Modele i przykłady wyceny walutowych opcji standardowych
W celu lepszego zrozumienia możliwości zarządzania ryzykiem, jakie daje znajomość opcji standardowych, na rysunku 5.1 przedstawiono wykresy funkcji dochodu tych opcji. Widać na nim, że zajęcie długiej pozycji gwarantuje podmiotowi, że maksymalna strata, którą może ponieść nie przekroczy premii opcyjnej.
255
Merton R., Option Pricing when Underlying Stock Returns are Discontinuous, Journal of Financial Economics, 1976, vol. 4, s. 125-144.
256
Zhang P., Exotic Options, World Scientific, Singapore, New Jersey, London, Hong Kong 2001, s. 58.
161
Rys. 5.1. Funkcje dochodu z opcji standardowych
Źródło: opracowanie własne
Z funkcją dochodu ściśle związane jest pojęcie funkcji wypłaty, która odzwierciedla potencjalny dochód z zajętej w kontrakcie opcyjnym pozycji długiej.
Dla opcji standardowych przyjmują one następującą postać: dla opcji z prawem kupna: cmax[SK, 0], dla opcji z prawem sprzedaży: pmax[KS, 0], gdzie:
S – cena spot (lub aktualna wartość) instrumentu bazowego w momencie obliczenia ceny opcji;
K – cena wykonania opcji.
Jednak aby opcja stała się przedmiotem obrotu rynkowego należy oszacować jej wartość tak, aby satysfakcjonowała zarówno sprzedawcę jak i nabywcę. Do wyceny opcji można zastosować różne modele znane wśród inwestorów rynku terminowego.
Wiele czynników wywiera wpływ na kształtowanie się cen opcji. Generalnie czynniki te są wspólne dla obu stylów wykonania opcji: europejskiego i amerykańskiego. Różną postać mają jednak modele szacowania cen tych opcji. Posiadacz opcji może ustalić satysfakcjonującą go cenę (kurs) wykonania opcji i okres jej życia. Badając wpływ wymienionych czynników (parametrów) może dobrać taką cenę opcji, która będzie dla niego korzystna. Poza tym istnieje szereg innych czynników, które wpływają na premię opcyjną w sposób niezależny od inwestora. Są to tzw. czynniki rynkowe, których wpływ również należy zbadać przy założeniu, że mogą nastąpić niekorzystne dla importera lub eksportera zmiany.
Premia
Cena wykonania opcji
Krótka pozycja w opcji sprzedaży Długa pozycja w opcji sprzedaży
Krótka pozycja w opcji kupna Długa pozycja w opcji kupna
Dochód z opcji Cena instrumentu bazowego Cena wykonania opcji Cena instrumentu bazowego Cena wykonania opcji Dochód z opcji Dochód z opcji Cena instrumentu bazowego Cena instrumentu bazowego Dochód z opcji Cena wykonania opcji Premia Premia Premia
162
Przykład 5.1.
Na potrzeby dalszych rozważań przeprowadzone zostaną obliczenia dla europejskich opcji kupna i sprzedaży, które zainteresowałyby przedsiębiorstwa odpowiednio importujące i eksportujące produkcję. Na początek jako parametr zamienialny przyjęto czas pozostały do wygaśnięcia opcji, od 1 do 12 miesięcy. Za walutę bazową przyjęto dolara amerykańskiego, który wg danych NBP na dzień 23 listopada 2012 roku miał wartość 3,1945 zł. Cenę wykonania opcji ustalono jako wynik średnich notowań dolara amerykańskiego za ostatnie 12 miesięcy poprzedzające badania, czyli na poziomie 3,2736 zł. Jako krajową stopę procentową wolną od ryzyka przyjęto WIBOR 3M – 0,0460 (4,60%), a za zagraniczną stopę procentową wolną od ryzyka LIBOR USD 3M – 0,0311 (3,11%). Wyniki obliczeń zostały przedstawione w tabeli 5.1 i na rysunku 5.2. Całość rozważań przeprowadzono w oparciu o model wyceny Garmana – Kohlhagena, którego podstawy teoretyczne przedstawiono w podrozdziale 5.2.
Tabela 5.1. Zmiany ceny standardowej opcji walutowej
typu call i put wywołane zmianami czasu
T – termin do
wygaśnięcia opcji kupna call [w zł] C – cena walutowej
P – cena walutowej opcji sprzedaży put [w zł] 1 miesiąc 0,0116 0,2156 2 miesiące 0,0775 0,1831 3 miesiące 0,1589 0,1601 4 miesiące 0,2469 0,1413 5 miesięcy 0,3384 0,1251 6 miesięcy 0,4320 0,1107 7 miesięcy 0,5269 0,0977 8 miesięcy 0,6225 0,0860 9 miesięcy 0,7185 0,0752 10 miesięcy 0,8146 0,0654 11 miesięcy 0,9108 0,0565 12 miesięcy 1,0068 0,0483
163
Rys. 5.2. Zmiany ceny standardowej opcji walutowej call i put
wywołane zmianami czasu Źródło: opracowanie własne
W dalszej części zbadany zostanie wpływ kursu waluty bazowej na zmiany cen opcji kupna i sprzedaży. Czynnik ten należy do grupy czynników niezależnych od kontrahenta. Zakładając zmienność kursu dolara na poziomie 0,01 zł/$, a wartość pozostałych parametrów (czasu, ceny wykonania, krajowej i zagranicznej stopy procentowej wolnych od ryzyka) na poziomie identycznym jak w poprzednim przykładzie, otrzymane zostały wyniki zebrane w tabeli 5.2.
Tabela 5.2. Zmiany cen walutowej opcji call i put
wywołane zmianami kursu waluty bazowej
S – kurs waluty bazowej (USD)
C – cena walutowej opcji kupna call [w zł]
P – cena walutowej opcji sprzedaży put [w zł] 3,25 0,1680 0,0006 3,24 0,1640 0,0044 3,23 0,1618 0,0102 3,22 0,1604 0,0167 3,21 0,1594 0,0236 3,19 0,1585 0,0306 3,18 0,1576 0,0377 3,17 0,1567 0,0447 3,16 0,1558 0,0517 3,15 0,1549 0,0587 3,14 0,1539 0,0656 3,13 0,1529 0,0725
164 Jak widać kierunki zmian cen opcji kupna i sprzedaży są dokładnie przeciwne, co wynika z formuł wyceny tych opcji. Wraz ze wzrostem kursu waluty bazowej rośnie cena opcji call i maleje cena opcji typu put. Zmiany te charakteryzują się różnym tempem. Bardziej wrażliwa okazuje się być cena opcji put, której zmienność wynosi 2,3 %, podczas gdy zmienność ceny opcji typu call to zaledwie 0,4 %.
Dalsze obliczenia oparte zostały na matematycznym modelu rynku opisującym dynamikę cen instrumentów finansowych w czasie i służącym do wyceny instrumentów pochodnych czyli na zmodyfikowanym modelu Blacka-Scholesa258. Przy budowaniu strategii opcyjnych istotne znaczenie ma elastyczność opcji (a właściwie jej ceny), nazywana też wrażliwością na zmiany parametrów opcji, bądź zmiany rynkowe. Innymi słowy w analizie opcji ważne miejsce zajmują badania, jak zmieni się cena opcji (zwana premią opcyjną – option premium) na skutek zmian czynników mających bezpośredni wpływ na jej kształtowanie się (zarówno tych wybieralnych, jak i niewybieralnych).
Dzięki zastosowaniu programu Mathematica możliwym okazało się zbadanie wielkości premii opcyjnej przy jednoczesnej zmienności dwóch parametrów, które we wcześniejszych przykładach były analizowane osobno, tj.: ceny instrumentu bazowego i czasu. Ze względu na wygodę obliczeń i przejrzystość prezentacji przyjęto zwielokrotnione wartości instrumentu bazowego, tj. X PLN = 10Y USD; zaś pozostałe parametry – na poziomie opisanym we wcześniejszych przykładach. Należy też pamiętać, że tak uzyskane wyniki należy pomnożyć przez kwotę nominalną.
Tabela 5.3. Wartość premii opcyjnej standardowej opcji walutowej typu put w zależności
od czasu pozostałego do wygaśnięcia oraz ceny instrumentu bazowego
Czas Cena spot [zł] 1 m-c 3 m-ce 6 m-cy 7 m-cy 8 m-cy 9 m-cy 10 m-cy 11 m-cy 12 m-cy 22 10.6513 10.4825 10.2309 10.1475 10.0643 9.9814 9.8989 9.8169 9.7353 23 9.6512 9.4824 9.2309 9.1476 9.0647 8.9823 8.9005 8.8194 8.7392 24 8.6512 8.4824 8.2311 8.1483 8.0663 7.9852 7.9053 7.8267 7.7496 25 7.6512 7.4824 7.2324 7.1512 7.0716 6.9939 6.9182 6.8447 6.7732 26 6.6512 6.4825 6.2376 6.1607 6.0868 6.0160 5.9481 5.8831 5.8208 27 5.6512 5.4833 5.2537 5.1863 5.1232 5.0642 5.0087 4.9565 4.9071 28 4.6512 4.4882 4.2958 4.2448 4.1988 4.1568 4.1182 4.0825 4.0491 29 3.6514 3.5098 3.3876 3.3602 3.3365 3.3157 3.2970 3.2800 3.2642 30 2.6550 2.5791 2.5599 2.5600 2.5612 2.5627 2.5643 2.5659 2.5672 31 1.6910 1.7478 1.8432 1.8696 1.8934 1.9149 1.9343 1.9519 1.9678 32 0.8644 1.0733 1.2591 1.3047 1.3451 1.3811 1.4135 1.4428 1.4694 33 0.3216 0.5889 0.8135 0.8684 0.9172 0.9608 1.0002 1.0360 1.0687 34 0.0807 0.2860 0.4964 0.5509 0.6000 0.6446 0.6853 0.7228 0.7573 35 0.0131 0.1224 0.2859 0.3330 0.3766 0.4172 0.4549 0.4901 0.5231 36 0.0013 0.0461 0.1556 0.1920 0.2270 0.2607 0.2928 0.3234 0.3525 Źródło: opracowanie własne
258 Dwaj jego twórcy: Robert C. Merton oraz Myron Scholes, zostali w roku 1997 uhonorowani Nagrodą Nobla w dziedzinie ekonomii.
165 Wyniki obliczeń przytoczone w tabeli 5.3. pokazują wpływ czasu pozostałego do wygaśnięcia opcji na cenę opcji kupna, przy różnych poziomach kursu spot waluty obcej. Należy tu zwrócić uwagę na dość małe wartości premii opcyjnej. Związane to jest z faktem, że obliczenia przeprowadzono dla kontraktu opcyjnego wystawionego na 10 USD. To z kolei wynika z zastosowanego modelu matematycznego. W praktyce kontrakty opiewają na znacznie większe kwoty nominalne.
Rys. 5.3. Wykres wartości premii opcyjnej opcji put
w zależności od czasu i ceny spot Źródło: opracowanie własne
Najniższy poziom premii opcyjnej ze standardowej opcji walutowej put gwarantuje najwyższa wartość kursu spot 36 PLN za 10 USD i najkrótszy czas pozostały do wygaśnięcia opcji (1 miesiąc), co potwierdza kształt wykresu na rysunku 5.3.
Przykład 5.2.
Biorąc pod uwagę te same parametry warto sprawdzić, jak zachowywać się będzie w tych samych warunkach opcja typu call. Wyniki tych obliczeń zostały zaprezentowane w tabeli 5.4. i na rysunku 5.4.
Tabela 5.4. Wartość premii opcyjnej opcji typu call w zależności
od ceny spot i czasu pozostałego do wygaśnięcia opcji
Czas Cena spot 1 m-c 3 m-ce 6 m-cy 7 m-cy 8 m-cy 9 m-cy 10 m-cy 11 m-cy 12 m-cy 31 0.0398 0.2654 0.6123 0.7221 0.8291 0.9336 1.0358 1.1360 1.2343 32 0.2131 0.5908 1.0282 1.1573 1.2808 1.3998 1.5150 1.6269 1.7358 33 0.6703 1.1064 1.5826 1.7210 1.8529 1.9795 2.1017 2.2201 2.3351 34 1.4295 1.8035 2.2655 2.4034 2.5357 2.6633 2.7868 2.9068 3.0237 35 2.3619 2.6399 3.0550 3.1855 3.3124 3.4359 3.5564 3.6742 3.7895
166 Tabela 5.4. cd. Czas Cena spot 1 m-c 3 m-ce 6 m-cy 7 m-cy 8 m-cy 9 m-cy 10 m-cy 11 m-cy 12 m-cy 36 3.3501 3.5636 3.9247 4.0445 4.1628 4.2794 4.3943 4.5074 4.6189 37 4.3488 4.5328 4.8492 4.9582 5.0673 5.1762 5.2844 5.3918 5.4983 38 5.3487 5.5220 5.8082 5.9082 6.0092 6.1107 6.2125 6.3142 6.4156 39 6.3487 6.5187 6.7872 6.8806 6.9753 7.0709 7.1670 7.2636 7.3603 40 7.3487 7.5178 7.7771 7.8661 7.9563 8.0474 8.1392 8.2315 8.3243 41 8.3487 8.5175 8.7724 8.8588 8.9461 9.0340 9.1227 9.2118 9.3014 42 9.3487 9.5175 9.7704 9.8553 9.9408 10.0267 10.1131 10.2000 10.2872 Źródło: opracowanie własne
Zgodnie z przewidywaniami najniższą premię opcyjną gwarantuje inwestorowi najniższa cena spot 31 PLN za 10 USD oraz najkrótszy czas pozostały do wygaśnięcia opcji (por. rysunek 5.4.).
Rys. 5.4. Wykres wartość premii opcyjnej opcji call
w zależności od zmian czasu i ceny spot Źródło: opracowanie własne
Z rozważaniach uwzględniających dwa czynniki wpływające na wielkość premii opcyjnej wynika, że jej zmienność dla obydwu typów opcji jest zbliżona. Pozwala to wysunąć wniosek, że im więcej czynników zostanie uwzględnionych w obliczeniach, tym mniejsze zróżnicowanie wyników dla premii opcyjnej, a rezultaty bardziej zbliżone do rzeczywistości i to bez względu na rozważane strony rynkowe.
Na rynku pierwotnym inwestor, poza okresem ważności opcji, może też wybrać cenę wykonania. Wpływ zmian tej ceny na wysokość premii opcyjnej przy zmieniającej się zagranicznej stopie procentowej wolnej od ryzyka zbadano w oparciu o model Blacka- Scholesa dla europejskich opcji kupna i sprzedaży. W obliczeniach przyjęto zmienność
167 stopy procentowej na poziomie 0,01 i zmienność ceny wykonania w przedziale od 29 do 37 PLN za 10 USD. Wyniki obliczeń zebrano w tabeli 5.5 i 5.6 oraz na rysunkach 5.5 i 5.6.
Tabela 5.5. Wartość premii opcyjnej opcji typu put w zależności od zmian
ceny wykonania i zagranicznej stopy procentowej wolnej od ryzyka
Stopa procentowa Kurs wykonania 0.01 0.02 0.03 0.04 0.05 0.06 29 0.1701 0.1514 0.1344 0.1191 0.1052 0.0928 30 0.3529 0.3190 0.2876 0.2588 0.2324 0.2081 31 0.6497 0.5954 0.5445 0.4970 0.4526 0.4113 32 1.0805 1.0024 0.9282 0.8579 0.7914 0.7287 33 1.6493 1.5465 1.4478 1.3530 1.2623 1.1756 34 2.3441 2.2183 2.0962 1.9779 1.8634 1.7528 35 3.1421 2.9965 2.8541 2.7150 2.5793 2.4470 36 4.0164 3.8550 3.6961 3.5399 3.3865 3.2360 37 4.9423 4.7685 4.5968 4.4272 4.2598 4.0948 Źródło: opracowanie własne
Tabela 5.6. Wartość premii opcyjnej opcji typu call w zależności
od zmian ceny wykonania i zagranicznej stopy procentowej wolnej od ryzyka
Stopa procentowa Kurs wykonania 0.01 0.02 0.03 0.04 0.05 0.06 29 3.2597 3.3849 3.5112 3.6383 3.7662 3.8948 30 2.4475 2.5624 2.6792 2.7978 2.9180 3.0397 31 1.7493 1.8488 1.9510 2.0558 2.163 2.2725 32 1.1851 1.2658 1.3496 1.4365 1.5265 1.6194 33 0.7588 0.8198 0.8840 0.9514 1.0220 1.0959 34 0.4586 0.5016 0.5473 0.5961 0.6478 0.7026 35 0.2616 0.2897 0.3202 0.3530 0.3884 0.4264 36 0.1409 0.1581 0.1770 0.1977 0.2203 0.2449 37 0.0718 0.0816 0.0926 0.1048 0.1183 0.1332 Źródło: opracowanie własne
W tabeli 5.5. i 5.6. widać dokładnie odwrotne kierunki zmian wartości premii opcyjnej typu put i call. W przypadku opcji put wraz ze wzrostem wartości kursu wykonania rosną wartości premii opcyjnej, przy tej samej stopie procentowej wolnej od ryzyka. Najniższą premię opcyjną gwarantuje w tym przypadku najwyższa stopa
168 procentowa (6%) i najniższa cena wykonania (29 PLN = 10 USD). W odniesieniu do opcji typu call obserwujemy sytuację, w której wartości premii opcyjnej maleją wraz ze wzrostem kursu wykonania i rosną wraz ze wzrostem wartości zagranicznej stopy procentowej wolnej od ryzyka. W tym wypadku najwyższa stopa procentowa i najniższy kurs wykonania generuje największe koszty opcyjne w postaci najwyższej premii.
Rys. 5.5. Wykres zmienności premii opcyjnej
standardowej opcji typu put w zależności od zmian ceny wykonania i zagranicznej stopy
procentowej wolnej od ryzyka Źródło: opracowanie własne
Rys. 5.6. Wykres zmienności premii opcyjnej
standardowej opcji typu call w zależności od zmian ceny wykonania i zagranicznej stopy
procentowej wolnej od ryzyka Źródło: opracowanie własne
W oparciu o instrumenty pochodne można zabezpieczać zarówno pozycję eksportową, jak i importową. Na początku przedstawione zostaną metody zabezpieczania długiej pozycji walutowej, typowej dla eksporterów, którzy spodziewają się wpływu swoich należności w przyszłości. Celem eksportera jest ustalenie kursu walutowego, według którego swoje należności denominowane w walutach obcych będzie mógł zamienić na walutę krajową. W związku z tym eksporter ma do wyboru następujące zabezpieczenia podstawowe:
– kupno opcji sprzedaży waluty (long put), – sprzedaż opcji kupna (short call).
Skorzystanie z rozwiązania opcyjnego daje mu prawo do sprzedaży waluty po określonym kursie w przyszłości w przypadku spadku kursu walutowego. Nieoczekiwany wzrost kursu pociągnąłby za sobą tylko konieczność uiszczenia premii opcyjnej, a więc nieznaczne obniżenie zysku. Strategia short call umożliwia uzyskanie premii w przypadku spadku kursu walutowego. Związana jest jednak z ryzykiem, że w przypadku aprecjacji kursu nabywca opcji skorzysta ze swojego prawa i wykona opcję, a wystawca opcji poniesie dodatkowe koszty. Jeśli te koszty nie przekroczą wartości otrzymanej premii opcyjnej, to taka strategia może być uznana za częściowo skuteczną, jednak bardzo ryzykowną. Bezpieczniejszą metodą jest zajęcie pozycji długiej w opcji put (czyli strategia long put) na taką samą ilość waluty, jaka zostanie zaoferowana do sprzedaży w przyszłości.
W dalszej części rozpatrzony zostanie przypadek krótkiej pozycji importera związanej z przyszłymi płatnościami na rzecz partnera zagranicznego. Importer musi
169 zabezpieczać się przed wzrostem kursu waluty, którą zamierza w przyszłości wykorzystać do zapłaty za kupowane produkty zagraniczne. Wzrost kursu waluty powoduje, że produkty te stają się droższe w przeliczeniu na walutę krajową, nawet jeśli cena wyrażona w walucie obcej pozostaje na stałym poziomie. W związku z tym importer ma do wyboru następujące podstawowe zabezpieczenia opcyjne:
– kupno opcji kupna waluty (long call); – sprzedaż opcji sprzedaży (short put).
Strategie te pozwalają ustalić kurs walutowy w przyszłości, a więc określić wartość przyszłych zobowiązań. Opcję w strategii long call realizuje się na skutek niekorzystnych zmian, czyli w tym przypadku wzrostu kursu walutowego, uiszczając uprzednio jedynie premię za opcję. Oczekiwanie niewielkiej aprecjacji powinno implikować wybór opcji „w cenie” (in the money), czyli o cenie wykonania niższej od ceny rynkowej instrumentu bazowego lub opcji „po cenie” (at the money), gdy cena wykonania i cena rynkowa są sobie równe. Wybór opcji „nie w cenie” (out of the money), czyli o cenie wykonania wyższej od ceny rynkowej powinien być podyktowany tylko w przypadku prognozo-wanych gwałtownych zmian kursu walutowego. Z kolei wystawienie opcji sprzedaży (strategia short put) wiąże się z uzyskaniem premii, gdyż w przypadku wzrostu kursu walutowego nabywcy opcji nie opłaca się jej realizować (wypłata bowiem z opcji jest równa zeru). Jednak w odwrotnej sytuacji (gdy wypłata z opcji będzie wartością dodatnią) posiadacz opcji na pewno ją zrealizuje, a jej wystawca poniesie dodatkowe koszty, których wielkość jest trudna do przewidzenia. Zatem tak jak i w przypadku eksportera, importerowi również rekomenduje się do celów hedgingowych wykorzystywać jedynie strategie oparte na długiej pozycji w kontrakcie opcyjnym.
Najpierw rozpatrzony zostanie przypadek importera, który spodziewa się za trzy miesiące nowej dostawy produktów z kraju strefy euro. Aktualny kurs walutowy wynosił wówczas 4,0616 zł/€. Wartość zamówienia opiewa na 20 000 €. Importer kupił więc 20 kontraktów opcyjnych po 1000 zł każdy (opcje call) o wartości 597,40 zł (29,87 zł · 20 szt. = 597,40 zł). Zapłacona premia opcyjna stanowi koszt budowy strategii.
Po upływie trzech miesięcy (w momencie wykonania kontraktu opcyjnego) kurs euro wzrósł do 4,1085 zł/€. Czy zakup opcji był dla importera korzystnym rozwiązaniem? Otóż: wyjściowo nabywca opcji za zakup produktów o wartości 20 000 € zapłaciłby 81 232 zł, a jego całkowite koszty (uwzględniające premię opcyjną) wyniosłyby:
20 000€ · 4,0616zł/€ + 597,40zł = 81 829,40 zł
Po zrealizowaniu strategii opcyjnej zysk importera wyniósłby zatem: 20 000€ · 4,1085zł/€ – 81 829,40zł = 82 170zł – 81 829,40 zł= 340,60 zł.
A co powinien zrobić w sytuacji spadku wartości waluty eksporter, aby zabezpieczyć własne interesy? Przy założeniu, że spodziewa się on zapłaty za trzy miesiące za dostarczony towar, w wysokości 20 000 € w przeliczeniu na walutę krajową, eksporterowi również rekomenduje się zakup 20 kontraktów opcyjnych, ale typu put. Jeśli wyjściowo kurs euro wynosił 4,1365 zł/€ i sytuacja rynkowa wskazuje na jego obniżanie się w czasie, to eksporter powinien zdecydować się na kupno opcji sprzedaży. Wtedy w przypadku spadku kursu w momencie wykonania opcji (po trzech miesiącach) do poziomu 4,0618 zł/€ jego sytuacja będzie wyglądała następująco.
170 Wyjściowo liczył on na:
20 000 € · 4,1365 zł/€ = 82 730 zł. Poniósł koszty na zakup opcji sprzedaży na poziomie:
67,12 zł · 20 = 1 342,40 zł
Jeśli nie nabyłby opcji, jego umowa handlowa byłaby rozliczona po kursie 4,0618 zł/€, co skutkowałoby otrzymaniem: 81 234 zł za sprzedane produkty. Tym samym strata z tytułu niezabezpieczonej pozycji wyniosłaby:
82 730 zł – 81 234 zł = 1 494 zł.
Dzięki zrealizowaniu opcji uchronił się przed jej poniesieniem, choć jego faktyczny zysk jest mniejszy, gdyż należy w nim uwzględnić wartość zapłaconej wcześniej premii opcyjnej, stąd zysk ten wynosi 151,60 zł.
Z powyższych rozważań wynika wniosek, że wybór strategii zależy od spodziewanych zysków, jakie eksporter/importer zamierza osiągnąć, oraz stopnia ryzyka, jakie należy przyjąć w przypadku nieoczekiwanej zmiany kursu walutowego.