Obszary proponowane do objęcia ochroną

Obecny system obszarów objętych ochroną obejmujących gminę Głuchołazy składa się z Parku Krajobrazowego, 3 obszarów NATURA 2000, 4 rezerwatów przyrody oraz 8 pomników przyrody. Poza Ostoją Sławniowicko – Burgrabicką (NATURA 2000, PLH 160004), obejmującą południowo – zachodnią część gminy i Przyłękiem nad Białą Głuchołaską (NATURA 2000, PLH 160016), obejmującym północne krańce gminy, obszary objęte ochroną koncentrują się w zasadzie tylko w południowej części gminy w Górach Opawskich. Na podstawie badań inwentaryzacyjnych autorzy Opracowania Ekofizjograficznego Gminy Głuchołazy (Badora i inni, 2008) jak również Plan Ochrony Parku Krajobrazowego „Góry Opawskie” postulują rozszerzenie systemu obszarów objętych ochroną o obszar chronionego krajobrazu, dodatkowe rezerwaty przyrody, użytki ekologiczne, stanowiska dokumentacyjne, zespoły przyrodniczo – krajobrazowe i dodatkowe pomniki przyrody. Są to rejony cenne krajobrazowo, geologiczne oraz o wyróżniającej się koncentracji rzadkich i chronionych gatunków zwierząt.

OBSZAR CHRONIONEGO KRAJOBRAZU:

Według art. 23 ustawy o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004 roku „obszar chronionego krajobrazu obejmuje tereny chronione ze względu na wyróżniający się krajobraz o zróżnicowanych ekosystemach, wartościowe ze względu na możliwość zaspokajania potrzeb związanych z turystyką i wypoczynkiem lub pełnioną funkcją korytarzy ekologicznych”.

Obszar Chronionego Krajobrazu (OChK) „Przedgórze Gór Opawskich”. Projektowany OChK obejmowałby docelowo kilka rezerwatów przyrody chroniących walory geologiczne i faunistyczne (np.: „Marmurowa Dolina”

koło Sławniowic, „Nadziejów”) oraz dużych zespołów przyrodniczo – krajobrazowych chroniących najcenniejsze walory fizjonomiczne krajobrazu. Tą formą mogłyby być objęte ostańcowe wzniesienia zbudowane z granitoidów i zmetamorfizowanych skał masywu Żulowej. Jednym z możliwych, być może najkorzystniejszym rozwiązaniem w zakresie ustanowienia na tej części Przedgórza Paczkowskiego obszaru chronionego krajobrazu, jest włączenie tego obszaru do istniejącego Otmuchowsko – Nyskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu zgodnie z założeniami Planu Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Opolskiego. Obszary charakteryzują się podobnymi warunkami środowiska przyrodniczego i formami zagospodarowania. Największe walory przyrodniczo – krajobrazowe południowego obszaru powiększenia Otmuchowsko – Nyskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu związane są z bogactwem rzeźby terenu, która uwarunkowała występowanie różnych form zagospodarowania, z przewagą funkcji rolniczej. Na wzniesieniach o znacznych spadkach terenu, występują liczne zadrzewienia i niewielkie kompleksy leśne chroniące gleby przed erozją. W dolinach rzecznych głęboko rozcinających podłoże występują łąki i pastwiska oraz roślinność typowa dla środowisk wodno – błotnych. Na stokach dolin miejscami występują cenne murawy kserotermiczne. Jednostki osadnicze w większości nie są duże i charakteryzują się często interesującymi, choć zdegradowanymi układami urbanistycznymi. Obszar powiększenia obejmuje

Id: 9B6E8016-8A2E-46C3-808E-BA39F29BE06A. Projekt Strona 87

krajobrazy kulturowe rolnicze ze znacznym udziałem naturalnych ekosystemów o dużych walorach florystycznych i faunistycznych.

REZERWATY PRZYRODY:

Rezerwat przyrody „Marmurowa Dolina” („Sławniowice”). Planowany rezerwat obejmuje obszar lasu ze starymi kamieniołomami marmuru i dolinką cieku na południowy – wschód od Sławniowic, który oprócz stanowiska podkowca małego ma także unikatowe walory florystyczne. Występuje tu kilkanaście gatunków roślin podlegających ochronie prawnej, w tym dzwonek szczeciniasty oraz rozległe płaty dyrektywowych łęgów i grądów. Obszar posiada także cenne walory geologiczne w postaci starych kamieniołomów wapieni krystalicznych z krasem.

Rezerwat przyrody „Gwarkowa Perć”. Planowany rezerwat geologiczno – krajobrazowy ma chronić odsłonięcia utworów warstw andelskohorskich oraz grotę. W dokumentacji P. Karcza (2004), proponującego dla tego miejsca ustanowienie stanowiska dokumentacyjnego, wskazuje się, że: „Gwarkowa Perć jest nieczynnym kamieniołomem po wydobyciu łupków dachówkowych. Jego powierzchnia wynosi około 1200 m². Wyróżnia się dwa wyrobiska rozdzielone grzędą powstałe przez prowadzone prace górnicze. Dno kamieniołomu nachylone jest miejscami stromo w kierunku doliny Bystrego Potoku. Wysokość ścian dochodzi od kilku do kilkunastu metrów ponad dno odkrywki. Eksploatację kamieniołomu prowadzono metodą odkrywkową wcinając się w strome zbocza. Początki eksploatacji sięgają XIX wieku, kiedy to rozpoczęto wydobycie, koniec przypada zaś na lata przedwojenne XX wieku. Grota znajduje się bezpośrednio na terenie byłego kamieniołomu. Wejście do niej nie jest zakratowane gdyż sama grota jest bardzo płytka (do kilku metrów długości). Główny jej chodnik jest łagodnie nachylony w górę od strony wejścia, przez co nie jest ona zalewana przez wody opadowe. Wejście do sztolni ma wymiary 1 m na 1 m. Przypuszcza się iż sama grota powstała w XIX wieku i jest równowiekowa z kamieniołomem”. P. Karcz (2004) szczegółowo opisuje również występujące tu walory geologiczne. W opracowaniu K. Badory (2005) Gwarkowa Perć jako obiekt o wyjątkowym znaczeniu dla zachowania i poznania budowy geologicznej Opolszczyzny jest proponowana do ochrony w postaci rezerwatu geologicznego. Utworzenie tej formy ochrony przyrody na powierzchni 2,18 ha zaleca również Plan Ochrony Parku Krajobrazowego „Góry Opawskie”.

Rezerwat przyrody „Kamieniołom Dewon”. Postulowane ustanowienie tego rezerwatu geologicznego w rejonie Jarnołtowka i Pokrzywnej powinno być brane pod uwagę po zakończeniu eksploatacji kopalin, podczas planowania rekultywacji terenu. Obszar kamieniołomu ma unikalne walory geologiczne związane z występowaniem różnych utworów metamorficznych warstw andelskohorskich, w tym łupków fyllitowych, piaskowców, mułowców i zieleńców, a także z występowaniem bardzo ciekawej tektoniki fałdowej.

UŻYTKI EKOLOGICZNE:

Na podstawie art. 42 ustawy o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004 roku „użytkami ekologicznymi są zasługujące na ochronę pozostałości ekosystemów mających znaczenie dla zachowania różnorodności biologicznej – naturalne zbiorniki wodne, śródpolne i śródleśne oczka wodne, kępy drzew i krzewów, bagna, torfowiska, wydmy, płaty nieużytkowanej roślinności, starorzecza, wychodnie skalne, skarpy, kamieńce, siedliska przyrodnicze oraz stanowiska rzadkich lub chronionych gatunków roślin, zwierząt i grzybów, ich ostoje oraz miejsca rozmnażania lub miejsca sezonowego przebywania”.

Użytek Ekologiczny „Górny Bieg Złotego Potoku” („Za Tamą”). Postulowany obszar ma chronić ma wilgotne siedliska niecki sztucznego zbiornika przeciwpowodziowego, w tym głównie regeneracyjne fazy wiklinowisk,

Id: 9B6E8016-8A2E-46C3-808E-BA39F29BE06A. Projekt Strona 88

olsów, a także ziołorośla. Roślinność w granicach użytku uległa w ostatnich latach silnej degeneracji na skutek ekspansji rdestowców Reynoutria sp. Siedlisko występowania kumaka górskiego Bombina variegata. Utworzenie tej formy ochrony przyrody na powierzchni 34,71 ha zaleca Plan Ochrony Parku Krajobrazowego „Góry Opawskie”.

Użytek Ekologiczny „Kumiak”. Postulowany obszar to fragmenty łąk i stawki położone w północnej części Jarnołtówka za cmentarzem parafialnym. Obszar ten zawiera dwa niewielkie zbiorniki wodne będące siedliskiem kumaka górskiego Bombina variegata. W sąsiedztwie stawów znajdują się ostatnie w Jarnołtówku dobrze wykształcone zbiorowiska łąk wilgotnych Molinion oraz Arrhenatherion. Występują tu między innymi kukułka szerokolistna Dactylorhiza majalis oraz kosłek dwupienny Valeriana dioica (gatunek zagrożony w województwie opolskim). Lokalna ostoja zwierząt związanych ze środowiskiem wodnym. Utworzenie tej formy ochrony przyrody na powierzchni 0,26 ha zaleca Plan Ochrony Parku Krajobrazowego „Góry Opawskie”.

Użytek ekologiczny „Jarnołtówek”. Postulowany obszar obejmuje wilgotne łąki, zarośla i nieużytki położone przy drodze z Jarnołtówka do Głuchołaz. Siedlisko występowania kumaka górskiego Bombina variegata. Utworzenie tej formy ochrony przyrody na powierzchni 5,14 ha zaleca Plan Ochrony Parku Krajobrazowego „Góry Opawskie”.

STANOWISKA DOKUMENTACYJNE:

Na podstawie art. 41 ustawy o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004 roku „stanowiskami dokumentacyjnymi są niewyodrębniające się na powierzchni lub możliwe do wyodrębnienia, ważne pod względem naukowym i dydaktycznym, miejsca występowania formacji geologicznych, nagromadzeń skamieniałości lub tworów mineralnych, jaskinie lub schroniska podskalne wraz z namuliskami oraz fragmenty eksploatowanych lub nieczynnych wyrobisk powierzchniowych i podziemnych. Stanowiskami dokumentacyjnymi mogą być także miejsca występowania kopalnych szczątków roślin lub zwierząt”.

Poniżej przedstawione są naturalne lub antropogeniczne stanowiska mające ukazywać historię geologiczną Gór Opawskich i Przedgórza Sudeckiego. W szczegółowym ujęciu stanowiska te zostały udokumentowane przez P.

Karcza (2004) i K. Badorę (2005). Postulowane stanowiska dokumentacyjne przyrody nieożywionej obejmują:

Zbiornik wodny „Żabie Oczko” położony na północ od Pokrzywnej. Jest on położony na zboczu góry Olszak (453 m n.p.m.). Występują tu urwiste ściany, zaś w miejscu najgłębszego wyrobiska niewielki staw. Staw ma kilkanaście metrów głębokości. Jest to zbiornik bezodpływowy, zasilany jedynie przez wody deszczowe. Ściany dawnego wyrobiska osiągają wysokość nawet do 17 metrów. Odsłonięcia skalne warstw andelohorskich wykształconych w tym miejscu jako metaszarogłazy i metapyłowce ilaste oraz stare wyrobisko górnicze ze stawem o nazwie „Żabie Oczko” o powierzchni 600 m². Staw jest typem zbiornika bezodpływowego, zasilany wyłącznie wodami deszczowymi. W zbiorniku bardzo licznie gromadzi się detrytus roślinny w postaci gałęzi, czasami całych drzew i najliczniej liści opadłych w okresie jesiennym. Latem lustro wody pokryte jest rzęsą wodną. Staw jest ważnym miejscem rozrodu płazów, w tym traszki górskiej Triturus alpestris oraz wodnych bezkręgowców, głównie ważek Odonata. Obszar występowania zbiorowiska mszysto – paprociowego Hypno – Polypodietum. Utworzenie tej formy ochrony przyrody na powierzchni 0,18 ha zaleca również Plan Ochrony Parku Krajobrazowego „Góry Opawskie”.

Grupy skał „Karliki”. Naturalne odsłonięcie skał znajduje się w środkowo – północnej części Gór Opawskich, na północnym zboczu wzniesienia Bukowej Góry, około 1 km w kierunku północno – wschodnim od Jarnołtówka.

Skałkowe wychodnie skalne zbudowane są z utworów warstw andelskohorskich, wśród których występują łupki

Id: 9B6E8016-8A2E-46C3-808E-BA39F29BE06A. Projekt Strona 89

meta – pyłowcowo – ilaste, metaszarogłazy, zlepieńce i zieleńce. Utwory o bardzo złożonej i ciekawej tektonice.

Obszar występowania zbiorowiska mszysto – paprociowego Hypno–Polypodietum. Utworzenie tej formy ochrony przyrody na powierzchni 2,57 ha zaleca również Plan Ochrony Parku Krajobrazowego „Góry Opawskie”.

Grupy skał „Karolinki”. Grupę tworzy ciąg wyspowo rozmieszczonych odsłonięć skalnych o dość charakterystycznej formie, wyrastających pionowo na długości około 450 m i szerokości około 100 m ze stromego południowego zbocza Krzyżówki (427 m n.p.m.) powyżej przełomu Złotego Potoku. Skały tworzą ambony i wychodnie. Charakterystyka walorów jest analogiczna do grup skał „Karliki”. Utworzenie tej formy ochrony przyrody na powierzchni 2,02 ha zaleca również Plan Ochrony Parku Krajobrazowego „Góry Opawskie”.

Głaz narzutowy i skałka w dolinie Bystrego Potoku „Kwarcowa skałka”. Rozmiary skały: wysokość 4,60 m, szerokość 1,30, długość 3,0 m. Skałka jest monomineralna i składa się wyłącznie z kwarcu barwy białej. Na powierzchniach zewnętrznych skała otulona jest łupkami metapyłowcowo – ilastymi. Wietrzeje na kolor jasnoszary, miejscami słabo pomarańczowy, rdzawy w wyniku niewielkiej zawartości związków żelaza.

Utworzenie tej formy ochrony przyrody na powierzchni 0,08 ha zaleca również Plan Ochrony Parku Krajobrazowego „Góry Opawskie”.

„Przydrożne Skałki”. Niewielkie, jedno z czterech, gołoborzy w Górach Opawskich (jedyne po polskiej stronie), znajdujące się na stromym północnym stoku Grzebienia (768 m n.p.m.). Jego powierzchnia to około 100 m².

Zbudowane jest z piaskowcowych bloków skalnych częściowo pokrytych mchem. W niektórych miejscach zaczyna zarastać drzewami. Skały zbudowane są ze wzajemnie przeławicujących się łupków matapyłowcowo – iłowcowych, metamułowców z otoczakami oraz zmetamorfizowanych piaskowców z domieszkami żwirów oraz fragmentami łupków. Dominującą w kompleksie skałą są łupki fyllitowe. Skały charakteryzują się silnym sfałdowaniem w kilku płaszczyznach. Obszar występowania ciepłolubnych zbiorowisk naskalnych z Asplenium septentrionale. Utworzenie tej formy ochrony przyrody na powierzchni 1,07 ha zaleca również Plan Ochrony Parku Krajobrazowego „Góry Opawskie”.

„Jarnołtowskie Skały” („Piekiełko”) w rejonie Jarnołtówka. Stary kamieniołom łupka fyllitowego położony jest w lesie na północnych skłonach Biskupiej Kopy przy ścieżce przyrodniczej prowadzącej z Jarnołtówka do Rozdroża pod Piekiełkiem. Na odsłonięciach ścian kamieniołomu występują serie łupków metapyłowcowo – iłowcowych (łupków fyllitowych) o bardzo złożonych strukturach fałdowań. Charakterystyczne jest wyraźne drobne warstwowanie i laminacja łupka, a także fałdy różnej generacji. Obszar występowania ciepłolubnych zbiorowisk naskalnych z Asplenium septentrionale. Utworzenie tej formy ochrony przyrody na powierzchni 0,11 ha zaleca Plan Ochrony Parku Krajobrazowego „Góry Opawskie”.

„Sztolnia przelotowa nad Białą Głuchołaska”. Sztolnia przy promenadzie spacerowej w zdrojowej części Głuchołaz kilka metrów od koryta rzeki Białej Głuchołaskiej. W sztolni odsłaniają się kwarcyty, łupki kwarcytowe i łyszczkowe poprzecinane żyłami kwarcytowymi, kwarcowo – skaleniowymi i pegmatytowymi. Utwory były eksploatowane ze względu na zawartość sfalerytu, chalkopirytu, galenitu i złotonośnego pirytu. Obszar występowania zbiorowiska mszysto – paprociowego Hypno–Polypodietum. Utworzenie tej formy ochrony przyrody na powierzchni 0,01 ha zaleca również Plan Ochrony Parku Krajobrazowego „Góry Opawskie”.

„Kwarcyty w Głuchołazach” w rejonie nieczynnych kamieniołomów na stokach Szubienicznej Góry (325 m n.p.m.) w zachodniej części Głuchołaz.

„Gierałcickie Marmury” w rejonie nieczynnych kamieniołomów na północ od Gierałcicic.

Id: 9B6E8016-8A2E-46C3-808E-BA39F29BE06A. Projekt Strona 90

„Gierałcice” w rejonie nieczynnych kamieniołomów na północ od Gierałcicic.

„Sławniowice Kwarcyty” w rejonie kamieniołomów na wschód od Sławniowic.

Ponadto postuluje się utworzenie następujących stanowisk dokumentacyjnych:

„Skały nad Białką”. Wychodnie skalne na stromych zboczach doliny rzeki Białej Głuchołaskiej, na odcinku jej przełomu przez Górę Chrobrego do granicy z rezerwatem „Nad Białką”. W naturalnym podcięciu erozyjnym rzeki na jej przełomowym odcinku występują drobnoziarniste gnejsy biotytowe o bardzo drobnej laminacji, łupliwe, kruche. Mają barwę szarą, zwietrzałe są rdzawoszare. Lokalnie występują żyły kwarcowe i oczka kwarcu, gdzieniegdzie amfibolity. Występujące na odcinku przy granicy państwa skały uznawane są za najstarsze na Opolszczyźnie. Należą do jednostki rejvizskiej. Obszar występowania zbiorowiska mszysto – paprociowego Hypno–Polypodietum. Utworzenie tej formy ochrony przyrody na powierzchni 2,07 ha zaleca Plan Ochrony Parku Krajobrazowego „Góry Opawskie”.

„Skały przy sztolni”. Są to wychodnie skalne przy promenadzie spacerowej w Głuchołazach na zachód od mostu kolejowego nad Białą Głuchołaską przy kilkunastometrowej sztolni. Urozmaicone utwory łupkowokwarcytowe z partiami łupków biotytowo – muskowitowych występujących na przemian z szarym, zrekrystalizowanym kwarcytem oraz łupkami kwarcytowymi. Charakterystyczne liczne żyłki, żyły i soczewy kwarcowe do kilkunastu centymetrów, zgodne i niezgodne z foliacją łupków. Jedno z najlepszych odsłonięć łupków kwarcytowych warstw vrbneńskich na Opolszczyźnie. Utworzenie tej formy ochrony przyrody na powierzchni 0,71 ha zaleca Plan Ochrony Parku Krajobrazowego „Góry Opawskie”.

„Żegnalce”. Źródło oraz wysięki ze skał zlokalizowanych przy stromej krawędzi doliny rzeki Białej Głuchołaskiej koło parkingu i sztolni. Szczelinowe źródła ze zmetamorfizowanych skał dolnodewońskich budujących masyw Góry Chrobrego. Wody charakteryzują się dużą wydajnością i bardzo ciekawym składem mikroelementów. Są pozyskiwane przez turystów i ludność. Obok obudowanego ujęcia źródła liczne wysięki i wycieki spływające po skałach. Utworzenie tej formy ochrony przyrody na powierzchni 0,01 ha zaleca Plan Ochrony Parku Krajobrazowego „Góry Opawskie”.

ZESPOŁY PRZYRODNICZO – KRAJOBRAZOWE:

Na podstawie art. 43 ustawy o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004 roku „zespołami przyrodniczo - krajobrazowymi są fragmenty krajobrazu naturalnego i kulturowego zasługujące na ochronę ze względu na ich walory widokowe lub estetyczne”.

Na terenie gminy Głuchołazy postuluje się utworzenie następujących zespołów przyrodniczo – krajobrazowych:

„Przełom Białej Głuchołaskiej”. Postulowany obszar obejmuje przełom rzeki Białej Głuchołaskiej przez metamorficzne utwory dolnodewońskie i proterozoiczne zlokalizowany na terenie miasta między granicą państwa i zabudową centralnej części Głuchołaz. Największy i najbardziej spektakularny przełom rzeczny na Opolszczyźnie. Charakterystyczne silne przewężenie doliny i przyspieszenie nurtu rzeki oraz wysokie skarpy na granicy doliny, częściowo wystające strome wychodnie skalne o wysokości kilkunastu metrów wprost z koryta rzecznego. Skrzydła przełomowej doliny niesymetryczne. Wyraźnie wyższe i bardziej strome skrzydło prawostronne na granicy ze wzniesieniem Góry Chrobrego. Utworzenie tej formy ochrony przyrody na powierzchni 72,17 ha zaleca Plan Ochrony Parku Krajobrazowego „Góry Opawskie”.

Id: 9B6E8016-8A2E-46C3-808E-BA39F29BE06A. Projekt Strona 91

„Przełom Złotego Potoku”. Postulowany obszar obejmuje przełom Złotego Potoku przez metamorficzne utwory warstw andelskohorskich między Jarnołtówkiem i Moszczanką na północ od masywu Biskupiej Kopy i na południe od masywu Olszaka. Drugi pod względem wielkości, równie spektakularny przełom rzeczny w Górach Opawskich i na Opolszczyźnie. Charakterystyczne silne przewężenie doliny i przyspieszenie nurtu rzeki oraz wysokie krawędzie erozyjne z niemal pionowymi ścianami skalnymi na granicy doliny. Na wielu odcinkach wystające strome wychodnie skalne o wysokości kilkunastu metrów. Skrzydła przełomowej doliny symetryczne. Na odcinku wyżej położonym w Jarnołtówku dolina jest bardziej wąska, wraz z biegiem Złotego Potoku ulega poszerzeniu.

Utworzenie tej formy ochrony przyrody na powierzchni 133,38 ha zaleca Plan Ochrony Parku Krajobrazowego

„Góry Opawskie”.

POMNIKI PRZYRODY:

Na terenie gminy Głuchołazy po szczegółowym rozpoznaniu E. Gołąbek do postulowanej ochrony pomnikowej wyznaczono:

 9 pojedynczych egzemplarzy buka pospolitego o obwodach od 300 cm do 450 cm, rosnących w lesie komunalnym w oddziale 7a;

 1 buk pospolity o obwodzie 340 cm, w lesie komunalnym w Głuchołazach w oddziale 6a;

 1 buk pospolity o obwodzie 330 cm, w lesie komunalnym w Głuchołazach w oddziale 10d;

 1 buk pospolity o obwodzie 346, rosnący w Głuchołazach przy Al. Jana Pawła II 25;

 1 żywotnik olbrzymi o obwodzie 159 cm, rosnący w Głuchołazach przy ul Andersa 15;

 1 tulipanowiec amerykański o obwodzie 277, rosnący w Głuchołazach przy ul. Andersa 34 – 36;

 1 żywotnik olbrzymi o obwodzie 142 cm, rosnący w Głuchołazach przy ul. Andersa 34 – 36;

 3 żywotniki olbrzymie obwodach 173-262, rosnące w Głuchołazach przy ul. Andersa 74;

 1 buk pospolity o obwodzie 403 cm, rosnący w Głuchołazach przy ul. Bohaterów Warszawy 2, z tyłu kościoła;

 1 buk pospolity o obwodzie 360 cm, rosnący w Jarnołtówku w oddziale 194g;

 rząd 37 buków pospolitych, rosnących w Jarnołtówku w oddziale 207d;

 1 świerk pospolity o obwodzie 370 cm, rosnący w Jarnołtówku w oddziale 209b;

 1 buk pospolity o obwodzie 310 cm, rosnący w Jarnołtówku w oddziale 308g;

 7 drzew (tulipanowiec, jawor, buk, 2 jesiony, wiąz i lipa) w parku dworskim w Jarnołtówku;

 1 buk pospolity o obwodzie 350 cm, rosnący w Podlesiu w oddziale 234h;

 1 buk pospolity o obwodzie 350 cm, rosnący w Podlesiu w oddziale 235j;

 1 buk pospolity o obwodzie 410 cm, rosnący w Podlesiu przy dworku na działce nr 12;

 1 buk pospolity o obwodzie 330 cm, w oddziale 199b w Pokrzywnej.

Postulowane pomniki przyrody wymagają zaktualizowanej inwentaryzacji dendrologicznej.

Ponadto postuluje się objęciem w formie pomnika przyrody nieożywionej głazu narzutowego w rejonie Cichej Doliny przy lewym brzegu Bystrego Potoku nad polaną z kapliczką. Rozmiary głazu: obwód 4,60 m, wysokość 0,83 m, szerokość 1,20 m, długość 1,70 m. Głaz jest typowym granitoidem. W składzie mineralnym dominuje kwarc, skalenie i bardzo licznie biotyt. Wśród minerałów ciemnych występują pirokseny i amfibole. Łyszczyków jest bardzo mało. Głaz wietrzeje na kolor od jasno– do ciemnoszarego. Utworzenie tej formy ochrony przyrody zaleca Plan Ochrony Parku Krajobrazowego „Góry Opawskie”.

Należy nadmienić, że zgodnie z art. 44 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 roku o ochronie przyrody ustanowienie pomnika przyrody, stanowiska dokumentacyjnego, użytku ekologicznego lub zespołu przyrodniczo – krajobrazowego następuje w drodze uchwały rady gminy.

Id: 9B6E8016-8A2E-46C3-808E-BA39F29BE06A. Projekt Strona 92

1. 11. Warunki podłoża budowlanego⁴⁵.

Ocenę warunków podłoża budowlanego określono z pominięciem obszarów objętych ochroną prawną ze względu na walory przyrodnicze, obszarów występowania złóż kopalin i wyrobisk górniczych, terenów leśnych, gleb chronionych II i III klasy bonitacyjnej, łąk na glebach pochodzenia organicznego, terenów zieleni urządzonej oraz rejonów zwartej zabudowy miejskiej. Z tych powodów w obrębie gminy Głuchołazy obszarów, dla których analizuje się warunki geologiczno – inżynierskie jest stosunkowo niewiele.

Warunki podłoża budowlanego określa się w dwóch kategoriach:

 warunki korzystne dla budownictwa, które występują na:

- gruntach spoistych: zwartych, półzwartych i twardoplastycznych;

- gruntach niespoistych średnio zagęszczonych;

- obszarach na których nie zaznaczają się zjawiska geodynamiczne, a głębokość zalegania zwierciadła wody gruntowej przekracza 2 m,

 warunki niekorzystne utrudniające budownictwo, występujące na:

- gruntach słabonośnych (antropogenicznych, organicznych, zwietrzelinach gliniastych, gruntach niespoistych luźnych) gdzie zwierciadło wody gruntowej znajduje się na głębokości mniejszej niż 2 m;

- obszarach występowania wód agresywnych, zalewanych w czasie powodzi („woda stuletnia”);

- obszarach podmokłych i zabagnionych;

- obszarach zmienionych w wyniku działalności człowieka (grunty antropogeniczne, składowiska, wysypiska, itp.).

Sposób rozwinięcia sieci hydrograficznej, powoduje, że dość duże obszary charakteryzują się tu płytkim występowaniem zwierciadła wody gruntowej. Obszary o warunkach niekorzystnych dla budownictwa, biegnące wzdłuż cieków wodnych (obszary płytkiego zalegania wód gruntowych do 2 m), występują na zachód od miasta Głuchołazy (dolinki dopływów rzeki Białej Głuchołaskiej), na zachód i na wschód od Bodzanowa (dolinki mniejszych dopływów rzeki Białej Głuchołaskiej), na zachód od Gierałcic (dolinki mniejszych dopływów Długosza), na wschód od Konradowa (dolina rzeki Prudnik), wokół Markowic (dolinki mniejszych dopływów rzeki Białej Głuchołaskiej), na wschód od Nowego Lasu (dolina rzeki Kamienicy), na wschód od Nowego Świętowa (dolinki mniejszych dopływów rzeki Białej Głuchołaskiej), na południe od Podlesia (dolina rzeki Olesnice), na zachód od Polskiego Świętowa (dolinki mniejszych dopływów rzeki Białej Głuchołaskiej) i na zachód od Starego Lasu (dolinki mniejszych dopływów rzeki Kamienicy).

Tereny niekorzystne dla budownictwa z powodu występowania wód agresywnych, zalewane w czasie powodzi, położone są na północ od miasta Głuchołazy w dolinie rzeki Białej Głuchołaskiej w rejonie wsi: Bodzanów, Nowy Świętów (niżej położona część), Polski Świętów (niżej położona część) i Wilamowice Nyskie, a także wzdłuż rzeki Morawki w Biskupowie oraz wzdłuż rzeki Złoty Potok w Jarnołtówku i Pokrzywnej. Tereny podmokłe występują na małym obszarze na południowy – wschód od Sławniowic.

Tereny niekorzystne dla budownictwa z powodu występowania wód agresywnych, zalewane w czasie powodzi, położone są na północ od miasta Głuchołazy w dolinie rzeki Białej Głuchołaskiej w rejonie wsi: Bodzanów, Nowy Świętów (niżej położona część), Polski Świętów (niżej położona część) i Wilamowice Nyskie, a także wzdłuż rzeki Morawki w Biskupowie oraz wzdłuż rzeki Złoty Potok w Jarnołtówku i Pokrzywnej. Tereny podmokłe występują na małym obszarze na południowy – wschód od Sławniowic.