• Nie Znaleziono Wyników

Opieka społeczna i żłobki

PRZYŁĘK NAD BIAŁĄ GŁUCHOŁASKĄ (PLH 160016):

4. SFERA SPOŁECZNA

4.6.2. Opieka społeczna i żłobki

OPIEKA SPOŁECZNA:

Opieką społeczną na terenie gminy zajmuje się Ośrodek Pomocy Społecznej zlokalizowany w Głuchołazach przy Alei Jana Pawła II 14. W 2017 roku rozdysponowano następującą pomoc:

 zasiłki stałe – 162 świadczenia;

 zasiłki okresowe – 448 świadczeń;

 zasiłki celowe (jednorazowe) – 598 świadczeń.

TABELA 104: Gmina Głuchołazy – liczba osób korzystających z pomocy społecznej w latach 2001 – 2017.

Rok Liczba osób korzystających z pomocy społecznej

1 2

2001 827

2002 836

2003 867

2004 677

2005 695

2006 697

2007 741

2008 527

2009 766

2010 748

2011 698

2012 740

2013 779

2014 932

2015 788

2016 689

2017 731

Źródło: Urząd Miejski Głuchołazy, 2018.

W okresie analizowanych lat liczba osób objętych pomocą społeczną wahała się w granicach od ponad 500 do ponad 900. Dane te odzwierciedlają w pewnym sensie dynamikę kształtowania się bezrobocia na terenie gminy, ponieważ nadal głównym powodem ubiegania się o pomoc społeczną jest brak pracy zarobkowej. Wpływ na liczbę zasiłków w danym roku mają także klęski żywiołowe (ulewne deszcze, podtopienia, susze, pożary, itp.) wyrządzające znaczne szkody np.: w rolnictwie.

Id: 9B6E8016-8A2E-46C3-808E-BA39F29BE06A. Projekt Strona 185

Na terenie gminy pomoc społeczną świadczą także:

 Polski Komitet Pomocy Społecznej (Zarząd Miasta i Gminy Głuchołazy), zlokalizowany w Głuchołazach (Rynek 31), prowadzący między innymi placówkę wsparcia dziennego w formie specjalistycznej oraz dożywianie najuboższych;

 Parafia Rzymskokatolicka pw. św. Wawrzyńca w Głuchołazach (Parafialny Zespół Caritas), zlokalizowana w Głuchołazach (ul. Kościelna 2), prowadząca między innymi placówkę wsparcia dziennego w formie opiekuńczej.

Ponadto Zakład Opiekuńczo – Leczniczy, Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej, zlokalizowany w Głuchołazy (ul. Parkowa 9) prowadzi oddział opiekuńczo – leczniczy o profilu ogólnym (43 łóżka) oraz oddział opiekuńczo – leczniczy o profilu psychiatrycznym (36 łóżek).

W najbliższej przyszłości przewiduje się utworzenie Domu Dziennego Pobytu w wygaszanym Gimnazjum nr 1 przy ul. Kraszewskiego 30 w Głuchołazach oraz Środowiskowego Dom Samopomocy dla osób upośledzonych na ul. Targowej (ewentualnie Aleja Jana Pawła II) w Głuchołazach. Przy ul. Tylnej w Głuchołazach planuje się także uruchomienie mieszkań chronionych. Tak rozbudowaną infrastrukturę związaną z pomocą społeczną będzie można uznać za wystarczającą z punktu widzenia potrzeb lokalnej społeczności.

ŻŁOBKI:

W zakresie opieki żłobkowej obecnie na terenie gminy funkcjonują:

 Żłobek Miejski zlokalizowany w Głuchołazach przy Alei Jana Pawła II 24 (liczba dzieci 69, liczba opiekunów 9):

 klub dziecięcy Centrum Twórczej Zabawy „Dwa Kroki” zlokalizowany w Głuchołazach przy ul. Ligonia 10a/1 (liczba dzieci 15, liczba opiekunów 2).

TABELA 105: Gmina Głuchołazy – opieka żłobkowa w 2016 roku.

Wyszczególnienie Gmina

Głuchołazy

Powiat Nyski

Województwo Opolskie Żłobki + oddziały żłobkowe + kluby dziecięce na 100 km² 1,19 0,90 0,82 odsetek dzieci objętych opieką w żłobkach ogółem 16,5 11,8 12,3 odsetek dzieci objętych opieką w żłobkach miasta 31,0 22,9 22,5

odsetek dzieci objętych opieką w żłobkach wieś 0,0 0,3 1,5

Źródło: Obliczenia własne na podstawie GUS 2018.

Wskaźniki charakteryzujące opiekę żłobkową w gminie Głuchołazy rozkładają się znacznie korzystniej od średnich w powiecie i województwie pod względem zarówno terenowej jak i realnej (poza terenami wiejskimi) dostępności do obiektów.

Na mocy ustawy z dnia 04 lutego 2011 roku o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz. U. z 2011 roku, nr 45, poz. 235) żłobki przestały być częścią systemu opieki zdrowotnej i obecnie nadzór nad ich działalnością sprawuje Minister Pracy i Polityki Społecznej. System opieki nad dziećmi do lat 3 w postaci żłobków i klubów dziecięcych powinien rozwijać się przede wszystkim w ośrodkach o odpowiednio dużej populacji grupy docelowej, a więc zarówno dzieci jak i osób (rodziców) pracujących. Dotyczy to więc głównie miasta Głuchołazy (postulowany kolejny żłobek) i ewentualnie największych sołectw takich jak: Bodzanów, Konradów, Nowy Świętów, Gierałcice i

Id: 9B6E8016-8A2E-46C3-808E-BA39F29BE06A. Projekt Strona 186

Charbielin (postulowane kluby dziecięce). Obecnie (koniec 2016 roku) populacja dzieci w wieku 1 – 3 lata w skali całej gminy wynosi 497 osób. Zakładając, że popyt na opiekę nad dziećmi do lat 3 dotyczy około 30 % tej populacji oraz, że optymalna przeciętna placówka żłobkowa dysponuje 50 miejscami, to w tej chwili niedobór żłobków można szacować na 1 obiekt. W przyszłości szacunek ten nie musi ulec zmianie (zmniejszeniu), albowiem ewentualny spadek urodzin może być równoważony wzrostem popytu ponad założone 30 %. Rozwój opieki nad najmłodszymi dziećmi możliwy będzie poprzez budowę nowego obiektu, jak również adaptację wybranych, nieużytkowanych obiektów komunalnych (np.: likwidowane placówki szkolne czy tylko poszczególne oddziały). Szczególną uwagę należy zwrócić na wsparcie rozwoju klubów dziecięcych prowadzonych przez podmioty prywatne. Rozwojem opieki nad dziećmi do lat 3 powinny być także zainteresowane większe podmioty gospodarcze (główni pracodawcy w gminie). Darmowe lub dotowane żłobki nie tylko zachęcają do posiadania dzieci, ale także poprawiają aktywność zawodową kobiet i polepszają ich sytuację materialną, a tym samym przyczyniają się do równości płci.

4. 7. Oświata i wychowanie.

W roku szkolnym 2017 / 2018 sieć oświatowa na terenie gminy Głuchołazy składa się z następujących placówek:

 Publiczne Przedszkole nr 1, ul. Skłodowskiej–Curie 4, Głuchołazy;

 Publiczne Przedszkole nr 2, ul. Powstańców Śląskich 1, Głuchołazy;

 Niepubliczne Przedszkole w Głuchołazach, ul. Bohaterów Warszawy 9, Głuchołazy;

 Publiczna Szkoła Podstawowa nr 1, ul. Skłodowskiej–Curie 9, Głuchołazy;

 Publiczna Szkoła Podstawowa nr 2, Aleja Jana Pawła II 9, Głuchołazy;

 Publiczna Szkoła Podstawowa Stowarzyszenia Przyjaciół Szkoły w Biskupowie, Biskupów 76;

 Publiczna Szkoła Podstawowa w Bodzanowie, Bodzanów 83;

 Publiczna Szkoła Podstawowa Stowarzyszenia Rozwoju Wsi Burgrabice, Burgrabice 140;

 Publiczna Szkoła Podstawowa Stowarzyszenia Edukacyjnego „Uśmiech Dziecka” w Charbielinie, Charbielin 26;

 Publiczna Szkoła Podstawowa Stowarzyszenia Edukacyjnego „Przyjazna Szkoła” w Gierałcicach, Gierałcice 154;

 Publiczna Szkoła Podstawowa Stowarzyszenia Rozwoju Wsi Jarnołtówek, Jarnołtówek 109;

 Publiczna Szkoła Podstawowa w Nowym Świętowie, Nowy Świętów 65;

 Publiczna Szkoła Podstawowa Stowarzyszenia Rozwoju Wsi Markowice, Polski Świętów, Sucha Kamienica, Polski Świętów 74;

 Publiczna Szkoła Podstawowa Stowarzyszenia Rozwoju i Edukacji „Nasza Szkoła” w Sławniowicach, Sławniowice 56;

 Publiczna Szkoła Podstawowa Stowarzyszenia Rozwoju Wsi Stary Las, Stary Las 56a;

 Publiczne Gimnazjum nr 1, ul. Kraszewskiego 30, Głuchołazy;

 Publiczne Gimnazjum nr 2, ul. Słowackiego 1; Głuchołazy;

 Niepubliczne Gimnazjum Stowarzyszenia Rozwoju Wsi Jarnołtówek, Jarnołtówek 109;

 Zespół Szkół w Głuchołazach, ul. Kolonia Kaszubska 2, Głuchołazy.

Id: 9B6E8016-8A2E-46C3-808E-BA39F29BE06A. Projekt Strona 187

TABELA 106: Gmina Głuchołazy – charakterystyka wychowania przedszkolnego, podstawowego, gimnazjalnego i ponadgimnazjalnego w roku szkolnym 2017 / 2018.

Placówka Liczba uczniów Liczba nauczycieli88

Przedszkole nr 1 Głuchołazy 145 16

Przedszkole nr 2 Głuchołazy 196 20

Niepubliczne Przedszkole Głuchołazy 40 3

Szkoła Podstawowa nr 1 Głuchołazy 496 44

Szkoła Podstawowa nr 2 Głuchołazy 325 41

Szkoła Podstawowa Biskupów 28 18

Szkoła Podstawowa Bodzanów 62 24

Szkoła Podstawowa Burgrabice 53 21

Szkoła Podstawowa Charbielin 35 16

Szkoła Podstawowa Gierałcice 45 14

Szkoła Podstawowa Jarnołtówek 43 19

Szkoła Podstawowa Nowy Świętów 62 18

Szkoła Podstawowa Polski Świętów 38 19

Szkoła Podstawowa Sławniowice 19 14

Szkoła Podstawowa Stary Las 44 15

Gimnazjum nr 1 Głuchołazy 148 25

Gimnazjum nr 2 Głuchołazy 166 29

Gimnazjum Jarnołtówek 23 15

Zespół Szkół Głuchołazy 236 27

Źródło: Urząd Miejski Głuchołazy, 2018.

Ogółem w roku szkolnym 2017 / 2018 z publicznej i niepublicznej sieci oświatowej korzysta 2204 uczniów, z czego:

 381 dzieci w samodzielnych przedszkolach;

 1250 dzieci i uczniów w szkołach podstawowych wraz z oddziałami przedszkolnymi;

 337 uczniów w gimnazjach;

 236 uczniów w szkołach ponadgimnazjalnych (średnich).

Pozostają oni pod opieką 398 nauczycieli89, z czego:

 39 nauczycieli w samodzielnych przedszkolach;

 263 nauczycieli w szkołach podstawowych wraz z oddziałami przedszkolnymi;

 69 nauczycieli w gimnazjach;

 27 nauczycieli w szkołach ponadgimnazjalnych (średnich).

Powyższe oznacza, że przeciętnie na jednego nauczyciela przypada 5,5 wychowanków, z czego:

 9,8 w samodzielnych przedszkolach;

 4,8 w szkołach podstawowych wraz z oddziałami przedszkolnymi;

 4,9 w gimnazjach;

 8,8 w szkołach ponadgimnazjalnych (średnich).

88 Bez względu na rodzaj etatu.

89 Bez względu na rodzaj etatu.

Id: 9B6E8016-8A2E-46C3-808E-BA39F29BE06A. Projekt Strona 188

TABELA 107: Gmina Głuchołazy – wybrane wskaźniki charakteryzujące sieć przedszkolną w roku szkolnym 2016 / 2017.

Wyszczególnienie Gmina

Głuchołazy

Powiat Nyski

Województwo Opolskie Liczba miejsc w przedszkolach na 1 przedszkole 32,00 52,84 63,80 Liczba dzieci w przedszkolach na 1 przedszkole 46,46 53,97 64,50

Liczba miejsc w przedszkolach na 1 dziecko 0,69 0,98 0,99

Obłożenie miejsc w przedszkolach (%) 145,19 102,14 101,10

Odsetek dzieci w wieku 3 – 4 lat objętych wychowaniem ogółem 76,6 81,8 84,0

Odsetek dzieci w wieku 3 – 5 lat objętych wychowaniem ogółem 80,2 84,6 87,5

Odsetek dzieci w wieku 3 – 4 lat objętych wychowaniem w mieście 79,7 99,8 99,1 Odsetek dzieci w wieku 3 – 5 lat objętych wychowaniem w mieście 85,2 104,8 103,0

Odsetek dzieci w wieku 3 – 4 lat objętych wychowaniem na wsi 72,2 64,6 68,6

Odsetek dzieci w wieku 3 – 5 lat objętych wychowaniem na wsi 73,3 66,1 71,6

Źródło: Obliczenia własne na podstawie GUS 2018.

W roku szkolnym 2016 / 2017 przeciętna liczba miejsc w przedszkolach oraz wszystkich dzieci uczęszczających do przedszkoli przypadająca na 1 obiekt przedszkolny była w gminie Głuchołazy dużo niższa od wskaźników charakteryzujących powiat nyski oraz województwo opolskie. Wynika to z faktu, że w gminie Głuchołazy, włącznie z oddziałami przedszkolnymi przy szkołach podstawowych, funkcjonuje stosunkowo dużo placówek przedszkolnych i większości są to niewielkie oddziały zlokalizowane na terenach wiejskich. Obłożenie dostępnych miejsc w placówkach przedszkolnych wynosiło blisko 150 % i było dużo wyższe od przeciętnych w powiecie i województwie. Ogólny odsetek dzieci, zarówno w wieku 3 – 4 lata jak i 3 – 5 lat, objętych wychowaniem przedszkolnym w gminie Głuchołazy był dość wysoki, ale niższy od przeciętnych w powiecie i województwie.

Wskaźniki wygenerowane tylko dla obszarów miejskich wskazują, że w analizowanej gminie odsetek ten w obu grupach wiekowych był również najmniej korzystny (dość wyraźnie), zaś w ujęciu dotyczącym tylko obszarów wiejskich był już wyższy od średnich dla powiatu i województwa. Biorąc pod uwagę powyższe, a przede wszystkim potencjalny popyt na usługi przedszkolne (również w odniesieniu do likwidacji obowiązku szkolnego dla dzieci w wieku lat 6) należy uznać, że obecna oferta wychowania przedszkolnego w gminie nadal nie zaspokaja w pełni potrzeb lokalnej społeczności. Należy więc rozważyć konieczność poszerzenia oferty dostępności do wychowania przedszkolnego zarówno na terenie miasta jak i wybranych miejscowości wiejskich.

Osiągnąć to można poprzez (opcjonalnie) zwiększenie liczby oddziałów przedszkolnych przy szkołach podstawowych, budowę nowego obiektu lub adaptację wybranych czy nieużytkowanych obiektów komunalnych (np.: świetlice wiejskie, likwidowane placówki szkolne czy tylko poszczególne oddziały). Pomocna może być (również opcjonalnie) prywatna inicjatywa w zakresie wychowania przedszkolnego. Dotyczy to przede wszystkim małych obiektów przedszkolnych (do kilkunastu wychowanków) funkcjonujących na bazie prywatnych obiektów w ramach istniejącej substancji lokalowej.

Id: 9B6E8016-8A2E-46C3-808E-BA39F29BE06A. Projekt Strona 189

TABELA 108: Gmina Głuchołazy – wybrane wskaźniki charakteryzujące sieć szkół podstawowych i gimnazjalnych w roku szkolnym 2016 / 2017.

Wyszczególnienie Gmina

Głuchołazy

Powiat Nyski

Województwo Opolskie

Liczba uczniów na 1 szkołę podstawową 90,00 112,43 127,99

Liczba oddziałów na 1 szkołę podstawową 6,83 7,55 7,79

Liczba uczniów na 1 oddział w szkołach podstawowych 13,17 14,89 16,44 Szkoły podstawowe – współczynnik skolaryzacji brutto (%) 82,19 89,96 94,54 Szkoły podstawowe – współczynnik skolaryzacji netto (%) 80,44 86,89 90,79

Liczba uczniów na 1 gimnazjum 175,33 178,16 136,80

Liczba oddziałów na 1 gimnazjum 8,67 8,21 6,64

Liczba uczniów na 1 oddział w gimnazjach 20,23 21,70 20,60

Gimnazja – współczynnik skolaryzacji brutto (%) 87,38 94,37 96,73

Gimnazja – współczynnik skolaryzacji netto (%) 81,40 86,62 88,61

Źródło: Obliczenia własne na podstawie GUS 2018.

Wskaźniki dotyczące sieci szkolnictwa podstawowego i gimnazjalnego są zróżnicowane. Wartości (wskaźniki) przyporządkowane dla gminy Głuchołazy odnośnie szkół podstawowych oznaczają teoretycznie korzystniejsze uwarunkowania od średnich dla powiatu i województwa (mniejsza liczba uczniów oraz mniejsza liczba oddziałów na 1 placówkę). Wynika to przede wszystkim z faktu, że gminną sieć szkolnictwa podstawowego reprezentuje aż 12 placówek (na stosunkowo mało liczną populację dzieci w wieku szkolnym) i tym samym przeciętne wskaźniki sugerują, że są to obiekty kubaturowo mniejsze od przeciętnych w powiecie i regionie. W rzeczywistości lokalne placówki są od siebie skrajnie różne (duże obiekty w Głuchołazach i bardzo małe obiekty np.: w Biskupowie, Charbielinie czy Sławniowicach). Odmienna sytuacja dotyczy placówek gimnazjalnych. Ze względu na fakt, że w gminie Głuchołazy funkcjonują tylko 2 zbiorcze placówki gimnazjalne (i jedna kameralna w Jarnołtówku), wartości (wskaźniki) przyporządkowane dla gminy Głuchołazy (jak i powiatu nyskiego) oznaczają mniej korzystne uwarunkowania od średniej dla województwa odnośnie przeciętnej liczby uczniów i oddziałów na 1 placówkę.

Należy jednak nadmienić, że lokalne placówki gimnazjalne charakteryzują się niższą przeciętną liczbą uczniów przypadających na 1 oddział. Oczywiście należy podkreślić, że nie tylko zagęszczenie obiektów szkolnych decyduje o jakości oferty edukacyjnej, ale przede wszystkim ich wyposażenie oraz poziom nauczania.

Współczynniki skolaryzacji brutto90 i netto91 przyporządkowane dla szkół podstawowych jak i gimnazjów są w gminie Głuchołazy niższe od przeciętnych w powiecie i wojewódzkiej. Oznacza to między innymi, że część miejscowych uczniów w wieku gimnazjalnym pobiera naukę poza granicami gminy. Bez względu na powyższe należy uznać, że sieć szkolnictwa podstawowego i gimnazjalnego zaspokaja potrzeby miejscowej społeczności.

Gmina jest przygotowana na reformę edukacji, znoszącą poziom gimnazjalny i wydłużającą edukację na poziomie podstawowym. Docelowo sieć szkolna zostanie uszczuplona o gimnazja, przy czym obecne Publiczne Gimnazjum nr 1 przy ul. Kraszewskiego w Głuchołazach zostanie całkowicie zlikwidowane jako placówka szkolna, zaś w miejscu Publicznego Gimnazjum nr 2 przy ul. Słowackiego 1 w Głuchołazach powstanie Publiczna

90Współczynnik skolaryzacji brutto, np.: dla poziomu szkoły podstawowej, wyliczamy dzieląc liczbę wszystkich uczniów szkół podstawowych bez względu na wiek na początku danego roku szkolnego przez liczbę ludności w wieku 7 – 12 lat (wiek przypisany do tego poziomu) według stanu w dniu 31 XII tego samego roku (GUS).

91 Współczynnik skolaryzacji netto, np.: dla poziomu szkoły podstawowej, wyliczamy dzieląc liczbę uczniów szkół podstawowych w wieku 7 – 12 lat (wiek przypisany do tego poziomu) na początku danego roku szkolnego przez liczbę ludności w wieku 7 – 12 lat według stanu w dniu 31 XII tego samego roku (GUS).

Id: 9B6E8016-8A2E-46C3-808E-BA39F29BE06A. Projekt Strona 190

Szkoła Podstawowa nr 3. W dłuższej perspektywie czasowej, ze względu na postępujące niekorzystne zjawiska demograficzne (spadek liczby urodzeń), należy rozważyć możliwość uszczuplenia sieci placówek oświatowych na terenach wiejskich o kilka szkół podstawowych z ewentualnym przeznaczeniem na obiekty żłobkowe i przedszkolne.

Placówki ponadgimnazjalne (średnie) reprezentuje podległy Starostwu Powiatowemu w Nysie Zespół Szkół w Głuchołazach zlokalizowany przy ul. Kolonia Kaszubska 2. Obecnie (rok szkolny 2017 / 2018) w skład Zespołu wchodzą następujące szkoły:

 Zasadnicza Szkoła Zawodowa – szkoła ponadgimnazjalna dla młodzieży o 3–letnim okresie nauczania;

 Szkoła Branżowa I stopnia – szkoła ponadgimnazjalna dla młodzieży o 3–letnim okresie nauczania;

 Technikum (technik informatyk) – 4–letnia szkoła ponadgimnazjalna dla młodzieży;

 Technikum (technik hotelarstwa) – 4–letnia szkoła ponadgimnazjalna dla młodzieży;

 Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Chrobrego – szkoła ponadgimnazjalna dla młodzieży o 3–

letnim okresie nauczania;

 Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych – szkoła 3–letnia.

Ponadto w Głuchołazach przy ul. Bohaterów Warszawy 2 funkcjonuje Państwowa Szkoła Muzyczna 1–go stopnia.

Młodzież z gminy Głuchołazy korzysta również z bogatej sieci placówek zlokalizowanych poza granicami samorządu, głównie w Nysie, Opolu i Wrocławiu. Dotyczy to pobierania nauki w szkołach średnich oraz na wyższych uczelniach.

4. 8. Kultura.

Na terenie gminy funkcjonuje rozwinięta sieć placówek kulturalnych. Rozpowszechnianiem kultury na terenie gminy zajmuje Centrum Kultury zlokalizowane w Głuchołazach przy ul. Bohaterów Warszawy 7. Celem działania Centrum Kultury jest tworzenie, upowszechnianie i ochrona kultury poprzez:

 rozwój czynnego uczestnictwa mieszkańców gminy w życiu kulturalnym;

 prowadzenie działalności edukacyjnej;

 działalność promocyjną i informacyjną dotyczącą wszelkich dziedzin kultur w gminie;

 rozpoznawanie, rozbudzanie i zaspokajanie potrzeb oraz zainteresowań kulturalnych;

 zaspokajanie potrzeby rywalizacji i dążenia do osiągania wyników w ramach społecznie akceptowanych zasad współzawodnictwa;

 tworzenie warunków dla rozwoju amatorskiego ruchu artystycznego;

 rozwijanie oraz zaspokajanie potrzeb czytelniczych, prowadzenie działalności oświatowej i upowszechniającej wiedzę;

 dążenie do unowocześniania bazy materiałowo – technicznej dla prowadzonej działalności kulturalnej i artystycznej na terenie gminy.

Podstawową działalność Centrum Kultury opiera na współpracy z lokalnymi placówkami szkolnymi oraz organizacji dla dzieci i młodzieży imprez kulturalnych. Ponadto podejmuje się działania na rzecz lokalnego środowiska poprzez organizację różnego rodzaju spotkań z okazji świąt państwowych, gminnych i okolicznościowych, jak również imprez o charakterze masowym. Na co dzień Centrum Kultury współpracuje także z organizacjami, stowarzyszeniami i innymi instytucjami. Wspomaga wszelkie lokalne inicjatywy kulturalne, tworząc historię gminy Głuchołazy. W budynku Centrum Kultury mieszczą się także biblioteka i sala kinowa. Przy

Id: 9B6E8016-8A2E-46C3-808E-BA39F29BE06A. Projekt Strona 191

Centrum Kultury funkcjonują: 3 grupy teatralne, koło recytatorskie, Uniwersytet Trzeciego Wieku, kluby filmowe, warsztaty ceramiczne, warsztaty malarskie i warsztaty muzyczne. Prowadzone są także zajęcia fotograficzne oraz odbywają się liczne kursy z różnych dziedzin. Odrębnie przy Gimnazjum nr 2 w Głuchołazach funkcjonuje Chór Capricolium.

Według danych GUS w 2016 roku na terenie gminy przy Centrum Kultury funkcjonowała 1 grupa artystyczna zrzeszająca 15 członków oraz 15 kół zrzeszających 151 członków. W tym samym roku Centrum Kultury zorganizowało 351 imprez, w których uczestniczyło 20686 osób.

Sieć usług kultury tworzą również:

 Świetlica w Biskupowie, Biskupów 71;

 Świetlica w Burgrabicach, Burgrabice 140a;

 Świetlica w Charbielinie, Charbielin 27;

 Świetlica w Jarnołtówku, Jarnołtówek 106;

 Świetlica w Konradowie, Konradów 51a;

 Świetlica w Markowicach, Markowice 29a;

 Świetlica w Nowym Lesie, Nowy Las 43;

 Świetlica w Nowym Świętowie, Nowy Świętów 37a;

 Świetlica w Nowym Świętowie, Nowy Świętów 126;

 Świetlica w Polskim Świętowie, Polski Świętów 60a;

 Świetlica w Sławniowicach, Sławniowice 49;

 Świetlica w Suchej Kamienicy, Sucha Kamienica 20;

 Świetlica w Wilamowicach Nyskich, Wilamowice Nyskie 21.

Ofertę usług kultury świadczy także Miejska i Gminna Biblioteka Publiczna podległa Centrum Kultury. Biblioteka, poza siedzibą w Głuchołazach (Plac Basztowy 3), posiada filie zlokalizowane w miejscowościach: Głuchołazy (ul.

Słowackiego 1), Burgrabice (Burgrabice 140a), Gierałcice (Gierałcice 120), Jarnołtówek (Jarnołtówek 106), Nowy Las (Nowy Las 123), Nowy Świętów (Nowy Świętów 37b) i Polski Świętów (Polski Świętów 60a). Działalność biblioteki służy zaspokajaniu potrzeb czytelniczych społeczeństwa, jego wychowaniu i upowszechnianiu oraz rozwojowi kultury i wiedzy. Zakres działania biblioteki obejmuje przede wszystkim:

 gromadzenie, opracowywanie i przechowywanie materiałów bibliotecznych, ze szczególnym uwzględnieniem materiałów dotyczących własnego regionu;

 udostępnianie zbiorów bibliotecznych na miejscu, wypożyczanie do domu oraz prowadzenie wypożyczeń międzybibliotecznych ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb dzieci i młodzieży oraz osób niepełnosprawnych;

 prowadzenie działalności informacyjno – bibliograficznej;

 popularyzację książek i czytelnictwa;

 współdziałanie z bibliotekami innych sieci, instytucjami upowszechniania kultury, organizacjami i towarzystwami w rozwijaniu u zaspokajaniu potrzeb oświatowych i kulturalnych społeczeństwa;

 doskonalenie form i metod pracy bibliotecznej.

Biblioteka posiada księgozbiór liczony na ponad 105 tysięcy woluminów. Korzysta z niej rocznie blisko 3000 czytelników. W 2016 roku wypożyczenia na 1 czytelnika wyniosły 35 woluminów.

Id: 9B6E8016-8A2E-46C3-808E-BA39F29BE06A. Projekt Strona 192

TABELA 109: Gmina Głuchołazy – uwarunkowania charakteryzujące usługi kultury w 2016 roku.

Wyszczególnienie Gmina

Głuchołazy

Powiat Nyski

Województwo Opolskie

Ilość mieszkańców na 1 bibliotekę92 2674 3145 3000

Placówki biblioteczne93 na 100 km² 5,35 3,43 3,31

Księgozbiór w woluminach na 1000 mieszkańców 4372,3 3111,2 3838,2

Wypożyczenia na 1 czytelnika 35,4 23,6 18,7

Czytelnicy na 1000 mieszkańców 115 120 155

Ilość mieszkańców na 1 ośrodek kultury94 2674 4193 4576

Ośrodki kultury na 100 km² 5,35 2,70 2,31

Imprezy kulturalne na 1000 mieszkańców 14,59 9,54 7,78

Uczestnicy imprez kulturalnych na 1000 mieszkańców 860 915 753

Imprezy masowe na 1000 mieszkańców 0,07 0,15

Uczestnicy imprez masowych na 1000 mieszkańców 538 366

Grupy artystyczne na 1000 mieszkańców 0,04 0,42 0,59

Członkowie grup artystycznych na 1000 mieszkańców 0,62 5,69 9,31

Koła na 1000 mieszkańców 0,62 0,46 0,75

Członkowie kół na 1000 mieszkańców 6,27 8,72 16,20

Liczba mieszkańców na 1 kino stałe 46123 82753

Liczba mieszkańców na 1 muzeum 69184 58414

Liczba mieszkańców na 1 galerię i salony sztuki 331012

Liczba mieszkańców na 1 teatr 496518

Liczba mieszkańców na 1 instytucję muzyczną 993036

Źródło: Obliczenia własne na podstawie GUS 2018.

Wskaźniki dotyczące usług oferowanych przez biblioteki odznaczają się w gminie korzystniejszymi uwarunkowaniami na tle powiatu i województwa odnośnie nasycenia tymi placówkami, posiadanego księgozbioru oraz wypożyczeń na 1 czytelnika. Pomimo dobrego dostępu do tych usług niższa jest jednak ogólna liczba czytelników. Gmina Głuchołazy statystycznie charakteryzuje się większym od powiatu i województwa nasyceniem instytucji świadczących usługi kultury, o czym świadczą przytoczone wskaźniki dostępności do tych podmiotów.

Natomiast wskaźniki dotyczące czynnego udziału w lokalnym życiu kulturalnym (imprezy kulturalne, grupy artystyczne, koła) są zróżnicowane. Na terenie gminy zaoferowano przeciętnie więcej imprez kulturalnych niż w całym powiecie i województwie, ale uczestniczył w nich mniejszy promil mieszkańców niż w powiecie (wyższy niż w województwie). Warto zwrócić uwagę, że udział lokalnych imprez stanowił aż 26,59 % z ogółu w powiecie, ale ich uczestnicy stanowili tylko 16,33 %. Świadczyć to może np.: o mniejszej atrakcyjności oferowanych imprez i malejącego zainteresowania z powodu ich zbyt dużego nasycenia lub o tym, że charakter części imprez jest kameralny / wyspecjalizowany, a więc skierowany do dość wąskich grup społecznych. Z drugiej strony, pomimo tego, że statystycznie dostępność do ośrodków kultury jest w gminie wyższa niż w powiecie i województwie, jest tu mniej grup artystycznych, kół (poza powiatem) oraz ich członków. Świadczy to o mniejszym zainteresowaniu wyspecjalizowanymi usługami kultury. Z usług kultury wyższego rzędu (np.: kina stałe, teatry, filharmonie, galerie

92 Biblioteki i filie.

93 Biblioteki i filie.

94 Bez świetlic wiejskich i wiejskich ośrodków kultury.

Id: 9B6E8016-8A2E-46C3-808E-BA39F29BE06A. Projekt Strona 193

sztuki, muzea, wystawy, itp.) mieszkańcy gminy Głuchołazy mogą korzystać dopiero nie tylko poza granicami gminy, ale i całego powiatu (poza kinem i muzeum), głównie we Wrocławiu i Opolu.

Obecna sieć i zakres usług kultury jest wystarczająca z punktu widzenia podstawowych potrzeb. Władze samorządowe zamierzają nadal utrzymywać i kontynuować działalność istniejących placówek kulturalnych.

Ponadto przyszłe działania powinny prowadzić do zachęcenia uczestnictwem w życiu kulturalnym gminy coraz większej liczby mieszkańców. Osiągnąć to można między innymi poprzez szersze dostosowanie oferty w kierunku potrzeb różnych grup wiekowych, między innymi wzbogacając obecną ofertę oraz łącząc działalność instytucji kulturalnych z innymi rodzajami aktywności, szczególnie w dziedzinach: sportu, rekreacji, gastronomii czy rozrywki. Wiąże się to jednak z potrzebą funkcjonowania dodatkowych, specjalistycznych obiektów (sale, pracowanie). W najbliższym czasie nie przewiduje się likwidacji żadnej z placówek kulturalnych. Obecnie trwa budowa nowej Miejskiej i Gminnej Biblioteki Publicznej. Obiekt powstaje w Głuchołazach przy ul. Bohaterów

Ponadto przyszłe działania powinny prowadzić do zachęcenia uczestnictwem w życiu kulturalnym gminy coraz większej liczby mieszkańców. Osiągnąć to można między innymi poprzez szersze dostosowanie oferty w kierunku potrzeb różnych grup wiekowych, między innymi wzbogacając obecną ofertę oraz łącząc działalność instytucji kulturalnych z innymi rodzajami aktywności, szczególnie w dziedzinach: sportu, rekreacji, gastronomii czy rozrywki. Wiąże się to jednak z potrzebą funkcjonowania dodatkowych, specjalistycznych obiektów (sale, pracowanie). W najbliższym czasie nie przewiduje się likwidacji żadnej z placówek kulturalnych. Obecnie trwa budowa nowej Miejskiej i Gminnej Biblioteki Publicznej. Obiekt powstaje w Głuchołazach przy ul. Bohaterów