Ogólna charakterystyka badanych banków

Banki komercyjne, nazywane również bankami kredytowymi, zajmują się przede wszystkim obsługą finansową podmiotów gospodarczych. W tym celu prowadzą działalność depozytową, kredytową oraz świadczącą usługi operacyjne.

Działalność depozytowa polega na przyjmowaniu i przechowywaniu przez bank

komercyjny, na określonych warunkach, środków pieniężnych swoich klientów. Powstają w ten sposób depozyty bankowe, które dzielą się na depozyty a vista (wypłacane na każde żądanie) oraz depozyty terminowe, nazywane często lokatami.

Na ogół skala działalności depozytowej banku wyznacza skalę jego działalności kredytowej, w ramach której banki komercyjne udzielają:

 kredytów, czyli finansują wcześniej określone przez kredytobiorcę przedsięwzięcia, jednocześnie zachowując prawo kontroli prawidłowości realizacji tych przedsięwzięć.  pożyczek pieniężnych, które przyjęło się nazywać kredytem na dowolny cel, i przy których rola banku ogranicza się tylko do sprawdzania stopnia zabezpieczenia spłaty pożyczki przez pożyczkobiorcę, natomiast nie interesuje się celowością przeznaczenia pożyczanych środków pieniężnych.

 awali kredytowych, czyli gwarancji (poręczeń) składanych dla innych podmiotów, przy których bank nie angażuje swoich środków finansowych, a jedynie zapewnia, że ureguluje zobowiązania podmiotu, za które wcześniej poręczył, jeśli on nie wywiąże się z przyjętych na siebie zobowiązań.

Udzielane kredyty są traktowane przez bank jako czasowo zamrożone środki pieniężne, które będzie można uzyskać dopiero po upływie terminu spłaty. Decydują więc one o płynności banku, czyli jego zdolności do regulowania własnych zobowiązań, np. terminowej realizacji wypłat gotówkowych na żądanie depozytariuszy.

W działalności każdego banku istotne znaczenie ma odpowiednia segmentacja klientów, dzięki której oferta banku może być odpowiednio dopasowana do potrzeb rynku. W przypadku klientów biznesowych, podstawowym kryterium segmentacji jest wielkość podmiotu, która mierzona jest zwykle wielkością obrotów, sumą bilansową bądź wielkością zatrudnienia. Nie ma jednoznacznej i uniwersalnej klasyfikacji, która przypisywałaby konkretne firmy do konkretnych grup we wszystkich badanych bankach. Każdy z przedstawionych w opracowaniu banków ma własne kryteria klasyfikacji swoich klientów, w większości przypadków są to kryteria kwotowe, aczkolwiek w bankach, takich jak Getin, PKO BP SA, BOŚ i Nordea można zauważyć tendencje zmierzające do kompleksowej obsługi klientów biznesowych bez jasno sprecyzowanych kryteriów segmentacji. Poniżej przedstawione zostały, krótkie charakterystyki wszystkich badanych banków. Szczególna uwaga poświecona została stosowanym metodą segmentacji klientów.

3.2.1 Fortis Bank

Do niedawna Fortis Bank skupiał się na obsłudze Klientów biznesowych, których roczne obroty przekraczały 25 mln zł. Ze względu na przemiany gospodarcze zachodzące w

ostatnich trzech latach w Polsce i bardzo dużą dynamikę wzrostu małych i średnich przedsiębiorstw, Fortis Bank poszerzył swoją ofertę o propozycję dla klientów MSP. W chwili obecnej w Fortis Banku obsługą poszczególnych segmentów rynku zajmują się następujące trzy piony:

 Retail Banking,  Commercial Banking,  Private Banking.

Retail Ranking - pion obsługi małych przedsiębiorstw i klientów indywidualnych -

zajmuje się obsługą klientów poprzez sieć oddziałów i filii ds. obsługi klientów indywidualnych oraz poprzez zewnętrzną sieć sprzedaży. Zapewnia obsługę następujących segmentów klientów: małych przedsiębiorstw o rocznym obrocie nieprzekraczającym 25 mln zł, klientów segmentu Personal Ranking, czyli zamożnych klientów indywidualnych.

Commercial Banking - pion obsługi średnich i dużych przedsiębiorstw - specjalizuje

się w obsłudze swoich klientów poprzez sieć centrów obsługi średnich i dużych przedsiębiorstw (ang. business centers). Pion Commercial Banking adresuje swoją ofertę do średnich przedsiębiorstw o rocznych obrotach powyżej 25 mln zł. Koncentruje także swoje

działania na przedsiębiorstwach wchodzących w skład międzynarodowych grup

kapitałowych, niezależnie od wysokości obrotu.

Private Banking - pion bankowości prywatnej - oferuje profesjonalne kompleksowe

usługi dla zamożnych Klientów indywidualnych (ang. HNWI = High Net Worth Individuals). Obecnie pion działa w oparciu o strukturę organizacyjną Departamentu Bankowości Prywatnej.

3.2.2 Kredyt Bank

Kredyt Bank S.A. jest bankiem uniwersalnym, koncentrującym się na obsłudze klientów indywidualnych oraz klientów prywatnego sektora gospodarczego, ze szczególnym uwzględnieniem małych i średnich firm. Przez ostatnie dwanaście lat Kredyt Bank umacniał swoją pozycję w polskim sektorze bankowym, dziś należy do najsilniejszych banków w kraju. Obecnie Kredyt Bank dzieli swoich klientów na dwa segmenty:

 bankowość detaliczną,  segment korporacyjny.

Segment detaliczny w Kredyt Banku S.A. zdefiniowany jest jako obsługa klientów indywidualnych oraz małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP), których roczne przychody nie przekraczają 16 mln zł. Z uwagi na swoją specyfikę, w ramach segmentu detalicznego wyodrębniona jest obsługa klientów Private Banking, którą zapewnia jedenaście oddziałów podległych bezpośrednio Departamentowi Private Banking, stanowiącemu część centrali banku. Obsługa małych i średnich przedsiębiorstw realizowana jest przez mobilne zespoły obsługi. Umożliwia to bezpośredni i szybki kontakt z klientem zwłaszcza w zakresie produktów kredytowych. Obsługa kasowa realizowana jest przez sieć oddziałów detalicznych. Segment Korporacyjny z kolei obejmuje transakcje z dużymi firmami (o rocznych przychodach przekraczających 16 mln zł) oraz jednostkami budżetowymi szczebla centralnego i samorządowego.

3.2.3 PKO BP

PKO Bank Polski jest jednym z największych, uniwersalnych banków komercyjnych w Polsce. Do momentu połączenia się banków Pekao SA i BPH bank, PKO BP był liderem pod względem wartości aktywów, wolumenu depozytów, kredytów, liczby kont osobistych i kart bankomatowych. Dysponując przy tym największą siecią własnych placówek i bankomatów. Swoje usługi oferuje głównie klientom detalicznym, ale również jest ważnym partnerem dla małych i średnich przedsiębiorstw, jak i dużych korporacji. Ma też znaczący udział w rynku usług oferowanych gminom, powiatom i województwom. Grupa PKO Banku Polskiego, poza działalnością ściśle bankową, świadczy usługi specjalistyczne oraz zajmuje się sprzedażą produktów finansowych (fundusze emerytalne), leasingowych, jednostek funduszy inwestycyjnych, elektronicznych usług płatniczych. Obecnie działalność banku podzielona jest między pięć segmentów:

 segment detaliczny,  segment mieszkaniowy,  segment korporacyjny,  segment skarbu,  segment inwestycyjny. 3.2.4 BRE Bank

BRE Bank od początku swojej działalności był bankiem stricte korporacyjnym (Bank Rozwoju Eksportu), który nastawiony był na przedsiębiorstwa działające na rynkach

międzynarodowych. Stąd podejście BRE Banku do wszystkich segmentów klientów biznesowych w dużej mierze opiera się na podejściu do największych podmiotów. BRE Bank SA dzieli klientów biznesowych na trzy grupy:

1. K1 – Małe i Średnie Przedsiębiorstwa (obrót roczny do 30 mln zł), 2. K2 – Duże Przedsiębiorstwa (obrót roczny do 200 mln zł),

3. K3 – Koncerny i Korporacje (obrót roczny powyżej 200 mln zł).

Warunkiem sine qua non jest prowadzenie przez dany podmiot pełnej księgowości. Obroty roczne powinny wynosić więcej niż 3 mln zł rocznie. Ze względu na przejrzystość finansową preferowane są spółki kapitałowe. BRE Bank dodatkowo prowadzi obsługę Private Banking dla zamożnych klientów, którzy w dużej części są właścicielami obsługiwanych przedsiębiorstw.

3.2.5 GETIN BANK

GETIN Bank jest ogólnopolskim bankiem detalicznym, oferującym szeroki zakres usług dla klientów indywidualnych oraz małych i mikro przedsiębiorstw. Swoją ofertę kieruje do klientów, którzy oczekują sprawdzonych produktów, uproszczonych procedur obsługi i oceny ryzyka. Bank powstał na bazie Górnośląskiego Banku Gospodarczego i Banku Przemysłowego. Spółka wykupiła również Wschodni Bank Cukrownictwa.

3.2.6 ING Bank Śląski

ING Bank Śląski jest ogólnopolskim, uniwersalnym bankiem oferującym swoje usługi wszystkim segmentom rynku poprzez sieć oddziałów, sieci indywidualnych doradców i bankowość elektroniczną. Jego działalność koncentruje się głównie na południu Polski. Głównym udziałowcem jest ING Bank NV. W działalności ING Banku Śląskiego wyróżnić można dwa podstawowe obszary:

 bankowość detaliczną,  bankowość korporacyjna.

Oferta dla przedsiębiorstw podzielona jest na dwa segmenty: małe firmy (poniżej 3,2 mln zł obrotu rocznego) i bankowość korporacyjną (powyżej 3,2 mln zł obrotu rocznego).

3.2.7 Millenium Bank

Bank Millennium jest ogólnopolskim, uniwersalnym bankiem oferującym swoje usługi wszystkim segmentom rynku poprzez sieć oddziałów, sieci indywidualnych doradców i bankowość elektroniczną. Bank powstał po fuzji BIG Banku z Bankiem Gdańskim. Głównym

udziałowcem banku jest Banco Comercial Portugues. Zgodnie z założeniami

średnioterminowej strategii rozwoju, Bank Millennium w sposób szczególny skoncentrował się w roku 2007 na działalności w trzech obszarach aktywności:

 usługach dla klientów detalicznych,

 programie kredytów detalicznych (consumer finance),  usługach dla małych i średnich firm.

Działalność w wymienionych wyżej obszarach, uzupełnia oferta dla średnich i dużych firm.

3.2.8 Bank Zachodni WBK

Bank Zachodni WBK S.A. jest uniwersalnym bankiem komercyjnym, oferującym szeroki zakres usług bankowych w obrocie krajowym i zagranicznym, dla osób fizycznych i prawnych. BZ WBK powstał w 2001 roku w wyniku połączenia Banku Zachodniego i Wielkopolskiego Banku Kredytowego. Sieć placówek Banku jest zlokalizowana przede wszystkim w zachodniej części kraju oraz w najważniejszych centrach gospodarczych Polski. Większościowym udziałowcem jest Allied Irish Banks (AIB).

3.2.9 PEKAO S.A.

Bank Pekao SA pod koniec 2007 roku został połączony z częścią Banku BPH S.A., dzięki czemu stał się liderem na krajowym rynku bankowym jako największy w Polsce bank pod względem wartości aktywów, kredytów, depozytów i produktów inwestycyjnych. Obecnie bank jest największym bankiem w Europie Środkowej pod względem kapitalizacji. Swoje usługi kieruje do czterech grup klientów:

 klientów detalicznych,  klientów zamożnych,

 klientów biznesowych (małe i mikro firmy),  klientów korporacyjnych.

3.2.10 Citi Bank Handlowy

Bank Handlowy istnieje w Polsce od 1870 roku. Specjalizuje się w obsłudze handlu zagranicznego, obsłudze dużych przedsiębiorstw i bankowości inwestycyjnej. W celu obsługi klientów indywidualnych utworzył sieć banków detalicznych Handlobank Citigroup. W skład grupy kapitałowej wchodzą m.in. towarzystwo funduszy inwestycyjnych, firma zarządzająca aktywami, towarzystwo ubezpieczeniowe i spółka leasingowa.

Oferta korporacyjna banku skierowana jest do klientów instytucjonalnych o rocznych przychodach ze sprzedaży powyżej 75 mln zł. Do segmentu małych i średnich przedsiębiorstw bank zalicza natomiast firmy o rocznych przychodach ze sprzedaży poniżej 75 mln zł.

3.2.11 Bank Ochrony Środowiska (BOŚ Bank)

BOŚ Bank oferuje swoje produkty finansowe zarówno klientom korporacyjnym, jak i detalicznym. Prowadzi również kompleksową obsługę bankową budżetów jednostek samorządowych, w tym województw, powiatów oraz gmin. W 2002 roku zorganizował także niepubliczne emisje obligacji komunalnych. Wprowadził dwa nowe produkty dla samorządów: lokatę samorządową i wykup wierzytelności przysługujących od jednostek samorządu terytorialnego.

3.2.12 Nordea Bank Polska

Nordea jest największą instytucją finansową w Europie Północnej, obsługująca jedenaście milionów klientów detalicznych, milion podmiotów gospodarczych oraz ponad pięćset wielkich międzynarodowych korporacji. Liczba klientów internetowych Nordea wynosi 4,4 mln. Obszar działania grupy obejmuje dwadzieścia dwa kraje na świecie. Nordea w Polsce, to bank, towarzystwo ubezpieczeniowe oraz firma leasingowa z łączną liczbą klientów równą około trzystu dziewięćdziesięciu tysięcy.