Prozaik, felietonista, eseista, poeta, dramaturg, autor słuchowisk, scenarzysta, redaktor czasopisma, krytyk literacki
Urodzony 10 września 1957 roku w Gdańsku. Absolwent filologii polskiej na Uniwersytecie Gdańskim. Wykładał filozofię na Akademii Medycznej.
Pracował w biurze Informacji Prasowej „Solidarności”, współpracował z wy-dawnictwami podziemnymi. W latach 1994—1999 pełnił funkcję dyrektora Ośrodka Gdańskiego Telewizji Polskiej. Jego debiutancka powieść Weiser Dawidek została zekranizowana przez Wojciecha Marczewskiego w 2000 roku. Był redaktorem naczelnym kwartalnika artystycznego „Bliza”, a także kierownikiem literackim w Teatrze Miejskim w Gdyni. Jego twórczość tłu-maczono na wiele języków, między innymi niemiecki, angielski, hiszpański, francuski, czeski, fiński, włoski i szwedzki. W Teatrze Telewizji Maciej Englert zrealizował jego sztukę pt. Kąpielisko Ostrów, wcześniej była ona wystawiana
w Teatrze Osterwy w Lublinie. W Teatrze Telewizji zrealizowano też spek-takle na podstawie opowiadań Huellego — Stół i Srebrny deszcz. W Teatrze Polskiego Radia powstały słuchowiska pisarza: Chagall, Ars Moriendi czy Przy-padek dźwięku. Autor był scenarzystą filmu według powieści Güntera Grassa Wróżby Kumaka, a w Teatrze Witolda Gombrowicza w Gdyni zrealizowano w nietypowej scenerii, bo na pokładzie Daru Pomorza, spektakl będący jego adaptacją powieści Grassa Idąc rakiem. W mediach szerokim echem odbił się jego konflikt z prałatem Henrykiem Jankowskim. Pisarz nie tylko spotkał się z księdzem w sądzie, ale i uczynił go jednym z negatywnych bohaterów powieści Ostatnia Wieczerza. Używał dwóch pseudonimów: j.d., Jakub Danty-szek. Jako krytyk literacki i poeta debiutował w „Tygodniku Powszechnym”
i „Twórczości”. Publikował na łamach takich czasopism, jak: „Gazeta Morska”,
„Gazeta Wyborcza”, „Bluszcz”, „Twórczość”, „Puls”, „Przegląd Polityczny”,
„Gwiazda Morza”, „Dialog”, „Tygodnik Powszechny”, „Tytuł”, „NaGłos”,
„Nasza Rodzina. Notre Famille”, „Gazeta. Magazyn”, „Pomerania”, „Bliza”.
Jest członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich oraz członkiem i wicepre-zesem PEN Clubu (pełnił również funkcję członka Zarządu). Wśród jego wyróżnień znajdują się: Nagroda Gdańskiego Towarzystwa Przyjaciół Sztuki za rok 1987; Nagroda Młodych przyznana przez „Literaturę” za najlepszy debiut w 1987 roku; Nagroda Fundacji im. Kościelskich w Genewie (1988);
Nagroda specjalna (Förderungspreis) „Adreas -Gryphius -Preis” przyznawana przez Gildię Artystów z Esslingen (1992); nominacja do Nagrody Literac-kiej Nike za Opowiadania na czas przeprowadzki (1992); Nagroda PEN Clubu w dziedzinie prozy (1995); Nagroda Fundacji im. A. Jurzykowskiego w No-wym Jorku (1996); nominacja do International IMPAC Dublin Literary Award (1996); Nagroda Literacka Wojewody Gdańskiego (1996); Paszport „Polityki”
(2001); nominacja do Nagrody Literackiej Nike za Ostatnią Wieczerzę (2008);
Neptun 2010 — Nagroda Prezydenta Miasta Gdańska (2010); Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2012).
Bibliografia
Powieści i zbiory opowiadań Pawła Huellego (z wybranymi głosami krytyki)
Weiser Dawidek. Gdańsk, Wydawnictwo Morskie, 1987.
R e c e n z j e: M. Adamiec: Ktokolwiek wiedziałby… „Res Publica” 1988, nr 4; J. Błoń-ski: Duch powieści i wąs Stalina. „Tygodnik Powszechny” 1987, nr 44. (Przedruk w: Tegoż: Pisma wybrane. T. 1: Wszystko, co literackie. Wybór i opracowanie J.
Ja-rzębski. Kraków 2001); P. Bratkowski: Niespodziewane skutki katastrofy ekologicznej.
„Tygodnik Kulturalny” 1987, nr 47; A. Czachowska: Studnia tajemnic. „Twórczość”
1987, nr 11; E. Czerwiakowska: Weiser Dawidek — pamięć obudzona. „Puls” 1988, nr 38; A. Czyżowski: Kim był Dawid Weiser?. „Tydzień” 1995, nr 49; K. Ćwikliński:
W poszukiwaniu samego siebie. „Nurt” 1989, nr 3; T. Dąbrowski: Tajemnica Obce-go. „Polityka” 2008, nr 47; A. Dobrowolski: Ciało i duch miasta. „Kontur” 1988, nr 1; A. Drawicz: Był Dawidek? Nie było Dawidka?. „Powściągliwość i Praca” 1988, nr 11; J. Drzewucki: Dziecko tajemnicy — niejaki Dawid Weiser. „Akcent” 1989, nr 1;
R. Dymna: W poszukiwaniu Weisera. „Integracje” 1991, nr 27; B. Fac: Błyskotliwy debiut. „Pomerania” 1987, nr 11; J. Jarzębski: Czytanie „Weisera Dawidka”. „bru-Lion” 1988, nr 7—8; A. Libera: Mały „Dzień Słońca”. „Puls” 1991, nr 6; T. Linkner:
Zapomniane dzieciństwo. „Okolice” 1988, nr 11; M. [Mieczysław Orski] [bez tytułu].
„Odra” 1987, nr 12; E. Morawiec: Dziecko w bezgrzesznym raju. „Kultura Niezależ-na” 1988, nr 12; J. Moroń: Zniknięcia Dawida Weisera. „Życie Literackie” 1988, nr 23;
D. Nowacki: To nie wizja, to „Weiser”! O karierze powieści Pawła Huellego. „FA -art”
1994, nr 1; T. Olszewski: Bez pozerstwa i fałszu. „Okolice” 1989, nr 2; M. Orski:
Herosi uczniowskiej legendy. „Opole” 1988, nr 4; A. Osiecka: Po obu stronach tunelu.
„Polityka” 1992, nr 13; J. Pilch: Książka wszechczasów. „Tygodnik Powszechny” 1992, nr 38; K. Pysiak: Prorok Górnego Wrzeszcza. „Autograf” 1988, nr 1; K. Pysiak: Tajem-nica „Dawidka”. „Spotkania” 1992, nr 22; J. Sosnowski: Dawidek na tropie?. „Gazeta Wyborcza” 1994, nr 190; B. Twardochleb: Gdyby napisać inaczej… „Nowe Książki”
1987, nr 11—12; L. Żuliński: Dziwny nieznajomy. „Literatura” 1988, nr 2.
I n n e t e k s t y: K. Gajewski: „Weiser Dawidek” jako opis doświadczenia religijnego.
„Teksty Drugie” 2004, nr 1—2; J. Gawlikowska: Paweł Huelle: Weiser Dawidek.
W: Tejże: Przeboje prozy XX wieku — literatura światowa i najnowsza polska. Propozycje zajęć fakultatywnych z języka polskiego. Goleszów 1997; H. Gosk: Ja -Inny -Obcy. „Wei- ser Dawidek” Pawła Huelle. W: Czytane na nowo. Polska proza XX wieku a współczesne orientacje w badaniach literackich. Red. M. Dąbrowski, J. Gawlikowska. Wstęp M. Dą-browski. Izabelin 2004; S. Gromadzki: „Weiser Dawidek” jako powieść -poszukiwanie, czyli o paradoksie książki nienapisanej. „Przegląd Humanistyczny” 1999, z. 1; J. Gru-dzińska: „Hanemann” i „Weiser Dawidek” w przekładach. „Tytuł” 2001, nr 1—2; J. Ja-rzębski: Czytanie „Weisera Dawidka”. W: Tegoż: Apetyt na Przemianę. Notatki o prozie współczesnej. Kraków 1997; B. Kaniewska, A. Legeżyńska, P. Śliwiński: W poszuki-waniu sekretów dzieciństwa („Weiser Dawidek” Pawła Huellego). W: Tychże: Literatura polska XX wieku. Poznań 2005; A.Z. Makowiecki: Weiser Dawid. W: Tegoż: Słownik postaci literackich. Warszawa 2000; T. Mizerkiewicz: „Weiser Dawidek” i współczes- ne doświadczenie mityczne. „Polonistyka” 1999, nr 1; M. Zaleski: Czarna dziura.
(O „Weiserze…”). W: Tegoż: Formy pamięci. O przedstawianiu przeszłości w polskiej literaturze współczesnej. Warszawa 1996. (Przedruk w: Sporne postaci polskiej literatury współczesnej. Kontynuacje. Red. A. Brodzka, L. Burska. Warszawa 1996); B. Zielińska:
„Weiser Dawidek” i nierozstrzygalniki. Dywagacja postmodernistyczna. W: Z problemów podmiotowości w literaturze polskiej. Red. M. Lalak. Szczecin 1993.
Opowiadania na czas przeprowadzki. Londyn, Puls, 1991.
R e c e n z j e: M. Adamiec: Opowiadania nieco staroświeckie. „Tytuł” 1991, nr 3; A.J. Dą-browski: I nagle, jak za dotknięciem czarodziejskiej dłoni… „Przegląd Polski. Polish Review” z 31.10.1991; J. Drzewucki: Patos bardzo nieśmiały. „Gazeta Wyborcza”
1991, nr 233; H. Gosk: „Wyzwanie rzucone czasowi obecnemu”. „Nowe Książki” 1992,
nr 1; J. Katz Hewetson: Proza Pawła Huelle. „Kultura” [Paryż] 1992, nr 6; J. Kott:
Huelle albo późny wnuk. „Tygodnik Powszechny” 1993, nr 42; K. Myszkowski: Punkt dojścia, punkt wyjścia. „Odra” 1992, nr 7—8; A. Niewiadomski: Krótka historia na czas przeprowadzki. „Kresy” 1992, nr 9—10; A. Osiecka [bez tytułu]. „Ex Libris”
1991, nr 88; A. Szymańska: Wobec mitu dzieciństwa. „Tygodnik Solidarność” 1991, nr 32; J. Wolski: Poetyzowanie prozy: Paweł Huelle. „Ogród” 1994, nr 2; J. Zarzycka:
Odbicia minionego czasu. „Dekada Literacka” 1992, nr 3.
Pierwsza miłość i inne opowiadania. Londyn, Puls, 1996.
Recenzje: L. Bugajski: Co dalej?. „Wiadomości Kulturalne” 1997, nr 4; A. Czachow-ska: Genius loci. „PAL. Przegląd Artystyczno -Literacki” 1997, nr 12; P. Czapliński:
Przekraczanie nostalgii. „Gazeta Wyborcza” 1997, nr 18 (dodatek „Książki. Gazeta”
1997, nr 1); A. Franaszek: Iskry na wietrze. (Zapiski na marginesach opowiadań Pawła Huelle). „Tygodnik Powszechny” 1997, nr 1; H. Gosk: „Wszystko trwa tylko przez chwilę”. „Nowe Książki” 1997, nr 1; A. Górnicka -Boratyńska: Wszystko jest, jak było.
„Res Publica Nowa” 1997, nr 5; D. Nowacki: Fama kontra tekst. „Twórczość” 1997, nr 5; W. Paźniewski: Cylinder typu Habig. „Przegląd Polityczny” 1997, nr 33—34;
D. Różycka: Ceglany pył wspomnień. „Dykcja” 1997, nr 7—8; K. Varga: Szlifierz wspomnień. „Gazeta Wyborcza” 1996, nr 275.
Inne historie. Gdańsk, słowo/obraz terytoria, 1999.
R e c e n z j e: P. Czapliński: Kłopoty z historią. „Kurier Czytelniczy” 1999, nr 59;
I. Janowska -Woźniak: Sylwy i dyscyplina formy. „Nowe Książki” 2000, nr 5; B. Żył-ko: Duch opowieści czy duch historii?. „Odra” 2000, nr 11.
Mercedes -Benz. Z listów do Hrabala. Kraków, Wydawnictwo Znak, 2001.
R e c e n z j e: M. Abramowicz: Zza szyby malucha. „30 Dni” 2002, nr 2; S. Ermann:
Obce, nikczemne, nieprawdziwe. „Tygodnik Powszechny” 2001, nr 47; P. Łyżbicka:
Legenda obłaskawiona. „Polonistyka” 2002, nr 10; P. Majerski: Melancholijnie i no-stalgicznie. „Nowe Książki” 2002, nr 1; K. Masłoń: Książka miesiąca polska. „Ma-gazyn Literacki Książki” 2001, nr 12; P. Michałowski: Album, panegiryk i donos.
„Pogranicza” 2002, nr 3; D. Nowacki: Miłość jest ślepa, a jej laska nebeska. „Dekada Literacka” 2002, nr 9—10. (Przedruk w: Tegoż: Wielkie Wczoraj. Kraków 2004);
J. Momro: Zakładnik radykalnej nostalgii. „Dekada Literacka” 2002, nr 3—4; M. Ra-tajczak: Powinowactwo sztuk?. „Odra” 2002, nr 2; R. Socha: Dr Elefant (o pewnej osobie z „Mercedes -Benz”). „Polityka” 2002, nr 1; K. Uniłowski: Nie będzie uczeń nad mistrza… „Opcje” 2002, nr 1. (Przedruk w: Tegoż: Kup Pan książkę! Szkice i recenzje.
Katowice 2008); J. Wach: „I nic już nie będzie takie jak dawniej…”. „Akcent” 2004, nr 3—4; J. Wróblewski: Brawurowa jazda. „Polityka” 2001, nr 46; A. Zdrojewska:
Doktor Elefant istnieje. „Przekrój” 2002, nr 3.
Byłem samotny i szczęśliwy. Warszawa, Rosner i Wspólnicy, 2002.
R e c e n z j e: P. Majerski: Dziś — w stronę przeszłości. „Nowe Książki” 2003, nr 7—8;
K. Masłoń [bez tytułu]. „Magazyn Literacki Książki” 2003, nr 1; M. Wróblewski:
Zrozumieć mowę rodzinnej rzeki. „Teka” 2004, nr 1.
Castorp. Gdańsk, słowo/obraz terytoria, 2004.
R e c e n z j e: M. Czubaj: Niepokoje studenta Castorpa. „Polityka” 2004, nr 21; M. Gło-wiński: Nad „Castorpem”. „Przegląd Polityczny” 2005, nr 70; A. Jęsiak: Trakt historii, rytm serca. „Migotania. Przejaśnienia” 2005, nr 2; J. Kurkiewicz: Pra -Castorp. „Ze-szyty Literackie” 2004, nr 4; P. Mackiewicz: Ten sam a nowy. „Pogranicza” 2004, nr 5; J. Madejski: Wytrzymałość materiału. „Pogranicza” 2004, nr 5; D. Nowacki:
Zabawa kulturalna. „Gazeta Wyborcza” 2004, nr 115; A. Nowaczewski: Castorp a sprawa polska. „Topos” 2004, nr 5; Z. Stala: Flirt z „Czarodziejską Górą”. „Portret”
2004, nr 18; L. Szaruga: Stan rzeczy. „Borussia” 2005, nr 36; M. Szlachetka: Gdańsk w kolorze sepii. „Akcent” 2005, nr 2; M. Tabaczyński: Czarodziejski „Castorp”. „Twór-czość” 2005, nr 1; R. Wójs: Hans Castorp w Gdańsku. „Kresy” 2004, nr 4; M. Zaleski:
Niedoszła miłość Hansa C. „Tygodnik Powszechny” 2004, nr 24; J. Zieliński: Prze-dziwna nitka czasu. „Rzeczpospolita” 2004, nr 154 (dodatek „Rzecz o Książkach”
2004, nr 7); B. Żyłko: Bibelot. „Odra” 2004, nr 11.
I n n e t e k s t y: D. Skórczewski: Dlaczego Paweł Huelle napisał „Castorpa”?. „Teksty Drugie” 2006, nr 3.
Ostatnia Wieczerza. Kraków, Wydawnictwo Znak, 2007.
R e c e n z j e: L. Bugajski: Zbyt suta wieczerza. „Newsweek Polska” 2007, nr 5;
J. Chłosta -Zielonka: Ostatnie pytanie. „Portret” 2007, nr 24; P. Czapliński: Wizja bez spoiwa. „Gazeta Wyborcza” 2007, nr 31; A. Janko: Wieczernik gdański. „Przegląd Polityczny” 2007, nr 82; M. Larek: Zarżnięcie powieści. „Czas Kultury” 2007, nr 3;
Ł. Marcińczak: Ostatnia apokalipsa. „Akcent” 2008, nr 2; M. Miecznicka: Pisarski groch z kapustą. „Dziennik” 2007, nr 30; A. Nęcka: Sztuka pozo(ro)wania. „FA -art”
2007, nr 1—2. (Przedruk w: Tejże: Starsze, nowsze, najnowsze. Szkice o prozie polskiej XX i XXI wieku. Katowice 2010); D. Nowacki: Między SPATIF -em a wieczernikiem.
„Tygodnik Powszechny” 2007, nr 5; A. Nowaczewski: Dlaczego Monsignore?. „To-pos” 2007, nr 4; Z. Pietrasik: Wieczerza bez Jezusa. „Polityka” 2007, nr 5; A. Popra-wa: Przyprawy po wieczerzy. „Odra” 2007, nr 6; P. Urbaniak: Polaków obraz własny.
„Nowe Książki” 2007, nr 4.
Opowieści chłodnego morza. Kraków, Wydawnictwo Znak, 2008.
R e c e n z j e: W. Browarny: Tętno Północy. „Odra” 2009, nr 1; B. Darska: Pisane na piasku. „Twórczość” 2009, nr 2; P. Dunin -Wąsowicz: Geje wyparli menonitów. „Lam-pa” 2009, nr 1—2; A. Franaszek: Zaschnięta kropla. „Tygodnik Powszechny” 2008, nr 38; K. Janowska: Ćwiczenia w pisaniu. „Polityka” 2008, nr 37; E. Młocińska:
Morska epopeja Pawła Huellego. „Polska. The Times” z 9.09.2008; J. Zalesiński: Dys-kretna melancholia. „Polska. Dziennik Bałtycki” z 2.10.2008; R. Ziółkowska: Homo melancholicus. „Akcent” 2009, nr 1.
Inne opracowania
A. Bagłajewski: Gdańskie miejsca. „Kresy” 1994, nr 2; W. Browarny: Mieszczańska iko-nosfera w powieściach Stefana Chwina, Pawła Huellego i Olgi Tokarczuk. W: Polska proza i poezja po 1989 roku wobec tradycji. Red. M. Wróblewski, A. Główczewski. Toruń 2007;
P. Czapliński: Rzemieślnicy. W: Tegoż: Ślady przełomu. O prozie polskiej 1976—1996.
Kraków 1997; P. Czapliński: W stronę dojrzałości. W: Tegoż: Wzniosłe tęsknoty. Nostal-gie w prozie lat dziewięćdziesiątych. Kraków 2001; P. Dunin -Wąsowicz: Jeszcze mniejsza apokalipsa. „Polityka” 2007, nr 19; P. Dunin -Wąsowicz: O literaturze IV RP. „Lampa”
2007, nr 3; A. Grześkowiak -Krwawicz: Alicja przed lustrem. Rzecz o Gdańsku i prozie Pawła Huelle. „Teksty Drugie” 1992, nr 6; W. Jekiel: Huelle i Szewc w przekładach wło-skich. „Literatura na Świecie” 1992, nr 10—12; M. Jentys: Arcydzieło czy arcyreklama?.
„Kresy Literackie” 1992, nr 2; J. Katz Hewetson: Proza Pawła Huelle. „Kultura” 1992, nr 6; J. Kott: Ten kraj — inny wiek. Huelle albo późny wnuk. W: Tegoż: Nowy Jonasz i inne szkice. Wrocław 1994; A. Lam: Smętek oswojony. „Wiadomości Kulturalne” 1994, nr 15;
G. Matuszek: Erotyka i polityka, czyli o prozie polskiej i niemieckiej ostatnich lat. „Dekada Literacka” 2002, nr 5—6; A. Nowaczewski: 20 lat z Weiserem. „Przegląd Polityczny”
2007, nr 83; A. Nowaczewski: Krótka historia nowej tożsamości. W: Tegoż: Trzy miasta, trzy pokolenia. Gdańsk 2006; A. Nowaczewski: Paweł Huelle — budowa i demontaż mitu.
W: Tegoż: Trzy miasta, trzy pokolenia. Gdańsk 2006; M. Orski: Paweł Huelle: egzotycz-ne misterium życia. W: Tegoż: A mury runęły… Książka o nowej literaturze. Wrocław 1995; J. Szydłowska: Obcowanie z Tajemnicą. Topos Gdańska w prozie Stefana Chwina i Pawła Huellego jako literacki dyskurs z przeszłością i twórcza refleksja nad przyszłością.
W: Literackie strategie lat dziewięćdziesiątych. Przełomy, kontynuacje, powroty. Red. L. Hul, A. Staniszewski. Olsztyn 2002; K. Uniłowski: Tożsamość sfingowana. „FA -art” 2005, nr 4;
E. Winnicka: Echo w tunelu. Wrzeszcz: tutaj Dawidka widziano po raz ostatni. „Polity-ka” 2001, nr 6; A. Wojcieszuk: Twórczość Pawła Huelle jako wyraz przeżyć z dzieciństwa.
„Tekst” 1995, nr 2; M. Wróblewski: Współczesna sztuka opowiadania na przykładzie prozy Pawła Huellego. W: Polska proza i poezja po 1989 roku wobec tradycji. Red. M. Wróblewski, A. Główczewski. Toruń 2007.
Inne książki Pawła Huellego Wiersze. Gdańsk, Wydawnictwo Morskie, 1994.