Postanowienie prokuratury węgierskiej

W dalszej części rozdziału analizie poddany będzie wzór pisma sporządzonego przez prokuraturę węgierską (Nemes, Hadler 2002: 150n). Jest to dokument zawierający decyzję prokuratora o wszczęciu śledztwa uzupełniającego. Pismo zawiera m.in. następujące komponenty:

(i) część wstępną,

(ii) treść postanowienia,

(iii) określenie organu, który ma wykonać postanowienie,

(iv) wyznaczenie terminu zakończenia śledztwa,

(v) szczegółowe uzasadnienie postanowienia:

- dane porządkowe,

- szczegółowy opis czynu,

- informację o sposobie stwierdzenia czynu i przebiegu śledztwa,

- uwagi o popełnionych błędach,

- wniosek i dane porządkujące;

(vi) datę i miejsce sporządzenia dokumentu,

(vii) imię i nazwisko prokuratora.

Do części wstępnej pisma zaliczone zostały najbardziej podstawowe dane, jakie zawiera kaŜdy dokument, czyli nazwę prokuratury, numer sprawy i tytuł dokumentu.

Tekst 4 ...Ügyészség Prokuratura ... Ügyszám Numer sprawy

13

Popełniono tu podobny błąd jak w akcie oskarŜenia. Nie zastowowano

węgierskiej czcionki. NaleŜało najpierw umieścić imię, a potem nazwisko i

odmienić je przez przypadki. WyraŜenie powinno mieć formę: podejrzanemu –

Zoltánowi Kissowi.

Határozat a pótnyomozás elrendelésérıl Decyzja o wszczęciu śledztwa uzupełniającego

Kolejne zdanie zawiera treść decyzji podjętej przez prokuratora. Ze względu na reguły składniowe języka węgierskiego jego najwaŜniejsza część znalazła się na końcu. Poza podstawową treścią zarządzenia w zdaniu zawarto szczegółowe dane dotyczące sprawy. Wskazano jej numer, miejsca wszczęcia, wymieniono osobę, przeciwko której sprawa jest prowadzona, określono przyczyny wszczęcia i podstawę prawną.

A folytatólagosan elkövetett csalás bőntette miatt K.J. ellen a ... rendırkapitányságon ... szám alatt indított bőnügyben a Be. 156.§ (2) bekezdés a) pontja alapján pótnyomozást rendelek el.

W sprawie karnej o numerze... wszczętej w komendzie policji... przeciwko K.J. z powodu popełnionego przestępstwa wielokrotnego oszustwa, na podstawie §156 ust. 2 pkt a k.p.k., zarządzam wszczęcie śledztwa uzupełniającego.

A pótnyomozás lefolytatásával a ... Rendırkapitányságot bízom meg. Prowadzenie śledztwa zlecam Komendzie Policji w ...

A pótnyomozást ...-ig kell befejezni.

Śledztwo uzupełniające naleŜy zakończyć do dnia ...

Uzasadnienie decyzji jest obszerniejsze niŜ sama decyzja. MoŜna tu wyodrębnić kilka części. W pierwszej z nich najpierw podano dane, które nazwaliśmy porządkowymi, czyli w tym wypadku numer zgłoszenia, na podstawie którego wszczęto śledztwo. Dalej w szczegółowy sposób opisano czyn, o którego popełnienie podejrzewa się K.J:

Indoklás Uzasadnienie

Az ügyben az ... feljelentése alapján indult nyomozás, mert alapos gyanú merült fel arra, hogy K.J. pénztáros 39 esetben fiktív bizonylatokat készített, amelyek szerint elıleget fizetett ki a bizonylaton szereplı dolgozóknak, azonban az összegeket nem nekik adta át, hanem saját maga vette fel a pénztárból, és saját céljaira fordította. W sprawie wszczęto śledztwo na podstawie zgłoszenia numer ..., poniewaŜ pojawiło się podejrzenie, Ŝe kasjer K.J. w 39 przypadkach przygotował fikcyjne pokwitowania, na podstawie których wypłacał zaliczki występującym na zaświadczeniach pracownikom, natomiast pieniędzy nie przekazywał tym osobom, tylko sam pobierał je z kasy i przeznaczał na własne cele.

Dalej zamieszczono informację o tym, w jaki sposób czyn został odkryty i o przyznaniu się podejrzanego do części popełnionych przestępstw:

A cselekményt belsı ellenırzés során felfedezték és megtették a feljelentést. Czyn odkryto w trakcie kontroli wewnętrznej i złoŜono doniesienie.

A nyomozás során K.J. gyanúsított csak részben ismerte be a bőncselekmények elkövetését.

156

W trakcie śledztwa podejrzany K.J. tylko w części przyznał się do popełnienia czynów przestępczych.

Następnie przedstawiono błędy, których dopuszczono się w trakcie śledztwa:

A bizonylatokon szereplı dolgozók közül csak 11 személyt hallgattak ki tanúként. Nem hallgatták ki tanúként azokat a bizonylaton szereplı személyeket, akik idıközben megszüntették munkaviszonyukat. A nyomozást anélkül fejezték be, hogy igazságügyi írásszakértıt rendeltek volna ki, és szakvéleményt kértek volna tıle azokra a bizonylatokra vonatkozóan, amelyekkel kapcsolatban a gyanúsítot tagadta a bőncselekmények elkövetését.

Przesłuchano w charakterze świadków tylko 11 osób spośród figurujących na pokwitowaniach. Nie przesłuchano w charakterze świadków tych osób figurujących na pokwitowaniach, z którymi w międzyczasie wygasł stosunek pracy. Śledztwo zakończono, nie korzystając z pomocy grafologa sądowego i nie prosząc o wydanie przez niego opinii na temat tych pokwitowań, co do których podejrzany zaprzeczył, Ŝe popełnił przestępstwo.

Kolejna część to podsumowanie popełnionych błędów:

Mindezekbıl megállapítható, hogy a nyomozóhatóság a tényállást nem derítette fel kellıen, nem ellenırizte a gyanúsított védekezését, így nem állapítható meg, hogy a gyanúsított hány esetben követett el bőncselekményt, illetıleg ténylegesen milyen összegő kárt okozott.

Na podstawie tych faktów moŜna stwierdzić, iŜ władze śledcze nie wyjaśniły sprawy właściwie, nie sprawdziły linii obrony podejrzanego, więc nie moŜna stwierdzić, w ilu przypadkach podejrzany popełnił przestępstwo, czy teŜ jaka była rzeczywista kwota popełnionej przez niego szkody.

Na końcu umieszczono wniosek i dane porządkujące.

Mindezek alapján az ügyben pótnyomozást kellett elrendelni, amelynek lefolytatásához részletes szempontokat adok.

Na podstawie powyŜszych faktów naleŜało zarządzić śledztwo uzupełniające, co do którego daję szczegółowe wskazówki.

Kelt... év... hó... napján.

Sporządzono: dzień... miesiąc... rok. 24.2.3Porównanie

Podobnie jak w akcie oskarŜenia, tak w postanowieniu dane wstępne i tytuł są porównywalne, a formuła rozstrzygnięcia prokuratora: postanowił w tekście polskim umieszczona jest na początku komponentu zawierającego rozstrzygnięcie, natomiast w tekście węgierskim formuła elrendelek (zarządzam) na końcu komponentu o podobnej treści. W obu pismach określono termin realizacji postanowienia oraz umieszczono osobno uzasadnienie. Treść postanowienia róŜni się, ze względu na odmienny rodzaj sprawy. W

końcowej części obu pism znajduje się zdanie podsumowujące zasadność postanowienia, w piśmie polskim dodatkowo określono jego cel.

25 Pisma sądowe w procesach karnych

W kolejnej części omówione zostaną pisma związane z pracą sądów. Kodeks postępowania karnego reguluje niektóre kwestie związane z pismami, jakie powstają w związku z czynnościami sądowymi. Artykuł 93 k.p.k. wskazuje, Ŝe jeŜeli ustawa nie wymaga wydania wyroku, sąd wydaje postanowienie, natomiast w kwestiach niewyma-gających postanowienia prezes sądu, przewodniczący wydziału, przewodniczący składu orzekającego albo upowaŜniony sędzia wydają zarządzenia. W poniŜszym rozdziale omówione zostanie pismo najbardziej istotne w postępowaniu sądowym, czyli wyrok.