W
historii świata to potrzeby sił zbrojnych były głównym motorem rozwoju innowacyjnych idei oraz nowoczesnych technologii. Jednak w przy-padku informatyki rolę tę odegrał sektor cywilny. Na-dal dominuje przekonanie, że Network Centric Warfa-re (NCW) nie jest koncepcją w dosłownym tego słowa znaczeniu, lecz metodą prowadzenia działań zbroj-nych. Spotyka się to stwierdzenie ze sprzeciwem in-nych znawców przedmiotu, według których nie może ona być określana jako sposób prowadzenia wojny.Mimo tak dużych rozbieżności można zauważyć, że sieciocentryczność jest odpowiednim pojęciem utwo-rzonym do opisu sposobu organizowania i przebiegu działań zbrojnych w dobie wieku informatycznego.
Nie odnosi się jedynie do prostego zastosowania tech-niki informatycznej we wszystkich rodzajach sił zbrojnych, lecz także do tworzenia wielopoziomowe-go systemu, który z powodzeniem zrewolucjonizował charakter współczesnych działań militarnych.
ZAŁOŻENIA
Zasadniczą ideą NCW jest optymalizacja i daleko idąca maksymalizacja wykorzystania wszelkich do-stępnych informacji w celu zwiększenia potencjału bojowego sił zbrojnych dzięki ich dystrybucji do wszystkich potencjalnych odbiorców. Koncepcja NCW przedkłada szeroko rozumianą przewagę infor-macyjną nad klasyczną przewagę militarną. Dlatego też można stwierdzić, że jest to raczej określona
for-ma stanu umysłu niż konkretnej rzeczywistości. Dzia-łania NCW odnoszą się do wygenerowania takich wa-runków, by każdy z uczestników walki mógł w szyb-ki, łatwy i przystępny sposób uzyskać rozległą wiedzę na temat sytuacji taktycznej, i efektywnie je wykorzy-stać zgodnie z otrzymanym zadaniem.
Dynamicznie rozwijająca się na świecie informaty-zacja sprawia, że obecne i przyszłe konflikty militarne między państwami dysponującymi podobnymi poten-cjałami technologicznymi będą rozpoczynać się nie od działań stricte militarnych, lecz od realnej próby wywalczenia szeroko pojętej przewagi w obszarze zdobywania, przetwarzania, przekazywania oraz gro-madzenia danych. Uzyskana w ten sposób dominacja zapewni lepszą jakość podejmowanych decyzji, co w efekcie przełoży się bezpośrednio na odniesienie sukcesu w działaniach zbrojnych.
Wykorzystanie przewagi informacyjnej umożliwi osiągnięcie zamierzonego celu małym nakładem sił i środków. Tym samym koncepcja NCW przyczyni się znacząco do zmniejszenia sił i środków, które zostaną bezpośrednio użyte w danym konflikcie militarnym.
Popularyzacja działań sieciocentrycznych w najbar-dziej rozwiniętych armiach świata sprawi, że będą one w coraz większym stopniu charakteryzować się małymi, rozproszonymi, ale wysoce mobilnymi i dy-namicznymi elementami, sprzężonymi z rozbudowa-nymi sieciami łączności informatycznej. Tym samym mimo znacznego oddalenia od siebie uzyskają one
Autor jest członkiem General News Service Network Association Inc.
European News Agency / General News Service.
Przemysław Miller
DOŚWIADCZENIA
PRZEGLĄD SIŁ ZBROJNYCH nr 5 / 2020
155 155
PRZEGLĄD SIŁ ZBROJNYCH nr 5 / 2020
RHEINMETALL DEFENCE
+
Zapotrzebowanie na sieciocen-tryczność w armiach świata nie-ustannie wzrasta. Dlatego wy-miana danych w sieci stała się już codziennością. Na zdjeciu
za-awansowany taktyczny system zarządzania walką jednostek
bo-jowych TacNet firmy Rheinme-tall. Pozwala on sprostać potrze-bom szybkich operacji o dużej mobilności, prowadzo-nych na poziomie taktycznym.
DOŚWIADCZENIA
PRZEGLĄD SIŁ ZBROJNYCH nr 5 / 2020
156
zdolność do natychmiastowego – jednoczesnego ata-ku na wybrane kluczowe elementy sił zbrojnych prze-ciwnika, by po jego wykonaniu ponownie przejść do pierwotnego rozproszenia, co pozwoli im uniknąć odwetowych działań.
Po raz pierwszy zautomatyzowanie działań zbroj-nych, opartych na technologiach cyfrowych, wyko-rzystano w operacji „Pustynna burza” przeprowadzo-nej w 1991 roku. Uczyniły ją tym samym pierwszą wojną nowej epoki.
Jednym z elementów ówczesnego sieciocentryczne-go pola walki był kompleks JSTARS – radarowy sys-tem monitorowania pola walki i wskazywania celów.
Składał się on z samolotu E-8 (Boeing 707) wyposa-żonego w georadar z anteną o średnicy 7 m oraz z na-ziemnych centrów przetwarzania i dystrybucji danych.
Obraz radarowy, wstępnie przetworzony na pokładzie samolotu, był przesyłany do centrów naziemnych, gdzie poddawano go dalszej obróbce, a uzyskane w ten sposób informacje przekazywano natychmiast do sztabów poszczególnych związków taktycznych.
JSTARS mógł wykryć cel wielkości śmigłowca, dzię-ki czemu umożliwiał dowódcom całościowy ogląd obszaru prowadzonej operacji, co zapewniało przewa-gę nad siłami przeciwnika.
Przykładem systemu sieciocentrycznego stosowane-go na poziomie taktycznym może być LTACFIRE – lekki system kierowania ogniem składający się z rada-rów obserwacji pola walki. Są one zintegrowane z komputerami oraz kablowymi i światłowodowymi systemami przekazywania informacji. Przykłado-wo radar wykrywał wystrzelone pociski, a na podsta-wie obserwacji toru ich lotu komputery ustalały współrzędne miejsc rozmieszczenia stanowisk ognio-wych przeciwnika, przekazując je do baterii MLRS.
Tym samym już po 30 s od chwili wykrycia tych sta-nowisk można je było skutecznie obezwładnić. Innym przykładem jest użycie bojowych środków precyzyj-nego rażenia, czyli pocisków samosterujących Toma-hawk, które sprawdziły się w niszczeniu irackich ośrodków dowodzenia i łączności. Zapotrzebowanie na sieciocentryczność w innych armiach świata nie-ustannie wzrasta. Dlatego wymiana danych w sieci stała się już codziennością.
Szerokopasmowy transfer danych umożliwia do-stęp do pięciu wymiarów oddziaływania na przeciw-nika, czyli na lądzie i morzu oraz w przestrzeni po-wietrznej, kosmicznej i cybernetycznej, jak również prowadzenie działań o charakterze psychologicznym.
RODZIMY PRODUKT
Przykładem sieciocentrycznych platform teleinfor-matycznych może być system wspomagania dowodze-nia C3IS Jaśmin, który przyczynił się do rozwoju sys-temów wsparcia dowodzenia oraz działania wojsk również w wymiarze sojuszniczym. Rozwiązanie to cechuje nie tylko duża kompleksowość, unifikacja oraz szeroko rozumiana spójność użytkowa, lecz także spójność technologiczna, programowa i komputerowa.
Tego typu rozwiązania klasyfikują go jako system klasy C4ISR (Command, Control, Communications, Computers, Intelligence, Surveillance and Reconnais-sance). To dzięki niemu jest możliwe uzyskanie prze-wagi informacyjnej i tym samym zwiększenie świa-domości dotyczącej konkretnej sytuacji operacyjnej na wszystkich szczeblach dowodzenia aż do poziomu poszczególnych żołnierzy.
Dodatkowo ma zdolność tworzenia połączonego obrazu sytuacji operacyjnej na podstawie między innymi integracji systemów wsparcia teleinformatycz-nego, sensorów oraz efektorów – również tych, które znajdują się w bezzałogowych statkach powietrznych i pojazdach, będących w wyposażeniu sił zbrojnych lub służb zarządzania kryzysowego. Nowoczesne platformy sieciocentryczne nie tylko istotnie uspraw-niają wszelkiego rodzaju procesy dowodzenia, na przykład przez zastosowanie w nich scentralizowane-go portalu, który umożliwia efektywną współpracę wszystkich organów dowodzenia szczebla operacyj-nego i taktyczoperacyj-nego, lecz także ich równoczesną pracę na wspólnych dokumentach. Ponadto zwiększa on bezpieczeństwo wszystkich komponentów oraz ele-mentów wchodzących w ich skład, w tym żołnierzy i pojazdów, na bieżąco monitorując ich położenie, a także umożliwiając szybkie udzielenie im wsparcia bądź ewakuację. System eliminuje dotychczasowe duże opóźnienia związane z procesem pozyskiwania, obiegu i obrazowania informacji.
NOWE KONCEPCJE
Systemy sieciocentryczne mają architekturę zorien-towaną w sposób typowo usługowy na ich użytkowni-ka, co jest zgodne z koncepcją SOA – Service-Oriented Architecture, zawartą w założeniach NNEC (NATO Network Enabled Capability). Zaleca ona bowiem two-rzenie systemów informatycznych realizujących i wy-korzystujących usługi pod kątem funkcjonalności istot-nych z punktu widzenia i na poziomie każdego użyt-kownika. Zakłada także tworzenie zamkniętych interfejsami komponentów spełniających biznesowe wymagania oraz umożliwiających wielokrotne wyko-rzystanie ich na wyższych poziomach funkcjonalnych.
Zalecane zgodnie z tą koncepcją usługi udostępnia-ją z założenia niezmienne punkty dostępowe i jedno-cześnie ukrywają wewnętrzne sposoby implementacji.
Ponadto poszczególne komponenty porozumiewają się ze sobą dzięki wspólnemu medium komunikacyjnemu i mają do niego dostęp niezależny od sprzętu i oprogra-mowania, na którym działają.
Urządzenia takie mają budowę komponentową, która jest zgodna z założeniami koncepcji. Stąd też działanie przedmiotowego systemu umożliwia współdzielenie danych między rozproszone węzły decyzyjne. Z tego też względu elementy niniejszego rozwiązania zostały zaprojektowane w taki sposób, aby mogły być eksploatowane i wykorzystywane na wszystkich poziomach dowodzenia, w tym przez poszczególnych żołnierzy. n
DOŚWIADCZENIA
PRZEGLĄD SIŁ ZBROJNYCH nr 5 / 2020