1. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP
przyjmuje rolę koordynatora działań na rzecz opracowania
narodowej strategii trwałej ochrony polskiego dziedzictwa
nauki i kultury w cyfrowej postaci
Do zadań własnych Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, w szczególności Departamentu Mecenatu Państwa oraz Departamen-tu Dziedzictwa KulDepartamen-turowego, należy koordynowanie zadań związanych z ochroną, zabezpieczaniem i udostępnianiem zbiorów kultury i nauki m.in. poprzez ich digitalizację.
W celu zabezpieczenia kompletnej kolekcji polskiego dziedzictwa kultury i nauki MKiDN powołuje centra kompetencji odpowiedzialne za: Biblioteka Narodowa – ochronę materiałów bibliotecznych, Narodowy Instytut Dzie-dzictwa – ochronę zabytków, Narodowy Instytut Audiowizualny – ochronę materiałów audiowizualnych i audialnych, Narodowe Archiwum Cyfrowe – ochronę materiałów archiwalnych, Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów – ochronę muzealiów.
Statuty instytucji powołanych przez MKiDN do pełnienia roli centrów kompetencji wskazują jednoznacznie, że instytucje te zostały powołane do realizacji szeroko pojętych zadań ochrony dziedzictwa kulturowego Polski w celu jego zachowania dla przyszłych pokoleń6. Pod nadzorem
minister-6 Statut BN [online], [dostęp: 12.09.2012], dostępny w World Wide Web: http://www.bn.org.pl/o-bn/statut-bn; Statut Narodowego Instytutu Dziedzictwa [online], [dostęp: 12.09.2012], dostępny w World Wide Web: http://www.nid.pl/idm,13,statut.html; Statut Narodowego Instytutu Audio-wizualnego [online], [dostęp: 12.09.2012], dostępny w World Wide Web: http://bip.mkidn.gov. pl/media/download_gallery/index6ba4.pdf; O NAC. Zadania [online], [dostęp: 12.09.2012], dostępny w World Wide Web: http://www.nac.gov.pl/pl/zadania; Statut Narodowego Instytutu Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów [online], [dostęp: 12.09.2012], dostępny w World Wide Web: http://bip.mkidn.gov.pl/media/download_gallery/20121231p-88_Z_NIMOZ.pdf.
stwa, ze swym doświadczeniem i dorobkiem, z dużym prawdopodobień-stwem instytucje te są w stanie zorganizować i poprowadzić archiwa, które spełnią kryteria wiarygodności oraz zapewnią długoterminową użyteczność polskiego dziedzictwa cyfrowego.
2. MKiDN ustala ekonomiczne podstawy działań na rzecz
trwałej ochrony polskiego zasobu cyfrowego
MKiDN tworzy solidne, pochodzące z wiarygodnych źródeł podstawy dłu-goterminowego finansowania podjętych działań archiwizacyjnych. Oprócz środków pochodzących z budżetu państwa, MKiDN oraz centra kompeten-cji szukają źródeł finansowania w innych instytucjach rządowych oraz poza-rządowych, państwowych i prywatnych.
3. MKiDN formułuje cele i założenia podejmowanego
przedsięwzięcia
W celu zapewnienia zgodności działań archiwizacyjnych z zasadami dzia-łalności archiwów wiarygodnych, MKiDN definiuje cel i założenia podjętych działań, a także zasady, którymi będzie kierować się, realizując nowe zadania. Celem MKiDN jest zorganizowanie sieci wiarygodnych, długotermino-wych archiwów dla polskich zasobów cyfrodługotermino-wych.
W ogólnym założeniu, długoterminowe archiwum cyfrowe ma zapewnić użyteczność, czyli dostępność, autentyczność, integralność oraz poufność zdeponowanych w nim materiałów cyfrowych z myślą o potrzebach obec-nych i przyszłych użytkowników.
MKiDN zakłada współodpowiedzialność i współdziałanie polskich insty-tucji kultury i nauki na rzecz opracowania strategii długoterminowej archi-wizacji polskiego zasobu cyfrowego.
MKiDN zamierza uwzględnić dotychczasowe ustalenia międzynarodo-wych organizacji w zakresie trwałej ochrony zasobów cyfromiędzynarodo-wych i przyłączyć się do dyskusji toczącej się wśród organizatorów działań archiwizacyjnych różnych instytucji pamięci na świecie.
MKiDN zamierza kierować się w swej działalności następującymi zasadami: • dokumentowanie wszelkich pomysłów, planów, rozwiązań organi-zacyjnych, wdrożeniowych, podstaw prawnych oraz ekonomicznych związanych z trwałą ochroną polskich zasobów cyfrowych,
• przejrzystość działań dotyczących organizowanej sieci archiwów; MKiDN przekazuje do publicznej wiadomości dokumentację działań oraz zakłada staranną analizę i uwzględnienie wszelkich opinii we-wnętrznych (pracowników) oraz zewe-wnętrznych (opinii publicznej), • adekwatność, czyli skrupulatna ocena przydatności i możliwości
za-stosowania we własnych warunkach, przyjętych w świecie rozwią-zań, standardów i norm,
• ewaluacja rozwoju przedsięwzięcia, czyli poddawanie wewnętrzne-mu oraz zewnętrznewewnętrzne-mu opiniowaniu, jak MKiDN radzi sobie z reali-zacją wytyczonych celów.
MKiDN zakłada ponadto, że inicjowane przedsięwzięcie będzie mieć charakter otwarty, co oznacza, że zarówno w procesach merytorycznych, jak i decyzyjnych, opiniodawczych oraz wykonawczych mogą udzielać się osoby nie tylko zaproszone, ale wszyscy zainteresowani tematyką, mogący i chcący pomóc.
4. MKiDN publikuje informacje o podejmowanym
przedsięwzięciu
W celu zapewnienia przejrzystości działań archiwizacyjnych MKiDN publi-kuje informacje o podjętym przedsięwzięciu. Wszystkie instytucje nauki i kul-tury w Polsce, zwłaszcza te, których zbiory tworzą narodowe dziedzictwo podlegające szczególnej ochronie, otrzymują pełną informację o przedsię-wzięciu ministerstwa.
5. MKiDN gromadzi wiedzę na temat trwałej ochrony zasobów
cyfrowych
Zgodnie z zaleceniami prezentowanymi w piśmiennictwie przedmiotu, MKiDN rozpoczyna wszelkie prace związane z planowaniem działań ar-chiwizacyjnych od starannej analizy literatury przedmiotu oraz informacji z wszelkich dostępnych źródeł na temat zaleceń, standardów, norm, opinii, wreszcie od konsultacji z fachowcami odnośnie do zamierzeń i sposobów ich realizacji. MKiDN zapoznaje się ze sposobem organizowania prac archi-wizacyjnych w instytucjach nauki i kultury innych krajów, zaawansowanych i mogących pełnić rolę doradcy. MKiDN zapoznaje się też z działalnością i zaleceniami międzynarodowych organizacji skupionych wokół zadań dłu-goterminowej archiwizacji.
Z różnych źródeł i doświadczeń MKiDN tworzy zasób wiedzy na temat organizowania działań archiwizacyjnych w Polsce.
6. MKiDN identyfi kuje ewentualne rodzime projekty oraz plany
programów ochrony dziedzictwa cyfrowego
Z uwagi na zalecenia dotyczące unikania dublowania prac i środków potrzeb-nych na działania archiwizacyjne, MKiDN stara się ustalić, czy w polskich in-stytucjach pamięci, nauki i kultury realizuje się bądź planuje realizację progra-mów długoterminowej ochrony zasobów cyfrowych. W przypadku istnienia takich programów lub planów, MKiDN konfrontuje ich cele, założenia i zakres z własnymi zamiarami. MKiDN rozważa połączenie projektów i kooperację.