Radio Eska

Grupa docelowa stacji – jak zostało to już powiedziane – określana jest jako osoby między 25. a 44. rokiem życia, natomiast zgodnie z wynikami badań są to w znacznej mierze mężczyźni (54,7%), z wykształceniem średnim (37,6%), w wieku 40-59 lat (37%) oraz 25-39 lat (35,9%)²³².

5.3 Radio Eska

Stacja pojawiła się na polskim rynku medialnym już na początku lat dziewięćdziesiątych (jak podaje Krzysztof Sagan, zaczęła nadawać program w języku polskim jeszcze przed Radiem RMF FM i Zet, lecz nie zaistniała tak w świadomości społecznej, jak jej konkurenci233), przy czym funkcjonowała ona wówczas w nieco innym kształcie pod nazwą Radio S. Było ono swego rodzaju kontynuacją działającego w podziemiu w okresie PRL-u Radia Solidarność. Do 1998 roku stacja nadawała na terenie trzech miast – Warszawy, Poznania i Wrocławia. Obecnie Radio Eska stanowi część Grupy Radiowej Time²³⁴ (obok Eski Rock, Radia Vox FM i WaWa), a w jego skład wchodzi sieć lokalnych rozgłośni mieszczących się w kilkudziesięciu polskich miastach (obecnie jest to 40 stacji)²³⁵. Początkowo zaczęły się one gromadzić wokół

231 Stan na kwiecień 2014 roku. Wcześniej, do marca 2013 roku, program „Muzyka, informacje, zabawa!” był jeszcze dłuższy i trwał od godziny 10.00 do 19.00.

232 MK, Kto słucha Radia Zet?, http://www.wirtualnemedia.pl/artykul/kto-slucha-radia-zet_1 [dostęp: 24.04.2014].

233 Sagan K., Historia radiofonii w Polsce: prawie wolny rynek (1989-1994),

http://radiopolska.pl/portal/article.php?story=Prawie_wolny_rynek [dostęp: 24.04.2014].

234

Właścicielem Grupy Radiowej Time są Zjednoczone Przedsiębiorstwa Rozrywkowe wydające m.in. dziennik „Super Express”.

235 Zdaniem Wiesława Sończyka pierwszą siecią radiową w Polsce był powstały w 1995 roku KOSMOS, czyli Kodowany Ogólnopolski System Muzyczny Odbierany Satelitarnie – firma produkująca audycje muzyczne o charakterze programów syndykowanych. Idea tego typu audycji pojawiła się w Stanach Zjednoczonych i polega

Rysunek 5. Logotyp Radia Eska.

Źródło: www.eska.pl [dostęp: 24.04.2014].

Radia S Poznań i warszawskiej Eski. W przypadku wielkopolskiej rozgłośni były to: Radio S Gorzów (Radia GO), Radio S Piła (Radio Piła) i Radio S Zielona Góra, druga zaś skupiała nadawców z Białegostoku i Olsztyna (stacje stworzone od podstaw), Lublina (dawne Radio Rytm), Bydgoszczy (Radio El) i Trójmiasta²³⁶ (Radio ARnet). Stopniowo rozgłośnie zaczęły zmieniać swoją nazwę na Radio Eska, do sieci zaś – za sprawą wzmożonej aktywności jej prezesów – zaczęły dołączać kolejne stacje (w latach 2000-2004 były to: Radio Manhattan z Łodzi, Fama Opole, Radio Bełchatów, Radio Rezonans z Sosnowca237

, Radio Reja ze Szczecinka, Radio Radom, Radio Iława i Radio Grudziądz, a także nowe stacje z Kalisza238

, Kielc, Krakowa, Leszna i Torunia; w 2005 roku: rzeszowskie i zamojskie radio FAN FM, Radio MTM FM ze Starachowic, przemyskie Radio HOT, płockie Radio Puls FM, Radio Plus Łomża i szczecińska Plama; od 2006 do 2007 roku: Radia Maks z Tarnowa i Bochni oraz Radio As z Inowrocławia²³⁹; 2008 rok: Radio Eska Bochnia zostaje przekształcone w Radio Eska Małopolska i obejmuje swym zasięgiem również Nowy Sącz, sieć przejmuje też Radio Północ z Koszalina; 2009 rok: powstaje Radio Eska Siedlce, Radio Eska Żary, rok później zaś Radio Eska Beskidy; 2012 rok: Radio Eska Małopolska poszerza swój zasięg o Zakopane, zaś Radio El z Elbląga przekształca się w Radio Eska Elbląg; 2013 rok: na rynku pojawia się Radio Eska Bartoszyce).

Format muzyczny stacji został określony jako CHR (Contemporary Hits Radio), co oznacza emitowanie przez Radio Eska głównie aktualnych przebojów. Podkreśla to również liner (slogan reklamowy stacji) „Hity na czasie”. Na playliście stacji pojawia się przede wszystkim muzyka pop, pop-rock, dance czy hip-hop. Grupa docelowa rozgłośni określona została na 15-34 lata, zaś profil jako muzyczno-informacyjny240, przy czym dostrzec można znaczną przewagę pierwszego z jego składników nad drugim. Z badania Radio Track wynika

na tworzeniu profesjonalnych programów, które następnie są sprzedawane małym, lokalnym nadawcom komercyjnym, których nie stać na samodzielne produkcje. W ten sposób taki sam program pojawia się w kilku stacjach równocześnie, a te czerpią korzyści z dostarczania swoim odbiorcom wysokiej jakości przekazu (Sończyk W., KOSMOS – pierwsza sieć radiowa w Polsce [w:] Środki masowej informacji w Polsce po

likwidacji instytucji cenzury 1990-2000, red. Adamowski J., Warszawa 2000, s. 317-326). Współczesnym

przykładem tego typu produkcji może być audycja Jerzego Bralczyka „Słowo o słowie”, która pojawia się np. w Radiu Niepokalanów, Radiu Nadzieja czy Akademickim Radiu Index z Zielonej Góry.

236 W Trójmieście nadawało również Radio Eska Nord, które nie zdecydowało się wejść do sieci Grupy Radiowej Time. W 2008 roku rozgłośnia przyjęła jednak propozycję innej sieci – RMF Maxxx.

237

Przekształcone następnie w Radio Eska Śląsk.

238 Obecnie jest to Eska Kalisz/Ostrów Wielkopolski.

239 Sagan K., Konsolidacja rynku radiowego w Polsce (1998-2007), http://beta.radiopolska.pl/historia/polska-radiofonia/konsolidacja-rynku-radiowego-w-polsce-1998-2007 [dostęp: 24.04.2014].

natomiast, że profil odbiorcy Radia Eska to głównie mężczyźni (54,6%), osoby z wykształceniem średnim (36,5%), w wieku 25-39 lat (41,5%) oraz 15-24 lata (37,6%)241

. Ramówka stacji jest taka sama dla każdego z oddziałów Radia Eska i w dużej mierze wypełnia ją program nadawany z Warszawy. Lokalny charakter posiada jedynie pasmo popołudniowe trwające od 15.00 do 18.00 (tzw. driving time, czyli czas podróży z pracy do domu). W Łodzi emitowana jest wówczas audycja „Wrzuć na luz” (dawniej „Kurzela i Skrzypek od 15.00”) prowadzona najpierw przez Krzysztofa Skrzypkowskiego i Sylwię Kurzelę, a po odejściu Krzysztofa Skrzypkowskiego wiosną 2014 roku – przez Sylwię Kurzelę i Małgorzatę Błażewicz.

Od 2008 roku Radio Eska posiada swój telewizyjny odpowiednik w postaci nadającej początkowo w Internecie, następnie w sieciach kablowych (od 2009 roku), a obecnie (od 2011 roku) na multipleksie naziemnej telewizji cyfrowej Eski TV.

Prezesem stacji jest Leszek Kozioł242

(sprawuje tą funkcję od grudnia 2004 roku), a dyrektorem programowym – Bogusław Potoniec.

Wnioski

Celem niniejszego rozdziału było scharakteryzowanie sektora radiofonii komercyjnej jako jednej z podstawowych gałęzi polskiego systemu medialnego. Patrząc na wyniki słuchalności oraz potencjał ekonomiczny, wydaje się nawet, że stacje prywatne stanowią w tej chwili filar rynku radiowego. U źródeł takiego stanu rzeczy znajduje się wiele zjawisk i procesów, o których mowa była powyżej. Struktura prawno-finansowa nadawców komercyjnych, zmieniające się nawyki odbiorcze czy wreszcie ograniczone możliwości działania rynkowych konkurentów powodują, że pozycja lidera w odniesieniu do największych rozgłośni prywatnych jest – w moim przekonaniu – raczej niezagrożona, pomimo licznych starań chociażby ze strony Polskiego Radia.

Względnie stabilnie wygląda również sytuacja w obrębie sektora rozgłośni komercyjnych. I choć co prawda w ciągu ostatnich czterech lat niektóre mniejsze stacje zdecydowały się na zmianę formatu muzycznego, to i tak nie odgrywają one znaczącej roli w porównaniu do największych ogólnopolskich nadawców (RMF FM, Radio Zet) czy sieci radiowej Eska. Ci zaś oczywiście nieustannie rywalizują o powiększenie swojego audytorium

241 MK, Kto słucha Radia Eska?, http://www.wirtualnemedia.pl/artykul/kto-slucha-radia-eska_1 [dostęp: 24.04.2014].

(zwłaszcza Radio Zet stara się już od kilku lat dogonić krakowską rozgłośnię), niemniej jednak nie decydują się na wprowadzenie radykalnych zmian, które mogłyby zachwiać ich pozycję.

Podsumowując dotychczasowe rozważania, określiłabym radiofonię komercyjną jako swego rodzaju wypadkową trzech elementów – reklamy, rozrywki i – w nieco mniejszym stopniu – informacji (odpowiednio sprofilowanej, zarówno pod względem formalnym, jak i treściowym dostosowanej do specyfiki warunków nadawczych, w jakich funkcjonuje). Każdy z tych składników wypełnia znaczną część czasu antenowego i kreowany jest przez właścicieli mediów jako coś, czego odbiorcy właśnie potrzebują. Radio zaś jest im to w stanie natychmiast zapewnić. Oczywiście elementy te są dostosowane do przyjętego przez poszczególne rozgłośnie formatu, ich miejsce w ramówce wyznaczają zaś określone strategie programowe. W dalszej części pracy zaprezentuję, jak dzieje się to w przypadku rozrywki.

Rozdział III