Rozwój sieci połączeń po akcesji Polski do Unii Europejskiej

W 2003 r. Warszawa Okęcie posiadała w ruchu rozkładowym 45 bezpo-średnich połączeń z zagranicznymi miastami w 30 państwach (ryc. 13). Trzy z nich miało charakter tras dalekiego zasięgu. Były to połączenia do Nowego Jorku, Chi-cago i Toronto. Większość tras była obsługiwana zarówno przez Polskie Linie Lot-nicze LOT, jak i flagowych przewoźników z danych krajów docelowych, co było związane z umowami bilateralnymi.

Wraz ze zmianą obowiązującego w Polsce prawa lotniczego, połączenia za-częli otwierać nowi przewoźnicy, w tym niskokosztowi. Pierwszym przewoźnikiem niskokosztowym, który rozpoczął przeloty z Warszawy, jeszcze na kilka miesięcy przed akcesją Polski do Unii Europejskiej była Air Polonia. Oferowała ona

połącze-nia do Londynu Stansted, Brukseli Charleroi, Frankfurtu Hahn, Madrytu, Paryża, Rzymu i Sztokholmu.

28 marca 2004 r. loty z Warszawy do Kolonii rozpoczął przewoźnik Ger-manwings, który w kolejnych miesiącach rozszerzył ofertę o Stuttgart i Hamburg.

W czerwcu 2004 r. do grona przewoźników niskokosztowych dołączył Air Berlin, oferując połączenia do swojej głównej bazy i punktu przesiadkowego w Berlinie oraz do Wiednia i Düsseldorfu. Połączenia do Wiednia były realizowane wspólnie z partnerem strategicznym Air Berlin – liniami Niki.

Ryc. 13. Sieć połączeń rozkładowych w porcie lotniczym Warszawa Okęcie w 2003 r.

Źródło: opracowanie własne na podstawie rozkładów lotów.

W czerwcu tego samego roku słowackie linie niskokosztowe Sky Europe uruchomiły trasy do Londynu Stansted, Paryża Orly oraz Amsterdamu. W kolejnym roku dodały trasy do Kopenhagi, Manchesteru i Nicei, a w sezonie zimowym 2005/2006 do Rzymu i Bratysławy. W sierpniu 2004 r. kolejny przewoźnik nisko-kosztowy – Wizzair zaoferował połączenia do Londynu (2 razy dziennie), tym ra-zem na lotnisko Luton. W kolejnych miesiącach rozszerzył sieć połączeń o Brukselę Charleroi, Frankfurt Hahn, Sztokholm Skavsta oraz Barcelonę Gironę. 31 paździer-nika 2004 r. do linii konkurujących o pasażerów udających się do Londynu dołączył Easy Jet, oferując dwa razy dziennie połączenia na lotnisko Luton. Zaledwie po 6 miesiącach od przystąpienia Polski do Unii Europejskiej, warszawskie lotnisko było obsługiwane przez siedmiu przewoźników niskokosztowych (Air Polonia, German-wings, Air Berlin, Niki, Sky Europe, Wizzair, Easy Jet).

1 lutego 2005 r. polski przewoźnik niskokosztowy – Centralwings urucho-mił połączenie do Londynu na lotnisko Gatwick, a w kolejnych miesiącach regular-ne loty do Hanoweru (zawieszoregular-ne w grudniu 2005), Pragi, Lizbony, Bolonii, Barce-lony Girony, Rzymu Ciampino i Katanii. Dodatkowo Centralwings wprowadził ofertę tzw. czarter mix. W kwietniu 2005 r. linie Norwegian Air Shuttle otworzyły połączenie do swojej głównej bazy w Oslo Gardermoen. Rok później Warszawa została wybrana przez te linie na bazę w Polsce, skąd dodatkowo zostały urucho-mione połączenia na południe Europy - do Alicante, Barcelony Girony, Malagi i Nicei. W sezonie letnim 2006 w ruchu rozkładowym Warszawa posiadała połącze-nia z 86 portami lotniczymi, obsługującymi 79 miast w 35 krajach (Dziedzic 2007).

12 lutego 2007 r. z warszawskiego lotniska połączenia na trasie do Dublina rozpo-czął największy przewoźnik niskokosztowy w Europie – Ryanair. W sezonie letnim 2007 r. w ruchu regularnym warszawskie lotnisko było obsługiwane przez 17 prze-woźników tradycyjnych i 10 niskokosztowych. Liczba oferowanych zagranicznych rejsów (wylotów) w ruchu rozkładowym wynosiła 986 w tygodniu, z czego 769 przypadało na linie tradycyjne, a 219 na linie niskokosztowe. Warszawa miała połą-czenia regularne z 90 portami obsługującymi 79 miast w 34 krajach. Najwięcej rej-sów – 106 w tygodniu było oferowanych do Wielkiej Brytanii, z czego aż 78 do Londynu (na 4 różne lotniska). Do 12 miast (Londynu, Dublina, Paryża, Barcelony, Brukseli, Frankfurtu, Rzymu, Aten, Sztokholmu, Oslo, Budapesztu i Kopenhagi połączenia były realizowane zarówno przez przewoźników tradycyjnych, jak i ni-skokosztowych (ryc. 14).

Rok 2008 charakteryzował się pewną stagnacją w rozwoju połączeń, biorąc pod uwagę całość ruchu lotniczego. Inaczej wyglądało to na poziomie oferty po-szczególnych przewoźników, ponieważ pewne trasy były zamykane, ale równocze-śnie wznawiane przez konkurencyjne linie. Łącznie z Warszawy oferowano 91 tras do 80 miast w 34 krajach.

W kolejnym roku doszło do wyraźnego regresu zarówno w sieci połączeń, jak i ilości oferowanych rejsów. Według rozkładów lotów w sezonie letnim 2009

zaplanowanych było 880 zagranicznych rejsów w tygodniu, z czego 735 realizowa-nych było przez linie tradycyjne a 145 przez niskokosztowe. Warszawa posiadała bezpośrednie połączenia w ruch regularnym z 76 portami lotniczymi w 67 miastach w 34 krajach (ryc. 15).

Ryc. 14. Sieć połączeń rozkładowych w porcie lotniczym Warszawa Okęcie w 2007 r.

Źródło: opracowanie własne na podstawie rozkładów lotów.

Ryc. 15. Sieć połączeń rozkładowych w porcie lotniczym Warszawa Okęcie w 2009 r.

Źródło: opracowanie własne na podstawie rozkładów lotów.

W 2009 r. z Okęcia połączenia realizowało 21 tradycyjnych linii i 7 nisko-kosztowych. Znacząco zmniejszyła się liczba połączeń z portami brytyjskimi – do 75 w tygodniu. Nadal dominowały połączenia do Londynu – 62 w tygodniu (na 3 lotniska), obsługiwane przez 4 przewoźników, czyli również ich liczba uległa zmniejszeniu. Dziewięć miast (Londyn, Paryż, Barcelona, Bruksela, Mediolan, Frankfurt, Rzym, Ateny, Sztokholm) było obsługiwanych zarówno przez linie

trady-cyjne, jak i niskokosztowe. Z powodu bardzo silnej konkurencji ze strony przewoź-ników niskokosztowych Polskie Linie Lotnicze LOT zrezygnowały z połączeń do Dublina i Oslo. Natomiast przewoźnicy niskokosztowi wycofali się z obsługi tras do Kopenhagi, Helsinek i Budapesztu. Porównując sieć połączeń linii niskokosztowych w sezonie letnim 2007 do sieci w sezonie letnim 2009 (ryc. 16,17) widać wyraźne zmniejszenie dominacji połączeń do Wielkiej Brytanii i Irlandii oraz zmniejszenie liczby kierunków typowo wakacyjnych na południe Europy.

Ryc. 16. Sieć połączeń z Warszawy obsługiwanych przez przewoźników niskokosztowych w 2007 r.

Źródło: opracowanie własne na podstawie rozkładów lotów

Ryc. 17. Sieć połączeń z Warszawy obsługiwanych przez przewoźników niskokosztowych w 2009 r.

Źródło: opracowanie własne na podstawie rozkładów lotów.