Pobór państwowego podatku przemysłowego w formie scalonej.
Izba w sprawie tej wypowiedziała się jak następuje:
1) O ile chodzi o włókiennictwo, stanowisko przemysłu bielskiego oraz Izby nie uległo zmianie. Ewentualne scalenie podatku od surowców włókienniczych nie będzie miało w ięk
szego znaczenia dla ukrócenia t. zw. anonimowości i innych anomalij konkurencyjnych, z uwagi na okoliczność, iż u kró cony państwowy podatek przemysłowy jest tylko jednym z bar
dzo wielu czynników, wchodzących w skład kalkulacji cen wy
robów włókienniczych. Scalenie podatku nie wyrówna różnicy cen wyrobów wielkiego przemysłu i drobnych przedsiębiorstw.
Znaczna różnica cen wyrobów wielkich przedsiębiorstw oraz przedsiębiorstw drobnych pozostanie nadal, zaś opłata na k il
ka miesięcy zgóry państwowego podatku przemysłowego b ę
dzie przedewszystkiem ciężką dla wielkich i średnich przed
siębiorstw i uszczuplać będzie ich kapitały obrotowe. W okrę
gu bielskim adm inistracja polityczna i skarbow a działa wzoro
wo i uchylanie się od opłat p. p. p. należy do wypadków bar
dzo rzadkich. Stąd scalenie w warunkach bielskich niepotrzeb
nie obciążyłoby przedsiębiorstwa i prawie że nie zmieniłoby wpływów z tytułu p. p. p.
2) Scalenie podatku w przemyśle młynarskim jest nie do pomyślenia z uwagi na okoliczność, iż obok wielkich młynów handlowych istnieją młyny średnie handlowo-gospodarcze oraz wielka ilość młynów drobnych, których produkcja nie byłaby ujętą i zaistnieć mógłby ten stan rzeczy, iż w licznych wypad
kach małe młyny uchylałyby się od opłaty scalonego podatku, czyniąc poważną konkurencję zwłaszcza większym młynom, prowadzącym księgi handlowe, opłacającym w pełni znacznie większy niż dotychczas, bo za szereg faz — scalony podatek przemysłowy. To też w kołach przemysłu młynarskiego projekt scalenia napotyka na sprzeciw.
3) Skóry dostarczane są na rynek wewnętrzny nietylko przez fabryki skór, lecz również przez przedsiębiorców, k tó rzy nabywają skóry surowe i oddają je w obrocie zarobkowym do garbowania, jak również przez drobnych garbarzy, wykupu
jących świadectwo przemysłowe VIII kategorji. Przeprow a
dzanie kontroli scalonego podatku w tych warunkach byłoby skomplikowane i trudne i zachodziłaby możność uchylania się
od opłaty powyższego podatku. To samo dotyczy wytwórni obuwia; i tu projekt zaopatrywania obuwia w plombę, wyku
pioną za kwotę rów nającą się w artości scalonego podatku — byłby środkiem niedoskonałym.
4) Przem ysł i handel papierniczy wypowiedział się prze
ciw scaleniu z uwagi na nadmiernie fiskalne i biurokratyczne normy kontroli, które w tym wypadku byłyby wprowadzone do przemysłu papierniczego. Każda papiernia poddaną została
by tak ciężkim, bezwzględnym i uciążliwym rygorom zarówno w zakresie samej kontroli jak i produkcji, tak, iż w rezultacie odbiłoby się to wyłącznie na producentach, którzy ponadto ponosiliby całe ryzyko finansowe. Ryzyko to powstałoby przedewszystkiem skutkiem konieczności zapłaty gotówką ca
łego podatku scalonego już z chwilą wyjścia towaru z fabryki i to bez względu na to, czy producent za tow ar swój otrzyma pieniądze, czy też wskutek niewypłacalności odbiorcy towar swój straci.
Natomiast Izba wyraziła pogląd, iż istniałaby możność wprowadzenia scalonego podatku przemysłowego w następują
cych gałęziach przemysłu:
1. Drożdże. Z uwagi na skartelizowanie powyższej pro
dukcji, scalenie podatku nie natrafiałoby na poważniejsze trudności.
2. Możliwe byłoby scalenie podatku od owoców połud
niowych w związku z odprawą celną tych owoców przy ich imporcie. Tym sposobem wyrównane zostałyby warunki kal
kulacyjne dla odbiorców.
3. T ak samo możliwe byłoby scalenie p. p. p., o ile cho
dzi o artykuły kolonjalne.
4. Również o ile chodzi o wódki i likiery, przemysł i han
del uważałby za wskazane, by przypadający podatek został bcalony i pobierany był przy nabyciu spirytusu do wyrobu wó
dek i likierów. Istniałaby ponadto możność scalenia podatku od wina. Podatek ten mógłby być pobierany w związku z od
prawą celną win zagranicznych, zaś winiarnie krajow e z uwagi
— 105 —
na to, że znajdują się pod kontrolą urzędów akcyz i monopo
lów — nie mogłyby uchylać się od uiszczania podatku.
Projekt ustawy o opodatkowaniu kwasu węglowego.
Izba wypowiedziała się przeciw wprowadzeniu powyż
szego podatku, uznając podatek ten za niecelowy, przyczem zachodzić mogłyby następujące wypadki uchylenia się od uiszczania tego podatku:
1. Przy wyszynku piwa w miejscu kwasu węglowego uży
te być mogą pompy powietrzne, co już ma m iejsce w licznych zakładach wyszynku piwa. Należałoby zatem w art. 2-gim wprowadzić zakaz tłoczenia piwa powietrzem, gdyż w wypad
ku wprowadzenia opodatkowania kwasu węglowego, restaura
cje niewątpliwie przejdą na tłoczenie piwa powietrzem;
2- przez stosowanie środków chemicznych o ile chodzi o kąpiele kwasowo-węglowe,
3. przy maszynach chłodniczych i wyrobie lodu — przez stosowanie kwasu siarkowego i amoniaku.
Wprowadzenie więc podatku od kwasu węglowego wpły
nęłoby na zmniejszenie stosunkowo niew ielkiej konsumcji kw a
su węglowego.
W związku z interw encją w powyższej sprawie Izba na
prowadziła, iż cena kwasu węglowego wynosi 1.40 zł za 1 kg, którą objęte są koszta przewozu butli pełnych i próżnych, ko
szta dostawy furmanką wzgl. samochodem, wynoszące prze
ciętnie 25 groszy przy 1 kg. Po potrąceniu tych kosztów oraz rabatów cena 1 kg kwasu węglowego wynosi około 1.15 zł.
Jeżeli zatem ustalony zostałby podatek w wysokości 40 groszy od 1 kg, stanowiłby obciążenie około 35 proc. ceny kwasu wę
glowego. Byłoby to ponad wszelką wątpliwość obciążenie nadmierne.
Projekt ustawy o opodatkowaniu cukru skrobjowego.
Na obszarze Polski istnieje 14 fabryk syropu, posiadają
cych zdolność wytwórczą około 350.000 q syropu ziemniacza
nego i cukru gronowego. Z powyższych fabryk tylko 11 jest czynnych, przyczem fabryki te nie wykazują rentowności.
W roku sprawozdawczym cena syropu ziemniaczanego wyno
siła 38—45 groszy, zaś cena glukozy spadła z 80 groszy na 38 groszy za 1 kg. Na wypadek wprowadzenia podatku zachodzi
łaby uzasadniona obawa, iż odbije się to ujemnie na wysoko
ści produkcji. Nietrafne jest twierdzenie, iż cukier skrobjowy mógłby być w produkcji zastąpiony przez cukier buraczany.
Do wyrobu np. karmelków dodatek syropu ziemniaczanego nie może przekraczać 30 proc-, zaś 70 procent wypada na cu
k ier buraczany. Ten stosunek jest konieczny ze względu na charakter konserwacyjny, jaki posiada syrop. Syrop nie może być wyeliminowany z fabrykacji cukierków i ze względów technicznych nie może być zastąpiony w całości przez cukier buraczany. To samo dotyczy konfitur, marmelad, galaret owo
cowych i t, p.
Zatem wprowadzenie projektowanego podatku wpłynęło
by na zmniejszenie konsumcji syropu, którego ceny niewątpli
wie wzrosłyby, co oczywiście wpłynęłoby na obniżenie prze
widywanych z tego tytułu wpływów podatkowych.
Projekt ustawy o opodatkowaniu krochmalu ryżowego.
Przem ysł krochmalu ryżowego uruchomiony został nie
dawno i rentowność tego działu produkcji jest niepomyślna.
Wprowadzenie podatku w wysokości 50 groszy od 1 kg kroch
malu ryżowego stanowiłoby 40 % -ową podwyżkę ceny kroch
malu, przyczem wątpliwe jest, czy podatek ten w całości prze
rzucony mógłby być na odbiorców.
W związku z wydaniem opinji w tej sprawie Izba napro
wadziła, iż w razie podwyższenia ceny krochmalu ryżowego konsumenci przerzucą się niewątpliwie na mąkę ziemniacza
ną, która jest artykułem znacznie tańszym. Ponadto koszta kontroli skarbowej zwiększyłyby wydatnie koszta produkcji, co podważyłoby egzystencję jedynej w Polsce wytwórni kroch
malu ryżowego.
Z tych względów Izba wypowiedziała się przeciw wpro
wadzeniu projektowanego podatku.
— 107
Projekt rozporządzenia Ministra Skarbu w przedmiocie poboru scalonego podatku przemysłowego od obrotów piwem, napo
jami winnemi, wódkami gatunkowemi, octem, kwasem octowym i drożdżami.
Przemysł browarniany okręgu Izby wypowiedział się stanowczo przeciw scaleniu podatku od piwa, wychodząc z za
łożenia, iż scalenie podatku od piwa byłoby nowym ciężarem, który ponosić musiałyby browary, nie mogąc obciążenia tego przerzucić na odbiorców, Przedstaw iciele przemysłu brow ar
nianego wypowiedzieli się za utrzymaniem dotychc stanu rzeczy, jako niewątpliwie korzystniejszego dla
Przyjmując staw kę podatku przemysłowego na i
w wysokości 1 i/ó % oraz M > % na obrót hurtownika i 1 y 0 z uwa
gi na obrót detalisty, to kw ota scalonego podatku nie powinna- by przekroczyć sumy 3 proc. Nawet ta staw ka jest za wysoka, zważywszy, iż przeważna część obrotów dokonywana jest bezpośrednio z browaru pod adresem detalisty — projekto
waną więc staw kę w wysokości 4 1/2 % nie można, jako nadmier
ną — zaakceptować.
Z naprowadzonych względów Izba wypowiedziała się przeciw scaleniu podatku, o ile tabela stawek podatkowych nie uległaby znacznemu obniżeniu.
Projekt ustawy o pobieraniu odsetek od zaległości podatkowych.
Izba wypowiedziała się za wprowadzeniem w życie po
wyższego projektu ustawy. Dotychczasowe ustawodawstwo skarbowe przewidywało kary za zwłokę w wypadku niewpła- cenia w terminie sumy zaległości. Projektow ana ustawa za
rzuca tę terminologję, wprowadza natomiast odsetki od zale
siu browarnianego, nadmieniając, iż przeciw scaleniu przemawia również trudna sytuacja przemyshi browa pozbawionego kapitałów obrotowych i od dłuższego
Naprowadzoną w tabeli dołączonej do rozpo stawkę scalonego podatku Izba uznała za nadmiernie
głości, jako wynagrodzenie za szkody, którą dłużnik wyrządza Skarbow i Państwa przez zwłokę w zapłacie dłużnego kapitału w określonym terminie.
Izba wypowiedziała się przeciw uchyleniu 14-dniowego terminu ulgowego, przewidzianego w ustawie z 31 lipca 1934 r.
Dz. U. R. P. Nr. 73, poz. 721. Dostatecznem bowiem zabezpie
czeniem punktualnej spłaty należności Skarbu Państwa są środki egzekucyjne, które przysługują po upływie terminu płatności.
O ile chodzi o wysokość odsetek od zaległości w dani
nach publicznych, Izba wyraziła pogląd, iż nie mogą przekra
czać stopy, przewidzianej dla korzyści majątkowych, osiąga
nych przy czynnościach kredytowych, jakie ustalone zostały w rozporządzeniu z 7 listopada 1932 r. Dz, U. R. P. Nr. 98, poz. 841. Zaś odsetki ulgowe odpowiadać winny stopie dyskon
towej Banku Polskiego. Stopa ulgowa nie powinna być droż
szą od kredytu normalnego, jakim niewątpliwie jest kredyt w Banku Polskim.
W projekcie przewidziano utratę prawa do ulgowych od
setek na wypadek nieuiszczenia w terminie choćby tylko jednej raty, co byłoby karą ponad wszelką wątpliwość zbyt surową, Izba wypowiedziała się, by kara ta zmniejszoną została i ogra
niczoną była do utraty prawa korzystania z ulgowych odsetek tylko do jednej niezapłaconej w terminie raty.
Scalenie podatku przemysłowego od cementu.
W związku z rewizją podatku scalonego od obrotów ce
mentem Izba wypowiedziała się za obniżeniem stopy podatko
wej od obrotów cementem, a to z uwagi na okoliczność, iż po rozwiązaniu kartelu cementowego przeważają przy sprzedaży cementu obroty jednofazowe, fabryki bowiem bezpośrednio dostarczają cem ent w przesyłkach wagonowych konsumentom.
Obroty dwufazowe mają m iejsce jedynie przy odbiorze ilości drobnych za pośrednictwem hurtownika.
Izba zaprojektow ała obniżenie dotychczasowej stopy scalonego podatku z 2.6% na 2,35% z ważnością od 1 stycz
nia 1935 r. '
Zaległości podatkowe.
Ustawą z dnia 10 m arca 1932 r. Dz. U. R. P. Nr. 29, poz.
291 o spłacie zaległości podatkowych, upoważniony został Minister Skarbu do wydawania rozporządzeń, zmierzających do złagodzenia skutków kryzysu zapomocą ulg podatkowych.
Na zasadzie powyższej ustawy M inisterstwo Skarbu wydało szereg zarządzeń, które w praktyce okazały się niew ystarcza
jące i nie realizow ały wszelkich życzeń kół gospodarczych.
Dobrą stroną powyższych zarządzeń było wstrzymanie dotkliwych egzekucyj starych zaległości podatkowych i zezwa
lanie na rozkładanie należności podatkowych na raty. Zarzą
dzenia M inisterstwa Skarbu umożliwiały zmniejszenie zadłuże
nia o 25 proc. kapitału i całe odsetki zwłoki. Praktyczne wyko
nanie powyższych zarządzeń pozostało jednak daleko w tyle za zamierzeniami ustawodawcy. Decyzje w sprawach zaległo
ści przeciągają się zbyt długo, związane są z wieloma formal
nościami. Stosowanie ulg uzależniono od wnoszenia indywi
dualnych próśb płatników, przyczem z dobrodziejstwa tego wy
kluczono płatników wykazujących złą wolę.
Z chwilą powyższej indywidualności zahamowaną została cała akcja ulgowa. Ujawniła się skłonność do posądzania pła
tników z reguły o złą wolę, następstwem czego było wyklucza
nie ich od korzystania z dobrodziejstw ustawy.
Z tych względów Izba przedłożyła wniosek o wydanie zarządzeń, zm ierzających do ujednostajnienia praktyki przy stosowaniu ulg, przewidzianych w rozporządzeniu z dnia 25 li
stopada 1933 r. oraz o wyjaśnienie okólnika Ministerstwa Skarbu L. D. V. 55946-1-53 w tym kierunku, że ulgi udzielane są automatycznie po wniesieniu podania.
Podatek od plakatów i szyldów.
Izba wypowiedziała się za zniesieniem podatku od plaka
tów i szyldów w gminach w iejskich i miejskich. Podatek ten nie jest pobierany przez wszystkie gminy, liczne gminy zaprze
stały poboru tego podatku, gdyż stanowi on niebywałe obcią
żenie dla przemysłu i handlu i zmusza przemysł i handel do za
niechania reklamy. W ywieszka blaszana, używana dla celów
reklamy, przedstawia w artość 50 do 60 groszy, przyczem uży
cie tej wywieszki powoduje wymiar podatku np. w mieście Krakowie w wysokości 5 zł. Z reguły podatek ten stanowi wie
lokrotną w artość wywieszki, to też nic dziwnego, iż ten spo
sób reklam y znika zupełnie.
Szczególnie ryzykowny jest podatek ten dla fabryk, które rok rocznie wysyłają swym odbiorcom większą ilość blach reklamowych, o ile bowiem odbiorca blachy te umieści nie we
wnątrz lokalu sklepowego, fabryka otrzymać może liczne wy
miary podatku, które w niebywały sposób podrażają kampanję reklamową. Z tego tytułu pobierany jest podatek dwukrotnie, gdyż również art. 16 o Funduszu Drogowym poddaje tej opła
cie reklam y wzdłuż dróg publicznych poza miastem oraz na obszarze gmin wiejskich. Zachodzą wypadki, iż w związku z wywieszką reklamową, umieszczoną na zewnętrznej stronie budynku w gminach wiejskich, fabryki otrzymują podwójne wymiary podatku i na rzecz Funduszu drogowego i na rzecz
gmin wiejskich.
Z tych względów Izba w skazała na pilną konieczność upo
rządkowania sprawy podatku od reklamy, przez uchylenie art. 17 ustawy o uregulowaniu finansów komunalnych.
Sporządzanie inwentarza w aptekach.
Izba wypowiedziała się, by apteki mogły posługiwać się przy sporządzaniu inwentarza cennikami firm, w których na
były lekarstw a, a w wypadku niemożności ustalenia firmy, od k tórej dany artykuł został nabyty, względnie w braku cennika tej firmy — miarodajny być winien ostatnio obowiązujący cen
nik większych firm branży farm aceutycznej.
Ponadto Izba wypowiedziała się, by apteki i drogerje mogły sporządzać inwentarze raz na dwa lata a to ze względu na ogromną różnorodność środków leczniczych, przedstawiają
cych nieraz małą w artość handlową.
Opinje Izby w sprawach podatkowych,
1. Na zapytanie, czy bejcow aną sierść króliczą i zajęczą, oraz oczyszczone, wysuszone, mechanicznie obrane z sierści
r
i bejcowane skórki królicze i zajęcze, w rozumieniu art. 3 p. 15 ustawy o podatku przemysłowym uważać należy za surowiec, czy też półfabrykat — Izba wypowiedziała się, iż wspomniane wyżej artykuły są półfabrykatami,
2. Izba wypowiedziała się, iż tabletkow anie proszku ch e
micznego, dokonywane przez przedsiębiorstwo handlowe we własnej wytwórni, należy w rozumieniu art. 7 ustawy o p. p. p.
uważać za czynność handlową przygotowawczą, o ile jest to czynność mechaniczna i skład chemiczny tabletek jest ten sam, co proszku.
3. Izba wypowiedziała opinję, iż wytwarzanie kefiru jest czynnością handlową przygotowawczą.
4. W sprawie składania zegarków z gotowych części Izba przedłożyła opinję, iż czynności te uważać należy za czyn
ności handlowe przygotowawcze, o ile chodzi o złożenie w k ra
ju zegarków, których części dopasowane i zmontowane już były zagranicą oraz w osobnem opakowaniu dla danego zegar
ka przysyłane są do kraju, gdzie następnie przeprowadza się ponowne ich montowanie. Natomiast w wypadkach sprowa
dzania z zagranicy surowych części zegarków, które dopiero w kraju muszą być dopasowywane oraz obrabiane przez szli
fowanie etc. — to Izba wyraziła zdanie, iż w takich wypad
kach czynności te określić należy jako przeróbcze.
5. Izba wypowiedziała opinję, iż w rozumieniu części II.
lit. A rozdziału I. kat. I taryfy świadectw przemysłowych, za większą ilość (partję) towarów uważać należy:
a) jabłka, gruszki, śliwki świeże, pomarańcze, manda
rynki, winogrona, orzechy, migdały, kawa, herbata, pieprz, pa
pryka — 1000 kg,
cukier, sól, mąka pszenna, kasza, ryż, śliwki suszone —*
5000 kg,
mąka żytnia — wagon, podobnie jak śledzie — 60 beczek, b) wódki — 1000 litrów,
wina — wagon,
c) sprzedaż tkanin wełnianych w całych sztukach orygi
nalnych, wyrabianych zwyczajowo przez fabryki sukna, zależ
nie od jakości m aterjału od 30 do 50 metrów.
— 111 —
6. Na zapytanie czy oddanie kloców do przetarcia na ob
cym tartaku na deski i bale bez heblowania i wyrobu łat i t. p.
uważać należy za przerób, czy też za czynność przygotowaw
czą handlową — Izba wyraziła zdanie, iż czynności powyższe uważać należy za przerób, gdyż drzewo okrągłe przetarte na deski stanowi po części gotowy fabrykat, który użyty być mo
że do budowy bez dalszej przeróbki.
7. Na zapytanie, czy czyszczenie śliwek suszonych zapo- mocą pary w specjalnej maszynie przez Spółkę A kcyjną Józef F e tte r w Gdyni uważać należy za czynność przygotowawczą handlową, czy też za przetwarzanie towaru — Izba wyraziła opinję, iż czynności powyższe t. zw. „etuwage śliwek uważać należy za przerób. M anipulacja mianowicie polega na tem, że śliwki suszone najpierw rozm iękcza się parą w specjalnym aparacie, a następnie celem ponownego suszenia składa w pie
cu posiadającym tem peraturę 120 stopni. Skutkiem powyższej procedury śliwki otrzymują połysk, a ponadto stają się odpor
ne na wpływy zewnętrzne oraz nadają się do konserwowania.
Również i kształt śliwek zmienia się, przy pakowaniu bowiem do skrzynek zostają one spłaszczone.
Ja k z powyższego wynika, wspomniane czynności, zmie
niające tak wygląd, k ształt a poniekąd i właściwości śliwek, wychodzą poza ramęi przygotowawczych czynności handlo
wych i uważane być mogą jedynie za czynności przeróbcze.
8. W sprawie oznaczenia, jaką ilość kapeluszy przy cenie od 3 do 7 zł uważać należy za większą ilość (partję) — Izba zawiadomiła, iż w okręgu bielskim kapelusze zwyczajowo sprzedaje się na sztuki lub też tuziny oraz, że za partję uważać należy ilość od 500 tuzinów kapeluszy wzwyż.
9. Izba wydała opinję, iż prace wykonane przy sprzedaży kwiatów przez kw ieciarnie, uważać należy za czynność han
dlową przygotowawczą, w rozumieniu art. 7 ustawy o p. p. p., gdyż nawet przy składaniu kwiatów w bukiety, kosze i wieńce forma ich nie zmienia się.
10. M ieszanie ziół leczniczych, celem wyrobu np. herbaty piersiowej, składającej się z 5-ciu gatunków roślin leczniczych, w rozumieniu art. 7 ustawy o p. p. p. stanowi przygotowawczą czynność handlową.
— 113