Odbywaj corocznie rocznicę swojego chrztu, pierwszej kommunii, święceń kapłańskich, przyjęcia w zarząd p a r a fii: tę uroczystość i parafianie dzielić powinni.
Dla należytego obchodzenia rocznicy święceń wypada odczytać i rozważać wzniosłe słowa z M anuale ordinan
dorum,.
Cum dies anniversarius nostrae or
dinationis exoritur, tunc maxime ho
nor hujus officii, tanquam primo im- p o n atur*'attenditur (S. Aug.)
Dziś to jest rocznica dnia, w którym zostałem poświęcony Bogu na posługę wiernym. Dzień ten obchodzę corocznie ze szczególnem nabożeństwem, na j a kie się zdobyć mogę i na nowo ofia
ruję się Bogu mojemu (ś. F ran. Salezy.) O D P U S T Y .
Nie gromadź*śobie przykrych i bezu
żytecznych żalów na godzinę, w któ
rej sprawiedliwość boska upomni się o praw a swoje. S taranie się o pozy
skanie odpustów je s t to w pewnym stopniu zbieranie łez, potu i kropli krwi Jezusa Chrystusa, które miały zaginąć, aby z nich uczynić sobie okup dla najwyższego Sędziego.
P rzy każdej spowiedzi odnawiaj in- tencyę pozyskania wszystkich od p u stów, jak ie będą w tygodniu.
Każdego poranku postanów sobie ko
rzystać ze wszystkich odpustów, ja- kiebyś mógł pozyskać w ciągu dnia całego; a jeżeli się zdarzą odpusty i
- 43 —
tej natury, którebyś mógł ofiarować duszom w czyscu będącym , to oznacz duszę, którejbyś rad z miłości swe praw a do odpustu odstąpić.
W edle zdania Teologów akt zrze
czenia się korzyści odpustowych na rzecz duszy w czyscu zostającej je st tak wielkim i heroicznym, iż wyjedny
wa dla tego, kto go uczynił, całą z a sługę, ja k ą on odstępuje, a nadto ubo
gaca go wielkim naddatkiem . D R O G A K R Z Y Ż O W A . Zrób sobie tę pociechę, abyś przy
najmniej raz na miesiąc odbył drogę krzyżową. Dwudziestu dwóch papieży zatwierdziło, zaleciło i ubogaciło li
cznymi odpusty to nabożeństwo. Inno
centy X I przywiązał do niego wszyst
kie odpusty, udzielone w rozmaitych czasach przez papieżów, swTych poprze
dników, tym, którzy zwiedzają miejsca święte Palestyny; a Benedykt X IV uznał je za tak wielkie i zbawienne:
u t nullum re p e ria tu r tam efficax re medium ad curandum conscientiae vul
nera, quibus infirm itas hum ana quoti
die per peccatum sauciatur, necnon ad purgandam m entis aciem divinoque amore inflamandam.
Błogosławiony Leonard z portu M a- uricyo podczas swych missyj zauważył wielką różnice pomiędzy parafiami, w których odbywano drogę krzyżową i tam, gdzie jej nie było w użyciu.
„Nabożeństwo to, mówi on, je st naj- większem, m atką i królową wszystkich nabożeństw; je st ono biczem na grzech i najlepszym środkiem przeciwko za
razie nieczystości i niedow iarstw a.”
S Z K A P L E H Z .
Z wiarą i uszanowaniem noś szka- plerz w dzień i w nocy, podczas zdro
wia i choroby, za życia i po śmierci.
Nie zdejmuj go pod żadnym pozorem.
W pokusach swoich i niebezpieczeń
stwach przyciskaj go z ufnością i mi
łością do serca swojego.
Jeden z najuczeńszych Papieżów, ja cy byli w Kościele, Benedykt X IV ,
W swej księdze Da Canoniz. Sanct.
tom. IV uznaje za prawdziwe i jako takie ogłasza objawienie się Najśw.
Maryi Panny B. Simonowi Stok, a tem sam em i autentyczność tych słów: Ta sza ta je st znakiem zbawienia: Signum salutis., in quo quis moriens, a e te r
num non p atietu r incendium.
O, tak, Maryo! W ierzę, że masz tyle władzy, iż możesz, i tyle miłosierdzia, iż zechcesz mi wyjednać choćby drogą cudu tę łaskę, iż mnie śmierć nie pochwyci w stanie grzechu śm iertel
nego; wierzę w to, że jesteś dobrą M atką i że dla ukochanych swych sy
nów zechcesz spełnić tę uroczystą obietnicę, którąś niegdyś uczyniła: Ego M ater, sabbato post eorum obitum...
liberabo.
— 45 —
C N O T Y .
W I A R A .
Nie zadawaj się lekkomyślnie z nie
dowiarkami, ale, gdy się nadarzy spo
sobność, z powagą i bez względu na osoby umiej bronić swej wiary. Tam
gdzie idzie o prawdę, katolicyzm zu
pełnie nie zna ustępstw a: Unus Do
minus, una fides, unum baptism a, unus Deus (ad E ph.)
Kapłan z ufnością winien przyswoić sobie praktyki, które Kościół zaleca i z uległością synowską wypełniać wszystkie jego rozporządzenia. Nie szemrze on na surowość praw a, nie bada z niespokojnością jego motywów, nie wdaje się w rozbiory krytyczne właściwości lub niewłaściwości jego, nie użyje term inów, k tó re tylko na ustach buntowniczych znaleść się mo
gą, postępowania Kościoła nie nazwie on tyranią, despotyzmem, samowolą.
Encyklika P ap ieża P iu sa IX z 21 M arca 185d r. i potępienie broszury bezimiennej pod tytułem : S u r la s i- tu a tio n p resen te de 1'E glise g a llica n e re la tiv e m e n t a u d r o it c o u tu m ie r, do
statecznie nam w ykazują, jakie są prze
konania i dążności Głowy Kościoła Katolickiego o niektórych opiniach i zwyczajach.
O portet nos tan quam membra inhe- rere capiti nostro, Romano Pontifici,
47
-et trono apostolico, ex quo nostrum est quaerere quid credendum, quid sen
tiendum et quid tenendum sit (Ś. Cy
ryl Aleks.)
N A D Z I E J A .
Nigdy nie pozwalaj sobie na taką myśl, że Bóg odmówi łaski grzeszni
kom, iżby się nie nawrócili, albo to
bie, iżbyś się nie stał świątobliwszym, albo twoim przedsięwzięciom, iżby się nie powiodły. W iesz, ile to małe zwąt
pienie kosztowało Mojżesza i ojca P o przednika Chrystusowego.
Non tu rb etu r cor vestrum, neque formidet. Creditis in Deum et in me credite. Confidite, ego vici mundum (S. Joan.) Tak to Jezus Chrystus prze
mawia do Apostołów, umacnia ich odwagę i przedewszystkiem zaleca im ufność.
N il om nipotentiam V erbi clariorem reddit, quam quod om nipotentes facit omnes, qui in se sperant. (S. Bern. in Cant.) Tanto plus sperandum in Deo, quanto res magis videntur
desperatae.-ubi deficiunt humana, ibi praesto sunt auxilia divina (S. Ignat.) Qui multum m etuit homines, grand^e aliquid pro Deo nunquam conficiet (Idem.)
Zwątpienie pochodzi zawsze ze sła
bości duszy, albo z braku wiary; ka
płanowi odbiera ono całą moc, której potrzebuje i zamyka go w fatalnem kółku, z którego wyjść nie zdoła; tra ci on odwagę, bo mu się nie wiedzie;
nie może mu się wieść, bo zwątpił.
„W sprawach Bożych ten wyraz tru d n o ś ć je st wyrazem piekielnym.
Tylko o tyle można się spodziewać powodzenia w sprawach Boskich, o ile one przeszły przez próbę przeciwno
ści. Doznajesz wielkiego spokoju du
szy wówczas, gdy dokonywasz dzieła dobrego, które powinno być dokona- nem, a które czekałoby na swego sprawcę, gdybyś go ty nie dokonał.”
(M. Bourdoise).
M I Ł O Ś Ć BOGA.
Gdybyś miał wiele serc do dania Bogu, to dobrodziejstwo stworzenia wymagałoby jednego, odkupienie d ru
- 49 —
giego, kapłaństw o trzeciego, obietnica nieba czwartego: masz tylko jedno serce, czy możesz go Bogu odmówi ć?
Gdybyś miał przed sobą wieki ży
cia, czyby ich było za wiele do rozpa
m iętywania tej łaski? Masz tylko jedno życie i to życie tak krótkie, czy mo
żesz je dzielić między Boga i stw o
rzenia?
N ihil suavius est, quam am are De
um, ita u t ex amore illius m ulta pa
tia ris (S. Ig n a t.) Am or o peratur m agna, e t re p u ta t parva, o p eratu r m ulta e t re p u ta t breve (S. Thom. A quin.)
Gdybym wiedział, mówił św. F ra n ciszek Salezy, że jed n a żyłka mojego serca nie je st dla Boga, wyrwałbym ją natychm iast; i gdybym wiedział, że to serce całe nie nosi na sobie obrazu Jezu sa ukrzyżow anego dla mnie, ani chwili bym go nie nosił.
Każdy, mówi św. A ugustyn, jed n o czy się z tem, co kocha. Hoc es, quod diligis; si terram diligis, te rra es; si Deum diligis, quid vis, u t dicam? Deus es. Czemże przeto je s t serce kapłana*
który do ziemi przylega i który żebrze
0 błoto? Ach! to je s t gwiazda bez św iatła, to je st ogień bez ciepła, to je s t zgorszenie, to je st potw ór w n a
turze.
W końcu nie myśl, abyś bez mo
dlitw y zapałał m iłością ku Bogu. Tylko przy mcdlitwie umysł podnosi się i oczy
szcza i staje się zdolnym do poznaw a
nia i rozpam iętyw ania doskonałości Bożych; tylko przy modlitwie serce otw iera się i rozszerza o tyle, i e może 1 Boga przyjąć do siebie i posiadać go.
C Z Y S T O Ś Ć .
D la zachow ania bez skazy tej cnoty, zastanaw iaj się często nad jej zaletam i.
C nota ta z Aniołami nas równa. Sicut virginitas hominem aequat Angelis, imo plus eum facit quam Angelum; ita lu x u ria bestificat, et, ut ita dicam, m ulto pejorem bestia ipsum facit (E u- zeb.) Si in virginitatis in teg ritate p e r- manserfe, eris apud Deum u t A ngelus, apud homines u t Deus (Sixt. 3.)
Daje on;\ nam poznać najwznioślej
sze tajemnice: V irg in itas nubes, aera,
— 51 —
Angelos, sideraque transgrediens, V e r
bum Dei in ipso sinu P a tris invenit et toto hausit pectore (S. Am br.) Fidelis anim a virginitatem suam custodiens ad id provehitur, u t sim ilitudinem in
corruptibilis Dei in se, velut speculo mundissimo, consequatur (S. Basii.)
Duszę naszą przepełnia ona rado
ścią: quam suave mihi soluto factum est carere suavitatibus nugarum , et quas dim ittere m etus fuerat, jam di
m ittere gaudium erat; ejiciebas enim eas a me, vera tu et summa suavitas e t intrabas pro eis omni voluptate d u l
cior (S. Aug.)! Nil animum fidelem sic delectat, quam integra im m aculati p u doris conscientia. V oluptatem vicisse, voluptas est maxima: nec u lla est m a
jo r victoria, quam ea, quae de cupi
ditatibus re fertu r (S. Cypr.)
Najściślejszymi węzły łączy nas ona z Jezusem : cum omnes anim ae spon
sae sint Christi, specialius tam en vir
gines; quia sicut sponsus et sponsa sunt una caro, ita caro virginum carni Christi verius se conformet, quam alio rum (S. A nt. de P ad.) Jesu s sanctae virginitatis fructus, decus et munus,,
quem tem poraliter sancta virginitas peperit, cui spiritualiter nubit, a quo decoratur u t pulchra foecundatur, u t perseverat intacta, coronatur u t regnet p erenniter gloriosa (S. Fulg.)
R E L I G I A .
N ie wdawaj się w rozmowy lekkie o rzeczach świętych i słów P ism a św.
nie używaj do żartów.
W szystko, co ma związek z religią:
głos dzwonu, widok obrazu, krzyża, kościoła, niech budzi w tobie myśli pobożne. Z duchem wiary czyń zawsze na sobie znak krzyża; tem samem uczu
ciem bądź przejęty, gdy przyklękasz, gdy czynisz pokłon, gdy udzielasz be- nedykcyi, odmawiasz modlitwy, k tóre uprzedzają, towarzyszą i kończą czyn
ności kościelne, i w ogólności, gdy spełniasz wszystkie ceremonie; bądź przekonany, że w służbie bożej nie masz nic małego, że doskonałość zależy nie tyle na wielkich rzeczach, ile na małych, że je s t to wielką rzeczą być wiernym w tem, co się małem zowie; żc
— 53 —
wreszcie z małych rzeczy powstają wielkie i utrzym ują się.
V is sem per laudare Deum? Bene fac omnia, quae facis, et semper laudasti Deum (S. Aug.)
Kto zdoła obliczyć wszystkie łaski, których pozbawiamy i siebie i wier
nych przez pośpiech i rutynę?
P O S Ł U S Z E Ń S T W O .
E sto subjectus Pontifici tuo, et quasi anim ae parentem suscipe (S. Hieron.) Episcopum sequamini, sicut Jesu s C hri
stus Patrem : terribile est enim tali contradicere (S. Ignat. m art.)
Jeżeli strzedz się nie będziesz, czy
tanie dzienników nauczy cię krytyko
wać wszystko i od góry do dołu całą hierarchią kościelną pomiatać: jako nowy Absalon pracować będziesz nad obaleniem władzy Ojca swojego. K ara nie każe długo czekać na siebie: per quae peccaverit homo, p er haec et to r
qu etu r (Sap. II.) Non m isereberis ejus, sed animam pro anima, oculum pro oculo, dentem pro dente, manum pro
m anu, pedem pro pede exiges (Deut.
X IX .) Od swych parafian doświad
czysz tegoż uprzedzenia, tegoż szy
derstw a i krytyki. Czy będziesz m iał praw o się skarżyć?
Przejm ij się dobrze temi słowy św.
A ugustyna: E xp ed it inferius subjici superiori, u t ille qui subjici sibi v u lt id quod est inferius, se subjiciat su
periori suo. Agnosce ordinem , quaere pacem. Tu Deo, tibi caro. Quid j u stius? Quid pulchrius? Tu m ajori, tibi minor. Servi tu ei, qui te fecit, u t tibi serviat, quod p ro p ter te factum est.
Kapłan, który szemrząc pracuje nad zbudowaniem przegrody między pod
władnymi i zwierzchnością, nie może być lepiej do niczego przyrównany, ja k do tego narzędzia w strętnego i s tra sznego, które oddziela głowę od człon
ków. Quem et tu devita.
N ie wdawaj się w sprawy, za k tóre odpowiadać nie będziesz. Zajmij się swymi obowiązkami: z manii domy
słów wiele złego płynie. Zwierzchnicy do dobrego zarządu mają trzy rzeczy, na których tobie zbywa: p atrzą oni na
ogół spraw, znają podwładnych i m ają szczególne łaski, które Bóg narzędziom swej władzy udziela.
N ie tajnem ci być winno, że statu ty dyecezalne mogą być prawdziwemi p ra wami, a nie p rostą radą: chociażby ża
dnej nie naznaczały kary, albo nią tylko groziły (Concil. T rid. Sess. 22.)
— 55 —