Zmienne i ich operacjonalizacja

Źródło: opracowanie własne

1) Seksizm ambiwalentny wobec kobiet (Glick, Fiske, 1996), 2) Seksizm ambiwalentny wobec mężczyzn (Glick, Fiske, 1999), 3) Seksizm tradycyjny (Swim i inni, 1995), 4) Seksizm współczesny (Swim i inni, 1995), 5) zmienna „płeć osoby badanej” różnicuje poziom wyników dla większości zmiennych, co nie zostało zobrazowane graficznie na diagramie, 6) jak pokazują wcześniejsze badania (Kurzeja, Mandal 2009a i 2009b) poziom seksizmu jest różnicowany ze względu, m.in. na płeć osoby badanej, poziom wykształcenia, czy potrzebę orientacji na dominację społeczną

W Tabela II.1 przedstawiono wykorzystanie w badaniu zmienne oraz narzędzia za pomocą których dokonywano ich pomiaru. 1 Poziom seksizmu tradycyjnego ilościowa * Średnia odpowiedzi na skali OFS Skala OFS (Swim

i inni, 1995) 2 Poziom seksizmu

współczesnego ilościowa Średnia odpowiedzi na skali MS Skala MS (Swim i inni, 1995) 2a Zaprzeczanie istnieniu

dyskryminacji płciowej ilościowa Średnia odpowiedzi dla czynnika MS Zaprzeczanie

ilościowa Średnia odpowiedzi na skali ASI Skala ASI (Glick, Fiske, 1996) 3a Seksizm wrogi wobec kobiet ilościowa Średnia odpowiedzi dla czynnika

ASI-HS

Skala ASI (Glick, Fiske, 1996) 3b Seksizm życzliwy wobec kobiet ilościowa Średnia odpowiedzi dla czynnika

ASI-BS

Skala ASI (Glick, Fiske, 1996) 3ba Opiekuńczy paternalizm ilościowa Średnia odpowiedzi dla czynnika

ASI-BS paternalizm

Skala ASI (Glick, Fiske, 1996) 3bb Uzupełniające się

zróżnicowanie płciowe ilościowa Średnia odpowiedzi dla czynnika ASI-BS uzupełniające

Skala ASI (Glick, Fiske, 1996) 3bc Heteroseksualna bliskość ilościowa Średnia odpowiedzi dla czynnika

ASI-BS bliskość

Skala ASI (Glick, Fiske, 1996) 4 Seksizm ambiwalentny wobec

mężczyzn ilościowa Średnia odpowiedzi na skali AMI Skala AMI (Glick, Fiske, 1999) 4a Seksizm wrogi wobec mężczyzn ilościowa Średnia odpowiedzi dla czynnika

AMI-HM

płciowe ilościowa Średnia odpowiedzi dla

podczynnika AMI-HM kompensujące

Skala AMI (Glick, Fiske, 1999) 4ac Heteroseksualna wrogość ilościowa Średnia odpowiedzi dla

podczynnika AMI-HM wrogość

Skala AMI (Glick, Fiske, 1999) 4b Seksizm życzliwy wobec

mężczyzn ilościowa Średnia odpowiedzi dla czynnika

AMI-BM

Skala AMI (Glick, Fiske, 1999) Rysunek II.8. Zmienne zależne, zmienne niezależne i zmienne niezależne zakłócające dla ogólnego modelu badań własnych oraz dla pierwszego, czwartego i szóstego pytania badawczego

l.p. Zmienne, w tym zmienne będące czynnikami danej skali

Rodzaj zmiennej

Wskaźniki zmiennej Narzędzie pomiaru

4ba Maternalizm ilościowa Średnia odpowiedzi dla

podczynnika AMI-BM maternalizm

Skala AMI (Glick, Fiske, 1999)

4bb Dopełniające się zróżnicowanie

płciowe ilościowa Średnia odpowiedzi dla

podczynnika AMI-BM

6a Intymność ilościowa Średnia odpowiedzi dla KDM-2

Intymność w narzędziu KDM-2

Skala KDM-2 (Plopa, Rostowski, 2005) 6b Samorealizacja ilościowa Średnia odpowiedzi dla KDM-2

Samorealizacja w narzędziu KDM-2

Skala KDM-2 (Plopa, Rostowski, 2005) 6c Podobieństwo ilościowa Średnia odpowiedzi dla KDM-2

Podobieństwo w narzędziu KDM-2

Skala KDM-2 (Plopa, Rostowski, 2005) 6d Rozczarowanie ilościowa Średnia odpowiedzi dla KDM-2

Rozczarowanie w narzędziu

7a Zgodność ilościowa Średnia odpowiedzi dla DAS

Zgodność w narzędziu DAS

Skala DAS (Spanier, adaptacja: Cieślak, 1989)

7b Spójność ilościowa Średnia odpowiedzi dla DAS

Spójność w narzędziu DAS

Skala DAS (Spanier, adaptacja: Cieślak, 1989)

7c Satysfakcja małżeńska ilościowa Średnia odpowiedzi dla DAS Satysfakcja w narzędziu DAS

l.p. Zmienne, w tym zmienne

9 Styl przywiązania małżonków porządkowa Styl wyliczany na podstawie konfiguracji wyników dla trzech czynników BFPE

Skala BFPE (Höger, Buschkämper, 2002)

9a Lęk przed odrzuceniem ilościowa Średnia odpowiedzi dla BFPE Lęk

Skala BFPE (Höger, Buschkämper, 2002) 9b Otwartość w małżeństwie ilościowa Średnia odpowiedzi dla BFPE

Otwartość

Skala BFPE (Höger, Buschkämper, 2002) 9c Potrzeba bycia otoczonym

opieką ilościowa Średnia odpowiedzi dla BFPE

Opieką

Skala BFPE (Höger, Buschkämper, 2002)

10 Samoocena ilościowa Średnia odpowiedzi dla SES Skala Samooceny

SES (Rosenberg;

adaptacja:

Dzwonkowska i inni, 2008)

11 Uogólnione poczucie własnej

skuteczności ilościowa Średnia odpowiedzi dla GSES Skala GSES (Schwarzer,

12a Psychologiczna kobiecość ilościowa Średnia odpowiedzi dla IPP Kobiecość w narzędziu IPP

Skala IPP

(Kuczyńska, 1992) 12b Psychologiczna męskość ilościowa Średnia odpowiedzi dla IPP

Męskość w narzędziu IPP

l.p. Zmienne, w tym zmienne będące czynnikami danej skali

Rodzaj zmiennej

Wskaźniki zmiennej Narzędzie pomiaru 14 Poczucie szczęścia ilościowa Średnia odpowiedzi w SHS Skala SHS

(Lyubomirsky, 2008;

tłumaczenie: Kurzeja, 2011c)

15 Orientacja na dominację

społeczną ilościowa Średnia odpowiedzi w SDO6 Skala SDO6

(Sidanius i Pratto, 1999; adaptacja:

Kurzeja, Mandal, 2009b)

15a Dominacja ilościowa Średnia odpowiedzi dla czynnika SDO Dominacja

15b Egalitaryzm ilościowa Średnia odpowiedzi dla czynnika SDO Egalitaryzm

16 Staż małżeński ilościowa Odpowiedź na pytanie w ankiecie Własna ankieta 17 Długość narzeczeństwa ilościowa Odpowiedź na pytanie w ankiecie Własna ankieta 18 Jakość pożycia seksualnego ilościowa,

porządkowa

19 Liczba dzieci ilościowa Odpowiedź na pytanie w ankiecie Własna ankieta 20 Sytuacja finansowa oceniana

subiektywnie

porządkowa Odpowiedź na pytanie w ankiecie Własna ankieta

21 Władza finansowa porządkowa Odpowiedź na pytanie w ankiecie Własna ankieta 22 Relacje z: a) teściem, b)

teściową, c) matką, d) ojcem porządkowa Odpowiedzi na pytania w ankiecie, kolejno o obecne relacje z teściem, teściową, matką i ojcem

Własna ankieta

23 Wiek osoby badanej ilościowa Odpowiedzi na pytania w ankiecie

Własna ankieta

24 Wykształcenie osoby badanej porządkowa Odpowiedzi na pytania w ankiecie

porządkowa Odpowiedź na skali typu Likerta w Explicite IAT jako „Jakość związku małżeńskiego”, rozróżnienie w nazewnictwie wprowadzano jedynie w celu ułatwienia odwoływania się do wyników z dwóch różnych narzędzi, mierzących ten sam konstrukt – tj. subiektywnie ocenianą przez małżonków jakość ich związku małżeńskiego,

b – faktyczna ilość zmiennych w badaniu jest dużo wyższa niż wartość „26” podana w powyższej tabeli, ponieważ w tabeli niektóre zmienne są zgrupowane, np. relacje z … teściem, teściową, itd. zapisano jako jedna zmienna (z podpunktami: a, b, itd.), a tak naprawdę są to cztery zmienne; podobnie jako podpunkty (a, b, c, itd.) zapisywano czynniki i podczynniki różnych skal (np. ASI, AMI, KDM-2, Mini-Cope, itd.), które de facto są zmiennymi,

*) – zmienne mierzone na skali typu Likerta opisano w tabeli jako zmienne ilościowe; jednocześnie najczęściej były one analizowane z wykorzystaniem testów nieparametrycznych, operujących rangami (np. rho Spearmana), które dopuszczają także zmienne na skali porządkowej

Źródło: opracowanie własne