AKADEMIA MORSKA W SZCZECINIE
ZESZYTY NAUKOWE
NR 10(82)
EXPLO-SHIP 2006
REDAKCJA NACZELNA
Redaktor naczelny
prof. dr hab. inż. Bernard Wiśniewski
Komitet Naukowy
prof. dr hab. inż. Bernard Wiśniewski dr hab. inż. Zbigniew Matuszak, prof. AM
Komitet Wydawnictw Dydaktycznych
dr inż. kpt. ż.w. Jerzy Hajduk, prof. AM dr hab. inż. Ruta Leśmian-Kordas, prof. AM
dr hab. inż. Jerzy Listewnik, prof. AM
REDAKTOR NAUKOWY
dr hab. inż. Piotr Bielawski, prof. AM
Copyright by Akademia Morska, Szczecin 2006
3 KOMITET HONOROWY KONFERENCJI
prof. dr hab. inż. Andrzej Balcerski, Politechnika Gdańska
prof. dr hab. inż. Bronisław Barchański, Akademia Górniczo-Hutnicza prof. dr hab. inż. Andrzej Chudzikiewicz, Politechnika Warszawska prof. dr kpt.ż.w. Daniel Duda, Akademia Marynarki Wojennej w Gdyni prof. dr hab. inż. Włodzimierz Kiernożycki, Politechnika Szczecińska prof. dr hab. inż. Lech Kobyliński, Politechnika Gdańska członek PAN prof. dr hab. inż. Józef Lisowski, Akademia Morska w Gdyni
prof. dr hab. inż. Bolesław Mazurkiewicz, Akademia Morska w Szczecinie prof. dr hab. inż. Zbigniew Smalko, Politechnika Warszawska
prof. dr hab. inż. Andriej Stiepanov, KGTU Sankt Petersburg
prof. dr inż. Józef Urbański, Akademia Marynarki Wojennej w Gdyni prof. dr kpt.ż.w. Aleksander Walczak, Akademia Morska w Szczecinie prof. dr hab. inż. Bolesław Wojciechowicz, Politechnika Poznańska prof. dr hab. inż. Maciej Zarzycki, Politechnika Śląska
RADA NAUKOWA KONFERENCJI
prof. dr hab. inż. Bernard Wiśniewski
Akademia Morska w Szczecinie – przewodniczący dr hab. inż. Piotr Bielawski, prof. nadzw.,
Akademia Morska w Szczecinie – wiceprzewodniczący dr hab. inż. Zbigniew Pietrzykowski, prof. nadzw.,
Akademia Morska w Szczecinie – sekretarz naukowy prof. dr hab. inż. Aleksiej Aleksiejev, SZTU Sankt Petersburg dr hab. inż. Andrzej Adamkiewicz, prof. nadzw.,
Akademia Morska w Szczecinie
dr hab. inż. Cezary Behrendt, prof. nadzw., Akademia Morska w Szczecinie prof. dr hab. inż. Stefan Berczyński, Politechnika Szczecińska
dr hab. inż. Ryszard Buczkowski, prof. nadzw., Akademia Morska w Szczecinie
dr hab. inż. kpt.ż.w. Zbigniew Burciu, prof. nadzw., Akademia Morska w Gdyni
dr hab. inż. Wiesław Galor, prof. nadzw., Akademia Morska w Szczecinie prof. dr hab. inż. Jerzy Girtler, Politechnika Gdańska
dr hab. inż. Janusz Grabian, prof. nadzw., Akademia Morska w Szczecinie prof. dr hab. inż. dr n. h. Jan Gronowicz, Akademia Morska w Szczecinie prof. dr hab. inż. kpt.ż.w. Stanisław Gucma, Akademia Morska w Szczecinie prof. dr hab. inż. Mieczysław Hann, Politechnika Szczecińska
dr inż. kpt.ż.w. Jerzy Hajduk, prof. nadzw., Akademia Morska w Szczecinie dr hab. inż. Michał Holec, prof. nadzw., Akademia Morska w Gdyni
dr hab. inż. Jacek Januszewski, prof. nadzw., Akademia Morska w Gdyni prof. dr kpt.ż.w. Mirosław Jurdziński, Akademia Morska w Gdyni prof. dr hab. inż. Oleh Klyus, Akademia Morska w Szczecinie
dr Zdzisław Kopacz, prof. nadzw., Akademia Marynarki Wojennej w Gdyni dr hab. inż. kmdr Zbigniew Korczewski, prof. nadzw.,
Akademia Marynarki Wojennej w Gdyni
prof. dr hab. Yury Kravtsov, Akademia Morska w Szczecinie
dr hab. inż. Jerzy Listewnik, prof. nadzw., Akademia Morska w Szczecinie prof. dr hab. inż. kpt.ż.w. Evgeniy Lushnikov, Akademia Morska w Szczecinie dr hab. inż. Marek Malarski, prof. nadzw., Politechnika Warszawska
dr hab. inż. Zbigniew Matuszak, prof. nadzw., Akademia Morska w Szczecinie doc. dr inż. Anatoly Motorny, KGTU Kalliningrad
prof. dr hab. inż. Leszek Piaseczny, Akademia Marynarki Wojennej w Gdyni doc. dr inż. Vladimir Pukhov, KGTU Kalliningrad
prof. dr hab. inż. Józef Sanecki, Akademia Morska w Szczecinie prof. dr hab. inż. Andrzej Stateczny, Akademia Morska w Szczecinie prof. dr hab. inż. Tadeusz Szelangiewicz, Politechnika Szczecińska
dr hab. inż. Roman Śmierzchalski, prof. nadzw., Akademia Morska w Gdyni prof. dr hab. inż. Wojciech Wawrzyński, Politechnika Warszawska
dr inż. kpt.ż.w. Ryszard Wawruch, prof. nadzw., Akademia Morska w Gdyni dr hab. inż. kpt.ż.w. Adam Weintrit, prof. nadzw., Akademia Morska w Gdyni dr hab. kpt.ż.w. Adam Wolski, prof. nadzw., Akademia Morska w Szczecinie prof. dr hab. inż. Mieczysław Wysiecki, Politechnika Szczecińska
5
Spis treści
Contents
1. Karol Franciszek AbramekZmiana stopnia sprężania i jej wpływ na właściwości rozruchowe sil-ników z zapłonem samoczynnym
Change of the Compression Ratio and its Effect on the Start-up
Prop-erties of Compression-Ignition Engines ... 11 2. Andrzej Adamkiewicz, Franciszek Tomaszewski
Przedłużanie okresu eksploatacji okrętowych turbin gazowych w oparciu o modele predykcyjne
Extension of Marine Gas Turbine Engine Operation Time Based on
Predictive Models ... 21 3. Cezary Behrendt
Problemy wyznaczania i wykorzystania zasobów ciepła odpadowego w okrętowych układach energetycznych
Problems of the Determination and Utilization of Waste Heat
Reserves in Marine Power Systems ... 31 4. Artur Bejger
Możliwość diagnozowania układu wtryskowego silnika okrętowego na podstawie zachodzących w nim procesów
Possibilities of Diagnosing the Processes in the Injection System
of a Marine Diesel Engine ... 41 5. Stefan Berczyński, Zenon Grządziel, Szymon Rukowicz
Analiza porównawcza naprężeń kontaktowych w zazębieniu przekład-ni zębatej napędu wału rozrządu silprzekład-nika Sulzer RTA48T-B
A Comparative Analysis of Contact Stresses in the Toothed Gear
Mesh of Camshaft Drive of a Sulzer RTA48T-B Engine ... 51 6. Stefan Berczyński, Jacek Kaczmarek, Grzegorz Nicewicz,
Zbigniew Idzi
Estymacja parametrów fizycznego falowego modelu wibroizolatorów gumowych
The Estimation of Parameters of Physical Wave Model of Rubber
7. Piotr Bielawski
Wartości graniczne w obsługiwaniu urządzeń okrętowych
Boundary Values in Marine Machinery Maintenance ... 71 8. Arkadiusz Boczkowski
Detekcja typowych uszkodzeń skrzyń przekładniowych metodami wibroakustycznymi
The Detection of the Typical Failures of Gearboxes by Vibroacoustic
Methods ... 83 9. Monika Bortnowska
Wyznaczenie mocy systemu sterowania ruchem dla statku wydobywczego
The Determination of Power Output of the Tracking Control System of a Mining Ship ... 97 10. Jerzy Brzózka
Problemy doboru dynamiki modelu w układzie regulacji typu MFC
The Choice of Model Dynamics in the Model Following Control
(MFC) Loop ... 107
11. Евгений Бураковский, Владимир Прохнич, Валерий Сутырин
Комплексный подход к исследованию прочности конструкции плавучей полупогружной буровой установки
Complex Analysis of the Strength of Semi-Submersible Drilling
Platform Structures ... 117
12. Tomasz Burnos
Diagnozowanie przekładni okrętowych sterów strumieniowych
The Condition Monitoring of Tunnel Thruster Gearbox ... 129
13. Wojciech Chądzyński
Trendy rozwoju układów napędowych gazowców LNG
Developments of Propulsion Systems of LNG Carriers ... 139
14. Jarosław Chmiel, Kazimierz Górnicki
Problemy zużycia w eksploatacji elewatorów portowych
Wear Phenomena in Port Grain Silos Operation ... 151
15. Leszek Chybowski, Zbigniew Matuszak
Probabilistic Analysis of Marine Binary Technical Systems Represented by Boolean Models
Analiza probabilistyczna morskich dwustanowych systemów
7 16. Leszek Chybowski, Zbigniew Matuszak
Wybrane sposoby określania liczności próby
Selected Methods of Sample Size Determination ... 173
17. Mariusz Giernalczyk, Zygmunt Górski
Metoda określania zapotrzebowania energii do napędu statku, energii elektrycznej i wydajności kotłów dla nowoczesnych zbiornikowców do przewozu ropy naftowej i jej produktów przy wykorzystaniu metod statystycznych
A Statistics-based Method for the Determination of Energy Demand for Main Propulsion, Electric Power Production and Boiler
Capaci-ties for Modern Crude Oil and Products Tankers ... 183
18. Jerzy Girtler
Probabilistyczna metoda określenia masy substancji szkodliwych emitowanych przez silnik o zapłonie samoczynnym podczas jego rozruchu
Probabilistic Method of the Determination of Harmful Substance
Mass Emitted by a Diesel Engine During Its Starting ... 193
19. Zofia Jóźwiak
Niezawodność portowych urządzeń przeładunkowych w aspekcie bez-pieczeństwa środowiska pracy
The Reliability of Port Cargo-Handling Facilities in View of Working Environment Safety ... 205
20. Jacek Kaczmarek, Grzegorz Nicewicz Analiza wrażliwości parametrycznej
reologicznego oraz fizycznego falowego modelu wibroizolatorów elastomerowych
The Analysis of Parametric Sensitivity of Rheological and Physical Wave Models of Elastomer Vibration Mounts for Vibration Isolation
Systems ... 215
21. Азад Абул Калам, Павел Краузе, Анатолий Моторный Анализ потенциальных возможностей применения
утилизационных турбогенераторов
Analysis of Potential Applications of Waste Heat Recovery
Turbo-Generators ... 227
22. Валерий Канталинский
О модернизации тепловых схем районных тепловых станций
Some About Heat Schemes Modernization For Region Heat Power
23. Grzegorz Kidacki, Paweł Krause, Przemysław Rajewski Techniczno-eksploatacyjne aspekty redukcji emisji SOx na statkach
Operational Problems of Exhaust Gas Desulphurization on Ships ... 247
24. Олег Клюс
Термохимическая подготовка топлива в системах топливоподачи дизелей
Thermal-Chemical Treatment of Fuel in Fuel Injection Systems
of Diesel Engines ... 259
25. Adam Komorowski
Analiza strat ciśnieniowych w kanałach pompy MP-05
Analysis of Pressure Losses in MP-05 Pump Spaces ... 267
26. Janusz Kotowicz, Tadeusz Chmielniak
Badania wpływu struktury elektrowni gazowo-parowych na charakte-rystyki sprawności
The Influence of the Structure of a Gas-And-Steam Power Station
on the Characteristics of Efficiency ... 273
27. Paweł Krasowski
Zmiana ciśnienia w poprzecznym łożysku ślizgowym przy laminarnym niestacjonarnym smarowaniu
Variation of Pressure in a Slide Journal Bearing with Laminar
Unsteady Lubrication ... 287
28. Bazyli Krupicz
Rola współczynnika restytucji prędkości twardych cząstek w procesie erozyjnym wentylatorów
The Role of the Coefficient of Speed Restitution of Hard Particles
in the Process of Fan Erosion ... 299
29. Jan Krupowies
Analiza zmian właściwości użytkowych olejów smarowych firmy BP w czasie ich eksploatacji
An Analysis of Operational Qualities of BP Lubricating Oils ... 309
30. Jan Monieta, Patryk Towiański
Badania zdarzeń niepożądanych systemów antropotechnicznych siłowni okrętowych
Investigations of Undesirable Events of Anthropotechnical Systems
of Marine Power Plants ... 319
31. Krzysztof Nozdrzykowski
Analiza błędów graficznej interpretacji zarysów okrągłości
9 32. Владимир Пухов
О технологических методах повышения надежности распылителей судовых дизелей
Technological Methods of Increasing the Reliability of Ship’s Diesel
Engine Atomizers ... 339
33. Jan Rosłanowski
Określenie zużycia paliwa przez silnik napędowy statku za pomocą analizy wymiarowej
Determination of Ship Main Engine Fuel Consumption by Means
of Dimensional Analysis ... 345
34. Andrzej Stefanowski
Koncepcje sterowania elektrohydrauliczną maszyną sterową statku z pompą o stałej wydajności zwiększającego dokładność statyczną układu
The Ideas Sering Egine Cntrol with Hdraulic Pmp of Cnstant Dlivery Ehancing Seady Acuracy ... 355
35. Jerzy Szcześniak, Jerzy Brzózka
Rozproszone systemy automatyzacji na statkach
Distributed Ship Control Systems ... 369
36. Roman Śmierzchalski
Zagadnienia automatyzacji systemu elektroenergetycznego statku
Problems of the Automation of Ship Electric Power Plant ... 381
37. А. Г. Валишин
Использование метода линейных механических цепей для моделирования вибрационных характеристик цилиндровых втулок судовых дизелей
Application of the Linear Mechanical Chains Method
for the Modeling of Vibration Characteristics of Cylinder Liners
in Ship's Diesel Engines ... 391
38. А. Г. Валишин, А. П. Пимошенко
Разработка и исследование присадки нового типа
Redaktor
Anna Czapiewska
Korekta tekstów angielskich
Janusz Kłosiński
Redakcja techniczna
Irena Hajdasz
Szczecin 2006. Typografia i skład – Dział Wydawnictw Akademii Morskiej. Nakład 170 egz. Format B5. Ark. wyd. 31,4. Ark. druk. 25,5.