Sylabus AM3 2020 2021

(1)

Patomorfologia

Karta opisu przedmiotu

Informacje podstawowe

Jednostka organizacyjna Wydział Farmaceutyczny Kierunek studiów Analityka Medyczna Poziom kształcenia jednolite magisterskie Forma studiów stacjonarne Proﬁl studiów praktyczny Dyscypliny Nauki medyczne Cykl dydaktyczny 2019/20 Rok realizacji 2021/22 Języki wykładowe Polski Blok zajęciowy

obowiązkowy do zaliczenia w toku studiów

Obligatoryjność

obowiązkowy

Forma weryﬁkacji uzyskanych efektów uczenia się

egzamin

Grupa zajęć standardu

E. Naukowe aspekty medycyny laboratoryjnej

Koordynator przedmiotu

Dariusz Adamek, Jerzy Hankus

Prowadzący zajęcia Dariusz Adamek, Jerzy Hankus, Katarzyna Urbańczyk

Okres

Semestr 5

Forma weryﬁkacji uzyskanych efektów uczenia się

egzamin

Forma prowadzenia i godziny zajęć

wykład: 30, ćwiczenia: 30

Liczba

punktów ECTS

4.0

Cele kształcenia dla przedmiotu

C1

Poznanie budowy i funkcji komórek, tkanek, narządów i układów organizmu ludzkiego oraz współzależności ich budowy i funkcji w warunkach zdrowia i choroby. Nabycie umiejętności komunikacji w zespole zakładu

Patomorfologii a także umiejętności w zakresie technik mikroskopowych, histopatologicznych, zabezpieczania i opracowywania materiału tkankowego i cytologicznego, jak również interpretacji wyniku.

(2)

Efekty uczenia się dla przedmiotu

Kod Efekty w zakresie Kierunkowe efekty_{uczenia się} Metody weryﬁkacji Wiedzy – Student zna i rozumie:

W1 czynniki chorobotwórcze zewnętrzne i wewnętrzne,_{modyﬁkowalne i niemodyﬁkowalne} E.W2

obserwacja pracy studenta, ocena grupy, odpowiedź ustna, test, Egzamin

W2

patogenezę i symptomatologię chorób układów: sercowo-naczyniowego, moczowego, pokarmowego i ruchu, a także chorób metabolicznych,

endokrynnych, nowotworowych

i neurodegeneracyjnych oraz zaburzeń gospodarki wodnoelektrolitowej i kwasowo-zasadowej

E.W3

W3 procesy regeneracji oraz naprawy tkanek i narządów E.W4

W4 zasady i zastosowanie technik biologii molekularnejoraz technik cytogenetyki klasycznej i cytogenetyki

molekularnej E.W8

W5

tradycyjne metody diagnostyki cytologicznej, w tym techniki przygotowania i barwienia preparatów, a także automatyczne techniki fenotypowania oraz cytodiagnostyczne kryteria rozpoznawania

i różnicowania chorób

E.W9

W6 nazewnictwo patomorfologiczne E.W14

W7 metody diagnostyczne wykorzystywane_{w patomorfologii} E.W15

W8 mechanizmy rozwoju procesu zapalnego oraz technikiimmunologiczne pozwalające na ocenę przebiegu tego

procesu E.W16

W9

mechanizmy powstawania oraz możliwości diagnostyczne i terapeutyczne chorób autoimmunizacyjnych, reakcji nadwrażliwości, wrodzonych i nabytych niedoborów odporności

E.W19

W10 problematykę z zakresu immunologii nowotworów E.W20

W11 wskazania do poszerzenia diagnostyki laboratoryjnejw wybranych stanach chorobowych oraz zalecane testy specjalistyczne

E.W26

(3)

U1 wskazywać zależności pomiędzy nieprawidłowościami_{morfologicznymi a funkcjami} E.U1 obserwacja pracystudenta, odpowiedź ustna, Egzamin

U2

posługiwać się laboratoryjnymi technikami mikroskopowania oraz technikami

patomorfologicznymi, pozwalającymi na ocenę wykładników morfologicznych zjawisk chorobowych w preparatach komórek i tkanek pobranych za życia pacjenta albo pośmiertnie

E.U2

obserwacja pracy studenta, odpowiedź ustna

U3 rozpoznawać zmiany morfologiczne charakterystyczne_{dla określonej jednostki chorobowej} E.U3 obserwacja pracystudenta, odpowiedź ustna

U4 zinterpretować wyniki badań patomorfologicznych E.U4 obserwacja pracystudenta, odpowiedź ustna, Egzamin U5 dobierać i przeprowadzać badania laboratoryjneoparte na technikach immunochemicznych oraz

zinterpretować uzyskane wyniki E.U6

U6 przewidywać wpływ przebiegu choroby i postępowania_{terapeutycznego na wyniki badań laboratoryjnych} E.U11 obserwacja pracystudenta, odpowiedź ustna

U7 uzyskiwać wiarygodne wyniki laboratoryjnych badań_{cytologicznych oraz zinterpretować uzyskane wyniki} E.U14

U8 oceniać wartość diagnostyczną badań i ich_{przydatność w procesie diagnostycznym} E.U19

Kompetencji społecznych – Student jest gotów do:

K1 pracy w zespole, przyjmując w nim różne role,ustalając priorytety, dbając o bezpieczeństwo własne, współpracowników i otoczenia O.K2

obserwacja pracy studenta, ocena grupy, odpowiedź ustna

K2

wdrażania zasad koleżeństwa zawodowego i współpracy w zespole specjalistów, w tym z przedstawicielami innych zawodów medycznych, także w środowisku wielokulturowym

i wielonarodowościowym

O.K3 obserwacja pracystudenta, ocena grupy, odpowiedź ustna

K3 przestrzegania tajemnicy zawodowej i praw pacjenta O.K5

obserwacja pracy studenta, ocena grupy, odpowiedź ustna K4 korzystania z obiektywnych źródeł informacji O.K6

obserwacja pracy studenta, ocena grupy, odpowiedź ustna K5 formułowania wniosków z własnych pomiarów lub_obserwacji O.K7

obserwacja pracy studenta, ocena grupy, odpowiedź ustna K6 dostrzegania i rozpoznawania własnych ograniczeń,dokonywania samooceny deﬁcytów i potrzeb

edukacyjnych

O.K1 obserwacja pracystudenta, ocena grupy, odpowiedź ustna

(4)

Rodzaje zajęć studenta Średnia liczba godzin* przeznaczonych_{na zrealizowane rodzaje zajęć} wykład 30 ćwiczenia 30 przygotowanie do ćwiczeń 15 przygotowanie do zajęć 15 przygotowanie do egzaminu 30

Łączny nakład pracy studenta Liczba godzin₁₂₀

Liczba godzin kontaktowych Liczba godzin₆₀

Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze

praktycznym Liczba godzin30

* godzina (lekcyjna) oznacza 45 minut

Treści programowe

Lp. Treści programowe Efekty uczenia się dla_przedmiotu Formy prowadzenia_zajęć

1.

1. Patomorfologia zmian wstecznych. Adaptacja, uszkodzenie i śmierć komórki. Obrzmienie,

zwyrodnienie wodniczkowe i stłuszczenie Martwice. Apoptoza . Zaniki.

W1, W6, W7, U3 wykład, ćwiczenia

2.

2.Patomorfologia zaburzeń krążenia. Obrzęk, przekrwienie, niedokrwienie, krążenie oboczne. Morfologiczne wykładniki wstrząsu. DIC. Krwotoki. Skazy krwotoczne. Czynniki warunkujące powstawanie zakrzepów. Zatory, zawały.

W2, W6, W7, U1, U4, K1,

K2, K3, K4, K5, K6 wykład, ćwiczenia

3.

3. Choroby serca i naczyń. Miażdżyca. Zaburzenia przemiany mineralnej białkowej i barwnikowej. Pylice. Zaburzenia rogowacenia Choroby metaboliczne (cukrzyca, dna moczanowa). Choroby ze spichrzania. Amyloidoza.

W2, W6, W7, U1, U2, U3, U4, K1, K2, K3, K4, K5,

K6 wykład, ćwiczenia

4. 4. Patomorfologia zapaleń. Charakterystyka procesuzapalnego. Sekwencja zmian w zapaleniu. Podziały zapaleń. Zapalenia nieswoiste. Odnowa.

W6, W7, W8, U1, U2, U3, U4, K1, K2, K3, K4, K5,

K6 wykład, ćwiczenia 5. 5. Zapalenia swoiste. W3, W7, W8, U1, U2, U3,U4, K1, K2, K3, K4, K5,

K6 wykład, ćwiczenia

6.

6. Choroby z autoagresji.

Cytologia (rodzaje materiału, pobieranie,

przeprowadzanie, barwienia cytologiczne, cytospin, BAL).

W11, W6, W7, W8, W9, U2, U7, U8, K1, K2, K3,

K4, K5, K6 wykład, ćwiczenia

7. 7. Epidemiologia nowotworów. Karcinogeny imechanizmy karcinogenezy. Ogólna charakterystyka procesu nowotworowego.

W10, W11, W6, U1, U2, U3, U4, K1, K2, K3, K4,

(5)

8. 8. Nowotwory nabłonkowe. W6, W7, U1, U2, U3, U4,U5, U6, U7, U8, K1, K2,

K3, K4, K5, K6 wykład, ćwiczenia 9. 9. Nowotwory nienabłonkowe cz.I. W6, W7, U1, U2, U3, U4,U5, U6, U7, U8, K1, K2,

K3, K4, K5, K6 wykład, ćwiczenia 10. 10. Nowotwory nienabłonkowe cz.II. W6, W7, U1, U2, U3, U4,U5, U6, U7, U8, K1, K2,

K3, K4, K5, K6 wykład, ćwiczenia 11. 11. Mikroskopia elektronowa._{Cytologia onkologiczna.} W6, U1, U2, U3, U4, U5,U6, U7, U8, K1, K2, K3,

K4, K5, K6 wykład, ćwiczenia 12. 12. Patologia molekularna. W4, U1, U2, U3, U4, U5,U6, U7, U8, K1, K2, K3,

K4, K5, K6 wykład, ćwiczenia 13. 13. Immunohistochemia. W10, W11, W6, W7, U2,U4, U5, K1, K2, K3, K4,

K5, K6 wykład, ćwiczenia 14. 14. Histochemia. W5, W6, W7, U1, U2, U3,U4, U5, U6, U7, U8, K1,

K2, K3, K4, K5, K6 wykład, ćwiczenia 15. 15. Specyﬁka badań neuropatologicznych. W6, W7, U1, U2, U3, U4,U5, U6, U7, U8, K1, K2,

K3, K4, K5, K6 wykład, ćwiczenia

Informacje rozszerzone

Metody nauczania:

Analiza przypadków, Ćwiczenia, Ćwiczenia laboratoryjne, Demonstracja, Dyskusja, Pokaz, Wycieczka, Wykład, Wykład z prezentacją multimedialną, Zajęcia praktyczne

Rodzaj zajęć Formy zaliczenia Warunki zaliczenia przedmiotu

wykład ocena grupy, odpowiedź ustna,_{test, Egzamin} Warunki zaliczenia kursu i dopuszczenia do egzaminu: –obecność na zajęciach – dopuszczalna 1 nieobecność na wykładach.

ćwiczenia obserwacja pracy studenta, ocenagrupy, odpowiedź ustna, test, Egzamin

Warunki zaliczenia kursu i dopuszczenia do egzaminu: – obecność na zajęciach – dopuszczalna 1 nieobecność na ćwiczeniach; – uzyskanie pozytywnej oceny asystenta na podstawie przygotowania do ćwiczeń w oparciu o podaną literaturę, wiadomości z wykładów i ćwiczeń oraz na podstawie aktywności na zajęciach.

Dodatkowy opis

Egzamin

Studenci, którzy nie spełnią powyższych warunków (Patrz Warunki zaliczenia przedmiotu: "Warunki zaliczenia kursu i dopuszczenia do egzaminu" tj. zaliczenie wykładów i ćwiczeń) mogą zostać dopuszczeni do I terminu egzaminu po zdaniu dodatkowego kolokwium poprawkowego – po zakończeniu zajęć.

Niezdanie kolokwium poprawkowego powoduje utratę pierwszego terminu egzaminu oraz konieczność zdawania kolokwium zaliczeniowego (początek września).

Studenci, którzy uzyskają pozytywny wynik kolokwium zaliczeniowego przystąpią do egzaminu w II terminie. Niezdanie kolokwium zaliczeniowego oznacza brak zaliczenia kursu patologii.

(6)

Literatura

Obowiązkowa

Stachury i Domagały Patologia – znaczy słowo o chorobie (red. Domagała) PAU 2016 1.

Dodatkowa

Literatura uzupełniająca dla zainteresowanych: Robbins Patologia, Urban & Partner 2015 1.

(7)

Standard kształcenia - efekty uczenia się

Kod Treść

E.U1 wskazywać zależności pomiędzy nieprawidłowościami morfologicznymi a funkcjami E.U2

posługiwać się laboratoryjnymi technikami mikroskopowania oraz technikami patomorfologicznymi,

pozwalającymi na ocenę wykładników morfologicznych zjawisk chorobowych w preparatach komórek i tkanek pobranych za życia pacjenta albo pośmiertnie

E.U3 rozpoznawać zmiany morfologiczne charakterystyczne dla określonej jednostki chorobowej E.U4 zinterpretować wyniki badań patomorfologicznych

E.U6 dobierać i przeprowadzać badania laboratoryjne oparte na technikach immunochemicznych oraz zinterpretować_{uzyskane wyniki} E.U11 przewidywać wpływ przebiegu choroby i postępowania terapeutycznego na wyniki badań laboratoryjnych E.U14 uzyskiwać wiarygodne wyniki laboratoryjnych badań cytologicznych oraz zinterpretować uzyskane wyniki E.U19 oceniać wartość diagnostyczną badań i ich przydatność w procesie diagnostycznym

E.W2 czynniki chorobotwórcze zewnętrzne i wewnętrzne, modyﬁkowalne i niemodyﬁkowalne

E.W3 patogenezę i symptomatologię chorób układów: sercowo-naczyniowego, moczowego, pokarmowego i ruchu, atakże chorób metabolicznych, endokrynnych, nowotworowych i neurodegeneracyjnych oraz zaburzeń gospodarki wodnoelektrolitowej i kwasowo-zasadowej

E.W4 procesy regeneracji oraz naprawy tkanek i narządów

E.W8 zasady i zastosowanie technik biologii molekularnej oraz technik cytogenetyki klasycznej i cytogenetyki_molekularnej E.W9 tradycyjne metody diagnostyki cytologicznej, w tym techniki przygotowania i barwienia preparatów, a także_{automatyczne techniki fenotypowania oraz cytodiagnostyczne kryteria rozpoznawania i różnicowania chorób} E.W14 nazewnictwo patomorfologiczne

E.W15 metody diagnostyczne wykorzystywane w patomorfologii

E.W16 mechanizmy rozwoju procesu zapalnego oraz techniki immunologiczne pozwalające na ocenę przebiegu tego_procesu E.W19 mechanizmy powstawania oraz możliwości diagnostyczne i terapeutyczne chorób autoimmunizacyjnych, reakcji_{nadwrażliwości, wrodzonych i nabytych niedoborów odporności} E.W20 problematykę z zakresu immunologii nowotworów

E.W26 wskazania do poszerzenia diagnostyki laboratoryjnej w wybranych stanach chorobowych oraz zalecane testy_{specjalistyczne} O.K1 dostrzegania i rozpoznawania własnych ograniczeń, dokonywania samooceny deﬁcytów i potrzeb edukacyjnych O.K2 pracy w zespole, przyjmując w nim różne role, ustalając priorytety, dbając o bezpieczeństwo własne,_{współpracowników i otoczenia}

O.K3 wdrażania zasad koleżeństwa zawodowego i współpracy w zespole specjalistów, w tym z przedstawicielami innych_{zawodów medycznych, także w środowisku wielokulturowym i wielonarodowościowym} O.K5 przestrzegania tajemnicy zawodowej i praw pacjenta

O.K6 korzystania z obiektywnych źródeł informacji