AKADEMIA MORSKA W SZCZECINIE
ZESZYTY NAUKOWE
NR 11(83)
EXPLO-SHIP 2006
REDAKCJA NACZELNA
Redaktor naczelny
prof. dr hab. inż. Bernard Wiśniewski Komitet Naukowy
prof. dr hab. inż. Bernard Wiśniewski dr hab. inż. Zbigniew Matuszak, prof. AM
Komitet Wydawnictw Dydaktycznych dr inż. kpt. ż.w. Jerzy Hajduk, prof. AM dr hab. inż. Ruta Leśmian-Kordas, prof. AM
dr hab. inż. Jerzy Listewnik, prof. AM
REDAKTOR NAUKOWY
prof. dr hab. inż. Bernard Wiśniewski dr hab. inż. Zbigniew Pietrzykowski, prof. AM
Copyright by Akademia Morska, Szczecin 2006
KOMITET HONOROWY KONFERENCJI
prof. dr hab. inż. Andrzej Balcerski, Politechnika Gdańska
prof. dr hab. inż. Bronisław Barchański, Akademia Górniczo-Hutnicza prof. dr hab. inż. Andrzej Chudzikiewicz, Politechnika Warszawska prof. dr kpt.ż.w. Daniel Duda, Akademia Marynarki Wojennej w Gdyni prof. dr hab. inż. Andrzej Felski, Akademia Marynarki Wojennej w Gdyni prof. dr hab. inż. Włodzimierz Kiernożycki, Politechnika Szczecińska prof. dr hab. inż. Lech Kobyliński, Politechnika Gdańska członek PAN prof. dr hab. inż. Józef Lisowski, Akademia Morska w Gdyni
prof. dr hab. inż. Bolesław Mazurkiewicz, Akademia Morska w Szczecinie prof. dr hab. inż. Stanisław Oszczak,
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
prof. dr hab. inż. Zbigniew Smalko, Politechnika Warszawska prof. dr hab. inż. Andriej Stiepanov, GMA Sankt Petersburg
prof. dr inż. Józef Urbański, Akademia Marynarki Wojennej w Gdyni prof. dr kpt.ż.w. Aleksander Walczak, Akademia Morska w Szczecinie prof. dr hab. inż. Bolesław Wojciechowicz, Politechnika Poznańska prof. dr hab. inż. Maciej Zarzycki, Politechnika Śląska
RADA NAUKOWA KONFERENCJI
prof. dr hab. inż. Bernard Wiśniewski
Akademia Morska w Szczecinie – przewodniczący dr hab. inż. Piotr Bielawski, prof. nadzw.,
Akademia Morska w Szczecinie – wiceprzewodniczący dr hab. inż. Zbigniew Pietrzykowski, prof. nadzw.,
Akademia Morska w Szczecinie – sekretarz naukowy prof. dr hab. inż. Aleksiej Aleksiejev, SZTU Sankt Petersburg dr hab. inż. Andrzej Adamkiewicz, prof. nadzw.,
Akademia Morska w Szczecinie
dr hab. inż. Cezary Behrendt, prof. nadzw., Akademia Morska w Szczecinie prof. dr hab. inż. Stefan Berczyński, Politechnika Szczecińska
dr hab. inż. Ryszard Buczkowski, prof. nadzw., Akademia Morska w Szczecinie
dr hab. inż. kpt.ż.w. Zbigniew Burciu, prof. nadzw., Akademia Morska w Gdyni
prof. dr hab. inż. Krzysztof Chwesiuk, Akademia Morska w Szczecinie dr hab. inż. Wiesław Galor, prof. nadzw., Akademia Morska w Szczecinie prof. dr hab. inż. Jerzy Girtler, Politechnika Gdańska
dr hab. inż. Janusz Grabian, prof. nadzw., Akademia Morska w Szczecinie prof. dr hab. inż. dr n. h. Jan Gronowicz, Akademia Morska w Szczecinie prof. dr hab. inż. kpt.ż.w. Stanisław Gucma, Akademia Morska w Szczecinie prof. dr hab. inż. Mieczysław Hann, Politechnika Szczecińska
dr inż. kpt.ż.w. Jerzy Hajduk, prof. nadzw., Akademia Morska w Szczecinie dr hab. inż. Michał Holec, prof. nadzw., Akademia Morska w Gdyni
dr hab. inż. Jacek Januszewski, prof. nadzw., Akademia Morska w Gdyni prof. dr kpt.ż.w. Mirosław Jurdziński, Akademia Morska w Gdyni prof. dr hab. inż. Oleh Klyus, Akademia Morska w Szczecinie
dr Zdzisław Kopacz, prof. nadzw., Akademia Marynarki Wojennej w Gdyni dr hab. inż. kmdr Zbigniew Korczewski, prof. nadzw.,
Akademia Marynarki Wojennej w Gdyni
prof. dr hab. Yury Kravtsov, Akademia Morska w Szczecinie
dr hab. inż. Jerzy Listewnik, prof. nadzw., Akademia Morska w Szczecinie prof. dr hab. inż. kpt.ż.w. Evgeniy Lushnikov, Akademia Morska w Szczecinie dr hab. inż. Marek Malarski, prof. nadzw., Politechnika Warszawska
dr hab. inż. Zbigniew Matuszak, prof. nadzw., Akademia Morska w Szczecinie doc. dr inż. Anatoly Motorny, KGTU Kalliningrad
prof. dr hab. inż. Leszek Piaseczny, Akademia Marynarki Wojennej w Gdyni doc. dr inż. Vladimir Pukhov, KGTU Kalliningrad
prof. dr hab. inż. Józef Sanecki, Akademia Morska w Szczecinie prof. dr hab. inż. Andrzej Stateczny, Akademia Morska w Szczecinie prof. dr hab. inż. Tadeusz Szelangiewicz, Politechnika Szczecińska
dr hab. inż. Roman Śmierzchalski, prof. nadzw., Akademia Morska w Gdyni prof. dr hab. inż. Wojciech Wawrzyński, Politechnika Warszawska
dr inż. kpt.ż.w. Ryszard Wawruch, prof. nadzw., Akademia Morska w Gdyni dr hab. inż. kpt.ż.w. Adam Weintrit, prof. nadzw., Akademia Morska w Gdyni dr hab. kpt.ż.w. Adam Wolski, prof. nadzw., Akademia Morska w Szczecinie prof. dr hab. inż. Mieczysław Wysiecki, Politechnika Szczecińska
5
Spis treści
Contents
1. Teresa Abramowicz-Gerigk, Zbigniew Burciu
Wpływ czynników hydrometeorologicznych na bezpieczeństwo wejścia statku do portu
Influence of Environmental Factors on the Safety of Ship Approach
to a Harbour ... 11 2. Tomasz Abramowski, Wojciech Wilpiszewski
Wybrane problemy projektowania, budowy i eksploatacji ekranoplanu Selected Problems of Design, Construction and Operation
of Wing-in-ground Craft ... 19 3. Andrzej Burzyński
Analiza dokładności wskazań obiektów nawodnych
Accuracy Analysis of Sea Objects ... 29 4. Andrzej Drozd
Ship’s Fuzzy Speed Curve
Rozmyta charakterystyka prędkościowa statku ... 39 5. Daniel Duda, Tomasz Szubrycht
Rola kontroli i ochrony żeglugi w działaniach współczesnych sił morskich
The Role of the Navy in Controlling and Protecting the Shipping ... 51 6. Krzysztof Dziedzicki, Roman Śmierzchalski, Andrzej Łebkowski
Symulator ruchu statku morskiego
Moving Ship Simulator in the Sea Environment ... 59 7. Włodzimierz Filipowicz
Wybór trasy statku w warunkach rozmytych
Ship’s Routing in a Fuzzy Environment ... 73 8. Lucjan Gucma
Modele probabilistyczne do oceny bezpieczeństwa statków na akwenach ograniczonych oparte na splotach rozkładów jednostajnego i normalnego
Two Probabilistic Models of Ship Safety Assessment in Restricted
9. Maciej Gucma, Stanisław Gucma
Badania rzeczywiste prototypów pilotowych systemów nawigacyjnych zbudowanych w Akademii Morskiej w Szczecinie
The Results of Research into Prototypes of Pilot Navigation Systems Designed at the Maritime University of Szczecin ... 93 10. Jerzy Hajduk
Bezpieczeństwo żeglugi na akwenie Bałtyku Zachodniego
Safety of Navigation in the Western Baltic Sea Area ... 103 11. Wiesław Juszkiewicz
Weryfikacja dokładności planowania manewru próbnego w urządzeniach ARPA
The Verification of Anti-collision Trial Manoeuvre Accuracy
in ARPA Systems ... 113 12. Lech Kasyk
Funkcja wiodąca strumienia zgłoszeń statków na torze wodnym Szczecin – Świnoujście
The Leading Function of a Ship Reports Stream on the Szczecin
– Świnoujście Fairway ... 123 13. Janusz Kaup
Metodyka numerycznego wyznaczania współczynników oporu nadwodnej części statku
Guidelines for Numerical Calculations of Ship Aerodynamic
Forces ... 131 14. Lech Kobyliński
New Load Line Rules – Success or Failure?
Nowe prawidła o liniach ładunkowych – sukces czy porażka? ... 141 15. Zdzisław Kopacz, Wacław Morgaś, Józef Urbański
Metody oceny bezpieczeństwa morskiego
Methods of Maritime Safety Assessment ... 151 16. Dorota Łozowicka, Adam Łozowicki
Konstrukcja dróg ewakuacji na statku pasażerskim w aspekcie zapewnienia bezpieczeństwa życia na morzu
Evacuation Routes Designs on Passenger Ships in the Light
of the Improvement of the Safety at Sea ... 161 17. Евгений Лушников
Проблемы навигационной безопасности мореплавания в понятиях и критериях
7 18. Piotr Majzner, Wojciech Piszczek
Miary doboru przepustowości toru wodnego w aspekcie eksploatacyjnym
Measures of Choice of Fairway Traffic Capacity for Operational
Purposes ... 181 19. Marek Malarski
Bezpieczeństwo eksploatacji układu człowiek – złożone systemy transportowe
The Operational Safety of Man – Composed Transportation Systems ... 195 20. Wojciech Maleika
Problem efektu stykowego w kompresji danych opisujących kształt po-wierzchni dna morskiego
Boundary Effect in the Compression of Sea-Floor Surface
Compression ... 203 21. Piotr Medyna, Bernard Wiśniewski, Jarosław Chomski
Dynamiczne programowanie trasy statku z uwzględnieniem omijania cyklonów tropikalnych
Ocean Ship Routeing Using Dynamical Programming with Tropical Cy-clone Avoidance ... 211 22. Zbigniew Pietrzykowski
Bezpieczeństwo nawigacji na akwenie ograniczonym – domena rozmyta statków różnej wielkości
Safety of Navigation in a Restricted Area – the Fuzzy Domain
of Various Size Ships ... 223 23. Jędrzej Porada
Strefy zagrożenia w porcie
Danger Zones in the Port ... 233 24. Jacek Skorupski
Problemy wymiarowania bezpieczeństwa ruchu w transporcie
Some Problems of Dimensioning Traffic Safety in Transport ... 247 25. Leszek Smolarek
Ocena istotności zagrożeń dla pneumatycznych tratew ratunkowych
The Importance of Life Raft Hazards ... 257 26. Andrzej Stateczny, Magdalena Kozak
Budowa numerycznego modelu rzeźby terenu toru wodnego metodą opartą na przekrojach
The Construction of a Numerical Terrain Relief Model
27. Andrzej Stateczny, Andrzej Lisaj, Chafan Mohammad Fuzja danych nawigacyjnych w przestrzeni filtru Kalmana
Navigational Data Fusion in a Kalman Filter Space ... 279 28. Józef Suda
Dokładność satelitarnej lokalizacji pojazdów transportu publicznego
The Precision of Satellite Localization of Public Transport Vehicles .... 287 29. Tadeusz Szelangiewicz, Katarzyna Żelazny
Obliczenie oporu i prędkości statku w ramach prognozy długoterminowej
Calculations of Ship’s Resistance and Speed as Part of Long-Term
Forecast ... 297 30. Tadeusz Szelangiewicz, Katarzyna Żelazny
Wpływ linii żeglugowej i wielkości statku na średnią długoterminową prędkość
A Relation Between an Ocean Route and Ship Size and the Mean
Long-Term Ship Speed ... 307 31. Arkadiusz Tomczak
Stochastyczny model błędu pozycji GNSS
A Stochastic Model of GNSS Position Error ... 319 32. Waldemar Uchacz
Zagadnienie minimalizacji czasu wejścia statku na tor przy ogranicze-niach – algorytmy rozwiązań
A Problem of Minimum Waiting Time for a Vessel to Enter a Narrow
Fairway With Constraints – Solution Algorithms ... 331 33. Janusz Uriasz
Kształt i rozmiary stref bezpieczeństwa statku
Shape and Dimension of Ship’s Safety Zones ... 343 34. Aleksander Walczak
Proces rozwoju kompetencji zawodowych
The Process of Professional Competence Development ... 355 35. Andrzej Wieczorek
Zlecanie na zewnątrz i kontraktowanie serwisowe zadań obsługowo-naprawczych jako aspekt modelowania procesów eksploatacji środków technicznych
Outsourcing and Service Contracting of Maintenance Tasks as an Aspect of Modelling Maintenance Processes
9 36. Wojciech Wilpiszewski, Tomasz Abramowski
Wstępne analizy parametrów projektowych statków rzeka – morze z uwzględnieniem rejonu pływania
Preliminary Analyses of Selected Design Parameters of the River – Sea Vessel Considering the Navigation Region ... 375 37. Bernard Wiśniewski
Ograniczenia nawigacyjne i pogodowe żeglugi do portu Svea na Spitsbergenie
Navigational and Weather Restrictions for Navigation to the Port
of Svea at Spitsbergen ... 385 38. Paweł Zalewski, Jakub Montewka
Metody wymiarowania obszaru manewrowego statku oparte na badaniach rzeczywistych
Methods of Ship’s Path width Determination, Based on Real
Experiments ... 395 39. Paweł Zalewski, Jakub Montewka
Weryfikacja metody wyznaczania akwenu manewrowego statku opartej na pomiarach dalmierzem laserowym
Verification of the Method of Determining the Ship’s Swept Path Width Based on the Landborne Laser Rangefinder Measurements ... 405 40. Zenon Zwierzewicz, Piotr Borkowski
Synteza sterowania nieliniowych układów śledzenia przy braku znajomości dynamiki obiektu
Tracking System Nonlinear Control Synthesis Under a Lack
Redaktor Jadwiga Cieślik
Korekta tekstów angielskich Janusz Kłosiński
Redakcja techniczna Jadwiga Wędzińska
Szczecin 2006. Typografia i skład – Dział Wydawnictw Akademii Morskiej. Nakład 170 egz. Format B5. Ark. wyd. 32,8. Ark. druk. 26,6.