Forma: Forma Liczba godzin Semestr Rok studiów Punkty ECTS wykłady 30 / 12 VI / VI III M / III M ćwiczenia 30 / 12 VI / VI III M / III M 10

(1)

— —

1. Przedmiot: BADANIA MARKETINGOWE

2. Wymagania wstępne – zaliczone przedmioty: Statystyka, Ekonometria, Podstawy mar- ketingu

3. Typ studiów: dzienne / zaoczne 4. Forma:

Forma Liczba godzin Semestr Rok studiów Punkty ECTS wykłady 30 / 12 VI / VI III M / III M

ćwiczenia 30 / 12 VI / VI III M / III M 10 / – 5. Prowadzący: prof. dr hab. Marek Walesiak, dr Daria E. Jaremen, mgr Izabela Michal-

ska-Dudek

tel. 75 38 285, 75 38 310, 75 38 307 nr pokoju: 8, 217, 4 budynek: B, C, C 6. Program przedmiotu:

Podstawy badań marketingowych: chronologia badań marketingowych, rola badań marketingowych w procesie podejmowania decyzji marketingowych, istota i zakres ba- dań marketingowych, podstawy decyzji o przeprowadzeniu badań marketingowych, procedura badań marketingowych.

Organizacja badań marketingowych: podmioty badań marketingowych, badania marketingowe w strukturze organizacyjnej przedsiębiorstwa (sposoby organizacji badań marketingowych w przedsiębiorstwie, charakterystyka działu badań marketingowych w przedsiębiorstwie), agencje badań marketingowych i ich typy, zadania przedsiębiorstwa i agencji w badaniach marketingowych, konflikty między przedsiębiorstwem- zleceniodawcą a agencją-zleceniobiorcą badań.

System informacji marketingowej: pojęcie informacji i danych marketingowych, typy i cechy informacji marketingowych, istota systemu informacji marketingowej i jego elementy, funkcje systemu informacji marketingowej, korzyści z systemu informacji marketingowej, system informacji marketingowej a badania marketingowe.

Dane marketingowe – skale pomiarowe: rola skal pomiarowych w badaniach marketingowych, typy skal pomiarowych i ich charakterystyka (podstawowe własności skal pomiaru, reguły teorii pomiaru, metody i techniki dopuszczalne w odniesieniu do po- szczególnych skal pomiaru), pomiar postaw nabywców (skalowanie jednowymiarowe i wielowymiarowe, skale pomiaru postaw nabywców – skale podstawowe: nominalna, pozycyjna (rating scale), rangowa, stałych sum, zamiarów zakupu, porównywania pa- rami; skale specyficzne: semantyczna Osgooda, Stapela–Crespiego, Likerta), dopuszczalne działania na liczbach (zasady przekształcania skal pomiarowych, transformacja normalizacyjna i ujednolicanie zmiennych), pomiar podobieństwa obiektów z punktu widzenia skal pomiarowych, strategie postępowania w badaniach statystycznych w przypadku zmiennych mierzonych na różnych skalach.

Faza przygotowawcza badań marketingowych. Metody gromadzenia danych: projektowanie badań marketingowych (transformacja problemu decyzyjnego na problem badawczy, określenie zapotrzebowania informacyjnego, klasyfikacja źródeł danych i ich wybór), wykorzystanie źródeł wtórnych (sytuacje, w których wykorzystywane są dane ze źródeł wtórnych, rodzaje źródeł wtórnych, metody pozyskiwania danych ze

1

(2)

danych pierwotnych, wybór metody gromadzenia danych pierwotnych, błędy pomiarów sondażowych), obserwacja (pojęcie i cechy obserwacji, rodzaje (techniki) obserwacji, kryteria wyboru technik obserwacyjnych, schemat obserwacji i jego konstrukcja, sytuacje, w których można stosować obserwacje), wywiad (pojęcie wywiadu, klasyfikacja wywiadów, wybór rodzaju wywiadu, metody projekcyjne), metody ankietowe (pojęcie ankiety, klasyfikacja ankiet, wybór sposobu ankietowania, projektowanie kwestionariusza ankietowego, zasady konstrukcji kwestionariusza, rodzaje pytań, cechowanie kwestionariusza ankietowego, studia przypadków), inne metody pomiarów pośrednich i bezpośrednich (metoda delficka, badania panelowe, pomiary fizjologiczne, degustacje i oceny próbek), eksperyment (pojęcie i rodzaje eksperymentów, sytuacje, w których ko- nieczny jest eksperyment, rynki testowe).

Zasady doboru próby do badań marketingowych: metody doboru próby badawczej (metody losowania oparte o podejście probabilistyczne, nieprobabilistyczne metody losowania), określenie liczebności próby, czynniki determinujące wielkość próby.

Metody analizy danych marketingowych: jednowymiarowa i dwuwymiarowa analiza danych marketingowych (miary położenia; miary dyspersji, testy statystyczne, miary współzależności), wielowymiarowe metody analizy danych marketingowych (badanie zależności – analiza regresji wielorakiej; conjoint analysis; metoda detekcji interakcji, opis metody, charakterystyka zastosowań marketingowych; badanie współwystępowa- nia – analiza czynnikowa; metody klasyfikacji; skalowanie wielowymiarowe; metody porządkowania liniowego, opis metody, charakterystyka zastosowań marketingowych), czynniki decydujące o wyborze metod analizy danych.

Podstawowe obszary zastosowań metod analizy wielowymiarowej w badaniach marketingowych: segmentacja rynku (rys historyczny, fazy w strategicznych badaniach marketingowych, podstawowe pojęcia segmentacji rynku, kryteria segmentacji rynku, segmentacja a priori, post hoc i hybrydowa, klasyfikacja metod segmentacji rynku, ocena przydatności metod segmentacji rynku, przykłady segmentacji a priori i post hoc, wybór rynku docelowego, conjoint analysis w strategicznych badaniach marketingo- wych), badania związane z produktem (badania związane z kształtowaniem nowego produktu, identyfikacja rynków testowych, określanie pozycji produktu na rynku – po- zycjonowanie i repozycjonowanie produktu oraz rozpoznawanie luk na rynku, przykła- dy wykorzystania metod analizy wielowymiarowej w badaniach związanych z produktem), prognozowanie rynku (udziału w rynku, sprzedaży, cen), analiza popytu i rozpoznawanie związków konkurencyjnych, badania preferencji nabywców.

7. Metodyka zajęć: studium przypadków, indywidualne projekty, zestawy zadań do sa- modzielnego rozwiązania.

8. Cel dydaktyczny przedmiotu:

wiadomości: poznanie zasad, metodologii i praktycznych zastosowań badań marketin- gowych;

umiejętności: praktyczne przeprowadzanie badań marketingowych.

9. Literatura podstawowa:

[1] Walesiak M., Metody analizy danych marketingowych, PWN, Warszawa 1996.

(3)

[2] Mazurek-Łopacińska K. (red.), Badania marketingowe. Podstawowe metody i ob- szary zastosowań, Wyd. AE, Wrocław 1996, 1999.

[3] Duliniec E., Badania marketingowe w zarządzaniu przedsiębiorstwem, PWN, Warszawa 1994, 1999.

[4] Kaczmarczyk S., Badania marketingowe. Metody i techniki, PWE, Warszawa 1995, 1999, 2002.

[5] Walesiak M., Bąk A., Conjoint analysis w badaniach marketingowych, Wyd. AE, Wrocław 2000.

3

(4)

1. Przedmiot: DIAGNOSTYKA W ZARZĄDZANIU

2. Wymagania wstępne – zaliczone przedmioty: Mikroekonomia, Statystyka, Ekonome- tria

3. Typ studiów: dzienne 4. Forma:

Forma Liczba godzin Semestr Rok studiów Punkty ECTS wykłady 30 VII IV 2

ćwiczenia 15 VII IV 3

5. Prowadzący: prof. dr hab. Marek Walesiak, mgr inż. Tomasz Bartłomowicz, mgr Ane- ta Rybicka

tel. 75 38 285, 75 38 271 nr pokoju: 8, 11 budynek: B 6. Program przedmiotu:

Podejmowanie decyzji w warunkach ryzyka i niepewności (zarządzanie portfelami inwestycji kapitałowych): ryzyko całkowite i oczekiwana stopa zwrotu dla pojedyn- czych lokat; ryzyko rynkowe i oczekiwana stopa zwrotu dla portfeli lokat, efektywne portfele lokat, wybór optymalnego portfela lokat, wybór optymalnego portfela lokat za pomocą programowania matematycznego.

Ocena projektów inwestycyjnych w firmie (capital budgeting): etapy w procesie analizy i oceny efektywności projektów inwestycyjnych (kapitałowych), klasyfikacja projektów (projekty typowe i nietypowe; niezależne i wzajemnie wykluczające się), re- guły decyzyjne stosowane w analizie i ocenie projektów kapitałowych (regularny okres spłaty, zdyskontowany okres spłaty, wartość aktualna netto – NPV, indeks zyskowności – PI, wewnętrzna stopa zwrotu – IRR, zmodyfikowana wewnętrzna stopa zwrotu – MIRR), aktualna wartość przyszłych kosztów, analiza kosztów kapitału, analiza i ocena projektów inwestycyjnych przy zmiennym koszcie kapitału w czasie, ocena projektów inwestycyjnych o nierównych okresach eksploatacji, ocena projektów inwestycyjnych typu non profit.

Analiza popytu na produkty firmy: model popytu (określenie zmiennej objaśnianej i zmiennych objaśniających, postać analityczna modelu popytu, estymacja i weryfikacja modeli popytu), wykorzystanie modelu popytu w podejmowaniu decyzji w firmie (ela- styczność punktowa i łukowa, elastyczność cenowa popytu, elastyczność dochodowa popytu, elastyczność popytu względem wydatków na reklamę, elastyczność krzyżowa cenowa popytu, elastyczność krzyżowa popytu względem wydatków na reklamę).

Analiza produkcji: funkcja produkcji w krótkim i w długim okresie, wnioskowanie na podstawie funkcji produkcji w krótkim okresie (produkt krańcowy, produkt prze- ciętny, krzywa produkcji, krzywa produktu krańcowego i przeciętnego), wybór optymalnej kombinacji czynników produkcji, geometryczna interpretacja problemu wyboru optymalnej kombinacji nakładów czynników produkcji (krzywa jednakowej produkcji i krzywa jednakowych kosztów), wybór optymalnej kombinacji nakładów czynników produkcji przy pomocy programowania matematycznego, Wnioskowanie na podstawie funkcji produkcji w długim okresie (prognozowanie na podstawie oszacowanej funkcji produkcji, zagadnienie efektu skali produkcji).

(5)

Analiza kosztów: rodzaje kosztów (koszty całkowite, całkowite koszty stałe, całko- wite koszty zmienne; koszty jednostkowe – przeciętny koszt stały, przeciętny koszt zmienny, koszt przeciętny, koszt krańcowy), funkcje produkcji i odpowiadające im funkcje kosztów, analiza progu rentowności, założenia standardowego modelu analizy progu rentowności produkcji, uchylenie założenia o liniowości funkcji kosztów i przy- chodów.

7. Metodyka zajęć: zestawy zadań do samodzielnego rozwiązania.

wiadomości: poznanie podstawowych zasad i metodologii ekonomiki menedżerskiej;

umiejętności: podejmowanie decyzji w firmie na podstawie modeli w różnych sferach działalności (inwestycje, popyt, produkcja, koszty).

[1] Brigham E. F., Gapenski L. C., Zarządzanie finansami, PWE, Warszawa 2000.

[2] Jajuga K. (red.), Ekonometria. Metody i analiza problemów ekonomicznych, Wyd.

AE, Wrocław 1998 (wydanie 2, 1999).

[3] Pluta W. (red.), Budżetowanie kapitałów, PWE, Warszawa 2000.

[4] Nowak E., Analiza progu rentowności, Wyd. AE, Wrocław 1993.

[5] Walesiak M., Zagadnienie dyskontowania przy zmiennej stopie. Prace Naukowe AE, Wrocław 1992, nr 638, s. 115-118.

5

(6)

1. Przedmiot: EKONOMETRIA

2. Wymagania wstępne – zaliczone przedmioty: Matematyka, Mikroekonomia, Makro- ekonomia, Statystyka

3. Typ studiów: zaoczne / USM 4. Forma:

Forma Liczba godzin Semestr Rok studiów Punkty ECTS wykłady 8, 8 / 8, 8 IV, V / I, II II, III / I

ćwiczenia 8, 8 / 8, 8 IV, V / I, II II, III / I –, – / – 5. Prowadzący: prof. dr hab. Marek Walesiak, dr Zbigniew Panasiewicz, dr Andrzej Du-

dek, dr Adam Kurzydłowski

tel. 75 38 285, 75 38 270, 75 38 277 nr pokoju: 8, 10, 28 budynek: B 6. Program przedmiotu:

Semestr I. Model ekonometryczny i jego elementy. Klasyfikacja modeli ekonometrycznych. Etapy badania ekonometrycznego. Dobór zmiennych do modelu ekonometrycznego (specyfikacja zmiennych). Wybór zmiennych objaśniających w liniowych modelach ekonometrycznych (metoda pojemności nośników informacji Z. Hellwiga).

Wybór analitycznej postaci modelu ekonometrycznego (konstrukcja modelu). Trans- formacja liniowa. Szacowanie parametrów (strukturalnych i struktury stochastycznej) jednorównaniowego modelu ekonometrycznego klasyczną metodą najmniejszych kwa- dratów (KMNK). Weryfikacja modelu ekonometrycznego.

Semestr II. Ekonometryczna analiza popytu na produkty firmy: model popytu (okre- ślenie zmiennej zależnej i zmiennych niezależnych, postać analityczna modelu popytu, estymacja i weryfikacja modeli popytu), wykorzystanie modelu popytu w podejmowaniu decyzji w firmie (elastyczność: punktowa i łukowa, cenowa popytu, dochodowa popytu, popytu względem wydatków na reklamę, krzyżowa cenowa popytu, krzyżowa popytu względem wydatków na reklamę). Ekonometryczna analiza produkcji: funkcja produkcji w krótkim i w długim okresie, wnioskowanie na podstawie funkcji produkcji w krótkim okresie (produkt krańcowy, produkt przeciętny, krzywa produkcji, krzywa produktu krańcowego i przeciętnego), wybór optymalnej kombinacji czynników produkcji, geometryczna interpretacja problemu wyboru optymalnej kombinacji nakładów czynników produkcji, wybór optymalnej kombinacji nakładów czynników produkcji przy pomocy programowania matematycznego, wnioskowanie na podstawie funkcji produkcji w długim okresie (prognozowanie na podstawie oszacowanej funkcji produkcji, zagadnienie efektu skali produkcji). Ekonometryczna analiza kosztów: rodzaje kosztów, funkcje produkcji i odpowiadające im funkcje kosztów, analiza progu rentow- ności, założenia standardowego modelu, uchylenie założenia o liniowości funkcji kosz- tów i przychodów. Wielowymiarowa analiza porównawcza w badaniach ekonomicznych – wybrane zagadnienia.

wiadomości: podstawy teoretyczne i przykłady zastosowań w ekonomii modelowania ekonometrycznego;

(7)

umiejętności: budowa oraz podejmowanie decyzji na podstawie modeli ekonometrycz- nych.

[1] Bartosiewicz S., Ekonometria, PWE, Warszawa 1989.

[2] Dziechciarz J. (red.), Ekonometria. Metody, przykłady, zadania, Wyd. AE, Wro- cław 2002.

[3] Guzik B. (red.), Ekonometria i badania operacyjne. Zagadnienia podstawowe, Wyd. AE, Poznań 2000.

[4] Jajuga K. (red.), Ekonometria. Metody i analiza problemów ekonomicznych, Wyd.

AE, Wrocław 1998 (wydanie 2, 1999).

[5] Nowak E., Zarys metod ekonometrii, PWN, Warszawa 1990.

7

(8)

1. Przedmiot: INFORMATYKA

2. Wymagania wstępne – zaliczone przedmioty: – 3. Typ studiów: zaoczne

4. Forma:

Forma Liczba godzin Semestr Rok studiów Punkty ECTS

wykłady 10 III II

laboratorium 14 III II –

5. Prowadzący: dr Andrzej Bąk, dr Andrzej Dudek, dr inż. Małgorzata Sej-Kolasa, dr Adam Kurzydłowski, mgr inż. Tomasz Bartłomowicz, mgr inż. Jerzy Kisiel, mgr Monika Zamorska, mgr Aneta Rybicka

Tło historyczne współczesnej informatyki oraz podstawowe pojęcia i definicje uży- wane na gruncie tej nauki. Elementy architektury i funkcjonowania komputera. Pod- stawy arytmetyczne i logiczne oraz metody kodowania danych. Klasyfikacja systemów komputerowych. Podstawowe charakterystyki wybranych elementów sprzętu komputerowego. Elementy programowania komputerów, typy i struktury danych, algorytmy.

Oprogramowanie systemowe (funkcje i cechy systemu operacyjnego, zarządzanie zaso- bami i zadaniami, programy usługowe systemu operacyjnego). Oprogramowanie narzę- dziowe (programy antywirusowe, programy archiwizujące, programy dialogowe, programy diagnostyczne i optymalizacyjne). Internet (charakterystyka, funkcje i zastosowania Internetu, usługi dostępne w Internecie, programy eksploracyjne). Elementy składu komputerowego (podstawowe zasady typograficzne, podstawy grafiki komputerowej, oprogramowanie do składu komputerowego, kompresja danych w składzie kom- puterowym, formaty plików). Elementy komputerowej redakcji tekstu (zasady wprowadzania tekstu; formatowanie strony, akapitu, znaku; kroje, stopnie i atrybuty pisma; rodzaje czcionek komputerowych; edycja tabel; edycja wzorów matematycznych; edycja obiektów graficznych; korekta i adiustacja tekstu). Grafika komputerowa (podstawowe pojęcia, grafika rastrowa, grafika wektorowa, animacje komputerowe). Elementy analizy danych (obszary zastosowań analizy danych w ekonomii; komputerowa analiza danych). Elementy analizy danych w arkuszu kalkulacyjnym (struktura arkusza kalkulacyjnego; typy i struktury danych; wyrażenia, argumenty i operatory; funkcje standardowe; podstawowe operacje edycyjne; elementy graficznej prezentacji danych; algorytmizacja problemów ekonomicznych; elementy statystycznej analizy danych; elementy analizy finansowej).

7. Metodyka zajęć: ćwiczenia laboratoryjne, zestawy zadań do samodzielnego rozwiąza- nia.

wiadomości: poznanie zasad funkcjonowania cyfrowych systemów komputerowych – sprzętu i oprogramowania;

umiejętności: wykorzystanie sprzętu i podstawowego oprogramowania komputerowego w realizacji zadań ekonomicznych.

(9)

[1] Bąk A. (red.), Wprowadzenie do informatyki dla ekonomistów, Wyd. AE, Wrocław 2000.

[2] Wheeler S. G., Wheeler G. S., Typografia komputerowa, EXIT, Warszawa 1998.

[3] Pfeiffer K. S., Publikowanie w Wordzie for Windows (w wersji 6.0), INTERSO- FTLAND, Warszawa 1997.

[4] Michalski W., Arkusze kalkulacyjne w zastosowaniach praktycznych, MIKOM, Warszawa 1996.

[5] Kuciński K., ABC... Excela, Wyd. „Edition 2000”, Kraków 1999.

9

(10)

1. Przedmiot: INFORMATYKA I

2. Wymagania wstępne – zaliczone przedmioty: – 3. Typ studiów: dzienne

4. Forma:

wykłady 15 I I

laboratorium 15 I I 3

Tło historyczne współczesnej informatyki oraz podstawowe pojęcia i definicje uży- wane na gruncie tej nauki. Elementy architektury i funkcjonowania komputera. Pod- stawy arytmetyczne i logiczne oraz metody kodowania danych. Klasyfikacja systemów komputerowych. Charakterystyka systemów informatycznych. Podstawowe charakterystyki wybranych elementów sprzętu komputerowego. Elementy programowania kom- puterów (typy i struktury danych, algorytmy, języki programowania, metody i techniki programowania). Charakterystyka oprogramowania systemowego, narzędziowego i użytkowego na przykładach najbardziej popularnych programów. Oprogramowanie systemowe (funkcje systemu operacyjnego, zarządzanie katalogami i plikami, zarzą- dzanie dyskami i urządzeniami zewnętrznymi, zarządzanie zadaniami, konfigurowanie i optymalizacja systemu, programy usługowe). Oprogramowanie narzędziowe (programy antywirusowe, programy archiwizujące, programy dialogowe, programy diagnostyczne i optymalizacyjne). Internet (charakterystyka, funkcje i zastosowania Internetu, usługi dostępne w Internecie, programy eksploracyjne). Elementy komputerowej redakcji tekstu. Podstawowe zasady typografii i składu publikacji do druku. Projektowanie i tworzenie profesjonalnych dokumentów i publikacji. Zasady wprowadzania i edycji tekstu, tabel, wzorów matematycznych i obiektów graficznych. Formatowanie strony, akapitu, znaku. Rodzaje czcionek komputerowych, kroje, stopnie i atrybuty pisma oraz reguły ich stosowania w zależności od charakteru dokumentu. Numeracja stron, edycja na- główków i stopek, tworzenie spisów i indeksów, numeracja i znakowanie akapitów.

Korekta redakcyjna i adiustacja tekstu. Skład komputerowy opracowań zwartych.

7. Metodyka zajęć: ćwiczenia laboratoryjne, indywidualne projekty, zestawy zadań do samodzielnego rozwiązania.

wiadomości: poznanie zasad funkcjonowania cyfrowych systemów komputerowych – sprzętu i oprogramowania;

umiejętności: korzystanie ze sprzętu i podstawowego oprogramowania komputerowego (systemowego, narzędziowego i użytkowego).

(11)

[2] Duch W., Fascynujący świat komputerów, NAKOM, Poznań 1997.

[3] Duch W., Fascynujący świat programów komputerowych, NAKOM, Poznań 1997.

[4] Harel D., Rzecz o istocie informatyki – algorytmika, WNT, Warszawa 1992.

[5] Wheeler S. G., Wheeler G. S., Typografia komputerowa, EXIT, Warszawa 1998.

11

(12)

1. Przedmiot: INFORMATYKA II

2. Wymagania wstępne – zaliczone przedmioty: Informatyka I 3. Typ studiów: dzienne

4. Forma:

laboratorium 15 III II 2

Elementy analizy danych (obszary zastosowań analizy danych w ekonomii, komputerowa analiza danych). Elementy analizy danych w arkuszu kalkulacyjnym. Struktura pliku arkusza kalkulacyjnego (skoroszyt, arkusz, kolumny i wiersze, komórki, adreso- wanie komórek). Typy i struktury danych. Wyrażenia, argumenty i operatory. Funkcje standardowe arkusza kalkulacyjnego. Podstawowe operacje edycyjne. Elementy graficznej prezentacji danych. Formatowanie danych i komórek. Algorytmizacja proble- mów ekonomicznych. Elementy statystycznej analizy danych. Elementy analizy finansowej. Analiza scenariuszy. Projektowanie układu danych w arkuszu kalkulacyjnym i przygotowywanie wydruków. Elementy programowania w arkuszu kalkulacyjnym.

7. Metodyka zajęć: ćwiczenia laboratoryjne, zestawy zadań do samodzielnego rozwiąza- nia.

wiadomości: poznanie zasad funkcjonowania arkuszy kalkulacyjnych;

umiejętności: wykorzystanie arkuszy kalkulacyjnych w rozwiązywaniu zadań ekono- micznych.

[2] Kuciński K., ABC... Excela, Wyd. „Edition 2000”, Kraków 1999.

[4] Korol J., Excel 5 PL – krok po kroku, MIKOM, Warszawa 1995.

[5] Korol J., Excel 5 PL – następne kroki, MIKOM, Warszawa 1995.

(13)

— —

1. Przedmiot: INFORMATYKA III

2. Wymagania wstępne — zaliczone przedmioty: Informatyka I, II 3. Typ studiów: dzienne

4. Forma:

laboratorium 15 VI III 1

Elementy programowania w arkuszu kalkulacyjnym. Algorytm, formy notacji algo- rytmów, opracowanie algorytmu zadania ekonomicznego. Zasady tworzenia aplikacji.

Zasady programowania obiektowego (obiekty, właściwości i metody, zdarzenia). Edy- tor programów. Struktura programu. Stałe i zmienne, zasięg zmiennych. Typy i struktury danych. Podprogramy (funkcje i procedury). Instrukcje warunkowe i iteracyjne.

Słowa kluczowe, instrukcje i funkcje języka. Obiekty standardowe i elementy sterujące.

Komunikacja z użytkownikiem. Zarządzanie danymi. Algorytmy obliczeniowe. Przy- kłady implementacji algorytmów. Przygotowanie kompletnego programu.

7. Metodyka zajęć: ćwiczenia laboratoryjne, indywidualne projekty, zestawy zadań do samodzielnego rozwiązania.

wiadomości: poznanie zasad programowania w arkuszu kalkulacyjnym;

umiejętności: tworzenie programów w celu realizacji specyficznych zadań obliczenio- wych na gruncie ekonomii.

[1] Bąk A., Wprowadzenie do informatyki dla ekonomistów, Wyd. AE, Wrocław 2000.

[2] Leśniak A., Makropolecenia. Excel 4.0 i 5.0, Broker, Łódź 1995.

[3] Galińska B., Excel 97/5.0 dla zaawansowanych, Centrum Komputerowe „ZETO”, Łódź 1998.

[4] Snarska A., Ćwiczenia z makropoleceń w Excelu, MIKOM, Warszawa 2000.

[5] Roman S., Excel. Makrodefinicje, HELION, Gliwice 2000.

13

(14)

1. Przedmiot: INFORMATYKA IV

2. Wymagania wstępne – zaliczone przedmioty: Informatyka I, II, III 3. Typ studiów: dzienne

4. Forma:

laboratorium 15 VIII IV 1

5. Prowadzący: dr Andrzej Bąk, dr Andrzej Dudek, dr inż. Małgorzata Sej-Kolasa, dr Adam Kurzydłowski, mgr inż. Tomasz Bartłomowicz, mgr inż. Jerzy Kisiel, mgr Monika Zamorska

Zastosowania ekonomiczne baz danych. Pojęcie bazy danych. Rodzaje baz danych.

Modele danych i systemy zarządzania bazami danych. Charakterystyka relacyjnych baz danych. Systemy zarządzania relacyjną bazą danych. Pojęcie normalizacji schematu relacji (tabeli). Języki manipulowania danymi w relacyjnych bazach danych. podstawowe typy relacji. Operacje na relacjach (projekcja, selekcja, złączenie). Projektowanie relacyjnej bazy danych. Typy i struktury danych. Tworzenie plików bazy danych. Struktura pliku bazy danych (schemat relacji). Gromadzenie danych. Aktualizacja danych. Po- rządkowanie danych. Wyszukiwanie danych. Metody selekcji i prezentacji danych.

Tworzenie formularzy. Generowanie raportów. Elementy programowania systemów baz danych. Przykład wykorzystania relacyjnej bazy danych.

7. Metodyka zajęć: ćwiczenia laboratoryjne, indywidualne projekty.

wiadomości: poznanie zasad funkcjonowania systemów zarządzania bazą danych;

umiejętności: wykorzystanie systemu zarządzania bazą danych do realizacji zadań eko- nomicznych.

[2] Banachowski L., Bazy danych. Tworzenie aplikacji, Akademicka Oficyna Wy- dawnicza PLJ, Warszawa 1998.

[3] Nabiałek T., ABC... Accessa, Wyd. „Edition 2000”, Kraków 2000.

[4] Viescas J., Arkana Microsoft Access 97, Wyd. RM, Warszawa 1998.

[5] Krzymowski B., Access 97 PL, HELP, Warszawa 1997.

(15)

— —

1. Przedmiot: INFORMATYKA – BLOK B

2. Wymagania wstępne – zaliczone przedmioty: Informatyka I, II 3. Typ studiów: dzienne – blok B

4. Forma:

laboratorium 15 VI III 1

5. Prowadzący: dr Andrzej Bąk, dr Adam Kurzydłowski

Zastosowanie podstawowego oprogramowania użytkowego (edytor tekstu, arkusz kalkulacyjny, system zarządzania bazą danych, oprogramowanie statystyczne) do roz- wiązywania wybranych problemów ekonomicznych. Projektowanie i przygotowywanie profesjonalnych dokumentów i opracowań zwartych w edytorze tekstu. Projektowanie układu obliczeń i prezentacji danych w arkuszu kalkulacyjnym. Architektura baz danych i projektowanie struktury bazy danych. Zasady gromadzenia, aktualizacji, porząd- kowania, selekcji i prezentacji danych. Algorytmizacja i rozwiązywanie wybranych problemów ekonomicznych z wykorzystaniem oprogramowania komputerowego. Ele- menty modelowania procesów ekonomicznych. Podstawowe zasady modelowania sy- mulacyjnego, analizy wrażliwości i analizy scenariuszy oraz problematyka optymaliza- cji przedsięwzięć ekonomicznych. Opracowanie kompleksowej analizy ekonomicznej (sformułowanie problemu, dane, metody badawcze, oprogramowanie komputerowe, wnioski, literatura, komputerowy skład i prezentacja raportu).

7. Metodyka zajęć: ćwiczenia laboratoryjne, indywidualne projekty.

wiadomości: poznanie zasad organizacji i realizacji badań ekonomicznych z wykorzy- staniem oprogramowania komputerowego;

umiejętności: samodzielne opracowanie kompleksowego badania ekonomicznego.

[2] Carlberg C., Analiza finansowa z zastosowaniem Excela, LT&P, Warszawa 1997.

[3] Oliver P., Jak pisać prace uniwersyteckie. Poradnik dla studentów, Wyd. Literac- kie, Kraków 1999.

[4] Hellwig Z. (red.), Maszyny cyfrowe i ich zastosowanie, PWE, Warszawa 1989.

15

(16)

1. Przedmiot: MATEMATYKA

2. Wymagania wstępne – zaliczone przedmioty: – 3. Typ studiów: dzienne / zaoczne

4. Forma:

Forma Liczba godzin Semestr Rok studiów Punkty ECTS wykłady 15, 15 / 4, 4 I, II / I, II I / I

ćwiczenia 30, 30 / 14, 14 I, II / I, II I / I 4, 8 / –, – 5. Prowadzący: dr Anna Piwecka-Staryszak, dr Artur Zaborski, dr Andrzej Dudek,

mgr Mirosława Sztemberg-Lewandowska

Semestr I. Geometria analityczna przestrzeni wielowymiarowej (Wielowymiarowe uogólnienia podstawowych pojęć geometrii płaskiej i przestrzennej. Punkt wielowymia- rowy w roli decyzji ekonomicznej. Metryka i norma w problemach opisu modelu ekonometrycznego. Zależność liniowa wektorów i jej znaczenie dla ilościowego zapisu wa- runków w modelach decyzyjnych. Wykorzystanie pojęć prostej, hiperpłaszczyzny i pół- przestrzeni w formułowaniu mikroekonomicznych relacji liniowych. Wielościany wie- lowymiarowe i ich rola w problematyce decyzyjnej. Kula, sfera i zbiory wypukłe w n – wymiarowej przestrzeni liniowej jako narzędzia opisu w teorii podejmowania decyzji ekonomicznych).

Algebra liniowa – wprowadzenie do zastosowań rachunku macierzowego w ekonometrii, statystyce i analizie decyzyjnej (Zapis macierzowy układu relacji liniowych i jego związek z modelami makro – i mikroekonomicznymi. Algebra macierzy. Technika wyznacznikowa i jej zastosowanie w rozwiązywaniu układów równań. Rachunkowe problemy układów równań i nierówności liniowych ze szczególnym uwzględnieniem ich charakteru ekonomicznego. Wartości własne, wielomiany charakterystyczne i formy kwadratowe z zastosowaniami do modeli przepływów międzygałęziowych i statystyki).

Semestr II. Analiza matematyczna (Funkcje jednej i wielu zmiennych rzeczywi- stych. Liczba Eulera i logarytm naturalny oraz związki tych pojęć z praktyką ekono- miczną. Rozwinięcie funkcji w szeregi potęgowe i ich zastosowania w ekonomii i statystyce. Ekstrema lokalne i ich rola w rachunku decyzyjnym oraz statystyce. Ekstrema globalne i warunkowe w przestrzeni wielowymiarowej i ich rola w podejmowaniu decyzji ekonomicznych. Idea programowania liniowego i nieliniowego w przykładach za- stosowań mikroekonomicznych).

Problemy całkowe stosowane w badaniach ekonomicznych (Pojęcie całki. Całka nieoznaczona i oznaczona. Rachunkowe problemy całkowe. Przykłady zastosowań w praktyce i technice. Całkowanie numeryczne, metoda trapezów i Simpsona, wyznaczanie stałych matematycznych. Całka niewłaściwa i jej rola w statystyce. Bezpośrednie ekonomiczne interpretacje całki (praca, zysk). Pojęcie równania różniczkowego jako modelu zmian).

(17)

wiadomości: poznanie podstawowych pojęć geometrii, algebry liniowej i analizy ma- tematycznej oraz schematów rachunkowych stosowanych w ekonomii;

umiejętności: budowanie ilościowych modeli decyzyjnych przy pomocy matematyki stosowanej.

[1] Mostowski A., Stark M., Algebra liniowa, PWN, Warszawa 1974.

[2] Krysicki W., Włodarski L., Analiza matematyczna w zadaniach, PWN, Warszawa 1980.

[3] Bażańska T., Karwacka I., Nykowska M., Zadania z matematyki, PWN, Warszawa 1977.

[4] Fichtenholz G., Rachunek różniczkowy i całkowy, PWN, Warszawa1972.

[5] Piwecka-Staryszak A. (red.), Wykłady z matematyki dla studentów uczelni ekono- micznych, Wyd. AE, Wrocław 2001.

17

(18)

1. Przedmiot: MATEMATYKA FINANSOWA

2. Wymagania wstępne – zaliczone przedmioty: Matematyka, Mikroekonomia 3. Typ studiów: dzienne /zaoczne

4. Forma:

wykłady – / 4 – / VI – / III FiR

ćwiczenia 15 / 8 VI / VI III blok A / III FiR 1 / – 5. Prowadzący: dr Artur Zaborski

tel. 75 38 274 nr pokoju: 26 budynek: B

6. Program przedmiotu:

Wyjaśnienie podstawowych pojęć matematyki finansowej: odsetki, stopa procentowa, kapitalizacja, dyskontowanie, wartość teraźniejsza, wartość przyszła.

Oprocentowanie lokat przy różnych modelach kapitalizacji: kapitalizacja prosta i złożona, kapitalizacja niezgodna (kapitalizacja w podokresach i nadokresach, względna stopa procentowa), kapitalizacja ciągła, kapitalizacja przy zmiennej stopie procentowej, równoważność warunków oprocentowania (równoważna i efektywna stopa procentowa).

Proste i złożone oprocentowanie wkładów oszczędnościowych przy różnych zało- żeniach dotyczących okresów wpłat, okresów oprocentowania i okresów kapitalizacji (wkłady zgodne i niezgodne).

Rozliczenia związane ze spłatą długów i kredytów: ustalanie planu spłaty długu, zgodne spłaty długu o ustalonych ratach kapitałowych lub zadanych kwotach płatności, niezgodne spłaty długu w równych ratach kapitałowych lub w stałych kwotach płatno- ści, średni okres spłaty kredytu, efektywny koszt kredytu.

wiadomości: poznanie podstawowych pojęć i zasad arytmetyki finansowej;

umiejętności: wyznaczanie wartości pieniądza z uwzględnieniem jej zmian związanej z upływem czasu, konstruowanie planów spłaty długu.

[1] Dobija M., Smaga E., Podstawy matematyki finansowej i ubezpieczeniowej, PWN, Warszawa-Kraków 1996.

[2] Jajuga K., Jajuga T., Jak inwestować w papiery wartościowe, PWN, Warszawa 1993.

[3] Sobczyk M., Matematyka finansowa. Podstawy teoretyczne, przykłady, zadania, Agencja Wydawnicza „Placet”, Warszawa 1997.

[4] Smaga E., Arytmetyka finansowa, PWN, Warszawa-Kraków 1999.

(19)

— —

1. Przedmiot: PROGNOZOWANIE I SYMULACJE

2. Wymagania wstępne – zaliczone przedmioty: Matematyka, Statystyka, Ekonometria 3. Typ studiów: dzienne / zaoczne / USM

4. Forma:

Formca Liczba godzin Semestr Rok studiów Punkty ECTS wykłady 30 / 4 / 4 VI / VI / II III / III / I

ćwiczenia 15 / 10 / 10 VI / VI / II III / III / I 3 / – / – 5. Prowadzący: dr Roman Pawlukowicz, mgr inż. Tomasz Bartłomowicz

Symulacja i prognozowanie. Przyszłość jako przedmiot badań (przesłanki badań nad przyszłością, miejsce prognoz w systematyce zasadniczych projekcji przyszłościowych, podstawy prognozowania, funkcje i klasyfikacje prognoz).

Proces prognozowania gospodarczego (specyfika prognozowania gospodarczego, źródła danych wykorzystywanych w prognozowaniu i ich statystyczna obróbka, etapy budowy prognozy, metody prognozowania).

Prognozowanie na podstawie szeregu czasowego (modele szeregów czasowych: ze stałym poziomem zmiennej prognozowanej, z trendem, z wahaniami sezonowymi, z wahaniami cyklicznymi, inne modele).

Prognozowanie i symulacja na podstawie modelu ekonometrycznego (budowa pro- gnostycznych modeli jednorównaniowych i wielorównaniowych, założenia i reguły prognozowania ekonometrycznego, konstrukcja prognoz, model ekonometryczny jako narzędzie symulacji).

Nieklasyczne metody prognozowania (metody modeli dyskretno-ciągłych, metody analogii historycznych i przestrzenno-czasowych, metody heurystyczne, metoda scena- riusza – symulacyjne walory przedmiotowych narzędzi).

Komputerowy pakiet statystyczny w obróbce danych wyjściowych, symulacji i konstrukcji prognoz.

7. Metodyka zajęć: studium przypadku, ćwiczenia laboratoryjne.

wiadomości: poznanie istoty i celowości prognozowania oraz symulowania rzeczywi- stości społeczno-gospodarczych a także narzędzi (metod i technik) ich realizacji;

umiejętności: budowa prognoz gospodarczych oraz symulowanie na modelu z wyko- rzystaniem komputerowych pakietów statystycznych.

[1] Dittmann P., Metody prognozowania sprzedaży w przedsiębiorstwie, Wyd. AE, Wrocław 1996 i następne.

[2] Radzikowska B. (red.), Metody prognozowania. Zbiór zadań, Wyd. AE, Wrocław 2000 i następne.

[3] Cieślak M. (red.), Nieklasyczne metody prognozowania, PWN, Warszawa 1983.

[4] Cieślak M. (red.), Prognozowanie gospodarcze. Metody i zastosowania, PWN, Warszawa 1997 i następne.

[5] Zeliaś A., Teoria prognozy, PWN, Warszawa 1997.

19

(20)

1. Przedmiot: RYNEK I WYCENA NIERUCHOMOŚCI

2. Wymagania wstępne – zaliczone przedmioty: Prawo, Finanse publiczne, Teoria i ana- liza rynku, Metody oceny projektów gospodarczych

Forma Liczba godzin Semestr Rok studiów Punkty ECTS wykłady 15 / 10 X / VI V ZM / III GiAP 4 / – 5. Prowadzący: dr Roman Pawlukowicz

Nieruchomość jako specyficzne dobro ekonomiczne (definicja nieruchomości, cechy nieruchomości, rodzaje nieruchomości, funkcje nieruchomości w gospodarce rynkowej).

Podstawy funkcjonowania rynku nieruchomości (definicja rynku nieruchomości, miejsce rynku nieruchomości, przedmiot rynku nieruchomości, popyt-podaż i cena na rynku nieruchomości, funkcje rynku nieruchomości, podmioty działające na rynku nie- ruchomości, warunki sprawnego funkcjonowania rynku nieruchomości).

Obrót nieruchomościami podmiotów administracji publicznej (pomiędzy podmiotami administracji publicznej; pomiędzy pomiotami administracji publicznej a innymi osoba- mi).

Wartość nieruchomości jako kryterium gospodarowania nieruchomościami publicz- nymi oraz czynnik wpływający na wysokość dochodów gminy (pojęcie wartości nieru- chomości, rodzaje wartości nieruchomości, zależności pomiędzy wartością nierucho- mości a wysokością dochodu gminy z nieruchomości stanowiących jej mienie oraz sta- nowiących własność innych podmiotów).

Wycena nieruchomości (określanie wartości nieruchomości, powszechna taksacja nieruchomości, podejścia – metody – techniki wyceny, operat szacunkowy, działalność zawodowa w zakresie wyceny nieruchomości).

7. Metodyka zajęć: studium przypadków.

wiadomości: poznanie zasad funkcjonowania rynku nieruchomości (w szczególności nieruchomości publicznych) oraz przesłanek i sposobów wyceny nieruchomości;

umiejętności praktyczne: uprawniona realizacja czynności cywilno-prawnych na nieru- chomościach oraz niezawodowe określanie wartości nieruchomości.

[1] Kucharska-Stasiak E., Nieruchomość a rynek, PWN, Warszawa 1997 i kolejne wyd.

[2] Kucharska-Stasiak E. (red.), Rynek nieruchomości. Wybrane problemy, Wyd. Uni- wersytetu Łódzkiego, Łódź 1999.

[3] Hopfer A., Jędrzejewski H., Źróbek S., Podstawy wyceny nieruchomości, Wyd.

Twigger, Warszawa 2001.

[4] Prystupa M., Wycena mienia. Poradnik menedżera, Wyd. Centrum Informacji Me- nedżera, Warszawa 2000.

[5] Szachułowicz J., Gospodarka nieruchomościami, PWN, Warszawa 2001.

(21)

— —

1. Przedmiot: RYNEK NIERUCHOMOŚCI

2. Wymagania wstępne – zaliczone przedmioty: Prawo, Finanse publiczne, Teoria i ana- liza rynku, Metody oceny projektów gospodarczych

3. Typ studiów: dzienne / zaoczne / USM 4. Forma:

Forma Liczba godzin Semestr Rok studiów Punkty ECTS wykłady 15 / 10 / 10 X / VII / III V / IV / II 2 / – / – 5. Prowadzący: dr Roman Pawlukowicz

Nieruchomość jako specyficzne dobro ekonomiczne (definicja nieruchomości, cechy nieruchomości, rodzaje nieruchomości, funkcje nieruchomości w gospodarce rynkowej, nieruchomość jako instrument rynku kapitałowego).

Podstawy funkcjonowania rynku nieruchomości (definicja rynku nieruchomości, miejsce rynku nieruchomości, popyt-podaż i cena na rynku nieruchomości, funkcje rynku nieruchomości, podmioty działające na rynku nieruchomości, warunki sprawnego funkcjonowania rynku nieruchomości).

Rynek nieruchomości jako segment rynku kapitałowego (miejsce rynku nierucho- mości na rynku kapitałowym, zalety i wady inwestowania w nieruchomości, metody niwelowania wad nieruchomości jako instrumentu finansowego, inwestorzy na rynku nieruchomości).

Uwarunkowania decyzji o inwestowaniu na rynku nieruchomości (prawa do nieru- chomości jako przedmiot inwestowania na rynku nieruchomości, uwarunkowania wpły- wające na poziom ryzyka inwestycyjnego, hipoteka jako narzędzie reinwestycji, rynkowe uwarunkowania decyzji inwestowania w nieruchomości).

Opłaty od nieruchomości.

Wartość nieruchomości jako kryterium gospodarowania nieruchomościami i kryterium inwestowania w nieruchomości (pojęcie wartości nieruchomości, rodzaje wartości nieruchomości, określanie wartości nieruchomości, powszechna taksacja nieruchomo- ści, działalność zawodowa w zakresie nieruchomości).

wiadomości: poznanie zasad funkcjonowania rynku nieruchomości oraz uwarunkowań inwestowania na rynku nieruchomości;

umiejętności praktyczne: podejmowanie umotywowanych decyzji o inwestowaniu na rynku nieruchomości.

[1] Cymerman J., Opłaty od nieruchomości, Wyd. Educaterra, Olsztyn 2001.

[2] Hopfer A., Jędrzejewski H., Źróbek S., Podstawy wyceny nieruchomości. Twigger, Warszawa 2001.

[3] Kucharska-Stasiak E. (red.), Inwestowanie w nieruchomości, Wyd. Instytutu Nie- ruchomości VALOR, Łódź 1999.

21

(22)

tetu Łódzkiego, Łódź 1999 i następne.

(23)

— —

1. Przedmiot: RYNEK PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH

2. Wymagania wstępne – zaliczone przedmioty: Statystyka, Prawo gospodarcze, Finanse i bankowość

Forma Liczba godzin Semestr Rok studiów Punkty ECTS wykłady 30 / 20 / 12 VIII / VIII / I IV / IV / I 3 / – / – 5. Prowadzący: dr Zbigniew Panasiewicz

Struktura rynku papierów wartościowych i jego miejsce w segmencie rynku finansowego. Pojęcie rynku publicznego i rynku regulowanego. Publiczny obrót pierwotny i publiczny obrót wtórny. Subemitenci inwestycyjni i usługowi. Wymogi i procedury związane z dopuszczeniem papierów wartościowych do publicznego obrotu. Obowiązki informacyjne spółek. Insiding i inne niedozwolone praktyki na rynku papierów warto- ściowych. Rodzaje emisji akcji: emisja z prawem poboru, emisja plasowana, emisja za- łożycielska, emisja „połączeniowa” i parytet zamiany akcji, emisja kapitalizacyjna. Me- tody przydziału akcji obejmowanych na rynku pierwotnym. Emisja obligacji. Emisja li- stów zastawnych. Emisja obligacji zamiennych na akcje.

Uczestnicy rynku papierów wartościowych. Instytucje nadzorujące rynek. Rola i funkcje Komisji Papierów Wartościowych i Giełd. Instytucje obsługujące obrót papie- rami wartościowymi. Rola i funkcje Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych.

Giełda papierów wartościowych: definicja i funkcje. Rola i funkcje domów maklerskich. Maklerzy i doradcy inwestycyjni. Inwestorzy: inwestorzy instytucjonalni i indy- widualni. Fundusze inwestycyjne. Charakterystyka otwartych funduszy inwestycyjnych i ich rodzaje. Charakterystyka zamkniętych funduszy inwestycyjnych i ich rodzaje. Na- rodowe fundusze inwestycyjne i otwarte fundusze emerytalne. Klasyfikacja inwestorów indywidualnych wg różnych kryteriów.

Organizacja i funkcjonowanie giełdy papierów wartościowych. Funkcje systemu WARSET. Funkcje centralnego systemu notującego. Komunikacja domów maklerskich z Giełdą. Animatorzy rynku i emitenta. Rodzaje zleceń. Sposoby określania limitu ceny w zleceniach. Terminy ważności zleceń. Zlecenia bez limitu ceny. Przykłady posługi- wania się różnymi rodzajami zleceń. Prezentacja sytuacji, w których mogą mieć zastosowanie poszczególne rodzaje i cele, jakie można za ich pomocą realizować.

Notowania giełdowe. Notowania ciągłe. Notowania w systemie jednolitego kursu dnia z 2-krotnym fixingiem. Harmonogram sesji dla notowań ciągłych oraz dla notowań w systemie kursu jednolitego. Równoważenie rynku jako faza notowań ciągłych. Faza interwencji i dogrywki w notowaniach kursu jednolitego. Zasady przeprowadzania do- grywek. Derywaty notowane na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. Krót- ka sprzedaż.

Indeksy giełdowe. Konstrukcja indeksów giełdowych: indek WIG, WIG20, MID- WIG, TECHWIG, NIF. Indeksy branżowe. Dystrybucja informacji o przebiegu noto-

23

(24)

Podstawy analizy fundamentalnej i technicznej. Zysk i ryzyko papieru wartościo- wego. Proste strategie inwestowania w papiery wartościowe.

wiadomości: poznanie regulacji prawnych obowiązujących na rynku papierów warto- ściowych, organizacji i zasad funkcjonowania giełd papierów wartościowych;

umiejętności: samodzielne inwestowanie na rynku papierów wartościowych, czytanie tabel giełdowych, interpretacja podstawowych wskaźników.

[1] Tarczyński W., Rynki kapitałowe, T. I i II. Agencja Wydawnicza Placet, Warsza- wa 1997.

[2] Jajuga K., Kuziak K., Markowski P., Inwestycje finansowe, Wyd. AE, Wrocław 1997.

[3] Nowak K., Polski rynek kapitałowy, Wyd. Wyższej Szkoły Bankowej, Poznań 1998.

(25)

— —

1. Przedmiot: TERMINOWE RYNKI FINANSOWE

2. Wymagania wstępne – zaliczone przedmioty: Statystyka, Rynek papierów wartościo- wych

Forma Liczba godzin Semestr Rok studiów Punkty ECTS wykłady 30 / 10 / 10 X / VII / III V BiU / IV / II 4 / – / – 5. Prowadzący: dr Zbigniew Panasiewicz

tel. 75 38 270 nr pokoju 10 budynek B

Geneza transakcji terminowych. Struktura terminowego rynku finansowego. Orga- nizacja handlu kontraktami terminowymi. Redystrybucja ryzyka na rynku finansowym.

Rodzaje transakcji terminowych. Uczestnicy rynku transakcji terminowych. Motywy zawierania transakcji terminowych: hedging; spekulacja; arbitraż. Główne cechy terminowych rynków finansowych. Rola i funkcje izby rozrachunkowej. Technika operacji na rynku kontraktów terminowych. Terminowe transakcje na kursy walut. Terminowe transakcje na indeksy giełdowe. Terminowe transakcje na akcje. Terminowe transakcje na instrumenty kredytowe. Warranty i transakcje opcyjne. Podstawowe strategie stosowane w transakcjach terminowych.

wiadomości: poznanie zasad funkcjonowania terminowych rynków finansowych, za- znajomienie się z technikami różnorodnych transakcji terminowych;

umiejętności: wykorzystywanie możliwości stwarzanych przez transakcje terminowe i samodzielne ich zawieranie, wykorzystywanie rynku terminowego do minimalizacji ryzyka transakcji i rozrachunków finansowych.

[1] Tarczyński W., Zwolankowski M., Inżynieria finansowa, Agencja Wydawnicza Placet, Warszawa 1997.

[2] Januszkiewicz W. (red.), Giełdy w gospodarce światowej, PWE, Warszawa 1991.

25

(26)

1. Przedmiot: WYCENA PRZEDSIĘBIORSTW

2. Wymagania wstępne – zaliczone przedmioty: Prawo, Prawo gospodarcze, Rachunko- wość, Finanse i bankowość, Zarządzanie finansami firm, Ekonomika przemysłu, Nauka o przedsiębiorstwie, Metody oceny projektów gospodarczych, Rynek papierów warto- ściowych

3. Typ studiów: USM 4. Forma:

wykłady 15 III II ZP –

5. Prowadzący: dr Roman Pawlukowicz

Przedsiębiorstwo jako przedmiot wyceny (podmiotowe, przedmiotowe i funkcjonal- ne znaczenie terminu „przedsiębiorstwo”; istota, przesłanki i funkcje wyceny przedsię- biorstwa oraz wyceny jego składników majątkowych, zarządzanie przez wartość przed- siębiorstwa – VBM „value based management”).

Wycena majątku przedsiębiorstwa – metody majątkowe (metoda księgowa, metoda skorygowanej wartości aktywów netto, metoda wartości odtworzenia, metoda upłynnie- nia).

Szacowanie wartości przedsiębiorstwa – metody dochodowe i metody mieszane (metody DCF „discounted cash flow”, metody mnożnikowe, metody oparte na akty- wach i stopie pomnażania wartości, metody oparte na wartości majątku i reputacji).

Sposoby prezentacji wyników wyceny (wyznaczanie pola negocjacji, wybór warto- ści przedsiębiorstwa).

7. Metodyka zajęć: studium przypadku.

wiadomości: poznanie metod wyceny przedsiębiorstw i składników ich majątku oraz ich użyteczności dla zasadniczych celów wyceny;

umiejętności: wykonywanie wycen za pomocą podstawowych metod.

[1] Jaki A., Wycena przedsiębiorstwa. Pomiar i ocena wartości, Wyd. Kantor Wy- dawniczy Zakamycze, Kraków 2000.

[2] Malinowska U., Wycena przedsiębiorstwa w warunkach polskich, Wyd. Difin, Warszawa 2001.

[3] Mączyńska E., Metody wyceny przedsiębiorstw i składników ich majątku, Wyd.

Międzynarodowej Szkoły Menedżerów Warszawa (brak daty wydania).

[4] Prystupa M., Wycena mienia. Poradnik menedżera, Wyd. Centrum Informacji Menedżera, Warszawa 2000.

[5] Zarzecki D., Metody wyceny przedsiębiorstw, Wyd. Fundacji Rozwoju Rachun- kowości, Warszawa 1999.

(27)

— —

1. Przedmiot: WYCENA PRZEDSIĘBIORSTW I NIERUCHOMOŚCI

2. Wymagania wstępne – zaliczone przedmioty: Prawo, Prawo gospodarcze, Rachunko- wość, Finanse i bankowość, Nauka o przedsiębiorstwie, Ekonomika przemysłu, Zarzą- dzanie finansami firm

3. Typ studiów: dzienne 4. Forma:

wykłady 15 VII IV ZP 2

5. Prowadzący: dr Roman Pawlukowicz

tel. 75 38 270 nr pokoju: 10 budynek: B 6. Program przedmiotu:

Przedsiębiorstwo jako przedmiot wyceny (podmiotowe, przedmiotowe i funkcjonal- ne znaczenie terminu „przedsiębiorstwo”; istota, przesłanki i funkcje wyceny przedsię- biorstwa oraz wyceny jego składników majątkowych – w tym mienia nieruchomego

„nieruchomości”).

Wycena majątku przedsiębiorstwa – metody majątkowe (metoda księgowa, metoda wartości odtworzenia, metoda upłynnienia); służebna rola podejść, metod i technik stosowanych przy szacowaniu wartości nieruchomości (podejścia kosztowego, metody kosztów odtworzenia i kosztów zastąpienia z techniką szczegółową, scalonych elemen- tów i wskaźnikową oraz podejścia porównawczego, metody cenowo–porównawczej z technikami porównania parami i analizy statystycznej rynku a także podejścia docho- dowego, metody inwestycyjnej z techniką kapitalizacji prostej i dyskontowanych stru- mieni pieniężnych).

Szacowanie wartości przedsiębiorstwa – metody dochodowe i metody mieszane (metody DCF, metody mnożnikowe, metody oparte na aktywach i stopie pomnażania wartości, metody oparte na wartości majątku i reputacji).

Sposoby prezentacji wyników wyceny (wyznaczanie pola negocjacji, wybór warto- ści przedsiębiorstwa).

wiadomości: poznanie metod wyceny przedsiębiorstw i składników ich majątku (w szczególności nieruchomości) oraz ich użyteczności dla zasadniczych celów wyceny;

umiejętności: praktyczne: wykonanie wycen za pomocą podstawowych metod.

[1] Jaki A., Wycena przedsiębiorstwa. Pomiar i ocena wartości, Kantor Wydawniczy Zakamycze, Kraków 2000.

[2] Malinowska U., Wycena przedsiębiorstwa w warunkach polskich, Difin, Warsza- wa 2001.

[3] Prystupa M., Wycena mienia. Poradnik menedżera, Wydawnictwo Centrum In- formacji Menedżera, Warszawa 2000.

[4] Hopfer A., Borowiecki R. (red.), Wycena nieruchomości i przedsiębiorstw. Tom 1, Tom 2, Twigger, Warszawa 1995 i kolejne.

27

(28)

(29)

— —

1. Przedmiot: ZARZĄDZANIE FINANSAMI FIRM

2. Wymagania wstępne – zaliczone przedmioty: Mikroekonomia, Rachunkowość, Finan- se i bankowość

Forma Liczba godzin Semestr Rok studiów Punkty ECTS wykłady 30 / 6 VII / VI IV / III

ćwiczenia 15 / 12 VII / VI IV / III 4 / – 5. Prowadzący: dr Zbigniew Panasiewicz, dr Andrzej Koza

tel. 75 38 270, 75 38 255 nr pokoju: 10, 89 budynek: B, A 6. Program przedmiotu:

Istota, funkcje i organizacja zarządzania finansami firm. Podstawowe cele zarządza- nia finansami firm. Uwarunkowania zewnętrzne, które należy uwzględniać przy podejmowaniu decyzji finansowych (wpływ koniunktury gospodarczej, inflacji, polityki fi- skalnej, polityki budżetowej, polityki monetarnej i interwencjonizmu państwowego re- alizowanego za pomocą instrumentów finansowych). Ryzyko w działalności przedsię- biorstwa: ryzyko gospodarcze (wytwórcy) i ryzyko finansowe. Przedsiębiorstwo jako przedmiot obrotu rynkowego – określenie wartości przedsiębiorstwa. Metody wyceny przedsiębiorstwa (majątkowe, dochodowe, rynkowe, mieszane).

Zarządzanie strukturą kapitału w firmie: struktura kapitału w przedsiębiorstwie, zasady tworzenia i źródła zasilania w kapitał własny przedsiębiorstw o różnych formach organizacyjno-prawnych, pozyskiwanie kapitałów własnych w spółkach akcyjnych po- przez emisję akcji (rodzaje emisji akcji), pozyskiwanie kapitałów obcych (emisja obligacji korporacyjnych, kredyty i pożyczki), koszt kapitału (średnioważony i krańcowy), struktura kapitału a ryzyko finansowe.

Planowanie finansowe: preliminarz obrotów gotówkowych, analiza progu zysku, wykorzystanie dźwigni przy planowaniu zysku, nadwyżka finansowa a dobór zasad amortyzacji.

Zarządzanie majątkiem obrotowym. Cykl obrotowy i cykl konwersji gotówkowej.

Strategie finansowania majątku obrotowego (strategia zachowawcza i dynamiczna, strategie mieszane).

Leasing. Finansowanie obrotów z zagranicą.

Analiza finansowa firmy: pojęcie, zakres i funkcje analizy finansowej, analiza wstępna sprawozdań finansowych, analiza wskaźnikowa (wskaźniki płynności finansowej, sprawności, zadłużenia, rentowności, rynkowej wartości akcji i kapitału), analiza pozycji finansowej firmy, model Wilcoxa, model Altmana, analiza wybranych proble- mów.

7. Metodyka zajęć: studium przypadków, zadania do samodzielnego rozwiązania.

wiadomości: poznanie podstawowych sposobów rozwiązywania problemów finanso- wych w działalności przedsiębiorstwa;

29

(30)

[1] Bień W., Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa, Stowarzyszenie Księgowych w Polsce, Warszawa 1999.

[2] Davis E. W., Pointon J., Finanse i firma, PWE, Warszawa 1997.

[3] Jajuga T., Słoński T., Finanse spółek, Wyd. AE, Wrocław 1997.

[4] Sierpińska M., Jachna T., Ocena przedsiębiorstwa według standardów świato- wych, PWN, Warszawa 1994.

[5] Śliwa J., Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa od diagnozy do projekcji, Fun- dacja Rozwoju Rachunkowości w Polsce, Warszawa 1998.

(31)

— —

1. Przedmiot: ZARZĄDZANIE INFORMACJĄ O ŚRODOWISKU

2. Wymagania wstępne – zaliczone przedmioty: Podstawy ekologii i ochrony środowi- ska, Informatyka, Statystyka, Ekonometria

Forma Liczba godzin Semestr Rok studiów Punkty ECTS Wykłady 15 / 6 VII / VII IV ZJiŚ / IV ZJiŚ

ćwiczenia 15 / 4 VII / VII IV ZJiŚ / IV ZJiŚ 4 / – 5. Prowadzący: dr inż. Małgorzata Sej-Kolasa, dr Marian Kachniarz

tel. 75 38 273, 75 38 222 nr pokoju: 27, 94 budynek: B, A 6. Program przedmiotu:

Podstawy systemów informacyjnych.

Istota informacji. Pomiar ilości i jakości informacji. System informacyjny. Elemen- ty, cechy systemu informacyjnego, efektywność systemów informacyjnych. Istota i zakres systemu informacji o środowisku.

Regionalna informacja o środowisku.

Źródła informacji o środowisku. Normy jakości środowiska oraz normy emisji. Sta- tystyczne banki danych regionalnych i lokalnych. Potrzeby informacyjne polityki re- gionalnej i systemów zarządzania środowiskiem. Systemy wskaźników ekorozwoju.

Prawo do informacji o środowisku.

Systemy informacji o środowisku.

Ogólna charakterystyka systemów informacji o środowisku. Systemy informacji geograficznej GIS. GIS jako „inteligentna” baza danych. Główne funkcje i możliwości GIS. Zastosowania GIS w badaniach środowiskowych. Tworzenie baz danych w GIS.

Problemy organizacyjne i ekonomiczne wprowadzania systemów informacji o środowisku

7. Metodyka zajęć: indywidualne projekty, ćwiczenia laboratoryjne, wizyty studialne.

wiadomości: poznanie podstawowych źródeł informacji o środowisku oraz zasad zarzą- dzania informacją środowiskową, poznanie istoty działania i możliwości wykorzystania systemów typu GIS;

umiejętności: obsługa programów typu GIS w podstawowym zakresie, analiza proble- mów środowiskowych za pomocą prostych metod statystycznych i ekonometrycznych z wykorzystaniem dostępnego oprogramowania komputerowego.

[1] Borys T. (red.), Wskaźniki ekorozwoju, Ekonomia i Środowisko, Białystok 1999.

[2] Górka K., Poskrobko B., Radecki W., Ochrona środowiska, PWE, Warszawa 2001.

[3] Poskrobko B., Zarządzanie środowiskiem, PWE, Warszawa 2001.

31