• Nie Znaleziono Wyników

Gdinskô Klëka : biuletyn Gdyńskiego Oddziału Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego Kwartał I Nr (17) 2001

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Gdinskô Klëka : biuletyn Gdyńskiego Oddziału Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego Kwartał I Nr (17) 2001"

Copied!
8
0
0

Pełen tekst

(1)

GDINSKÔ KLËKA

BIULETYN GDYŃSKIEGO ODDZIAŁU ZRZESZENIA KASZUBSKO-POMORSKIEGO • KWARTAŁ I (17) 2001

I S S N 1 5 0 6 - 7 3 2 7

G d j nia końca lal dwuclzieslj cli pr/.y obccticj ulic}' Święlojańskiej I'"'- Mtmhf mhinnych B.F.. SuinkÓK

W 75 ROCZNICĘ

NADANIA GDYNI PRAW MIEJSKICH

w d o k u m e n t a c h liislorycznycli j u ż w X n i w i e k u z n a j d u j e się w z m i a n k a o o s a d z i e o n a z w i e

•"Gdiiia" i p e w n i e t a k a osad;j p o z o s t a ł a o n a a ż d o pocz;|tku d w u d z i e s t e g o w i e k u . O d z y s k a n i e p r z e z P o l s k ę n i e p o d l e g ł o ś c i i d o s t ę p u d o m o r z a p o s t a w i ł o tę cicli;) o s a d ę kaszutiskij w o b e c z u p e ł n i e n i e o c z e k i w a n y c ł i i g w a ł t o w n y c ł i p r z e m i a n . Z a i s t n i a ł a ł i o w i e m k o n i e c z n o . ś ć b u d o w y p o r t u m o r s k i e g o d l a II R z e c z y p o s p o l i t e j i w t e d y G d y n i a siała się m i e j s c e m , g d z i e s k u p i ł się wielki e n t u z j a z m o d z y s k a n e j w o l n o ś c i N a r o d u . G d y n i a przyciijgała łudzi pełnycłi z a p a ł u i p o ś w i ę c e n i a , o d w a ż n y c ł i i przedsiębiorczycłi.Współnie z K a s z u b a m i b u d o w a l i o n i , z miłości;; i o d d a n i e m , n o w o c z e s n y port i m i a s t o j a k o d u m n y s y m b o l ż y w o t n o ś c i i zdolności P o l a k ó w . T e n p o c z ą t e k n a d a ł G d y n i j e j .swoisty cliarakter m i a s t a p r ę ż n e g o i o d w a ż n e g o , p r z e w i e t r z a n e g o o ż y w c z y m i m o r ­ s k i m i w i a t r a m i , w k t ó r y m n i e m a m i e j s c a n a zatęcliłość i s t a g n a c j ę . Z a w s z e o t w a r t a n a świat G d y n i a , n a w e t w najtrudniej.szych o k r e s a c h s w e j historii, p r z e j a w i a ł a ciągły z a d z i w i a j ą c y r o z w ó j , p r z e d s i ę b i o r c z o ś ć i d z i a ł a l n o ś ć .

W 1 9 3 9 r o k u b y ł a j e d n y m z n a j d ł u ż e j b r o n i ą c y c h się s z a ń c ó w R z e c z y p o s p o l i t e j , a w c z a s i e o k u p a c j i n i e m i e c k i e j w s ł a w i ł a się n i e z w y k ł y m i c z y n a m i r u c h u o p o r u . P o z a k o ń c z e n i u w o j n y ten simi e n t u z j a z m , k t ó r y n i e s p e ł n a 2 0 lat w c z e ś n i e j p o w o ł a ł m i a s t o d o ż y c i a , p r z y c z y n i ł się d o b a r d z o s z y b k i e j o d b u d o w y z e zni.szczeń w o j e n n y c h portu, stoczni i m i a s t a . N a w e t w n a j t r u d n i e j s z y c h l a t a c h s t a l i n o ­ w s k i e g o terroru, G d y n i a b y ł a d l a P o l a k ó w j a s n y m i o p t y m i s t y c z n y m p u n k t e m n a m a p i e k r a j u , d z i ę k i s w y i n u m i e j ę t n o ś c i o m p r z e t r w a n i a p o d c i ę ż k ą p r e s j ą r e ż i m u . W 1 9 7 0 r o k u s t o c z n i o w c y g d y ń s c y n i e z a w a h a l i się w y s t ą p i ć z p r o t e s t e m p r z e c i w k o k o m u n i s t y c z n e m u s y s t e m o w i w ł a d z y i t r u d n y m w a r u n k o m ż y c i a . l c h o f i a r a k r w i z n ó w s t a ł a s i ę s y m b o l e m n i e z a l e ż n o ś c i i n i e u g i ę t o ś c i

p o l s k i e g o n a r o d u . P r a w i c 10 lat p ó ź n i e j g d y ń s c y s t o c z n i o w c y w r a z z g d a ń s k i m i p o d j ę i i strajk, klóry d a l p o c z ą t e k w i e l k i m p r z e m i a n o m w Polsce, p o c z ą t e k r u c h u " S o l i d a r n o ś c i " i t e g o c o o n z a p a r ę lat przyniósł. G d y w r e s z c i e w y b r a n o d e m o k r a t y c z n i e s a m o r z ą d o w e w ł a d z e , G d y n i a s k u t e c z n i e

l i m

Fol. :e :hior(hi- rodrtn/iych It.Ii. Stanków Plaża Gdyni w 1932 roku. W tym miejscu w 2000 roku stanęło Centrum Kultury i Rozrywki "GEMINI".

Gdynia w 2000 roku - ulica Władysława IV (u góry) i ulica Śląska (u dołu)

s z a n s e j a k i e p r z y n i o s ł y s w o b o d y p o l i t y c z n e i g o s p o d a r c z e . D z i ś G d y n i a s t a w i a n a j e s t j a k o w z ó r s p r a w o w a n i a w ł a d z y s a m o r z ą d o w e j , o d w a ż n y c h inicjatyw i przedsiębiorczości g o s p o d a r c z e j . Z n ó w , tak j a k o d p o c z ą t k u , G d y n i a j e s i p r z e d m i o l e n i d u m y , o w i a n y m l e g e n d ą m i a s t e m n i e z w y k ł y c h nadziei i oczekiwiui d o k t ó r e g o c h ę t n i e z k r a j u i z e ś w i a t a z j e ż d ż a j ą ludzie interesu i turyści.

B o g n a B a r a n o w s k a

(2)

RYBACKA GDYNIA

O d n a j d a w n i e j s z y c h c z a s ó w l u d y n a d m o r s k i e z a m i e s z k u j i i c e r ó ż n e c z ę ś c i ś w i a t a z a j m o w a ł y s i e p o ł o w a m i r \ b . T a k ż e t r a d y c j a r y b o ł ó w s t w a d z i s i e j s z e j G d y n i s i ę g a e p o k i k a m i e n n e j , o c z y m ś w i a d c z a z n a l e z i s k a n a t e r e n i e O k s y w i a . N a j w c z e . ś n i e j s z a w z m i a n k a o r y b a c k i e j o s a d z i e o n a z w i e G d i n a , p o ł o ż o n e j u w y l o t u P r a d o ł i n y K a s z u b s k i e j , p o c h o d z i z 125.3 r o k u . J u ż w t e d y r y b o ł ó w . s t w o . o b o k h o d o w l i i r o l n i c t w a , b y ł o g ł ó w n y m z a j ę c i e m m i e s z k a ń c ó w , K a s z u b ó w . W t y m c z a s i e i s t n i a ł y t z w . s t a c j e r y b a c k i e , k t ó r y c h n a t e r e n i e a d m i n i s t r a c y j n y m o b e c n e j G d y n i b y ł o k i l k a . S t a n o w i ł y j e w y b r a n e m i e j s c a d o p o s t o j u l o d z i r y b a c k i c h , c z ę s t o o s ł o n i ę t e , o p i a s z c z y s t y m d n i e , z p l a c a m i d o r o z w i e s z a n i a s i e c i . N i e k t ó r e z t y c h s t a c j i z cza.sem r o z w i n ę ł y s i ę w o s a d y r y b a c k i e .

P o u z y s k a n i u n i e p o d l e g ł o . ś c i i p r z y w r ó c e n i u P o l s c e d o s t ę p u d o m o r z a w 1 9 2 0 r o k u , n a o b s z a r z e G d y n i i s t n i a ł o p i ę ć przy.stani r y b a c k i c h , hi.storycznie z w i ą z i i n y c h z e . ś r e d n i o w i e c z n y m i s t a c j a m i r y b a c k i m i w p o b l i ż u k t ó r y c h , z n a j d o w a ł y s i ę o s a d y r y b a c k i e : G d y n i a i s 4 s i a d u j ; j c a z n i ą o s a d a N a P i a s k a c h ( z w a n a t e z O k s y w . s k i m i P i a s k a m i ) , p o ł o ż o n e p o p r a w e j s t r o n i e uj.ścia d o m o r z a r z e k i C h y l o n k i , R y b a k i u p o d n ó ż a O k . s y w s k i e j K ę p y o r a z O r ł o w o i K o l i b k i .

U p r a w i a n e w ó w c z a s p r z e z K a . s z u b ó w r y b o ł ó w s t w o m i a ł o c h a r a k t e r c h a ł u p n i c z y . B y ł o t o r y b o ł ó w s t w o o n i e w i e l k i m z a s i ę g u , w y k o n y w a n e p r z e w a ż n i e z l o d z i w i o s l o w o - ż a g l o w y c h , p r z y u ż y c i u t a k l i , p ł a w n i c i n i e w o d ó w . Z ł o w i o n e r y b y b y ł y g ł ó w n i e s p r z e d a w a n e w o k o l i c z n y c h w i o . s k a c h o r a z w G d i i ń s k u , W r z e s z c z u i S o p o c i e , d o k ą d w k o s z a c h n o s z o n y c h n a p l e c a c h , z w a n y c h p o k a s z u b s k u k a r z e n i a m i . d o s t a r c z a ł y j e ż o n y i c ó r k i r y b a k ó w . P r z y s p r z y j a j ą c y m w i e t r z e z a c h o d n i m t r a n s p o r t o w a n o j e t a m ł o d z i a m i ż a g l o w y m i . W 1 9 2 1 r o k u n a w.szystkich p r z y s t a n i a c h s t a c j o n o w a ł o 1 1 3 l o d z i w i o s l o w o - ż a g l o w y c h , 10 ż a g l o w y c h i 6 m o t o r o w y c h . Ł ą c z n i e z a t r u d n i o n y c h n a n i c h b y ł o 1 4 0 r y b a k ó w k a s z u b s k i c h .

z a c z ę ł o r o z w i j a ć s i ę r y b o ł ó w s t w o d a l e k o m o r s k i e n a M o r z u P ó ł n o c n y m , k t ó r e g o n a u c z y l i P o l a k ó w r y b a c y h o l e n d e r s c y . P r z y b y w a ł o c o r a z w i ę c e j l u d z i z g ł ę b i k r a j u z a f a s c y n o w a n y c h z a w o d e m r y b a k a . P o r t r y b a c k i w G d y n i s t a ł s i ę n a j w i ę k s z ą b a z ą r y b o ł ó w s t w a m o r s k i e g o n a p o l s k i m w y b r z e ż u z w a r u n k a m i n i e z b ę d n y m i d l a h a n d l u i p r z e t w ó r s t w a r y b n e g o . T o w s z y s t k o m o g ł o p o w s t a ć d z i ę k i p o m o c y o r g a n i z a c y j n o - f i n a n s o w e j p a i i s t w a . Z n a c z n ą r o l ę i n i c j a t y w n ą o d e g r a ł o ó w c z e s n e S t o w a r z y s z e n i e M o r s k i I n s t y t u t R y b a c k i , a n a u k o w ą S t a c j a M o r s k a w H e l u p r z e n i e s i o n a w k o ń c u 1 9 3 8 r o k u d o G d y n i .

P o d r u g i e j w o j n i e ś w i a t o w e j s z y b k o o d b u d o w a n o z n i s z c z o n y p o r t w G d y n i , j e g o z a p l e c z e t e c h n i c z n e o r a z flotyllę r y b a c k ą . R y b o ł ó w s t w o z n o w u z a c z ę ł o r o z w i j a ć s i ę w d u ż y m t e m p i e . W G d y n i p o w s t a ł a S z k o ł a R y b o ł ó w s t w a M o r s k i e g o , k t ó r a k s z t a ł c i ł a o f i c e r ó w r y b o ł ó w . s t w a . S t o c z n i e b u d o w a ł y n o w e t y p y k u t r ó w , l u g o t r a w l e r ó w , t r a w l e r ó w , s u p e r t r a w l e r ó w , t r a w l e r ó w p r z e t w ó r n i , s t a t k ó w b a z r y b a c k i c h . P r z e ł o m e m r o z w i j a j ą c e g o s i ę p o w o j e n n e g o r y b o ł ó w s t w a g d y ń s k i e g o b y ł y w ł a ś n i e s u p e r t r a w l e r y w p r o w a d z o n e w 1 9 5 2 r o k u , a n a s t ę p n i e w 1 9 6 0 r o k u d u ż e m o t o r o w e t r a w l e r y p r z e t w ó r n i e . W k r ó t c e , j e s z c z e w p i e r w s z e j p o l o w i e lat s z e ś ć d z i e s i ą t y c h , r y b o ł ó w s t w o p o l s k i e z n a l a z ł o s i ę n a j e d n y m z c z o ł o w y c h m i e j s c w ś w i e c i e . Gdyti.skie k u t r y p r y w a t n e , s p ó ł d z i e l c z e i n a l e ż ą c e d o p r z e d s i ę b i o r s t w a " A r k a " , s p o t y k a n o n a w s z y s t k i c h w y d a j n y c h ł o w i s k a c h B a ł t y k u . R y b a c k i e t r a w l e r y d a l e k o m o r s k i e z n a p i s e m " G d y n i a " n a b u r c i e , n a l e ż ą c e d o n a j w i ę k s z e g o w Pol.sce p r z e d s i ę b i o r s t w a p o ł o w o w e g o " D a l m o r " , d o k o n y w a ł y p o ł o w ó w j u ż n i e t y l k o n a ł o w i s k a c h M o r z a P ó ł n o c n e g o , K a n a ł u L a M a n c h e , M o r z a N o r w e . s k i e g o c z y n a p o ł o ż o n y c h n a z a c h ó d o d W y s p B r y t y j s k i c h , a l e l a k ż c n a ł o w i s k a c h p ó ł n o c n e g o i p o ł u d n i o w e g o A t l a n t y k u , A n t a r k t y k i , p o ł u d n i o w o - w s c h o d n i e g o i p ó ł n o c n e g o P a c y f i k u , p r z y A u s t r a l i i i N o w e j Z e l a n d i i o r a z n a O c e a n i e I n d y j s k i m .

O b e c n i e , n a s k u t e k p r z e ł o ż e n i a w i e l u ł o w i s k ś w i a t o w y c h , l i m i t o w a n i a p o ł o w ó w o r a z p o w s z e c h n e g o w p r o w a d z e n i a p r z e z p a ń s t w a

Gdyński port z końca lat dwudziestych. W głębi widoczne lodzie rybackie n a przysłani. : c zbiorów roitiimych B E. Suwków

W i e l k ą s z a n s ą d l a r o z w o j u r y b o ł ó w s t w a G d y n i i o k o l i c y s t a ł a s i ę b u d o w a p o r t u w B o ż e j Z a t o c z c e u w y l o t u P r a d o ł i n y K a s z u b s k i e j i n a r o z l e g ł y c h m o k r a d ł a c h i t o r f o w i s k a c h , p r z e z k t ó r e p r z e p ł y w a ł a C h y l o n k a . W ó w c z a s r y b a c y z p o ł o ż o n y c h t a m o s a d m u s i e l i z a ł o ż y ć n o w e p r z y s t a n i e i s i e d l i s k a w e w s k a z a n y c h m i e j s c a c h n a K ę p i e O k . s y w s k i e j : O s a d ę R y b a c k ą i K o l o n i ę R y b a c k ą . T a k z w a n a K o l o n i a R y b a c k a p o w s t a ł a t a k ż e w G d y n i p r z y ó w c z e s n e j u l i c y N a d b r z e ż n e j ( d z i ś W a s z y n g t o n a ) .

W 1 9 3 0 r o k u p r z e k a z a n o d o e k . s p l o a t a c j i p o r t z m o l e m r y b a c k i m . D o 1 9 3 9 r o k u w p o r c i e r y b a c k i m p o w s t a ł o p e ł n e z a p l e c z e t e c h n i c z n e , n i e z b ę d n e d o f u n k c j o n o w a n i a t a k i e g o p o r t u ( h a l e p r z e t w ó r c z e , m a g a z y n y , f a b r y k a m ą c z k i r y b n e j i t p . ) . P o w s t a ł a t a k ż e s t o c z n i a r y b a c k a . S z y b k o z a t e m r o s ł a l i c z b a k u t r ó w r y b a c k i c h . R y b a c y kaszub.scy, n a d o g o d n y c h w a r u n k a c h k r e d y t o w a n i a , s z y b k o b u d o w a l i s w o j e d o m y , n a b y w a l i s i l n i k i , ł o d z i e i k u t r y r y b a c k i e o r a z w p r o w a d z a l i d o u ż y t k u w ó w c z a s n o w y s p r z ę t p o ł o w o w y - w ł o k i . P o w s t a w a ł y t e z l i c z n e w ę d z a r n i e r y b i r o z w i j a ł o s i ę p r z e t w ó r s t w o r y b n e . D z i ę k i u n o w o c z e ś n i e n i u w y p o s a ż e n i a , r y b a c y p o ł a w i a l i n a d a l s z y c h , b a r d z i e j w y d a j n y c h ł o w i s k a c h . T r a d y c y j n e r y b o ł ó w s t w o g d y ń s k i c h K a . s z u b ó w z m i e n i ł o .swój c h a r a k t e r . Z c z a s e m p o j a w i ł y s i ę pierw.sze t r a w l e r y i

n a d b r z e ż n e s t r e f w y ł ą c z n e g o r y b o ł ó w s t w a , s t a t k i g d y ń s k i e g o

" D a l m o r u " p o ł a w i a j ą p r a w i e w y ł ą c z n i e m i n t a j e w w o d a c h M o r z a O c h o c k i e g o ( n a z a s a d z i e w y k u p u l i c e n c j i o d R o s j i ) , a w n i e w i e l k i c h i l o ś c i a c h t a k ż e w a t l a n t y c k i m .sektorze A n t a r k t y k i .

W t e j s y t u a c j i , n a p o c z ą t k u l a t d z i e w i ę ć d z i e s i ą t y c h z n a c z n i e j s z e j r a n g i n a b r a ł o z n o w u r y b o ł ó w s t w o b a ł t y c k i e . J e d n a k z a s o b y n a j w a ż n i e j s z y c h d l a p o ł o w ó w g a t u n k ó w r y b : d o r s z y , ś l e d z i i Storni u l e g ł y z n a c z n e j r e d u k c j i , z k t ó r y c h d w a p i e r w s z e s ą p r z e l o w i o n e , a t r z e c i z n a j d u j e s i ę o b e c n i e b l i s k o g r a n i c y p r z e ł o w i e n i a . W i e l e c z y n n i k ó w i u w i u - u n k o w a ń z a r ó w n o n a t u r a l n y c h j a k i e k o n o m i c z n y c h - s t a ł o s i ę n a p o c z ą t k u łat d z i e w i ę ć d z i e s i ą t y c h p o w o d e m k r y z y s u i z a ł a m a n i a s i ę t e g o r y b o ł ó w s t w a . S p o w o d o w a ł o t o o d e j ś c i e o d r y b o ł ó w s t w a w i e l u r y b a k ó w , w t y m t a k ż e t y c h t r a d y c y j n i e z w i ą z a n y c h z r y b o ł ó w s t w e m , g d y ń s k i c h K a . s z u b ó w . W z w i ą z k u z t y m z m n i e j s z y ł a s i ę l i c z b a ł o d z i i k u t r ó w r y b a c k i c h w G d y n i .

D z i ś , m i m o z e r y b o ł ó w s t w o u l e g ł o z n a c z n e j r e d u k c j i , s t a n o w i n a d a l w a ż n a g a ł ą ź g o s p o d a r k i G d y n i , a p r z y t y m j e s t w i e l k ą a t r a k c j ą p r z y r o d n i c z ą , f o l k l o r y s t y c z n ą i t u r y s t y c z n ą , z r y b a k a m i z l u d u k a s z u b s k i e g o w r a z z b o g a c t w e m i c h t r a d y c j i i m o c n y m p o c z u c i e m t o ż s a m o . ś c i e t n i c z n e j .

E u g e n i u s z S t a n e k

(3)

GDINSKÔ KLËKA 3

KASZUBSKOSC W NAZWACH GDYŃSKICH ULIC ULICE KAMIENNEJ GÓRY

N a K a m i e n n e j G ó r z e , z w a n e j w c z e ś n i e j K a m i e ń c e m , z n a j d u j e s i ę p l e j a d a ulic, których p a t r o n a m i s ą w y b i t n i polscy pisarze i p o e c i , a w ś r ó d nich s w o j e ulice m a j ą d w a j Kaszubi: Franciszek S ę d z i c k i i Augustyn N e c e l . ULICA SĘDZICKIEGO. Znajduje się n a północnym stoku

Kamiennej Góry, w miejscu gdzie była l(iedyś wczesnośre­

dniowieczna osada. Przebiega o n a o d D o m u Sludencl<iego Wyższej Szkoły Morskiej d o styku z ulicij Armii Krajowej w pobliżu Teatru Muzycznego im.Danuly Baduszkowej. Wcześniej - d o 1 9 3 5 roku - była l o ulica Gdańska. Obecną swoją nazwą nawiązuje d o Franciszka Sędzickiego, piewcy Ziemi Kaszubskiej, wybitnego poety, powieściopisarza i publicysty, a także działacza ludowego i bojownika o polskość Kaszub, urodzonego 11 marca 1 8 8 2 roku w Rotembarku koto Kościerzyny. Ze szkoły średniej w Chojnicach usunięty został za działalność patriotyczną. Był samoukiem.

Z a d e b i u t o w a ł w 1 9 0 6 r o k u n a l a m a c h " D r u ż b y " . J a k o Młodokaszub współdziałał z Aleksandrem Majkowskim. Od wczesnej młodości był korespondentem "Gazety Gdańskiej".

Następnie redagował kolejno gazety w Starogardzie, Toruniu, Chojnicach i w Sopocie. W latach 1 9 3 5 - 1 9 3 9 był sekretarzem Gminy Polskiej Związku Polaków w Gdańsku. W czasie II wojny światowej należał d o TOW "Gryt Pomorski" i ukrywał się przed okupantem niemieckim w Kornem p o d Kościerzyną u s w e g o brata.

P o wojnie zamieszka! ponownie w Gdańsku, gdzie pracował najpierw w Bibliotece Miejskiej, a następnie w Bibliotece PAN.

Zmarł 1 9 kwietnia 1957 roku w Gdańsku. Pozostał p o nim bogaty dorobek składający się z wierszy, powieści i nowel, humoresek i satyr, ballad i trantówek oraz utworów scenicznych. J e g o twórczość - napisana w języku polskim i kaszubskim - oparta jest n a folklorze i obyczajowości kaszubskiej. W okresie niewoli pruskiej miała o n a n a celu budzenie patriotycznej i obywatelskiej świadomości Kaszubów. J u ż przed w o j n ą wyróżniony został.

Srebrnym Wawrzynem Polskiej Akademii Literatury. P o wojnie za całokształt twórczości olizymał Nagrodę Literacką Miasta Gdańska. Przy ulicy Sędzickiego znajdował się Hotel "Kaszubski", wybudowany w latach 1 9 2 2 - 1 9 2 3 jako Hotel "Cassubia", później przemianowany n a Kaszubski", o d którego wzięła się pierwotna nazwa obecnej ulicy Sienkiewicza, lunkcionująca d o 1 9 3 5 roku jako ulica Kaszubska. Przed Hotelem Kaszubskim, gdzie obecnie znajduje się D o m Studencki, był skwer z drewnianą muszlą koncertową. Stanowił o n ulubione miejsce spotkań gdynian. Hotel

"Kaszubski" już nie istnieje. P o jego zburzeniu w lalach 7 0 -tych wzniesiono w tym s a m y m stylu architektonicznym nowy budynek dla gdyńskiego oddziału Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej.

ULICA AUGUSTYNA NECLA. W 1 9 9 1 roku, dotychczasowej małej i skromnej wewnątrz osiedlowej ulicy Marcina Kasprzaka n a Kamiennej Górze, Rada Miasta nadała imię Augustyna Necla - wybitnego pisarza kaszubskiego. W ten s p o s ó b w zespole ulic Kamiennej Góry noszących nazwiska sławnych pisarzy i poetów kaszubskich znalazła s i ę także ulica nazwana imieniem "kronikarza s p o d rozewskiej blizy", jak określił A.Necla jego późniejszy przyjaciel Franciszek Fenikowski. Augustyn t>lecel urodził się 2 2 lipca w Chłapowie w powiecie Puckim w kaszuoskiej wielodzietnej rodzinie rybackiej. W e wczesnej młodości zafascynowała g o Trylogia Henryka Sienkiewicza. P o ukończeniu 4 - oddzialowej szkoły pruskiej, rozpoczął pracę jako rybak łodziowy. W 1 9 2 0 roku brał jako ochotnik udział w wojnie polsko-bolszewickiej.

Później odbył zasadniczą służbę wojskową w 8 Pułku Strzelców Konnych w Chełmnie. W latacłi 1 9 2 8 - 1 9 3 9 pracował w Helu w Morskim Laboratorium Rybackim, a p o jego likwidacji w Stacji Morskiej, zarazem jako laborant i szyper motorówki badawczej

"Meduza". Wtedy zaczął pisać pierwsze artykuły. Ich tematem było rybołówstwo i spostrzeżenia dotyczące zachowania się ryb w Bałtyku.

Będąc członkiem Związku Zachodniego, pisał także artykuły o charakterze politycznym. J e g o zamiar pisania książek przerwała w o j n a światowa, w czasie której brat udział w kampanii wrześniowej w 4PSK.

W czasie okupacji niemieckiej mieszkał z rodziną w rodzinnym Chłapowie. Uczestniczył w działalności konspiracyjnej w T O W "Gryf Pomorski" i AK. P o vjyzwoleniu powrócił d o Helu, gdzie n a w ł a s n y m kutrze, wraz z s y n e m Kazimierzem zajął się rybołówstwem. Wkrótce, będąc już blisko pięćdziesiątki, zaczął pisać. W 1 9 5 0 roku zamieszkał w e Władysławowie i zajął s i ę prawie wyłącznie pisarstwem. Pisał wyłącznie p o polsku. J e g o książkowym debiutem była wydana w 1 9 5 6 roku powieść "Kutry o czerwonych żaglach". Później były: "Maszopi"

(1958), "Krwawy Sztorm" (1960). "Łosoś wszechwładny" (1963), "W pogoni za ławicami" (1966), "Nie rzucim ziemi" (1969), "Rewianie"

(1974), "Demony - Puriki i Stolemy" (1975), i inne. W c i ą g u dwudziestu pracowitych lat wydał 1 5 książek. Zawarł w nich przeszłość i teraźniejszość kaszub i kaszubskich rybaków oraz zasłyszane sagi, legendy i bajki sięgające głęboko w tradycje ludu. Bogatemu pisarstwu A.Necla sprzyjała jego imponująca wiedza historyczna wytrwałego samouka, a także nadzwyczajna zdolność obsen«acji i doskonała pamięć. Za całokształt twórczości pisarskiej, a w szczególności za książkę "Nie rzucim ziemi" opisującą rolę duchowieństwa w kształtowaniu świadomości narodowej Kaszub: w obronie przed germanizacją, w 1971 roku został uhonorowany papieską Komandorią I Klasy Orderu Świętego Grzegorza. Zmarł 2 9 października 1 9 7 6 roku w e Władysławowie i t a m został pochowany.

ULICA WZGÓRZA SW. MAKSYMILIANA

N a W z g ó r z u Ś w . M a k s y m i l i a n a z n a j d u j e s i ę tylko j e d n a ulica n a w i ą z u j ą c a w s w o j e j n a z w i e d o Kaszub. J e s t to ulica B p . D o m i n i k a , u s y t u o w a n a p o m i ę d z y u l i c a m i : K o p e r n i k a o d strony p ó ł n o c n e j i H a r c e r s k ą o d strony p o ł u d n i o w e j , j a k o p i e r w s z a r ó w n o l e g ł a d o A l e i Z w y c i ę s t w a .

ULICA BP. DOMINIKA. Rada Miasta Gdyni dotychczasowej ulicy Lucjana Szenwalda n a Wzgórzu Sw. Maksymiliana (wcześniej ulicy Aleksandra Prystora) w 1991 roku nadała imię ks. biskupa Konstantyna Dominika, syna ziemi kaszubskiej, patrioty, k a p ł a n a , w y c h o w a w c y m ł o d z i e ż y , s u f r a g a n a chełmińskiego. Bp. Dominik urodził s i ę 7 listopada 1 8 7 0 roku w e wsi Gnieżdżewo w parafii swarzewskiej, w rodzinie rolnika, wieloletniego sołtysa, w latach 1 8 8 3 - 1 8 9 3 uczył się najpierw w Collegium Marianum w Pelplinie, a p o jego ukończeniu - Gimnazjum w Chełmnie. J u ż w Chełmnie prowadził działalność patriotyczną w tajnym Towarzystwie Filomatów "Zan". Studiował w seminarium Duchownym w Pelplinie, gdzie 2 5 m a r c a 1 8 9 7 roku przyjął święcenia kapłańskie. Pierwszą placówką duszpasterską ks. Dominika byl kościół Św. Ignacego w Gdańsku-Oruni. Od 1 8 9 8 roku był kapelanem klasztoru i szpitala Sióstr Miłosierdzia oraz Katechetą Liceum Żeńskiego w Chełmnie, a o d 1 9 0 0 także prefektem i ojcem duchownym konwiktu Collegium Albertinum.

Dodatkowo uczył potajemnie zakazanego języka polskiego i historii Polski. Od 1911 roku był subregresem i o j c e m duchownym w Seminarium Duchownym w Pelplinie, wykładając tam jednocześnie liturgikę, homiletykę i teologię pastoralną. W 1 9 2 0 roku został rektorem lego Seminarium oraz kanonikiem generalnym kapituły katedralnej diecezji chełmińskiej. W 1928 roku Ojciec Święty P i u s XI mianował ks. Dominika biskupem, powierzając m u urząd sufragana diecezji chełmińskiej. Funkcję rektora pełnił nadal, a ż d o 1 9 3 2 roku. J a k o biskup pomocniczy pełnił wiele innych funkcji. Od 1 9 3 3 roku był w Kurii Biskupiej referentem diecezjalnych organizacji kościelnych. W 1 9 3 7 roku

został wikariuszem generalnym, a o d 1 9 3 8 roku - dyrektorem Stowarzyszenia Caritas. W 1 9 3 9 roku, z p o w o d u ciężkiej choroby, nie został aresztowany i stracony przez Niemców wraz z innymi członkami kapituły chełmińskiej, w październiku 1 9 3 9 roku. W styczniu 1 9 4 0 internowany w Gdańsku i jako taki początkowo przebywał w szpitalu N M R a następnie u sióstr Elżbietanek, gdzie 7 marca 1 9 4 2 roku zmarł.

W 1 9 4 9 roku został e k s h u m o w a n y i uroczyście pochowany n a cmenlarzu w Pelplinie obok zamordowanych członków kapituły Chełmińskiej. J u ż w 1961 roku odbył się j e g o p r o c e s beatyfikacyjny.

Ks.bp K.Dominik pozostawił p o s o b i e p a m i ę ć człowieka o nie­

przeciętnej osobowości, niezwykłych zaletach u m y s ł u i serca, wzorowego duszpasterza. Byl umiłowany przez młodzież seminaryjną, u której wyrabiał poczucie obywatelskie, c o potwierdziła ofiarna postawa księży w czasie II wojny światowej. M i m o s w e j godności biskupiej, był przystępny, skromny i pogodny. S w o i m życiem wzbudzał szacunek i najwyższe uznanie. Czczą g o wierne rzesze, ludu kaszubskiego, które nieustannie modlą s i ę o j e g o rychłą beatyfikację.

Etif^eniiisz Sianek Materiały źródłowe:

l i o k l u a n T. BcJckcr Kiisziihski. \V\ d . " O s k a r " , Cldańsk 1997;

Kitowski S.. Sokołowska M. i'liu- GJwi • o hisinrii ipoiwuach.

W y d . S ł a w o m i r Kitow ski S l u d i o S p a n a n . G d y n i 2 0 0 1 ;

Orniinski II.. ł}oż\ Ksiądz Hiskup Koiisiaiuyn Dominik. Karluzy ly.SO;

O s t r o w s k a R . . T r o j a n o w s k a I. łittk-kir Ktiszuhski.W'yó. M o r s k i e , ( i d a ń s k 1974;

S t a n e k F;. .-!ui.'j/.vA7ł Wrel. " N o w e i Stare". [\\'J G a z e t a G d y t i s k a n r 35.

( i d y n i a ! 9 9 1 ;

S t a n e k I:, Ks.hp Duniinik. " N o w e i Slare". ( W ] G a z e t a G d y ń s k a n r 3 7 . ( i d y n i a 1991.

Wielka Encyklopedia Powszccluui /'II'N'. tom 10. Wyd. PWN. Warszawa 1966.

PRZYCZYŃ SIĘ

DO WZWIESIEMIA W/GDYNI POMNIKA

ANTONIEGO ABRAHAMA...

.. SYNA ZIEMI KASZUBSKIEJ. WYBITNEGO DZIAŁACZA NA RZECZ ODRODZENIA PAŃ­

STWA POLSKIEGO NA POMORZU I PRZY­

ŁĄCZENIA KASZUB DO RZECZYPOSPOLITEJ.

WPŁATY PROSIMY KIEROWAĆ NA:

K O N T O B A N K O W E ODDZIAŁU Z R Z E S Z E N I A K A S Z U B S K O - P O M O R S K I E G O W GDYNI

P K O B P I O / G D Y N I A N R 1 0 2 0 1 8 5 3 - 2 5 9 6 - 2 7 0 - 1 - 1 1 1

z d o p i s k i e m "POMNIK"

SPOŁECZMY

KOMITET BUDOWY POMMIKA A H T O n i E G O ABRAHAMA

iriFORMUJE

W IV kwartale 2 0 0 0 roku n a b u d o w ę w Gdyni p o m n i k a A n t o n i e g o Abrahama wpłat dokonali:

Przedsiębiorstwo U s t u g Ogrodniczych "Malwa"

S p ó ł k a z 0.0. ( 2 5 0 0 zt), Przedsiębiorstwo "Delta" S p . z 0.0. ( 3 0 0 0 z l ) , J ó z e f Rudzki ( 5 0 0 0 zł), Przedsiębiorstwo Budowlano-Komunalne "Jutrzenka W.Trzebiatowski ( 2 0 0 0 zł), Jolanta Rozczynialska ( 1 0 0 zt), J o a n n a Stankiewicz-Kiełpińska ( 1 0 0 zł).

P o z a t y m rozprowadzono cegiełki n a b u d o w ę

pomnika z a s u m ę 8 4 1 0 zł.

Stanisław Jankę

Popiele

Krziż w ozłotku wôłtôrza d i m gromnice i granie organów j i d ą midzë lëdztwo n a d głowama przëböczenié że proch, wzeńdze

cziej żëcé sę obrócy

n a m a r t w ą stronę

w i a t e r wieje w odżin

w i a r a udostała w i a r ę

a pogańsczi popielnik

j e s z wiedno skrzeczi

i pó nórtach błądzy

(4)

WSZYSTKO O KLËCE (IX)

Niniejszy odcinek jest uzupełnieniem tych wielorakich znaczeń słowa "klëka" dotychczas nie podanych, a które wskazali mi uważni czytelnicy oraz tych, które w międzyczasie wróciły do mojej pamięci lub znalazłem w niektórych kaszëbsciech pismionach. Jest to więc czymś w rodzaju suplementu, ale obejmującego i tak nie "wszystko o klëce". Oto dalsze populame znaczenia klëki i klëczki.

Kłeczka to mała klamka, klameczka; bywały również drewniane. Słowami "ódklëk" i "zaklëk" dzieci, podczas zabawy, otwierają i zamykają nieistniejące drzwi.

Klëczka to poprzeczna rękojeść u trzonka łopaty, a także rękojeść dla prawej dłoni u kosiska, która często bywa krzywa jako"L".

Klëczki to haczyki przy łańcuszkach drewnianych nosideł, za które zawiesza się kosze łub wambórki. Te nosidła na południu Kaszub zwą się szundami, a na północy, szkaniami.

Klëczki to także sprężynujące karabińczyki przy różnych innych łańcuchach.

Kłeczka to też obicie bijaka u cepa, zwane też kapą.

Klëczką jest dziecięca grzechotka, dawniej nadmuchany, wysuszony pęcherz napełniony grochem. Jest nią też kołatka używana w kościele podczas wielkiego tygodnia zamiast dzwonków. Mówi się np.:we wieldzi piątk w köscële miast zwónków klëczci grëchötają; albo: we wieldzim tidzeniu dinerowie (ministranci) po wsy chodzą, ë klëczkamë grëchötają, cobë jima gburci jaja na jastra (wiełkanoc) dôwalë.

Kłeczkami są łapki na myszy i szczury oraz potrzaski sprężynowe używane przez kłusowników.

Przypomę, że w poprzednich odcinkach mowa była o klëczce bąksowej, o kukówce przy skręcie wozu, o gadatliwych babach, że klëczka jest rybacką babą, czyli kręceszek, drążek do popychania sieci pod lodem, zwany też chochlą. I dalej o klëce.

Rzecz jasna. O ile mała klamka to klëczka, to ta większa zwana jest klëką: ta wielgô prze biitnowëch dwiérzach j e dëcht zadrëdzëwalô.

Kłëka to stara krowa; np.: ta stôrô klë niżódnigö mléka j u nie dôwô. Częściej starą chudą krowę zwie się jednak knagą ale tymi obydwoma przezwiskami nazywa się zmierzłe stare baby.

Klëką zwana była dawna sukienna czapka obszyta na zewnątrz barankiem zaopatrzona w nausznice; a mawiano np.:

wCija Leo chôdôl w kłëce öb-zëma, ale téż ób cali lato, a nieböszczëk, wuja Franc, ten nawetka spól w swjij stôrij klëcë.

I wreszcie! klëka to lekkie uderzenie ręką, klepnięcie lub szturchnięcie z okazji odliczania przed grą oraz przy wzajemnym żegnaniu się dzieci. Chto dostöl klëka ( kto klepnięty), ten mdze gonił: lub: të dostôl klëka, to terë: lub : Jak j ô dogönia, to ta klëka öddóm. Ponadto: dzëcë dają sobie klëka pö szköli(dzieci klepną, ,się po powrocie ze szkoły).Klepią sie też po zakończonej zabawie na dworze, gdy rozchodzą się do domów, jednocześnie mówiąc: Klëka, beka, bąks, albo też:

klëka, bëka ,gdówc, gdowa pod jałówc. ( Bëka to stara gęś i gęś wysiadująca jaja, zaś młoda gęś to pila, gąsiatko to pilk; a wołaniem na gęsi jest; pila, pil, pil! Słowo Beka, podobnie jak klęka, ma wiele znaczeń.)

N o i jeszcze coś. Zastanawiam się jak zwaliby Kaszubi bumerang, gdyby ten krzywy kawałek płaskiego drewna, stanowiący dziwną broń myśliwską, wcześniej znali. Jest to przecież, z uwagi na jego kształt, typowa klëka.

Przyznacie, że wiele tego dzisiaj było." Klëka" to bowiem takie słowo podobne do dużego bukietu rozmaitych kwiatów, dużych i małych, a w dodatku w różnych kolorach i ich odcieniach. Obiecuję że następny odcinek, a zarazem ostatni, będzie lekki, tak jak ostatnia lekcja roku szkolnego.

Roman Klebba

J a k o , ż c W i e l k i P o s t blisko, przedstawię dwie p o t r a w y r y b n e , k t ó r e przygotowano w m o i m d o m u r o d z i n n y m , n i e t y l k o w c z a s i e przed- wielkanocnyrn. a.m. ro.sól rybny, który p o p e w n e j m o d y f i k a c j i m o ż e b y ć z u p ; j r y b n ; j z a b i e l o n ą śmietan;) oraz sparzone szproty w oleju lub bez niego.

Rosół lub zupa z dorsza i yłastiic

Składnik: wypatroszone i oczyszczone ze śluzu i tusek dorsze z f>tową i wątróbką oraz ptaslugi (najlepiej skarp czyli lurbot) też z i^lową (po mniej więcej równej ilości), włoszczyzna (marchew, pietruszka, seler, por lub cebula), liść laurowy, ziele angielskie, ocet. sól. pieprz, cukier, nać pietruszki hdi koperek, ziemniaki oraz ewentualnie mąka, majeranek, śmietaiui.

Odpowiednio oczyszczone i pokrojone w dzwonki ryby (bez wątroby) skropić nieco octem i posolić, pozostawiając tak na okres 1 -2 godzin. W międzyczasie przygotować wywar z jarzyn z dodatkiem liścia laurowego i ziela angielskiego, gotując przez około 30 minut. Następnie odcedzić z jarzyn, ponownie zagotować i włożyć do niego przygotowane wcześniej ryl?y (bez wątroby) i gotować przez około 20-25 minut. Dopiero na 5 minut przed końcem gotowania dodać wątrobę dor.sza. Po zakończeniu gotowania wyjąć ryłyy z wywaru, oddzielić z ości. a po przecedzeniu wywaru, ponownie je tam włożyć. Następnie dodać wcześniej oddzielone ugotowane i odcedz<nie ziemniaki, dodać pokrojoną zieloną pietruszkę, pieprz, ewentualnie dosolić i dać odrobinę cukru. W ten spo.wb przygotowany rosół nadaje się do spożycia. Na bazie tego rosołu można zrobić zupę zagęszczoną mąką i zabielone śmietaną. Zamiast zielonej pietruszki można do niej dodać posiekanego koperku lub nuijeranku. Natomiast ugotowaną wątrobę, po doprawieniu przyprawami nuiżna jeść z pieczywem. Do przyrządzenia wyżej opi.sanych potraw można użyć innych gatunków ryb zarówno morskich, jak i słodkowodnych. Świetny do lego jest węgorz.

Szprot sparzony w oleju

Składniki: oczyszczone z wnętrzności odgłowione szproty, włoszczyzna (marchew, pietruszka, seler. por), liść laurowy, ziele angielskie, gorczyca, ocet. sól, pieprz, majeranek, cukier, olej.

Do wywaru z włoszczyzny, przygotowanego tak samo jak do rosołu rybnego z dodatkiem gorczycy dać nieco octu. cukru i po ewentualnym dosoleniu ponownie doprowadzić do wrzenia i włożyć odpowiednio wysolone szproty.

Gdy wywar ze szprotami znowu zacznie wrzeć. należy go odstawić z płyty kuchennej i pozostawić na około 15 minut, po czym ryby wyjąć z garnka, ułożyć na salaterce, dodać przypraw ( pieprz, majeranek) oraz oleju z sparzoną cebulą pokrojoną w talarki. Po ostudzeniu potrawa nadaje się do spożycia z ziemniakami lub z pieczywem. Sparzone szproty mogą być konsumowane także bez oleju zparzoiui cebulą i siekanym koperkiem.

Waji Smaczkorz

OFERTA

C H O R U M Ę S K I E G O " D Z W O N KASZUBSKI"

C h ó r M(jski " D z w o n K a s z u b s k i " o f c n i j e u ś w i c i n i c n i c s w o i m ś p i e w e m u r o c z y s t o ś c i ; p a t r i o t y c z n o - r c l i g i j n y c i i . k o ś c i e l n o - o d p u s l o w y c h , k a s z u b s k i c h , s z k o h i y c i i , ś l u b n y c h , p o g r z e b o w y c h .

A d r e s k o n t a k t o w y :

- k o ś c i ó ł p.w. Ś w . J a n a C h r z c i c i e l a , ul. C h y l o ń s k a 129, 8 ! - 0 4 1 G d y n i a - C h y l o n i a ;

- p r e z e s C h ó r u : inż. Z b i g n i e w K l a g a , ul. C h y l o ń s k a 2 1 3 / 3 9 . 81 - 0 0 7 G d v n i a - C h y l o n i a . tel. sł. 6 2 5 - 3 3 - 3 7 , icl. d o m . 6 2 3 - 6 9 - 3 5 , [•ax ( 0 5 8 ) 6 2 5 - 0 1 - 4 7 , tlx 5 4 7 4 1 S M W P L ;

- d y r y g e n t C h ó n i : m g r M a r / . c n a G r a c z y k , tel. d o m . 6 2 1 - 7 4 - 0 3 .

(5)

GDINSKÔ KLËKA 5

PRZEGLĄD WYDARZEŃ

GDYNIA - KASZUBY

WYSTAWA PT "W D A W f i E J K U C H n i "

w "Domku A b r a h a m a " , siedzibie Muzeum Miasta Gdyni, w dniu 2 października 2000 roku otwarta została wystawa n o s z g c a tytuł "W d a w n e j kuchni" p r z e d s t a w i a j g c a w y p o s a ś n i e kuchni i spiżarni naszych b a b e k i p r a b a b e k .

KONFEREMCJA

"BADAFilA KASZUBOZriAWCZE W X X WIEKU"

w d n i a c h 13 i 14 października 2000 roku w Sali S e n a t u Uniwersytetu G d a ń s k i e g o o d b y t a się konferencja n a u k o w a pt. " B a d a n i a Kaszubo- z n a w c z e w XX wieku". J e j organizatorami byli: Instytut Kaszubski, P r a c o w n i a Historii P o m o r z a i Krajów Bałtyckich Uniwersytetu G d a ń s k i e g o oraz Zarzgd Główny Zrzeszenia Kaszubsko Pomorskiego.

N a k o n f e r e n c j i z a p r e z e n t o w a n o 2 6 r e f e r a t ó w p r a c o w n i k ó w naukowych, głównie z Uniwersytetu G d a ń s k i e g o , a t a k i e z innych polskich ośrodków naukowych i zagranicznych (z C z e c h i Estonii).

W Ó S M Ą R O C Z n i C Ę

ŚMIERCI JAMA DFlZEŻDŻOriA

w dniu 15 października 2000 roku , w kościele parafialnym w M e c h o w i e została o d p r a w i o n a Msza Święta o spokój duszy śp. J o n a Drzeźdżona, w ó s m q rocznicę j e g o śmierci. Na Mszy Świętej występował Zespół Młodzieżowy z Leśniewa, którym o p i e k u j e się J o a n n a Kędzierska. Po uroczystości w kościele nastapiło n a w i e d z e n i e g r o b u Pisarza, z ł o ś n i e kwiatów, , z a p a l e n i e zniczy oraz w s p ó l n a modlitwa. Wieczornica literacka p o ś w i e c o n a Pisarzowi o d b y ł a się w Domatowie.(T.H.)

G D Y n i A POŻEGriAŁA FRAnCISZKĘ CEGIELSKĄ

w dniu 27 października 2000 roku , liczne rzesze G d y n i a n uczestniczyły w uroczystościach p o g r z e b o w y c h śp. Franciszki Cegielskiej - Ministra Zdrowia w G a b i n e c i e Premiera Buzka, Prezydent Miasta Gdyni w l a t a c h 1990-1998, działaczki p o d z i e m n e j "Solidarności"

d o 1989 roku, przewodniczgcej Gdyńskiego Komitetu Obywatelskiego

"Solidarności" w l a t a c h 1989 -1990, o s o b y zasłużonej d l a Gdyni i wielce s z a n o w a n e j przezjej mieszkańców.

PIELGRZYMKA "SOLIDARNOŚCI"

w dniu 27 października 2000 roku, o d b y ł a się d o r o c z n a pielgrzymka z o r g a n i z o w a n a p r z e z NSZZ " S o l i d a r n o ś ć " , o d k o ś c i o ł a o . o Redemptorystów w Gdyni d o Pomnika Poległych Stoczniowców ~ 70, a n a s t ę p n i e d o kościoła Matki Boskiej Licheńskiej i Świętego J e r z e g o w Babich Dołach. W Babich Dołach o d p r a w i o n a zostało Msza Święta, w czasie której homilię wygłosił ks. E d m u n d Chrzanowski.Pielgrzymce przewodzili; ks. E d m u n d Skierka i o.Edward Ryba. Wzięty w niej udział liczne sztandary NSZZ "Solidarność" oraz Gdyńskiego Oddziału ZKP

KURSY Z j ę Z Y K A K A S Z U B S K I E G O I KASZUBSZCZYZnY

N A UNIWERSYTECIE GDAŃSKIM

w październiku 2000 roku Instytut Filologii Polskiej Uniwersytetu G d a ń s k i e g o r o z p o c z ą ł p o d y p l o m o w y kurs p e d a g o g i c z n o - metodyczny języka kaszubskiego, w którym uczestniczy 40 słuchaczy.

O b e j m u j e o n łgcznie 280 godzin dydaktycznych, w tym wykłady, seminaria, ćwiczenia i pral<tyki. Zajęcia o d b y w a j ą się c o d w a tygodnie, w soboty i niedziele. Warunkiem uczestniczenia w kursie jest m.in. c z y n n a z n a j o m o ś ć języka kaszubskiego. C e l e m kursu jest przygotowanie nauczycieli języka kaszubskiego d l a wszelkich t y p ó w szkół n a Kaszubach.

J e d n o c z e ś n i e t r w a j g n a Uniwersytecie G d a ń s k i m - także z o r g a n i z o w a n e p r z e z Instytut Filologii Polskiej - z a j ę c i a z kaszubszczyzny, które o d b y w a j g się raz w tygodniu, w e wtorki.

N O W Y PRZEWODHICZĄCY

Nowym przewodniczącym Stowarzyszenia Regionów Państw Bałtyckich wybrany został prof. d r h o b . Brunon Synak. prezes Zarzgdu G ł ó w n e g o ZKP, w i c e p r z e w o d n i c z g c y sejmiku w o j e w ó d z t w a pomorskiego.

ZMARŁA S U E RYDER

H O N O R O W Y OBYWATEL MIASTA GDYNI

w dniu 2 listopada 2000 roku w Wielkiej Brytanii zmarła Sue Ryder, Lody of Warsaw. Prawie 40 lat t e m u założyło Sue Ryder Fundotion, której c e l e m była p o m o c cierpiącym chorym. Dzięki tej fundacji w Polsce z b u d o w a n o 30 szpitali, d o m ó w d l a przewlekle chorych. Swq działalność charytatywna rozpoczęło w Polsce, gdzie m.in. w Gdyni w Szpitalu Morskim w y b u d o w a ł a i wyposażyło Oddział Onkologiczny. R a d a Miasto Gdyni w 1994 roku n a d a ł a jej tytuł Honorowego Obywatela Miasto Gdyni (drugi w Gdyni p o u p a d k u komunizmu w Polsce).

MSZA ŚWIĘTA W SWAFIZEWIE W INTENCJI BISKUPA DOMINIKA

W dniu 2 listopada 2000 roku, w 130 rocznicę urodzin ks.bp Konstantyna Dominika - w j e g o rodzinnej parafii w Swarzewie - o d p r a w i o n a zostało uroczysta Msza Święta przez proboszcza tej parafii ks. Stanisławo Majkowskiego i ks. R o m a n a Skwierczą. Okolicznościową homilię w języku kaszubskim wygłosił ks. Roman. Koszubskg o p r a w ę liturgiczng Mszy zapewnił Klub Gdyńskiego Oddziału ZKP w Wielkim Kacku. W Mszy bardzo licznie uczestniczyli parafianie i przybyli goście z północnych oddziołów ZKP z e swoimi sztondaromi. Uroczystość uświetniła orkiestra d ę t a z Pucko. Po Mszy, organizatorzy - Sworzewski Oddział ZKP - podjęli przybyłych gości tradycyjng kowq i kuchem.

Kolejną Mszę świętą z a Biskupa Dominika prognie zorganizować w Wierzchucinie tamtejszy Oddział ZKR

3 0 LAT MUZEUM ZIEMI PUCKIEJ

W dniu 6 listopada 2000 roku, w Pucku odbyły się uroczystości związane z jubileuszem 30 - lecio Muzeum Ziemi Puckiej. W r o m o c h tych uroczystości odbyta się uroczysta sesjo Rady Powiatu, p o d c z a s której Elżbieta Lewandowska - dyrektor muzeum w Pucku i Ryszorda Szy­

m a ń s k a z C e n t r u m Edukacji Nauczycieli w G d a ń s k u wygłosili okolicznościowe referaty. Uroczystościom tym towarzyszyły d w i e wystawy: n a t e m a t literatury kaszubskiej oraz Juraty jako kurortu.

Ś W I Ę T O NIEPODLEGŁOŚCI W GDYNI

Oficjalne gdyńskie uroczystości z w i ą z a n e z 82 rocznicą odzyskania niepodległości rozpoczęto Mszą Świętą w intencji Ojczyzny p o d przewodnictwem ks . a b p . Tadeusza Gocłowskiego w kościele p.w.

NMP Królowej Polski, z udziałem Kompanii Reprezentacyjnej i Orkiestry Marynarki Wojennej RP oraz pocztów sztandarowych.W południe Władze Miasto i gdyńskie organizacje społeczne i polityczne złożyły wiązonki kwiatów n o Płycie Marynarza Polskiego n o Skwerze Kościuszki.

T o k ś w g o d z i n a c h wieczornych w kościele o.o Franciszkanów o d p r a w i o n a zostoto Msza Święta zo Ojczyznę, a p o niej w kościele dolnym odbył się uroczysty koncert Leszka M o ż d ś r o i Niekonwen­

cjonalnej Orkiestry Kameralnej (w programie były utwory Chopina, Kilara, Wieniawskiego i Możdżera). W późnych g o d z i n a c h wieczornych odbyła się projekcja filmu f a b u l a r n e g o "Prymas. Trzy lata z tysiąca", w Teatrze Miejskim im. Witolda Gombrowicza. Kwiaty w tym dniu złożono t a k ® n o Cmentarzu Marynarki Wojennej n a Oksywiu, n o Cmentarzu Obrońców Wybrzeża w Redłowie i p o d tablicą pomiątkową Marszałka Józefa Piłsudskiego n a budynku Urzędu Miasta.

KLUB TFIZEBIATOWSKICH

PRZY GDYŃSKIM ODDZIALE ZKP

N a p r o ś b ę "Rady Trzebiatowskich (utworzonej w c z a s i e wrześniowego pierwszego zjazdu t e g o Rodu), Zarząd Gdyńskiego Oddziału ZKP w dniu 21 listopada 2000 roku p o d j ą ł u c h w a ł ę o utworzeniu przy Oddziale "Klubu Trzebiatowskich".

S P O T K A N I E WANOŻNIKOW

Członkowie i s y m p a t y c y klubu turystycznego "Wanożnik"

istniejącego przy Zarządzie Głównym ZKP, w dniu 25 i 26 listopada zjechali się n o d o r o c z n e spotkanie t e g o klubu w Gołuniu. W spotkoniu wzięło udzioł prawie 100 osób. Najważniejszym punktem w pierwszym dniu spotkania było p o d s u m o w a n i e działalności Klubu w 2000 roku oraz przyjęcie n a 2001 propozycji imprez turystycznych Klubu "Wanożnik".

Drugiego dnia, p o Mszy Świętej w starym kościółku w Skansenie Wdzydzkim, odbył się s p a c e r turystyczny.

E.S.

(6)

PRZEGLĄD WYDARZEŃ, c d .

r i O W E ODDZIAŁY ZKP

w IV k w a r t a l e 2 0 0 0 roku u t w o r z o n e zostały d w a n o w e o d d z i a ł y Zrzeszenia Kaszubsko - P o m o r s k i e g o - w Miastku i G r u d z i g d z u .

ZMARŁ KSIĄDZ KAHOrilK JUTRZEHKA - TRZEBIATOWSKI

w g r u d n i u 2 0 0 0 roku, w w i e k u 94 lat, z m a r ł najstarszy k a p ł a n d i e c e z j i pelplińskiej, ks. k a n o n i k Z y g m u n t J u t r z e n k a - Trzebiatowski.

P o przejściu n a e m e r y t u r ę w 1989 roku, p r z e b y w a ł w Z a p ę d o w i e kolo Rytlo. Z g o d n i e z j e g o w o l a , p o c t i o w a n y został w Lipuszu, g d z i e w l a t a c t i 1948 - 1 9 8 9 byt p r o b o s z c z e m p a r a f i i p w . M i c t i a l a Arctianioło, a w 1999 roku R a d a G m i n y p r z y z n a ł a m u tytuł H o n o r o w e g o O b y w a t e l a . J e s z c z e w e wrześniu 2 0 0 0 roku ks. Z.Jutrzenka Trzebiatowski uczestniczył w I Zjeździe R o d u Trzebiatowskichi, w c z a s i e k t ó r e g o w s p ó ł c e l e b r o w a ł Mszę Świętg w kościele w Leśnie.

MADZWYCZAJriY Z J A Z D DELEGATÓW ZKP

w d n i u 2 g r u d n i a 2 0 0 0 r o k u w Sali O k r g g t e j U r z ę d u M a r s z a ł k o w s k i e g o W o j e w ó d z t w a P o m o r s k i e g o o d b y ł s i ę N a d z w y c z a j n y Zjazd D e l e g a t ó w ZKP . G ł ó w n y m c e l e m Z j a z d u b y ł o d o k o n a n i e z m i a n w S t a t u c i e ZKP. Między innymi Z a r z a d G ł ó w n y p r z e k s z t a ł c o n o w R a d ę N o c z e l n g , a Prezydium Z a r z g d u G ł ó w n e g o w Z a r z g d Główny. P o z a t y m z a m i a s t P r e z e s a Z a r z g d u G ł ó w n e g o b ę d z i e Prezes Zrzeszenia. P o d ł u g i e j d e b a c i e , p r z e g ł o s o w a n o z a p i s w s t a t u c i e (§56) o b r z e m i e n i u : " O d d z i a ł y m a j g p r a w o I g c z y ó się w zwigzki n a z a s a d a c ł i o k r e ś l o n y c t i p r z e z R a d ę N o c z e l n g " . Z m i a n y t e o b o w i g z y w a ó b ę d g z d n i e m 1 g r u d n i a 2001 roku. P o n a d t o d e l e g a c i p o d j ę l i uctiwały, w którycłi p o z d r a w i a j g Zwigzek Stowarzyszeń Kociewskicłn "Więżba" i u c z e s t n i k ó w 11 K o n g r e s u Kociewskiego, z a a p e l o w a l i d o Sejmiku W o j e w ó d z t w a P o m o r s k i e g o o j a k n a j s z y b s z e u s t a n o w i e n i e hierbu W o j e w ó d z t w a P o m o r s k i e g o o r a z w s p r a w i e s p o r ó w wokół przeszłości TOW "Gryf Pomorski".

EDUKACJA REGIOnALriA W ODYril

W dniacln ó i 13 g r u d n i a 2 0 0 0 .roku p r z e p r o w a d z o n o szkolenie n a u c z y c i e l i gdyńskicti s a m o r z g d o w y c t i p o d s t a w o w y c t i i g i m n a - zjalnycti szkól n a t e m a t "nauki r e g i o n a l n e j w szkole". O d b y t o się o n o w Z e s p o l e Szkół nr 5, w Szkole P o d s t a w o w e j nr 6 i w Szkole P o d s t a w o w e j nr 10. T e m a t y k a szkolenia o b e j m o w a ł a : - p o d s t a w o w e z a g g d n i e n i a r e g i o n u ( t r a d y c j a , kultura, o b r z ę d o w o ś ć , m i e j s c a , zabytki, o s o b y , język), - m e t o d y integracji m i ę d z y p r z e d m i o t o w e j , - projekt e d u k a c y j n y , - p r o g r a m o w a n i e z a j ę ć r e g i o n o i n y c t i , - o p r a c o w a n i e s z k o l n e g o p r o g r a m u e d u k a c j i r e g i o n a l n e j w o b s z a r a c t i G d y n i a , Kaszuby, P o m o r z e . O g ó ł e m o d b y t y się 2 g o d z i n y w y k ł a d ó w o r a z 8 g o d z i n warsztatów. Szkolenie prowadzili: D a n u t a Piocti (dyrektor Szkoły P o d s t a w o w e j w Mojuszu), W a n d a Kiedrowska i Felicja Baska- Borzyszkowska ( n a u c z y c i e l k a L i c e u m K a s z u b s k i e g o w Brusachi), A n n a D e r e ń ( n a u c z y c i e l k a G i m n a z j u m Katolickiego w G d a ń s k u ) , i J a d w i g a Ścibior ( m e t o d y k , n a u c z y c i e l k a Szkoły P o d s t a w o w e j w Jastarni).

W y k ł a d o w c y i orgiinizatorzy s z k o l e n i a r e g i o n a l n e g o w G d y n i .

Z d j ę c i e w y k o n a n o w SaniorZi'fdowej S z k o ł c P o d s t a w o w e j n r JO w C h j Joni.

O d l e w e j s i e d z ą : J a d w i g a Ś c i b i o r . S t e f a n i a L e m a ń s k a , D a n u t a P i o c h . A n n a D e r e ń , i A l e k s a n d e r T r z e b i a t o w s k i .

P a t r o n a t n a d s z k o l e n i e m s p r a w o w a ł o C e n t r u m Edukacji Nauczycieli w G d a ń s k u . W szkoleniu uczestniczyły 8 2 o s o b y . M o g ł o się o n o o d b y ć dzięki d o f i n a n s o w a n i u p r z e z Urzqd Miasta G d y n i o r a z d y r e k c j e p o s z c z e g ó l n y c h szkół. (T.H.)

w x x x ROCZrilCĘ ORUDrilA ' 7 0

w d n i u 17 g r u d n i a , w XXX r o c z n i c ę g r u d n i o w e j z b r o d n i w 1970 roku w G d y n i , uroczystości miały s z c z e g ó l n y b o g a t y c t i a r a k t e r . O g o d z i n i e 6 przy Pomniku O f i a r G r u d n i a " 70 zgromadzili się m i e s z k a ń c y G d y n i i politycy b y p o d p r z e w o d n i c t w e m ks. a b p T a d e u s z a G o c ł o w s k i e g o m o d l i ć się z a p o m o r d o w a n y c ń . W c z a s i e s p o t k a n i a o d b y t się A p e l Poległycń. Wystąpił Premier RP Jerzy Buzek. Ś p i e w a ł Ctiór Męski "Dzwon Kaszubski". W g o d z i n a c t i p o p o ł u d n i o w y c t i , n o trasie o d Stoczni G d y n i a d o P o m n i k a - Krzyża przy Urzędzie Miasta, o d p r a w i o n a z o s t a ł a

" G d y ń s k a D r o g a Krzyżowa".Tam p r z e m ó w i e n i e wygłosił P r e z y d e n t M i a s t a G d y n i W o j c i e c t i S z c z u r e k o r a z p r z e d s t a w i c i e l e w ł a d z politycznycń. N a s t ę p n i e n a s t g p i l A p e l Poleglycti, o d p r a w i o n e z o s t a ł o uroczyste n a b o ś ń s t w o k o n c e l e b r o w a n e p o d p r z e w o d n i c t w e m ks.

a b p T. G o c ł o w s k i e g o o r a z o d b y ł o się s k ł a d a n i e k w i a t ó w i w y s t ę p c t i ó r u

"Symfonia".Wieczorem w Teatrze M u z y c z n y m im. D a n u t y B a d u s z k o w e j o d b y ł się k o n c e r t Orkiestry p o d d y r e k c j g W o j c i e c t i a Rajskiego, z u d z i a ł e m Piotra P a l e c z n e g o W p r o g r a m i e były utwory Lutosławskiego i C ł i o p i n a . Późnym w i e c z o r e m , w kościele NSPJ wystgpił Stanisław Sojko.

POPIELGRZYNKOWE SPOTKAMIE W OLIWIE

D n i a 2 0 g r u d n i a 2 0 0 0 roku, w siedzibie Archidiecezji G d a ń s k i e j o d b y ł o się s p o t k a n i e u c z e s t n i k ó w w r z e ś n i o w e j kaszubskiej pielgrzymki d o Ziemi Świętej. Poprzedziła j e M s z a Ś w i ę t a w K a t e d r z e Oliwskiej, którg s p r a w o w a ł Metropolita G d a ń s k i w s p ó l n i e z księżmi z Kaszub. P o niej z e b r a n i spotkali się w Auli im. J a n a P a w ł a II, g d z i e d z i e l o n o się o p ł a t k i e m , ś p i e w a n o kolędy, o b e j r z a n o film, w y m i e n i o n o w r a ^ n i a . N a s p o t k a n i u t y m p r e z e s ZG ZKP z a p o w i e d z i a ł p i e l g r z y m k ę K a s z u b ó w d o O j c a Ś w i e t e g o d o Rzymu w 2001 roku.

E . S .

W OBIEKTYWIE DRECHA JANA

I I

f'o!. Jan Netzel

Biurowiec Alfa Płazu iisyiKowaity iv bardzo airakcyjnyni ntiejscii przy skrzyżowaniu ut. J Maja z ul. Batorci^o. wykoiuiiui z wy.sokiej jakości, .starannie dobranych materiałów, przy za.s!oxin\aniu nowoczesnych rozwiązań lecluiicznych. We wiifirzach budynku, które spelniaji/ wszelkie Junkcje nowoczesnego biura w zależności od aranżacji, może pracować »•

komfortowych warunkach 650 osób. Architektura budynku twórczo nawiązuje do przedwojennego modernizmu gdyńskiego i dobrze wpisuje się iv otoczenie, podno.sztjc jednocześnie walory przestrzenne tego fragnu-ntu śródmie.ścia

Gdviii. Q

(7)

GDINSKÔ KLËKA ^ 7

WYJD)/\WJ^][(CirW/\

"RYBACY DO OJCA ŚWIĘTEGO"

A l b u m o p a t r z o n y t y t u ł e m " R y b a c y d o O j c a Ś w i ę t e g o " j e s t d o k u m e n t a c j ą I p i ę k n ą p a m i ą t k ą wielkiego wydarzenia, jakim była morska pielgrzymka rybaków kaszubskicti d o S o p o t u n a spotkanie z J a n e m P a w ł e m II niezapomnianego 5 czerwca 1 9 9 9 roku.

Na przeszło 6 0 kutracti I łodzlacti przypłynęli tam pielgrzymi z Jastarni, Kużnicy,Helu I Władysławowa.

W e wstępie d o t e g o wydania, Mieczysław Strug - b u r m i s t r z J a s t a r n i n a p i s a ł : " ( y c / ; w y c e / ) ; e trudu przygotowań, autentycznie duchowych przeżyć pielgrzymów, wysillcu i napięcia oczel<iwania, wreszcie radości spoll<ania rybacidch rodzin z papieżem to cenne wartości prezentowanego albumu Jerzego Kąkola"

Jerzy Kąkol, jMirosław Kuklik, Rybacy d o O j c a Świętego-Morska pielgrzymka rybaków kaszubskich d u Sopotu n a spotkanie i. J a n e m Pawłem II w dniu 5 czerwca 1999 roku. VVyd/'MS'% Wejherowo

"KOŚCIOŁY GDYNI I SOPOTU"

Album, "Kościoły Gdyni I Sopotu", którego autorem zdjęć jest W o j c i e c h Zdunek, przedstawia k o ś c i o ł y gdyńsklcfi I sopocklcii paratll katolickich. Zaskakują o n e s w o j ą artystyczną w y m o w ą I pięknem architektonicznym.

Pokazują świątynie widziane o d zewnątrz i w środku, dając jednocześnie p o d s t a w o w e Informacje dotyczące ich erygowania oraz historii powstawania 1 rozwoju. Wydanie Albumu w s p o m o g l i bardzo liczni sponsorzy, g ł ó w n i e i Gdyni I S o p o t u .

Wojciech Z d u n e k , Kościoły Gdyni i Sopotu.Wyd.

Pomorska Oficyna Wydawniczo-Reklamowa S.C., Bydgoszcz 2000

"KASZUBSKIE PORY ROKU"

E d m u n d Kamiński - edytor, publicysta oraz dokumentalista i fotografik - przygotował b a r w n y fotograficzny album, b ę d ą c y trudem wielu lat p r a c y Wynikiem t e g o s ą niepowtarzalne ujęcia fotograficzne przedstawiające piękno Ziemi Kaszubskiej: jej przyrody i krajobrazu, b u d o w n i c t w a I architektury o r a z l u d u kaszubskiego, u s z e r e g o w a n e w e d ł u g pór roku - o d w i o s n y d o z i m y A l b u m w e w s t ę p zaopatrzył Edmund Szczeslak.

Tytuł I s ł o w a p i s a n e przettumaczone zostały n a cztery języki - kaszubski, angielski, niemiecki I francuskl.Album p r o m o w a n y jest jako s z ó s t a z serii książka z P l u s e m , przez Radio Plus-Rozgłośnię archidiecezji Gdariskiej. Uroczysta prezentacja a l b u m u w Gdańsku o d b y ł a s i ę 1 8 grudnia 2 0 0 0 roku w Ratuszu Staromiejskim. Spotkanie prowadził Tomasz Żmuda-TrzebiatowskI, współwłaściciel spółki wydawniczej T & T która książkę przygotowała dodruku.

Kdmund Kamiński, Kaszubskie pory roku.Wyd. T & T S.C., Puck 2000.

"OBRAZKI RYBACKIE"

P o wielu lalach, staraniem Oddziału ZKP w Jastarni, w z n o w i o n o kolejne wydanie książki pt. "Obrazki rybackie", którą 'skreślił ksiądz ongiś rybacki Hieronim Gołębiowski", jastamicki proboszcz w latach 1 8 7 2 - 1 8 8 7 . Książeczka ta

przedstawia warunki życia i mentalności kaszubów na Półwyspie Helskim w drugiej połowie dziewiętnastego stulecia. Antoni Konkel w "Uwagach" zamieszczonych na końcu t e g o wydania napisał: "Ta niewielka praca zdobyła sobie znaczną popularność. (...) Sianowi nieocenione źródło wiadomości dla historyka, etnograla, lolklorysty,pisarza".

Hieronim Gołębiowski, O b r a z k i rybackie,. Wyd.

" M S " . J a s t a r n i a 2000

"NA KASZUBSKICH PUSTKACH"

Książka "Na kaszubskich pustkach", autorstwa dr Inż. arch. Mariana Majkowskiego, zamieszkałego w t e b i e ,jest w s p o m n i e n i e m zawierającym o p i s życia i dziejów rodziny I mieszkańców wsi, w której osiedlili s i ę jego dziadkowie w końcu XIX wieku I gdzie s i ę urodził I w y c h o w y w a ł . J e s t t o w i e ś S k r z e s z e w o w g m i n i e Sierakowice, na międzywojennym pograniczu polsko- n i e m l e c k l m , b ę d ą c a j e g o "najmniejszą ojczyzną".

Przedstawiony trud codziennego życia, zarówno w okresie zaboru prusklego,jak i międzywojennej rzeczywistości, okupacji hitlerowskiego i s o w i e c k i e g o "wyzwolenia"

opisany jest w s p o s ó b realistyczny Uzupełniają g o sentymentalne opisy piękna kaszubskiego krajobrazu.

Obecnie Marian Majkowski przygotowuje drugi t o m w s p o m i e n , który obejmuje okres o d 1 9 4 5 roku. Wydanie tej książki w s p o m o g ł y finansowo liczne Instytucje I firmy oraz o s o b y prywatne, w tym także członkowie rodziny autora.

Marian Majko*vski, Na kaszubskich pustkach. Wyd. Rost, Gdańsk 2000

DWIE NASTĘPNE

PIELGRZYMKI KASZUBÓW:

DO ZIEMI ŚWIĘTEJ I DO RZYMU

P o udanej pielgrzymce d o Ziemi Świętej w e wrze.śniu 2000 roku. która była wielkim wydarzeniem religijno-kulturalnym. Zarząd G ł ó w n y Z K P podj;il się zorganizowania dwóch na.stępnych w 2001 roku, a mianowicie:

• w dniach 4-11 inaja d o Ziemi Świętej, pod przewodnictwem ks.bp Andrzeja Śliwińskiego z Elblqga (kopie programu i karty zgłoszenia z w a r u n k a m i uczestnictwa s;( dostępne w Gdyńskim Oddziale ZKP).

• w dniach 15-22 września d o R z y m u , pod przewodnictwem ks. a b p Tadeusza Goclowskie- g o . z p o d z i ę k o w a n i e m O j c u Ś w i ę t e m u z a nieustanną modlitwę w intencji Ka.szubów i za zachętę do podtrzymywania i rozwijania kultury, w t y m j ę z y k a k a s z u b s k i e g o ( s z c z e g ó ł o w e i n f o r m a c j e będij d o s t ę p n e w p ó ź n i e j s z y m terminie).

SKŁADANIE WNIOSKÓW O NADANIE

"SREBRNEJ TABAKIERY ABRAHAMA"

Zarząd Gdyńskiego Oddziału Z K P infonnuje, że d o 31 marca 2001 roku Zarząd Główny, Zarządy Oddziałów i Walne Zgroinadzenie Członków Z K P mogą składać wnioski o nadimie w 2001 roku Medalu im. Antoniego Abrahiuiia - "Srehnui Tohakiera Ahrahiima", zgodnie z zasadami zawiu-tymi w

"Regulaminie Medalu". Medal ten przyznawany jest przez Z K P w G d j ni osobom fizycznym i prawnym z a wybitne zasługi i osiągnięcia na rzecz kaszubszczyzny i regionu pomorskiego.

KOMUNIKATY

MSZA ŚWIĘTA W INTENCJI BISKUPA DOMINIKA

Gdyński Oddział Z K P zawiadamia, że doroczna M s z a Święta w intencji Sługi Bożego Biskupa Konstantyna Dominika z okazji 5 9 rocznicy j e g o .śmierci, przypadającej n a dzień 7 marca, odbędzie się w dniu 11 marca o godzinie 11.30 w kościele parafialnym w Wierzchucinie. Organizatorem Mszy jest miejscowy Oddział ZKP.

KASZUBSKIE MSZE ŚWIĘTE W GDYNI

W Gdyni odprawiane są ka.szubskie M s z e Święte w następujących kościołach i terminach:

- w każdą pierwszą niedzielę itiiesiąca o godzinie 14.00 w Kościele Przemienienia Pańskiego w Cisowej (ul. Kcyń.ska2), - ks. Stanisław Megier;

- w każdą drugą niedzielę miesiąca o godzinie 8.00 w Kościele Świętego Wawrzyńca w Wielkim Kacku (ul. Źródło Marii), - ks. Ryszard Kwiatek;

- w każdą ostatnią niedzielę miesiąca o godziiiie 12.15 w Kościele Matki Bo.skiej Licheńskiej i Świętego Jerzego w Babich Dołach (ul. Rybaków 2A), - ks.

Edmund Skierka.

DNI POSIEDZEŃ I DYŻURÓW GDYŃSKIEGO ODDZIAŁU

Zarząd Gdyńskiego Oddziału Z K P zawiadamia , że spotkania i dyżury członków Zarządu odbywają się w D o m k u Abrahama - siedzibie M u z e u m Miasta Gdyni, w każdy 1 i 111 wtorek miesiąca, w godzinach 18.00-20.00.

GDZIE MOŻNA OTRZYMAĆ

"GDINSKÔ KLËKA"

"Gdinskô K l ë k a " m o ż n a otrzymać bezpłatnie w M u z e u m Miasta Gdyni przy ul. Starowiejskiej 3 0 (w

czasie otwarcia tej placówki lub dyżuru członków Zarządu Gdyńskiego Oddziału Z K P ) oraz w siedzibie Gdyńskiego Centrum Organizacji Poz:u^ądowych przy ul. 3 M a j a 27, w kiosku w holu Urzędu Miasta Gdyni, w Sali Tradycji Wyższej Szkoły Morskiej przy ul. Morskiej 81/87, w Towarzystwie Miłośników G d y n i przy ul. Władysława IV 51, na terenie Stoczni G d y n i a S.A., w Salonie Fotograficznym Gerarda Waleszkowskiego przy ul. lO-Lutego 2, a także w c w.szy.stkich filiach Miejskiej Biblioteki Publicznej oraz po kaszubskich Mszach Świętych,

PROŚBA O UREGULOWANIE SKŁADEK CZŁONKOWSKICH

Zarząd Gdyńskiego Oddziału Z K P informuje, że zgodnie z uchwałą podjętą n a zebraniu sprawo­

zdawczo - wyborczym w dniu 25 września 1998 roku, składka członkowska za lata 1999, 2000 i 2001 wynosi 30,00 zt, a dla emerytów, rencistów, żołnierzy służby zasadniczej, studentów i uczniów - 15,00 zł.

Składki zalegle z a lata wcześniejsze pozostają bez zmian. Składki wpłacać można bezpośrednio n a ręce skarbnika w czasie czwartkowych zebrań. Zarządu w siedzibie M u z e u m Miasta Gdyni lub n a konto bankowe w P K O B P I O/Gdynia n r 10201853-2596- 270-1 -111, z dopiskiem "składka :a r o k .

PROŚBA ZESPOŁU REDAKCYJNEGO BIULETYNU "GDINSKÔ KLËKA"

Zespól redakcyjny biuletynu "Gdinsczej Klëczi"

zwraca się d o j e j czytelników z prośbą o nadsyłanie materiałów, które m o ż n a by wykorzystać przy j e j

redagowaniu. „ „

Cytaty

Powiązane dokumenty

- wędrował po Kaszubach i dalej nawoływał do walki o niepodległość. Niewiele osób wie, że ówczesny wójt Gdyni, Jan Radtke, wręczył Abrahamowi Krzyż Oficerski

Tych wszystkich nowych i zasiedziałych ludzi, od Werblini aż po Żaniowiec, można było spotkać na naszym podwórku lub w soleckiej izbie mojego ojca. Jedni prowadzili brutkę do

12 listopada ubiegłego roku minęło 40 lat od zawiązania się pieszego klubu turystycznego o kaszubskiej nazwie „Wanoga&#34;, pierwszego tego rodzaju w Gdyni. Jubileusz

Koncepcja biuletynu &#34;Gdinskô Klëka&#34; zrodziła się w 1996 roku, kiedy to Gdyński Oddział Zrzeszenia Kaszubsko Pomorskiego przygotował się do obchodów swego 40-

Po śmierci swego ojca Świętopełka (1266) otrzymał południową cześć Pomorza, łącznie ze Świeciem, a jego brat Warcisław - północną część z Gdańskiem. W wyniku tego w

w związku z Wielkim Jubileu.szem Chrześci- jiuistwa. Rada Partów Wëstrzédnëch w styczniu zwróciła się do wszystkich Oddziałów ZKP, do pocztów sztandarowych oraz do

W ramach Klubu Myśli Jana Pawła II odbyło się konwersatorium z udziałem dziennikarki Ewy Górskiej na temat: „Pamięć Grudnia 1970&#34;. W OKKP odbyło się spotkanie z

i godne ręce.. Delegacja z oddziału wraz z pocztem sztandarowym uczestniczyła we Mszy Św. Członkowie oddziału wzięli udział w pielgrzymce autokarowej na odpust do