Wywózki młodzieży szkolnej na roboty do Oświęcimia - Marianna Hajduk - fragment relacji świadka historii [TEKST]

(1)

MARIANNA HAJDUK

ur. 1926; Izbica

Miejsce i czas wydarzeń Izbica, II wojna światowa

Słowa kluczowe Izbica, Krasnystaw, II wojna światowa, Niemcy, okupacja niemiecka, przesladowanie ludności, wywózka do Oświęcimia, młodzież szkolna

Wywózki młodzieży szkolnej na roboty do Oświęcimia

Jak Niemcy weszli [to] zaczęli łapać tych chłopców, co chodzili do gimnazjum, w Krasnymstawie. Tu za miastem był pan Kostrzewa, [zabrano mu] dwóch synów.

Sztandel, był kierownikiem szkoły, syna mu aresztowali. W Tarnogórze nauczyciel, Śliwa, co nas uczył, zabrany został, szwagier jego – zabrany. Dużo [ludzi] aresztowali i gdzieś się [oni] podziali, każdy wyglądał, bo przecież nie [byli to] zbrodniarze, może przyjdą, może ich zobaczą. Parę listów przyszło, że są w Oświęcimiu na robotach.

Jeszcze wtedy nikt nie wiedział, co to [jest] Oświęcim.

Z Krasnegostawu przywozili chłopców i tu ich mordowali. Widzieli sąsiedzi, tu taki był plac, że ich gnali na ten plac, że bili, że kopali. Na błoniach taki żydowski młyn stał, Niemcy ten młyn zajęli i mełli zboża, [ci chłopcy] tam pracowali, i koło tego młyna były takie krzaki jakieś. Matki z Krasnegostawu przyjeżdżały i tak wyglądały [zza tych krzaków], czy poznają swojego syna. Płacz, rozpacz była okropna. Kiedy umierali, [to] tu na rogu w Izbicy [wywiesili kartkę] za szybą, na tej kartce [było] napisane: „Ten i ten zmarł, ten i ten zmarł.”.

Data i miejsce nagrania 2015-09-03, Izbica

Rozmawiał/a Wioletta Wejman

Transkrypcja Katarzyna Maceńko

Redakcja Weronika Prokopczuk