Nr. 20 Wąbrzeźno, czwartek 14 lutego 1929 r. Rok IXSRQPONMLKJIHGFEDCBA
W ie lk a c h w ila w S e jm ie P o d p is a n ie u k ła d u w k w e s tji rz y m s k ie j.
Taktyka B. B. a partyjnictwo sejmowe.
W ś r o d ę , d n ia 6 -g o b m ., B e z p a rty jn y B lo k W s p ó łp r a c y z R z ą d e m z ło ż y ł d o la s k i m a rs z a ł
k o w s k ie j w S e jm ie p r o je k t n o w e j K o n s ty tu c ji.
P a r ty jn ic tw o s e jm o w e , m a ją c e s w e u g r u n to w a n e s ie d lis k o n a o b u s k rz y d ła c h Iz b y , u c z u ło ■ s ię ty m f a k te m z a s k o c z o n e w s p o s ó b d la s ię b ie n ie s ły c h a n ie n ie p o ż ą d a n y . O p o z y c ja z p r a w a i o p o z y c ja z le w a , k tó r e p r z e z o s ta tn ie p a r ę la t n i
c z e g o s ię n ie n a u c z y ły i n ic z e g o n ie z a p o m n ia ły n ie m o g ą z ro z u m ie ć , ż e je s t K lu b w S e jm ie , k tó r y m o g ą c w y k o r z y s ta ć s w ą a k c ję d la c e ló w d e m a g o g ic z n y c h te g o n ie c z y n i i n a w e t o b r z u c a n y p r z e ró ż n y m i in w e k ty w a m i, n ie w s tę p u je n a d ro g ę d e - m a g o g ji d la c e ló w w ła sn e j o b ro n y n ie m o g ą c z r o z u m ie ć , ż e je s t w S e jm ie K lu b , k tó r y n ie m a w ła s n y c h c e ló w o s o b is to -p a r ty jn y c h , k tó r e g o w s z y s tk ie w y s iłk i m a ją is to tn ie n a c e lu d o b ro p u b lic z n e , a w d a n e j c h w ili p r z e d e w s z y s tk ie m n a p r a w ę u s tro ju R z e c z y p o s p o lite j,
P rz y p o m n ijm y s o b ie m ia n o w ic ie n ie k tó r e w y d a r z e n ia , k tó r e p o p r z e d z iły w n ie s ie n ie p r z e z B . B . p r o je k tu n o w e j K o n s ty tu c ji,
B e z p a r ty jn y B lo k p o s z e d ł d o w y b o r ó w p o d h a s łe m r e fo r m y K o n s ty tu c ji i w z m o c n ie n ia w ła d z y P r e z y d e n ta i R z ą d u . H a s ło to s p o tk a ło s ię z n a d z w y c z a j ż y w y m o d z e w e m w s z e r o k ic h m a s a c h s p o łe c z e ń s tw a , k tó r e ju ż p o c z y n a ło w r z e ć , z o r je n to - w a w sz y s ię w r e s z c ie w f r y m a r c e d o b r e m p u b li- c z n e m , ja k ie g o d o p u s z c z a ły s ię n ie u sta n n ie p r z e r ó ż n e p a r tje i p a r ty jk i, W r e z u lta c ie h a s ło B lo k u z w y c ię ż y ło , c z e g o n a jle p sz e m d o w o d e m , ż e B , B . z g ro m a d z ił n a s w o je lis ty w y b o rc z e n a jw ię c e j g ło s ó w i w p r o w a d z ił d o S e jm u n a jw ię c e j p o s łó w .
J u ż w ó w c z a s r o z p u s z c z a n o p r z e n a jro z m a its z e o s z c z e r c z e p o g ło s k i o te rn , ja k s o b ie B . B . w y o b r a ż a n a p r a w ę K o n s ty tu c ji. M ó w io n o o f a s z y z m ie , d y k ta tu r z e a n a w e t o m o n a rc h ji. C i, c o r o z p u s z c z a li te p o g ło sk i, w ie d z ie li d o b r z e ż e a n i f a s z y z m u a n i d y k ta tu r y n ie w p r o w a d z a s ię z a p o m o c ą w y b o r ó w d o S e jm u , le c z ty lk o z a p o m o c ą s iły , w ie d z ie li d o b rz e p o k tó r e j s tr o n ie je s t s iła i i w ie d z ie li d o b r z e , ż e w ła d c y te j s iły d la c e ló w d y k ta tu r y n ie z a m ie r z a ją je j u ż y ć ,
N ie c h o d z iło p r z e c ie ż o p r a w d ę , c h o d z iło je d y n ie o d e z o r je n to w a n ie o p in ji, o d y s k r e d y to w a n ie w je j o c z a c h B , B , a d la te g o c e lu k a ż d a d r o g a i je s t d o b ra .
T e n n a s tró j o s z c z e r c z y w s to su n k u d o B . B . i u tr z y m a ł s ię i p o z e b ra n iu s ię S e jm u , g d y w p ie r- ; w s z y m o k r e s ie je g o p r a c B , B , p r o je k tu n o w e j K o n - । s ty tu c ji n ie p r z e d s ta w ił, M o w iło i p is a ło s ię w ó w - ; c z a s , ż e B , B , je d n o lite g o p r o je k tu n o w e j K o n s ty - : tu c ji n ie m a i n ig d y n ie b ę d z ie m ia ło , ż e p o s z c z ę - j g ó ln e g ru p y B . B . c ią g n ą d o ła s a i d o S a s a , ż e B lo k , n a tle r e fo r m y u str o ju n ie ty lk o s ię ro z le c i, a le ju ż ; s ię r o z la tu je . C h c ia n o s p o łe c z e ń s tw u w u ś w ia d o - i m ie n iu s o b ie , ż e d la w y p r a c o w a n ia n o w e j K o n s ty - । tu c ji p o tr z e b a c z a s u , a k a ż d a w v m ia n a z d a ń w K lu - j b ie , lic z ą c y m p r z e c ie ż 1 1 3 p o s łó w , k a ż d e ś c ie r a - i n ie s ię p o g lą d ó w , ta k p o ż ą d a n e i ta k z r o z u m ia łe w z d ro w y m o rg a n iz m ie s p o łe c z n y m , o g ła s z a n o u r - b i e t o rb i ja k o p o c z ą te k k o ń c a B lo k u ,
T a fu rja o s z c z e r c z y c h n a p a ś c i n a B , B , w z m o g ła s ię je s z c z e g d y B lo k p r z e p ro w a d z ił w S e jm ie u c h w a łę , s tw ie r d z a ją c ą , ż e S e jm p r z y s tę p u je d o r e w z ji K o n s ty tu c ji, a s w e g o p r o je k tu K o n s ty tu c ji B lo k n ie p r z e d s tw a ił.
A ta k i m ia ły n a c e lu w y k a z a ć , ż e B , B . n ie m a ż a d n e g o p o d ło ż a id e o w e g o , ż e w z ią ł n a s w e b a r k i z a d a n ie n a d s iły i te r a z d o m a g a s ‘ę o d S e jm u , b y ' s p e łn ił to , c z e g o o n s a m z r o b ić n ie m o ż e .
Z e s tr o n y B lo k u m o ż n a b y ło n a te o s z c z e rc z e i n a p a ś c i o d p o w ie d z ie ć i k ilk u s ło w a m i w y k a z a ć j ic h n ic o ś ć , a le p o m in ię to to w s z y s tk o m ilc z e n ie m , ; T e g o w ła ś n ie n ie z r o z u m ie li i n ie z r o z u m ie ją tr a m - I
R z y m , 1 1 . 2 . P o d p is a n ie a k tu u k ła d u w k w e - j s tji rz y m sk ie j o d b y ło s ię o g o d z . 1 2 w p o łu d n ie . P ie r w sz e s p o tk a n ie n a s tą p iło w s a li K o n s ta n ty n a . N a s tę p n ie w ra z z to w a r z y s z ą c y m i im d o s to jn ik a m i k a r d y n a ł G a s p a r i i M u s s o lin i p r z e s z li d o s a li p a p ie ż y . N a s to le o f ia ro w a n y m p r z e z m is ję k a to lic k ą w F ilip in a c h ro z ło ż o n o a k ty u k ła d u . N a f o te la c h , o fia ro w a n y c h p r z e z m is ję k a to lic k ą w C h i
n a c h z a sie d li p o ś r o d k u k a r d y n a ł G a s p a r i i M u s s o lin i, O b o k k a r d y n a ła s ie d z ie li p r z y s to le d o s to jn i c y S to lic y A p o s to ls k ie j, a p o s tro n ie M u ss o lin ie g o in n i r e p r e z e n ta n c i r z ą d u w ło s k ie g o . A k t p o d p isa
K a ta s tr o f a ln e m ro z y w c a łe j E u ro p ie .
W a rsz a w a , 1 2 . 2 . W c a ły m k ra ju p a n u ją n ie I n o to w a n e o d w ie lu la t siln e m ro zy . D z iś o g o d z . 8 ra n o o b s e rw a to rju m k ra k o w s k ie z a n o to w ało te rn - • p e ra tu rę m in u s 3 4 st.C , J e st to n a jw ię k szy s p a d e k te m p e ra tu ry z a n o to w a n y p rz e z o b s e rw a to rju m k ra k o w s k ie w c ią g u 1 0 3 la t, re g u larn y c h s p o s trz e ż e ń m e te o ro lo g icz n y c h .
W a rs z a w a, 1 2 . 2 . M ro z y w s to lic y d o c h o d z iły d z iś ra n o d o 2 5 s to p n i, w P o z n a n iu i w T o ru n iu s z w a n k u ją w o d o c ią g i W W a rsz a w ie z o rg a n izo w a I
D n i w ła d z y W a ld e m a ra s a p o lic z m e .
S p ra w a u s tą p ie n ia W a ld e m a ra s a je st o b e c n ie ty lk o k w e s tją c z asu .
P re z y d e n t S m e to n a m a ją c c a łk o w ite z a u fa n ie d o P le c h a v ic iu s a p o n o w n ie p rz ed s ięw z ią ł k ro k i c e lem u trz y m a n ia o b e c n e g o rz ąd u . W o b e c ro z ła m u w p a rtji T a u k in n ik ó w , p o z o s ta w ie n ie W a l
d e m a ra s a u s te ru rz ąd ó w je st n a d łu ż s z ą m e tę n ie d o p o m y śle n ia.
K o re s p o n d e n t „ R ig as c h e Z tg ,“ d o n o si, ż e u - trz y m a n ie się n a ra z ie W a ld e m a rs a u s te ru rz ą d u
C zlnw le k— z w ie rz ę
W u b ie g łą n ie d z ielę p a s a ż e ro w ie ja d ą c y a u - ; to b u s em z R a d o m ie d o S k a rs z ew y b y li ś w iad k a - i m i o k ro p n e j sc e n y . O b o k sz o sy , k tó rą je c h a ł a u to b u s u c ie k a ło d w o je s ta ru s z k ó w , a z a n im i g o n ił z z a k rw a w io n ą s ie k ierą m ło d y w ie śn ia k . W p e w n y m m o m e n c ie d o p a d ł o n u c .e k a ją c y c h , je d n e rn u - d e rz e n ie m ro z p ła ta ł g ło w ę k o b iec ie , n a s tę p n ie d o p a d ł s ta rc a i z a d a ł m u k ilk a ś m ierte ln y ch c io só w . P o s p e łn ie n iu te g o m o rd e rs tw a s p ra w c a rz u c ił się d o u c iec zk i w k ie ru n k u w si J a n u sz p o la . N a ty c h m ia sto w a p o m o c o k a z a n a s ta ru s z k o m p rz ez p a s a ż e ró w a u to b u s u n ie z d o ła ła n ie sz c z ę śliw y m o c a lić ż y c ia . T y m c z a se m m o rd e rc a , ja k się p ó ź n ie j o -
tra d ra c c y o p o z y c jo n iści se jm o w i, ż e B lo k p o z o s ta - w ia im p o le d o n a p a ś c i i n ie re a g u je , d la k a ż d e g o z a ś c z ło w ie k a ro z u m n eg o i n ie u p rz ed z o n e g o b y ło rz e c z ą ja sn ą , ż e B . B , w s p ra w ie re fo rm y u s tro ju m a w ła sn ą ta k ty k ę , ż e p o p rz ep ro w a d z e n iu u c h w a ł fo rm aln y c h p rz y stą p i d o p rz e p ro w a d z e n ia u c h w ał j m e ry to ry cz n y c h .
I ta k je st is to tn ie .
P o u c h w a le n iu p rz e z S ejm , ż e p rz y stęp u je d o re w iz ji K o n sty tu c ji, B . B . p rz e p ro w a d z ił u sta n o w ien ie re g u lam in u , w jak i sp o só b re fo rm a K o n sty tu c ji m a b y ć u c h w alo n a . G d y i to się sta ło , B . B . ! p rz e d sta w ił p ro jek t n o w e j K o n sty tu c ji,
I S ejm z a trz ą sł się, z d u m ia ł, z o stał z a sk o c z o - ! n y — d la te g o ty lk o — że o p o z y c ja w ła sn ą m ia rę m ierz y ła B . B ,, ż e sa m a , n ie b ę d ąc z d o ln a d o ż a d - j n e g o tw ó rc z e g o w y siłk u , o d m a w ia ła te j m o żn o ści i B lo k o w i.
W s p o łec z eń s tw ie w ra ż e n ie je s t in n e . W ra ż e n ie św ież e i ra d o s n e , w ra że n ie, ja k ie z a w sz e o d
n o z ło te m p ió re m , o fia ro w a n e m p rz e z p a p ie ża . P o p o d p isa n iu a k tu k a rd y n a ł G a sp a ri w rę c z y ł to p ió ro M u sso lin ie m u , ja k o d a r p a p ie ż a . W c z as ie u ro - i c z y sto śc i p o d p is an ia u k ła d u z g ro m a d z ili się n a p la [ c u s e m in a rz y śc i trze c ie g o k o le g ju m lo m b a rd z k ie g o I g d z^e n ie g d y ś s tu d jo w a ł o b e c n y p a p ie ż P iu s X I, o - p o d a l z a ś z g ro m a d z iły się o rg a n iz a c je fa sz y s to w sk ie , k tó re w ra z z z e b ra n y m i se m in a rz y sta m i w c za sie c a łe j te j c e rem o n ji w z n o sili o k rz y k i n a c z e ść o b u d o sto jn ik ó w . O b a j d o s to jn icy p rz y w y jściu s ta li się p rz e d m io tem e n tu z ja s ty c zn y c h o k la sk ó w .
— o —
n o n a s z e ro k ą s k a lę b e z p ła tn e ro z d a w n ic tw o m ię d z y n a ju b o ż s z y c h w ę g la ja k o te ż ta n ich o b ia d ó w .
Z p o w ia tu J a n o w s k ie g o n a d e s z ła n ie s p ra w d z o n a d o ty c h c z a s w ia d o m o ść , ż e b a n d a c y g a n ó w s k ła d a ją c a się z 3 0 o só b z a m a rz ła n a śm ie rć ,
N a jk ry ty c zn ie j p rz e d s ta w ia się s y tu ac ja w ę g lo w a w e L w o w ie. 17 p o c iąg ó w w ę g lo w y c h w y s ła n y c h d o L w o w a u tk n ę ło w d ro d z e p o m ię d zy T a r
n o w e m — R z esz o w em . Z e S ta n isła w o w a n ie m a w o g ó le ż a d n y c h w ia d o m o śc i.
n ie n a le ż y u w a ż ać z a o s o b iste z w y c ię stw o , P le - c h a v iu s n ie p rz e sta ł b y ć m ę że m z a u fa n ia S m e to - n y . — S m e to n a p rz y ją ł d y m isję P le c h a v iu sa ty l
k o d la te g o , ż e w o b ec ro z ła m u w p a rtji T a u k in in - k ó w n ie m a c z ło w ie k a w o b o z ie rz ą d o w y m , k tó ry b y m ó g ł o b ją ć te k i p re m je ra i m in istra s p ra w
! z a g ra n icz n y c h . P o z o s ta n ie W a ld e m a ra s a b y ło z a - I te m c h w ilo w ą k o n ie c z n o ścią ,
— o —
k a z a ło , n o to ry cz n y p rz e stę p c a J a n J a siń s k i, u d a ł się d o m ie sz k a n ia sw e g o s z w a g ra a z a sta w sz y g o le żą c eg o w łó ż k u z a m o rd o w ał g a , z a d ają c m u k il
k a c io só w s iek ie rą . P o d o k o n an iu te g o n o w e g o m o rd e rs tw a u d a ł się d o sw o jej c h a ty le ż ąc e j w s ą s ied z tw ie i tu d o p e łn ił z e m s ty n a w ła sn e j ż o n ie w i d ła m i.. N a stę p n ie p o d p a lił w ła s n ą c h a tę i u c ie k ł d o la su . P o śc ig z a z b ro d n iarz em n ie d a ł d o ty c h c z a s re zu lta tó w , J a siń s k i b y ł ju ż 17 ra zy k a ra n y s ą d o w n ie z a ró ż n e k ra d z ie ż e , p ija ty k i i ra b u n k i i o s ta tn io p rz e d k ilk o m a d n ia m i w y p u sz cz o n y z o s ta ł z w ięz ien ia . P o w o d e m o h y d n eg o m o rd e rs tw a b y ły n ie sn a s k i n a tle m a ją tk o w e m .
p o w iad a s p e łn ie n iu ż y c z eń i n ie za w ied z io n em u z a u fan iu . B o s p o łe c z e ń s tw o w ie rz y ło w to z a w sz e , p o p ro s tu w ie d z ia ło , ż e B lo k B e z p a rty jn y W s p ó ł
p ra c y z R z ą d e m sp e łn i to , c o so b ie p o s ta w ił ja k o sw o je z a d a n ie ,
I o to B lo k z ło ż y ł p ro je k t n o w e j K o n sty tu cji.
P ro jek t, ro z w ią z u jąc y ś w ietn ie z a d an ie , u z n a n e p rz e z d o m o ro sły c h m ę ż ó w s ta n u z p o d z n a k u p p . N ie d z ia łk o w s k ie g o i T rą m p c z y ń s k ie g o , z a n ie d o ro z w iąz a n ia . W z m a cn ia w y d a tn ie p o w a g ę i w ła d zę P re z y d e n ta i R z ą d u i w n ic ze m n ie n a ru s z a s z c ze rz e d e m o k ra ty cz n y c h i s z cz e rz e re p u b lik a ń s k ich p o d s taw P a ń s tw a .
Z ło ż e n ie n rz e z B lo k p ro je k tu n o w e j K o n s ty tu cji je st d la S e jm u w ie lk iej d z ie jo w ej d o n io sło ś c i fa k tem . R o z n o c z v n a się p ra ca , k tó ra m a d e c y d o w a ć o p rz y s z ło ś c i P o lsk i. N ie u le ^ a w ą tp liw o ś c i, ż e w te j p ra c y z w y c ię ży z d ro w a p o ls k a ra jca sta n u , z a m k n ę ta w p ro ’e k e ie K o n sty tu cji, z g ło sz o n y m p rz e z B e z p a rty jn y B lo k W s p ó łp ra c y z R z ą d e m .
S te fa n Ż elsk L
o tr z y m a li d r o b n i r o ln ic y , n a s u m ę 1 .7 0 0 z . M a m y K ó łk o h o u o w ia n e , k u p iliś m y a w a b u h a je r a s o w e . — I z o a u o io z y ia n a m lU u ó z ł, iz o a u r z ą d z iła u n a s K iln u a n io w y k u r s o g r o d n ic z y , r e z u lta te m te g o K u rs u b y ło u p o r z ą d k o w a n ie p r z e z r o ln ik ó w s w o ic h s a d ó w i p o s a d z e n ie k ilk a s e t d r z e w e k o - w o c o w y c h ; d r z e w k a d o s ta liś m y z I z b y p o u lg o w y c h c e n a c h . K u k u r o ln ik ó w o tr z y m a ło d la r o z p o w s z e c h n ia n ia o r y g in a l
n e z ia r n o s ie w n e o d I z b y o 5 0 % ta n ie j. G u y s ię w e ź m ie p o d u w a g ę , ż e I z b a R o ln ic z a u tr z y m u je p r z e c ie ż s z k o ły r o ln ic z e , d o k tó ry c h k a ż d e n k to c h c e m o ż e p o s y ła ć s w o je d z ie c i, to tr z e b a b y ć b e z s tr o n n y m i p o w ie d z ie ć , ż e z I z b y R o ln . d r o b n i r o ln ic y m o g ą d u ż o k o r z y s ta ć , a le tr z e b a s ię o to s ta r a ć , tr z e b a ż ą d a ć , tr z e b a s ię w ię c o r g a n iz o w a ć i r a c z e j w s p ó ł
p r a c o w a ć , a n ie „ p s io c z y ć ” c ią g le , p r z e w a ż n ie b e z p o w o d u . N a b r a k k r e d y tó w te ż n ie b a r d z o n a r z e k a m y , b o s o b ie s a m i d u ż o p o m a g a m y . Z a ło ż y liś m y K a s ę S te fc z y k a , je d n i w k ła d a ją s w o je o s z c z ę d n o ś c i, in n i p o ż y c z a ją w p o tr z e b ie , a g d y p o tr z e b u je m y w ię c e j g o tó w k i, to s ię z g ła s z a m y d o C e n tr . K a s y w T o ru n iu i ta m z a w s z e k r e d y t d o s ta n ie m y . O c z y w iś c ie , ż e s ą to w s z y s tk o ty lk o d o r a ź n e k r ó tk o te r m i
n o w e w e k s lo w e p o ż y c z k i; o d łu g o te r m in o w y k r e d y t to r z e c z y w iś c ie tr u d n o je s t, a le to ju ż i B a n k R o ln y n ie w ie le w i
n ie n te m u , b o ja k b y m ia ł w ię c e j p ie n ię d z y , to b y w ię c e j p o ż y c z a ł.
S z c z e ra w s p ó łp r a c a z ie m ia n z d r o b n y m i r o ln ik a m i w c a le ty m o s ta tn im n ie z a s z k o d z i, b o z ie m ia n in ja k o w y k s z ta ł
c o n y i m a ją c y p o te m u ś r o d k i m o ż e s k u te c z n ie p r a c o w a ć w K ó łk u R o ln ic z e m i p r z e c ie ż m a m y w ie lu ta k ic h ,k tó r z y to i c z y n ią .
W s z y s c y r o ln ic y p o m o r s c y p o w in n i n a le ż e ć d o P . T . R . i ta m w s p ó ln ie d la w s p ó ln e g o d o b r a p r a c o w a ć , a je ż e li P . T . R .- rz e s ą ja k ie b r a k i, to m o ż n a je p r z e c ie ż p o p r a w ić . A d o s p r a w p a r ty jn y c h , m a m y p r z e c ie ż d u ż y w y b ó r p a r ty j j p o lity c z n y c h i ta m s ię m o ż e m y k łó c ić . J e ż e lib y P a n o w ie z i C . Z . K . R ., k o n ie c z n ie c h c e c ie d r o b n y c h r o ln ik ó w p o m o r -
| s k ic h u s z c z ę ś liw ić , to u s z c z ę ś liw ia jc ie . S z c z ę ś ć W a m B o ż e !
j A le ja m y ś lę , ż e w ię c e j ta W a s z a r o b o ta s z k o d y p r z y n ie s ie j ja k p o ż y tk u , b o tu n a P o m o r z u w ię c e j n iż g d z ie in d z ie j p o -
! tr z e b a n a m je d n o ś c i i tę je d n o ś ć tr z e b a n a m w z m a c n ia ć , a
; n ie r o z b ija ć . N ie s ie jc ie n ie n a w iś c i, b o i ta k je j w P o ls c e je s t d u ż o , a n te p r z y n ie s ie o n a n ic d o b r e g o .
A w y , d r o b n i r o ln ic y , n ie le ć c ie n a p ię k n e s łó w k a , ja k m u c h y n a le p , b o ła d n ie m ó w ić i d u ż o o b ie c y w a ć , a d r u g ic h k r y ty k o w a ć , to ła tw o a le c o s ię p o tr a f i z r o b ić , to z n a k z a p y ta n ia , J e d n o c z c ie s ię w K ó łk a c h R o ln ic z y c h P . T . R . b o ta m je s t p r a c a , ta m je s t c z y n , a n ie o b ie c a n k i- c a c a n k i, a ź y w o t- J n o ś ć K ó łk a i w y d a jn o ś ć je g o p r a c y z a le ż y n a jw ię c e j o d s a - i m y c h k ó łk o w ic z ó w .
W y b ie ra jc ie n a p r e z e s ó w lu d z i z d o ln y c h i c h ę tn y c h d o p r a c y , b e z w z g lę d u n a to c z y to m a ły r o ln ik c z y o b s z a r n ik , c z y k s ią d z , b y le c h c ia ł s z c z e r z e p r a c o w a ć .
P r a c u jm y w n a s z y c h K ó łk a c h z g o d n ie i g o r liw ie , a d o b r o b y t i p o tę g a n a s z e j O jc z y z n y w z ra s ta ć b ę d z ie s z y b k o !
(—) F r a n c is z e k S z a ła c h P r e z e s K . R . 4 0 - m o r g o w y r o ln ik .
= = Q =FEDCBA
Z A P R Z E S T A Ć K Ł Ó T N I P A R T Y J N Y C H . P r z y n a jm n ie j n a c z a s w y b o r ó w d o R a d G m in n y c h . i Z b liż a ją s ię w y b o r y d o R a d G m in n y c h . N a w io s - j k a c h z a w r z a ło ! T a lu b o w a p a r tja ( g r u p a p o lity c z -
; n a ) z ś c ie r a ją s ię z e s o b ą . O d ż y ła u P o la k ó w ta k p r z y ję ta i z a k o r z e n io n a n ie z g o d a , w y s u w a n ie s w o je g o ja , n ie b io r ą c a b s o lu tn ie p o d u w a g ę in te r e s u k u d o b r a o g ó łu , k u d o b r u g m in y . N a d w s z y s tk ie m , n a d ś w ię ty m o b o w ią z k ie m — g ó r u je p a r ty jn ic tw o ,
• c z ę s to k r o ć b io r ą c e u d z ia ł w ię k s z o ś ć , n ie s te ty , w
! ż y c iu c o d z ie n n e m . T o w ła ś n ie p a r a liż u je p r a c ę : n ie ty lk o je d n o s tk i a le o g ó łu a te m s a m e m n a s z e g o
P a ń s tw a . Z a ś le p ie n i p o lity k ą lu d z ie , n ie z w a ż a ją n a n ic , b y le b y , c z ę s to k r o ć s w o ją a m b ic ję , z a d o w o lić . S m u tn y o b ja w . R a z n a z a w s z e w a lk a p a r ty j
n a w in n a u s ta ć , je ż e li m a z a k w itn ą ć w P a ń s tw ie d o b r o b y t!
Z w ła s z c z a tu n a P o m o r z u , g d z ie N ie m c y w c ią ż je s z c z e p r z y p is u ją s o b ie p r a w a d o te j z ie m i p o l
s k ie j, g d z ie n a k a ż d y m k r o k u n ie m a l N ie m c y s ta r a ją s ię o „ w p ły n ię c ie n a w ie r z c h " ,
z e u m s z tu k i lu d o w e j p o w in n y s ię z n a le ź ć z a b y tk i j i w z o r y s z tu k i lu d o w e j z in n y c h c z ę ś c i P o ls k i, z ■ k r a jó w s ło w ia ń s k ic h i d a ls z y c h . W n ie m p o w in n y * te ż z n a jd o w a ć s ię tw o ry a r ty s tó w , o p a r te n a w z o - | r a c h lu d o w y c h i n a lu d o w y c h p o ję c ia c h s z tu k i, T a k ie m u z e u m s z tu k i lu d o -w e j n ie m a li ty lk o d o - , s ta r c z a ć w z o r ó w d o n a ś la d o w n ic tw a , r a c z e j m a s łu ż y ć m a te rja łe m p o g lą d o w y m d o w y tw a r z a n ia ’ i p o g łę b ia n ia z m y s łu p ię k n a u a r ty s tó w lu d o w y c h , i D o p o d tr z y m a n ia s z tu k i lu d o w e j i r o z w o ju je j \ a r o z s z e r z e n ia k o n ie c z n i s ą in s tr u k to r z y i in s tr u k to r k i, n a le ż y c ie p r z y g o to w a n i, k tó r y c h z a d a n ie m b ę d z ie :
a ) p o u c z a n ie o te c h n ic z n y c h ś r o d k a c h i u d o - , s k o n a le n ia c h te c h n ic z n y c h d la w y tw o r ó w s z tu k i *
lu d o w e j, <
b ) u r z ą d z a n ie i p r o w a d z e n ie k u r s ó w te j lu - -
b o w e j g a łę z i s z tu k i lu d o w e j. ’
c ) d o p iln o w a n ie , b y tw ó r c z o ś ć n ie p r z e k s z a ł- | c iła s ię w b e z m y ś ln e n a ś la d o w n ic tw o i s z a b lo n o - ■ w o ś ć ,
d ) k s z ta łc e n ie z m y s łu p ię k n a i p o g łę b ia n ie g o p r z e z p o k a z y r ó ż n o lity c h w z o r o w i z a s to s o w a ń a p r z e p r o w a d z a n ie p r ó b s a m o d z ie ln e g o p r z e tw a - ! r z a n ia i z a s to s o w y w a n ia o k a z ó w w d u c ln t r o z d i- j m y m ,
T a k ie s ą c e le „ T o w a r z y s tw a P o p ie r a n ia P r z e - l m y s łu L u d o w e g o " w s to s u n k u d o z a c h o w a n e j je - ’ s z c z e i r o z w ija ją c e j s ię s z tu k i lu d o w e j.
L e c z T o w a rz y s tw o n ie z a c ie ś n ia s w e g o z a d a - j n ia w ty c h s z c z u p ły c h g r a n ic a c h , r a c z e j z a m ie rz a l w s k rz e s ić z a n ik ły p r z e m y s ł lu d o w y w n a js z e r s z y c h i r o z m ia r a c h n a c a ły m o b s z a r z e P o m o r z a , a p o te m j n a ty m p o d ło ż u s to p n io w o r o z w in ą ć s z tu k ę lu d o w ą . <
Z a s a d n ic z o w s k r z e s z a ć i r o z w ija ć s ię b ę d z ie ’ w p o s z c z e g ó ln y c h o k o lic a c h te n p r z e m y s ł, d o k tó - , r e g o m a te rja ł je s t p o d r ę k ą lu b ła tw o m o ż e b y ć j w y p r o d u k o w a n y , g d y ż s p r o w a d z a n ie s u r o w c ó w i W I A D O M O Ś C I Z K R A J U I Z E Ś W I A T A .
— L ig a N a r o d ó w z b ie r z e s ię w d n iu 4 m a r c a n a s e s ję n a d z w y c z a jn ą .
— M r ó z n a W ile ń s z c z y ź n ie o s ię g n ą ł n a jw y ż s z ą d o tą d n o to w a n ą n o r m ę — 4 5 s to p n i.
— B u d ż e t z o s ta ł p r z y ję ty p r z e z S e jm w c a ło ś c i w tr z e c ie m c z y ta n iu .
— O k o ło m ia s ta B a b u lu , s to lic y A f g a n is ta n u to c z y s ię k r w a w a w a lk a .
— S z y b k o ś ć p o c ią g ó w w s k u te k o b a w p ę k n ię c ia s z y n w o k r e s ie m r o z ó w , z o s ta ła z a h a m o w a n a d o 3 0 k im . n a g o d z in ę .
— A m e r y k a b u d u je 1 5 n o w y c h p a n c e r n ik ó w m o r s k ic h .
— P o d K o n s ta n ty n o p o le m p o c ią g o s o b o w y z a s y p a n y z o s ta ł ś n ie g ie m . P a s a ż e r o w ie z o s ta li w z a s y p a n y m p o c ią g u 1 1 d n i.
— N a m ię d z y n a r o d o w y c h z a w o d a c h n a r c ia r
s k ic h w Z a k o p a n e m , p o ls c y n a r c ia r z e u z y s k a li I l- g ie m ie js c e .
— P r e z y d e n t R z e c z y p o s p o lite j p . D r. M o ś c ic k i p o w r ó c ił z Z a k o p a n e g o d o W a r s z a w y .
Czy szczera współpraca inteligencji rolniczej z drobnymi rolnikami w Kó|
kacli Rolniczych jest pożyteczna?
W d n iu 1 2 , I. 2 9 r . o d b y ł s ię w G r u d z ią d z u z ja z d d r o b n y c h r o ln ik ó w , z o r g a n iz o w a n y p r z e z C . Z . K . R .
P r z y w ó d c y , a ta k ż e i o b e c n y n a z je ź d z ie p o s ło w ie „ w y z w o le ń c y” , w m a w ia li w z e b ra n y c h , ż e d r o b n i r o ln ic y n a P o m o r z u n ie m a ją o r g a n iz a c ji, k tó r a b y ic h in te r e s ó w n a le ż y c ie b r o n iła , b o P . f . R . to je s t o p a n o w a n e p r z e z o b s z a r n i
k ó w , a d r o b n i r o ln ic y w P , T . R . s ą p o m a c o s z e m u tr a k to w a n i i o s z u k iw a n i. K ry ty k o w a n o o s tr o P o m . I z b ę R o ln ,, ż e p o d a tk i d u ż e ś c ią g a , a r o ln ik o m n ic n ie d a je , B a n k R o ln y , ż e n ie d a je k r e d y tó w , S e jm ik i, ż e d u ż e p o d a tk i b io r ą , a n ic n ie b u d u ją i ta k s o b ie u ż y w a li.
J a k o d r o b n y r o ln ik i te n , k tó r y o d b a r d z o m ło d y c h la t w K ó łk a c h R o ln ic z y c h p r a c u je , c h c ę w te j s p r a w ie r z u c ić p a r ę s w o ic h u w a g .
J e s t o g ó ln ie ta k ie p r z e k o n a n ie , ż e r o ln ic tw o w P o ls c e p r z e z p o w ię k s z e n ie p r o d u k c ji m o ż e n a jp r ę d z e j i n a js k u te c z n ie j w p ły n ą ć n a d o d a tn i b ila n s h a n d lo w y , a te rn s a m e m n a u z d r o w ie n ie s to s u n k ó w g o s p o d a r c z y c h . A je ż e li s ię w e r- ź m ie p o d u w a g ę , ż e m o r g a z ie m i p r z y lic h e j g o s p o d a r c e w y d a je d o 1 0 c e n tn a r ó w , a te n s a m m ó r g p r z y m ą d re j in te n s y w n e j p r a c y m o ż e w y d a ć n a w e t d o 3 0 c e n tn a r ó w , to a ż s ię c h c e n a c a ły g ło s k r z y c z e ć : n a m iły B ó g ! c z y m a ły c z y d u ż y r o ln ik , — z o r g a n iz u jm y s ię , p o u c z a jm y s ię w z a je m n ie , p r a c u jm y w s p ó ln ie , b o tr z e b a w s p ó ln e g o w ie lk ie g o w y s iłk u , a b y d o ś ć d o ta k ie j w y d a jn o ś c i z r o li, d o ta k ie g o d o b r o b y tu ja k n p . w D a n ji, B e lg ji i in n y c h k r a ja c h , b o ta m c i ty lk o w te n s p o s ó b d o s z li.
O d 4 la t m a m y w R y c h n o w ie K ó łk o R o ln ic z e o b e c n ie 7 0 c z ło n k ó w lic z ą c e , w s z y s c y m a ło r o ln i, z a lic z o n e o n o je s t d o n a jle p s z y c h n a P o m o r z u : B y ło g ło s o w a n ie d o S e jm u , s z e ś ć s tr o n n ic tw , tu w y s tę p o w a ło n a w s z y s tk ie s z e ś ć k ó ł- k o w ic z e g ło s o w a li, g d z ie k to c h c ia ł, a le w K ó łk u p r a c u je m y z g o d n ie , n a z e b r a n iu je s te ś m y ty lk o k ó łk o w ic z a m i, to te ż k ó łk o w ic z e c o r o k le p ie j g o s p o d a r u ją , c o r a z w ię c e j s z tu c z n y c h n a w o z ó w u ż y w a ją . K a ż d a g a łą ź w g o s p o d a r s tw ie s w o je m u le p s z a ją , i c o r o k le p ie j s ię r o d z i. Z P . T . R , s ą w s z y s c y z a d o w o le n i .p r e le g e n ta P , T . R . je s z c z e a n i r a z n a m n ie o d m ó w iło . Z f a c h o w y c h i p r a w n y c h p o r a d , k tó r e P , T , R . w S e k r e ta r ja c ie p o w ia to w y m i w C e n tr a li b e z p ła t
n ie z a w s z e u d z ie la , b a r d z o ' d u ż o k ó łk o w ic z e k o r z y s ta ją . N a P o m . I z b ę R o ln ic z ą te ż n ie m a m y p o w o d u n a r z e k a ć , c z ę s to p r z y je ż d ż a ją p r e le g e n c i z o d c z y ta m i, c o r o c z n ie u - r z ą d z a m y p r z y f a c h o w e j p o m o c y P o m . I z b y R o ln . p o le tk a d o ś w ia d c z a ln e , n a w o z y n a te n c e l o tr z y m u je m y o d I z b y d a r m o . W z e s z ły m r o k u I z b a R o ln ic z a z P . T . R - e m u r z ą d z iła u n a s p o k a z b y d ła w ło ś c ia ń s k ie g o , n a g r ó d p ie n ię ż n y c h
( C ią g d a ls z y .)
W ie m y , ż e h a f ty , tk a n in y i k o r o n k i, w y tw a r z a n e w ś r o d o w is k a c h k a s z u b s k ic h , s tw o r z o n y c h p r z e z p , G u lg o w s k ic h i in ., w y w o ła ły n a w y s ta w a c h k r a jo w y c h — a n a w e t n a w y s ta w ie d e k o r a c y jn e j w P a r y ż u , w y s o k ie u z n a n ie i z a in te r e s o w a - | n ie . C h o d z i o to , b y te g a łę z ie p r z e m y s łu lu d o - ? w e g o p o d tr z y m a ć i c o r a z w ię c e j r o z w ija ć . C h o d z i | te ż o to , b y d la ty c h w y r o b ó w s tw o r z y ć s ta le m o - ; ż n o ś ć k o r z y s tn e g o z b y tu w k r a ju i z a g r a n ic ą .
T a k ie ż w a r u n k i n a le ż y s tw o r z y ć d la lu d o w e g o g a r n c a r s tw a , k o s z y k a r s tw a i r z e ź b ia r s tw a itp .
G d z ie k o lw ie k z n a jd z ie m y r e s z tk i p r z e m y s łu lu d o w e g o , z m y s ł d la a r ty z m u lu d o w e g o i c h ę c i, w in iś m y p r z e m y s ł lu d o w y r o z b u d z ić , r o z w ija ć j
w y tw a r z a ć d la n ie g o m o ż liw ie k o r z y s tn e w a - ’
r u n k i, !
K u r o z w o jo w i p o tr z e b n e s ą m o ty w y s ta re i \ s ta re w z o r y , k tó r e b y d a w a ły p o d n ie tę d o n o w e j 1 tw ó r c z o ś c i r o d z im e j. N ie je s t b o w ie m d ą ż e n ie m | n a s z e g o T o w a r z y s tw a w y tw a r z a n ie ty lk o n a ś la d o w n ic tw a , r a c z e j r o z b u d z e n ie s a m o d z ie ln e j tw ó r
c z o ś c i r o d z im e j i d o s to s o w y w a n ie d o n o w o c z e s
n y c h p o tr z e b i w y m a g a ń .
D la te g o p o tr z e b n e je s t m u z e u m s ta r y c h z a - D y tk ó w p r z e m y s łu i s z tu k i lu d o w e j. N ie m o ż e m y je d n a k d o p u ś c ić d o te g o , b y tw ó r c z o ś ć lu d o w a z e - s k o r u p ia ła , b y s ta ła s ię li ty lk o r o z s z e r z e n ie m te g o , c o k ie d y ś b y ło n a P o m o r z u .
D u s z a p o m o r s k a m a p r z e c ie ż b . d u ż o c e c h w s p ó ln y c h z in n e m i o k o lic a m i p o ls k ie m i, m a te ż p e w n e c e c h y o g ó ln o lu d z k ie , a tw ó r c z o ś ć s a m o d z ie ln a — p o w in n a p r z e tw a r z a ć n a r o d z im ą m o d łę p o m y s ły in n y c h s z c z e p ó w — i n ie m i r o z s z e r z a ć | i p o g łę b ia ć r o d z im e p o ję c ia s z tu k i. D la te g o w m u - 1
, N ie w o ln o z a p o m in a ć , ż e je ż e li m a m y w o ln ą ,
। n ie p o d le g łą O jc z y z n ę , to n ic ju ż je j n ie g ro z i. P rz e -
; c iw n ie ! M u s im y d b a ć p r z e d e w s z y s tk ie m s o lid a r n ie i w y s tę p o w a ć w s p r a w a c h in te r e s u P a ń s tw a , w in
te r e s a c h N a r o d u .
J e d n o ś ć m o ż e ty lk o o c h r o n ić o d s z k ó d , k tó r e p o c z y n ić m o ż e r o z d w o je n ie p a r ty jn e . P r z y w y b o - : r a c h w ię c s ta ń c ie w s z y s c y P o la c y je d n i ja k je d e n I m ą ż ! L is t w y b o r c z y c h z g ło s ić ja k n a jm n ie j! U w a ż a m y , ż e je d n a lis ta a n a jw y ż e j d w ie , z u p e łn ie w y s ta r c z ą ! W ię c n ie c h n ie b ę d z ie r o z d o je n ia , k łó tn i, je ż e li c h o d z i o w s p ó ln y in te r e s , o in te r e s d la d o - i b r a n a s z e j O jc z y z n y .
P r z y w y b o r a c h d o r a d g m in n y c h , p o d a jm y s o b ie z g o d n ie d ło n ie — n ie c h ty lk o n a s łą c z y m y ś l ż e p r a c u je m y d la n a s z e j N ie p o d le g łe j O jc z y z n y ! SZTAFETA KOŁA PODOFICERÓW
REZERWY WĄBRZEŹNA.
W n a w ią z a n iu w y d a n e j o d e z w y p r z e z K o ło P o d o f ic e r ó w R e z e r w y w W ą b r z e ź n ie z d n ia 2 l u t e g o b r ., o g ło s z o n e j w „ G ł o s i e W ą b r z e s k im * n r . 1 5 z 2 9 r . k ie r u j e j a k o d r u g i, m ó j s t r z a ł w c z c i
g o d n ą o s o b ę p r z e w o d n i c z ą c e g o R a d y M ie j s k ie j, p . B . G R A J E W S K I E G O , s k ła d a j ą c n a o m a w ia n y c e l w R e d a k c j i „ G ło s u W ą b r z e s k ie g o * * z ł 8 ,— .
(— ) S C H W A R Z , b u r m is t r z . ( O d r e d a k c j i) . W s z y s t k i c h lu d z i d o b r e j w o li, c h o c i a ż n ie w e z w a n y c h p r o s im y o z ł o ż e n i e d a t k ó w n a s z t a n d a r K o ła P o d o f i c e r ó w R e z e r w y w W ą b r z e ź n ie .
_xx_
Z U R Z Ę D U S T A N U C Y W I L N E G O . U R O D Z E N I A :
1 . A le k s a n d r a G e n o w e f a N itk a , c ó r k a s t. s e k r e ta rz a p o c z to w e g o J a n a i H e le n y z d m . W a g n e r , u r o d z o n a 3 . 1 . 1 9 2 9 r . 2 . S a lo m ja F a lk o w s k a .c ó r k a r o b o tn ik a F r a n c is z k a F a lk o w s k ie g o i ż o n y je g o J u lja n n y z d m . S ik o rs k a , u r o d z o n a 4 . 1 . 1 9 2 9 r . 3 . A lfo n s F a lk o w s k i, s y n r o b o tn . F r a n c is z k a F a lk o w s k ie g o i ż o n y je g o J u lja n n y z d m . S ik o r s k a , u r . 4 , 1 . 1 9 2 9 r . 5 . S ta n is ła w M a le c , s y n k o w a la J ó z e f a M a lc a i ż o n y je g o F r a n c is z k i z d m , Z ie liń s k a , u r . 3 . 1 . 1 9 2 9 , 6 , H e n r y k J a n D ą b r o w s k i, s y n f u n k c j. P . P . P io tr a D ą b r o w s k ie g o i ż o n y je g o F r a n c is z k i z d o m u K r z e w in a , u r , 6 . 1 . 1 9 2 9 r . 7 . G e n o w e f a I r e n a G o ło m s k a , c ó r k a r o b o tn . A le k s a n d r a G o ło m s k ie g o i ż o n y je g o G e r tr u d y z d o m u L e w a n - d o w s k a , u r . 9 . 1 . 1 9 2 9 r , 8 . H e n r y k B r o n is ła w K u r z y ń s k i, s y n n a c z e ln e g o s e k r e ta r z a W y d z . P o w . J ó z e f a K u rz y ń s k ie - g o i ż o n y je g o L e o k a d ji z d o m u K w ia tk o w s k a , u r . 8 . 1 . 1 9 2 9 r . 9 . Z y g fr y d S y lw e s te r G e r k e , s y n z e g a rm is tr z a W ła d y s ła w a G e rk e i ż o n y je g o B r o n is ła w y z d o m u B e c k e r, u r, 3 1 . 1 2 , 1 9 2 8 r . 1 0 . J ó z e f B r z u s k ie w ic z , s y n r o b o tn . J a n a B r z a s k ie w ic z a i ż o n y je g o J ó z e f v z d o m u B a r to s z y ń s k a , u r . 1 4 . 1 . 1 9 2 9 , 1 1 . E d m u n d O s w a ld , s y n r o b o tn . F r a n c is z k a O s w a l
d a i ż o n y je g o M a r ty z d o m u K o w a ls k a , u r . 1 3 , 1 . 1 9 2 9 , 1 2 . W e r o n ik a W iś n ie w s k a , c ó r k a r o b o tn . M a r c in a . W iś n ie w s k ie g o i ż o n y je g o L u d w ik i z d o m u K w ia tk o w s k a , u r . 1 3 . 1 . 1 9 2 9 r . 1 3 . E d m u n d Ś liw iń s k i, s y n r o b o tn . F r a n c is z k a Ś li- , w iń s k ie g o i ż o n y je g o A p o lo n ii z d o m u M a r c h le w s k a , u r . 1 1 I 1 , 1 9 2 9 r . 1 4 . F r a n c is z e k Ś liw iń s k i, s y n r o b o tn ik a J a n a Ś li- s w iń s k ie g o i ż o n y je k o A n to n in y z d o m u S k ib ic k a , u r , 1 9 .
1 . 1 9 2 9 r . 1 5 . Z y g m u n t M ie c z y s ła w M a jk u t, s y n r o b o tn . W ła d y s ła w a M a jk u ta i ż o n y je g o W ik to r ji z d o m u P r z y b y ło , u r , 1 8 . 1 . 1 9 2 9 r . 1 6 . W e n a n ty O tr ę b a , s y n s z o f e ra B o le s ła w a O trę b y i ż o n y je g o M a r ty z d o m u N a p ie r s k a , u r . 2 2 . 1 . 1 9 2 9 r . 1 7 . M ie c z y s ła w J ó z e f B a jd u s z e w s k i, s y n m is tr z a s z e w s k ie g o J ó z e f a B a jd u s z e w s k ie g o i ż o n y je g o A g n ie s z k i z d o m u R v c h le w s k a , u r . 2 2 . 1 . 1 9 2 9 r . 1 8 . T e r e s a D ą b ro w s k a , c ó r k a m is tr z a s z e w s k ie g o A n to n ie g o D ą b ro w s k ie g o i ż o n y je g o M a r ty z d o m u E w c z y ń s k a , u r . 2 3 , 1 . 1 9 2 9 r . 1 9 . J a n in a W o lle n b e r g , c ó r k a le ś n e g o J a n a W o lle n b e r g a i ż o n y je g o P e la g ji z d o m u G o r c z y ń s k a , u r . 2 7 . 1 . 1 9 2 9 r . 2 0 . D z ie c k o
s p r a w ia ło b y n ie r a z tr u d n o ś c i i p r z e d r a ż a ło b y w y
tw ó rc z o ś ć . ,
D la d z ie w c z ą t u r z ą d z a ć s ię b ę d z ie k u r s y d z ia n ia , h a f tu i k o r o n k a r s tw a z w y c z a jn ie js z e g o i w y c in a n e k o z d o b n ic z y c h , tk a c tw a i n ie c o k r a w ie - c z y z n y , d la c h ło p a k ó w — w y tw o r ó w z e s ło m y , n ic i, k o r z e n i, z w y k le js z e g o s to la r s tw a i r z e ź b ia r
s tw a , e w tl. g a r n c a r s tw a .
P ie r w s z y s to p ie ń p r z e m y s łu s łu ż y ć m a w ła s n e m u z a p o tr z e b o w a n iu , m a w y p r z e ć ta n ią ta n d e tę i z a s tą p ić ją s o lid n e m i w y tw o r a m i. S a m o c z .e ln a p r a c a n a p ie rw s z y m s to p n iu p r z e m y s łu lu d o w e g o r o z b u d z i ju ż u n ie je d n y c h w ła s n ą p o m y s ło w o ś ć i d ą ż n o ś ć d o o z d o b n ic tw a w e d le w ła s n y c h p o ję ć i w z o r ó w r o d z im y c h .
W y b ija ją c e , s ię ta le n ty b ę d z ie T o w . p o p . p r z e m . lu d . w y s z u k iw a ć i u r z ą d z a ć d o k s z ta łc a ją c e d la n ic h k u r s y ,, a b y z p ie r w ia s tk o w e g o p r z e m y s łu p r z e p r o w a d z ić je n a d r o g ę a r ty z m u lu d o w e g o — s z tu k i lu d o w e j — , ju ż n ie ty lk o n a w ła s n e z a p o tr z e b o w a n ie , le c z te ż n a s p r z e d a ż .
S p r z e d a ż z a ś z o r g a n iz u je T o w . p r z e z S p ó łd z ie l
n ię , k tó r a b y z a p e w n ia ła w y tw ó r c o m g o d z iw e c e n y , a w p o tr z e b ie s łu ż y ła b y ta n im k r e d y te m n a z a k u p n a r z ę d z i i m a te r ja łó w .
P r z e m y s ł lu d o w y n ie m a b y ć — li ty lk o z a b a w k ą — c h o ć n a w e t ja k o g o d z iw a z a b a w k a m ia łb y s p o łe c z n e z n a c z e n ie . P r z e m y s ł lu d o w y m a z n a c z e n ie g o s p o d a r c z e , s p o łe c z n e i m o r a ln e
W ie m y d o b r z e , ż e ta n d e tn e w y r o b y f a b r y c z n e , p o c h o d z ą c e p r z e w a ż n ie z f a b ry k ż y d o w s k ic h lu b o b c o p le m ie ń c z y c h , ty lk o p o z o r n ie s ą ta n ie , w r z e c z y w is to ś c i z a ś d r o g ie , b a r d z o d r o g ie , b o n ie tr w a łe . S ta rs i d o s k o n a le w ie d z ą , ż e u d z ia n e w d o m u p o ń c z o c h y , r ę k a w ic e , k a b a c ik i itp . b o d a j d w a d z ie ś c ia r a z y d łu ż e j w y tr z y m a ją , n iż d z is ie js z e ta n d e tn e . W id z ia łe m tk a n in y p łó c ie n n e — o b r u s y
(C ią g d a ls z y n a s tą p i.)
