Naprzód : organ polskiej partyi socyalno-demokratycznej. 1901, nr 119 [nakład pierwszy skonfiskowany]

(1)

Nr. 119. Kraków, czwartek 2 maja 1901/ Rocznik X.

■ fcftrts A a d a k e ji i i d n l i i a t r i e f l K r a k ó w , a l . B ra c k a l i .

T elefO * H r . M i . ---

W arniki* li* ty i p rz e s y łk i p ie - ftięfino należy edressw eć do Re- t e k e y i i A dm m istreoyi, Bracka 16.

Badakżya rękopisów ni* swraaa, korespondencyj beziiniennyeh n ie a w ifię d n ia , listó w nieopiaconyok

ni* przyjm uje.

NAPRZÓD

Organ polskiej partyi socyalno-demokratycznej.

N i m e i p o je d y n c z y 8 k p le r z y . Turner p o niedziałkow y 4 h alerz* . Ty chodzi co d zien n ie o g. 8 r a n a a ir p o n ie d ziałk i i d n i p o św ip te-

czne o godz. 10 rano.

Do nabycia: W a d m in is tra e y i, a l.

B rac k a 1. 15, oraz w e w szyStkick b iu ra ch d zienników . L is ty rek lam a c y jn e n ie o p iecz ęte -

w ane n ie p o dlegają opłacie,

▲ dres n a te leg ram y : H a p rz ó d - K r a k ó w .

P r e n a n s e r a t a w y n o si: W K r a k o w i * (h*z odsylki): m ie się c z n ie 1 k o ro n a 60 k a l., k w a rta ln ie 4 k o r. 50 k ., ro czn ie 18 k o r. — Z a d o s t a w ę d o d o m u dopłaoa s ię sn iesięo sn ie 20 h a l. — W A u s t r y i : m iesięc zn i* 2 k o r., k w a rta ln ie 6 k o r., rooznie 24 k e r ., — W N i e m c z e c h : k w a rta ln ie 7 m a rek . — W in n y c h k ra ja c h k w a rta ln i*

19 fran k ó w . — Za k a łd ę zm ian ę a d re s u d opłaca s ię 40 h a l. — D la robotników w K ra

kow ie i P odgórzu t y g o d n i o w a p re n u m e ra ta 40 b al.

OgtOCSCSln (inser& ty) p rzy jm u je A d m in is tr a c je za o p ła tę od m iejsc* w iersza jedme- szpaltow ego drobnym d ru k ie m (p etite m ) za p ierw szy r a s po 20 h a le rz e , n astę n n y po 10 h a lew y . — „ N a d e s ła n e 4* od m iejsca w iersza d ru k ie m p etito w y m po 40 h alerzy za każdy raz. — Z a łą c z n ik i (p ro sp ek ty i. t . d .) p rzy jm u je się za cen ę 2 kor. *a 100 egzem plarsy d la zam iejscow ych, a i kor. za 100 eg zem p larzy d la m iejsoow ych prenu

m e rato ró w . — N ależytość n ależy n a p r z ó d nad e słać.

w K rakow ie:

miesięcznie 1 K 60 h kwartalnie 4 „ 50 „ rocznie . 18 „ — „ Za dostawę do domu w Krakowie i Podgó

rzu dopłaca się 20 h miesięcznie.

Czas odnowić prenumeratę!

„ N a p r z ó d "

wychodzi codziennie o godz. 8 rano, w ponie

działki i dni poświąteczne o godz. 10 rano.

P renum erata w ynosi:

w A u s tr y i:

miesięcznie . . 2 K kwartalnie . . 6 K rocznie . . . 24 K

w Niem czech;

kwartalnie 7 marek.

w innych krajach : kwartalnie 10 franków.

Numer pojedynczy 8 h.

Numer poniedziałkowy i poświąteczny 4 h.

Dla robotników Krakowa i Podgórza pre

numerata tygodniowa (od niedzieli do soboty) 40 h Do nabycia w Administraeyi i we wszyst

kich Agencyacb dzienników.

Redakcya i administracya: Kraków, B racka L. 15 — Telefon nr. 396.

Pierwszy Maja 1901.

D z ie ń w c z o ra jsz y b y ł p ra w d z iw e m św ię te m p r o le ta r y a tu . W c a ły m św ię cie p r o le ta r y a t o b c h o d z ił u ro c z y śc ie to ś w ię to z b r a ta n ia się w w a lc e z k a p ita lis ty c z n ą p rz e m o c ą . W A u s tr y i p rz e b ie g o b c h o d u b y ł im p o n u ją c y m . T e g o ro c z n y p rz e g lą d sił u ś w ia d o m io n e g o p r o le ta r y a tu w y k a z a ł w sz ę d z ie o g ro m n y w z r o s t i p o s tę p m ię d z y n a ro d o w e j so c y a ln e j d e m o k ra e y i. W s z ę d zie u c h w a lo n o je d n o b rz m ią c ą , a z n a n ą n a s z y m c z y te ln ik o m re z o lu c y ę . W sz ę d z ie p rz e b ie g św ię ta b y ł p e łe n im p o n u ją c e g o sp o k o ju i g o d n o ści. T y l

ko w z a g łę b iu p o d k a rp a c k ie m , d z ię k i z a k a z o w i z g ro m a d z e n ia w B o ry sła w iu i n ie p o tr z e b n y c h , a p ro w o k u ją c y c h śro d k ó w p o lic y jn y c h , p rz y s z ło w D r o h o b y c z u do n ie z n a c z n y c h za jść, a le i t u ro b o tn ic y n ie d a li 's ię s p ro w o k o w ać.

W e L w o w ie p rz e b ie g ś w ię ta m a jo w eg o w y k a z a ł, że z o rg a n iz o w a n y p r o le t a r y a t n ie m a n ic w sp ó ln e g o z b a n d a m i b iją c e m i s z y b y , że w sz elk ie o s z c z e rstw a m io ta n e n a so c y a ln ą de- m o k ra c y ę tr a f iły n a g r u n t n ie p o d a tn y , że o g ó ł r o b o tn ic z y lw o w sk i sto i w ie r n ie p r z y s z ta n d a r z e s o c y a ln o -d e m o k r a ty c z n y m .

O to s p ra w o z d a n ia z p r z e b ie g u u r o cz y sto śc i.

Kraków. W c a łe m m ieście p r a c a w e w s z y s tk ic h f a b r y k a c h i w a r s z ta ta c h u s ta ła z u p e łn ie . „ G ł o s n a r o d u * ni e

w y sz e d ł. P o g o d a d o p isa ła z n a k o m ic ie ; ra n o b y ło n ieco c h m u rn o , a le około p o łu d n ia ro z ja ś n iło się z u p e łn ie .

Zgromadzenia w Ujeżdżalni. I O d r a n a s n u ły się p o m ieście o d ś w ię tn ie u b r a n i r o b o tn ic y z cz erw o - n e m i o d z n a k a m i z n a p is e m : poW sze c h n e ró w n e , ta jn e p ra w o g ło so w a n ia . W k r ó tc e p o g o d z in ie 9 r a n o z a p e łn iła się U je ż d ż a ln ia a ż do o s ta tn ie g o k ą cik a . I p o ro z p o c z ę c iu z e b r a n ia n a p ł y w a ły c ią g le n o w e tłu m y . P r z e p e łn ie n ie b y ło t a k w ie lk ie , że część z e b r a n y c h m u s ia ła z o s ta ć p rz e d U je ż d ż a ln ią .

N a tr y b u n ie z e b r a ł się c h ó r ro b o tn ic z y i o d ś p ie w a ł p o d k ie ro w n ic tw e m p . S e n o w sk ie g o d w ie p ie ś n i: „N asze h a sło „ i „ N a sz a p ie ś ń “ (słow a K o n o p n ic k ie j, m u z y k a S c h e n k a ). C ałe o lb rz y m ie z g ro m a d z e n ie słu c h a ło z p rz e ję c ie m u ro c z y s ty c h d ź w ię k ó w p i e śn i. Ś p ie w c h ó ru , w y k o n a n y p o p ra w n ie , w y w a r ł n a z e b ra n y c h p o tę ż n e w r a że n ie.

Z g ro m a d z e n ie z a g a ił to w . S u ł - c z e w s k i, z a z n a c z y w s z y w k ró tk ic h sło w a c h cel i z n a c z e n ie d e m o n s tra c y i m ajo w ej i u w ia d o m iw sz y z e b ra n y c h , że p o z g ro m a d z e n iu o d b ę d z ie się p o ch ó d k u b ra m ie F lo ry a ń s k ie j. P rz e w o d n ic z ą c y m i w y b ra n o to w . S u ł c z e w - s k i e g o i T e o d o r o z u k a, s e k r e ta r z a m i to w . C z a k i e g o i d r a W e i n s - b e r g a.

Ustawodawstwo ochronne dla robotników.

D o p ie rw sz e g o p u n k tu p o rz ą d k u o b ra d p rz e m a w ia ł to w . S z c z e p a n K u- r o w s k i , p r z y w ita n y o k la sk a m i. M ów ca p r z e d s ta w ia w ję d r n y c h , la p id a r n y c h z d a n ia c h w p ły w k a p ita liz m u n a ro z w ó j o b e c n y c h s to su n k ó w sp o łe c z n y c h , p o w s ta n ie k la s y ro b o tn ic z e j i p r z e b ie g w a lk i p r a c y z k a p ita łe m . P rz e c iw z o rg a n iz o w a n e m u w y z y sk o w i s ta n ę ła do w a lk i o rg a n iz a c y a p r o l e t a r y a tu , św ia d o m a sw o ich o s ta te c z n y c h celów , a z d o b y w a ją c a ró w n o c z e śn ie k r o k z a k ro k ie m n a jb liż s z y p o s tu la t, — o c h ro n ę p r a c y ro b o tn ic z e j w d ro d z e u sta w o d a w c z e j.

M ó w c a p rz e c h o d z i n a s tę p n ie h isto- r y ę u s ta w o d a w s tw a o c h ro n n e g o w A u s try i. U s ta w a p rz e m y s ło w a w A u s tr y i j e s t b iu r o k r a ty c z n y m zle p k ie m , w k tó r y m m o ż n a o d n a le ź ć z a b y tk i ś re d n io w ie c z n y c h cech ó w i in te r e s a w ie lk ie g o p r z e m y s łu , b e z ła d n ie ze so

b ą p o w ią z a n e . U s t a w a o K a s a c h

c h o r y c h j e s t w a d liw ą i k r z y w d z ą c ą r o b o tn ik a . U b e z p ie c z e n ie od w y p a d k ó w j e s t n ie d o s ta te c z n e p o d k a ż d y m w z g lę d em , a p r a k ty k i p ro w in c y o n a ln y c h K a s c h o ry c h w G a lic y i i lw o w sk ieg o z a k ła d u u b e z p ie c z e ń z a p rz e p a ś c iły w sz y stk o , co n a w e t b y ło d o d a tn ie m w u sta w ie . I n s p e k to r a t p rz e m y s ło w y w ie d z ie ty lk o p o z o rn y ż y w o t, g d y ż w rz e c z y w is to ś c i n ie m a o n ż a d n e j w ła d z y a n i z n a c z e n ia . T a k sam o i s ą d y p rz e m y s ło w e m a ją n a d e r o g ra n ic z o n y z a k re s d z ia ła n ia i m u s ia ły b y u le d z g r u n to w n e j re fo rm ie , a b y o d d a ły k o rz y ś ć ro b o tn ik o m . W s z y s tk ie te u s t a w y ro b io n o b e z u d z i a ł u r o b o t n i k o w i d la te g o m a ją o n e n a so b ie p ię tn o k laso w e.

D o d n ia d z isie jsz e g o n ie m a m y j e szcze u s ta w o u b e z p ie c z e n iu r o b o tn i

k ó w n a s ta ro ś ć , n a w y p a d e k b r a k u p r a c y , u s ta w y , re g u lu ją c e j u c z c iw ie ozas p r a c y , sto s u n e k ro b o tn ik a do p rz e d s ię b io rc y i u s ta w ę o sw o b o d zie k o a lic y i.

J a k w y w a lc z y ć te ż ą d a n ia , k o n ie c z n e d la ro z w o ju fiz y c z n e g o i d u c h o w e g o p r o le ta r y a tu ? O r g a n i z a c y a z a w o d o w ą i p o l i t y c z n ą . T y lk o s iln a o rg a n iz a c y a p o tra fi w y w rz e ć n a cisk n a c z y n n ik i rz ą d z ą c e . W k ra ju , j a k G a lic y a , g d z ie czas p r a c y w y n o si 16— 20 g o d z in n a d o b ę, g d z ie p o zio m ż y c io w y lu d n o ś c i j e s t t a k n isk im , s t a n o w i o rg a n iz a c y a ro b o tn ic z a je d y n ą d ź w ig n ię ro z w o ju sp o łe c z n e g o . N ie ro z ru c h a m i i r o z b ija n ie m s tra g a n ó w , le c z s y s te m a ty c z n ą , ż m u d n ą p r a c ą m o ż n a b ę d z ie p o le p s z y ć s to s u n k i.

(B u rz liw e o k lask i). R o z ru c h y lw o w sk ie u r z ą d z a n e są p rz e z p r o w o k a to ró w lu b p rz e z m ę ty sp o łe c z n e , n ie m a ją c e n ic w sp ó ln e g o ze z o rg a n iz o w a n y m i ro b o tn ik a m i. S ą o n e g ro ź n e m o strz e ż e n ie m d la sfe r rz ą d z ą c y c h , k tó r e p o w in n y w re sz c ie zro z u m ie ć , że ty lk o ro z u m n ą s o c y a ln ą p o lity k ą d a się u s u n ą ć s t r a s z liw y z a stó j e k o n o m ic z n y , k tó r y p a n u je o d w ie lu l a t w n a s z y m k ra ju .

M ów ca o m a w ia n a s tę p n ie s z c z e g ó łow o p o sz c z e g ó ln e ż ą d a n ia co do u- s ta w o d a w s tw a o c h ro n n e g o i k o ń c z y w e z w a n ie m do u s iln e j, e n e rg ic z n e j w a lk i, ce le m w p ro w a d z e n ia ty c h ż ą d a ń w ż y c ie . (B u rz liw e o klaski).

W cz a sie m o w y to w . K u ro w s k ie g o n a p ły w a ły c o ra z to n o w e tłu m y , s k u tk ie m czeg o m u sia n o z a rz ą d z ić p r z e rw ę. P o u sp o k o je n iu się z a b r a ł g ło s

(2)

„ N A P R Z O D* Nr. 119.

to w . p o s e ł D a s z y ń s k i , p r z y w ita n y d łu g o tr w a ły m i o k la sk a m i.

Powszechno i równe prawo wyborcze.

T o w . D a s z y ń s k i p rz e m ó w ił w te s ł o w a : P o w s z e c h n e i ró w n e p ra w o g ło s o w a n ia j e s t ż ą d a n ie m p a r t y i so- c y a ln o -d e m o k ra ty c z n e j, p o d n o sz o n e m z n a c isk ie m od d a w ie n d a w n a . Ż ą d a n ie to j e s t k o n ie c z n y m ró w n o w a ż n i

k ie m n o w o c z e sn e g o u s tr o ju s p o łe c z n e g o . O d ro k u 1789 s ta ła się „ ró w n o ść p r a w i o b o w ią z k ó w " p o d s ta w ą p o li

ty k i d e m o k ra ty c z n e j w E u ro p ie . R o z w ój e k o n o m ic z n y ro z s a d z ił ś re d n io w ie c z n e p ę ta , w y r ó w n a ł g ó r y i d o li

n y sp o łe c z n e , o d a rł s z la c h tę z p r z y w ile jó w . O d k ą d w śró d p o ż o g i r e w o lu c y jn e j o g ło szo n o p r a w o c z ł o w i e - k a, s ta ło się ż ą d a n ie ró w n e g o u d z ia łu w rz ą d a c h p ie rw s z y m w a ru n k ie m d e m o k ra c y i. P o s to p n iu , w ja k im p r z e p ro w a d z a n o z a s a d ę ró w n o śc i p o lity c z n e j, m o ż n a o cen ić, o ile d a n e p a ń stw o p o s tą p iło w ro z w o ju h is to r y c z n y m . P o w s z e c h n e g ło so w a n ie sta n o w i n a js k u te c z n ie js z ą z a p o r ę p rz e c iw s a m o w o li z g ó ry . N a w e t ta k i d e sp o ta , ja k B is m a rc k , m u s ia ł d a ć p o w sz e c h n e g ło so w a n ie w N ie m c z e c h i u tr w a lił p rz e z to p o tę g ę p a ń s tw a . D ziś p a r l a m e n t n ie m ie c k i s ta w ia śm ia ło n a p r z e ciw w o li m o n a rc h y , z m ie n n e j j a k p o g o d a k w ie tn io w a , w o lę lu d u . (O k la ski).

D e m o k ra ta , k tó r y b y n ie b y ł z w o le n n ik ie m p o w sz e c h n e g o p r a w a g ło so w a n ia , j e s t czem ś n ie n a tu r a ln e m , j a k b y c ie lę ciem o p ię c iu n o g a c h , czy d w ó c h g ło w a c h , k tó r e się k o n s e rw u je w s p iry tu s ie . D e m o k ra c i g a lic y js c y cie sz ą się te ż sz c z e g ó ln ą o p in ią , (W e sołość).

N a s z a sz la o h ta g a lic y js k a b y ła z a w sz e d a le k ą od te g o , a b y z lu d u tw o rz y ć siłę p o l i t y c z n ą ; o n a o h ciała z n ie g o ro b ić lo k a jó w , z c h ło p ó w g ło d o m o ró w , z ro b o tn ik ó w p rz y ja ź n ia k ó w . Z k rz y w d lu d u , ze złe j u s ta w y w y b o rc z e j, z so ju sz u z b iu r o k r a c y ą c z e r

p ie o n a sw o ją p o tę g ę , s p o c z y w a n a s k a rb a c h n a ro d u , n ie u m ie ją c z n ic h k o rz y s ta ć . C z u je o n a d o b rz e , że r o z s z e rz e n ie p r a w w y b o rc z y c h j e s t p o c z ą tk ie m je j u p a d k u . ^ M u s im y w alić ta r a n e m w e w r o ta p a r la m e n tu , se jm u i g m in . Z tr y b u n y se jm o w ej m u si się w re s z c ie o d e z w a ć w o ln e słow o. D z i ś j e s t s a m o p o w i e d z e n i e p r a w

d y c z y n e m p o l i t y c z n y m . (O k la

ski).

G d y b y ś m y n a w e t n ie m o g li u d o w o d n ić ra c y o n a ln o ś c i p r a w a p o w s z e c h n e g o g ło so w a n ia , to z a p y ta jm y , co d a je o b e c n a o r d y n a c y a w y b o r c z a ? W id z i

m y g r z e c h n a g rz e c h u n ie u w y b o r

ców , ale u w y b ra n y c h . J a k m o ż n a ż ą d a ć od m a g n a ta , a b y b y ł p o słe m lu d o w y m , sk o ro g o w y b r a ło 8 0 sz la ch cic ó w , k tó r y c h m o że n a o b ia d z a p ro s ić w s z y s tk ic h ra z e m . (W esołość) O n n ie b o i się s o c y a lis ty , k tó r y p r z e cież n ie p rz y jd z ie w a lc z y ć do je g o k u r y i, g d y ż m u s ia łb y so b ie k u p ić c a ły fo lw a rk . (Ż y w a w esołość).

G -im nazyum c ie sz y ń sk ie d la 2 0 0 .0 0 0 P o la k ó w n ie m o że u z y s k a ć u p a ń s tw o w ie n ia , a 4 0 0 0 0 N iem có w m a siedm sz k ó ł ś re d n ic h ! W s z y s c y się w tej s p ra w ie p o łą c z y li, in te lig e n c y a , b u r- ż u a z y a , n a w e t u rz ę d n ic y , a m im o g r a d u re z o lu c y j, ż a d e n p o s e ł n ie w y s tą p ił z K o ła p o lsk ie g o , bo o n i m a ją k u ry e , w k tó r y c h sied zą, j a k w p u d e łk a c h . D la te g o ż ą d a m y z n ie s ie n ia k u r y j i ró w n e g o , p o w sz e c h n e g o p r a w a w y b o rc z e g o . (H u c z n e o klaski).

M y m a m y je s z c z e ja w n o ś ć i p o śre - d n io ść w y b o ró w , cz e g o j u ż n ie m a w D o ln ej A u s try i. J e s t to o g ro m n a k lę s k a d la b ie d a k a , b o p r z y ja w n y c h w y b o ra c h sie d z i k o m is a rz s ta ro s tw a , sie d z i f a b r y k a n t, sie d z i u rz ę d n ik p o d a tk o w y ... S tą d p o c h o d zi, że n ie k tó r z y m ó w ią : „ J a je s te m p o stę p o w c e m , a g ło s u ję n a k le ry k a ła , bo m a m żo n ę i d z ie c i" . S tą d p o c h o d z ą lu d z ie , k tó rz y się s p r z e d a ją w b re w su m ien iu .

D z iś g a lic y js k ie w y b o r y z n a c z ą ty le , co g w a ł t i p rz e k u p s tw o u g ó ry , a p o h a ń b ie n ie i tc h ó rz o s tw o u do łu . (K o m is a rz p rz e r y w a . Z g ro m a d z e n i d e m o n s tr a c y jn ie b iją braw o).

G d y b y m n ie m ia ł ż a d n y c h fa k tó w w ię c e j, j a k ty lk o ro z r u c h y g ło d o w e , m a so w ą e m ig ra c y ę lu d u z a ro b o tą , k ra d z ie ż e , p o p e łn ia n e s y s te m a ty c z n ie p rz e z a r y s to k r a ty c z n y c h z ło d ziei, to w y s ta rc z y ło b y to ju ż , a b y g o s p o d a r

k ę o b e c n ą s z la c h ty w G a lic y i n a z w a ć g o s p o d a rk ą g ło d u i w s ty d u !>A co się d z ie je w g m in ie ? T y lk o 5 .0 0 0 lu d z i m a w K ra k o w ie p ra w o g ło s o w a n ia do R a d y g m in n e j n a 15 0 0 0 d o ro sły c h o b y w a te li. J a k t a g m in a m a b y ć o p ie k u n k ą lu d u , k ie d y w n ie j n ie m a a n i je d n e g o r e p r e z e n ta n ta lu d o w e g o ? J a k so b ie p o ścielesz, ta k się i w y śp isz , ja k ie b ę d z ie sz m ia ł p ra w o w y b o rc z e , ta k ie b ę d z ie sz m ia ł u s ta w y . J e ż e li m ó w ią , że p o w sz e c h n e p ra w o w y b o r- eze j e s t d o b re d la F r a n c y i i t. d., bo ta m lu d j e s t in te lig e n tn y , to k to w i

n ie n c ie m n o c ie n a s z e g o lu d u ? T a

„ s ta rs z a b r a ć " , k tó r a tr z y m a t e n l u d p r z y ziem i, k tó r a g o t a k p rz y w a liła , że się p o d n ie ś ć n ie m o że.> A le j a tw ie r dzę, że n a r ó d n a s z n ie j e s t g łu p s z y m o d in n y c h . D z iś ci, co s ą u s te ru , n ie śm ią z b liż y ć się do r o b o tn ik a i ch ło p a , bo w ie d z ą , że im n ie u fa ją .

N a sz lu d ro b o c z y m a w z o ro w ą or- g a n iz a c y ę . R o b o tn ik -s o c y a lis ta , id ą c y n a z g ro m a d z e n ie , to n ie „ b a tia r " , w y b ija ją c y s z y b y , to n ie u rz ę d n ik -s e rw i- lis ta , a le p s z y o n od p a n a w o y lin d rz e , s p rz e d a ją c e g o sw e p r z e k o n a n ia . (B u r z a o k lask ó w ). D z iś n a w e t w k le ry - k a ln y m K ra k o w ie p r a w a n a s z e sza n u j ą ! D z iś n ie w o ln o n a s n a z w a ć tłu s z c z ą . J a łm u ż n y ro b o tn ik n ie p r z y j m ie, a k o p n ię c ie o d d a d z ie się c io k ro tn ie . (Ż y w e o k lask i).

O d p r a w a w y b o rc z e g o z a le ż ą i in n e p r a w a p o lity c z n e . P ra w o p is a n ia i m ó w ie n ia k r ę p u ją ze w s z y s tk ic h stro n . C zy p a r la m e n t, w y b r a n y p rz e z lu d , p o z w o liłb y n a c e n z u rę i k o n fisk a tę słó w i m y ś li? J e d y n ie p o w sz e c h n e ,

ró w n e p ra w o w y b o rc z e m oże p r z y n ie ść w o ln o ść p r a s y , w o ln o ść sło w a, w o ln o ść z g ro m a d z e ń i k o a licy i. O to.

d la c z e g o p a r t y a so c y a ln o -d e m o k ra ty - c z n a s ta w ia n a czele sw e g o p ro g ra m u p o w sz e c h n e , ró w n e , b e z p o ś re d n ie i ta jn e p r a w o w y b o rc z e . (H u c z n e o k la ski).

(W te j c h w ili w c h o d z ą n a salę r o b o tn ic y p o d g ó rs c y , k tó r z y p r z y b y li p o u k o ń c z e n iu z g ro m a d z e n ia w P o d g ó rz u tłu m n y m p o c h o d e m . Z g ro m a d z e n i w u je ż d ż a ln i r o b o tn ic y w ita ją ic h h u c z n y m i o k la s k a m i i w iw a ta m i).

T o w . D a s z y ń s k i k o ń c z y sw e p r z e m ó w ie n ie : C h o c ia ż b y się to lu d z io m m a łe j w ia r y w y d a w a ło , że je s te ś m y d a le k o od id e a łu , to je d n a k tw ie rd z ić m o żem y , że sam o d ą ż e n ie do te g o celu n a s u s z la c h e tn ia .

S y c i n ie k ro c z ą n a p rz ó d , ty lk o g ło d n y p r o le ta r y a t w y r ó w n a p a g ó rk i p rz y w ile jó w i z a s y p ie d o lin y k r z y w d ! (B u rz liw e o klaski).

S e k r e ta r z to w . d r. W e i n s b e r g o d c z y tu je re z o lu c y ę , z a p ro p o n o w a n ą p rz e z o g ó ln y z a r z ą d p a r t y j n y a u s try a - ckiej so c y a ln e j d e m o k ra c y i (w y d ru k o w a n ą w p o n ie d z ia łk o w y m n u m e rz e

„ N a p rz o d u ").

R e z o l u c y ę t ę j e d n o g ł o ś n i e u c h w a l o n o .

T o w . S u ł c z e w s k i w k ró tk ie j p rz e m o w ie w s k a z a ł n a to , że dziś b ra c ia n a s i p o d z a b o re m ro s y js k im ró w n ie św ięcą d z ie ń 1 M aja. (H u c z n e o k la sk i i w iw a ty ). P o d c z a s g d y u n a s je s t w z g lę d n a sw o b o d a, to ta m m oże k re w się le je n a u lic a c h W a rs z a w y . M y, w a lc z ą c z a sieb ie, w a lc z y m y ta k ż e i z a n a s z y c h b ra c i, ję c z ą c y c h w ja rz m ie m o sk iew sk iem . (O k lask i).

N a s tę p n ie C h ó r r o b o tn ic z y o d śp ie w a ł „ P ie ś ń p r a c y " , p o c z e m p rz e w o d n ic z ą c y z a m k n ą ł z g ro m a d z e n ie o k rz y k ie m n a cześć m ię d z y n a ro d o w e j so c y a ln e j d e m o k ra c y i i p o w sz e c h n e g o , ró w n e g o p r a w a w y b o rc z e g o , p o w tó rz o n y m z z a p a łe m p rz e z ca łe z g ro m a d zen ie.

Pochód.

Z U je ż d ż a ln i w y m a s z e ro w a li z g r o m a d z e n i w u ro c z y s ty m p o c h o d z ie , k tó r y z a ją ł c a łą sz e ro k o ść g o ś c iń c a i tr o - to a r u i r o z la ł się n a w e t n a p la n ty . N a c z e le n ie sio n o c z e rw o n ą ta b lic ę z g o d łe m p a r t y i so c y a ln o -d e m o k ra ty cz n e j (d w ie rę c e sp le c io n e i m ł o t ) ; d a le j w id n ia ł p o n a d r z e k ą g łó w s z e r e g c z e rw o n y c h ta b lic z n a p is a m i:

„ P o w sz e c h n e , ró w n e , b e z p o ś re d n ie i ta jn e p ra w o w y b o rc z e " , „ 8 -g o d z in n y d z ie ń ro b o c z y " , „ N ie c h ż y je 1. M a ja "

i t. d. W s z y s tk ie ta b lic e b y ł y u b r a n e k w ia ta m i. P o c h ó d r o b ił im p o n u ją c e w ra ż e n ie . P o s u w a ł się z w o ln a u lic ą P o d w a le . O d ro g u ul. P o d w a la i B a sz to w ej z a b rz m ia ł z ty s ię c y p ie rs i

„ C z e rw o n y s z ta n d a r " , w ś ró d k tó re g o d ź w ię k ó w p o s u w a ł się p o c h ó d ul. B a s z to w ą aż do R o n d la b r a m y F lo r y a ń - sk ie j. G d y czoło p o c h o d u d o się g ło R o n dla, o s ta tn ie s z e re g i m ija ły d o p ie ro h o te l k ra k o w s k i. K o ło R o n d la p o c h ó d

(3)

Nr. 119. ,N A H Z O D ^S

się z a tr z y m a ł. N a p o d m u ro w a n ie szta- c h e tó w n a r o g u p la c u M a te jk i w s tą p ił to w . D a s z y ń s k i i z a p ro s ił to w a r z y sz ó w n a p o p o łu d n io w y f e s ty n do P a r k u k ra k o w s k ie g o , z a g rz m ia ł o k rz y k n a cześć so c y a ln e j d e m o k ra c y i, p o cz em u c z e s tn ic y te j w s p a n ia łe j d e m o n stra - c y i ro z e sz li się s p o k o jn ie . P o lie y a z a c h o w a ła się ty m r a z e m n a o g ó ł ta k to w n ie i b ie rn ie , w s k u te k cz eg o n ie p r z y szło do ż a d n y c h z a b u rz e ń . C a ły p r z e b ie g d e m o n s tra c y i b y ł z u p e łn ie s p o k o jn y i p o w a ż n y .

Festyn iudowy.

P r z y d ź w ię k a c h m u z y k i o d g o d z. 2 p rz e z ca łe p o p o łu d n ie b a w ili się r o b o tn ic y k ra k o w s c y och o czo w P a r k u k ra k o w sk im . P a r k b y ł p rz e p e łn io n y to w a rz y s z a m i i .to w a r z y s z k a m i, o d ś w ię tn ie u b ra n e m i. T a ń c e , w y śc ig i n a łó d k a c h , s trz e la n ie do ta r c z y , z a b a w a d z ie c i i in n e z a b a w y to w a rz y s k ie s ta n o w iły p r o g r a m fe s ty n u . C h ó r r o b o tn ic z y ś p ie w a ł w p rz e rw a c h p ie ś n i so- c y a lis ty c z n e . N a s tró j b y ł t a k s e rd e c z n y , że d z ie ń te n u tr w a li się w p a m ię c i r o b o tn ik ó w k ra k o w s k ic h . P ó ź n y m w ie c z o re m tłu m y p o w ró c iły z P a r k u u l. K a r m e lic k ą do m ia s ta w e w z o ro w y m p o rz ą d k u .

Od krakowskich murarzy, pracujących obecnie przy budowach w K r y n i c y , nad

szedł telegram z życzeniami i wyrazami solidarności Telegram ów, adresowany wprost na zgromadzenie, poczta doręczyła jednakowoż dopiero po zgromadzeniu, p ra

wdę w g o d z i n ę po o d e b r a n i u .

* *

*

Podgórze. W szystkie fabryki, z w yjąt

kiem jednej, stanęły. O godz. 9 rano od

było się uroczyste zgromadzenie przy na

der licznym udziale uczestników. Przew o

dniczył tow. M a z u r , sekretarzował tow.

J a w o r s k i . Jako referent przemawiał tow. M i s i o ł e k z Krakowa. P rzy końcu przemówienia przedstawił zgromadzonym znaną rezolucyę, którą jednogłośnie uchwa

lono. Po skońezonem zgromadzeniu ucze

stnicy w7 uroczystym pochodzie udali się na zgromadzenie krakowskie, gdzie zostali powitani hucznymi wiwatami. Po południu wzięli .wszyscy robotnicy podgórscy udział w festynie w P ark u krakowskim.

* *

*

Lw ów . (Telefonem). Cały dzień minął w zupełnym spokoju przy ślicznej pogodzie.

Przedpołudniem odbyło się olbrzymie z g r o m a d z e n i e l u d o w e p o d g o ł e m n i e b e m na placu Strzeleckim. Przewodniczyli tow. H u d e c i W o ź n i a k . O powszechnem prawie wyborczem referował tow.

M o k ł o w s k i , o 8 godzinnym dniu robo

czym tow. M i ę s o w i c z , a o powszechnem pokoju i zniesieniu militaryzmu tow. dr.

H a n k i e w i e z . W szystkie przemówienia przyjęło zgromadzenie z entuzyazmem. J e dnogłośnie uchwalono rezolucyę, ogłoszoną w poniedziałkowym nrze „N aprzodu"; ty l

ko ostatniego ustępu rezolucyi, skierowa

nego przeciwko caratowi, a uchwalanego w7 tej samej chwili bez przeszkód w całej A ustryi, komisarz policyi nie pozwolił pod

dać pod głosowanie, poniew7aż stosunki w

Rosyi nie były objęte porządkiem dziennym;

mimo to i ten ustęp przyjęto przez po

wszechną aklamacyę.

Po zgromadzeniu wyruszył olbrzymi po

chód przez główne ulice miasta. Niesiono na czele tablice z napigam i: „Powszechne prawo wyborcze", „8-godzinny dzień pra- cy “, „Wolność prasy", „Niech żyje 1 Ma

j a " , „Niech żyje niepodległa Rzeczpospo

lita polska", „Niech żyje samostyjna de

mokratyczna U kraina", „Precz z caratem !"

i t. d.

Pochód trw ał blisko, godzinę i zakoń

czył się przed stow. „Siła" na ul. Sykstu- skiej, gdzie tow. M o k ł o w s k i wezwał do spokojnego rozejścia się. W największym spokoju rozeszli się robotnicy. Przebieg de

monstracyi był imponujący.

Popołudniu odbyła się z a b a w a 1 u d o- w a w Lesienićach, przy licznym udziale towarzyszów i towarzyszek. Bawiono się ochoczo aż do wieczora.

Rano skonsygnowane było wojsko w ma

łych, bocznych ulicach; na mieście się nie pokazywało. Spokój nigdzie nie został za

kłócony.

* *

*

( Telegramy „ Naprzodu “).

B iała. O godzinie 7 wieczorem odbyło się wielkie zgromadzenie ludowe w lokalu p. Siudy przy ulicy Komorowickiej. P rz e wodniczył tow. Trojak. Tow. dr. G r o s s w dwugodzinnem wyezerpującem przemó

wieniu wykazał wśród oklasków zebranych znaczenie uroczystości majowej. Rezolucyę przyjęto jednogłośnie.

Nowy Sącz. o godzinie l l 1/ ! w połu

dnie odbyło się zgromadzenie ludowe pod gołem niebem na placu Targowica drzewna przy bardzo licznym udziale zebranych.

Zebranie zagaił tow. Malisz, przewodni

czyli : tow. Miczan i Fijołek. Referent tow.

Teller, omówiwszy obecną sytuaeyę ogólną i nędzę panującą zwłaszcza w Galicyi, poddał rezolucyę pod głosowanie, którą też jednogłośnie z wielkim aplausem przyjęto.

Nadto przyjęto rezolucyę wyrażającą po

gardę Kołu polskiemu za jego stanowisko względem gimnazyum cieszyńskiego.

O godz. 7 wieczorem odbył się pochód rzęsiście oświetlony lampionami i pochodnia

mi z muzyką przy udziale 4 .0 0 0 ludu. Na czele niesiono tablice z odpowiednimi na

pisami. W rynku śpiewano „Czerwony sztandar". Pochód skończył się o godz. 9 Wieczór, a zakończyło go przemówienie tow.

T ellera z udekorowanego balkonu stowa

rzyszenia „Siła*.

P o r z ą d e k w z o r o w y — w i d o k i m p o n u j ą c y , co najważniejsze, że tym razem zgromadzenie odbyło się bez komi

sarza, a pochód bez żandarmeryi i bez skonsygnowania wojska.

Jarosław. Przedpołudniem odbyło się z g r o m a d z e n i e l u d o w e p o d g o ł e m n i e b e m przy udziale 2 0 0 0 uczestników.

Referowali tow. dr M a n t e l i Ź o ł n i e r z z Przem yśla i tow. R z ę s a z Jarosław ia.

Z zapałem uchwalono wspólną rezolucyę.

Po zgromadzeniu odbył się d e m o n s t r a c y j n y p o c h ó d przez miasto, w zupeł

nym spokoju.

Przemyśl, w centralnym ogrodzie od

było się przedpołudniem wielkie z g r o m a -

d z e n i ą l u d o w e p o d g o ł e m n i e b e m przy udziale 6000 towarzyszów i tow a

rzyszek. Zagaił zgromadzenie tow. S t e c , którego obrano przewodniczącym. O po

wszechnem prawie wyborczem referował tow. dr L i e b ę r m a n n , a o 8-godzinnym dniu roboczym tow. S c h i f f l e r . Rezolu

cyę uchwalono jednogłośnie. Po zgrom a

dzeniu odbył się olbrzymi, imponujący p o c h ó d d e m o n s t r a c y j n y z centralnego ogrodu przez główne ulice m iasta do Do

mu stowarzyszeń robotniczych. Spokój nie został zakłócony.

Drohobycz. Całe miasto obstawione po- licyą i żandarmeryą, aby nie. wpuścić do Drohobycza robotników z Borysławia, gdzie zgromadzenie zostało zakazane. Do B ory

sławia odeszły stąd 2 kompanie wojska.

Reszta wojska w Drohobyczu stała pod bronią. Robotnicy z Borysławia przybyli mimo wszelkich przeszkód korporacyjnie, przedarli się przez kordon i przyszli na z g r o m a d z e n i e l u d o w e , w którem wzięły udział także setki robotników dro- hobyekich. Pierwszy referował tow. K w i a t k ó w s k i. Gdy drugi referent tow. W i- t y k zaledwie kilka słów powiedział, ko

misarz r o z w i ą z a ł z g r o m a d z e n i e bez powodu. Wywołało to ogromne wzbu

rzenie wśród, robotników, które z trudem udało się uspokoić. Przyszło jednak do u- tarczek z żandarmeryą. W s z y s t k i e k o p a l n i e s t a n ę ł y z u p e ł n i e , n i g d z i e n i e p r a c o w a n o .

Borysław. Sprowadzono tu pół batalio

nu piechoty z Drohobycza. Ponieważ sta rosta Bobrzyński zakazał zgromadzenia w Borysławiu, przeto wszyscy robotnicy bo- rysławsey udali się na Zgromadzenie ludo

we do Drohobycza.

Kołomyja. Przedpołudniem odbyło się tu wspaniałe z g r o m a d z e n i e l u d o w e , na którem przemawiali tow. O l e a r c z y k , 0 s t e r, dr S c h o r r i radykał ruski dr T r y l o w s k i . Rezolucyę wspólną uchwa

lono jednogłośnie. Popołudniu odbyła się w y c i e c z k a . Przebieg uroczystości im

ponujący godnością i spokojem,

Tarnopol. O d b y ły się tu d w a w ie l

k ie z g ro m a d z e n ia l u d o w e : je d n o o 11 r a n o , d ru g ie o 4 p o p o łu d n iu . N a z g r o m a d z e n ia c h b y ło o k oło 1000 o b e c n y c h R e fe ro w a ł to w . S c h l e c h t e r .

* &

*

O rłow a. W całym rewirze karwińskim górnicy obchodzą uroczyście dzień 1 Maja.

W O r ł o w i e odbył się w i e c p o d g o ł e m n i e b e m przy udziale 50 0 0 górni

ków. Referowali tow. poseł C i n g r i tow.

Tadeusz R e g e r . Gdy tow. Reger zaczął omawiać stosunki w Rosyi, komisarz G i- n a l s k i r o z w i ą z a ł z g r o m a d z e n i e . Następnie około 1500 górników udało się w demonstracyjnym p o c h o d z i e z mu

zyką do Łazów.

Morawska Ostrawa. Ś w ię tu je całe z a g łę b ie g ó rn ic z e . R u c h o ż y w io n y n a u lic a c h . Z e w sz ą d n a p ły w a ją m a s y g ó r n ik ó w n a p la c p r z e d d o m em ro b o tn i

czy m . O koło 7 .0 0 0 lu d z i b ie rz e u d z ia ł w z g ro m a d z e n iu p o d g o łe m n ieb em . R e fe ru je o 8 -g o d z in n y m d n iu ro b o cz y m i p r a w ie w y b o rc z e m to w . dr.

Z y g m u n t M a r e k w ję z y k u p o lsk im .

(4)

4 „N A P * Z O D* Nr. 119.

P o n im p o c zesk u to w . H a b e r m a n , w re sz c ie w ję z y k u n ie m ie c k im to w . Z e p ł i c h a l , W s p ó ln a d la p r o le ta r y a t u a u s try a c k ie g o re z o lu c y a , o d c z y t a n a po p o lsk u i czesk u , z o sta je p r z y j ę t ą je d n o g ło śn ie .

O godz. 2 p o p o ł. o lb rz y m i pochóc ro b o tn ic z y z m u z y k ą i c z e rw o n y m s z ta n d a r e m u d a je się n a P o ls k ą O s tr a w ę, g d z ie z a b a w ą k o ń c z y się u ro c z y sto ść 1 M aja.

* *

He

Wiedeń. Przebieg uroczystości majowej był imponujący. P raca w calem mieście u- stała zupełnie. Przedpołudniem odbyło się 54 z g r o m a d z e ń , z tych 41 niemiec

kich, 8 czeskich, 1 czesko-niemieckie, 1 włoskie, 1 węgierskie, 1 polskie (w I I dziel

nicy w kawarni „U rania") i 1 rusko-polskie (w X dzielnicy w restauraeyi „znm Rosenhof). Na wszystkich zgromadzeniach jednomyślnie przyjęto znaną rezolueyę wspól

ną Popołudniu około godz. 2 wyruszyły z punktów zbornych w rożnych dzielnicach grupy robotników, które na Ringstrasse złączyły się w olbrzymi, imponujący po

chód. Na czele pochodu jechała grupa r o botników-kolarzy na umajonych zielenią i ozdobionych czerwonemi dekoracyami ro werach. Osobną grupę stanowili też aka- demicy-socyaliści. Pochód ruszył do P rateru , gdzie w 4 6 lokalach bawiono się do wie

czora. Polscy towarzysze zebrali się w restauraeyi „zum braunen H irschen". W ie

czorem nieprzejrzane masy ludu roboczego powróciły z P rateru do miasta, gdzie w wielu stowarzyszeniach robotniczych odbyły się wieczorki i zabawy taneczne. Koleja

rze odbyli zgromadzenie wieczorem. W szy

scy robotnicy drukarscy świętowali z wy

jątkiem zatrudnionych w drukarni państwo

wej. Dlatego nie wyszedł żaden dziennik wiedeński, oprócz urzędowej „W iener Zei- tnng".

W A u s t r y i D o l n e j odbyło się w 17 miejscowościach 18 zgromadzeń. W e wszy

stkich innych prowincyach wypadł obchód majowy daleko wspanialej, niż w latach poprzednich

KRONIKA.

K a le n d a r z y k h is to r y c z n y . 2 maja.

1068. Bolesław Śmiały w kracza do K ijow a. — 1848. Zw ycięstw o M ierosławskiego pod W rze

śnią. — 1849. W ybuch pow stania w D reźnie. — 1892. W ielki strejk i rozruchy 80.000 robotni

ków w Łodzi (40 zabito, 1200 aresztowano). — 1894. Strejk górników w Falknow ie.

D ziś wj t e a t r z e i „N awojka11, komedya n a tle stosunków krakow skich w XV. w ieku w 3 aktach St. Rossowskiego.

P iątek : „W esele11, dram at w 3 aktach St.

W yspiańskiego.

Sobota: „W spółzaw odnicy11, komedya szla

checka w 4 aktach z X VII. w. B ogdana Jaxy R onikiera (nowość).

Niedziela o godz. 3 popołudniu: „Odrodze

n ie 11, komedya w 3 aktach Schonthana i „Dzie

ciaki", komedya w 1 akcie Św iderskiego (na dochód personalu robotniczego teatru ).

Rozruchy we Lwowie. W e wtorek po

wtórzyły się znów we Lwowie rozruchy.

Około godz. 7 w śródmieściu zbierać się poczęły liczne grupy, złożone przeważnie z niedorostków i wśród hałasu wybijać szyby. Na ulicach pokazało się wojsko i

policya. T łum , skoncentrowawszy się w rynku, usiłował przejść ulicą Halicką oraz w stronę namiestnictwa, lecz wojsko i po

licya przeszkodziły temu. W okolicach Cho- rążczyzny pojawiła się też większa masa, około 800 łudzi. W ulicy Lindego i K rę

tej padły z brzękiem szyby. K ilka szyb

•wybito w konsulacie rosyjskim , poczera tłum ruszył na ul. Akademicką. Było to około godz. 9 wieczorem. Gdy nadjechała dorożkami policya i przybyły kompanie 80 pp., sprawcy rozruchów już się roz

prószyli.

Z ogólnej liczby 36 aresztowanych w poprzednich rozruchach, 1 1 jnż puszczono, a 2 2 odstawiono do sądu karnego.

W tym samym czasie odbywało się w ratuszu zgromadzenie, zwołane przez po

szkodowanych w dniu poprzednim. P rze

wodniczył księgarz Schmidt. Zarzucano na niem niedbalstwo policyi, która zjawiała się wszędzie dopiero po niewczasie, wobec cze

go rząd powinien wynagrodzić szkody.

Zgromadzeni postanowili w sprawie odszko

dowania zwrócić się do ministerstwa spraw wewnętrznych albo też do najwyższego try bunału administracyjnego.

Dyrektor policyi lwow skiej, W łady

sław K r z a c z k o w s k i , który był dotąd tyt. radcą dworu, został „ad personam"

rzeczywistym radcą dworu.

Uroczysty obchód ku uczczeniu 110 rocznicy Konstytucyi 3 maja odbędzie się w piątek w sali „Sokoła". Na program złoży się: odczyt o Konstytucyi 8 maja, śpiew Chóru akademickiego, sceniczne przed

stawienie poematu Krasińskiego pod tyt.

„Ostatni" z żywymi obrazami oraz gra orkiestry „Sokoła*. Ceny wstępu od 2 K do 4 0 h., dla młodzieży 2 0 h .' Komitet rozda około 2 0 0 biletów bezpłatnie wśród sfery robotniczej tak, że na każdą fabry

kę lub zakład przemysłowy wypadnie po kilka lub kilkanaście biletów.

„W ielki K rakó w *. Na onegdajszem po

siedzeniu sekcyi skarbowej Rady miasta postanowiono na wniosek radcy dra Poni- kły polecić radcy m agistratu Felklowi, wy

pracowanie zestawienia, z którego przeko- naćby się można, ile gmina miasta Krako wa zyskałaby w razie przyłączenia sąsie

dnich gmin do Krakowa przez opłaty po

datkowe i t. p. W ynik tego dochodzenia rozstrzygnie, czy miasto nasze zostanie

„wielkim Krakowem*.

Papież, a episkopat francuski. „Osser- vato re“ podaje, iż papież zabronił bisku

pom francuskim ułożyć protest przeciw ustawie o kongregacyach.

Rada państwa.

Wiedeń, 2 maja, Na wczorajszem posie

dzeniu Izby posłów pos. K r a m a r z zdał sprawę z przebiegu posiedzenia komisyi dla wyrażenia nagany i powiada, że komisya rozw ażała przedewszystkiem, czy wyrazić pos. Steinowi naganę za to, że nazwał po

sła Sustersicza „Schuft" (szubrawiec). Oka

zało się z protokołu posiedzenia Izby, że Stein pos. Sustersicza teraz tak nie n a zwał, a tylko wspomniał, że kiedy Berger cisnął tę obelgę na pos. Sustersicza, tenże nie reagował na to. W komisyi była w tej

mierze równość głosów. Jedni twierdzili, że skoro p. Sustersicz wtedy rzeczywiście nie reag o w ał, a mógł reagować, bo nie chcąc jako katolik przyjąć pojedynku, mógł wszakże żądać zwołania komisyi dla wy

rażenia nagany, to dziś nie można za to udzielać pos. Steinowi nagany. Inni człon

kowie komisyi byli przeciwnego zdania.

Dr. K ra m a rz , jako przewodniczący komi

syi, rozstrzygnął na rzecz nieudzielenia za ten wyraz nagany.

Co do drugiej obelgi („dr. Szlindrau), to stwierdzić należy, że „szlindra" znaczy po słowieńsku „żużel“ , węgieł" i w całej Krainie nazywają Szusterszica „dr. Szlin- d ra", bo on żużle sprzedawał chłopom. Co do tej sprzedaży żużli i pożyczania pie

niędzy chłopom, uważa komisya postępo

wanie Szusterszica za nielojalne i nie na miejscu (uncorreet und illoyal"); potępia Szusterszica co do „meritum" sprawy, u- znaje jednak za wskazane, aby Steinowi udzielić nagany.

Imieniem mniejszości komisyi pos. D y k żąda wyrażenia nagany Steinowi i Sehal- kowi i za użycie wyrazu „Schuft".

S u s t e r s i c wśród przerywań Schoe- nererowców w swej obronie zaprzecza, j a koby popełniał nadużycia przy sprzedaży żużli i twierdzi, że nawet darował 20 0 0 K jednemu stowarzyszeniu, na co schoenere- rowiec S c h a 1 k replikuje, że Susterszic pod pokrywką religii popełniał nadużycia, sprzedając chłopom ja k najlichsze gatunki żużli i piętnuje całą gospodarkę klerykałów w Krainie, z powodu której chłopi, dopro

wadzeni do nędzy, wyprzedają się i ucie

kają za morze.

I r o w oła: klerykalni oszuści!

W takich -samych czarnych barwach m a

luje gospodarkę klerykałów i liberał sło

weński Taw czar.

Po przemówieniu P 1 a n t a n a (też. llb . słow.) przystąpiono do glosowania. Wniosek o udzielenie nagany Steinowi upadł 118 głosami przeciw 103 (Koło polskie głoso

wało za wnioskiem Dyka).

Susterszic poniósł kompletną porażkę mo

ralną.

Teleg raf i telefon.

Śmierć to w . Mink.

Paryż, 2 maja. W czoraj popołudniu od

był się tu pogrzeb towarzyszki P auli Mink, znanej agitatorki socyalistycznej. Na cmen

tarzu urządzono demonstracye, podczas k tó rych policya natarła na zebranych. K ilka osób aresztowano.

Francuscy finansiści a przemysł r o  syjski.

Paryż, 2 maja. Podług dziennika „Siecle "

powstał w kołach finansistów francuskich zamiar utworzenia związku dla poparcia zachwianego przemysłu rosyjskiego, w któ

rym spoczywa dużo pieniędzy francuskich.

Olbrzymia defraudacya.

Paryż, 2 maja. Główny kasyer i admi

nistrator hut we Franche-Comte nazwiskiem Bonnefoy został aresztowany za sprzenie

wierzenie 1 ,3 0 0 .0 0 0 fr. Do defraudacyi popchnęła go g ra na giełdzie.

R e d a k to r odpow ied zialn y i w y d a w c a: K azim ierz K aczan ow sk i. — Z D ra k a m i N arodow ej w K rak o w ie (W iśln a 8. — T elefon N r. 404)