Cena pojedynczego numeru 10 gr. NMLKJIHGFEDCBA D z isie jsz y n u m e r z a w ie ra 6 stro n .
BEZPARTYJNE POLSKO - KATOLICKIE PISMO LUDOWE.
Sumiennem obowiązków,
budujemy zilną Ojczyzną!
AntA.'vani^' Za ogłoaz. pobiera tlę od wiersaa mm. (7 UyiUSienid. łamJlOgr., M raktamy na atr. 4-łam. w rWniniciidi potocznych 30 gr. na pierwssej atr. 50 gr. Rabatu adatela ria pray caęatem ogłaszaniu. ,Głoa Wąbrzeaki* wyohodai tray nag tyvodn. i to: w poniedziałek, trodę i piątek. Pray sado
we® t^tganra naletnodci rabat upada. Dla apraw spornych Jest właMsry Sąd w Wąbreeteie. — Za terminowy druk, przepisane mlajaee ogioesonia administracja nie odpowiada. Wydawnictwo
■astiseąa sobie prawo nieprzyjącla ogłosseó bes podania powodów
Nr. 17 ows
Wąbrzeźno, Kowalewo, Golub, czwartek dnia 8 lutego 1934 r. Rok XIII.
o zagadnieniu ustrojowem
we Francji
Z posiedzenia Sejmu
M o tto : „ W P a ry ż u w z w ią zk u z a fe rą ż y d a ro sy jsk ie g o S ta w isk ie g o i k o ru p c ją rz ąd ó w p a rty jn y c h w y b u c h ły d e m o n strac je u licz n e. W śró d p o c h o d u m a n ife sta n tó w z w ra ca ł o g ó ln ą u w ag ę n a g i c zło w ie k , k tó ry m ó w ił; n ie m a m ju ż n ic , z e w sz y stk ieg o o b d a rły m n ie rzą d y p a rty jn e , n ie m a m z a te m n ic d o stra c e n ia , w ię c b ę d ę się b ił ’...
S ie d e m rz ą d ó w fra n c u sk ic h w c ią g u d w ó c h la t o sta tn ic h p o ż a rł m o lo ch p a r
la m e n ta ry z m u . D a w n ie jsz a p ra k ty k a , ż e g a b in et w e F ra n c ji „ ż y je ” p rz e c ię t
n ie p ó ł ro k u — n a le ży d o p rz e sz ło śc i.
O b ec n ie ż y c ie ta k ie g o rz ą d u m ierz y się n a m ie sią c e , je śli n ie n a ty g o d n ie ...
C h a u te m p sa z lu z o w a ł D a la d ie r, a le ju ż n a d k o le b k ą n o w e g o rz ą d u ro z le g a ją się p o n u re d ź w ię k i d z w o n ó w p o g rz e b o w y c h ... J u ż p ro ro k u ją te m u rz ą d o w i ry c h ły zg o n , ju ż o d m a w ia ją m u sił ż y w o tn y c h . J u ż g ło sz ą , ż e d e c y zja p re z y d e n ta F ra n c ji p o w ie rz e n ia s te ru rz ą d u D a la d iero w i sta n o w i z n o w u je d e n z li
c z n y c h a n ieu d a ły c h e k sp ery m e n tó w , n ie w y p ro w a d z a jąc y c h w c a le z a g a d n ie n ia siln e j i s tałe j w ład z y w y k o n a w c z ej z im p a su , w ja k im w e b ra n e j i u g rz ę z ła .
P o lsk a n ig d y n ie m ie sz a ła się i n ie m ie sz a w sp ra w y w e w n ę trzn e p a ń stw o b c y c h , n ie o b c h o d z i ją s tru k tu ra w ew - n ę trz n o -p o lity c z n a i u stró j, ja k i so b ie o b ie ra ją in n e p a ń stw a . A ju ż z u p e łn ie n ie m a m y z a m ia ru w trą c a n ia się w tru d n o śc i w e w n ę trz n e , p rz e ży w a n e p rz e z n a sz ą so ju sz n icz k ę F ra n c ję . Z d a jem y so b ie z a raz e m sp ra w ę , ż e n ie z a w sz e z n ie k tó ry ch k ó ł p o lity c z n y ch F ra n cji o d p ła c a n o n a m ró w n ą m ia rą . B y w ały c z a sy , ż e in sp iro w an i p rz e z n a sz ą o p o z y c ję — i p ra w ic o w ą i le w ic o w ą — n ie
k tó rz y F ra n c d z i p o z w a la li so b ie n a w trą ca n ie się w n a sz e sp ra w y w e w n ę trz n e . G d y sz liśm y k u n a p ra w ie n a sz y c h sto su n k ó w p o lity cz n y c h , z a b a - g n io n y c h p rz e z p rz e ro s t d u c h a p a rty j
n e g o — u w a ż an o się w p e w n y c h p ra so w y c h o rg a n a c h p a rty j fra n c u sk ic h z a u p ra w n io n y c h d o „ p ro te sto w a n ia ’*, d o p ro te g o w a n ia ro d z im e g o w a rc h o lstw a , d o „ ra d ze n ia n a m " , p isa n o są ż n iste a r
ty k u łu p isa n o listy o tw arte , o rg a n iz o w a
n o m e e tin g i p ro te sta c y jn e itd .
N ie m a m y n a jm n ie jsz e g o o c z y w iś
c ie z a m ia ru o d p łac a ć p ię k n e m z a n a d o b n e i d o ty k a ć sfe ry w e w n ę trz n o -p o li- ty c zn e j, k tó rą u w a ża m y z a w y łą c zn ą d o m e n ę k a ż d e g o p a ń stw a z o so b n a .
A le o b o w iąz e k p u b lic y sty c z n y n a k a z u je s k rz ę tn ą o b se rw a c ję w y p a d k ó w i w y sn u c ie z n ic h w n io sk ó w lo g ic z n y c h .
C ó ż w ię c o b serw u jem y o d sz e re g u la t w e F ra n c ji?
P rz e ro st w ie lo p a rty jn ic tw a , te j p la g i, z k tó rą p rz e d o śm iu la ty ra d y k a ln ie u p o ra liśm y się , p a raliż u je m o ż n o ść u - sta b iliz o w a n ia rz ą d ó w .
D łu g o F ra n c ja m o g ła so b ie p o z w a la ć n a tę p a rla m e n ta rn ą h ip e rtro fję i z a b a w ę „ w y łu sk iw a n ia " sz e fó w i c z ło n
k ó w rz ąd ó w z fo te li m in iste rjaln y c h .
B o b o g a ta F ra n c ja ż y ła d łu g ą i p ię k n ą tra d y cją u s tro ju p a rla m en ta rn e g o m i
n io n e g o stu lec ia , b o p o sia d ała k a p itały n a g ro m ad z o n e p rz e z lic z n e p o k o le n ia , k tó re w p ra w d z ie n a d w y rę ż y ła , a le w c a
le n ie z n isz c z y ła a n i c z te ro letn ia w o jn a , a n i p rz e p a d łe p o ż y c z k i ro sy jsk ie w w y so k o śc i 2 5 m il ja rd ó w z ło ty c h fra n k ó w . J a k d łu g o o lb rz y m ie re z e rw y k a p ita łu , tk w ią c e w sp o łe c z e ń stw ie , d a w a ły w ie l
k i d o c h ó d sp o łe c z n y , u m o ż liw ia ją c ró w n o w ag ę b u d ż e tu p a ń stw o w e g o — ta k d łu g o c i w sz y sc y „ p o p su je " p a rlam e n ta m i m o g li w y c z y n ia ć sw o je m a n e w ry i p rz e ta so w y w a ć c o k ilk a m iesięc y sk ład rz ą d u , b y z a sp a k a ja ć w c iąż n o w e a m b i- c y jk i lic z n y c h k a n d y d a tó w n a fo te le m i- n iste rjaln e .
A le o d d w ó c h la t s y tu a c ja się z m ie
n iła... D e fic y t b u d ż e tu p a ń stw o w e g o o sią g n ą ł ro z m ia ry w rę c z z a w ro tn e ; K o ń c z ą się re z e rw y — z a c z y n a się c z e rp a n ie w p ro st z k a p ita łu ... A c o p o te m ? P o w y c z erp a n iu się z a p asó w ?
D a lsz e ig ran ie z p rz e sile n ia m i g a b i- n e to w e m i, n a tle ro z g ry w e k p a rty j i fra k c y j — s ta je się rz e c z ą n ie m o żliw ą , b o w rę c z sz k o d z ąc ą b y to w i p a ń stw a .
I ta św ia d o m o ść p o c z y n a n ia z a c z y n a p rz e n ik a ć d o sz e ro k ic h rz e sz. W ie lk i i m a ły re n t je r fra n c u sk i, ro b o tn ik , c h ło p , m a ło m iesz cz a n in c z u je , ż e p rz y ty c h fig lac h p ła ta n y c h p rz e z p rz y w ó d c ó w p a rty j c o k ilk a ty g o d n i, c h o d z i o c o ś w ię k sz e g o , n iż ro z g ry w k a m ię d z y p a rty jn a — c h o d z i o b y t i d o b ro p a ń stw a . Z w ła sz c z a , ż e ja k się o sta tn io z p rz e ra ż ają c ą o c z y w isto śc ią u ja w n iło — ta „ ro z g ry w k a " p ro w a d z i d o z n ie p ra- w ian ia c h a rak te ró w , d o k o ru p c ji m a ter- ja n ej, o d k tó re j n ie sw aw o ln i a n i ró ż n i d e p u ta c i, a n i n a w et c z ło n k o w ie rz ą d u .
I n a te m tle b u d z i się w e F ra n c ji o d c z u cie : trze b a g łę b iej się g n ą ć d o p rz y c z y n z ła . T rz e b a z m ie n ić u s tró j. T rz e
b a in aczej u sto su n k o w ać w ład zę p a rla
m en tarn ą i w ład zę rząd o w ą. T rzeb a — sło w em — zro b ić to sam o, co u n as w P o lsce ro zp o częto w m aju 1926 ro k u , a o b ecn ie zo staje d o p ro w ad zo n e d o o- stateczn ej k o n sek w en cji.
A le n a razie w e F ran cji jeszcze ta m y śl n ie d o jrzała n a ty le b y ją p rzy o b lec m o żn a w czy n . Jeszcze p o w staje rząd , o p arty o d aw n ą k o n stru k cję.
R ząd , b ęd ący ty lk o sztu czn y m i b ard zo łatw y m d o w y k ru szen ia p aljaty w em
N o w y g ab in et fran cu sk i stan o w i d al
sze p ro w izo rju m stan u d o ty ch czaso w e go. Ile takich jeszcze rząd ó w b ęd zie, — k tó żb y m ó g ł m ó g ł p rzesąd zić, A le p ew - n em jest: p rzy jść m u si w reszcie rząd , k tó ry zerw ie z p rzeży ty m , n iezg o d n y m z d u ch em czasu sy stem em — a w ted y F ra n cji w ejd zie n a n o w e to ry ro zw o ju .
M y P o lacy , w iern i p rzy jaciele i so
ju szn icy . ży czy m y F ran cji, b y stało się to jak n ary ch lej.
— :o: —
Jo h n R o ck efeller, k tó ry liczy o b ecn ie 94 la
ta z p o w o d u p rzezięb ien ia n ie m o że o p u sz
czać sw eg o m ieszk an ia i zm u szo n y b y ł o d ło ży ć sw ó j w y ja zd n a sezo n zim o w y n a F lo ry d ę. S tan zd ro w ia m ilja rd e ra n ie w zb u
d za je d n a k żad n y ch o b aw .
W d n iu 5 b m . o d b y ło się p len arn e p o sied zen ie S ejm u .
P o o tw arciu p o sied zen ia i p rzy jęciu p ro to k ółu ze 107 p o sied zen ia p len arn eg o S ejm u , p o seł S tro ń sk i p ro sił o g ło s w sp raw ie za
rzu tu d o p ro to k ó łu ze 108 p o sied zen ia.
M arszałek św italsk i zażąd ał zg ło szen ia teg o zarzu tu n ajp ierw w b iu rze S ejm u .
P o zło żen iu ślu b ow an ia p rzez p o sła R o m an a Jan a Jan o w sk ieg o z g ru p y p o sła M i- ch ałk iew icza zab rał g lo s do p o rząd ku d zien n eg o p o seł T em p k a (C h . D .), k tó ry w n ió sł o u zu p ełn ien ie p o rząd k u d zien n eg o p rzez w sta
w ien ie zg ło szo n eg o p rzez K lu b L u d o w y , P P S ., N P R . i C h . D . w n io sk u n ag łeg o w sp ra
w ie rzeko m o n iefo rm aln ie u ch w alo n ej zm ia
n y K o n sty tu cji. W g ło so w an iu w n io sek p o sła T em p k i u p ad ł.
N astęp n ie izb a p rzy stąp iła d o d ru g ieg o czy tan ia p relim in arza b u d żetow eg o n a ro k
i 934/35. G ło s zab rał sp raw o zd aw ca g en eraln y p o seł M ied ziń sk i (B B W R .), k tó ry zw raca u - w ag ę n a zasad n icze m o m en ty z p rzeb ieg u teg o ro czn y ch p rac b u d żeto w ych .
N a K o m isji B u dżetow ej m ó w i re fe re n t p o d k o n iec, stw ierd ziliśm y k o n sek w en tn ą lin ję p o stęp o w an ia R z ą d u S tw ierd ziliśm y , że je st p raw id ło w a, a tem sam em m am y do n ie j zau fan ie i b ęd ziem y ją p o p ierali. Z p eł- n em w ięc p o czu ciem o d p o w ied zialn ości w o b ec sp o łeczeń stw a, w n o szę o p rz y ję c ie u- staw y sk arb o w ej i p relim in arza b u d żeto w e
go. (O k lask i n a ław ach B B W R .)
N a tem M arszalek zam k n ął p o sied zen ie, w y zn aczając n astęp n e n a g o d zin ę 5 -tą p o p o łu d n iu .
O tw ie rają c o b rad y p o p o łu d n io w eg o p o - sied ezn ia S ejm u , M arszałek zak o m un ik o w ał, że d o p ro to k ó łu 108 p o sied zen ia zg łosił sp rze
ciw p o seł S tanisław S tro ń sk i z K lu b u N aro d o w eg o . S e k re tarz u rz ę d u ją c y o d czy tał ten sp rzeciw , w k tó ry m p o s. S tro ń sk i tw ierd zi, że p ro je k t K o n sty tu cji zo stał u ch w alo n y rzek o m o n iefo rm aln ie i d o m ag a się sk reślen ia o d n o śny ch u stęp ó w p ro tok ó łu ze w sp o m n ian e
go p o sied zenia.
W g ło so w an iu Izb a w ięk szo ścią g ło só w o d rzu ciła sp rzeciw p o s. S tro ń skieg o .
Z k o lei S ejm p rzy stąp ił d o w n io sk u K lu b ó w o p o zy cji w sp raw ie w y rażen ia v o tu m n ieu fn o ści M arszałk o w i S ejm u . P rzew o d n ic
tw o o b jął w icem arszałek C ar. W te j ch w ili ro zleg ła się n a ław ach o p o zy cji w rzaw a, zaś n a ław ach B B W R . h u czn e o k lask i. W m y śl reg u lam in u o b rad S ejm u p rzy stąp io n o b ez d y sk u sji d o g ło so w an ia n ad ty m w n io skiem . W n io sek o w y rażen iu v o tu m n ieu fn o ści zo stał o d rzu co ny g ło sam i K lu b u B B W R ., g ru p y p o sła M ich ałkiew icza, K o ła ży d o w sk iego i k s.
p o s. S zy d elskieg o . G d y p o ch w ili zjaw ił się n a sali p. M arszałek św ita lsk i i o b ją ł p rz e
w o d n ictw o , n a ław ach B B W R . ro zleg ły się b u rzliw e o k lask i.
Izb a zaak cep to w ała p ro p o zy cję P an a M arszałk a S ejm u d o ty czącą p o d ziału k o n ty n g e n tu czasu p rzem ó w ień d la p o szczeg ó l
n y ch K lu b ó w w o k resie d y sku sji b u d żeto w ej w 2 -em czy tan iu .
W d y sk u sji n ad p relim in arzem b u d żeto w y m zab rał p ierw szy g ło s p o s. R y b arsk i z K lu b u N ar., k tó ry n a w stęp ie sw y ch w y w o d ó w p o d ał k ry ty ce u ch w alo n y p rzez S ejm p ro je k t n o w ej K o n sty tu cji a n astęp n ie a ta
k o w ał p o lity k ę w ew n ętrzn ą R ząd u , o raz za
rzu cał rzek o m y b ra k lin ji w y ty czn ej w p o lity ce g o sp o d arczej.
N astęp cy m ó w ca p o s. Ż u ław ski (P P S .) w d łu g iem p rzem ó w ien iu atak o w ał R ząd i w ięk szo ść sejm o w ą. W y w o d y p o s. Ż u ław sk ieg o sp o ty k ały się z częstem i p ro testam i p o słó w B B W R . M ó w ca n ie p o d zielał p o g lą
d ó w w ięk szo ści sejm o w ej n a o cen ę sy tu a c ji g o sp o d arczej w P o lsce, u sk arżał się n a p o stęp ow an ie o rg an ó w ad m in istracji i p o licji i n a k o n fisk aty p raso w e.
P o p rzem ó w ien iu p o słan ki Ig n asiak (F ra
k c ja k o m u n isty czn a) d y sk u sję p rzerw an o . P o o d esłan iu d o o d n o śn y ch k o m isy j k ilk u rząd o w y ch p ro jek tó w u staw , m . in . p ro je k tu u staw y o p o b o rze re k ru ta , p o sied zen ie zam k n ięto .
Straszna śmierć pod lawiną
R Z Y M . W ielk ie o p a d y śn ieżn e w y w o ła ły w k ilk u m iejsco w o ściach p o d g ó rsk ic h la w in y śn ieżn e. W m ieście R u b b ia n o w p ro w in c ji B esaro sp a d a
ją c e z g ó r la w in y śn ie żn e sp o w o d o w a ły z a w a len ie się k ilk u d o m ó w . O siem o só b p o n iosło śm ierć, a k ilk an a ście je st ra n n y c h .
W g m in ie B o lo g n o la w p ro w in cji M a c e ra ta la w in y sp o w o d o w ały śm ie rć 19 o só b . W w ie lu m iejsco w o ściach k o m u n ik a c ja je st b a rd z o u tru d n io n a, g d y ż n a d ro g a ch n a g ro m a d z iły się w ie k ie m a sy śn ieżn e.
Pomnik Marszałka Focha
W m ieście P a u o d sło n ię to w o b ec
n o ści m ie jsc o w y c h w ład z p o m n ik
M a rsz a łk a F o ch a. O k o liczn o ścio w e
p rz e m ó w ie n ie w y g ło sił g en . W e y g an d ,
p o czem o d b y ła się d e fila d a w o jsk .
S T R . 2 £
= „ G Ł O S W Ą B R Z E S K I "
N R . 1 7Tekst lewej leigtftoeji
uchwalonej przez Sejm dnia 26 stycznia 1934 r
| s k a n iu m a n d a tu u le g n ie n a ż ą d a n ie S e jm u w ię k s z o ś c ią 5 /5 g ło s ó w , u d z ie lić p o sło w i w
> ---- •--- ---...i p o s z c z e g ó ln y m w y p a d k u z e z w o le n ia n a w e j- p o s tę p o w a n iu ś c ie z R z ą d e m w s to s u n e k p ra w n y , je ż e li s to -
* s u n e k te n n ie je s t s p rz e c z n y z d o b re m i o b y c z a ja m i.
IV . S E JM .
2 6 ) S e jm je s t o rg a n e m P a ń s tw a , o - z a w ie s z e n iu d o w y g a ś n ię c ia m a n d a tu , d z w ie rc ia d la jc y m o p in ję p u b lic z n ą , s p ra w u -j p rz e d a w n ie n ia w 1
je fu n k c je u s ta w o d a w c z e i k o n tro lę n a d d z ia -1 k a rn e m p rz e c iw p o s ło w i u le g a z a w ie s z e n iu
. . , . , t-w r. . _ _ _ _ _ • 'n a n li'A C r-y a tii n a o k re s c z a s u , w risiP il k tÓ rp ffOw c ią g u k tó re g o n o s te n o w a - p o s tę p o w a n ie n ie m o ż e s ię to c z y ć .
P o s e ł z a trz y m a n y w c z a s ie trw a n ia s e s ji n ie z n a k a z u s ą d u , b ę d z ie n a ż ą d a n ie m a r
s z a łk a S e jm u , n ie z w ło c z n ie w y p u sz c z o n y n a w o ln o ś ć .
3 3 ) P o s e ł n ie m o ż e n a s w o je , a n i o b c e im ię , a n i te ż w im ie n iu p rz e d s ię b io rs tw , sp ó - ła ln o śc ią R z ą d u . D o S e jm u n a le ż y u s ta la n ie
b u d ż e tu i ro z k ła d a d n ie c ię ż a ró w n a o b y w a te li. *
K o n tro la p a rla m e n ta rn a w y ra ż a s ię w p ra w ie S e jm u :
a ) z g ła sz a n ia w n io s k if o v o tu m n ie u fn o ś c i d la R z ą d u ;
b ) p o c ią g a n ia m in istró w d o o d p o w ie -! w - -
d z ie ln o ś c i k o n s ty tu c y jn e j; i łe k iu b to w a rz y s tw n a z y s k o b lic z o n y c h , n a - c ) in te rp e lo w a n ie R z ą d u ;
d ) z a tw ie rd z a n ie c o ro c z n ie z a m k n ię ć r a c h u n k ó w p a ń s tw o w y c h i u d z ie la n ia R z ą d o w i a b s o lu to rju m ;
e ) w y k o n y w a n ia k o n tro li n a d d łu g a m i P a ń s tw a .
F u n k c je rz ą d z e n ia P a ń stw e m n ie n a le ż ą d o S e jm u .
2 7 ) S e jm s k ła d a s ię z p o s łó w w y b ra n y c h w g ło so w a n iu p o w s z e c h n e m , ta jn e m , n e m , b e z p o ś re d n ie m i s to s u n k o w e m .
K a d e n c ja S e jm u trw a la t p ię ć . N o w e w y b o ry z a rz ą d z a P re z y d e n t c z y p o sp o lite j w c ią g u 5 0 d n i o d ro z w ią z a n ia S e jm u .
G .o s o w a n ie o d b ę d z ie s ię n ie p ó n ie j n iż 6 0 -g o d n ia p o z a rz ą d z e n iu w y b o ró w .
W g ło s o w a n iu n ie b io rą u d z ia łu w o js k o w i, n a le ż ą c y d o z m o b iliz o w a n e j c z ę ś c i w o j
s k a lu b m a ry n a rk i w o je n n e j.
2 8 ) P ra w o w y b ie ra n ia m a k a ż d y o b y w a te l b e z ró ż n ic y p łc i, k tó ry p rz e d d n ie m z a rz ą d z e n ia w y b o ró w u k o ń c z y ł la t 2 4 o ra z k o rz y s ta w p e łn i z p ra w c y w iln y c h i o b y w a te ls k ic h .
P ra w o w y b ie ra ln o ś c i m a k a ż d y o b y w a te l m a ją c y p ra w o w y b ie ra ln o ś c i je ż e li u k o ń c z y ł la t 5 0 .
2 2 9 ) S e sja z w y c z a jn a S e jm u b ę d z ie o t
w a rta n a jp ó ź n ie j w lis to p a d z ie i n ie m o ż e b y ć z a m k n ię ta p rz e d u p ły w e m c z te re c h m ie s ię c y , c h y b a ż e b u d ż e t b ę d z ie u c h w a lo n y w te rm in ie w c z e ś n ie js z y m .
S e s ja z w y c z a jn a m o ż e b y ć o d ro c z o n a n a d n i 5 0 . O d ro c z e n ie n a o k re s d łu ż s z y lu b p o n o w ie n ie o d ro c z e n ia w y m a g a z g o d y S e jm u . O k re s p rz e rw y , s p o w o d o w a n e j z a m k n ię c ie m lu b o d ro c z e n ie m s e s ji, n ie w lic z a s ię d o b ie g u te rm in ó w , p rz e p isa n y c h k o n s ty tu c ją d la c z y n n o ś c i S e jm u .
5 0 ) P re z y d e n t R z e c z y p o sp o lite j w e d łu g s w e g o u z n a n ia m o ż e w k a ż d y m c z a s ie z a rz ą d z ić o tw a rc ie s e s ji n a d z w y c z a jn e j S e jm u , a u c z y n i to w c ią g u d n i 5 0 n a w n io s e k , e o n a j m n ie j p o ło w y u s ta w o w e j lic z b y p o s łó w . P o d c z a s s e sji n a d z w y c z a jn e j p rz e d m io te m o b ra d S e jm u m o g ą b y ć w y łą c z n ie s p ra w y w y m ie n io n e w z a rz ą d z e n iu P re z y d e n ta R z e c z y p o s p o lite j, a lb o w e w n io sk u o o tw a r
c ie ta k ie j s e sji, z g ło s z o n y m p rz e z p o s łó w , o ra z s p ra w y , k tó ry c h z a ła tw ie n ia n a n a j
b liż sz e j s e sji w y m a g a ją u s ta w y lu b re g u la m in , a lb o k tó re P re z y d e n t R z e c z y p o sp o lite j n a w n io se k p re z e s a R a d y M in istró w , lu b m a rsz a łk a S e jm u u z n a z a n a g łe .
3 1 ) P o sło w ie k o rz y s ta ją ty lk o z ta k ic h rę k o jm i n ie ty k a ln o ś c i, ja k ic h w y m a g a ic h u - c z e s tn ic tw o w p ra c a c h S e jm u .
Z a tre ść , w y g ło s z o n y c h w S e jm ie p rz e m ó w ie ń lu b z g ło s z o n y c h w n io s k ó w i in te r- p e la c y j o ra z z a n ie w ła śc iw e z a c h o w a n ie s ię p o d c z a s o b ra d p o s ło w ie o d p o w ia d a ją ty lk o p rz e d S e jm e m .
J e d n a k ż e z a w y s tą p ie n ia s p rz e c z n e z tr e ś c ią ś lu b o w a n ia p o s e lsk ie g o , a lb o z a w ie ra ją c e z n a m io n a p rz e s tę p s tw a ś c ig a n e g o z u rz ę d u , p o s e ł m o ż e b y ć u c h w a łą S e jm u , a lb o n a ż ą d a n ie m a rsz a łk a S e jm u lu b m in istra s p ra w ie d liw o ś c i o d d a n y p o d S ą d T ry b u n a łu S ta n u i o rz e c z e n ie m te g o T ry b u n a łu — p o z b a w io n y m a n d a tu p o s e ls k ie g o .
Z a n a ru sz e n ie p ra w o s o b y trz e c ie j p o d c z a s o b ra d S e jm u p o s e ł m o ż e b y ć p o c ią g n ię ty d o o d p o w ie d z ia ln o ś c i ty lk o z a z e z w o le n ie m S e jm u .
3 2 ) P o s ło w ie o d p o w ia d a ją z a d z ia ła ln o ś ć n ie z w ią z a n ą z u c z e stn ic tw e m w p ra c a c h S e jm u n a ró w n i z in n y m i o b y w a te la m i.
J e d n a k ż e p o s tę p o w a n ie k a rn o -s ą d o w e , k a rn o -a d m in istra c y jn e lu b d y s c y p lin a rn e ,
w s z c z ę te p rz e c iw p o s ło w i p rz e d lu b p o , u z y - PONMLKJIHGFEDCBA
czas obrad Komisji budżetowo-skarbo-
ró w -
R z e -
b y w a ć d ó b r p a ń stw o w y c h , a n i u z y s k iw a ć ic h d z ie rż a w , p o d e jm o w a ć s ię d o s ta w i ro b ó t rz ą d o w y c h , a n i o trz y m y w a ć o d R z ą d u k o n c e s ji lu b in n y c h k o rz y ś c i o s o b isty c h .
Z a n a ru s z e n ie p o w y ż s z y c h z a k a z ó w p o s e ł b ę d z ie n a ż ą d a n ie m a rs z a łk a S e jm u lu b p re e z sa N a jw y ż sz e j Iz b y K o n tro li o d d a n y p o d s ą d T ry b u n a łu S ta n u i o rz e c z e n ie m te g o T ry b u n a łu p o z b a w io n y m a n d a tu p o s e ls k ie g o i k o rz y śc i o s o b is ty c h o d R z ą d u o trz y m a n y c h .
M a rsz a łe k S e jm u m o ż e n a p o d s ta w ie u - c h w a ły k o m is ji re g u la m in o w e j, p o w z ię te j
V . S E N A T .
5 4 ) S e n a t je s t o rg a n e m P a ń s tw a , o d z w ic r- c ia d la ją c y m w o lę e le m e n tó w n a jb a rd z ie j c z y n n y c h w b u d o w a n iu d o b ra z b io ro w e g o . S e n a t, ja k o d ru g a iz b a u s ta w o d a w c z a , ro z p a tru je b u d ż e t i u s ta w y u c h w a lo n e p rz e z S e jm .
N a d to S e n a t n a ró w n i z S e jm e m , c h o ć b e z p ra w a p o c z ą tk o w a n ia b ie rz e u d z ia ł w ro z s trz y g a n iu n a s tę p u ją c y c h s p ra w :
a ) o v o tu m n ie u fn o ś c i d la R z ą d u , b ) o u s ta w a c h z w ró c o n y c h iz b o m u s ta w o d a w c z y m d o p o n o w n e g o ro z p a trz e n ia n a - s k u te k v e ta ,
c ) o z m ia n ie k o n s ty tu c ji,
d ) o u c h y la n iu z a rz ą d z e ń , w p ro w a d z a ją c y c h s ta n w y ją tk o w y .
5 5 ) S e n a t s k ła d a s ię z e 1 2 0 s e n a to ró w , p o w o ła n y c h n a o k re s s z e śc io le tn i, w % p rz e z P re z y d e n ta R z e c z y p o s p o lite j, a w 2 /5 w d ro -
d z e w y b o ró w . C o trz y la ta u s tę p u je z k a ż d e j z g ru p p o ło w a s e n a to ró w w e d łu g s ta r s z e ń s tw a p o w o ła n ia .
P re z y d e n t R z e c z y p o s p o lite j m o ż e w k a ż d y m c z a s ie z a rz ą d z ić o d n o w ie n ie S e n a tu w p e łn y m s k ła d z ie .
5 6 ) P ra w o w y b ie ra n ia d o S e n a tu m a ją o b y w a te le , k tó rz y w try b ie u s ta w ą p rz e w i
d z ia n y m z a p rz o d u ją c y c h w p ra c y n a rz e c z d o b ra z b io ro w e g o u z n a n i b ę d ą .
P ra w o w y b ie ra n ia d o p ie rw sz e g o S e n a tu p o w e jś c iu w ż y c ie k o n s ty tu c ji m a ją o b y w a te le , o d z n a c z e n i o rd e ra m i „ V irtu ti M ilita ri* ’ lu b „ K rz y ż e m N ie p o d le g ło ś c i” .
P ra w o p ia s to w a n ia m a n d a tu s e n a to rs k ie g o m a ją o b y w a te le p o s ia d a ją c y p ra w o w y b ie ra ln o ś c i d o S e jm u .
T y tu ł s e n a to ra je s t d o ż y w o tn i.
S e n a to r m o ż e b y ć p o w o ła n y p o n o w n ie d o s p ra w o w a n ia m a n d a tu . M a n d a ty s e n a to - to ró w w y g a s a ją z d n ie m p o w o ła n ia ic h n a s tę p c ó w .
(C iąg d a ls z y n a s tą p i).
Oddział Ligi Morskiej i Kolonjalnej w Wąbrzeźnie
Odezwa
Obywatele powiatu wąbrzeskiego!
jąc poparcie i wielkie uznanie wszyst
kich obywateli Państwa Polskiego.
Komu Dobro — Polski, jej rozkwit gospodarczy leżą na sercu — winien znaleźć się w szeregach L. M. i K. i po
przeć tworzący się w naszym powiecie Fundusz Obrony Morskiej, — bo tylko silna flota wojenna, jest rękoj
mią mocarstwowego rozwoju Państwa i kwitnącej pomyślności narodu, stwier dza Marszalek Józef Piłsudski.
Wyrazem głębokiego zrozumienia, czem jest morze dla Polski, a specjalnie dla ofiarnego ludu pomorskiego, — jako od wieków nad morzem zamieszkałego
— będzie w Wąbrzeźnie w dniu 11 bm., tj. w niedzielę o godzinie 12-tej w południe w sali p. Szymańskiego uro
czysta akademja, pod hasłem „FRON
TEM WSZYSCY DO MORZA“, — na której program złożą się występy 1 ow.
Śpiewu „Lutni“, orkiestry gimnazjalnej, dekamacje, referat.
Na akademję powyższą są proszone wszystkie organizacje P. W. i W. F.
oraz współdziałające z Ligą M. i K.
KOMITET:
Z. Kalkstein, Starosta Pow., Cwinaro- wicz, zast. starosty, Wruk — Prezes Li gi Morskiej i Kol., Golik — Przewodni
czący Sekcji Marynarki Wojennej, Błochowiak — Wiceprezes L. M. i K., Kątny — skarbnik L. M. i K., Dziliń- ski — sekretarz L. M. i K., Szmytkow- Dnia 10 bm. cala Polska od Bałty
ku po Tatry obchodzi uroczyście 14-le- cie odzyskania Pomorza i morza, przez wojska polskie, które dnia 10 lutego 1920 r. dokonały symbolicznego aktu zaślubin Polski z Bałtykiem, rzucając zloty pierścień w morze.
Polska, — oparta dzisiaj o morze, o własne porty, jak Gdynia, Puck, Hel, Jastarnia, Tczew, — potrafi wywalczyć sobie należne jej miesce wśród wielkich narodów i zdobędzie dla swych synów własne zamorskie tereny pracy.
Lecz jak żaden Rząd na świecie dzi
siaj — nie jest w stanie prowadzić pań
stwa, bez inicjatywy i udziału stowarzy
szeń społecznych — tak i Polska — w ceu obrony morza i Państwa Polskiego
— stworzyła Ligę Morską i Kolonjalną na całym obszarze Rzeczypospolitej, która współpracując z Rządem w wiel
kim rozowoju mocarstwowym Polski, — dąży do gospodarczego wyzyskania mo
rza, jako naturalnego i nieskrępowanego wyjścia na świat.
Liga Morska dąży do utrzymania i utrwalenia naszego życia państwowego nad Bałtykiem do zbliżenia i umiłowa
nia morza przez cały naród, — do uzy
skania kolonji zagranicznych — i prze
tworzeniu Polski, — przez ekspansję ludności i jej pracę na terenach innych państw, z państwa europejskiego — na państwo światowe.
Liga Morska i Kolonjalna skupia w --- ti - . swoich szeregach — wszystkich Pola- ski — Powiatowy Kom. Policji, ków na całym świecie, bez względu na ki — Powiatowy Kom. P. W. i W. ., przekonania polityczne — zawody, zaj- Szczuka Bolesław Reaaktoi
a„G
io s umowane stanowiska społeczne — zysku-[Wąbrzeskiego , Źynda budowniczy.
MARSZAŁEK PIŁSUDSKI WYJE
CHAŁ DO WILNA.
Warszawa. Wczoraj, 6 bm. wyjechał do Wilna na kilkudniowy odpoczynek Pan Marszalek Piłsudski.
KOMISARZ LIGI NARODÓW PRZYBYŁ DO WARSZAWY.
Celem złożenia oficjalnej wizyty Rządowi Polskiemu przybył w dniu wczorajszym do Warszawy Wysoki Ko
misarz Ligi Narodów p. Lester.
ZNIESIENIE-SĄDÓW DORAŹNYCH.
Pan Minister Sprawiedliwości pod-
wej oświadczył, iż złożył do Rady Mi
nistrów wniosek o zniesienie Sądów Do
raźnych.
Radjoprogram
P IĄ T E K , 9 . II. 1 9 5 4 R .
7 ,0 0 A u d y c ja p o ra n n a ; 1 2 ,0 5 K o n c e rt o rk M a n d o lin is tó w W o js k . P rz y sp . P o c z t.; 1 6 ,5 5 : K o n c e rt s o listó w ; 1 7 .5 0 S k rz y n k a le ś n a ; 1 8 ,0 0 O d c z y t: L e g e n d a o B ia ły m D o m u w Z a k o p a n e m ; 1 8 ,2 0 P o łsk a m u z y k ą lu d o w a ; 1 9 ,2 0 D o k ą d je c h a ć w ś w ię to ? ; 1 9 ,2 5 F e lje to n a k -
m u n ik a t ś n ie g o w y z K ra k o w a : 1 9 ,4 7 D z ie n n ik W ie c z o rn y ; 2 0 ,0 0 M y ś li w y b ra n e ; 2 0 ,0 2 P o g a d a n k a m u z y c z n a : 2 0 .1 5 K o n c e rt z I iilia r- m o n ji W a rsz .: — w p rz e rw ie fe lje to n - N a j
n o w s z y o b ra z lite ra tu ry fra n c u s k ie j: 2 2 .4 0 M u z y k a ta n e c z n a z k a w . A d ria .
S O B O T A , 1 0 . II. 1 9 5 4 R .
7 ,0 0 A u d y c ja p o ra n n a : 1 2 ,0 5 Z e sp ó l ja z z o w y o rk . F la to ; 1 6 ,0 0 A u d y c ja d la c h o ry c h : 1 6 ,4 0 L e k c ja ję z y k a fra n c u sk ie g o — k u rs ś re d n i; 1 6 ,5 5 K o n c e rt m u z y k i le k k ie j; 1 7 ,5 0 B ie ż ą c e w ia d o m o ś c i ro ln ic z e ; 1 8 ,0 0 O d c z y t:
1 8 ,2 0 A u d y c ja z o k a z ji „ T y g o d n ia m o rz a p o l
s k ie g o " ; 1 9 ,2 5 „ Z łe " fra g m . z p o w . P a w ło w i
c z a p . t. „ T a liz m a n m o rz a " ; 1 9 ,4 0 W ia d o m o ś c i s p o rto w e ; 1 9 ,4 7 D z ie n n ik w ie c z o rn y ; 2 0 ,0 0 M y ś li w y b ra n e ; 2 0 ,0 2 P io s e n k i w w y k . Z o - fji T e rn e (p ły ty ); 2 0 ,1 0 K o n c e rt C h o p in o w s k i; 2 1 ,0 0 T ra n sm isja z T e a tru „ L a S c a la " w M e d jo la n ie — o p e ra „ G io c o n d a " P c n c łd e lle - g0 , _ W p rz e rw ie I-e j: S k rz y n k a p o c z to w a te c h n ic z n a ; w p rz e rw ie H -e j — W ia d o m o ś c i m e te o ro lo g ic z n e d la k o m u n ik a c ji lo tn ic z e j i k o m u n ik a t p o lic y jn y .
Informacje
— S ó l p o ta n ie je . P a ń s tw o w y M o n o p o l S o ln y z a m ie rz a o d d n ia 1 k w ie tn ia b r. w y d a ć n o w y o b n iż o n y c e n n ik n a só l. O b n iż o n e b ę d ą c e n y o 2 0 p ro c e n t s z a re j, ta k z w a n e j w ie lic z k o w sk ie j, k tó re j k ilo g ra m o b e c n ie k o s z tu je 2 6 g ro s z y .
— U w a g a p rz e d o s z u s te m . O d p e w n e g o c z a s u g ra s u je n a P o m o rz u o s z u st, n ie ja k i S ta n isła w S k o w ro ń s k i, p o d a ją c y s ię z a p rz e d sta w ic ie la firm y „ Ś lą sk i d o m s a n ita r
n y " „ H ig je n a " w K a to w ic a c h i p o le c a ją c y k o m p re s y ra d o a k ty w n e b e z n a p isu , ja k o w y ro b y „ P o lra d " p o w y ż sz e j firm y . O s z u s t w y p o ż y c z a b e z w a rto śc io w e k o m p re s y n a 10 ty g o d n i z a o p ła tą 1 5 d o 2 0 z ł, n ie z g ła s z a ją c s ię w c a le p o ic h o d b ió r. W ra z ie p o ja w ie n ia s ię w y m ie n io n e g o o s z u sta w ja k ie jk o lw ie k o k o lic y , n a le ż y b e z z w ło c z n ie p o w ia d o m ić p o lic ję .
— R o d z in y in w a lid ó w z w o ln io n e o d d o p ła t z a p o ra d y i le k i. Z d n ie m 3 0 s ty c z n ia b r. w e s z ło w ż y c ie ro z p o rz ą d z e n ie M in is tra O p ie k i S p o łe c z n e j w s p ra w ie z m ia n y ro z p o rz ą d z e n ia z d n ia 2 8 g ru d n ia 1 9 5 3 r. o d o p ła ta c h z a p o ra d y le k a rsk ie , ś ro d k i le c z n i
c z e p o m o c n ic z e i z a b ie g i le c z n ic z e w u b e z - p ie c z a ln ia c h s p o łe c z n y c h .
R o z p o rz ą d z e n ie u s ta la je sz c z e je d n ą k a - te g o rję o só b , k tó re z w o ln io n e z o s ta ją o d d o p ła t z a p o ra d y i le k i w u b e z p ie c z a ln ia c h s p o łe c z n y c h . D o ty c z y to m ia n o w ic ie c z ło n k ó w ro d z in in w a lid ó w w o je n n y c h , u b e z p ie c z o n y c h n a p o d s ta w ie a rty k u łu 4 3 u s ta jv y tu a ln y : 1 9 ,4 0 W ia d o m o ś c i s p o rto w e ; 1 9 .4 3 K o - o z a o p a trz e n iu in w a lid z k ie m .
Str. 3 SRQPONMLKJIHGFEDCBA --- ..G Ł O S W Ą B R Z E S K T " 1 ... = Nr. 17 ____ __
Skróty
D o Z a k o p a n e g o p rz y b y ł n a p a ro - ty g o d n io w y w y p o c z y n e k P . P re z y d e n t R z p lite j P o lsk ie j w raz z m a ł
ż o n k ą .
W P a ry ż u p o d p isa n y z o sta ł u k ła d h a n d lo w y p o m ię d z y F ra n c ją a S o w ieta m i.
*
S ą d d o ra ź n y w T o ru n iu sk a z a ł Jó z e fa G ry f-C za jk o w sk ie g o n a śm ierć za sz p ie g o stw o n a rz e c z o śc ie n n e g o p a ń stw a . W y ro k z o sta ł w y k o n a n y
W p o b liż u L u c in ic o d ró ż n ik k o * le jo w y m a n ip u lu ją c ru rk ą , z a w ie
ra ją c ą n itro g lice ry n ę sp o w o d o w a ł w y b u c h . D ró ż n ik p o n ió sł śm ie rć Z g in ę ły ró w n ie ż d w ie p rz e je ż d ż a
ją ce ta m tę d y n a ro w e rac h k o b ie ty C ó rk a d ró ż n ik a z o sta ła c ięż k o ra n n a , n a m ie jsc u .
W B a y e rb a c h w y d a rz y ła się k a ta stro fa k o le jo w a . 4 w a g o n y o d e rw a ły się o d lo k o m o ty w y i w p a d ły n a p o c iąg , sto jąc y n a sta cji. 2 5 -c iu p a sa że ró w o d n io sło ra n y .
*
W n ie d z ielę z m arł w B e rlin ie p o c ię ż k ie j o p e ra c ji b . g e n e ra ł a n n ji c e sa rsk ie j D o rn , d łu g o le tn i p rz e w o d n i
c z ą c y n a jw ię k sz e g o n ie m ie c k ieg o zw . k o m b ata n tó w K y ffh a u serb u n d u .
*
W p e w n e j c z ę śc i C h o rw ac ji w sz y stk ie w e sela o d b y w a ją się je d n e g o d n ia w ro k u , m ia n o w ic ie w n ie d z ie lę p rz e d św . M ic h ałe m .
*
W Ja p o n ji w sz y sc y c h ło p cy i d z ie
w c z ę ta ro c z n ic ę sw y c h u ro d z in o b c h o d z ą je d n e g o d n ia : m ian o w icie c h ło p c y p ią te g o d n ia , p ią te g o m ie sią ca, a d z iew c zę ta — trze c ie g o d n ia — trz e cie g o m iesią c a.
*
W S z w ec ji p ó łn o cn e j w o k o lic y stac ji R a u h a s p o c iąg o so b o w y w je
c h a ł n a o lb rz y m ie sta d o re n ó w , lic z ą
c e o k o ło 1 .0 0 0 sz tu k . P o n a d sto re n ó w z g in ęło , z a b ity c h p rz e z p o c ią g , p o z o sta łe u c ie k ły w sz a lo n y m p o p ło c h u .
*
G o n o en g -K o n d an g n a w y sp ie J a w ie p o d c z as w ie rc e ń z g łę b o k o śc i 2 5 0 m tr. w y try sło ź ró d ło jo d y n y , z m ie
sz a n e j z w o d ą w sto su n k u d e c y g ran ia jo d y n y n a litr w o d y . W p o b liż u p ie r
w sz eg o ź ró d ła jo d y n y p o w sta n ie d y - s ty la rn ia w c e lu o d d z ie la n ia jo d y n y o d w o d y .
■it
