Jubileuszowy konkurs „Nowin Raciborskich” * s. 13
R a c ib ó r z • W o d z is ła w Ś lą s k i • R y d u łt o w y • P s z ó w • G łu b c z y c e
Rok V Nr 4 5 (2 4 7 ) 1 5 LISTOPADA 1 9 9 6 NR INDEKSU 38254X ISSN 1232-4035 cena 70 g r / 7000 st. zł
Poprzez raciborski salon „DESY" przy ul. D ługiej można przekazyw ać cenne dzieła sztuki na aukcje organizowane przez Dom A ukcyjny Desy Krajowej w Krakowie. Odbędą się one 14 grudnia 1996 roku oraz 1 marca, 31 maja, 9 października i 13 grudnia 1997 roku.
Z Raciborza na aukcje
T«'- wsza aukcja odbyła się 5 paździer
nika. Trafił na nią z Raciborza portret dziewczynki z końca X I X wieku sprzedany za sumę ponad 1.5 tys. zt. Na kolejne auk
cje osiemnaście salonów „Desy” przyjmuje dzieia malarskie, rzeźby, rzemiosło arty
styczne i numizmaty.
Raciborski salon istnieje od 1976 roku.
Obecnie funkcjonuje w ramach „Desy Kra
jowej” w Krakowie. Odrębną strukturę sta
nowią warszawskie salony. Przedmiot działalności firmy czyli obrót dobrami kul
tury' pozostaje ten sam od lat. Zmieniają się tylko proporcje. Jedynie 10 proc. oferowa
nych rzeczy to zabytki wykonane przed 9 maja 1945 roku. Z reguły jest to drobne rzemiosło artystyczne, porcelana, malar
stwo, z rzadka meble. Z rzeczy współcze
snych dominuje malarstwo i grafika, w tym artystów raciborskich choć ich dzieła sprzedają się słabo. Popularnością cieszą się akwarelki z widokami Raciborza, lecz wykonuje je malarz Gliwic. Cena przystęp
na, około 110 zł.
„Kiedyś mieliśmy XVII-wieczne śląskie talerze cynowe, zabytkowe zegary, obecnie z Muzeum w Płocku, oraz witryny, dziś w raciborskim Muzeum. Aktualnie godnym uwagi jest XIX-wieczny portret kobiety autorstwa Alojzego Rejchana (1808-1866) za 6.5 tys. zł.” - mówi Mirosława Boryso- wicz kierująca tutejszym salonem od jego powstania. Zabytków jest mało, bo stosun
kowo uboga jest w nie Raciborszczyzna.
Dużych mebli prawie nia ma. Zostały dro
biazgi, które przynoszą często starzy ludzie bardzo do nich przywiązani.'Trudno im się z nimi rozstać choć zmusza ich do tego sytuacja życiowa. Młodzi nie mają takich skrupułów. W „Desie” pryskają jednak równie często mity o niewyobrażalnej war
tości różnych rzeczy. „Ludziom trudno się pogodzić, że rzecz, którą przynieśli ma małą wartość materialną” - dodaje Miro
sława Borysowicz.
dokończenie na str 4.
W e w n ą t r z
k o l o r o w a
wkładka z p r ó g « 0™ 0 N te le w iz y jn y "
Będą nowe mieszkania
Jeden budynek mieszkalny i dwa bu
dynki hotelowe przy ul. Głubczyckiej 55 przejmie nieodpłatnie gmina od racibor
skiego Zespołu Opieki Zdrowotnej. Z prośbą o przejęcie wystąpił ZO Z, któremu brakuje środków na ich utrzymanie. Z ho
teli wyprowadzono pielęgniarki, które mia
ły pracować w budowanym w pobliżu no
wym szpitalu.
Budynki te stanowią zabudowę pełno- standardową i są w dobrym stanie tech
nicznym. Miejski Zarząd Budynków dys
ponuje dw'oma wariantami adaptacji bu
dynków hotelowych na cele mieszkalne.
Oznacza to, że mieszkanie otrzyma kilka
naście osób od dawna oczekujących na nie
na liście w Urzędzie. ^ .
Od Upca przyszłego roku drastycznie wzrosną w Raciborzu ceny za odpro
wadzanie ścieków
tIiimiejskich urzą
dzeń kanalizacyjnych. Jest to związane
Z
planowanym na ten czas oddaniem do użytku nowej oczyszczalni ścieków.
Ekologia kosztuje
Do dyskusji na komisjach Rady M iej
skiej trafi! już projekt uchwały w sprawie ustalenia opłat za wodę i odprowadzenie ścieków. Poprzednio, ceny za te usługi podwyższono 14 lutego tego roku. Zgodnie z projektem cena metra sześciennego wody wzrośnie od 1 stycznia 1997 roku do 1.61 zł dla sfery produkcji materialnej i 1.03 zł dla pozostałych odbiorców. Od 1 stycznia do 30 czerwca 1997 roku mają obowiązy
wać następujące płaty za odprowadzanie metra sześciennego ścieków: 95 groszy dla sfery produkcji materialnej i 54 grosze dla pozostałych odbiorców. Od 1 lipca obo
wiązywać będą nowe ceny. Dla sfery pro
dukcji materialnej odprowadzenie metra sześć, ścieków kosztować będzie 1.26 zł, zaś dla pozostałych odbiorców 1.12 zł.
Zarząd miasta uzasadnia planowaną
?MONROEF@
amortyzatory
C z y ta j n a s. 5
podwyżkę uruchomieniem od 1 stycznia 1997 działalności zakładu budżetowego - Zakładu Wodociągów i Kanalizacji w Ra
ciborzu oraz od lipca nowej oczyszczalni, co wiąże się ze wzrostem kosztów prowa
dzonej działalności, m.in z powodu plano
wanej 15-proc. inflacji, zakładanego 20- proc. wskaźnika wzrostu opłat za szczegól
ne korzystanie z wód oraz konieczności zwiększenia zatrudnienia do obsługi nowej oczyszczalni. Tak więc odprowadzanie do Odry oczyszczonych ścieków odbędzie się w znacznej mierze kosztem zakładów i mieszkańców, którzy zapłacą za odprowa
dzanie ścieków ponad dwukrotnie więcej niż obecnie.
(w a w )
WYKŁADZINY, DYWANY, MEBLE
i RATY BEZ ŻYRANTÓW v i DOW OŹ DO KLIENTA
iLyj lSÓl il, uh i i j y i i i i j j j J j J-i ( jj /ji j j)y IdL ( * > J j )
codziennie od 9.00 do 19.00 i w soboty od 9.00 do 14.00
Tydzień Świat, Kraj, Region Tydzień na świecie
Bill Clinton wygrał wtorkowe wybory prezydenckie uzyskując 50 procent gło
sów. Jego republikański rywal - Bob Dole zdobył 42 procent głosów, a teksań
ski miliarder Ross Perot 8 procent. Repu
blikanie utrzymali natomiast bezwzględną większość w obu izbach Kongresu USA.
We wtorek odbyła się 7 godzinna ope
racja wszczepienia bypassów u prezyden
ta Borysa Jelcyna. „Przebiegała lepiej niż przewidywałem” - powiedział po jej za
kończeniu prof. Renat Akcziurin, szef ze- I społu operacyjnego. W środę o 6 rano, S dwie godziny po przebudzeniu, Jelcyn*
podpisał dekret, na mocy którego ponow
nie przejął wszelkie uprawnienia głowy państwa.
Premier Pakistanu, pani Benazir Bhut- to, która w nocy z poniedziałku na wto-
| rek nieoczekiwanie straciła swoje stano
wisko, jest odcięta od świata. Wojsko kontroluje większość gmachów rządo
wych. Dymisję premiera ogłosił na mocy uprawnień konstytucyjnych prezydent Fa- ruk Ahmed Khan Leghari.
Przywódcy kilku krajów afrykań
skich rozpoczęli we wtorek w Nairobi obrady nad możliwością wysłania wojsk do wschodniego Zairu. Prezydent Kenii, Daniel Arap Moi wezwał ONZ, Unię Eu
ropejską, Organizację Jedności Afrykań
skiej i U SA do objęcia pomocą humani
tarną wszystkich ofiar konfliktu. Szef za- irskiego rządu, Kengo Wa Dondo, nie po
jawił się we wtorek w Nairobi.
3 listopada był na świecie „niedzielą wyborczą” . Szefów państw lub deputo
wanych wybierali Bułgarzy, Rumuni, Jo- gosłowianie i Malgasze, a także mie
szkańcy samozwańczego Naddniestrza.
Szacuje się, że Peter Stojanow,. kandydat zjednoczonej opozycji, zdobył w 11 turze wyborów prezydenckich w Bułgarii po
parcie około 60 procent wyborców.
Kanclerz Helmut Kohl wezwał koali
cję do zachowania dyscypliny w dyskusji o budżecie państwa na przyszły rok.
Kohl ostro skrytykował niektórych poli
tyków liberalnej FDP oraz wziął w obro
nę atakowanego z wielu stron ministra fi
nansów Theo Waigla.
Tydzień w kraju
Poprawę niemal wszystkich wskaźni
ków ekonomicznych obiecuje rząd w uza
sadnieniu do projektu ustawy budżetowej na przyszły rok. Ma być utrzymane wy
sokie tempo wzrostu gospodarczego, a deficyt i dług publiczny zmaleją w sto-
Siedem XIX-wiecz.nych kartuszy herbowych z bogato zdobionym i ram am i upięk
szy odnowioną salę kameralną budynku ekspozycyjnego raciborskiego Muzeum p rzy ul. ęim nazjalnej, dawniej kościół p.w. św. Ducha.
Ozdobne kartusze
W ydawnictwo
N o w in y R a c ib o r sk ie
Sp. z o.o.
W YD A W C A :
Nowiny Raciborskie Sp. z o.o.
■ Redakcja: 47-400 Racibórz, ul. Podwale 1, tel. (0-36)15 47 27 tel./fax (0-36) 15 09 58
■ Prezes Zarządu Arkadiusz Gruchot
■ P.O. Redaktora Naczelnego Bolesław Wołk
■ Redaktor prowadzący Grzegorz Wawoczny
■ Redakcja techniczna Piotr Palik
■ Sekretarz redakcji Katarzyna Gruchot Materiałów nie zamówionych nie zwracamy.
© Wszystkie prawa autorskie do opracowań graficznych reklam ZASTRZEŻONE.
Ogłoszenia przyjmuje sekretariat redakcji w Raciborzu, w godz. od 8.00 do 16.00.
Za treść ogłoszeń, reklam i tekstów płatnych redakcja nie ponosi odpowiedzialności.
■ Skład: NOWINY RACIBORSKIE Sp. z o.o.
■ Druk: PPP „Prodryn", Racibórz, ul. Staszica 22
Kartusze pochodzą z pałacu w Kro
wiarkach (polskim Krawarzu), który został wybudowany w X V I wieku i należał kolej
no do: Jana Tracha, Kaspera Wyskoty z Wodnik oraz rodzin Beesów, Paczyńskich i Strachwitzów. Do końca lat 60-tych umie
szczone były w sali balowej oraz, podwie
szone na rzeźbionym stropie, w sali jadal
nej. Dwa z nich zawierają herby Bersten II (Gaszyńscy) oraz Bróg. Ten pierwszy jest taki sam jak herb Gaszyńskich umieszczo
ny na Kolumnie Maryjnej w Rynku ufundo
wanej przez Marię Elżbietę Gaszyńską.
Reszta jest trudna do odczytania. Ponad 25 lat temu mocno zniszczone kartusze odda
no do konserwacji. Po jej zakończeniu zna
lazły się na przechowaniu w raciborskim Muzeum. Dopiero niedawno zdecydowano się upiększyć nimi salę kameralną, częste miejsce koncertów muzyki poważnej. Na wschodniej jej ścianie znajdują się pocho
dzące również z Krowiarek portrety człon
ków rodziny cesarskiej: cesarza Karola V I, jego żony Elżbiety Krystyny oraz córek Marii Teresy i Marii Anny, namalowane w
1735 roku przez Chrystiana Filipa van Bentum.
Wydział Ochrony Środowiska stwierdza, ze czystość powietrza atm osferycznego w Raciborzu ulega stałej poprawie.
W obronie czystego powietrza
Wraz z rozwojem miasta i przemysłu nastąpił wzrost zanieczyszczeń emitowa
nych do atmosfery. W Raciborzu punkt po
miarowy znajduje się przy ul. Warszaw
skiej 13. Najbliższy punkt pomiarowy do badania średniorocznych zanieczyszczeń powietrza mieści się w Rudniku, w tamtej
szym Ośrodku Zdrowia. Badania zanieczy
szczeń powietrza są również prowadzone w ZEW-ie w Raciborzu. Na terenie Zakła
du jest Laboratorium Ochrony Środowi
ska.
Uzyskane dane wysyłane są do Woje
wódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicz
nej w Katowicach. Określa się stężenie pyłu zawieszonego, ołowiu, manganu, kad
mu, chromu, niklu, substancji smołowych, benzo-a-pirenu, dwutlenku siarki, tlenków azotu itd. Jeszcze do niedawna przetwo
rzone statystycznie wyniki pomiarów za
nieczyszczeń były przysyłane z Wojewódz
kiej Stacji Ochrony Środowiska do W O Ś w Raciborzu z opóźnieniem nawet 2 lub 3 - letnim, co było mało pomocne w pracy tu
tejszego Wydziału. Od stycznia nastąpi po
prawa w tym względzie i opóźnienie nie powinno przekroczyć kwartału. Wydział
Ochrony Środowiska w Raciborzu będzie za te informacje płacił rocznie 7200 no
wych złotych. W kosztach będą również partycypować wszystkie okoliczne gminy.
Pieniądze pochodzić będą z Gminnego Funduszu Ochrony Środowiska.
Uzyskane wyniki badań zanieczyszczeń powietrza pozwalają określić czy działania zmierzające do ograniczenia emisji szkodli
wych substancji dają efekty. Stwierdzono, że już w okresie od 1991 do 1993 roku pomiar opadu pyłu wykazywał tendencję spadkową. W 1991 roku wynosił średnio 114 ton/km kw/rok, dwa lata później osią
gnął średnio 78 ton/km kw/rok. Normy przekroczone zostały tylko przy ulicy Sta
rowiejskiej.
Najwyższy wskaźnik opadu pyłu w 1993 roku wynosił 207 ton/km kw/rok. W 1995 roku opad pyłu wahał się w zakresie od 33 do 143 ton/km kw/rok. Pozwala to na stwierdzenie, iż nastąpiła w tym wzglę
dzie poprawa.
Podobna poprawa nastąpiła również w zakresie emisji dwutlenku siarki, tlenków azotu, fenolu, ołowiu, kadmu, manganu, substancji smołowych, benzo-a-pirenu.
200 ton soli, tysiąc ton piasku i 500 ton m ieszanki piaskowo-solnej Zgro
madzi! Z akład Usług i H igieny K om u
nalnej w Raciborzu nu potrzeby tego
rocznej akcji zima. Jednak ju ż dziś wiadomo, że w budżecie na 1996 rok zabraknie na ten cel pieniędzy.
Przygotowani na zamiecie
„Zgromadzone zapasy pozwolą nam ode
przeć pierwsze uderzenie zimy. Później trze
ba będzie je sukcesywnie uzupełniać. Jeśli zima będzie tak ostra i długotrwała jak ostat
nia, będziemy potrzebowali kilkakrotnie wię
cej piasku i soli” - mówi Krzysztof Kowa
lewski, dyrektor ZU iH K. Na ten rok na akcję zima przeznaczono 255 tys. zł. Do wydania pozostało tylko 22 tys. zl. Jeśli więc zima złapie już w listopadzie, to zarząd i rada będą musieli znaleźć dodatkowe środki. Słoneczny i ciepły początek listopada nie zapowiada jednak ostrej zimy.
* „Flota” , którą ma stawić czoła zaspom i oblodzonym jezdniom to: cztery piaskarki, dwa samochody wywrotki z pługami, jeden pług wirnikowy do usuwania zasp śnieżnych, jedna ładowarka środków ściernych na poja
zdy, ciągnik z pługiem do odśnieżania cho
dników oraz rozrzutniki piasku. Właścicie
lom domków jednorodzinnych pozostaie ręcznie odśnieżać chodniki, by nikt ni' trznie nie złamał nogi.
G
Tendencję rosnącą ma natomiast stężenie w powietrzu formaldehydu. Na terenie Raci
borza są trzy źródła jego emisji. Są to dwie Wytwórnie Mas Bitumicznych - przy ul.
Adamczyka i 1 Maja oraz Oddział W yro
bów Drobnych ZEW-u. Wydział Ochrony Środowiska wyda wkrótce decyzję dla ZEW-u, dotyczącą modernizacji w tym względzie.
W okresie jesienno - zimowym stosun
kowo dużo zanieczyszczeń emitują paleni
ska domowe, gdzie używa się gorszych ga
tunków węgla a nawet
w
poszczególnych przypadkach starych opon i odpadów tworzyw sztucznych. Do niedawna rozpalano również, nagminnie ogniska, w których materiałem palnym były różne odpadki ro
ślinne. Obecnie istnieje zakaz palenia ognisk na terenie Raciborza, choć oczywi
ście nie Wszyscy go nie przestrzegają.
Osobom prowadzącym działalność gosj darczą(78 emitorów) nakazano ogranic-t,.
lub zlikwidować emisję zanieczyszczeń.
E.H.
Rok Weltzla
Z inicjatywą taką wystąpiło kilka mie
sięcy temu Towarzystwo Miłośników Zie
mi Raciborskiej. Ks. dr Augustyn Weltzel, określany często jako górnośląski Tacyt, jest autorem pierwszych, wydanych w la
tach 1861-1888, monografii Raciborza, Koźla, Prudnika, Dobrodzienia i Żor. Spod jego pióra wyszły także monografie słyn
nych śląskich rodów: Saurmów, Oppers- dorffów, Eichendorffów, Gaszynów i Pra- schmów oraz dwutomowe dzieło o osa
dnictwie na północ od rzeki Opavy, „Histo
ria dekanatu raciborskiego” , „Dzieje para
fii św. Jana na Ostrogu” , „Dzieje parafii w Pogrzebieniu” oraz kilkadziesiąt innych źródłowych rozpraw i szkiców.
Weltzel znał także język polski. W 1877 roku wydał „Pomniki pobożności po szla
chetnej rodzinie hrabiów z Gaszyna” , zaś w 1878 „Żyw ot błogosławionej Eufemii księżnej raciborskiej” (reprint tego wydaw
nictwa znajduje się w planach wydawni
czych Muzeum na przyszły rok). Oprócz' tego napisał w naszym języku kilkanaście artykułów w czasopismach „Katolik” i
„Monika” . W uzasadnieniu do projektu od
powiedniej uchwały czytamy, że Weltzel ma być patronem dalszego zbliżenia spo
łeczności polskiej, czeskiej i niemieckiej.
Prawdopodobnie 26 stycznia odbędzie się w kościele farnym msza święta w intencji słynnego księdza.
G.W.
Przyszły rok ma być ogłoszony przez Radę M iejską Raciborza rokiem pam ięci ks. dra Augustyna Bogusława Weltzla. Okazją je s t przypadająca na ten czas ISO rocznica urodzin, 140 rocznica przybycia na Raciborszczynę, gdzie objął parafię w Tworkowie i 100 rocznica jeg o śmierci.
SKLEP SALON WYSTAWOWY
N O W O C Z E SN E S Y S T E M Y W YKAŃCZAN IA W N Ę T R Z W Y R O B Y FIR M Y "ATLAS"
PŁ Y T Y K A R TO N O W O -G IPSO W E SU F IT Y PO D W IE S Z A N E T Y PU __________ T H ER M A T EX ___________
S Y S T E M Y W E N T Y LA C JI _________ PO M IE SZ C Z E Ń _________
P A N E L E B O A Z E R Y JN E Ś C IE N N E _________ I P O D ŁO G O W E_________
PŁYTKI C ER A M IC Z N E
HURTOWNIE: RACIBÓRZ
ul. Kolejowa 2 0, tel. (0 3 6 ) 1 5 3 1 6 5 RYBNIK ul. Mikołowska 1 0 7 , tel. 2 1 4 8 1 -2 w. 1 5
WODZISŁAW ŚL.
ul. Michalskiego 2, tel. 5 5 2 6 2 1 4 7 4 0 0 RACIBÓRZ, UL. NOWA 13 TEL./FAX (036) 15 37 20, (036) 15 72 91
Z akład Usług i Higieny Kom unalnej wypowiedział parafii p.w. Wniebowzięcia N ajświętszej M arii Panny w Rynku umowę o zarządzaniu cmentarzem „ Jeruza
lem
Zmiana gospodarza
Umowa o administrowanie została wy
powiedziana 1 października. Wypowiedze
nie stanie się skuteczne 1 kwietnia. „Przy
czyną były względy ekonomiczne, m.in.
duże koszty prowadzenia tego typu dzia
łalności” - powiedział nam Krzysztof K o walewski, dyrektor Z U iH K nie chcą zdra
dzić szczegółów.
Rada parafialna parafii w Rynku ogło
siła już konkurs ofert na zarządzanie tą największą raciborską nekropolią. Jego wyniki mają być znane na początku gru-
1 5 0 9 5 8 ®
Halo, Redakcja, słucham...
Dzwonię w następującej sprawie.
Robię czasem zakupy w sklepach „No- vex” -u w Raciborzu. Ostatnio zapo
mniałam torby, więc poprosiłam ekspe
dientkę w sklepie przy ul. M ickiew icza .o jakiś zw ykły woreczek na zakupione
»vary. Odm ówiła mi, tłumacząc się, że szef zabronił im wydawania woreczków.
Podobno uzasadnił to stwierdzeniem, że nie ma z tego żadnej korzyści. Sw oją drogą, naliczając tak dużą marżę, nie sądzę aby nie stać go było na zwykłe woreczki. A le cóż, nam klientom wybie
rającym się do sklepu, pozostaje chyba jedynie wyposażyć się w duże kieszenie.
Rubryka „Halo, Redakcja, słu
cham ...” ma charakter wolnej trybuny.
Zawiera ona wyłącznie poglądy naszych telefonicznych rozmówców. Redakcja nie zawsze utożsamia sie z publikowanymi wypowiedziami. Pod numerami 15 47 27 i 15 09 58 czekamy na telefony od naszych czytelników.
O tym czy w dni\ wolne od pracy dana placówka będzie otwarta zdecydu
je sam podmiot gospodarczy prowadzą
cy ją. Musi się to jednak mieścić w ra
mach, o których mowa powyżej. W yd łu żenie ustalonego ogólnie czasu wymaga indywidualnej zgody prezydenta. W przypadku stwierdzenia naruszania i za
kłócania porządku publicznego prezy
dent będzie mógł podjąć indywidualną decyzję o skróceniu czasu pracy pla
cówek prowadzących sprzedaż napojów alkoholowych.
Zarząd miasta wyszedł z założenia, że w warunkach gospodarki rynkowej
K A FE L K O W A N IE , R E M O N T Y DO M Ó W , M IE S Z K A Ń , S K LEPÓ W I IN N Y C H LO K ALI Wymiana okien, tynki, posadzki, montaż płyt gipsowych, malowanie, wygładzanie tynków.
W Y S O K A JA K O Ś Ć ! K O N K U R E N C Y JN E CENY!
R a cib ó rz, ul. P rze ja zd o w a 15/7 tel. 0-3 6/ 155 859
dnia. Wiadomo, że stanie do niego spółka zajmująca się usługami pogrzebowymi powstała na bazie odpowiedniego wydzia
łu Z U iH K . „Osoby, które j ą założyły przez trzy ostatnie lata zajmowały się cmenta
rzem” - mówi dyrektor Kowalewski.
Cmentarz „Jeruzalem” jest własnością parafii w Rynku choć grzebani są na nim również parafianie z parafii p.w. Matki Bożej i Najświętszego Serca Pana Jezusa, ludzie innych wyznań oraz ateiści. W tym względzie „Jeruzalem” jest cmentarzem komunalnym choć formalnie jest to ne
kropolia wyznaniowa - będąca własnością parafii a nie gminy czy Skarbu Państwa. Z miejskiej kasy przekazano w tym roku 20 tys. zł na budowę chłodni i domu przed- pogrzebowego. „N ie ma problemu rozli
czeń tych środków, gdyż miasto dałoby je nawet wówczas, gdyby Z U iH K nie był administratorem” - zapewnia Krzysztof Kowalewski.
G.W.
Wystawa prac Łukasza Mrzygłóda (1884-1952) została zorganizowana dzię
ki współpracy pomiędzy Muzeum Górno
śląskim w Ratingen-Hosel a muzeami na Górnym Śląsku i we Wrocławiu. Od po
czątku września jest ona dostępna dla zwiedzających w Opolu. Później pojedzie do Nysy, Zabrza, Gliw ic, Wrocławia, K a towic i Raciborza. Większość eksponatów pochodzi z Niemiec. Udostępnione zostały przez rodzinę Mrzygłóda, głównie przez jego syna Lukasa Marię Gilberta. Honoro-
nie ma potrzeby administracyjnego na
rzucania godzin otwarcia placówek.
Czas pracy podmioty gospodarcze będą mogły określać same w zależności od potrzeb, jednak uwzględniając ramowy czas pracy placówek. N ie trzeba będzie więc, jak dotychcczas, starać się o indy
widualną zgodę.
Sesja ocen
20 listopada o godz. 11.00 w sali ko
lumnowej Urzędu Miasta w Raciborzu odbędzie się sesja Rady Miejskiej. G łów nym jej tematem będzie sprawozdanie za
rządu z realizacji uchwał Rady podjętych od czerwca 1994 do czerwca 1996. W tym okresie Rada podjęła 223 uchwały, z których zrealizowano 166, zaś w trakcie realizacji pozostaje 56. 29 uchwał doty
czyło przepisów gminnych stanowiących prawo miejscowe.
Radnym przedstawione zostaną rów
nież projekty uchwał dotyczące: ogłosze
nia 1997 roku rokiem pamięcia ks. dra Augustyna Weltzla, zmian w miejscowym planie ogólnym zagospodarowania prze
strzennego, sprzedaży (pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną) nierucho
mości położonej przy ul. Bojanowskie, określenia dni i godzin otwierania i zamy
kania placówek handlu detalicznego, za
kładów gastronomicznych i usługowych, ustalenia opłat za wodę i odprowadzanie ścieków oraz nieodpłatnego przejęcia od Skarbu Państwa nieruchomości położonej w Raciborzu przy ul. Glubczyckiej.
w y patronat nad wystawą objęli: Joachim kardynał Meisner, arcybiskup Kolonii i Alfons Nossoi, biskup opolski.
Łukasz Mrzygłód urodził się w Paczy- nie. Ukończył przed wojną, jako brat za
konny w klasztorze franciszkanów we Wrocławiu-Karłowicach, tamtejszą Aka
demię Sztuki. Malarstwa i sztuki konser
watorskiej uczył się również w Mona
chium, we Włoszech i Wiedniu. Jego do
meną stało się malarstwo religijne i por
trety. Przez długi czas mieszkał w Nysie.
Został pochowany na tamtejszym cmenta
rzu obok grobu Eichendorffa.
W Raciborzu Mrzygłód rekonstruował ołtarz główny kościoła farnego zniszczony pod koniec ostatniej wojny. Wykorzystał przy tym zachowane fragmenty architek
toniczne, snycerskie oraz rzeźby. Autor
stwa tego malarza są również obrazy w polach głównych bocznych ołtarzy ko
ścioła farnego oraz obraz „Najświętsza krew Chrystusa” znajdujący się w pra
wym bocznym ołatrzu kościoła Matki B o żej. Mrzygłód odnowił także dwa obrazy M ichała Wilmanna: „Ukrzyżowanie” i
„św. M aria Magdalena” , które są własno
ścią parafii w Rynku, lecz znajdują się obecnie w Muzeum Diecezjalnym w Opolu.
Tydzień Świat, Kraj, Region
sunku do produktu krajowego brutto.
Ciemne strony budżetu nie zostały zapre
zentowane w tak widoczny sposób.
Pracownicy służby zdrowia zaostrzyli protest. Lekarze w całym kraju od ponie
działku nie wydawali chorym zwolnień na drukach L - 4, lub nie wpisywali doń numeru statystycznego choroby. Pacjen
tom wydawane były zaświadczenia o cza
sowej niezdolności do pracy.
Aleksander Kwaśniewski przyjął gru
pę senatorów i ekspertów „Solidarności”
oraz posłów związanych z Akcją Wybor
czą „S ” , którzy zaapelowali do niego o skierowanie nowelizacji ustawy aborcyj
nej do Trybunału Konstytucyjnego.
„Biała księga” - zdaniem części po
słów - pozwala bez trudu zidentyfikować drugie źródło polskiego wywiadu w tzw.
sprawie Oleksego. Szef M SW , Zbigniew Siemiątkowski na pytanie kto podjął de
cyzję o pozostawieniu tak wielu szcze
gółów w tej publikacji i czy UOP zapew
nił temu człowiekowi ochronę powiedział
„Nic o tym nie wiem” .
Studenci uczelni niepaństwowych nie powinni w najbliższym czasie liczyć na stypendia czy ulgi podatkowe, chociaż za takim rozwiązaniem opowiedziała się część posłów z Komisji Edukacji Nauki i Postępu Technicznego głównie z Unii Wolności.
Jeżeli Senat nie przyjmie podatków w wersji zaproponowanej przez rząd, gabi
net Włodzimierza Cimoszewicza poda się do dymisji, zapowiedział wicepremier i minister finansów Grzegorz Kołodko, podczas posiedzenia Senackiej Komisji Gospodarki. Aleksandra Jakubowska po
wiedziała, że rząd nie upoważnił wicepre
miera do składania takich oświadczeń.
Imprezy piłkarskie będą monitorowa
ne, a taśmy uznawane Za dowód w postę
powaniu przeciwko chuliganom zakłóca
jącym przebieg meczów. Projekt rozpo
rządzenia w tej sprawie przyjął podczas środowego posiedzenia Komitet Społecz
no - Polityczny Rady Ministrów.
Tydzień w regionie
Zakłady Koksochemiczne w Wodzi
sławiu Śląskim nieodpłatnie przekazały miastu swoje budynki: hotel robotniczy i stołówkę. Dawny hotel robotniczy ma być przeznaczony na mieszkania socjalne, być może powstanie w nim także nocle
gownia dla bezdomnych.
Dochody Towarzystwa Miłośników Ziemi Jastrzębskiej wyniosły do końca października ponad 12 tys. zł. Największą sumą bo aż 10 tys. zł, wsparł je Urząd Miasta, resztę dołożyli członkowie i za
kłady pracy. Środki finansowe rozeszły się błyskawicznie, głównie na organizację 1 Jastrzębskiego Festiwalu Kultury i pro
dukcję gadżetów reklamowych. Na uzy
skanie dalszych kwot nie ma na razie po
mysłów.
Podczas ostatniego spotkania Kon
wentu Prezydentów i Burmistrzów Miast Rybnickiego Okręgu Przemysłowego, które odbyło się w Rybniku. Ustalono wspólne reklamowanie wszystkich możli
wości inwestycyjnych. Zadecydowały o tym głównie względy finansowe.
Od początku tygodnia do końca listo
pada potrwa w mieście powszechna akcja odszczurzania. W poniedziałek po usunię
ciu ewentualnego pożywienia dla gryzo
ni, trucizna została wyłożona w budyn
kach mieszkalnych i użytkowych, skle
pach, siedzibach firm itd. Akcję nadzoru
je policja , sanepid i Urząd Miasta.
W ubiegłym tygodniu zakończyło się wydobycie w likwidowanej kopalni
„Żory” . Tymczasem zakład zalega mia
stu z zapłaceniem przeszło dwóch milio
nów złotych, które powinno wpłynąć do budżetu tytułem opłat eksploatacyjnych i podatku od ijieruchomości..
(W )
WAW
KONTYNGENT już dzisiaj przyjmujemy zamówienia na samochody OPEL
z kontyngentu 97
ZAPRASZAM Y DO SALONU, SERW ISU I ZAKUPU CZĘŚCI.
• Z A P R A S Z A M Y ■
B P A U T O G L I W I C E
ul. 1 Maja 56 tel. 0 -3 2 /3 1 2 667 fax 0-32/ 319 478 W dni robocze od godz. 6.00 do godz. 22.00 to nowy ram owy czas pracy placów ek
handlowych, gastronom icznych i usługowych, który mają przyjąć radni na naj
bliższej sesji.
bardziej elastycznie
( W )
Wydarzeniem muzealnym wiosny przyszłego roku ma być retrospektywna wysta
wa twórczości Łukasza Mrzygłóda. Jego obrazy zostaną pokazane w raciborskim M uzeum prawdopodobnie od 2 7 lutego do 13 kwietnia 1997 roku.
Spotkanie z Mrzygłódem
N O W IN Y RACIBORSKIE 3
Początek Kopalni Węgla Kamiennego
„Anna" w Wodzisławiu Śląskim
-Pszowie datuje się na 1832 rok, kiedy to Augustyn Ferdynand Frietze z Ryb
nika otrzymał zezwolenie na eksploa
tację pierwszego na terenie Pszowa pokładu węgla, któremu nadano na
zwę „Anna”. Metody wydobycia w tych czasach były bardzo prymitywne. Wę
giel urabiano kilofami, wydobywano na powierzchnię ręcznymi kubłami za pomocą kołowrotów. Obecnie kopal
nia „Anna” niewiele przypomina tę sprzed 164 lat. Stosowanie nowocze
snej techniki górniczej i szerokiej me
chanizacji pracy pozwala na uzyskiwa
nie wysokich wyników produkcyjnych.
skrócie
Hospicjum przeniesione
17 października z udziałem przewo
dniczącego Rady Miejskiej Tadeusza Wojnara i prezydenta Raciborza An
drzeja Markowiaka otwarto nową sie
dzibę Hospicjum św. Józefa przy ul.
Żółkiewskiego 21/1. Dotychczas mie
ściło się ono przy ul. Gdańskiej 70 w budynku parafii p.w. św. Józefa. Siedzi
ba zespołu opieki paliatywnej stanowi punkt kontaktowy dla 14 woluntariuszy udzielających bezinteresownej pomocy rodzinom chorych podopiecznych.
Jesienne porządki
Przed nadejściem zimy pracownicy Oddziału Zieleni Miejskiej w Raciborzu mają ręce pełne roboty. W instytucji tej jest zatrudnionych 30 osób, z czego 25 to pracownicy fizyczni. Sprzątają z parków, skwerów i alejek opadłe li
ście, przycinają i kopczykują róże. Ze względu na zakaz palenia ognisk na te
renie miasta liście są wywożone na wy
sypisko. Prace porządkowe trwały rów
nież na cmentarzach. W tym roku nie przewiduje się już dosadzania nowych krzewów czy drzewek na raciborskich zieleńcach. Czynności te wykonano na wiosnę. Na placu Długosza spuszczono wodę z fontanny i wyjęto pompę. Za
bezpieczono całę instalację przed mro
zami. Na okres zimowy został przygo
towany piasek do posypywania chodni
ków.
Rydułtowy
Za cztery lata S zp ital M iejsk i w R y d u łto w a ch b ęd zie ob ch od zi) 100- lecie sw eg o istn ien ia . Na p rzestrzen i 96 lat w ry d u lto w sk iej leczn icy p ra co w a ło w ie lu w sp a n ia ły ch ludzi, k tórzy sw o im o d d a n ie m , a n iera z też pracą p o n a d siły p rzy n o sili ulgę ch o rym zg o d n ie z za sa d ą : „ S alu s aegroti su p rem a lex e s to !” (N iech a j zd ro w ie ch o reg o będ zie n a jw y ższy m p ra
w em ).
P ra cę sz p ita la u tru d n ia o b ecn ie stara su b sta n cja z a b u d o w a ń w y m a gająca częstych rem ontów .
A n a liza za tru d n ie n ia w y k a z u je n ied o b ó r etatów lek a rsk ich w y n ik a ją c y g łó w n ie z braku m ieszk a ń . W ciągu o sta tn ic h k ilk u n a stu lat szp ita l op u ściło ponad 20 lekarzy, k tó r zy w y
je c h a li na sta le za gran icę. B yli to le
k a rze o d u żym d o św ia d cze n iu i w ie dzy fach ow ej.
Służąc pacjentom.
Wzrastająca liczba robotników za
trudnionych w zakładach pracy na tere
nie Rydultów i okolicy w połowie X IX wieku, zmusiła Górnośląską Spółkę Bracką (Oberschlesischer Knoppscha- ftszerein) do podjęcia decyzji o budo
wie szpitala dla ubezpieczonych i ich
Rozmowa z Marianem Nosiadko, zastępcą dyrektora d /s ekonomiczno-pracowniczych KWK „Anna” w Pszowie.
Zmierzch kopalni
Kto jest od b iorcą w ęgla z kopalni
„A nna”?
Głównymi naszymi odbiorcami są huty:
im. Sędzimira, „Katowice” , „Częstochowa” ,
„Przyjaźń” w Wałbrzychu, Zakłady Ko
ksownicze w Zdzieszowicach i inni. Bardzo interesującymi dla nas są również drobni indywidualni odbiorcy. Kopalnia stara się, aby sprawnie i szybko ich obsługiwać. Za
bierają oni od kilku do kilkudziesięciu ton na samochód. Problemów ze zbytem nie ma. Tona węgla sortymentu orzech dla in
dywidualnych odbiorców wynosi 200 zł + 12% VAT. Przy sprzedaży gotówkowej przysługuje 5 zł upustu.
Jak dużo w yd ob yw a się w ęgla?
Węgiel pozyskiwany jest obecnie z czte
rech ścian. Od początku roku do 15 paź
dziernika wydobyto ok. 1 496 000 ton wę
gla. Z powodu trudnych warunków geolo
gicznych, takich jak: uskoki, zaburzenia tektoniczne, wysokie temperatury, są trud
ności z wykonywaniem planów wydobycia.
Obecnie plan jest ustalony na wydobycie 7 700 ton węgla na dobę. Docelowo nato
miast ma wynosić 8 000 ton na dobę. Z wydobyciem węgla zeszliśmy do poziomu 1000 m. Na tej głębokości temperatura po
wietrza wynosi 26-28 st C, co już jest na granicy dopuszczalnej przez przepisy BHP.
Poziom 1000 m jest ostatnim, z którego bę
dziemy jeszcze wydobywać węgiel.
Jakie są koszty w yd ob ycia w ęgla?
Sprzęt jest bardzo drogi. Dla przykładu, orientacyjna cena jednego przenośnika ścia
nowego wynosi 25-30 miliardów starych złotych, kombajn kosztuje około 10 miliar
dów. Jedna sekcja obudowy, zmechanizowa
nej kosztuje powyżej 1 miliarda, a tych sek
cji dla jednej ściany potrzeba 150. Z grub
sza rzecz biorąc, uzbrojenie jednej ściany kosztuje około 250 miliardów starych zło
tych. A przecież ten sprzęt się zużywa. Na przykład przenośnik może pracować na 2-3 ścianach i jest zużyty.
Czy w ysyłacie w ęgiel na eksport?
Do tej pory na eksport wysłaliśmy ok. 155 tys ton. Obecnie nie jest on opłacalny, toteż nie eksportujemy węgla. Cena uzyskiwana z eksportu wynosi 700-800 tys. starych zło
tych za tonę. Natomiast koszt wydobycia jest wyższy i wynosi 1 100 000, czyli ko
palnia dopłaca do eksportu. Eksportuje się więc tylko po to, aby utrzymać zdolność produkcyjną i stan zatrudnienia.
Tacy znaczący eksporterzy jak Stany Zjednoczone, Australia, Republika Połu
dniowej Afryki czy Chiny, mają znacznie lepsze warunki eksploatacji złóż. Są tam w dużej części kopalnie odkrywkowe, pokłady są doskonałe, inne są też warunki geologiczne. Na
leży również brać pod uwagę koszty transportu. Transport węgla ze Sta
nów Zjednoczonych lub Australii do portu w Rotterdamie jest kilkakrotnie razy niższy niż naszego węgla ze Ślą
ska na wybrzeże Bałtyku.
Czy szkody górnicze w ystęp u ją na szeroką skalę?
Szkody górnicze występują jest to nieuniknione. Koszty ich usuwania wynoszą do 30 miliardów starych złotych w skali roku. Tąpnięcia nie mają dużej siły i ich wpływ na po
wierzchnię nie jest duży. Obecnie prowadzimy eksploatację pod polami uprawnymi, toteż szkody są nie
znaczne.
Jak często w kopalni dochodzi do w y p a d ków?
Przykładamy bardzo dużą wagę do szkoleń z zakresu BHP. Jest nimi objęta cała załoga. Czasem zdarzają się jednak wypad
ki. Ostatni tragiczny wypadek miał miejsce 26 sierpnia tego roku. 31-letni górnik, za
trudniony w kopalni od 1983 roku, został przygnieciony między kombajnem a obudo
wą. Dozna! poważnych obrażeń głowy. Zgi
nął na miejscu. Nie stwierdzono jednak nie
sprawności lub nieprawidłowości stanu technicznego maszyn i urządzeń. W tym
dokończenie ze str 1.
Z Raciborza na aukcje
W okolicach jest tylko kilku poważnych kolekcjonerów nie traktujących np. malar
stwa jako lokaty. Pojawiają się też zamożne osoby zdecydowane na kolekcjonowanie np. grafiki. Im „Desa” służy radą. Są też tacy, którzy kupują, by zainwestować, bo, jak się okazuje, rynek dzieł sztuki w Polsce dopiero się rozwija. Wzrasta popyt i jedno
cześnie podaż.
Jest regułą że informacje o rzeczach cennych przesyła się do muzeów. Jeśli w ciągu miesiąca nie zdecydują się na kupno, rzecz jest wystawiana na sprzedaż. Czasami, jeśli klient wyrazi na to zgodę, możliwa jest negocjacja ceny. Tylko raz w ciągu kilkuna
stu lat trafiła się w Raciborzu rzecz kradzio
na. Była to fugurka Jana Nepomucena skra
dziona z jednej z okolicznych kapliczek.
Stosunkowo często robi się wycenę rzeczy odzyskanych przez policję. Jest to potrzeb
ne do kwalifikacji czynu.
Od ręki można dziś sprzedać drobne wyroby ze srebra, głównie cukiernice i szczypczyki. Na inne rzeczy nie ma reguły.
Do raciborskiej „Desy” często zaglądają odwiedzający miasto goście z Niemiec, bo w Polsce ceny zabytków są wciąż niższe niż na Zachodzie. Niemcy lubią kupować rze
czy związane z miastem, m.in. obrazy z jego widokami, stare pocztówki czy też wykona
ne z gliny na podstawie dawnych wzorów pierniki raciborskie. Zamożne polskie ro
dziny kupują stare krucyfiksy, by wisia
ły...nad łóżkiem w sypialni. Generalnie jed
nak sztuka sakralna cieszy się nikłym po
wodzeniem.
„Gdyby tylko czekać na ludzi, którzy coś przyniosą do komisu, to trudno byłoby mówić o jakiejkolwiek działalności. O ofer
tę rzeczy współczesnych trzeba zadbać. Za
opatrują nas hurtownicy z całego kraju” - mówi kierowniczka. Współczesność rządzi się jednak swoimi prawami - modami. Kie
dyś szły zegarki kieszonkowe a jeszcze do niedawna kolorowe egipskie papirusy w an- tyramach. „Nasza oferta nie jest skierowana tylko do snobów z zasobnymi portfelami, gdyż mamy rzeczy na każdą kieszeń. Propo
nujemy np. oryginalne ikony za 600 zł lub ich kopie za 60 zł.” - kończy Mirosława Borysowicz.
G .W aw oczn v fot. autora
roku były łącznie dwa wypadki śmiertelne (jeden na powierzchni) oraz 106 lekkich.
Jak ie są plany kopalni na najbliższą przyszłość?
Udokumentowane złoża pozwalają nam w miarę precyzyjnie określić czas istnienia kopalni. Przewidujemy, że maksymalnie bę
dzie można wydobywać węgiel do 2010 roku. Może się jednak okazać, że złoża wy
czerpią się szybciej i nastąpi konieczność wcześniejszego zamknięcia kopalni. Gdy tak się stanie, największy zakład pracy w Pszowie stanie w obliczu likwidacji.
Jak ie będą skutki lik w id acji kopalni?
Obecnie kopalnia „Anna” daje zatru
dnienie 3900 pracownikom. W najbliższym czasie planuje się zorganizować na terenie kopalni wyjazdowe posiedzenie Rady Miej
skiej Pszowa, Która ma przeanalizovi skutki przewidywanego zaniknięcia. Kopi»- nia do budżetu miasta odprowadza 20 mi
liardów starych złotych rocznie, jest to więc problem całego Pszowa. Nie przyjmujemy już nowych ludzi do pracy. Stan załogi zmniejsza się, gdyż część pracowników (rocznie ok. 150-160) odchodzi na emery
tury, renty lub na własną prośbę. Zwolnień grupowych nie było i takich nie przewidu
jemy.
rozm aw iała Ewa H alew ska
Rafako SA
Odsiarczanie dla Sierszy
Na ponad 100 min zł. oszacowano war
tość kontraktu na budowę przez Rafako SA instalacji odsiarczania spalin metodą półsuchą dla Elektrowni Siersza S A koło Trzebini. Korzystny dla raciborskiej spółki wynik, ogłoszonego na początku tego roku, przetargu podano do publicznej wiadomo
ści pod koniec października. Kontrakt bę
dzie realizowany w latach 1996-1998.
Część robót zostanie zlecona podwyko
nawcom. Instalacja będzie zbudowana w oparciu o licencję firmy S T E IN M U L L E R .
Jest to już drugi tak duży kontrakt w y
konywany przez Rafako SA. Niedawno do użytku oddano wykonaną w konsorcjum ze ST EIN M U llerem instalację odsiarczania spalin metodą mokrą wapienną dla Elek- torcieplowni Jaworzno III. Kilka miesięcy temu Rafako wygrało przetarg na budowę podobnej instalacji dla dwóch bloków w Elektrociepłowni Bełchatów.
Metoda półsucha, która zostanie zasto
sowana w Sierszy polega na wiązaniu sor
bentem dwutlenku siarki w komorze pale
niskowej, a następnie zraszaniu jej w tzw.
skruberze, w którym znajdują się ziarna tlenku wapnia. Oba związki się wiążą dzię
ki czemu znaczna część pyłów zostaje w zraszaczu wytrącona ze spalin i osiada w jego dolnej części skąd jest usuwana jako produkt odpadowy procesu. Skuteczność odsiarczania spalin tą metodą ocenia się na 70 % , co jest wystarczające dla elektrowni spalających węgiel o względnie niskiej za
wartości siarki palnej. Instalacje metodą półsuchą znalazły się w ofercie Rafako dzięki współpracy z firmami IV O - IN T E R N A T IO N A L i S T E IN M Ü L L E R .
Pierwsze tego typu instalacje, po w y
graniu w 1992 roku przetargu, wykonano dla czterech kotłów Elektrowni Rybnik.
Podobną wykonano później dla Elektrowni Opole.
N a świecie najbardziej powszechne jest odsiarczanie spalin metodą mokrą wapien
ną, która zostanie zastosowana w Bełcha
towie. Polega ona na przemywaniu spalin wodną zawiesiną wapna lub kamienia wa
piennego. Skutkiem ubocznym są duże ilo
ści gipsu powstające na końcu cyklu.
ZPC „M ieszko" SA
W drodze na giełdę
4 listopada Zakłady Przem ysłu C u
kierniczego „M ie szk o ” stały się spółką akcyjną. Poprzednio przedsiębiorstwo funkcjonowało w formie spółki z ogra
niczoną odpowiedzialnością. A kcjona
riuszami „M ie s z k a” są osoby prawne i fizyczne. W ciągu kilku najbliższych m iesięcy Spółka chce prowadzić pu
bliczną emisję akcji serii B . „P ro w a dzimy rozm owy z potencjalnymi inw e
storami zarówno krajow ym i ja k i za
granicznymi. Najbardziej odpowiadali
by nam inwestorzy pasywni czyli insty
tucje finansowe” - m ówi Andrzej Gaj- dziński, prezes zarządu.
Spółka rozpoczęła również opraco
wanie prospektu emisyjnego, K tó ry do końca roku ma trafić do Kom isji Papie
rów W artościow ych w W arszaw ie z wnioskiem o dopuszczenie do obrotu giełdowego na wynku równoległym.
Statystyka Gmin
dane: Statystyka gmin województwa katowickiego 1996 lu d ność p r z y r o s t(w tys.) n atu raln y
osob y fizyczne: ... . sp ó łk i pr.
sp. cy w iln e prow . ' „ . . , , 1 h a n d lo w eg o d zia ła ln o ść gosp.
dochód b ezrob otn i g m in y w
ty s zł.
d och ód na je d n e g o
m ieszkań
ca
15 % udziału w p od atk u docliod od osób fizycz
nych w tys.zl
1. Racibórz 65 167 (2.57) 3212 181 1874 31 071,0 477,2 9 834,5
2. Wodzisław 68,4 180 (2.61) 3345 116 2895 30 279,6 441,3 10 386,9
3. Rydułtowy 24 - 8 (-0.33) 867 31 739 8 818.0 365,9 3 657,8
4. Pszów 15 8 (0.54) 560 8 481 5 429,0 365,6 2 248,2
Gm iny byłego p o w ia tu ra c ib o rsk ie g o
1. Kuźnia Raciborska 12,6 33 (2.64) 392 16 303 4 108,9 324,8 1 914,1
(gmina + miasto)
2. Krzyżanowice 12 -22 <-1.82) 340 6 215 6 406,8 529,5 1 847,4
3. Pietrowice Wielkie 7,7 18 (2.34) 196 5 116 3 568,0 462,3 1 164,2
4. Nędza 7,4 12 (1.62) 188 2 154 2 366.3 319,9 1 110,9
5. Krzanowice 6,5 -17 (-2.61) 151 2 114 2 368,1 363,4 979,9
6. Rudnik 5,5 12 (2.14) 114 4 117 1 989,5 355,1 855,9
cy w liczbach bezwzględnych - bez nawiasów
w przeliczeniu na tysiąc mieszkańców - w nawiasach wartość ujemna oznacza przewagę zgonów nad urodzinami
średnia wojewódz
ka: 622,4
Am ortyzator nr 1 powodzian
Centralny skład na R.O.W.
ADMAR S.C.
47-400 Racibórz, ul. Rybnicka 44 tel./fax (036) 15 94 20
• Zygmunt G ajda, ul. O grodow a 48, Tworków, tel. (036) 1 9 6 2 2 2
• G era rd Hiltawski, ul. Borowiec 25, Nędza, tel. (0 36) 1 0 2 4 2 5
• M a rek Kubica, ul. Klasztorna 9, Racibórz, tel. (036) 19 0 6 2 7
• K rzysztofM orański ul. Bydgoska 14, Racibórz, tel. 0 9 0 3 0 8 0 2 6
• Zygmunt Pinior, ul. Rzeczna 26, Racibórz, tel. (036) 15 17 3 9
• Jan Rudek, ul. W rocławska 5, Racibórz, teI. (036) 15 9 3 3 9
• Jan Sopa, u( Barcioka 27A , Czernica, tel. (036) 5 7 7 6 4 0
• Bronisław W ładarz, ul. Bogumińska 15B, Racibórz tel. (0 36) 1 5 5 3 5 8
• Ryszard Walach, ul. Pamiątki 5C, Pogrzebień
Dla bezpieczeństwa amortyzatory muszq ( byt sprawdzane co 20.000 km
Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa będzie mogła już wkrótce udzie
lać rolnikom poszkodowanym przez powo
dzie preferencyjnych kredytów obrotowych na zakup środków produkcji. Rząd przyjął już odpowiednie zmiany w rozporządzeniu dotyczącym działania A R iM R . Tylko w tym roku na pomoc w odbudowie zniszczonej przez powodzie wiejskiej infrastruktury Agencja przekaże 14 min zł.
k ol. opr. g.w.
[y js k ró c ie
rodzin. Budowę rozpoczęto w 1898 roku, a pierwszy etap zakończono w 1900 roku. Budowa została ostatecznie zakończona w 1911 roku. W tym czasie szpital posiadał 307 łóżek. Do okręgu lecznicy w Rydułtowach należały ko
palnie: „Anna” w Pszowie, „Em m a”
(„M arcel” ) wraz z koksownią, „Char
lotte” („Rydułtowy” ), „Fryderyk” ,
„Hoym ” („Ignacy” ), szyb „Leon” i niei
stniejąca już kopalnia „Laura” . W 1914 r. nazwa szpitala brzmiała Knoppscha- fts - Lazareth a jego dyrektor posiadał tytuł Sanitatsrat czyli radcy zdrowia.
Jednym z najtragiczniejszych wyda
rzeń w dziejach szpitala był pożar w kopalni „Em m a” w grudniu 1913 roku.
Przywieziono wówczas do szpitala 17 zaczadzonych górników, z których zdo
łano uratować tylko jednego.
W 1921 roku w czasie III powsta
nia śląskiego szpital w Rydułtowach został mianowany szpitalem powstań
czym. Komendantem Powstańczego Szpitala Polowego był dr Paweł Neu- kirch - lekarz z Raciborza. Z pola bi
twy spod Góry św. Anny zwożono tu rannych dniami i nocami. Po 1922 roku szpital nosił nazwę Lecznica Spółki Brackiej, zaś dyrektor miał tytuł leka
rza naczelnego. W 1927 roku szpital posiadał 297 łóżek (przeciętne wyko
rzystanie 252), personel liczył 59 osób.
W szpitalu w Rydułtowach, już w drugiej połowie lat trzydziestych, funk
cjonowały 4 oddziały: męski, zakaźny i wenerycznie chorych oraz stacja kobiet.
W okresie wojny dyrektorem i leka
rzem naczelnym został Engelbert Hen- ning - chirurg przybyły z Niemiec. Mial do dyspozycji przeciętnie 7 lekarzy, do
datkowo pracowali pod jego kierownic
twem lekarze stażyści, którzy po prze
szkoleniu udawali się na front. Od 1945 roku rozpoczęła się trudna i mozolna praca. Brakowało leków, środków opa
trunkowych, pościeli. Zmontowano aparaturę rentgenowską a sale opera
cyjne przeniesiono do budynku oddziału wewnętrznego. Po wojnie nastąpiła dal
sza rozbudowa rydultowskiego szpitala.
W 1990 roku czynnych już było 12 od
działów specjalistycznych. Ze względu na ilość zabiegów operacyjnych oddzia
ły chirurgiczne szpitala można zaliczyć do najlepszych na terenie wojewódz
twa.
E.H .
KO M PU TER O W E
O D C H U D Z A N IE LIM F A T Y C Z N E M ASAŻ LECZNICZY
w bólach kręgosłupa ZABIEGI LASEROW E w chorobach zwyrodnieniowych stawów, rwie kulszowej, barkowej G IM NASTYKA LECZNICZA w porażeniach
MERIDIAN - G abinet Rehabilitacyjny ul. Warszawska 9, Racibórz
tel. 0-36/1 90 6 7 7 (godz. 12.00 -17.00)
¥MONROEl
amortyzatory
P R Y W A T N A P R A K T Y K A C H IR U R G IC Z N A
dr n. med. STANISŁAW PŁONKA
Racibórz, ul. Klasztorna 3, tel. 0-36/ 190 888____________
♦ K o s m e t y c z n e le c z e n ie ż y la k ó w , p a ją c z k ó w ż y ln y c h , n aczy n ia kó w , blizn
♦ L e c z e n ie z a b ie g o w e p r z e p u k lin , n ie z s t ą p ie n ia ją d r a , stu lejki, ży la k ó w o dbytu u d o rosłych i u dzieci
♦ L ecze n ie o zo n em ch o ró b tętn ic i żył
♦ L ecze n ie z e s p o łó w bólo w ych
CZYNNE CODZIENNIE OD GODZ. 15.00
N O W IN Y RACIBORSKIE 5
Nędza
Pomoc dla potrzebujących W ie ś c i
gm inne
R u d y W ielkie
W Rudach znajduje się Ośrodek Wypo- czynkowo-Hotelowy „Buk” . Warto o nim nadmienić w kilku słowach. Jego nazwa stąd się wywodzi, że jest usytuowany w pięknym lesie bukowym. Prowadzi działal
ność hotelową i gastronomiczną. Urządza:
imprezy okolicznościowe, szkolenia, obozy sportowe, kursy jeździeckie, narady, sym
pozja, konferencje. Kierownikiem placów
ki jest pan Lechosław Słabikowski. Ośro
dek dysponuje 125 miejscami noclegowy
mi w pokojach 2-osobowych. Są aparta
menty, restauracja, kawiarnia, siłownia, sauna, letni basen kąpielowy, 2 zarybione stawy, 2 boiska sportowe piłkarskie i ziem
ny kort tenisowy. Z ośrodka często korzysta piłkarska reprezentacja Polski. Obecnie woli przebywać w Wiśle.
Kietrz
W pierwszej połowie października br.
mieszkańcy Kietrza wzięli udział w ogólno- diecezjalnej opolskiej pielgrzymce do Rzy
mu. Skorzystano z usług 72 autokarów, w tym były dwa z samego Kietrza. Organiza
torem pielgrzymiki była „Solidarność” , ale uczestniczyć mógł w niej każdy, bez wzglę
du na przynależność związkową. Pielgrzy
mi zwiedzili Wenecję, Rzym i miasta au
striackie - po drodze. 13 października zawi
tali pod klinikę Gemelli, gdzie Papież Jan Paweł II dochodził do zdrowia po zabiegu, lecz pielgrzymów serdecznie powiatał, odmówił modlitwę różańcową i pobłogo
sławił.
Nędza
Kilka danych statystycznych. W ostat
nich dwóch latach (1994-1995) wyraźnie spadł w Gminie Nędza przyrost naturalny.
W 1994 r. przybyło 10 osób, a w 1995 r. - 15. Tymczasem w latach poprzednich kształtował się następująco: 1990 r. - 74 osób; 1991 - 86, 1992 - już tylko 29 osób, a w 1993 r.- 42 osoby.
Zanosi się na to, że w Nędzy powstanie drużyna szachowa. Chętni mogą oferować swoje umiejętności w Urzędzie Gminy.
Kandydaci na Kasparowów i Fisherów mile widziani u wójta, który w tę sprawę się zaangażował.
Gorzyce
W pierwszych dniach października br.
rozpoczęto budowę chodników wzdłuż dro
gi krajowej w Turzy SI. oraz wzdłuż dróg wojewódzkich w Gorzycach i Rogowie.
Wybrano wykonawcę: Przedsiębiorstwo Produkcji i Usług „JA S B U D ” z Jastrzębia Zdroju. Przedsiębiorstwo to dodatkowo bę
dzie wykonawcą chodników przy ul. Raci
borskiej w Gorzycach i ul. Głównej w Odrze.
Łubowice
31 października br. w Łubowicach zor
ganizowano „Halloween” , coś w rodzaju święta, którego tradycja wywodzi się z reli- gii celtyckich druidów. Znane jest w Irlan
dii, Walii i Szkocji. Celtowie nadejście no
wego roku obchodzili 1 listopada. Do zwy
czajów tego dnia należało noszenie specjal
nych ubrań, co miało rzekomo udobruchać duchy zmarłych. Z kolei współczesny zwy
czaj nakładania na głowy wyżłobionych dyń zrodził się w Irlandii. Obecnie „Hallo
ween” jest najczęściej kultywowany w USA, w państwie, gdzie wszelkie dziwac
twa przyjmują się od zaraz; cecha żywotne
go narodu.
W Łubowicach w czwartek przed Świętem Zmarłych zebrała się 20-osobowa grupa młodzieży, najpierw przy kawie, a o godz. 20.00 poprzebierana w prześcieradła, ze świecami w rękach, przemaszerowała ulicami wsi. Nie słaszyno, by ktokolwiek przestraszył się korowodu duchów na ulicy.
To skutki racjonalistycznej edukacji, która pozbawia nas emocji i codzienność naszą faszeruje nudą.
Benedykt Motyka
W Stacji Opieki Caritas Diecezji G li
wickiej w Nędzy zarejestrowanych jest ok.60 osób potrzebujących pomocy, głów
nie medycznej. Pielęgniarki na co dzień ści
śle współpracują z placówkami ■ zdrowia, instytucjami pomocy społecznej, duszpa
sterzem parafii oraz z tzw. honorowymi współpracownikami z „sąsiedztwa” . Udzielają pomocy w domowym otoczeniu, służą poradą i pielęgnują chorych, star
szych i niepełnosprawnych. Pomagają rów
nież rodzinie podopiecznego wyrabiać w sobie własne siły do opieki nad chorym.
Caritas wypożycza również niezbędne i po
mocnicze środki i sprzęt sanitarny, m.in.
wózki inwalidzkie, łóżka ortopedyczne, kule itp. Sprzęt wypożyczany jest nie tylko ludziom chorym, tym którzy są zarejestro
wani ale także innym mieszkańcom, którzy akurat go potrzebują. Caritas zajmuje się również dowożeniem posiłków do domu chorego ze stołówki szkolnej. Jeżeli daną osobę na to stać, to sama wykupuje sobie te posiłki, w innych przypadkach obiady finansuje Urząd Gminy.
- Codziennie jesteśmy w stanie odwie
dzić po kilka osób - mówi p. Barabara Ko- strzewska, - kierowniczka Caritasu w Nę
dzy. - Jesteśmy tutaj we dwie i pracuje je
szcze chłopak odrabiający wojsko. W yko
nujemy nie tylko pracę w naszym zawo
dzie, musimy same radzić sobie ze wszyst
kim np.: ze sprzątaniem, z księgowością ponieważ nie jest zatrudniona ani sprzą
taczka ani księgowa.
Sztandarową inwestycją gminy w za
kresie oświaty i wychowania jest rozbudo
wa Szkoły Podstawowej w Bieńkowicach.
Tylko w tym roku z gminnej kasy przeka
zane zostanie na realizację tego zadania 200 tys. zł. Drugie tyle dało Kuratorium z Katowic. Zaplanowane na ten rok prace za
awansowane są w ponad 80 proc., zaś cała inwestycja zostanie zakończona we wrze
śniu przyszłego roku. Ważnym zadaniem była także modernizacja sanitariatów w szkole w Owsiszczach. W tym roku, w ra
mach kontynuacji zadania z roku poprze
dniego, radni przekazali na inwestycję 50 tys. zł.
Caritas w Nędzy istnieje od 1 czerwca 1995 roku. Proboszcz miejscowej parafii przy kościele Matki Bożej Różańcowej
przygotował pomieszczenie (mały domek), w którym mieści się siedziba Caritasu.
Fundacja Caritasu z Niemiec wyposażyła oddział w Nędzy w niezbędny sprzęt i dwa samochody potrzebne w dojeździe do cho
rych. Urząd Gminy w Nędzy w całości fi
nansuje działalność Caritasu.
Drobne remonty i prace modernizacyjne objęły szkoły podstawowe w: Chałupkach, Bolesławiu, Rudyszwałdzie, Tworkowie, Krzyżanowicach i Zabelkowie. Najwięcej wydano na szkoły w Chałupkach (remont instalacji wodnej i c.o.) oraz Krzyżanowi
cach (malowanie II piętra). Podobne prace wykonano także w przedszkolach dla dzie
więciu sołectw. Ponad 41 tys. zł przekaza
no na remonty w domach nauczyciela w Zabelkowie i Krzyżanowicach. Łącznie na
kłady inwestycyjno-remontowe w krzyża- nowickiej oświacie wyniosły pod koniec września blisko 517 tys. zł.
Najwięcej chorych i wymagających opieki zgłasza się z początkiem wiosny i zimy. Są to okresy nasilających się przezię
bień, chorób, osłabień. Od początku swojej działalności personel Caritasu złożył ok. 2 tys. wizyt u podopiecznych z całej gminy.
,W grudniu zeszłego roku zorganizowany
został wieczór wigilijny dla ok. 100 osób, które podzieliły się opłatkiem i razer oczekiwały nadchodzących świąt Bożego Narodzenia.
Szczególnie pomocne są tutaj panie ze Związku Emerytów, które zajmują się za
pleczem kuchennym. W styczniu zorgani
zowano dzień Mikołaja, dla dzieci niepeł
nosprawnych i upośledzonych. Jak w ca
łym kraju, tak również w gminie Nędza prowadzona była i będzie w roku bieżą
cym, akcja sprzedawania świec pod ha
słem: „W igilijne Dzieło Pomocy Dzie-
eiom” . p.A_
Rydułtowy
Nowy
przewodniczący
Dotychczasowy przewodniczący Kom i
sji Prawa i Porządku Publicznego przy Ra
dzie Miasta Rydułtowy - Eugeniusz Górecki złożył rezygnację z pełnionej do
tąd funkcji. Na ostatniej sesji, która odbyła się 28 października powołano więc nowf go przewodniczącego. Jest nim Stanisław^
Pawelec, rencista, radny. W skład rady wszedł w wyborach uzupełniających.
(w)
(e)Rybnickie Towarzystwo
Finansowo-Leasingowe Sp. z
44-200 Rybnik, ul. J.F.Białych 5
tel./fax 036 26515, 39 57 19, 39 57 22 BIURA OBSŁUGI KLIENTA:
Czechowice Dziedzice, ul. Kolejowa 54;
tel. 524 40
Jastrzębie Zdrój, ul. Warszawska 1;
tel. 716 000 w. 44,
Pszczyna, ul. Górnośląska 40;
tel. 110 45 65,
Żory, ul. Rynek 12; tel. 342 413.
O . O .
