PROGRAM PROFILAKTYKI
SZKOŁY PODSTAWOWEJ WE WRĘCZY
PRZEWIDZIANY DO REALIZACJI W LATACH
2014/2019
Spis treści:
I. WSTĘP
II. CELE OGÓLNE
III. METODY I TECHNIKI PRACY Z UCZNIEM IV. FORMY PRACY Z UCZNIEM
V. PRZEWIDYWANE EFEKTY
VI. STRUKTURA ODDZIAŁYWAŃ PROFILAKTYCZNYCH VII. REALIZACJA ZADAŃ
VIII. PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW IX. EWALUACJA PROGRAMU PROFILAKTYKI
I. WSTĘP
Profilaktyka jest ciągłym procesem chronienia człowieka przed pojawiającymi się zagrożeniami. Jej celem jest ochrona dziecka, ucznia, wychowanka przed zakłóceniami rozwoju, czyli podejmowaniem zachowań hamujących lub niszczących rozwój, określanych jako zachowania ryzykowne.
Wszystkie zadania mają na celu wyposażenie młodego człowieka w umiejętności budowania dobrych relacji i pozytywnych więzi opartych na skutecznej komunikacji. Poza tym, nieodzownym elementem działań profilaktycznych jest poznanie sposobów radzenia sobie w sytuacjach trudnych, wyrażania swoich potrzeb, emocji, opinii. Działania profilaktyczne wspierają pracę nad harmonijnym rozwojem osobowości człowieka.
Zaproponowany program profilaktyczny stanowi rozwinięcie programu wychowawczego realizowanego w szkole.
Stanowi spójną całość z programem wychowawczym i szkolnym zestawem programów nauczania, których treści są powiązane i wynikają z siebie.
Program profilaktyki jest dostosowany do potrzeb rozwojowych uczniów i środowiska wychowawczego, opisuje w sposób całościowy treści oraz działania całej społeczności szkolnej. Program ten odpowiada na realne problemy i
zagrożenia pojawiające się w szkole i jej środowisku. Ma też przemyślany cel. Zawiera konkretne działania profilaktyczne zgodnie z potrzebami uczniów i wspiera ich oraz środowisko rodzinne w rozwoju społecznym, emocjonalnym, zawodowym i estetyczno - moralnym.
W oparciu o prezentowane działania program profilaktyki zawiera cele, które uczą uczniów : - zgodnego współżycia w grupie rówieśniczej i akceptacji samego siebie,
- współdziałania,
- poszanowania norm i wartości społecznych,
- kształtowania właściwych postaw wobec tematyki zdrowia, uzależnień, przejawów agresji, - dobierania właściwych wzorców zachowań.
Realizacja zadań zawartych w programie profilaktycznym powinna wpłynąć na uczniów tak, aby potrafili poradzić sobie z rozwiązywaniem problemów, by umieli współżyć z ludźmi i potrafili wybrać to, co służy ich zdrowiu fizycznemu i psychicznemu. Ma wpłynąć na zmianę niezadowalających zachowań uczniów. Program przewiduje także działania na rzecz dzieci, mające przeciwdziałać marginalizacji i wykluczeniu społecznemu uczniów. Ma być rozwinięciem potencjału wyniesionego przez dziecko z domu rodzinnego. Warunkiem osiągnięcia założonych celów jest zaangażowanie wszystkich nauczycieli, wychowawców i rodziców.
II. CELE OGÓLNE:
Rozpoznawanie potrzeb środowiskowych (wychowawczych i socjalnych uczniów).
Wspieranie rodzin dzieci niepełnosprawnych.
Kształtowanie umiejętności komunikacyjnych.
Wspieranie rodziny dysfunkcjonalnej będącej źródłem zagrożenia patologii.
Kształtowanie umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach ( rozwiązywanie problemów i sytuacji konfliktowych , umiejętności mediacji i negocjacji ).
Przybliżenie znaczenia pozytywnego myślenia.
Wzmacnianie poczucia własnej wartości.
Nauka i ćwiczenia zachowań asertywnych.
Wskazywanie pozytywnych wzorców zachowań.
Wyrabianie poczucia odpowiedzialności za zdrowie psychiczne i fizyczne.
Zapobieganie chorobom i wypadkom.
Promowanie zasad higieny osobistej oraz zdrowego odżywiania się.
Ukazywanie wartościowego sposobu spędzania wolnego czasu .
Nauka postawy tolerancji.
Uwrażliwianie uczniów na problemy i potrzeby innych ludzi.
Wychowanie w poszanowaniu dla innego człowieka.
Docenianie znaczenia wzajemnej pomocy.
Kształtowanie bezpiecznych zachowań dzieci i młodzieży w ruchu drogowym oraz podczas różnych zabaw, gier i innych form aktywności fizycznej.
Prowadzenie profilaktyki uzależnień.
Uwrażliwianie uczniów na cierpienie i niepełnosprawność.
Prowadzenie profilaktyki logopedycznej.
Poprawienie komunikacji w relacjach uczeń – rodzic – nauczyciel.
III. METODY I TECHNIKI PRACY Z UCZNIEM : 1. Pogadanki.
2. Inscenizacje.
3. Rozmowy indywidualne z uczniem.
4. Pokazy.
5. Gry dydaktyczne.
6. Konkursy.
7. Działalność kół zainteresowań.
8. Wycieczki.
9. Zawody sportowe.
10. Szkolenia dla rodziców i nauczycieli.
11. Stała współpraca z samorządem lokalnym, instytucjami i organizacjami działającymi na rzecz edukacji, opieki i wychowania.
IV. FORMY PRACY Z UCZNIEM
Indywidualna,
Grupowa,
Zbiorowa.
V. PRZEWIDYWANE EFEKTY
1. Pogłębianie wiedzy uczniów na temat zdrowego stylu życia.
2. Zmotywowanie uczniów do dbania o własne zdrowie i życie.
3. Kształtowanie u uczniów umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych, eliminacja napięć.
4. Kształtowanie w uczniach umiejętności wyrażania uczuć, myśli.
5. Umocnienie w uczniach poczucia własnej wartości i znajomości swoich słabych i mocnych stron.
6. Ukształtowanie w uczniach zachowań asertywnych.
7. Umacnianie w uczniach nawyku poszanowania rodziców, nauczycieli, osób niepełnosprawnych i osób starszych.
8. Poprawa komunikacji między uczniami w klasie.
9. Wzmocnienie poczucia bezpieczeństwa i wzajemnego zaufania w zespole klasowym – zwiększenie poziomu integracji zespołów klasowych .
10. Wyrobienie umiejętności asertywnego wyrażania swojego zdania.
11. Zwiększenie aktywności rodziców przy współdziałaniu ze szkołą.
VI. STRUKTURA ODDZIAŁYWAŃ PROFILAKTYCZNYCH :
DYREKTOR :
Monitoruje pracę wychowawców klas w zakresie profilaktyki.
Dokonuje diagnozy oczekiwań uczniów i rodziców w zakresie profilaktyki.
Współpracuje z podmiotami szkoły oraz instytucjami wspomagającymi działania z zakresu profilaktyki.
Inicjuje i organizuje przedsięwzięcia określone w programie profilaktyki.
WYCHOWAWCA KLASY :
Integruje zespół klasowy.
Dba o poczucie bezpieczeństwa i akceptacji ucznia w klasie.
Wyposaża uczniów w umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach.
Realizuje zadania w zakresie profilaktyki we współpracy z rodzicami uczniów.
Rozpoznaje indywidualne potrzeby uczniów oraz analizuje przyczyny niepowodzeń szkolnych.
Określa formy i sposoby udzielania uczniom, w tym uczniom o różnym stopniu niepełnosprawności i uczniom z wybitnymi uzdolnieniami pomocy psychologiczno – pedagogicznej.
Organizuje i prowadzi różne formy pomocy psychologiczno – pedagogicznej dla uczniów, nauczycieli i rodziców.
Podejmuje działania profilaktyczno – wychowawcze wynikające z Programu Profilaktyki i Programu Wychowawczego.
Wspiera działania opiekuńczo – wychowawcze nauczycieli, wynikające z Programu Profilaktyki.
NAUCZYCIELE :
Współpracują z wychowawcami klas w realizacji zadań profilaktycznych .
Wykonują zalecenia zawarte w orzeczeniach i opiniach wydanych przez PPP.
Doskonalą kwalifikacje i zdobywają nowe umiejętności w zakresie działań profilaktycznych.
VII. REALIZACJA ZADAŃ :
SZCZEGÓŁOWE ZADANIA PODEJMOWANE W RAMACH PROGRAMU PROFILAKTYCZNEGO
Lp. ZADANIA SPOSÓB REALIZACI TERMIN
REALIZACJI
ODPOWIEDZIALNI
1. Przeciwdziałanie przemocy (słownej, fizycznej i psychicznej) oraz agresji w szkole.
- pogadanki
- koła zainteresowań - spotkania z policjantem, psychologiem i pedagogiem
cały rok - nauczyciele - wychowawcy
2. Praca nad ograniczeniem czynników wpływających
destrukcyjnie na kulturę osobistą.
- reagowanie na niewłaściwe zachowania uczniów w szkole i poza nią
- dyżury nauczycieli
cały rok - Dyrektor Szkoły - nauczyciele - rodzice
-omawianie na zajęciach przypadków niewłaściwego zachowania
- uświadamianie skutków złego zachowania w świetle prawa szkolnego i karnego
- pracownicy szkoły
3. Praca nad wzmacnianiem podstawowych umiejętności społecznych.
- pogadanki
- zajęcia na temat kultury osobistej - konsultacje z rodzicami i dziećmi - uwrażliwianie uczniów na
zachowania swoje i kolegów - dostrzeganie potrzeb osób niepełnosprawnych, starszych i samotnych
- udział w akcjach charytatywnych
cały rok - wszyscy nauczyciele - rodzice
4. Wzmacnianie poczucia własnej wartości uczniów – uświadamianie im ich mocnych stron.
zachęcanie do udziału w :
- konkursach organizowanych na terenie szkoły i gminy
cały rok - wszyscy nauczyciele
- zawodach sportowych - zajęciach kół zainteresowań
- zachęcanie do niesienia pomocy – pomoc koleżeńska
5. Rozwijanie pozytywnego „ drugiego życia ”
szkoły.
- uroczystości szkolne – akademie i przedstawienia
- zabawy szkolne
- wycieczki szkolne ( turystyczne, do kina i teatru )
- festyn
cały rok - Dyrektor Szkoły - nauczyciele - rodzice - uczniowie
6. Praca z uczniem słabym. - dostosowanie wymagań edukacyjnych do możliwości ucznia
- udział w zajęciach dydaktyczno – wyrównawczych
- udział w zajęciach korekcyjno – kompensacyjnych
- udział w zajęciach
cały rok - wychowawcy - nauczyciele
- specjaliści
logopedycznych
7. Praca z uczniem zdolnym. - zachęcanie do rozwijania
uzdolnień i zainteresowań poprzez uczestnictwo w zajęciach kół zainteresowań
- zachęcanie uczniów do udziału w konkursach szkolnych
- przygotowywanie uczniów do reprezentowania szkoły na szczeblu gminnym
- zachęcanie do rozwijania uzdolnień poprzez wskazywanie dodatkowych źródeł informacji
cały rok - nauczyciele - rodzice
8. Praca z uczniem o różnym stopniu niepełnosprawności.
- zorganizowanie „ pokoju wyciszeń ”
- wyciszenie dzwonka - zajęcia z pedagogiem
- zajęcia w pracowni integracji sensorycznej
- zajęcia logopedyczne
wrzesień wrzesień cały rok
- Dyrektor szkoły - wychowawcy
- specjaliści pracujący w Szkole
- zajęcia z psychologiem
9. Zajęcia z uczniami z rodzin
dysfunkcjonalnych – wzmacnianie poczucia bezpieczeństwa.
- zajęcia z pedagogiem - konsultacje
- udział w zajęciach świetlicowych i pozalekcyjnych
- udział w klasowych zajęciach organizowanych w szkole i poza nią
cały rok - wychowawcy - opiekunowie kół - nauczyciele świetlicy - opiekunowie kół zainteresowań
10. Stała współpraca z policją, pracownikami PPP, Miejskim Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Mszczonowie i Gminnymi
Ośrodkami Pomocy.
- udział w zajęciach
terapeutycznych organizowanych przez PPP
- konsultacje z pracownikami instytucji pozaszkolnych
cały rok - pracownicy PPP - pracownicy MOPS-u - Pracownicy policji - rodzice
- wychowawcy
11. Kierowanie uczniów do Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej i innych poradni specjalistycznych.
- informowanie rodziców o
konieczności przebadania dziecka w PPP
- pisanie przez wychowawców opinii dziecka
- uzyskanie od rodziców
według potrzeb
- wychowawcy - rodzice
informacji, dotyczących wyników badań
- stosowanie się do zaleceń
zawartych w opinii wydanej przez PPP
12. Edukacja uczniów, rodziców i nauczycieli w zakresie zdrowia, bezpieczeństwa i higieny pracy.
- zapoznanie z sygnałami
alarmowymi i zasadami ewakuacji szkoły – udział w próbnym alarmie przeciwpożarowym
- zapoznanie z numerami alarmowymi
- zapoznanie z zasadami zabaw bezpiecznych, przyjemnych i kulturalnych na przerwach
śródlekcyjnych i w czasie wolnym od zajęć
- zapoznanie z zasadami
bezpiecznego poruszania się po drogach
- zapoznanie z podstawowymi zasadami udzielania pierwszej pomocy i postępowania w razie
cały rok - rodzice
- dyrektor szkoły - nauczyciele
wypadku
- udział w przedstawieniach o tematyce profilaktycznej
- udział w konkursach plastycznych organizowanych np. przez KRUS
13. Propagowanie sposobów
bezpiecznego i zdrowego spędzania czasu wolnego.
- udział w zajęciach
pozalekcyjnych i pozaszkolnych - udział w zajęciach świetlicy - świadome i umiejętne korzystanie z komputera, internetu i TV
- korzystanie ze zbiorów biblioteki szkolnej
cały rok - rodzice - nauczyciele
14. Zapoznanie rodziców i uczniów z dokumentacją regulującą życie szkoły oraz systematyczne przypominanie w/w zagadnień.
- analiza Wewnątrzszkolnego Systemu Oceniania, Statutu Szkoły, Programu Wychowawczego i Regulaminu Uczniowskiego na spotkaniach z rodzicami
- prezentacja PSO
Zgodnie z harmonogram em zebrań rodzicielskich
- Dyrektor Szkoły - wychowawcy - nauczyciele
15. Poradnictwo rodzinne na terenie szkoły.
- przekazywanie rodzicom informacji na temat instytucji
cały rok - Dyrektor Szkoły
wspierających rodzinę Pedagogizacja rodziców – popularyzacja wiedzy o
psychicznych potrzebach dzieci - konsultacje z rodzicami
- nauczyciele
16. Podnoszenie umiejętności
nauczycieli w zakresie profilaktyki.
- udział nauczycieli w różnych formach doskonalenia zawodowego - korzystanie z publikacji na temat agresji i przemocy – korzystanie ze zbiorów biblioteki
-konsultacje z pracownikami instytucji zajmujących się profilaktyką.
według potrzeb
- Dyrektor Szkoły - nauczyciele
17. Dostarczanie wiedzy o szkodliwości i konsekwencjach palenia
papierosów, picia alkoholu oraz zażywania narkotyków i innych środków psychoaktywnych.
- pogadanki i warsztaty o tematyce profilaktycznej
- lekcje wychowawcze o tematyce profilaktycznej
cały rok - psycholog - wychowawcy
18. Uczenie podejmowania decyzji, ze szczególnym uwzględnieniem umiejętności odmawiania.
- warsztaty i treningi
konstruktywnego odmawiania;
cały rok - psycholog
Kształtowanie postawy asertywnej. - budowanie właściwego wizerunku własnej osoby
19. Współpraca z instytucjami samorządowymi w celu przeciwdziałania zjawiskom uzależnienia wśród uczniów.
- spotkania z funkcjonariuszem Policji
według potrzeb
- wychowawcy klas - psycholog
20. Bezpieczne korzystanie z Internetu i zagrożenia z tym związane.
- pogadanki z psychologiem, rozmowy dotyczące zagrożeń prowadzone na zajęciach komputerowych
cały rok - psycholog
- wychowawcy klas
21. Dostarczanie wiedzy rodzicom na temat profilaktyki uzależnień.
- warsztaty dotyczące Spektrum Poalkoholowych Wrodzonych Zaburzeń Rozwojowych (FASD) - prelekcje na zebraniach z rodzicami, udostępnianie
materiałów poszerzających wiedzę na temat profilaktyki uzależnień
styczeń 2016
cały rok
- pedagog
- wychowawcy klas
22. Przeciwdziałanie nadwadze i otyłości.
- pogadanki na temat zdrowego odżywiania się;
- spotkanie z przedstawicielami firmy DSM dotyczące zdrowego odżywianie się (omówienie
cały rok
kwiecień 2016
- wychowawcy klas
piramidy żywieniowej)
23. Propagowanie idei wolontariatu - zapoznanie uczniów z ideą wolontariatu;
- kształtowanie postaw
prospołecznych, rozwijanie empatii i tolerancji;
- angażowanie się w działania na rzecz społeczności szkolnej i lokalnej
cały rok - opiekun szkolnego wolontariatu
- wychowawcy klas
24. Ewaluacja Programu Profilaktyki - ankiety
- analiza dokumentów - obserwacje
- rozmowy
czerwiec - Dyrektor Szkoły - wychowawcy
VIII. PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW : Uczeń :
Radzi sobie w sytuacji przemocy, stresu, zagrożenia.
Prowadzi zdrowy styl życia.
Bezpiecznie i higienicznie spędza czas w szkole i poza nią.
Poznaje wpływ stosowania używek na własne zdrowie.
Stosuje zachowania asertywne.
Zdaje sobie sprawę z wpływu Internetu i telewizji na stan swojego zdrowia.
IX. EWALUACJA PROGRAMU PROFILAKTYKI
Ocena planowanych przedsięwzięć profilaktycznych będzie dokonywana na posiedzeniach Rady Pedagogicznej.
Program Profilaktyki poddany będzie monitorowaniu i ewaluacji wraz z Programem Wychowawczym Szkoły w zależności od zaistniałych potrzeb.
Wyniki będą wskazówkami do pracy w następnych latach.
Program profilaktyki jest dokumentem otwartym, który może być zmieniany i uzupełniany w zależności od potrzeb uczniów i środowiska.