WYKŁAD 4 GPSz2

GPSz2

WYKŁAD 4

KSZTAŁCENIE ZDALNE

GiK, inż, II rok, sem. 4 lato 2019/2020

środa 25.03.2020 8:15-10:00

INSTRUKCJA NA KOLEJNEJ STRONIE

1

2

NALEŻY RZETELNIE ZAPOZNAĆ SIĘ Z TREŚCIĄ WYKŁADU

EWENTUALNE PYTANIA W FORMIE MAILA

WYSYŁAĆ ŚRODA 10:00-13:00 W CZASIE KONSUTLACJI krzysztof.deska@tu.koszalin.pl

PO URUCHOMIENIU MICROSOFT TEAMS KONSUTLACJE ON-LINE ŚRODA 10:00-13:00

W EWENTUALNYCH PYTANIACH PRZEDMIOT, NR WYKŁADU, STRONA

• wprowadzenie do obiegu prawnego systemu wspomagania pomiarów satelitarnych i nawigacji ASG-EUPOS,

• włączenie stacji referencyjnych systemu ASG-EUPOS do podstawowej osnowy geodezyjnej kraju,

• wprowadzenie obowiązku stosowania satelitarnych metod obserwacji GNSS do zakładania podstawowych i szczegółowych osnów geodezyjnych,

• wprowadzenie obowiązku zakładania osnowy zintegrowanej, co najmniej poziomej i wysokościowej (2D+1D lub 3D).

NIEKTÓRE ZMIANY I NOWOŚCI

WYNIKAJĄCE Z NOWEGO ROZPORZĄDZENIA

W SPRAWIE OSNÓW …

2 odbiorniki – 1 wektor

Zasady ogólne przy pomiarach GNSS

3 odbiorniki – 2 wektory niezależne, jeden już jest zależny

4 odbiorniki – 3 wektory niezależne

- wyznaczany wektor - dX, dY, dZ

- obserwacje na parze punktów w tym samym czasie

3G : ^GPS

^Golnass

Teoretyczne podstawy oraz szczegóły dot. pomiarów z wykorzystaniem technik satelitarnych GNSS na kolejnych przedmiotach

w toku studiów m.in.:

Geodezja satelitarna, Geodezja

satelitarna w praktyce inżynierskiej, Satelitarne techniki pomiarowe.

KOSZ

DRWP

SZE2

Zasady ogólne przy pomiarach GNSS z wykorzystaniem sieci ASG-EUPOS

pkt. sieci ASG EUPOS

pozostałe pkt. osn.

podstawowej

nowe pkt. osn. szczegółowej

Stacje permanentne

Fizyczne tak jak tutaj lub Wirtualne stacje

referencyjne

pomiędzy punktami 3kl. (GNSS) np. ciągi, pamiętać też o wymogu zapewnienia wizury z punktu 3kl. (GNSS) na min. 1 pkt. sąsiedni 3kl. (GNSS)

Od dnia 3.06.2013 r. w systemie ASG-EUPOS funkcjonują nowe współrzędne stacji referencyjnych w układzie PL-ERTF2000 (epoka odniesienia 2011,0).

http://www.asgeupos.pl/index.php?wpg_type=payment

ZBIORY OBSERWACJI ZAŁĄCZNIK NR 3

DO ROZPORZĄDZENIA W SPRAWIE OSNÓW …

FRAGMENT TABELI NR 10

FRAGMENT TABELI NR 10

W FORMACIE RINEX

ZAŁĄCZNIK NR 1 DO ROZPORZĄDZENIA

STANDARD TECHNICZNY ZAKŁADANIA I UTRZYMYWANIA PODSTAWOWYCH OSNÓW GEODEZYJNYCH,

GRAWIMETRYCZNYCH I MAGNETYCZNYCH ORAZ SZCZEGÓŁOWYCH OSNÓW GEODEZYJNYCH

Współrzędne punktów podstawowych osnów geodezyjnej, grawimetrycznej

i magnetycznej oraz szczegółowej osnowy geodezyjnej wyznacza się w obowiązującej realizacji geodezyjnego europejskiego ziemskiego systemu

odniesienia

ETRS89

Punkty osnowy szczegółowej poziomej zakładane w sieciach z wykorzystaniem:

- obserwacji statycznych z pomiarów satelitarnych GNSS, - pomiarów w ramach systemu ASG-EUPOS,

- klasycznych pomiarów metodą poligonizacji, - klasycznych pomiarów metodą wcięć.

Zalecana jako optymalna metoda na terenach zurbanizowanych to metoda kombinowana a na terenach rolnych i leśnych z wykorzystaniem statycznych pomiarów GNSS.

Warunki przy lokalizacji punktów osnowy szczegółowej poziomej zakładanej w wykorzystaniem GNSS:

• należy unikać zakryć horyzontu i przeszkód terenowych mogących powodować odbicia sygnałów satelitarnych, w szczególności: budowli, drzew, krzewów, samochodów,

• punkty nie powinny być projektowane w bezpośrednim sąsiedztwie aktywnych

elementów infrastruktury technicznej emitujących fale elektromagnetyczne, w szczególności: nadajników radiowych, linii energetycznych, trakcji kolejowej

lub tramwajowej,

• każdy punkt osnowy szczegółowej powinien mieć określony przynajmniej jeden przestrzenny wektor na sąsiedni, widoczny bez przeszkód punkt sieci.

Wyznaczenie wysokości punktów techniką GNSS

Przy wyznaczaniu wysokości punktów techniką GNSS

wykonuje się nawiązania wysokościowe do co najmniej czterech punktów wysokościowej osnowy geodezyjnej podstawowej.

Punkty nawiązania wysokościowego powinny być rozmieszczone równomiernie na obszarze mierzonej sieci.

Przy pomiarze osnowy szczegółowej techniką GNSS należy uwzględniać następujące warunki techniczne:

1) pomiar powinien być przeprowadzony w nawiązaniu do punktów podstawowej osnowy geodezyjnej i z wykorzystaniem obserwacji wykonanych na co najmniej trzech stacjach referencyjnych systemu ASG-EUPOS,

2) pomiar sieci należy wykonywać za pomocą zestawu co najmniej trzech odbiorników GNSS,

3) nie mniej niż jedna trzecia wyznaczanych punktów musi posiadać obserwacje wykonane w dwóch niezależnych sesjach pomiarowych,

4) minimalna liczba obserwowanych satelitów nie powinna być mniejsza niż cztery,

5) w opracowaniu numerycznym wykorzystuje się sygnały satelitów znajdujących się powyżej 10° nad horyzontem.

- zalecany interwał rejestracji danych satelitarnych GNSS na punkcie wynosi 5 sekund,

- zalecana minimalna wysokość anteny nad powierzchnią gruntu wynosi 1,0 m.

oraz dodatkowo można się też posiłkować wytycznymi i poradnikami dot.

metodyki pomiarów i postprocessingu np.:

Poradnik dla użytkownika ASG-EUPOS, GUGiK, Warszawa 2011:

www.asgeupos.pl/webpg/graph/dwnld/Poradnik_ASG_2011_11_16.pdf,

Zalecenia techniczne geodezyjnych pomiarów satelitarnych GNSS, W. Graszka, S. Wajda, A. Oruba, M. Ryczywolski, GUGiK, Warszawa 2011.

W nich m.in.:

Zalecenia techniczne geodezyjnych pomiarów satelitarnych GNSS,

W. Graszka, S. Wajda, A. Oruba, M. Ryczywolski, GUGiK, Warszawa 2011

- punkty nawiązania powinny znajdować się na granicach obiektu i w środku, być oddalone o kilkanaście kilometrów,

- przy projektowaniu obserwacji należy uwzględnić wytyczne, aby stosunek liczby wektorów niezależnych do liczby punktów wyznaczanych był nie mniejszy od 1,33,

- czas trwania obserwacji zależy od warunków oraz użytego sprzętu i technologii pomiaru:

• dla metody statycznej 30 minut przy zastosowaniu odbiorników dwuczęstotliwościowych i 45 minut przy jednoczęstotliwościowych,

• dla metody szybkiej statycznej czas obserwacji 5 – 30 minut dla długości wektorów do 15 km.

i inne zalecenia np. :

Obecnie wg standardu Dowiązanie

Poziome nawiązanie geodezyjne sieci powinno być wykonane do wszystkich

punktów osnowy podstawowej znajdujących się na terenie opracowania.

W uzasadnionych przypadkach, przy łączeniu istniejących sieci geodezyjnych, dopuszcza się nawiązanie do punktów osnowy szczegółowej, pod warunkiem że liczba takich nawiązań nie będzie przekraczała 30% ogólnej liczby nawiązań.

W celu integracji nowej sieci z istniejącą w terenie osnową do pomiaru należy włączyć punkty kontrolne tej samej klasy o znanych współrzędnych.

Obecnie wg standardu Długość sesji pomiarowej

Długość sesji pomiarowej, przy założeniu że warunki pomiaru są korzystne, musi być dostosowana do wymaganej dokładności i warunków terenowych na obserwowanych punktach.

W przypadku niekorzystnych warunków zalecane jest wydłużenie czasu prowadzenia obserwacji.

Centrowanie i poziomowanie

Przed rozpoczęciem pomiaru należy zapewnić centryczne ustawienie instrumentu geodezyjnego lub centryczne i poziome ustawienie anteny nad wyznaczanym punktem, z dokładnością nie mniejszą niż 0,005 m.

Pomiar wysokości anteny

Wysokość anteny nad centrem przy pomiarach techniką GNSS należy określić z dokładnością nie mniejszą niż 0,002 m.

Zaleca się wykonanie kontroli wstępnej obserwacji umożliwiającej wykrycie błędów grubych poprzez wyrównanie swobodne sieci z zastosowaniem jednego punktu stałego.

Sposób ścisłego wyrównania sieci punktów szczegółowej poziomej osnowy geodezyjnej zależny jest od technologii pomiaru:

1) współrzędne punktów sieci wyznaczanej metodą kombinowaną wyrównuje się, łącząc obserwacje z różnych technik pomiaru;

2) współrzędne punktów sieci wyznaczanej techniką GNSS oblicza się w procesie wyrównania niezależnych wektorów GNSS w układzie przestrzennym;

3) wyrównanie sieci poziomej osnowy szczegółowej pomierzonej metodami klasycznymi wykonuje się na płaszczyźnie odwzorowania, w obowiązującym państwowym systemie odniesień przestrzennych.

Wyrównanie osnowy szczegółowej wykonuje się metodą pośredniczącą, wykorzystując zredukowane wyniki obserwacji.

Współrzędne płaskie prostokątne oblicza się z wyrównanych współrzędnych geocentrycznych lub geodezyjnych zgodnie z regułami odwzorowawczymi.

Kontrole, obliczenia, wyrównanie

Do wyrównania sieci mogą być adaptowane obserwacje z dawnych pomiarów, których błąd średni nie przekracza dwukrotnej wartości błędu średniego pomiaru przewidzianego dla modernizowanej osnowy szczegółowej.

Wysokości normalne punktów pomierzonych techniką GNSS wyznacza się z różnic pomiędzy wysokościami geodezyjnymi i wielkościami odstępu geoidy

niwelacyjnej od elipsoidy odniesienia.

Obliczenia należy wykonywać w ramach jednego obowiązującego modelu geoidy.

Adaptacja pomiarów wcześniejszych

ASG-EUPOS

informacje podstawowe

Elementy systemu:

Stacje referencyjne Centrum zarządzające Użytkownicy

Serwisy

Stacje referencyjne systemu ASG-EUPOS

Jednym z trzech głównych segmentów systemu ASG-EUPOS jest segment odbiorczy.

Jego rolą jest zbieranie danych obserwacyjnych do satelitów GNSS i przekazywanie ich w czasie rzeczywistym do Centrum Obliczeniowego.

Składa się on z równomiernie rozłożonych na obszarze Polski i państw sąsiadujących stacji referencyjnych GNSS.

Zgodnie ze Standardem Technicznym EUPOS przy budowie segmentu odbiorczego przyjęto następujące założenia:

• średnia odległość pomiędzy stacjami wynosi 70km,

• do sieci stacji referencyjnych włączone zostały istniejące stacje EPN i IGS,

• współrzędne stacji wyznaczone zostaną w systemie ETRS89 oraz układach państwowych, w stacjach referencyjnych wykorzystano jedynie precyzyjne dwuczęstotliwościowe odbiorniki GNSS,

• miejsca zainstalowania stacji referencyjnych wybrano tak, aby zapewnić dogodne warunki obserwacji satelitów GNSS.

Krajowe stacje referencyjne w większości zlokalizowane są na budynkach administracji publicznej szczebla wojewódzkiego i powiatowego, placówkach badawczych i budynkach oświaty.

Stacje referencyjne

systemu

ASG-EUPOS

Stacje referencyjne

systemu

ASG-EUPOS

Stacje referencyjne

systemu

ASG-EUPOS

Rodzaj Nazwa Metoda pomiaru

Transmisja danych

Zakładana dokładność

Minimalne wymagania

sprzętowe

Serwisy czasu rzeczywistego

NAWGEO kinematyczna (RTK)

Internet, GSM (GPRS)

do 0,03 m (poz.) do 0,05 m (pion.)

Odbiornik L1/L2 RTK, moduł

komunikacyjny KODGIS

kinematyczna (DGPS)

do 0,25 m Odbiornik L1 DGPS,

moduł

komunikacyjny

NAWGIS do 3 m

Serwisy

postprocessingu

POZGEO statyczna

Internet

Zależna od warunków pomiarowych (0,01 - 0,10 m)

Odbiornik L1

POZGEO D statyczna,

kinematyczna

Serwisy – usługi systemu ASG-EUPOS

POZGEO D – wykorzystywany przy osnowach szczegółowych

Serwisy postprocessingu

Serwisy postprocessingu przeznaczone są dla użytkowników pracujących z pomiarami statycznymi.

Dokładność uwarunkowana jest doborem otoczenia pomiarowego, klasy sprzętu GNSS oraz czasem pomiarów.

Serwisy postprocessingu:

POZGEO umożliwia wysłanie pliku obserwacyjnego do automatycznych obliczeń.

Po pozytywnej weryfikacji przesłanego pliku i wykonaniu obliczeń, użytkownik otrzymuje raport z obliczeń ze współrzędnymi wyznaczanego punktu w obecnie funkcjonujących polskich układach odniesienia.

POZGEO D dla użytkowników znających metodykę opracowania obserwacji satelitarnych.

Udostępniania pliki obserwacyjne ze stacji referencyjnych systemu ASG-EUPOS oraz utworzonych wirtualnych stacji referencyjnych, na podstawie parametrów zadanych przez użytkownika.

Wszystkie serwisy postprocessingu systemu ASG-EUPOS dostępne są na stronie: http://system.asgeupos.pl/.

*********************************************************************************

ASG-EUPOS Serwis POZGEO wersja 1.61

*********************************************************************************

UŻYTKOWNIK :gugik-ao PLIK :POZGEO_TEST2.09o

CZAS POBRANIA :2009-04-15 06:45:49 CZAS OBLICZEŃ :2009-04-15 06:46:48

_________________________________________________________________________________

RINEX - INFORMACJE Nazwa punktu : KUTN Numer punktu : Kutno Wersja RINEX : 2.10

Program : GPServer 2.70 3641 Instytucja : Rinex Merge

Data : 05-Mar-09 07:31:05

Model anteny : TRM41249.00 TZGD Numer seryjny ant. : Typ_ABS_1 Wysokość anteny : 0

Początek obserwacji:

2009-3-5 1:0:0.0000 Tydzień GPS: 1521 sek. GPS: 349200.0000 Koniec obserwacji:

2009-3-5 1:29:59.0000 Tydzień GPS: 1521 sek. GPS: 350999.0000

_________________________________________________________________________________

ANTENA - INFORMACJE

MODEL WYKORZYSTANY: TRM41249.00 TZGD Numer seryjny:

Info antena L1: DeltaE : 0.00014 DeltaN : 0.00090 DeltaUp : 0.05274 Info antena L2: DeltaE : -0.00082 DeltaN : -0.00050 DeltaUp : 0.05946

Przykład raportu z obliczeń w serwisie POZGEO systemu ASG-EUPOS

A. Oruba, Specyfika materiałów przekazywanych do PZGiK z pomiarów przy wykorzystaniu serwisów systemu ASG-EUPOS, GUGiK, Warszawa 2009

________________________________________________________________________________

Lista satelitow w pliku RINEX

G20 G2 G32 G12 G29 G14 G9 G5 G31 G30 G4 G24

_________________________________________________________________________________

WYKORZYSTANE STACJE REFERENCYJNE:

Nazwa Odległość[m]

KUTN 0.083 LODZ 50112.260 WLOC 52504.988 SOCH 59296.140 SIPC 72871.293 KONI 76598.570

_________________________________________________________________________________

WYNIKI OSTATECZNE:

Współrzędne kartezjańskie

X: 3693480.823 Y: 1298866.468 Z: 5018375.405 mx: 0.0185 my: 0.0142 mz: 0.0142 mp: 0.0273 Współrzędne geograficzne

B: 52° 13' 33.75204'' L: 19° 22' 29.88638'' H_el: 159.812 Układ 1992

X: 484509.434 Y: 525604.199

mx: 0.0088 my: 0.0073 mp: 0.0114 Układ 2000 strefa 2

X: 5788940.513 Y: 6593944.267 mx: 0.0088 my: 0.0073 mp: 0.0114

Przykład raportu z obliczeń w serwisie POZGEO systemu ASG-EUPOS

A. Oruba, Specyfika materiałów przekazywanych do PZGiK z pomiarów przy wykorzystaniu serwisów systemu ASG-EUPOS, GUGiK, Warszawa 2009

Układ 2000 strefa 3

X: 5789294.131 Y: 7388971.304 mx: 0.0088 my: 0.0073 mp: 0.0114 Układ 1965 strefa 1

X: 5646495.537 Y: 4520395.991 mx: 0.0313 my: 0.0309 mp: 0.0439 Układ UTM strefa 2

X: 5787424.045 Y: 4389007.170 mx: 0.0088 my: 0.0073 mp: 0.0114 WYZNACZONE WYSOKOŚCI PUNKTU:

Wysokość elipsoidalna: 159.8121 mh: 0.0248 Undulacja : 32.3139

Kronsztadt 86 : 127.4982 mh: 0.0290

Przykład raportu z obliczeń w serwisie POZGEO systemu ASG-EUPOS

A. Oruba, Specyfika materiałów przekazywanych do PZGiK z pomiarów przy wykorzystaniu serwisów systemu ASG-EUPOS, GUGiK, Warszawa 2009

W postprocessingu należy uwzględniać precyzyjne efemerydy, różnego rodzaju poprawki oraz modele jonosfery i troposfery

http://igscb.jpl.nasa.gov/components/prods.html

http://www.igs.org/products

ftp://ftp.igs.org/pub/gps/1940/

Przykład pomiaru i postprocessingu

sieci GNSS

OPRACOWANIE OSNOWY POZIOMEJ W LGO

OPRACOWANIE OSNOWY POZIOMEJ W LGO

OPRACOWANIE OSNOWY POZIOMEJ W LGO

LINIE BAZOWE – WEKTORY

WSKAZANE PARY PUNKTÓW

SIEĆ GPS OBLICZENIE

LINII

BAZOWYCH - WEKTORÓW

• - WEKTORÓW

c

c c

WYZNACZONE LINIE BAZOWE

- WEKTORY

SIEĆ GPS

obserwacje

– 3 wektory

SIEĆ GPS

analiza wstępna

SIEĆ GPS

oczka i niezamknięcia

SIEĆ GPS

oczka i niezamknięcia

SIEĆ GPS Wyniki wyrównania

Przykłady –

szkice sieci

satelitarnych

Przykład szkicu rozmieszczenia

punktów i wektorów wybranej

sieci satelitarnej

Przykład szkicu rozmieszczenia

punktów i wektorów wybranej

sieci satelitarnej

ZASTOSOWANIE

TECHNOLOGII GPS DO WYZNACZENIA OSNOWY

REALIZACYJNEJ OBWODNICY

MIASTA WYSZKÓW

ZASTOSOWANIE TECHNOLOGII GPS DO WYZNACZENIA OSNOWY REALIZACYJNEJ

OBWODNICY MIASTA WYSZKÓW

ZASTOSOWANIE TECHNOLOGII GPS DO WYZNACZENIA OSNOWY REALIZACYJNEJ

OBWODNICY MIASTA WYSZKÓW

• Punkty nawiązania - POLREF

Zakładanie osnów poziomych jako sieci zakładanych

metodami kombinowanymi,

sieci zintegrowanych

Zintegrowana sieć pozioma III klasy powiatu buskiego – rys. symboliczny (długie wektory GPS „usztywniają” konstrukcję sieci poligonowej)

SIEĆ KĄTOWO-LINIOWA WZMOCNIONA OBSERWACJAMI GPS

• Liczba obserwacji 20

• Liczba niewiadomych 20-3=17

• Liczba obserwacji nadliczbowych 3

Punkt nawiązania

Suchocki Cz., Zakładanie osnów realizacyjnych jako sieci zintegrowanych, Wykład 2, Geodezja inżynieryjna – działy wybrane, Koszalin 2013

• Liczba obserwacji 20

• Liczba niewiadomych 20-3=17

• Liczba obserwacji nadliczbowych 3

Dodatkowe wielkości wyznaczone z pomiaru GPS, które posłużą do wyrównania sieci – 12 (6 odległości i 6 azymutów)

SIEĆ KĄTOWO-LINIOWA WZMOCNIONA OBSERWACJAMI GPS

Suchocki Cz., Zakładanie osnów realizacyjnych jako sieci zintegrowanych, Wykład 2, Geodezja inżynieryjna – działy wybrane, Koszalin 2013

OPRACOWANIE OSNOWY POZIOMEJ

ZINTEGROWANEJ

(WEKTORY + NP. KIERUNKI, KĄTY, ODLEGŁOŚCI,

PRZEWYŻSZENIA) W LGO

Suchocki Cz., Zakładanie osnów realizacyjnych jako sieci zintegrowanych, Wykład 2, Geodezja inżynieryjna – działy wybrane, Koszalin 2013

OPRACOWANIE OSNOWY POZIOMEJ W LGO

Suchocki Cz., Zakładanie osnów realizacyjnych jako sieci zintegrowanych, Wykład 2, Geodezja inżynieryjna – działy wybrane, Koszalin 2013

OPRACOWANIE OSNOWY POZIOMEJ W LGO

Suchocki Cz., Zakładanie osnów realizacyjnych jako sieci zintegrowanych, Wykład 2, Geodezja inżynieryjna – działy wybrane, Koszalin 2013

















33 23 22

13 12

11

Q Q Q

Q Q

Q

OPRACOWANIE OSNOWY POZIOMEJ W LGO

Suchocki Cz., Zakładanie osnów realizacyjnych jako sieci zintegrowanych, Wykład 2, Geodezja inżynieryjna – działy wybrane, Koszalin 2013

OPRACOWANIE OSNOWY POZIOMEJ W LGO

Wprowadzone obserwacje TPS + GPS

Suchocki Cz., Zakładanie osnów realizacyjnych jako sieci zintegrowanych, Wykład 2, Geodezja inżynieryjna – działy wybrane, Koszalin 2013

OSNOWY

ZINTEGROWANE WYRÓWNANIE

ŁĄCZNE

NP. WINKALK

LITERATURA

Kadaj R., Sieci wektorowe GPS z obserwacjami klasycznymi w aspekcie modernizacji państwowych osnów geodezyjnych, Solina 2007

Lamparski J., Navstar GPS. Od teorii do praktyki, Wydawnictwo UWM, Olsztyn 2001 Lamparski J., Świątek K., GPS w praktyce geodezyjnej, Wydawnictwo GALL, 2007 Specht C. M. System GPS, Wydawnictwo Bernardinum, 2007

Śledziński J. Alfabet GPS, seria artykułów w dodatku NAWI do magazynu Geodeta (01.2005–01.2006), www.geoforum.pl/pages/index.php?page=nawi&id_catalog_text=719, Warszawa 2005

Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 14 lutego 2012 r. w sprawie osnów geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych (Dz.U. 2012, poz. 352) – wraz z załącznikami

Zalecenia techniczne geodezyjnych pomiarów satelitarnych GNSS, W. Graszka, S. Wajda, A. Oruba, M. Ryczywolski, GUGiK, Warszawa 2011

Projekt Wytycznych Technicznych G-1.12. Pomiary satelitarne oparte na systemie precyzyjnego pozycjonowania ASG-EUPOS, 2008

A. Oruba, Specyfika materiałów przekazywanych do PZGiK z pomiarów przy wykorzystaniu serwisów systemu ASG-EUPOS, GUGiK, Warszawa 2009

Poradnik dla użytkownika ASG-EUPOS, GUGiK, Warszawa 2011:

www.asgeupos.pl/webpg/graph/dwnld/Poradnik_ASG_2011_11_16.pdf

Zdunek R., Bosy J., Wykorzystanie systemu ASG-EUPOS do wykonania prac geodezyjnych i kartograficznych, GUGiK, Warszawa 2009: www.asgeupos.pl/webpg/graph/img/_news/00051/w5p.pdf

Wykład z Geodezji inżynieryjnej – działy wybrane: Zakładanie osnów realizacyjnych jako sieci zintegrowanych, K. Deska, Koszalin 2012

Gumul M., Schmidt A., Wykorzystanie technologii GPS do rejestracji przemieszczeń poziomych wybranego obiektu, praca dyplomowa inżynierska, promotor K. Deska, Koszalin 2012

Kowal K., Książek M., Wykorzystanie technologii GPS do rejestracji przemieszczeń poziomych wybranego obiektu, praca dyplomowa inżynierska, promotor K. Deska, Koszalin 2013

Suchocki Cz., Zakładanie osnów realizacyjnych jako sieci zintegrowanych, Wykład 2, Geodezja inżynieryjna – działy wybrane, Koszalin 2013

www.asgeupos.pl

Internet: osnowy szczegółowe realizowane GPS.pdf

www.asgeupos.pl (dostęp: 16.03.2014, 01.03.2015, 12.03.2016)