Gawlas, Sławomir
"Polskie powieściowe serie zeszytowe.
Materiały bibliograficzne", Janusz
Dunin, Zdzisław Knorowski, Łódź 1984 :
[recenzja]
Przegląd Historyczny 76/4, 915
1985
Artykuł umieszczony jest w kolekcji cyfrowej bazhum.muzhp.pl,
gromadzącej zawartość polskich czasopism humanistycznych
i społecznych, tworzonej przez Muzeum Historii Polski w Warszawie
w ramach prac podejmowanych na rzecz zapewnienia otwartego,
powszechnego i trwałego dostępu do polskiego dorobku naukowego
i kulturalnego.
Artykuł został opracowany do udostępnienia w Internecie dzięki
wsparciu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach
dofinansowania działalności upowszechniającej naukę.
Z A P I S K I
tulow ego p ro b lem u p rzede w szystkim w czasach w spółczesnych, n a p rzy k ła d zie A m ery k i Ł a c iń sk ie j, K an a d y -Q u e b ec, pielg rzy m ek z M a jo rk i do M o n ts e rra t, Czę stochow y, M ariazell, A ltö ttin g i an g ielskiego W alsingham .
Z p rze d staw io n y c h ty tu łó w re fe ra tó w w id ać szerokie rzeczow e i chronologiczne oraz geograficzne p o tra k to w a n ie te m atu . R zeczyw iście jednoznacznie w y k azan o , że p ie lg rzy m k a n ie zn a g ranic. M ożnaby postu lo w ać w przyszłości sp o jrzen ie b ard z iej ekum eniczne: zorganizow anie podobnej sesji, n a k tó re j pro b lem y p e re g ry n a c ji p rze d sta w ilib y ta k że re p re z e n ta n c i in n y c h kościołów ch rz eśc ija ń sk ich a w dalszej k o le j ności rów n ież in n y c h religii. T ak ie porów naw cze p o tra k to w a n ie te m a tu w zbogaci łoby, ja k sądzę, p e rsp e k ty w ę badaw czą i u ła tw iło b y zrozum ienie zag ad n ien ia.
Tom w y d an y luksusow o, ze św ie tn y m i ilu s tra c ja m i, zam yka se lek ty w n a bib lio g rafia.
R.K.
Ja n u sz D u n i n , Z dzisław К n o r o w s k i, Polskie powieścio we serie ze szyto w e. M ateriały bibliograficzne. „W ydaw nictw a B ib liograficz
ne B ib lio tek i U n iw ersy te ck ie j w Ł odzi” 23, Łódź 1984, s. 139.
Z ja w isk a k u ltu r y m asow ej od dłuższego ju ż czasu są p rze d m io te m coraz bacz niejszej u w agi ze stro n y różnych d yscyplin h u m an isty czn y ch . H istorycy polscy m o gą się w tym z a k resie odw ołać p rzede w szy stk im do u sta le ń z za k re su dziejów cza sopiśm iennictw a, zapoczątkow anych stu d ió w n a d k u ltu r ą robotniczą, ro zw ażań n ad k u ltu r ą po lity czn ą czy osiągnięć fo lk lo ry sty k i. Mimo d ostrzeżenia w agi za g ad n ień sta n ich rozp o zn an ia tru d n o uznać za zad o w ala ją cy . P o trz eb n e są zw łaszcza p race
d o k u m e n ta c y jn o -m a te ria ło w e .
P ierw szy z a u to ró w Ja n u sz D u n i n w w y d an e j w 1974 r. książce „P ap iero w y b a n d y ta ” p rz e d sta w ił zarys dziejów k sią żk i k ra m a rs k ie j i b ru k o w e j w P o lsce (tu je den z rozdziałów pośw ięcony w y d aw n ictw o m zeszytow ym i re p ro d u k c ja całego to m ik u po s. 224). W 1978 r. o p u b lik o w a ł on w sp ó ln ie z K a ta rz y n ą M i e r z w i a n k ą b ib lio g rafię polskiej pow ieści zeszytow ej. Z dzisław K i n o r o w s k i je st b ibliofilem z P ab ia n ic. Pow ieściow e serie zeszytow e p o ja w iły się w Polsce w 1907 r. O p ra co w a n ie uw zg lęd n ia tego ty p u w y d aw n ic tw a do 1939 r. W iększość z n ic h je st tłu m ac ze niem an alogicznych p u b lik a c ji obcych p rzy czym w y k o rzy sty w an o też im p o rto w an e klisze ilu s tra c y jn e . Poszczególne zeszyty o o b jęto ści 32 stro n (fo rm a tu 16°) lu b 16 stro n (fo rm a tu 4°) u k az y w ały się periodycznie, zw ykle co tydzień. W ra m a c h se rii to m ik i łączył w spólny b o h a te r (lub b o h aterow ie). W ydaw n ictw a ad reso w an o do od b iorcy m łodzieżow ego, przew ażały treśc i se n sacyjno-przygodow e. Z estaw ie n ie o b ję ło 123 serie, w k tó ry c h ukazało się nie m niej n iż 2000 k ró tk ic h p ow ieści-opow iadań. P om inięto zeszytow e w y d aw n ic tw a iklasyków , serię „Co tydzień pow ieść”, serie z b a jk a m i dla dzieci, se n sac y jn e zeszyty p o p u la rn o n a u k o w e oraz an alogiczne serie pow ieściow e d ru k o w a n e w form ie książkow ej. A u to rzy z w ra c a ją uw agę n a m ożli w ości lu k ze w zględu n a szybkie za cz y ty w an ie tego ty p u w y d aw n ic tw i ich le k ce w ażenie przez b ib lio tek i i b ib lio g ra fie w o k resie m iędzyw ojennym . Opis b ib lio g ra ficzny lite r a tu ry zeszytow ej w y m ag a ł sp e cja ln y ch rozw iązań, serie p o tra k to w a n e ja k o całość upo rząd k o w an o alfa b ety c zn ie w edług ich ty tu łó w . K o m p lety zeszytów zachow ane są bardzo rzadko dlatego w ielu w ysiłków w ym agało z e b ran ie ich ty tu łów. K o rz y sta n ie z b ib lio g ra fii u ła tw ia ją indeksy: a u to ró w i tłum aczy; ilu s tra to ró w ; w ydaw ców , k się g arń , d ru k a rń , sk ła d ó w głów nych, serii w y daw niczych; ty tu
łów.
