Ofeaa pojedynczego egzempl. 10 gr. Dzisiejszy numer zawiera 4 strony.
BEZPARTYJNE POLSKO - KATOLICKIE PISMO LUDOWE.
Ł —x—. ZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBAW ek sp ed . m iesięczn ie 79 g r. z o d n o sze-
I rzeupiala* niem p rzez p o cztę 21 g r. w ięcej. W w y
p ad k ach n iep rzew idzian y ch , p rzy w strzy m aniu p rzed sięb io rstw a, sło ten ia p racy , p rzerw an ia k o m un ikacji, ab o n ent n iem a p raw a żądać p o zaterm in o w y ch d o starczeń g azety , lu b zw rotu cen y ab on a
m en tu . Z a d ział o g ło szen iow y R ed akcja n ie o d p o w iad a. R ed ak to r p rzy jm u je od 1 0 -1 2 . N ad esłan y ch a n ie zam ó w io n y ch ręk o p isó w R e
d ak cja n ie zw raca i n ie h o n o ru je. R ed ak cja i ad m in istracja u l. M ickie
w icza 1. T elefon 80. K o n to czek o w e P . K . O . P o zn ań 204,252.
Sumiennem wykonywaniem obowiązków, budujemy silną Ojczyzną!
A r ił n c łn m a • Z * o g ło sz. p o b iera się od w iersza m m . (7 W y i U o ^ d l la . łam .) 10 g r., za rek lam y n a str. 4-łam . w w iad o m o ściach p o to czn y ch 30 g r. n a p ierw szej str. 50 g r. R abatu u d ziela się p rzy częstem o g łaszan iu . .G ło s W ąb rzesk i* w ychodzi trzy razy ty g o d n . i to ; w p o n ied ziałek , śro d ę i p iątek. P rzy sąd o - w em ściąg an iu n ależn o ści rab at u p ad a. D la sp raw sp o rn y ch je st w łaściw y S ąd w W ąb rzeźnie. — Za term inow y druk, przepisane m iejsce ogłoszenia adm inistracja nie odpow iada. W ydaw nictw o zastrzega sobie praw o nieprzyjęcia ogłoszeń bez podania pow odów
Wąbrzeźno, Kowalewo, Golub, wtorek dnia 16 stycznia 1934 r. | Rok XIII.
W walce o nowy ustrój Rzeczypospolitej
W tym sam ym czasie, gdy obóz realizow ali ten konieczny postulat, że tę ideę, która dla nich przed laty była tw órczej pracy w Polsce z całą intensyw - koncepcji konstytucyjnej a już zu- J_l
nością opracow yw ał zasady i tezy no- pełnie takiej koncepcji nie m oże w yło- w ej K onstytucji — opozycja, zarów no nić i uzgodnić zespół o tak rozbieżnych praw icow a jak i lew icow a, odnosiła się program ach, jak z jednej strony ende- do tego zasadniczego zagadnienia na-|cja, a z drugiej PPS., jak klerykalno- szego bytu i przyszłości bądź z lekce- drobnom ieszczańska chadecja i radyka- w ażeniem , bądź zbyw ała je m ilczeniem .
Pism a endecji i lew icy bagatelizow ały celow o i św iadom ie problem at zm iany ustroju. T rw ała ta negatyw na postaw a naw et w tedy, kiedy już z enuncjacyj obozu w iększości — w lecie na zjeździe w arszaw skim , w grudniu na plenam em zebraniu posłów i senatorów B loku B ez
partyjnego uw ypuklił się gotow y zarys głów nych tez, które zostaną w cielone w ram y przyszłej ustaw y ustrojow ej.
Jednak to m ilczenie nie dało się już utrzym ać, gdy na porządek obrad sej
m ow ej kom isji konstytucyjnej w szedł bardzo dokładnie opracow any i ściśle już skonkretyzow any projekt B loku. O - pozycja została zm uszona do przerw a
nia m ilczenia. M usiała się w reszcie zde
klarow ać.
O statnie posiedzenie kom isji było w łaśnie tern zerw aniem pieczęci m il
czenia i w ypow iedzeniem się co do tez przyszłej K onstytucji przez pięć stron
nictw , od P P S poprzez C h, D ., N PR ,, lu
dow ców do ukraińskiego „U nda".
D eklarację tych pięciu stronnictw zaw rzeć m ożem y w jedno w rażenie; o- pozycja nie jest w stanie przeciw staw ić projektow i B loku żadnego kontrprojek- tu, któryby zdołał choćby przez 24 go
dzin utrzym ać się na pow ierzchni. A ni jedno ze stronnictw nie m a dziś żadnej
Kawę zarządzenia sprawie bandu masłem, mlekiem i serem na terenie
W. Gdańska
G D A Ń SK . K om isarz senacki do spraw produkcji i handlu nabiałem dr.
L ang rozesłał do w szystkich handlarzy m asłem , m lekiem i serem okólnik, za
rządzający, aby w szyscy ci handlarze, zam ieszkujący na terenie W olnego M ia
sta, zobow iązali się do zaopatryw ania w w ym ienione produkty gdańskiej cen
trali m leka, której udziałow cam i, jak w iadom o, są w yłącznie niem iecki R ai- feisenbank w G rudziądzu i ten sam bank w G dańsku. G dańska C entrala M leka pow stała celem zm onopolizow ania han
dlu i zakupów m asła w G dańsku.
W A N G L JI — SŁ A B Y M A T ER JA Ł Ż O Ł N IE R SK I.
N a 100 m łodych ludzi — 60 pragną
cych w stąpić do arm ji trzeba odrzucać z uw agi na słaby stan zdrow ia ochotni
ków i ich niew yrobienie fizyczne,
lizm „zielony" stronnictw a ludow ego.
T o też do „m ixtum com positum "
sprzecznych poglądów , jakie reprezen tuje dziś opozycja — nie będąc zdolna do tw órczego w ysiłku, m usi się ogra
niczyć do negacji, nie m oże nic przed
siębrać, jak tylko w yznać publicznie, że w pracach nad zm ianą ustroju nie m oże brać udziału.
A le w tych deklaracjach, które ostatnio zgłosiły stronnictw a opozycyj- nę, charakterystyczna jest nietylko ne
gacja. B ardzo znam ienna jest rów nież i... krótka pam ięć, ujaw niona w dekla
racjach. Z archiw ów sejm ow ych dobyć przecież łatw o m ożna inne zupełnie „de
klaracje" lew icy np. w spraw ie w zm oc
nienia w ładzy Prezydenta. W szak w drugim Sejm ie w łaśnie w szystkie klu
by lew icy w ystąpiły z projektem zm ia
ny ustorju w tym duchu, aby autorytet G łow y P aństw a został bezw arunkow o w zm ocniony, a też i zakres funkcyj zw ierzchniej w ładzy. W szak to w ów czas socjaliści opow iadali się za plebi
scytem przy w yborze P rezydenta, a lu
dow cy proponow ali system elektorski...
D ziś sabotują tezy, które przecież do niczego innego nie zm ierzają jak do w zm ocnienia zw ierzchniej, nadrzędnej w ładzy.
D laczego to czynią? Przyczyna pro- , ,
sta i jasna. B o w iedzą, że nie oni będą w oli i w yw alczyli jej N iepodległość.
D r. L ang grozi w razie niezastoso
w ania się do jego zarządzeń grzyw ną do w ysokości 1000 guldenów . W w y
padku stw ierdzenia złośliw ego przeciw działania zarządzeniom kom isarza se
nackiego, w inni karani będą w drodze postępow ania sądow ego grzyw ną do 3000 guldenów gdańskich.
Poniew aż handel dom okrążny m a
słem jest rów nież zakazany, w spom nia
ne zarządzenia m ają na celu zupełne w yłączenie pośrednictw a m leczarzy pol
skich, pom orskich producentów i han
dlarzy polskich w G dańsku.
O SO B L IW Y Z A K A Z
Z arząd m iejski S tuttgarski (N iem cy) zakazał odnajm ow ać m ieszkania i kw a
tery, przyjezdnym , poszukującym pra
cy, w zględnie nieposiadającym określo nej ilości gotów ki.
dobra i pożyteczna — urzeczyw istni obóz tw órczej pracy, a nie przekory party jniczej.
O statnie posiedzenie sejm ow ej ko
m isji konstytucyjnej odsłania przed społeczeństw em , że m am y w tej chw ili w Polsce dw a obozy o zupełnie w yraźnych obliczach: tw órcze i ugrzęz- łe w m arazm ie.
M iędzy tem i obom a obozam i niem a w ięcej pom ostu, niem a m ożności poro
zum ienia w spraw ach ustrojow ych, a jest zasadnicza rozbieżność, Z jednej strony przedstaw iciele „gasnącego" św ia
ta", zbankrutow anych doktryn liberali- styczno-dem okratycznego — ustroju — z drugiej strony św iadom y sw ej odpo
w iedzialności obóz, szukający form uły uspraw nienia państw a i w ydobycia ze społeczeństw a tw órczych w łaściw ości.
W im ieniu tego w łaśnie obozu W a
lery Sław ek, B ogusław M iedziński, W a
cław M akow ski, Franciszek Paschalski ustalili na ostatniem posiedzeniu kom i
sji konstytucyjnej w form ie naw skroś pozytyw nej przyszłe zręby K onstytucji.
„D eklaracje" i „zajaw y" R ogów i C zapińskich, B itnerów i Z ahajkiew i- czów spoczną w m rokach archiw alnych.
K iedyś, po latach, służyć będą dziejo- pisow i jako przykład, jak to w odrodzo
nej Polsce „popsuje" doszły w reszcie do stanu m artw oty i przeczenia w łasnej racji bytu.
A w tedy już Polska żyć będzie no
w ym ustrojem , tym , który Jej dadzą ci sam i, co w yw iedli Ją z m roków nie-
D Y R E K T O R A L K O H O L O W Y A M E R Y K I.
W yznaczony przez prezydenta R oose- velta dyktatorem alkoholow ym St. Z jed
noczonych Józef C ow l, otrzym ał instruk cje i pełnom ocnictw o badania licznych i złożonych problem ów w ew nętrznych i m iędzynarodow ych, jakie w ynikły ze zm iany „suchego" praw odaw stw a.
G E JS Z E JA P O Ń S K IE — P A T R JO T - K A M I.
G ejsze m iasta Tokio, w rezultacie przeprow adzonej w śród nich kam panji zebrały 20.000 dolarów i postanow iły przeznaczyć te pieniądze na aeroplany w ojenne dla w alczącej w C hinach ar- m ji. —
—:o:—
PR Z E M Y SŁ A U ST R JA C K I I JA P O N JA .
D o W iednia przybyła japońska kom i
sja w ojskow a. W edług prasy, Japonja w ykazuje „nadzw yczajne zainteresow a- 1 nia dla dobrze zorganizow anego austrjac- Ikiego przem ysłu w ojennego".
W PO T R Z A SK U D W Ó C H PO C IĄ G Ó W E kspress, zdążający z Ponfarles do M oncharom e w erżnął się w grupę ro
botników kolejow ych, rem ontujących drogę na tej linji. R obotnicy w łaśnie ze
szli z jednej linji kolejow ej by dać m oż
ność przejazdu pociągow i tow arow em u, gdy w chw ilę potem z tunelu ukazał się w kierunku przeciw nym ekspress. W w yni
ku: 7 pracow ników zabitych, 5 rannych.
N IE M IE C K A „A M N E S T JA "
„A m nestja" w N iem czech, jak nale
żało oczekiw ać — pisze „D aily H erald"
— pustą kom edją.
N a m iejsce w ypuszczonych pod nad
zór policji 5.000 „uspokojonych" w ięź
niów , do obozów karnych w ubiegłym m iesiącu ściągnięto około 20.000 no
w ych. —
„W Y PA D K O W A " A W A R JA . A utom obil, kierow any przez sztur
m ow ców w pełnym biegu „w ypadkow o"
najechał na auto, w którem znajdow ał się były kanclerz niem iecki B ruening —
Szpital, do którego skierow ano dr.
B rueninga został cały otoczony przez oddziały szturm ow ców , w obec czego ran
nego b. kanclerza przew ieziono do pała
cu N uncjusza.
„Z A JĄ C E " N A W Y PR A W IE B Y R D A . T rochę „zająców " (m orscy podróż
nicy na gapę) w ykryto na dnie statku am erykańskiego kom andora B yrda, któ
ry ostatnio zorganizow ał dw uletnią w y
praw ę do bieguna Południow ego. Sam o
w olni uczestnicy tej długotrw ałej w ypra
w y przedostali się do jednej z szalup o- krętow ych, gdzie przesiedzieli trzy dni.
I dopiero, zm uszeni głodem , w czasie przedostaw ania się na podpokładow ą część statku zostali w ykryci niedaleko portu W ellington (N ow a Z elandja).
O M IJA L I PO L A K Ó W .
Gdańsk. R ozdają zapom ogi oraz o- dzież i obuw ie, zebrane przez t. zw . ak
cję pom ocy, delegaci tej organizacji na- rodow o-socjalistycznej om ijali w m iej
scow ości Piekło ostentacyjnie dom y bez
robotnych i niezam ożnych Polaków .
T R A G IC Z N Y K O N IE C Z A B A W Y .
Radom. N a dziedzińcu jednej z ka
m ienic w dzielnicy żydow skiej, na t. zw . W ale 6-ciu w yrostków żydow skich ba
w iło się znalezionym granatem , który w pew nym m om encie eksplodow ał.
N iebezpieczna zabaw a zakończyła się poranieniem czterech z nich, dw aj pozo
stali odnieśli lekkie uszkodzenia ciała.
Z PO D R Ó Ż Y „P O L O N JI"
Konstanca. O kręt „Polonia" w yjechał w dniu 10 bm . o godz, 22.15 z K onstancy zabierając 136 pasażerów i 98 ton ła
dunku. —
W R U M U N JI W IL K I N A P A D A JĄ N A L U D Z I.
Z C luj donoszą, że na w racających czterech rolników do dom u napadło sta
do w ilków . D w u w ieśniaków się ocaliło, dw u zaś w ilki rozszarpały^ - । !
RadjoprogramYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
W T O R E K , 1 6 . 1, 1 9 3 4 .
7 ,0 0 A u d y c ja p o ra n n a . 1 2 ,0 5 Z e sp ó ł sa lo n o w y T a d e u sz a S e re d y ń sk le g o . 1 5 ,4 0 C h ó r J u ra n d a z p ły t. 1 5 ,5 5 R e c ita l fo rte p ian o w y J ó z e fa T o łk ac z a . 1 6 ,2 5 S k rz y n k a P K O , 1 6 ,4 0 O d cz y t p t „ J e d e n iz ty sią c a w a lec z n y c h " . 1 6 ,5 5 R ec i
ta l śp iew ac zy W a le n ty n y W a lew sk iej. 1 7 ,2 0 T rio a -m o ll J , B ra h m sa . 1 7 ,5 0 B ie ż ą ce w ia d o m o śc i ro ln icz e . 1 8 ,0 0 O d cz y t p t. „ O św ia ta p o z a sz k o ln a" . 1 8 ,2 0 S k rz y n k a m u z y cz n a . 1 8 ,3 5
„ H o t J a z z" , 1 9 ,2 5 O d c z y t a k tu a ln y , 1 9 ,4 0 W ia d o m o ści sp o rto w e. 1 9 ,4 7 D z ie n n ik w iec zo rn y . 2 0 ,0 0 „ V e rd i a d ra m a t m u z y cz n y ". 2 0 ,1 5 „ O tel
lo " — o p e ra . 2 3 ,0 5 M u z y k a ta n e cz n a z re sta u ra c ji „ G a stro n o m ja ".
Ś R O D A , d n ia 17 sty c z n ia 1 9 3 4 r.
7 .0 0 A u d y c ja p o ra n n a , 1 2 .0 5 M u z y k a le k k a z p ły t, 1 5 ,4 0 A rje i p ie śn i, 1 5 .5 5 T a ń c e lu d o w e z p ły t, 1 6 .1 0 P ro g ra m d la d z ie ci sta rsz y ch , — 1 6 .4 0 S k rz y n k a p o c z to w a , 1 6 ,4 5 X II-ty k o n c e rt z c y k lu „ M u zy k i N ie p o d leg łej P o lsk i" 1 7 ,3 4 R ec ital śp iew a cz y , 1 8 .0 0 O d c z y t p t. „ Ł o w iec tw o i o c h ro n a p rzy ro d y , 1 8 .2 0 K o n ce rt m u z y k i le k k ie j, 1 9 .2 5 „ N a p o g ra n ic zu lite ra tu ry i rze c zy w i
sto ści" , 1 9 .4 0 W ia d o m o śc i sp o rto w e, 1 9 .4 7 D z ie n n ik w ie c zo rn y , 2 0 ,0 0 K o n c e rt p o p u la rn y . 2 0 .3 0 P io se n k i, 2 1 .0 0 „ F e lje to n k a rn a w a ło w y ", 2 1 .1 5 K o n ce rt, 2 2 .0 0 M u z y k a ta n e cz n a z d a n c in g u
„ A d ria" .
W Y JA Z D P . M A R S Z A Ł K A JÓ Z E F A P IŁ S U D S K IE G O D O K R Y N IC Y .
Kraków. W so b o tę o g o d z , 3 ,5 0 ra n o p rz e je ch a ł p rz e z K ra k ó w w d ro d z e d o K ry n ic y P a n M a rsz ałe k J ó z e f P iłsu d sk i w to w a rz y stw ie d r. W o y c zy ń sk ie g o ,
W K ry n ic y n a d w o rc u k o le jo w y m p o w ita ł P a n a M a rsz ałk a w o je w o d a k ra k o w sk i d r, K w aśn ie w sk i, d o w ó d c a O K . g e n , Ł u c z y ń sk i, d y re k to r z a k ład u z d ro jo w e g o in ź . N o w o ta rsk i i d r. G ra b a - Ł ą c k i.
P o p o w itan iu się z o b e c n y m i P a n M a rsz ałe k u d a ł się d o p rz y g o to w a n y c h a p a rta m e n tó w w d o m u z d ro jo w y m ,
S A M O B Ó JS T W O N A M O R Z U .
Hamburg. Z n ie m ie c k ie g o o k rę tu p a sa ż e rsk ie g o „ N e w J o rk ” , n a le ż ąc e g o d o
„ H am b u rg -A m e ry k a L in ie", z d ą ż a ją c e g o z N o w e g o J o rk u d o H a m b u rg a , w y sk o -
Straszny wybuch gazu
3 osoby zabite — dom zniszczony.
B E R L IN . W m ie jsc o w o śc i P le tte n - b u rg w W e stfa lji n a s tą p iła ra n o g w a ł
to w n a e k sp lo z ja g a z u św ietln e g o . — O d siły w y b u c h u ru n ą ł d o m g rz e b ią c p o d g ru z a m i 4 -y o so b y .
W o k o licy w y lec iały w sz y stk ie sz y b y z o k ie n . P rz e z d łu ż szy c z a s u lic a p rz e d s ta w ia ła m o rz e o g n ia , w y d o b y w a jąc e g o się z ru ro c ią g u g a z o w eg o .
D o ty ch c z as w y d o b y to z w ło k i d w ó c h o só b i je d n ą o so b ę c ięż k o ra n n ą ,
1 0 -letn i c h ło p ie c , k tó ry w c h w ili e k s
p lo z ji z n a jd o w ał się w e w n ą trz d o m u , z o sta ł p rz e z p rą d p o w ie trz a w y rz u c o n y 1 p rz e z o tw a rte o k n o i w te n sp o só b c u
d e m u n ik n ą ł śm ie rc i.
E k sp lo z ja n a s tą p iła p rz y p u sz c z a ln ie z p o w o d u n ie sz c z eln o ści ru r g a z o w y c h .
Wybuch kotła
Ł Ó D Ź , N a te re n ie fa b ry k i w y ro b ó w g u m o w y c h „ G e n tle m a n " w Ł o d z i p rz y u l.
L im an o w sk ie g o w sk u te k z b y t siln e g o c i
śn ien ia w y lec iał w p o w ie trze k o c io ł w u l
k a n iz a c y jn y .
W sk u te k w y b u c h u trz e j ro b o tn ic y p o n ie śli śm ie rć n a m ie jsc u , k ilk u je st ra n n y c h .
c z y ł d n ia 5 b m , n a m o rzu n ie m ie ck ie m p o lsk i e m ig ra n t z A m e ry k i A d a m F lo re k , u r, 1 8 9 9 r, w G ó rk a c h , p o w , B rz o zó w , —
W e d łu g d o c h o d z e ń lin ji F lo re k p o p e łn ił sa m o b ó jstw o . Z w ło k n ie z n a le z io n o , —
Ś M IE R Ć 5 O S Ó B W K A T A S T R O F IE L O T N IC Z E J.
Tripolis. S a m o lo t, n a k tó re g o p o k ła d z ie z n a jd o w a ło się 5 o só b , s ta rtu ją c z p o rtu lo tn ic ze g o w B u n g e m w sk u te k s il
n e g o w ia tru s p a d ł z w y so k o śc i 5 0 m tr.
C a ła z a ło g a p o n io sła śm ierć ,
p sy c h ja try c z n e g o w O w iń sk a ch z b ie g ł
Poznań. Z w o jew ó d z k ieg o z a k ła d u p sy c h ja try cz n e g o w O w iń k a c h z b ieg ł 1 8 -le tn i u m y sło w o c h o ry F ra n c isze k F o rn a lsk i, k tó ry je s t b a rd z o n ieb e z p ie c zn y d la o to c z e n ia , g d y ż d o sta je fu rji i w tra k cie n a p a d u d o p u śc ił się ju ż z a b ó jstw a c z ło w iek a . Z a rz ąd z o n o p o śc ig n a ty ch m ia st w c a łe j o k o lic y .
S iła w y b u c h u b y ła ta k siln a , ż e p o k ry w a k o tła p rz e b iła m u r i w y lec ia ła n a p o d w ó rz e .
K o tło w n ia z o s tała c a łk o w ic ie z d e m o lo w an a , W ład z e p ro w a d z ą d o c h o d z e n ia c e le m u sta le n ia o d p o w ie d z ia ln o ści.
—;o :—
Polska dostarcza s i materjsł kolejowy
R Y G A , N a c z e ln a D y re k c ja K o le i Ł o te w sk ic h p o d p isa ła u m o w ę z fa b ry k ą w C h rz a n o w ie n a d o staw ę 3 -c h lo k o m o ty w , S z c z e g ły tra n z a k c ji s ą n a s tę p u ją c e : k a ż d a lo k o m o ty w a b ę d z ie w aż y ć 6 4 to n i w a rto ść je j w y n ie sie 9 6 .0 0 0 łató w . D o sta w a n a stą p i je sz c ze w ro k u b ie ż ą cy m , O g ó ln a w a rto ść tra n z a k c ji w y n ie sie w ię c o k o ło 3 0 0 .0 0 0 ła tó w .
F a b ry k a w C h rz a n o w ie m a ju ż p o w aż n e d o św ia d c z en ie w d o staw a ch lo k o m o ty w z a g ra n ic ę, i ta k : w 1 9 3 1 r, d o s ta rc z y ła o n a k o lejo m ło te w sk im 6 p a ro w o z ó w o ra z k o le jo m b u łg arsk im 1 0 p a ro w o z ó w — w 1 9 3 2 r. sk o n stru o w a
ła 1 2 p a ro w o z ó w d la k o le i m a ro k a ń sk ic h , a n a je sie n i r. u b . s p rz e d a ła 19 lo k o m o ty w d o Z . S . R , R .
Je d n o c z e śn ie d o w ia d u je m y się, ż e w tra k c ie fin a liz a cji je st u m o w a m ięd z y N a c ze ln ą D y rek c ją K o lei Ł o te w sk ich , a h u tam i K ró le w sk a i L a u ra o ra z P o k o ju
K A T A S R O F A A U T O B U S O W A .
Casablanca. W o k o lic y F e z u w y d a rz y ła się p o w a ż n a k a ta s tro fa a u to b u so w a , A u to b u s u trz y m u jąc y s ta łą k o m u n i
k a c ję p a sa ż e rsk ą , z n ie w ia d o m e g o n a ra - z ie p o w o d u z w alił się z sz o sy d o w ą w o z u z sie d m io m e tro w e j w y so k o ści.
D w ie o so b y z o sta ły z a b ite n a m ie j
sc u , 4 w sta n ie b e zn a d zie jn y m o d w ie z io n o d o F e z u d o sz p ita la , re s z ta w licz b ie 1 5 m n iej lu b c ię ż e j ra n n y c h u m ie
sz c z o n a z o sta ła w F e z ie w sz p ita lu ,
—:o:—
B , C E S A R Z N IE M IE C C H O R Y ,
Londyn. B , c e sa rz W ilh elm , k tó ry 2 7 b m , p rz e k ro c z y 7 5 la t, c ie rp i o b e c n ie n a siln e b ó le re u m a ty c z n e w n o g a c h , c o z m u sz a g o d o z a n ie c h a n ia u lu b io n e g o z a ję c ia — rą b a n ia d rz e w a . R o c z n ic a je g o u ro d z in o b c h o d z o n a b ę d z ie sk ro m n ie . J a k sły c h a ć b . k a ise r śle d zi u w aż n ie ro z w ó j w y p a d k ó w p o lity c z n y ch w N ie m c z e c h , N ie a p ro b u je o n w c a ło śc i p o lity k i n a ro d o w y c h so c ja listó w .
a Łot^ę parowozy na sumę 5 milj zl.
n a d o sta w ę 1 5 .0 0 0 to n sz y n o ra z 2 ,5 ty się cy to n a k c e so rjó w k o le jo w y ch d o b u d o w y n a w ie rzc h n i.
D o sta w a m a n a stąp ić w 2 -c h te rm i
n a c h : w p o ło w ie rb . i w p o ło w ie ro k u 1 9 3 5 . W a rto ść tra n z a k c ji w y n iesie o k o ło 4 ,5 m il jo n ó w z ło ty c h .
O g ó ln a w a rto ść o b y d w u tra n z a k c y j w y n iesie w ię c o k o ło 5 m il jo n ó w z ł.
Zgon
Pavla Kochańskiego
Warszawa. J a k d o n io sły d e p e sz e z N o w e g o J o rk u w d n iu d z isiejszy m z m a rł p o d łu g ie j c h o ro b ie n a ra k a , je d e n z n a j
z n a k o m itszy c h sk rz y p k ó w p o lsk ic h , P a w e ł K o c h a ń sk i.
Tajemnica Grobowca
P O W iE ś ć S E N S A C Y JN A . (Z F R A N C U S K IE G O ).
— A g d y b y ś m y s ię te ż d o p re fe k tu ry z g ło sili z n a c z o n o ja k ą n a g ro d ę .
Ś lic z n ie d z ię k u ję , m ó j s ta ry , G o lu b e c ie ! a n i m i się o te rn n ie śn iło .
— W o lę z a w s ze ra c z e j iść u b o c z n e m i d ro g a m i, n iź li a b y m m ia ł o k o ło p re fe k tu ry p rz e c h o d z ić , a ju ż d o n ie j s a m e j n ie z w a b i m ię n ik t n a ś w iec ie.
H e j, p y ta ją ż ta m , ś c isk a ją i ś ru b u ją , a ż w re s z c ie c z łe k słó w e c zik o w y b e łk o ta , k tó re n ib y p ę tlic a c z ło w ie k o w i g a rd ło s z n u ru je . D o z w ó l, n ie c h a j s o b ie ty lk o p o lic ja s a m a g ło w ę ła m ie , m y n ie p o trz e b u je m y je j p o w ia d a ć n a s z y c h d ro b n o s te k . B ie rz lic h o w s z e lk ie d o n o s y !
— H m , o b e jrz a w s z y rz e c z p rz y ś w ie tle , m a sz s łu s z n o ś ć .
— i*<Ta w s z e lk i sp o só b .
— N o , m o ż e się n a p ije m y k u b e k w ó d k i?
— O w s ze m , p isz ę się n a to , to i c z ło w ie k a w e w n ą trz ro z g rz e w a .
D w a j p o c z c iw i p o s z li d ro g ą k u d a w n ie js z e j k o ń s k ie j ta rg o w ic y i w s tą p ili d o s z y n k u o s ta tn ie g o ro d z a ju .
P o lic ja i s ą d k a rn y u ż y li w s z e lk ic h ś ro d k ó w d o w y n a le z ie n ia ś la d ó w m o rd e rc y a lb o m o rd e r
c ó w , d o ty c h c z a s a to li b e z n a jm n ie js z e g o s k u tk u , a k ie ro w n ic y s p ra w y p o c z ę li się ju ż n ie p o k o ić i n ie c ie rp liw ić .
J e d e n a g e n t p o d ru g im s ta w a ł w p re fe k tu rz e , a to li ic h s p ra w o z d a n ia n ie d a w a ły n a w e t ja k ie g o ta k ie g o k o rz y s tn e g o s k in ie n ia , n ie ro z ś w ie c a ły n jo tę c ie m n o śc i, k tó ra z d a w a ła s ię b y ć n ie z g łę b io n a .
D y re k to r p o lic ji ła m a ł so b ie g ło w ę d la w y n a le z ie n ia ś ro d k a , a b y J o d e le ta i M a rte la n a ja k iś tro p n a p ro w a d z ić — a le n ie m ó g ł n ic s k u te c z n e g o o b m y ś lić .
S ę d z ia ś le d c z y P a w e ł d e G ib ra y , k tó re g o a m b ic ję z a w ik ła n a w w y s o k im s to p n iu s p ra w a p o d ra ź n iła , c z y n ił ró w n ie ż n a jw ię k s z e w y s ile n ia d la o d s z u k a n ia k łę b k a A ry a d n y , k tó ry b y g o m ó g ł z la b iry n tu w y p ro w a d z ić , a to li i o n n ie b y ł w s ta n ie s z c z ę ś liw sz y m w ty m w z g lę d z ie o d p o lic ji.
W y d a ł o n ro z k a z , a ż e b y się p o lic ja n c i w c y - w iln e m u b ra n iu w c is k a li m ię d z y tłu m y lu d z i, n a p ły w a ją c e d o M o rg i, id ic ę E rn e s ty n y i c m e n ta rz P e re -L a c h a is e . W y b ra n o w ty m c e lu lu d z i, k tó rz y d la s w e j d o b ro d u s z n e j p o w ie rz c h o w n o ś c i m o g li w o b e c c ie k a w y c h u c h o d z ić z a n ie w in ią tk a i d la te g o p o d tą m a s k ą u k ry c i, z w a ż a ć c z u jn ie n a k a ż d e w y p o w ie d z ia n e s ło w o d la p o d c h w y c e n ia p rz y p a d k ie m ja k ie g o c e n n e g o o ś w ia d c z e n ia .
T e n ta k p o je d y ń c z y ś ro d e k p rz y n ió s ł ju ż b y ł c z ę s to w p o d o b n y c h w y p a d k a c h d o b re o w o ce .
J e s t to z n a n y m fa k te m , ż e z b ro d n ia rz e z w y k le , a n a w e t p ra w ie z a w sz e d o s y ć są n ie z rę c z n i i o d w ie d z a ją z w y k le z n o w u w id o w n ię s w e j z b ro d n i, a lb o te ż p rz y p a tru ją s ię tru p o w i s w e j o fia ry — z d a je się , ja k g d y b y ic h d o te g o ja k i n ie w y tłu m a c z o n y in s ty n k t w b re w ro z u m o w i i w o li p o
p ę d z a ł. ।
A to li i a g e n c i, k tó ry m tę s p ra w ę p o ru c z o n o , p o w ra c a li z e s p u s z c z o n ą g ło w ą ; n ie u s ły sz e li o n i n ic , ja k ty lk o p ró ż n e g a d a n in y , n ic n ie z n a c z ą c e , a lb o w p ro s t s p rz e c z n e u w a g i.
P o p o łu d n iu d n ia n a s tę p n e g o , w ła śn ie , g d y p a n d e G ib ra y m ia ł s ię u d a ć d o d o m u , w e z w a ł g o p ro k u ra to r d o s ie b ie , a o n d o n ie g o n a ty c h m ia st się u d a ł.
— C z y ś się p a n o c z em n o w e m d o w ie d z ia ł, k o c h a n y p a n ie d e G ib ra y ? — o to b y ły p ie rw s z e s ło w a , ja k ie m i p ro k u ra to r w c h o d zą c e g o sę d z ie g o ś le d c z e g o p o w ita ł —c z y p a n u je g o z rę c z n o ś ć a lb o p rz y p a d e k n ie p o d a ł d o rę k i ja k ie j p rz e w o d n ie j n ic i?
— N ie ste ty n ie ! — w e stc h n ą ł p a n d e G ib ra y .
— A w ię c s p ra w a je s z c z e c ią g le n a p ie rw o t- n e m s ta n o w is k u ?
— W s ty d , ż e to w y z n a ć m u sz ę .
— C ią g le je sz c z e w c iem n o ś c i?
— T a k , a n a w e t n ie c h c e m i się u d a ć , a b y m s o b ie w y ro b ił s ą d o p o w o d a c h p o d w ó jn e g o m o r
d e rs tw a . J e d n o ty lk o z d a je się b y ć p e w n em , ż e o b ie z b ro d n ie je d n a i ta s a m a rę k a p o p e łn iła . — Z p o c z ą tk u s ą d z iłe m , ż e m a m y s z u k a ć m o rd e rc ę a lb o m o rd e rc ó w w b a rd z o w y s o k ic h s fe ra c h , ż e tu ta j ro z c h o d z i s ię o in te re s fa m ilijn y , a lb o ż e tu ta j c h c ą z a ja k ą b ą d ź c e n ę s tra s z n ą ta je m n ic ę w ie c z n y m p o k ry ć p o m ro k ie m .
— A te ra z p a n tę m y ś l p o rz u c iłe ś ?
— T a k , ja b y m ją p o rz u c ił.
— D lac z e g o ?
— P o n ie w a ż p o z ó r w s z e lk i c z y n i ją n ie p ra w d o p o d o b n ą , a p rz y n a jm n ie j b a rd z o w ą tp liw ą . — Z a m o rd o w a n i n ie n a le ż ą d o w y ż s z y c h s ta n ó w , m ę ż c z y z n a je st ta tu o w a n y n a rę c e i n o s ił w ra z z n ie w ia s tą n ie z n a c z o n ą b ie liz n ę .
— T o je s z c z e n ie z n o si p a ń s k ie g o p ie rw o tn e g o z d a n ia , z a m o rd o w a n i m o g li b y ć s łu ż ą c y m i z n a k o m ity c h d o m ó w .
— P rz y p u s z c z a m ; d la c z e g o a to li m ia n o b y m o rd o w a ć p ro s te s łu g i?
— P o n ie w a ż d z ia ła li z p o le c e n ia sw eg o p a ń s tw a ; p o n ie w a ż b y li re p re z e n ta n ta m i lu b p o w ie r n ik a m i fa m ilijn e j ta je m n ic y , k tó rą w ra z z n im i n a z a w s z e u s u n ą ć c h c ia n o .
— S łu ż ą c y z n a k o m ity c h d o m ó w są z n a n i b a r
d z o w ie lu lu d z io m — a z a te m p o z n a n o b y tru p y ic h w M o rd ze .
— P rz y n a jm n ie j n ik t m i n ie d o n ió sł, ż e s ię to s ta ło .
— C z y n a p ły w lu d z i w M o rd z e b y ł b a rd z o w ie lk i?
— N iez m ie rn y . S ie rż a n c i m ie jsc y w p u s z c z a li c ie k a w y c h z a w s z e ty lk o w g ru p a c h p o sz eść o só b .
— A m ię d z y ty c h w id z ó w w m ie s z a n o ta k ż e a g e n tó w p o lic y jn y c h ?
— T o s ię ro z u m ie .
![Głos Wąbrzeski : bezpartyjne polsko-katolickie pismo ludowe 1934.02.06, R. 13[!], nr 16]()