Annales Societatis Geologorum Poloniae (1995). vol. 65: 43 - 62.
MARGLE KRZEMIONKOWE I FUKOIDOWE W REJONIE RYBOTYCZ: NOWE DANE LITOFACJALNE I STRATYGRAFICZNE
(PŁASZCZOWINA SKOLSKA, KREDA, KARPATY)
-Stanislaw LESZCZYŃSKI1, Kazimiera MALIK2 & Mariusz KĘDZIERSKI1
1 In s ty tu t N a u k G e o lo g ic z n y c h U n iw e rsy te tu J a g ie llo ń s k ie g o , ul. O le a n d ry 2a, 3 0 -0 6 3 K ra k ó w W y d z ia ł N a u k o Z ie m i U n iw e rsy te tu Ś lą sk ie g o , ul. B ę d ziń s k a 60, 4 1 -2 0 0 S o s n o w ie c
Leszczyński. S., Malik. K. & Kędzierski, M., 1995. M argle krzemionkowe w rejonie Rybotycz: nowe dane litofacjalne i stratygraficzne (ptaszczow ina skolska, kreda, Karpaty). New data on lithofacies and stratigraphy o f the siliceous and fucoid marl o f the Skole N appe (Cretaceous, Polish Carpathians) (In Polish, English summary).
Ann. Soc. Geol. Polon., 65: 43 - 62.
A b stra c t: D eposits o f the Siliceous (Holovnia) and Fucoid (Kropivnik) Marl Members (SMM and FMM.
respectively) are very similar. In both units the layers o f marl, sillite and arenite are thin-bedded turbidites. Shales in the SMM are noncalcarcous whereas they are essentially calcareous in the fucoid marl sequence.
N annofossils indicate sedimentation o f the SMM from the earliest Turanian up to middle Santonian (CC 11 - CC 15), while the EMM was deposited from the latest Santonian up to early M aastrichtian (CC 17 - CC 23b). A 100 m thick sequence o f the thin-bedded siliciturbidites o f the Rybnik M em ber which separates SM M and FMM, was deposited during a very short lime interval o f the Late Santonian (CC 16), i.e. only for about I million years.
A b stra k t: Utwory ogniwa margli krzemionkowych (z I-lolowni) oraz margli fukoidowych (z Kropiwnika) wykazują wiele w spólnych cech facjalnych. W obu ogniwach warstwy margli i osadów o grubszym ziarnie są turbidytami. W obrębie ogniwa margli krzemionkowych, w przewarstwieniach z marglami. siltytami i arenitami w ystępują lupki niewapniste, podczas gdy w obrębie ogniwa margli fukoidowych w ystępują zasadniczo lupki wapniste.
Datowania nannoplanktonu wskazują na wiek utworów ogniwa margli krzem ionkowych w przedziale najstarszy turon - środkowy santon (CC 1 1 - CC 15) natom iast utworów ogniwa margli fukoidowych - przełom santonu i kampanii po co najmniej najstarszy mastrycht (CC 17 - CC 23b). Kompleks fliszu z Rybnika, występujący pom iędzy kompleksami obu ogniw marglowych. którego miąższość szacuje się na ok. 100 m, według niniejszych datow ań odpowiada poziomowi CC 16, czyli osadzał się tylko przez około 1 min lat.
K ey w ords: flysch. marls, lithofacies, stratigraphy, nannoplankton, Cretaceous. Polish Carpathians.
M anusricpt received 10 M arch 1995, accepted 15 November 1995
WSTĘP
S to p ień ro z p o z n a n ia s tra ty g ra fic z n e g o u tw o ró w gór- n o k re d o w y c h p ła s z c z o w in y sk o lsk ie j, z a w ie ra ją c y c h m a r
g le k rz e m io n k o w e i fu k o id o w e je s t sto su n k o w o w y so k i.
K o m p le k s y z b u d o w a n e w p rz e w a d z e z m arg li zo sta ły o p i
san e i w y d a to w a n e w w ie lu p rz e k ro ja c h . S zcz e g ó ło w o ść d a to w a ń j e s t je d n a k ró ż n a w p o sz c z e g ó ln y c h p ro filac h i u ró ż n y c h a u to ró w , z a le ż n ie o d z a sto so w a n e j m e to d y i m a te ria łu p o d d a n e g o b a d an io m .
W n in ie js z e j p racy p re z e n to w a n e s ą w y n ik i s z c z e g ó ło w y ch b a d a ń s tra ty g ra fic z n y c h m a rg li k rz e m io n k o w y c h i fu k o id o w y c h trz e c h p ro fili w re jo n ie w sk a z a n y m p rz e z J.
K o tla rc z y k a (1 9 7 8 ) ja k o s tra to ty p o w y d la o b e jm u ją c e j te u tw o ry fo rm a c ji ro p ia n ie c k ie j. Z e b ra n e m a te ria ły p o z w a la ją u ś c iślić d o ty c h c z a s o w e o p in ie o w y k sz ta łc e n iu lito facjal- n y m , p o z y c ji stra ty g ra fic z n e j o g n iw a m arg li k rz e m io n k o
w y c h w sto su n k u do o g n iw a m arg li fu k o id o w y c h . A n a liz y lito stra ty g ra fic z n e z o sta ły p rz e p ro w a d z o n e p rz e z S. L e sz c z y ń sk ie g o i K. M alik , n a to m ia s t d a to w a n ia p ro fili n a p o d sta w ie sk a m ie n ia ło śc i n a n n o p la n k to n u w y k o n a ! M . K ę d ziersk i. A u to rz y w y ra ż a ją n a d z ie ję , że w y n ik i p rz e p r o w a dzo n y ch b ad ań p rz y c z y n ią się do u d o s k o n a le n ia o b ra z u stra ty g ra fic z n e g o u tw o ró w g ó rn o k re d o w y c h serii sk o lsk iej.
P raca n in ie js z a p o w sta ła w ra m a c h p ro je k tu b a d a w c z e g o K B N n r 6 P201 038 05.
TEREN BADAŃ
T e re n b ad a ń z n a jd u je się w e w sc h o d n ie j c z ę śc i P o g ó rz a P rz e m y sk ie g o , w d o lin ie i d o rz e c z u W iaru , 30 km n a p o łu d n io w y z a c h ó d o d P rz e m y śla (F ig. 1). P rz y p o w ie rz c h n io w e se rie sk a ln e re p re z e n to w a n e s ą ta m p rz e z siln ie z d e fo rm o -
44
S. LESZCZYŃSKI, K. MALIK & M. KĘDZIERSKIFig. 1. Lokalizacja badanych profili
Location o f the sections studied
w a n e te k to n ic z n ie , k re d o w o -p a le o g e ń s k ie u tw o ry flisz o w e p la s z c z o w in y sk o lsk ie j. P rz y k r y w a ją j e u tw o ry c z w a rto rz ę d o w e p o c h o d z ą c e g łó w n ie z w ie trz e n ia u tw o ró w flisz o w y c h i m o la s o w y c h , p rz e m o d e lo w a n e p rz e z w ia tr, w o d ę i p ro c e s y sto k o w e (G u c ik e t a l., 1991). W y c h o d n ie u tw o ró w flis z o w y c h m a ją p rz e b ie g N N W -S S E i tw o rz ą sz e re g w ą s
k ic h łu s e k te k to n ic z n y c h p o n a s u w a n y c h n a sie b ie o d p o łu d n io w e g o z a c h o d u . W o b rę b ie p o s z c z e g ó ln y c h łu s e k w y s tę p u ją m n ie jsz e j sk a li d e fo rm a c je , c zęsto d y sh a rm o n ijn e i n ie c ią g łe . L ic z n e s ą lu k i te k to n ic z n e w p ro fila c h (K o tla r- c z y k , 1988).
F lis z o d s ło n ię ty j e s t g łó w n ie w k o ry ta c h rz e k i s tru m ie n i, w m n ie js z y m sto p n iu w z b o c z a c h d o lin i w rz y n k a c h d ro g o w y c h . R e p re z e n to w a n y je s t on g łó w n ie p rz e z g ó ra o - k re d o w o -p a le o c e ń s k ie łu p k i, p ia s k o w c e i m a rg le w y d z ie la n e ja k o w a rstw y ro p ia n ie c k ie (P a u l & T ietze, 1877), w a r
stw y in o c e ra m o w e (U h lig , 1885), alb o ja k o fo rm a c ja z R o- p ia n k i (K o tla rc z y k , 1978). In n e ro d z a je sk ał o ra z u tw o ry s ta rsz e g o i m ło d sz e g o flisz u m a ją u d z ia ł p o d rz ę d n y .
B a d a n e p ro file re p r e z e n tu ją n iż s z ą c z ę ść fo rm a c ji z R o- p ia n k i i z n a jd u ją s ię (F ig . 1): (1 ) w d o lin c e z w o d o sp a d e m (R y b o ty c z e -K a n io n ), u c h o d z ą c e j do W ia ru od p o łu d n ia n a z a c h o d n im sk ra ju R y b o ty c z , (2 ) w d o lin c e u c h o d z ą c e j do W ia ru o d p o łu d n ia , n a p rz e c iw P G R w R y b o ty c z a c h (R y b o - ty c z e -D o lin k a ) o ra z (3 ) n a z a k o lu W ia ru p o m ię d z y M a k o w ą
i R y b o ty c z a m i (R y b o ty c z e -W ia r). P ro file te o p is a n e s ą ró w n ie ż w p ra c a c h K o tla rc z y k a (1 9 7 8 , 1979, 1985, 1988). P ro fil p ie rw s z y re p re z e n tu je o g n iw o m a rg li k rz e m io n k o w y c h , n a to m ia s t d w a p o z o sta łe p rz e d s ta w ia ją g łó w n ie o g n iw o m arg li fu k o id o w y c h (F ig. 2). O g n iw a te o d d z ie lo n e s ą k o m p le k s e m łu p k o w o -p ia s k o w c o w y m o m ią ż s z o ś c i o k o ło 100 m , n a z w a n y m p rz e z K o tla rc z y k a (1 9 8 5 ) flis z e m z R y b n ik a.
METODY BADAŃ
B a d a n e p ro file p o d d a n e z o s ta ły a n a liz ie s e d y m e n to lo - g iczn e j, p o le g a ją c e j n a o p is ie i p o m ia rz e w s z y s tk ic h m a k ro sk o p o w o d o strz e g a ln y c h c e c h sk ał. Z e w z g lę d u n a ró ż n y s to p ie ń o d s ło n ię c ia i d u ż e p o d o b ie ń s tw o fa c ja ln e , p ro file b a d a n e b y ły z r ó ż n ą d o k ła d n o ś c ią .
P ro fil R y b o ty c z e -K a n io n (F ig. 3 A ) b y ł a n a liz o w a n y w a rstw a p o w a rstw ie w c a ły m o d s ło n ię ty m o d c in k u . Jeg o w y k s z ta łc e n ie z o sta ło n a s tę p n ie z ilu s tro w a n e z u w z g lę d n ie n ie m w s z y stk ic h w y o d rę b n io n y c h w a rs tw , ró ż n ią c y c h się lito fa c ja ln ie i g e n e ty c z n ie , z z a z n a c z e n ie m c h a ra k te ru p e tro g ra fic z n e g o w a rstw o ra z ic h m ią ż sz o śc i. K a ż d y ry tm tu rb id y t-in te rtu rb id y t, w y d z ie la n y ja k o n a jm n ie js z a je d n o stk a g e n e ty c z n a , z ilu stro w a n y z o sta ł n a o d rę b n y m p o z io m ie w y k re su (F ig. 4). T a k i sp o s ó b ilu s tra c ji p o z w o lił u w y d a tn ić
M ARGLE K RZEM IONKOW E I FUKOIDOW E
45
PALEOCEN PALEOCENE
gomy U pper
s i U
I «
dolny Low er
KAMPAN CAMPANIAN
SANTON SANTONIAN KONIAK/C O N IA C .
TURON TURONIAN
2Ë
I
—/ — / —/ —■—/ -
A L B -C E N O M A N ALB. - CENOMAN.
ŁUPKI PSTRE
VARIEGATED SHALE
B
'Dolinka'Ogniwo z Woli Korzenfeckfej Wola Korzeniecka M em ber
' margle z~Węgierki WêjjierkaJrfari
flisz z Turnicy Turnica flysch
margle fukoidowe Fucoid M ari
— — _ — _ y flisz z Rybnika
Rybnik flysch margle krzemionk.
Siliceous M ari
ü 'N
3 5*
O l i
“ i
® N
l s3 BI
^ s
O«O
5 o
l N I s
^ * 9 f
O 73
» > 2 o o
5 ^
5 >
S *
■n O 0 3?
s >
1 2
=i 2 0 '■**
1 0
S 73
0 W
li
1 2§ o (u O a 5 w ?
FORMACJA Z DOŁHEGO DO ŁHE FORMATION ŁUPKI SPASKIE
SRAS SHALE
1 = 1 1 IT T U z ^ 3 E 3 4 F - i- 1 5
^ 8 E 3 9 f ^ io ESD" ESnl12 i3
Fig. 2. Stratygrafia utw orów górnej kredy - paieocenu serii skolskięj wg Kotlarczyka (1988). Opisy w ydzieleń nieco zmie
nione. / - lupki ciem noszare i czarne, 2 - lupki zielone, lokalnie rogowce i lupki czerwone, 3 — margle krzemionkowe, 4 - pias
kowce cienkolaw icow e i łupki wapniste, 5 - łupki pstre, 6 - m argle fukoidowe, 7 - margle miękkie, 8 - łupki szare, 9 - margle kredow ate (bakulitowe), 10 - żwirowce (okruchowce z M akówki), I I - piaskowce gruboławicowe, 12 - piaskowce cienko- i średniolawicowe, 13 - piaskowce cienkolawicowe kru
che i łupki bezwapniste
Stratigraphy o f Upper C retaceous - Paleocene deposits o f the Skole nappe acc. K otlarczyk (1988). I - dark gray and black shales, 2 - green shales, locally cherts and red shales, 3 - sili
ceous marls, 4 - thin-bedded sandstones and calcareous shales, 5 - variegated shales, 6 - fucoid marls, 7 - soft marls, 8 - gray shales, 9 - chalky marls (Baculites marls), 10 - debrites (M a
kówka D ebrite), 1 1 - thick-bedded sandstones, 12 - thin- and m edium -bedded sandstones, 13 - thin-bedded, brittle sandstones and noncalcareous shales
z ró ż n ic o w a n ie lito lo g ic z n e b a d a n e g o p ro filu , p ro p o rc je p o s z c z e g ó ln y c h ro d z a jó w sk a ł o ra z ich ro z m ie sz c z e n ie w p r o filu.
P ro fil R y b o ty c z e -D o lin k a (F ig . 3 B ) a n a liz o w a n y b y ł w a rs tw a p o w a rs tw ie ty lk o w je g o d o ln ej c zęści, w y ró ż n ia ją c e j się o so b liw ie d u ż y m u d z ia łe m p ia s k o w c ó w (Fig. 5).
P o n a d to c a ły te n p ro fil, a ż d o n a s u n ię c ia k o lejn ej łu sk i, z o s ta ł o p is a n y i z ilu s tro w a n y p o d o b n ie j a k p ro fil w W iarze.
P ro fil R y b o ty c z e -W ia r (F ig . 3 C ) a n a liz o w a n y b y ł w a r
s tw a p o w a rs tw ie ty lk o w c z ę śc i sp ą g o w e j i stro p o w ej,
Q ■Wiar'
0 1 0 ! 0 3 0 4 EHU
~~38 10 *12
Fig. 3. Uogólnione profile litofacjalne badanych przekrojów.
Symbole z prawej strony kolumn w skazują odcinki prezentowane na Fig. 4-6. A - Rybotycze-Kanion, B -R ybotycze-D olinka, C - Rybotycze-W iar. 1 - margle twarde, podrzędnie m argle miękkie, lupki, siltyty i arenity, 2 - margle tw arde i miękkie, podrzędnie, siltyty, arenity i łupki, 3 - m argle tw arde i m iękkie, łupki, arenity i siltyty , 4 - margle twarde z licznymi przew arstwieniam i are- nitów, siltytów i łupków, podrzędnie m argle miękkie, 5 - margle miękkie z licznymi przewarstwieniami siltytów, arenitów i łup
ków, podrzędnie margle twarde, 6 - margle miękkie, siltyty i arenity, podrzędnie łupki i margle twarde, 7 - margle miękkie, arenity, siltyty i lupki, 8 - lupki, podrzędnie siltyty, arenity i margle, 9 - cienko- i średnioławicowe arenity przekładane cien
kimi warstwami łupków , 10 - m argle chaotyczne, 11 - łupki czerwone, 12 - nieciągłość tektoniczna
Generalized lithofacies logs o f the sections studied. Symbols on the right side o f logs indicate position o f detailed lithologie logs presented in Figs 4-6. A - R ybotycze-K anion, B - Rybotycze- Dolinka, C - Rybotycze-W iar. 1 - hard m arls, subordinately soft marls, shales, siltites and arenites, 2 - hard and soft marls, subor- dinately siltites, arenites and shales, 3 - hard and soft marls, shales, arenites and siltites, 4 - hard marls with frequent alterna
tions o f arenites, siltites and shales, subordinately soft marl, 5 - soft marls with frequent alternations o f siltites, arenites and shales, subordinately hard marls, 6 - soft marls , siltites, arenites, subor
dinately shales and hard marls, 7 - soft marls, arenites, siltites and shales, 8 - shales, subordinately siltites, arenites and marls, 9 - thin- and m edium-bedded arenites, alternating with thin shale layers, 10 - chaotic marls, I I - red shales, 12 - tectonic dis
continuity
46
S. LESZCZYŃSKI, K. M ALIK & M. KĘDZIERSKIz n a c z n ie ró ż n ią c y c h się od sie b ie lito fa c ja ln ie (F ig. 6).
P o n a d to c a ły ten p ro fil z o s ta ł o p isa n y i z ilu stro w a n y p a k ie t p o p a k ie c ie , c z y li w ią z k a m i w a rstw , k tó re w y o d rę b n ia ły się lito fa c ja ln ie , z o k re ś le n ie m ro d z a ju sk ał i ich p ro p o rc ji.
W o p a rc iu o z e b ra n e m a te ria ły sp o rz ą d z o n a z o sta ła c h a ra k te ry s ty k a lito fa c ja ln a p ro fili o ra z o k re ś lo n o ich p o d o b ie ń s tw a i ró żn ice. B a d a n e sk a ły z o sta ły sk la sy fik o w a n e g łó w n ie n a p o d sta w ie w ie lk o ś c i sk ła d n ik ó w i s k ła d u p e tr o g ra fic z n e g o . Z e w z g lę d u n a d u ż e z ró ż n ic o w a n ie sk ład u (p ro p o rc je m ię d z y sk ła d n ik a m i w ę g la n o w y m i, k w a rc e m de- try ty c z n y m , k rz e m io n k ą b io g e n ic z n ą i m in e ra ła m i ila s ty m i), sk a ły z b u d o w a n e w p rz e w a d z e z fra k c ji p iask o w ej n a z y w a n e b y ły a re n ita m i, p y ło w ej - silty ta m i, iłow ej - m ar- g la m i lub łu p k a m i (iło w c a m i, m u ło w c a m i), w z a le ż n o śc i od z a w a rto ś c i C a C 0 3 . M a rg ie d z ie lo n e b y ły dalej sto so w n ie do sto p n ia z w ię z ło śc i i łu p k o w a to ś c i.
W 25 p ró b k a c h (tj. w 15 p ró b k a c h z p ro filu K a n io n u , w 6 p ró b k a c h p ro filu W ia ru o ra z w 4 p ró b k a c h ze sp ą g u p r o filu D o lin k i), b a d a n e b y ły sk a m ie n ia ło śc i n a n n o p la n k to n u . B a d a n ia te p ro w a d z o n e b y ły n a p re p a ra ta c h p ro s z k o w y c h - p o je d n y m z k ażd ej p ró b k i. P re p a ra ty o g lą d a n e b y ły p od m ik ro sk o p e m św ie tln y m w p o w ię k sz e n ia c h 80 0 x i 1600x.
O z n a c z e n ia n a n n o p la n k to n u z o sta ły w y k o n a n e w e d łu g s y s te m a ty k i P e rc h -N ie ls e n (1 9 8 5 ) i V aro l (1 9 9 2 ). D la o b s e r
w a c ji p rz y p o w ię k sz e n ia c h 80 0 x z a sto so w a n o c z te ro sto p n io w ą sk a lę c z ę sto śc i w y s tę p o w a n ia p o sz c z e g ó ln y c h tak - so n ó w w p ró b c e (v. T a b . 2). P o n a d to , w sk ali tró jsto p n io w e j (v. T a b .2 ) o k re ś la n a b y ła lic z e b n o ść n a n n o p la n k to n u .
R o z p o z n a n e z e s p o ły n a n n o p la n k to n u zo sta ły z in te rp re to w a n e w o d n ie s ie n iu do sta n d a rd o w y c h p o z io m ó w C C w e d łu g S issin g h (1 9 7 7 ) i P e rc h -N ie lse n (19 8 5 ). B io stra ty - g ra fię o p a rto na p ie rw s z y c h w y stą p ie n ia c h n a jm ło d s z e g o ta k s o n u w p róbie.
MARGLE KRZEMIONKOWE I FUKOIDOWE W ŚWIETLE DOTYCHCZASOWYCH POGLĄDÓW
M a rg ie k rz e m io n k o w e i fu k o id o w e d y sk u to w a n e s ą w lite ra tu rz e g e o lo g ic z n e j od u b ie g łe g o stu lecia. W n a js ta r
sz y c h p ra c a c h w z m ia n k o w a n e b y ły o n e ja k o m arg le tw a rd e i fu k o id o w e , s ta n o w ią c e p o d rz ę d n y e le m e n t sk ła d o w y tzw . p ia s k o w c a k a rp a c k ie g o . N a stę p n ie , m arg le te w ra z z to w a rz y s z ą c y m i im u tw o ra m i, w y d z ie la n y m i ja k o w a rstw y ro p ia n ie c k ie , z a lic z a n o d o n e o k o m u , g łó w n ie n a p o d sta w ie p o d o b ie ń s tw a lito lo g ic z n e g o do w a rs tw c ie s z y ń sk ic h (P a u l, 1876) o ra z n ie fo rtu n n y c h d a to w a ń a m o n itó w z n a le z io n y c h w w a rstw a c h ro p ia n ie c k ic h w re jo n ie P rz e m y śla (N ie d ź w ie - d zk i, 1876).
W n ie k tó ry c h p ra c a c h z k o ń c a u b ie g łe g o i p o c z ą tk u teg o w ie k u o b a ro d z a je m a rg li n a z y w a n e s ą o g ó ln ie fu- k o id o w y m i, ze w z g lę d u n a w y s tę p o w a n ie w n ich stru k tu r n a z y w a n y c h w u p ro s z c z e n iu d o d z iś fu k o id am i, a b ę d ą c y m i w rz e c z y w is to ś c i e fe k te m p e n e tra c ji o sa d u p rz e z z w ie rz ę ta (tj. b io tu rb a c ja m i). T a k ro z u m ia n e m arg le fu k o id o w e d z ie lo n o d alej n a m a rg le tw a rd e alb o c e m e n to w e , m a rg le m ię k k ie o ra z p la m is te (n p . W iśn io w sk i, 1908). W iśn io w sk i
(1 9 0 8 ) p o d k re ś lił w z ro st u d z ia łu m a rg li tw a rd y c h w dolnej c z ę śc i p ro filu . Z d a n ie m teg o b a d a c z a m a rg le tw a rd e s ą s il
niej w a p n iste n iż m a rg le m ię k k ie i c z ę ść z n ic h m a c h a ra k te r w a p ie n i m a rg listy c h .
P o p rz e m ia n o w a n iu w a rs tw ro p ia n ie c k ic h p ła s z c z o w i
n y sk o lsk iej n a in o c e ra m o w e (U h lig , 1894), w z w ią z k u z w y k a z a n ie m , że w y ż s z a c z ę ść ty c h w a rs tw n a le ż y n a p e w n o do górnej k re d y , a n ie do n e o k o m u (W a lte r & D u n ik o w sk i, 1882; U h lig , 1885, 1888, 1894), o b a ro d z a je m a rg li s ą o p i
sy w a n e w p o w ią z a n iu z w a rs tw a m i in o c e ra m o w y m i, a d o k ład n iej z ic h d o ln ą częścią.
W iśn io w sk i (1 9 0 5 ) z a lic z y ł o b a w y d z ie le n ia - m arg le k rz e m io n k o w e i fu k o id o w e , d o w sp ó ln e g o in te rw a łu c z a so w e g o c e n o m a n - m a s try c h t (T a b . 1). W ta k im u ję c iu s tra ty g ra fic z n y m w z m ia n k o w a n e b y ły m a rg le fu k o id o w e i k rz e m io n k o w e w w ie lu p ó ź n ie js z y c h p ra c a c h (np. W iśn io w sk i, 1908; Ś w id e rsk i, 1925; B u ja lsk i, 1925; W a ty c h a , 1964).
D o ty c z y to ró w n ie ż p ra c , w k tó ry c h w a rstw y in o c e ra m o w e d z ie lo n e b y ły n a trz y , a n a w e t w ię c e j c z ę śc i (n p . K o n io r, 1932, 1934; B u ja lsk i, 1934). N o w a k (1 9 2 7 ), a n a stę p n ie K o n io r (1 9 3 4 ), su g e ro w a li p o c e n o m a ń s k i w ie k m a rg li k rz e m io n k o w y c h , n a to m ia s t K o k o s z y ń s k a (1 9 4 9 ) z a lic z y ła j e do alb u (T ab. 1) na p o d s ta w ie b e le m n ita N e o h ib o lite s m in i
m u s z n a le z io n e g o w u tw o ra c h b e z p o śre d n io j e p o d ś c ie la ją c y c h .
D o lat d w u d z ie sty c h b ie ż ą c e g o s tu le c ia o b a ro d zaje m a rg li o p is y w a n e b y ły z a s a d n ic z o ra z e m ja k o m a rg le fu k o id o w e i w łą c z a n e b y ły do w a rs tw in o c e ra m o w y c h . W n o ta tc e R o g a li z 1924 ro k u , re la c jo n u ją c e j, w y n ik i b a d a ń p rz e p ro w a d z o n y c h p rz e z n ieg o , O p o lsk ie g o i S ty rn a łó w n ę w latach 1922 i 1923 w re jo n ie S ta re g o S a m b o ra (d z isie jsz e K a rp a ty U k ra iń s k ie ), m a rg le tw a rd e p o d ś c ie la ją c e w a rstw y in o c e ra m o w e w z m ia n k o w a n e s ą p o ra z p ie rw s z y ja k o m a r
gle k rz e m ie n iste . W p ó ź n ie jsz e j p u b lik a c ji S ty rn a łó w n y i de C iz a n c o u rta (1 9 2 5 ), p o św ię c o n e j b u d o w ie g e o lo g ic z n e j o- k o licy R y b n ik a n ad S try je m , m a rg le k rz e m ie n is te p rz e c iw sta w io n e zo sta ły m a rg lo m fu k o id o w y m . W ty m sa m y m ro k u - 1925, O p o lsk i (v. K o tla rc z y k , 1978) n a z w a ł m arg le k rz e m ie n iste m a rg la m i k rz e m io n k o w y m i. O d te g o c z a su do dziś, u tw o ry te w p o lsk ie j lite ra tu rz e g e o lo g ic z n e j o k re ś la n e s ą n a jc z ę śc ie j tą n azw ą. S u jk o w sk i (1 9 3 2 ) n a z y w a ł j e w a p ie n ia m i sk rz e m ie n ia ły m i.
O p o lsk i (1 9 2 5 v. K o tla rc z y k , 1978; O p o lsk i, 1926, 1927), p o d o b n ie ja k S ty rn a ł i d e C iz a n c o u rt (1 9 2 5 ), w y d z ie la ł k o m p lek s z m a rg la m i k rz e m io n k o w y m i ja k o o d rę b n ą je d n o s tk ę stra ty g ra fic z n ą . M a rg le fu k o id o w e w y ró ż n ia ł on ja k o p o d je d n o s tk ę w o b rę b ie w a rstw in o c e ra m o w y c h d o ln y c h . W ty m s a m y m o k re s ie , S ty m a ł de C iz a n c o u rt i de C iz a n c o u rt (1 9 2 6 ), k a rtu ją c re jo n K ro p iw n ik a n a d S try jem , w y k a z a li, że n a o b s z a rz e ty m m a rg le k rz e m io n k o w e p rz e c h o d z ą ku g ó rze p ro filu b e z p o ś re d n io w m arg le fu k o id o w e. N ie z a le ż n ie o d o p in ii S ty m a l i d e C iz a n c o u rt (1 9 2 5 ) n ie k tó rz y b a d a c z e w d a ls z y m c ią g u w y d z ie la li j e w y łą c z n ie ja k o je d e n k o m p le k s (n p . B u ja lsk i, 1934; K o k o sz y ń sk a , 1949; W a ty c h a , 1964; B ro m o w ic z , 1974).
Z p o stę p e m b a d a ń p rz y b y w a ło d a n y c h o d n o ś n ie z m ie n n o ści p rz e s trz e n n e j m arg li k rz e m io n k o w y c h i fu k o id o w y c h o raz ich w z a je m n y c h relacji (H o rw itz , 1933, 1934, 1936;
W d o w ia rz , 1939; W a ty c h a 1964). H o rw itz (1 9 3 4 ) z w ró c ił
Poglądynaprzynależnośćstratygraficznąutworówz marglami krzemionkowymi i fukoidowymi z górnejkredy serii skolskiej Overviewofstratigraphyofthe sequence containingsiliceous and fucoidmarlsin the Upper Cretaceous ofthe Skolesuccession
MARGLE KRZEM IONKOW E I FUKOIDOW E
47
■Q« H
H
48
S. LESZCZYŃSKI, K. M ALIK & M. KĘDZIERSKIu w ag ę n a la te ra ln e z a n ik a n ie m a rg li fu k o id o w y c h . W e d łu g W a ty c h y (1 9 6 4 ) m a rg le k rz e m io n k o w e i fu k o id o w e w re jo n ie B irc z a - O ls z a n y - R y b o ty c z e n ie w y s tę p u ją w o d rę b n y ch k o m p le k s a c h le c z w sp ó ln ie , tw o rz ą c d o ln ą cz ę ść w a r
stw in o c e ra m o w y c h ra z e m z p rz e k ła d a ją c y m i j e p ia s k o w cam i i łu p k a m i. P rz y c z y m , d o m in u ją c y m e le m e n te m m a ją b y ć m a rg le fu k o id o w e , zaś m a rg le k rz e m io n k o w e m a ją w y stę p o w a ć je d y n ie lo k a ln ie .
U d z ia ł m a rg li z m n ie js z a się w e d łu g W a ty c h y k u g ó rze p ro filu , o d 80% w s p ą g u do p o je d y n c z y c h ła w ic w y s tę p u ją c y c h w ś ró d p ia s k o w c ó w i łu p k ó w w stro p ie. P ro file z m a rg la m i c e c h u ją się w e d łu g W a ty c h y n ie re g u la rn y m p rz e k ła d a n ie m się z e s p o łó w p ia s k o w c o w o -łu p k o w y c h z m ar- g lo w o -łu p k o w y m i. M a rg le w w a rstw a c h in o c e ra m o w y c h z a n ik a ją w e d łu g n ie g o s z y b k o n a z a c h ó d od R y b o ty c z . P a k ie ty m a rg li w y s tę p u ją c e w śró d p ia s k o w c ó w i łu p k ó w w a rstw in o c e ra m o w y c h n a z a c h ó d o d S p ław y , u z n a ł o n z a n ie z w ią z a n e z m a rg la m i fu k o id o w o -k rz e m io n k o w y m i. P o z y c ję s tra ty g r a fic z n ą ty c h m a rg li w sk a z a ł W a ty c h a w o p a r
c iu o d a to w a n ia w c z e ś n ie js z e i p o d o b n ie j a k K o k o sz y ń sk a (1 9 4 9 ) p rz y p is a ł ty m u tw o ro m w ie k alb sk i.
P o d o b n ie do W a ty c h y (1 9 6 4 ) p o tra k to w a ł m a rg le fu k o id o w e i k rz e m io n k o w e w a rstw in o c e ra m o w y c h B ro m o - w ic z (1 9 7 4 ). B a d a c z te n w y d z ie lił j e łą c z n ie , ja k o m a rg le fu k o id o w o -k rz e m io n k o w e . B ro m o w ic z (1 9 7 4 ) n ie o p is y w a ł je d n a k n a jn iż sz e j c z ę ś c i p ro fili z m a rg la m i. W y ró ż n ił o n trz y o d m ia n y m a rg li ró ż n ią c e się tw a rd o ś c ią , b a r w ą o raz z a w a rto ś c ią CaCC>3.
N a jo b s z e rn ie js z a c h a ra k te ry s ty k a lito fa c ja ln a i s tra ty g ra f ic z n a m a rg li k rz e m io n k o w y c h i fu k o id o w y c h p ła s z c z o w in y sk o lsk ie j z o s ta ła p rz e d s ta w io n a p rz e z K o tla rc z y k a (1 9 7 8 , 1979, 1985, 1988). N a w ią z u ja c do d z ie w ię tn a sto w ie c z n e j p ro p o z y c ji P a u la (1 8 7 6 ), z a p ro p o n o w a ł o n w y d z ie la n ie u tw o ró w o b e jm u ją c y c h w y m ie n io n e w y ż e j m arg le o ra z z a z ę b ia ją c e j się z n im i i n a d le g łe j serii p ia s k o w c o w o - łu p k o w e j g ó rn ej k re d y - p a le o c e n u ja k o fo rm a c ji z R o p ia n ki. W c y to w a n y c h tu p ra c a c h K o tla rc z y k o p is a ł p ro file m a r
gli k rz e m io n k o w y c h i fu k o id o w y c h z o b sz a ru p o ło ż o n e g o m ię d z y S a n e m i W ia re m , p rz e d s ta w ia ją c ich o g ó ln y c h a ra k te r m a k ro fa c ja ln y , z e s p o ły sk a m ie n ia ło śc i, la te ra ln e z m ia n y o s a d u o ra z z in te rp re to w a ł w ie k ty c h u tw o ró w w o p a rc iu o o tw o m ic e , in o c e ra m y i n a n n o p la n k to n . P o n a d to , p o ró w n a ł o n w y k s z ta łc e n ie u tw o ró w fo rm a c ji z R o p ia n k i n a o b sz a rz e p o lsk ie j c z ę śc i p ła s z c z o w in y sk o lsk iej z o d p o w ia d a ją c y m i im u tw o ra m i z K a rp a t u k ra iń sk ic h i ru m u ń sk ich .
M a rg le k rz e m io n k o w e , s ta n o w ią c e s p ą g o w ą cz ę ść fo r
m a c ji z R o p ian k i w łą c z y ł K o tla rc z y k do o g n iw a z C iso w ej (F ig . 2), n a to m ia s t m a rg le fu k o id o w e z a lic z y ł do n a d le g łe g o o g n iw a W iaru . W trz e c im , w y ż s z y m o g n iw ie - z L e sz c z y n - z n a la z ły się m a rg le b a k u lito w e (z W ę g ie rk i), w śró d k tó ry c h w e d łu g G e ro c h a e t al. (1 9 7 9 ), m a ją ró w n ie ż w y s tę p o w a ć m a rg le ty p u fu k o id o w e g o .
W e d łu g w y m ie n io n y c h w y żej p rac K o tla rc z y k a n a c a ły m o b sz a rz e p ła s z c z o w in y sk o lsk iej m a rg le k rz e m io n k o w e s ą o d d z ie lo n e od m a rg li fu k o id o w y c h s e r ią p ia s k o w c o w o - łu p k o w ą . S e rię tę n a z w a ł on p o c z ą tk o w o (K o tla rc z y k , 1978) k o m p le k se m m ię d z y m a rg lo w y m z R y b n ik a , a p ó źn iej (K o tla rc z y k , 1985) - flisz e m z R y b n ik a . W ie k m a rg li k rz e m io n k o w y c h n a o b sz a rz e m ię d z y T a rn o w e m i R y b o ty c z a m i
o k re ś lił K o tla rc z y k (1 9 7 8 , 1988) ja k o tu ro n - k o n ia k , n a to m ia s t m a rg li fu k o id o w y c h ja k o g ó m y k a m p a n - g ó rn y m as- try c h t. W in n y c h p ra c a c h (K o tla rc z y k , 1985, 1988), w ie k m a rg li k rz e m io n k o w y c h w R y b o ty c z a c h z o s ta ł o k re ś lo n y n a tu ro n - san to n , z aś d la m a rg li fu k o id o w y c h n a w c z e sn y k a m p a n - w c z e sn y m a s try c h t (T a b . 1).
U tw o ry p o d ś c ie la ją c e fo rm a c ję z R o p ia n k i (łu p k i zie- lo n o sz a re z p rz e w a rstw ie n ia m i c ie n k ic h ła w ic m a rg li k rz e m io n k o w y c h , ra d io la ry tó w i łu p k ó w c z e rw o n y c h ) zo sta ły w y d z ie lo n e p rz e z K o tla r c z y k a (1 9 7 8 ) ja k o fo rm a c ja ra d io - la rio w y c h łu p k ó w z D o łh e g o . Ich w ie k z o s ta ł z in te rp re to w an y ja k o c e n o m a ń sk o - d o ln o tu ro ń s k i (K o tla rc z y k , 1988).
K o m p le k s m a rg li k rz e m io n k o w y c h , o p is y w a n y w o d sło n ię c iu w R y b o ty c z a c h , je s t z b u d o w a n y w e d łu g K o tla r
c z y k a (1 9 7 8 , str. 2 9 ) z c ie n k o ła w ic o w y c h , “tw a rd y c h m a r
gli, k a lk a re n itó w , k a lc y lu ty tó w , p ia s k o w c ó w i a le u ry tó w p rz e d z ie lo n y c h c ie n iu tk im i w a rs tw a m i łu p k ó w m a rg listy c h . N ie k tó re ła w ic e m a rg li i k a lk a re n itó w s ą s iln ie sk rz e m io n k o w a n e ” . Ja k o c e c h ę c h a ra k te ry s ty c z n ą ty c h u tw o ró w w y m ie n ił K o tla rc z y k (1 9 7 8 , str. 2 9 ) “ b ra k w a rs tw o w a n ia g ra- d a c y jn e g o i o b e c n o ś ć p rę g fa lis ty c h w ła w ic a c h p sa m ito - w y c h ” . Z d a n ie m K o tla rc z y k a m a rg le z o g n iw a m a rg li k rz e m io n k o w y c h r ó ż n ią się o d m a rg li o g n iw a m a rg li fu k o i
d o w y c h b ra k ie m s y lifik a c ji w ty c h d ru g ic h . P o n a d to , a u to r te n z a z n a c z y ł, ż e m a rg le fu k o id o w e , o d m ie n n ie n iż k rz e m io n k o w e, tw o rz ą ry tm y z p ia s k o w c a m i i łu p k a m i, a p ia s k o w c e z teg o k o m p le k su s ą b a rd z ie j p o d o b n e d o ty p o w y c h p ia s k o w c ó w ro p ia n ie c k ic h . P rz e jś c ie k o m p le k s u m a rg li fu k o id o w y c h do k o m p le k su n a d le g łe g o , p o d o b n ie j a k w k o m p le k s ie m a rg li k rz e m io n k o w y c h , p rz e ja w ia się w e d łu g K o t
la rc z y k a w z ro ste m u d z ia łu m a rg li m ię k k ic h i z m n ie js z a n ie m u d z ia łu m a rg li tw a rd y c h .
S tra ty g ra fia m a rg li k rz e m io n k o w y c h i fu k o id o w y c h w p ro filu K rz e c z k ó w k a -S p ła w a z a p ro p o n o w a n a p rz e z K o tla r
czy k a, z o sta ła z a k w e s tio n o w a n a p rz e z G u c ik a (1 9 8 7 , 1988). P o w o łu ją c się n a d a to w a n ia o tw o m ic w y k o n a n e z teg o p ro filu p rz e z J. M o rg ie l, o k re ś lił o n w ie k g łó w n e g o k o m p le k su m a rg li k rz e m io n k o w y c h n a k o n ia k - sa n to n (T ab . 1). W e d łu g K o tla rc z y k a (1 9 8 8 ) m a j ą o n e re p re z e n to w a ć tu ro n - k o n iak . P o n a d to , G u c ik (1 9 8 8 ) z w ró c ił u w a g ę n a n iż sz y k o m p le k s m a rg li k rz e m io n k o w y c h w p ro filu K rz e c z k ó w k i, o d d z ie lo n y o d k o m p le k s u g łó w n e g o 25 m e tro w y m p a k ie te m łu p k ó w s z a ro z ie lo n y c h i c z e rw o n y c h w stro p ie. T e n w ła śn ie n iż s z y k o m p le k s z a lic z y ł o n (G u c ik , 1987) d o m a rg li k rz e m io n k o w y c h , zaś k o m p le k s g łó w n y w y d z ie lił ja k o m a rg le fu k o id o w e . W e d łu g K o tla rc z y k a (1 9 7 8 ; 1988) u tw o ry w y s tę p u ją c e p o n iż e j g łó w n e g o k o m p le k s u m a rg li k rz e m io n k o w y c h n a le ż ą do fo rm a c ji z D o ł
heg o . K o tla rc z y k i G a ź d z ic k a (1 9 8 8 ) o k re ś lili w ie k n iższej czę śc i w y stę p u ją c e g o ta m in te rw a łu m a rg lo w e g o n a alb .
N a o b sz a rz e o b e c n y c h K a rp a t u k ra iń sk ic h , p o w łą c z e n iu teg o re g io n u d o Z w ią z k u R a d z ie c k ie g o , m a rg le k rz e m io n k o w e w ra z z p o d ś c ie la ją c y m i j e łu p k a m i z ie lo n y m i i p s try m i n a z w a n o s e r ią h o ło w n iń s k ą , n a to m ia s t u tw o ry le ż ą ce w y ż e j i o d p o w ia d a ją c e n a s z y m w a rs tw o m in o c e ra m o - w y m s ą ta m w y d z ie la n e ja k o s e ria s try js k a (W ia ło w , 1951).
D o je j czę śc i n a jn iż sz e j z a lic z o n o m a rg le fu k o id o w e . S p ą g m a rg li k rz e m io n k o w y c h u d o k u m e n to w a n o n a c e n o m a n - alb (Ż u ra k o w sk ij, 1968; G rig o ro w ic z , 1971). N a to m ia s t
M ARGLE K RZEM IONKOW E I FUKOIDOW E
49
stro p o g n iw a d a to w a n y j e s t n a g ó rn y tu ro n (Ż u ra k o w sk ij, 1968), k o n ia k (S la w in , 1966), b ą d ź d o ln y sa n to n (W ia ło w et a l., 1989). W y k a z y w a n e ró ż n ic e w z a się g u m a rg li k rz e m io n k o w y c h s ą in te rp re to w a n e ja k o e fe k t d ia c h ro n iz m u (B ie d a et a l , 1963).
CHARAKTERYSTYKA LITOFACJALNA BADANYCH PROFILI
W sz y s tk ie trz y b a d a n e p ro file w y k sz ta łc o n e s ą ja k o se ria c ie n k o - i b a rd z o c ie n k o ła w ic o w a , z b u d o w a n a z p rz e k ła d a ją c y c h się m a rg li, łu p k ó w , a re n itó w i silty tó w . D o m in u ją m a rg le i łu p k i sta n o w ią c o k o ło 80% p ro fili. A re n ity i silty ty m a j ą u d z ia ł p o d rz ę d n y , n a to m ia s t m a te ria ł frak cji p o w y ż e j 2 m m w y s tę p u je w ilo śc i śla d o w e j.
M a rg le w y k a z u ją m a k ro s k o p o w o z ró ż n ic o w a n ą barw ę, z w ię z ło ść i sto p ie ń łu p k o w a to ś c i. P o w y ż sz e c e c h y b y ły p o d s ta w ą d z ie le n ia ich p rz y o p is ie n a d w a ro d zaje: m a rg le tw a rd e i m ię k k ie . S k a ły n a z y w a n e tu m a rg la m i w y k a z a ły z a w a rto ś ć CaCC>3 w g ra n ic a c h 1 4 - 6 5 % , śre d n io 38% . W a rs tw y m a rg li s ą n a o g ó ł s tru k tu ra ln ie je d n o ro d n e . C z a sa m i w sp ą g u z a z n a c z a się w z b o g a c e n ie w e fra k c ję p y ło w ą - p rz e ja w n o rm a ln e g o u z ia m ie n ia fra k c jo n a ln e g o . N ie w y k a z u ją o n e ty p o w e j la m in a c ji, ty lk o n ie k ie d y z a z n a c z a się w n ic h s m u g o w a n ie ró w n o le g łe . C h a ra k te ry s ty c z n ą c e c h ą m a rg li s ą b io tu rb a c je . Z a z n a c z a ją się o n e w p o sta c i c ie m n y c h c ę te k , w y d łu ż o n y c h i/lu b n ie re g u la rn y c h p lam o ra z w fo rm ie sm u g . D o m in u ją b io tu rb a c je ic h n o ro d z a jó w C h o n d rite s i P la n o lite s n a z y w a n e tra d y c y jn ie fu k o id am i. Ich ilo ść c z ę s to w y ra ź n ie w z ra s ta k u g ó rz e w a rstw y . M a rg le p rz e c h o d z ą k u g ó rze n a jc z ę śc ie j w łu p k i, n a to m ia s t p o d śc ie lo n e s ą n a o g ó ł s ilty ta m i lu b a re n ita m i.
M a rg le tw a rd e c e c h u ją się b a r w ą ja s n o s z a r ą do b eżo w ej n a ś w ie ż y m p rz e ła m ie i k r e m o w ą lub b ia ła w ą n a p o w ie rz c h n ia c h z w ie trz a ły c h . T w o r z ą o n e z w a rte w a rstw y b e z te n d e n c ji d o łu p k o w a c e n ia , c z ę sto p ę k a ją c e k o stk o w o lub m u - sz lo w o . M a rg le tw a rd e w y s tę p u j ą w p o sta c i n a jle p ie j z in d y w id u a liz o w a n y c h w a rstw . S k a ły te w y g lą d e m m a k ro sk o p o w y m b a rd z o siln ie p rz y p o m in a ją k a lc y lu ty ty , d la te g o te ż p o d t ą n a z w ą s ą o n e c z ę sto w z m ia n k o w a n e w lite ra tu rz e (np. K o tla rc z y k , 1988). S p o śró d w sz y s tk ic h w y ró ż n io n y c h ro d z a jó w s k a ł m a rg le tw a rd e w y k a z u ją n a jw y ż s z ą w a p n is- to ś ć (19,91 - 6 4 ,8 9 % ; śre d n ia z 26 a n a liz w y n o si 4 2 % ).
C z ę ść m a rg li tw a rd y c h , s z c z e g ó ln ie w p ro filu R y b o ty c z e - K a n io n j e s t u b o ż s z a w C a C Ü3 n a to m ia s t w y k a z u je p o d w y ż s z o n ą z a w a rto ś ć k rz e m io n k i b io g e n ic z n e j. P o d w z g lę d e m p e tr o g ra fic z n y m re p r e z e n tu ją o n e c z ę sto sk a ły o k re ś la n e w lite ra tu rz e p o lsk ie j ja k o o p o k i.
M a rg le m ię k k ie m a ją b a rw ę b e ż o w ą , ja s n o s z a r ą lub z ie lo n o s z a rą . W y k a z u ją o n e u m ia rk o w a n ą w a p n isto ść (1 3 ,6 6 - 6 2 ,6 4 % ; śre d n ia z 17 a n a liz w y n o s i 3 1 ,5 1 % ). M a r
g le m ię k k ie c e c h u ją się g ru b s z ą lu b d ro b n ie js z ą o d d z ie l- n o ś c ią łu p k o w ą o raz n ie fo re m n y m lub m u s z lo w y m p rz e ła m e m . S ty l ich łu p k o w a to ś c i je s t w y ra ź n ie u z a le ż n io n y od sto p n ia w a p n is to ś c i. M a rg le o g ru b ej o d d z ie ln o śc i z a w ie ra ją p rz e c ię tn ie 3 5 ,1 4 % w ę g la n u w a p n ia (ś re d n ia z 13 a n a liz ), a d ro b n o łu p liw e ty lk o 1 9 ,7 0 % (ś re d n ia z 4 a n aliz).
Ł u p k i w o p is y w a n y c h p ro fila c h w y k a z u ją b a rw ę szarą, z ie lo n o s z a rą lub c ie m n o sz a rą , w y r ó ż n ia ją się re la ty w n ie n a jn iż s z ą w a p n is to ś c ią i n a js iln ie js z ą p o d a tn o ś c ią n a w ie trz e n ie . W a rs tw y łu p k ó w m a k ro s k o p o w o s ą w y łą c z n ie j e d n o ro d n e stru k tu ra ln ie . W y k a z u ją o n e je d n a k z ró ż n ic o w a n ą łu p k o w a to ś ć , c o m o ż e b y ć p rz e ja w e m p e w n e g o u p o rz ą d k o w a n ia sk ła d n ik ó w . C z ę sto o b s e rw u je się w n ic h p la m is to ść p o c h o d z e n ia b io tu rb a c y jn e g o . W stro p ie w a rs tw y łu p k ó w k o n ta k tu ją z a z w y c z a j z s ilty ta m i lub a re n ita m i, a n ie rzad k o ró w n ie ż z m a rg la m i. P o d ś c ie lo n e z aś s ą m a rg la m i, a w p rz y p a d k u n ie o b e c n o śc i m a rg li s ilty ta m i. W p ro filu R y- b o ty c z e -K a n io n łu p k i m a ją c h arak ter, ila s to -k rz e m io n k o w y , b e z w a p n isty lub o z n ik o m e j z a w a rto ś c i CaCC>3 (0 ,4 2 - 3 ,6 7 % ; śre d n ia z 4 a n a liz w y n o s i 1 ,2 2 % ). N a to m ia s t w p ro fila c h R y b o ty c z e -D o lin k a i W ia r, z w y ją tk ie m ic h n a j
n iższej c zęści, w y s tę p u ją je d y n ie łu p k i w y ra ź n ie w a p n iste . A re n ity i silty ty w o b rę b ie b a d a n y c h p ro fili w y k a z u ją n a o g ó ł m ie sz a n e , w a p ie n n o -o k ru c h o w o -k rz e m io n k o w e sk ła d y p e tro g ra fic z n e , o d p o w ia d a ją c e n a jb a rd z ie j g e z o m w a p ie n n y m . W n ie k tó ry c h w a rs tw a c h a re n itó w i s ilty tó w w p ro filu R y b o ty c z e -K a n io n z a z n a c z a ją się te ż n ie o s tre k on- k re c je k rz e m io n k o w e .
C h a ra k te ry s ty c z n y je s t sto s u n k o w o je d n o lity , g łó w n ie d ro b n o z ia rn isty c h a ra k te r a re n itó w i d o b ry s to p ie ń ich w y - so rto w a n ia . W n ie k tó ry c h w a rs tw a c h a re n itó w w y s tę p u ją ak c e so ry c z n ie o k ru s z k i i p ła tk i łu p k ó w c z a rn y c h , s z a ry c h i zie lo n y c h , o w ie lk o ś c i o k o ło 1 m m . K o n c e n tr u ją się o n e n a o g ó ł w d o ln y c h c z ę śc ia c h w a rstw a re n itó w . C z ę sto e le m e n ty te p o d k re ś la ją ró w n ie ż la m in a c ję o sa d u . W a rs tw y z b u d o w a n e w c a ło ś c i z ta k ie g o m a te ria łu s ą o p is y w a n e ja k o
“ m a k u s z k i” , “ m a k u s z k o w c e ” (p a trz D ż u ły ń s k i e t a l , 1979).
P o w s z e c h n ą c e c h ą a re n itó w i s ilty tó w j e s t la m in a c ja . W a re n ita c h w y s tę p u je p rz e d e w s z y s tk im la m in a c ja p rz e k ą tn a m ałej sk ali, rz a d z ie j la m in a c ja p o z io m a , n a to m ia s t w sil- ty ta c h je s t o d w ro tn ie - d o m in u je la m in a c ja p o z io m a . S pągi w a rstw a re n itó w s ą w y ra ź n e i e ro z y jn e , c z ę s to u rz e ź b io n e h ie ro g lifa m i p rą d o w y m i i/lu b b io g e n ic z n y m i.
O p isa n y p o w y ż e j z e s p ó ł c e c h te k s tu ro w o -s tru k tu ro - w y c h św ia d c z y o tu rb id y to w e j g e n e z ie a re n itó w , s ilty tó w i m a rg li, n ie z a le ż n ie od o stro w y ra ż o n y c h s tro p ó w w a rstw . Je d y n ie łu p k i, p rz y n a jm n ie j c z ę ś c io w o , n ie s ą tu rb id y ta m i le c z o sa d e m sw o b o d n e g o o p a d a n ia c z ą ste k z w ie c z n e g o d e sz c z u z a w ie sin y (o s a d e m tła s e d y m e n ta c y jn e g o ).
A re n ity re p r e z e n tu ją c z ło n y T(a,b)c se k w e n c ji B o u m y . S ilty ty m a ją c h a ra te r c z ło n ó w T cd. M a rg le n a to m ia s t o d p o w ia d a ją c z ło n o w i T(d)et. Ł u p k i o g e n e z ie tu rb id y to w e j re p r e z e n tu ją c z ło n y T(d)et, n a to m ia s t łu p k i o sa d z o n e z w ie c z n e g o d e sz c z u z a w ie sin y (p e la g ic z n e , h e m ip e la g ic z n e ) sta n o w ią cz ło n T ep se k w e n c ji B o u m y . Ł u p k i o g e n e z ie tu r
b id y to w e j w y s tę p u ją p rz e d e w s z y s tk im w b e z m a rg lo w y c h o d c in k a c h p ro filu . S ą ta m p o d ś c ie lo n e b e z p o ś re d n io sil- ty te m lub n a w e t are n ite m . W e w s z y s tk ic h trz e c h p ro fila c h n a jp o s p o litsz e s ą tu rb id y ty d w u - i tr z y e le m e n to w e : silty t - m a rg ie l - łu p e k o ra z m a rg ie l - łu p e k . P rz e c ię tn a m ią ż sz o ść p o je d y n c z e g o tu rb id y tu je s t rz ę d u 2 - 3 cm .
W sz y s tk ie w y m ie n io n e ro d z a je s k a ł ro z m ie s z c z o n e s ą n ie ró w n o m ie rn ie w b a d a n y c h p ro f ila c h (F ig . 3 - 6). G e n e ra ln ie je d n a k , z a z n a c z a się w n ich o g ó ln ie z n a n a p ra w id ło w o ść p o le g a ją c a n a sto p n io w y m z a n ik a n iu w a p n is to ś c i i
7 — A nnales Societatis...
50
S. LESZCZYŃSKI, K. M ALIK & M. KĘDZIERSKIB
.j...
100mm 50 Cztony arenilu i/lub sillytu
Arenite a nd /or siltite divisions Arenite a nd /or siltite divisions Lutite divisions
R ytmy turbidyt/interturbidyt T u rb id ite /in te rtu rb id ite rh y th m s
Rytmy turbidyt/interturbidyt T u rb id ite /in te rtu rb id ite rh y th m s
Fig. 4. Profile szczegółow e charakterystycznych facji w przekroju Rybotycze-Kanion. Położenie poszczególnych profili w obrębie badanego przekroju pokazane je st na Fig. 3 A. Poszczególne rytmy turbidyt/interturbidyt zaznaczone są w poziomie. N astępstw o pionowe członów od lewej strony (od członu najbardziej gruboziarnistego). Człony interturbidytowe (osadu pelagicznego) reprezentuje osad najbardziej drobnoziarnisty i najsłabiej wapnisty. Człony te nie w ystępują we w szystkich rytmach
Detailed logs o f specific facies in Rybotycze-Kanion section. Position o f particular logs within the section is indicated in Fig. 3A.
Individual turbidite/interturbidite rhythms are marked horizontally. Vertical sequence o f divisions from left (division o f the coarsest sedim ent) to right. Interturbidite divisions are represented by the finest and least calcareous sediment in the top o f a rhythm. Interturbidite divisions do not occur in each rhythm
w z ro ś c ie łu p k o w a to ś c i k u g ó rz e p ro fili (por. W a ty c h a , 1964; K o tla rc z y k , 1978). N a p o d sta w ie z ró ż n ic o w a n y c h sto su n k ó w ja k o ś c io w o -ilo ś c io w y c h w y o d rę b n ia ją się trz y facje: (1 ) m a rg lo w a , (2 ) m a rg lo w o -łu p k o w a , (3) łu p k o w a (a re n ito w o -łu p k o w a ). P o m ię d z y p o s z c z e g ó ln y m i facjam i is tn ie ją sto p n io w e p rz e jś c ia (F ig. 4 C , E).
F a c ję m a r g lo w ą tw o r z ą m a rg le tw a rd e z p o d rz ę d n y m
u d z ia łe m m a rg li m ię k k ic h , łu p k ó w , s ilty tó w i a re n itó w (F ig.
4 D ; Fig. 6A ; Fig. 7). U tw o ry tej facji s ą w y ra ź n ie o d p o rn ie j
sze n a w ie trz e n ie i z a z n a c z a ją się w m o rfo lo g ii ja k o stro m e ścian k i, w o d o sp a d y , b y strz a . L ito s o m y fa c ji m a rg lo w e j m a ją m ią ż sz o ść o d k ilk u d o o k o ło 2 0 m e tró w . N a jb a rd z ie j c h a ra k te ry s ty c z n ą c e c h ą te j fa c ji s ą b ia ła w o w ie trz e ją c e tw a rd e m arg le, k tó ry c h d o s k o n a le w y o d rę b n io n e ta b u la rn e
MARGLE KRZEM IONKOW E I FUKOIDOW E
51
B
400 300 200 100
C złony arenitu i/lub sillytu Arenite a nd /or siltite divisions
Rytm y turbidyt/interturbidyt T u rb id ite /in te rtu rb id ite rh y th m s
Ś-LZ---
....
i;-::""
~\m L-
...
i —
_IffTT:...
:::: -- ... . ~
300 200 100 0 20 40
C złony arenitu i/lub siltytu C złony lulytu A renite a n d /o r siltite divisions Lutite divisions
Rytmy turbidyt/interturbidyt T u rb id ite /in te rtu rb id ite rh y th m s
Fig. 5. Profile szczegółowe charakterystycznych facji w przekroju Rybotycze-Dolinka. Położenie profili w obrębie badanego prze
kroju pokazane je st na Fig. 3B. D alsze objaśnienia na Fig. 4
D etailed logs o f specific facies in Rybotycze-Dolinka section. Position o f logs within the section is indicated in Fig. 3B. For further explanation see Fig. 4
w a rs tw y o m ią ż sz o śc i o d k ilk u cm do k ilk u d cm w y k a z u ją s p e c y fic z n ą , z ło ż o n ą s tru k tu rę w e w n ę trz n ą . W arstw y te s k ła d a ją się z z e sta w u p o z ra s ta n y c h z e s o b ą b a rd z o c ie n k ic h tu rb id y tó w T(d)e o m ią ż sz o śc i 5 - 3 0 m m . L o k a ln ie s ą o n e p rz e d z ie lo n e z n a c z n ie c ie ń s z y m i (rz ę d u 1 - 5 m m ) w a rs t
w a m i n ie c o c ie m n ie jsz y c h łu p k ó w . Z e w z g lę d u n a w y so k i u d z ia ł p e lity c z n y c h o sa d ó w w a p ie n n y c h (m a rg li tw a rd y c h i m ię k k ic h ) i n is k ą z a w a rto ś ć o sa d ó w j e k o n tra stu ją c y c h (łu p k ó w , s ilty tó w i a re n itó w ), fa c ja ta o d z n a c z a się sto su n k o w o sła b o w y ra ż o n ą c y k lic z n o ś c ią n iż s z e g o rzęd u . W p ro filu R y b o ty c z e -K a n io n u tw o ry ta k ie b u d u ją k o m p le k s o m ią ż szo ści 18 m , n a k tó ry m z a ło ż o n y je s t w o d o sp a d . W p ro filu R y b o ty c z e -D o lin k a u tw o ry fa c ji m a rg lo w e j b u d u ją ró w n ie ż p o je d y n c z y z w a rty lito so m o m ią ż sz o śc i 2 0 m , n a k tó ry m ro z w in ię te s ą b a rd z o stro m e ś c ia n k i z b o c z o w e . N a to m ia s t w p ro filu R y b o ty c z e -W ia r fa c ja m a rg lo w a tw o rz y p o tę ż n y k o m p le k s o m ią ż sz o śc i 84 m . J e s t o n z b u d o w a n y z szereg u m n ie js z y c h je d n o s te k o m ią ż sz o śc i 8 - 2 2 m p rz e d z ie la n y c h p a k ie ta m i n ie c o słab iej w a p n isty m i. K o m p le k s te n m a w ięc c h a ra k te r z ło ż o n y . N ie z a le ż n ie o d w y so k ie g o sto p n ia w a p n is to śc i, p o s ia d a on, w sto su n k u do p o z o sta ły c h p ro fili, z n a c z n ie lep iej w y ra ż o n ą c y k lic z n o ś ć n iż s z e g o rzęd u (Fig.
6A , p o r. K o tla rc z y k & K ra w c z y k , 1980; K o tla rc z y k , 1988).
F a c ję m a rg lo w o -łu p k o w ą b u d u ją m a rg le i p o z o sta łe o sa d y to w a rz y s z ą c e , w z b liżo n ej p ro p o r c ji ilo śc io w e j (Fig.
4 A , F; Fig. 8). Z te g o w z g lę d u u tw o ry o p is y w a n e j facji s ą o w ie le b ard ziej p o d a tn e n a p ro c e s y w ie tr z e n ia i g o rzej o d s ło n ięte. O d s ła n ia ją się g łó w n ie w k o ry ta c h rz e k i p o to k ó w , a rz ad ziej n a z b o c z a c h . N a jb a rd z ie j c h a ra k te ry s ty c z n ą c e c h ą tej facji je s t d o b rz e w y ra ż o n a p a k ie to w o ś ć , p o le g a ją c a n a w y stę p o w a n iu w ie lo z e sta w ó w tu rb id y tó w (n a jc z ę śc ie j ty p u Tde, Tcde, T e), n a p rz e m ia n siln iej i sła b ie j w a p n is ty c h . P a k ie ty te w y k a z u ją m ią ż s z o ś ć o d k ilk u do k ilk u n a s tu d e c y m e tró w . F a c ja ta je s t ła tw o r o z p o z n a w a ln a w w a ru n k a c h te re n o w y c h , g d y ż p a k ie ty z b u d o w a n e g łó w n ie z m a rg li ja k o sk a ł o d p o rn ie jsz y c h , tw o rz ą w y p u k łe ż e b ra i b y s trz a w dnie i b rz e g a c h p o to k ó w . U tw o ry te c e c h u ją się u m ia rk o w a n ą w a p n isto śc ią , o g ó ln ie n iż s z ą n iż p o p rz e d n io o p is a n e . J e s t w n ic h n a jle p ie j w y ra ż o n a c y k lic z n o ść s e d y m e n ta c ji n iż s z e g o rzęd u . F a c ja m a rg lo w o -łu p k o w a m a n a jw ię k s z e ro z p r z e strz e n ie n ie sz c z e g ó ln ie w w y ż s z y c h c z ę śc ia c h b a d a n y c h p ro fili. N ie m n ie j je d n a k , w s ta n o w is k u R y b o ty c z e -K a n io n w y s tę p u je o n a ta k ż e w d o ln ej c z ę ś c i p ro filu , p o n iż e j li- tosorfiu facji m a rg lo w e j i p rz e d z ie lo n a j e s t k ilk u m e tro w y m i
52
S. LESZCZYŃSKI, K. M ALIK & M. KĘDZIERSKIB
lu
h
:
5 = = . . . . . .
| ï ” ?:
!”
Ü=
I?:
1:1..
n
!!„»==|U :.
Arenite a n d /o r siltite divisions Lutite divisions
50mm C zło n y arenitu i/lub siltylu Arenite a n d /o r siltite divisions
30mm Człony lulytu Lutite divisions R ylm y turbidyt/interturbidyt
T u rb id ite /in te rtu rb id ite rh y th m s
R ylm y turbidyt/interturbidyt T u rb id ite /in te rtu rb id ite rh y th m s
Fig. 6. Profile szczegółowe charakterystycznych facji w przekroju Rybotycze-W iar. Położenie profili w obrębie badanego przekroju pokazane je st na Fig. 3C. Dalsze objaśnienia na Fig. 4
D etailed logs o f specific facies in Rybotycze-W iar section. Position o f logs within the section is indicated in Fig. 3C. For further
explanation see Fig. 4 i
p a k ie ta m i facji łu p k o w e j.
F a c ja łu p k o w a (łu p k o w o -a re n ito w a ), w y ró ż n ia się n a j
n iż s z ą z a w a rto ś c ią m a r g li (p o n iżej 3 0 % ) i sto p n io w y m z a n ik a n ie m b u d o w y p a k ie to w e j, n a k o rz y ś ć w z ro stu ilo śc io w e g o łu p k ó w , a re n itó w i s ilty tó w (F ig. 4 B , F - g ó rn a część p ro filu ; Fig. 9). M a rg le tw a rd e s ą tu j u ż p ra k ty c z n ie n ie o b e c n e . N ie w ie le j e s t te ż m a rg li m ię k k ic h , k tó re je d y n ie lo k a ln ie tw o r z ą sła b o w y o d rę b n io n e p a k ie ty o sa d ó w o p o d w y ż sz o n e j n ie c o w a p n is to ś c i. F a c ja ta w y s tę p u je p rz e d e w s z y s tk im w n a d k ła d z ie i b e z p o ś re d n im p o d ło ż u g łó w n y c h k o m p le k só w m a rg lo w y c h . W p ro filu R y b o ty c z e -K a n io n je s t to tzw . flisz z R y b n ik a i u tw o ry p o d ś c ie la ją c e k o m p le k s m a rg lo w y , n a to m ia s t d la p ro filu R y b o ty c z e -D o lin k a i W iar j e s t to flis z z R y b n ik a i flisz z T u rn ic y . W p ro filu R y b o ty
c z e -K a n io n fa c ja łu p k o w a w y s tę p u je ró w n ie ż p o n iż e j g łó w n e g o lito s o m u m a rg lo w e g o i p o d ś c ie lo n a je s t u tw o ra m i facji m a rg lo w o -łu p k o w e j. W p ro filu R y b o ty c z e -W ia r o p is y w a n a fa c ja z a z n a c z a się ta k ż e p o m ię d z y d o ln y m , tj. g łó w n y m
k o m p le k se m m a rg lo w y m i w y ż s z y m , w z b o g a c o n y m w m a r
gle.
O m ó w io n e p o w y ż e j fa c je s ą o b e c n e w e w s z y s tk ic h b a d a n y c h p ro fila c h , w z m ie n n y c h p ro p o rc ja c h ilo śc io w y c h . Ich p io n o w e ro z m ie sz c z e n ie , b ę d ą c e o d b ic ie m a rc h ite k tu ry w n ę trz a b a d a n y c h je d n o s te k lito s tra ty g ra fic z n y c h , w y k a z u j e p e w n e w s p ó ln e ce c h y . W sta n o w isk u R y b o ty c z e -K a n io n
(F ig. 3 A ) lito s o m facji m a rg lo w e j, r e p r e z e n tu ją c y n a jb a r
d ziej w a p n is tą cz ę ść p ro filu , j e s t u s y tu o w a n y w je g o w y ż szej c zęści, c e n tra ln ie w s to s u n k u do p o z o s ta ły c h , m n iej w a p n isty c h lito facji. W p ro filu ty m z a z n a c z a się te ż p e w n a d w u d z ie ln o ś ć , p o le g a ją c a n a w y s tę p o w a n iu d ru g ie g o , n ie c o słab iej w a p n iste g o k o m p le k su w d o ln ej c z ę śc i p ro filu . P o m ię d z y n im i g łó w n y m k o m p le k s e m m a r g lo w y m w y s tę p u ją o sa d y b e z m a rg li tw a rd y c h lu b ty lk o z p o je d y n c z y m i ich w a rstw a m i, a z a ra z e m z n ie w ie lk im u d z ia łe m m arg li m ięk k ich .
W sta n o w isk a c h R y b o ty c z e -D o lin k a i R y b o ty c z e -W ia r
M ARGLE K RZEM IONKOW E I FUKOIDOW E 5 3
Fig. 7. Utwory facji marglowej. A - cienkoławicowe turbidyty zbudowane z twardych margli przekładające się z bardzo cienkimi warstwam i łupków niewapnistych. W dolnej części fotografii 30 cm w arstwa utworów zdeform ow anych osuwiskowo. R ybotycze-K a
nion, górna część profilu ogniw a margli krzemionkowych. B - najbardziej charakterystyczne cechy facji marglowej. Zestaw dwunastu tabularnych w arstw tw ardych margli turbidytowych rozdzielonych kilkumilimetrowym i przewarstwieniam i łupków niewapnistych.
M iąższość warstw marglowych zm niejsza się systematycznie ku górze zestawu. Rybotycze-W iar, dolna część profilu ogniw a margli fukoidowych
Example o f m arl-dom inated faciès. A - thin-bedded turbidites composed o f hard-marl layers with m ilim etres-thick noncalcareous shale intercalations. Upper part o f Siliceous Marl M ember outcropping in Rybotycze-Kanion. B - the most characteristic features o f m arl-dom inated facies. Typical set o f twelve turbidites composed chiefly o f tabular hard-marl layers with milim etre-thick intercalations o f noncalcareous shale. Thickness o f marl layers decreases systematically upwards. Rybotycze-W iar, low er part o f the Fucoid Marl Member
Fig. 8. Utwory facji marglowo-łupkowej. A - Pakiety cienkolaw icow ych turbidytów różniące się stopniem w apnistości. W ystające z dna i zbocza pakiety o barwie białawej zbudowane są głównie z margli tw ardych i miękkich. Pakiety o barwie ciem niejszej zaznaczają się wklęsłym reliefem i są zbudow ane głów nie z cienkoławicowych silikoklastyków, z podrzędnym udziałem margli miękkich. Ryboty
cze-W iar, środkow a część profilu margli fukoidowych. B - Typowe w ykształcenie pakietu o podwyższonej w apnistości w obrębie utworów facji marglowo-łupkowej. Naprzemianległe występowanie warstw margli twardych i miękkich. O ba rodzaje osadów tw orzą złożone w arstwy w ieloturbidytow e. Rybotycze-W iar, środkowa część profilu margli fukoidowych
D eposits o f m arly- and - shale facies. A - packets o f thin-bedded turbidites differing in content o f carbonate material. W hitish packets ragging out o f the stream bottom com prise mainly hard and soft marl. Grayish packets showing concave relief in outcrops are built chiefly o f thin-bedded siliciclastics w ith subordinate proportion o f soft marl. Rybotycze-W iar, middle part o f the Fucoid M arl Member. B - Detail o f m arl-and-shale facies. The m ost characteristic features o f a packet enriched in calcareous material. Alternations o f hard and soft marls.
Both sedim ent types occur in composite m ultiturbidite layers. Rybotycze-W iar, middle part o f the Fucoid M arl M em ber
5 4 S. LESZCZYŃSKI, K. MALIK & M. KĘDZIERSKI
F ig. 9. T ypow e utwory facji łupkowej. A - cienkolaw icow e turbidyty zdom inow ane przez material silikoklastyczny. Pakiety o podw yższonej wapnistości, z marglami miękkimi, zaznaczają się jaśn iejszą barwą i słabszym ztupkowaniem . R ybotycze-W iar, górna część profilu ogniw a margli fukoidow ych. B - łupki (szarozielonkawe, wapniste) zawierają podrzędnie bardzo cienkie war stw y miękkich margli, w idoczne w postaci jaśniejszych smug. Okazjonalnie, w odstępach co kilka centymetrów, w ystępują soczew k ow ate warstwy silikoturbidytów Tcd. Rybotycze-W iar, górna część profilu ogniw a margli fukoidow ych
Exam ple o f shale-dom inated facies. A - thin- and very thin-bedded siliciturbidites contain subordinate packets enriched in calcareous material (with soft marls only) which display lighter colour and weaker fissility . Rybotycze-W iar, upper part o f the Fucoid Marl Member.
B - detail o f shale-dom inated facies. Shales (gray-green, calcareous) contain very thin layers o f sott marl v isib le in the form o f lighter streaks. Centim etre-spaced, lenticular layers o f siliciturbidites (Tcd), up to som e centimetres thick occur occasion ally. R ybotycze-W iar, upper part o f the Fucoid Marl Member
litosom facji marglowej usytuowany jest ewidentnie w dol
nej części badanych profili. W pierwszym stanowisku przej
ście głównego kompleksu marglowego do niżej ległych ut
worów, reprezentowanych przez flisz z Rybnika, następuje na dystansie zaledwie kilku metrów (Fig. 3B). W profilu Rybotycze-W iar spąg kompleksu marglowego jest zakryty.
Ogniwo margli fukoidowych w rejonie Rybotycz jest naj
prawdopodobniej megalitosomem pensymetrycznym, o sil
nie zaznaczonej spągowej asymetrii.
Parametry profilu Rybotycze-Kanion określone w ni
niejszej pracy są podobne do podanych przez Kotlarczyka (1978), różnią się natomiast w istotnym stopniu od przy
taczanych w jego późniejszych pracach (Kotlarczyk, 1985, 1988). Dotyczy to szczególnie miąższości profilu.
ZESPOŁY NANNOPLANKTONU I BIOSTRATYGRAFIA
P ro fil R ybotycze-K anion (m argle krzem ionkow e, Fig. 10; T ab. 2)
Nannoplankton w tym profilu jest słabo zachowany, a jego liczebność w próbkach jest bardzo niska. Jedynie w trzech preparatach (R23, R/7 i R/8) nannoplankton był nieco liczniejszy. Obserwowano liczne pokruszone fragmenty płytek nannoflory. Niektóre z nich były zrekrystalizowane lub częściowo rozpuszczone, co znacznie utrudniało ich identyfikację. W części preparatów nie stwierdzono w ogóle nannoplanktonu wapiennego lub występowały jedynie nie- oznaczalne jego szczątki. Badania przy pomocy mikroskopu
skaningowego okazały się mało przydatne, ze względu na słaby stan zachowania i ubóstwo nannoskamieniałości.
Udało się znaleźć i sfotografować zaledwie kilka lepiej za
chowanych okazów.
Dominującym taksonem w badanych próbkach była Watznaueria barnescie (Fig. 12o). Jedynie w kilku prepa
ratach jej liczebność była mniejsza. Licznie w ystępują rów
nież (szczególnie w niższej części profilu) formy: Epro- lithus floralis (Fig. 12p), Quadrum gartneri (Fig. 12a), Eif- fellithus eximius. W próbkach z najwyższej części profilu częste są: Marthasterites furccitus, Micula decussata oraz Reinhardtites anthophorus (Fig. 12k).
W najniższej części profilu, w jednej próbce (R2), wykazano poziom Quadrum gartneri CC 11 (wiek: wczes
ny - środkowy turon), na podstawie obecności taksonu wskaźnikowego i absencji gatunków młodszych.
Kolejna badana próbka (R12), pobrana 7 m wyżej w profilu, reprezentuje poziom Eiffellithus eximius CC 12 (wiek: środkowy - późny turon). Do poziomu tego zaliczono także pięć kolejnych próbek (R9, R 11, R22, R23, R30), pobranych z interwału 7 - 16 m.
Na wysokości 23,5 m powyżej spągu profilu (próbka R49) zidentyfikowano kolejny poziom - Marthasterites fu r- catus CC 13 (wiek: najmłodszy turon lub najstarszy koniak - w prowincji borelnej - po późny koniak - w prowincji tetydzkiej). Poziom ten reprezentowany jest ponadto przez cztery dalsze próbki (R62, R63, R73, R 1391 ), pobrane z interwału 23,5 - 34,5 m.
Kolejną próbkę (R 1893), pobraną na wysokości 44 m profilu, zaliczono do najwyższej części poziom u Micula decussata CC 14 (wiek: najmłodszy koniak - najstarszy
