Michał Michałkiewicz, Małgorzata
Fiszner
Zaopatrzenie w wodę obszaru
Lednickiego Parku Krajobrazowego
Studia Lednickie 5, 283-291
Poznań — Lednica 1998
M IC H A Ł M IC H A Ł K IE W IC Z , M A Ł G O R Z A T A F ISZ E R In stytut Inży n ierii Ś ro d o w isk a P o litech n ik i P oznańskiej
Z A O P A T R Z E N IE W W O D Ę O B S Z A R U L E D N IC K IE G O P A R K U K R A JO B R A Z O W E G O
1. W S T Ę P
T ereny L ednickiego P arku K rajobrazow ego od w ielu lat są obiektem badań p rze p row adzanych przez p racow ników Instytutu Inżynierii Ś rodow iska Politechniki P o znańskiej. W ram ach C en traln eg o Program u B adań Podstaw ow ych 0 4 .10.01.02., b adane było w latach 1 9 8 6 - 1990 je z io ro L ednica, a w yniki zostały opublikow ane m .in. w Z eszycie nr 41 S G G W -A R w W arszaw ie (1990). W okresie od 26.07. do 05.08.1993 roku w ram ach p raktyk studenckich zorganizow any byi O bóz N aukow y L E D N IC A ’93, p odczas którego m .in. p rzebadano i ok reślo n o stan zan iecz y szcze n ia pierw szego po kładu w odonośnego n a podstaw ie w ytypow anych studni zlo k alizo w an y ch w b e z p o średnim są sied ztw ie jeziora.
P roblem zao p atrzen ia w w odę m ieszkańców obszaru L ed n ick ieg o P arku K rajo b ra zow ego rozw iązyw ały w ów czas (1993 rok) trzy zakłady w o d o ciąg o w e w PG R D zie k anow icach, w M oraczew ie i w Sław nie. Z ak ład W o d o ciąg o w y w D ziekanow icach dostarczał w odę do w si D ziekanow ice, części L ednogóry oraz częściow o do Siem ia- nowa. M oraczew o d ostarczało w odę do p ozostałej części wsi L ed n o g ó ra o raz do Ry- bitw , natom iast Sław no zaopatryw ało Skrzetuszew o. W pozostałych w siach (m .in. Im iołki, W aliszew o) w tam tym okresie m ieszkańcy korzystali z ujęć w łasnych w postaci studni kopanych i w ierconych.
2. M A T E R IA Ł Y I M E T O D Y
O p ró cz istn iejący c h sieci w o d o ciągow ych, liczni m ieszkańcy w si z lo k a liz o w a nych w o k ó ł je z io ra L ed n ica zao p atru ją się w w odę ze studni in d y w id u aln y ch i p u b licznych.
P odczas O bozu L E D N IC A ’93 p rzebadano w odę z Z akładów W odociągow ych w D ziekanow icach (punkt pom iarow y w M ałym Skansenie — w pobliżu prom u) oraz z 10 studni zlokalizow anych w najbliższym sąsiedztw ie je z io ra L ed n ica (R yc. 1). P o niżej zestaw iono m iejsca poboru w ody ze studni:
284 MICHAŁ MICHAŁKIEWICZ. MAŁGORZATA FISZER
JEZIORO
LEDNICA
S tudnia nr 1 — na terenie M ałego Skansenu (obok prom u) Studnia nr 2 — na w yspie O strów L ednicki
S tudnia nr 3 — w e w si L ednogóra n r 52 k oło gorzelni S tudnia nr 4 — we wsi R ybitw y nr 7
S tudnia nr 5 — we w si R ybitw y nr 16
Studnia nr 6 — studnia publiczna w e w si Im iołki S tudnia nr 7 — studnia p u b liczn a we w si Im iołki S tudnia nr 8 — w Stanicy H arcerskiej w e wsi Im iołki Studnia nr 9 — w e w si W aliszew o nr 4
Studnia nr 10 - - w e wsi W aliszew o nr 17
K ażda studnia w y ty p o w an a do badań została o pisana pod w zględem technicznym , sanitarnym oraz n a podstaw ie w yw iadu o kreślono ilu m ieszkańców ko rzy sta z niej stale lub okresow o. W odę do badań fizy k o -ch em iczn y ch po b ran o i zbadano zgodnie z P olskim i N orm am i oraz wg Standard M ethods (1972).
Z apoznano się także ze S tacją W odociągow ą w D ziekanow icach, k tó ra zasilana je s t przez czw arto-rzędow e pokłady w odonośne rozłożone na głębokości 34 m. Proces uzdatniania w ody sprow adza się do usu n ięcia z niej żelaza i m anganu. R ealizow ane je s t to na filtrach ciśnieniow ych p o spiesznych, ze złożem kw arco w y m uaktyw nionym . U tlenianie żelaza od b y w a się p o p rzez napow ietrzanie w aeratorach przepływ ow ych. Z pow odu niskich zaw artości zw iązków u suw alnych na filtrach ich płukanie p rz e p ro w adzane było raz w tygodniu. N a zak o ń czen ie procesu zapobiegaw czo podaje się do w ody p odchloryn sodu w takich ilościach, że na w yjściu je s t 0,2 do 0,5 m g C L /dm 3. P o procesie u zd atn ian ia w oda m ag azy n o w an a je s t w dw óch zb iornikach hy d ro fo rowych.
Do nap o w ietrzan ia w ody zastosow ano aeratory ciśn ie n io w e o średnicy 4 0 0 m m , ciśnieniu d opuszczalnym 0 ,6 M Pa, tem peraturze dopuszczalnej 20°C, czasie p rzetrz y m ania 45 sek., pro d u k o w an e przez F abrykę U rząd zeń W o d n y ch i W iertniczych PRO - W O D R O L w S ulejow ie w roku 1987. Do o d żelazian ia i o d m an g an ian ia w ody użyto filtrów ciśnieniow ych o średnicy 1,2 m i w ysokości 3,2 m. W ysokość zio ża filtracyjnego w ynosi 1,2 m , a prędkość filtracji 10 m /h. P roces p łu k an ia filtrów realizo w an y byl dw uetapow o: I etap to płukanie pow ietrzem przez 2 m in. (ag reg at sprężarkow y typu W A N 77 o ciśnieniu nom inalnym P dop. = 1 M Pa, w ydajności 14 m 3/h, m ocy 3 K W ), a w II etapie p łukanie w odą przez 10 m in. (ze zb io rn ik a w ody czystej za po m o cą pom p w irow ych o w ydajności 500 - 800 l/m in., przy prędkości obrotow ej 2900 obr./m in. w yprodukow anych przez L eszczy ń sk ą F abrykę P om p w roku 1988). D o zo w anie podchlorynu sodu realizow ane było za po m o cą daw kow nika p roporcjonalnego. W odę uzdatnioną m agazynow ano w dw óch zbiornikach hydroforow ych o pojem ności 4 m 3 każdy, ciśnieniu dopuszczalnym P dop. = 0,6 M Pa i tem peraturze dop. = 20°C w yprodukow anych przez P R O W O D R O L Sulechów w roku 1985. H ydrofory te sterują pracą pom p głębinow ych. P raw idłow a praca całej stacji u zd atn ian ia zapew niona je s t dzięki dość now oczesnej autom atyce, k tó ra nie elim inuje je d n a k codziennej kontroli przeprow adzanej przez p rzesz k o lo n e g o pracow nika.
286 MICHAŁ MICHAŁKIEWICZ. MAŁGORZATA FISZER 3. W Y N IK I I D Y S K U S JA
W yniki analiz fizyko-chem icznych w ody z 10 studni oraz ze Stacji W odociągow ej przedstaw iono w T abelach 1 - 3 . Posługując się danym i wg P olskich N orm oraz R o z p o rząd zen ia M inistra Z drow ia i O pieki Społecznej, w ydano orzeczenia co do jak o ści w ody w każdym ujęciu.
S tudnia nr 1 — zbudow ana z kręgów betonow ych o średnicy 100 cm przykryta b yła płytą drew nianą. Jeden krąg w ystaje ponad pow ierzchnię gruntu. W edług relacji m ieszkańców nieużytkow ana od 1990 roku. G łębokość p o ło żen ia zw ierciadła wody w ynosiia 2,5 m od poziom u gruntu. D obrze zabezpieczona od zew nątrz. O dległość od brzegu je z io ra około 50 m. W badanej w odzie stw ierdzono podw yższoną barw ę. Pod w zględem pozostałych param etrów w oda m ieści się w norm ie.
S tudnia nr 2 — zbudow ana z kręgów betonow ych, przykryta pokryw ą betonow ą, na której zainstalow ana je s t ręczna pom pa kolum ienkow a. S tudnia te od w ielu lat je st nieużytkow ana ze w zględu na zle w łasności organoleptyczne. Z najduje się ona w od ległości 25 m od brzegu jezio ra. W badanej w odzie stw ierdzono w ysoką b arw ę i tw ar dość, w ysokie k oncentracje am oniaku, m anganu, żelaza i zw iększoną utlenialność. Ze w zględu na znaczne p rzek ro czen ia kilku param etrów w oda ta nie nadaje się do p icia i na potrzeby gospodarcze.
S tudnia n r 3 — zlokalizow ana je s t n a terenie gospodarstw a indyw idualnego w od ległości 5 m od budynku m ieszkalnego i gospodarczego o raz 200 m od jezio ra. Z bu dow ana z kręgów betonow ych, przykryta szczelną pokryw ą. Z w ody k o rzy sta stale 8 - 9 osób. Do budynków doprow adzana je s t za pom ocą hydroforu.
S tudnia nr 4 — zlokalizow ana w odległości około 20 m od jeziora. N ie używ ana od 1990 roku ze w zględu na zw odociągow anie wsi. P om pa zdem ontow ana w raz z k rę giem naziem nym . Przykryta belkam i i półkręgiem betonow ym . B adana w oda posiada podw yższoną barw ę oraz nieznacznie tw ardość i utlenialność. Pod w zględem p o zo stałych badanych param etrów m ieści się w norm ie.
Studnia nr 5 — zlokalizow ana o koło 250 - 300 m od brzegu je z io ra przy budynku w ielorodzinnym . Od 1990 roku nie używ ana ze w zględu na doprow adzenie w odociągu. G łębokość studni około 5 ,0 m od lustra wody. Z ab ezp ieczo n a przed w pływ em czy n ników zew nętrznych. W badanej w odzie były przekroczone n astępujące param etry: nieznacznie barw a, tw ardość około 4-krotnie, am oniak 3-krotnie. W ystępow ały pod w yższone k o n cen tracje chlorków i podw yższona utlenialność. N a podstaw ie oznaczo nych param etrów stw ierdzono, że badana w oda nie n ad aje się do p icia i na potrzeby gospodarcze.
S tudnia nr 6 — to studnia publiczna zlokalizow ana około 30 m od jezio ra. Pom pa ręczna kolum ienkow a, usytuow ana na pokryw ie betonow ej. Pierw sza od zabudow ań P G R . M ieszkańcy używ ają w odę ze studni do prania i do przygotow yw ania karm y dla inw entarza. W badanej w odzie stw ierdzono p o d w yższoną barw ę i utlenialność, w ysoką tw ardość oraz w ysoką koncentrację m anganu. B adana w oda nie nadaje się do p icia i dla potrzeb gospodarczych.
S tudnia nr 7 — to studnia publiczna z zam ieszczoną inform acją, że w oda nie nadaje się do przygotow yw ania posiłków dla dzieci i niem ow ląt. Budow a analogiczna ja k studni nr 6. O dległość od je z io ra około 20 m. W badanej w odzie stw ierdzono
podw yższoną barw ę i utlenialność, w ysoką tw ardość oraz w ysokie koncentracje azotu am onow ego. Z e w zględu na w yżej w ym ienione przek ro czen ia w oda nie nadaje się do p icia i na cele gospodarcze.
S tudnia n r 8 — zlo k alizo w an a na teren ie S tanicy H arcersk iej, w odległości około 60 m od je z io ra . W o d a w studni zn ajd u je się w 10 k ręg ach o średnicy 100 cm (w ysokość 80 cm każdy). U ży tk o w an a tylko w czasie sezonu letniego przez około 300 osó b w y łączn ie do celó w pitn y ch i p rzy g o to w y w an ia posiłków . W ciągu sezonu stu d n ia je s t d w u k ro tn ie c h lo ro w an a przez S an ep id oraz b a d a n a bak terio lo g ic zn ie. D zienne z u ży cie w ody o k o ło 12 m 3. W badanej w odzie stw ie rd zo n o p o dw yższoną b arw ę oraz w ysoką ko n cen trację m anganu. Z e w zględu n a b rak w o d o ciąg u w są sie d ztw ie Stanicy m o g ła b y ć w arunkow o d o p u sz czo n a d o u ży tk o w an ia do p ic ia i na potrzeby g o spodarcze.
Studnia nr 9 — zlo k alizo w an a je s t przy budynku m ieszkalnym w odległości około 30 m od jezio ra. G łębokość studni w ynosi 4 ,0 m. Z w ierciad ło w ody znajduje się na głębokości 3 ,0 m. Z ao p atru je o n a w w odę 5-cio oso b o w ą rodzinę. Posiada zam ontow any w m ieszkaniu hydrofor. W badanej w odzie stw ierdzono p o dw yższoną barw ę oraz ut- lenialność. M im o nieznacznych p rzekroczeń nadaje się do p icia i na p otrzeby g o sp o darcze.
S tudnia nr 10 — znajduje się w odległości około 50 m od jezio ra. U ży w an a je s t przez 4 osoby. Z b u d o w an a z 9 kręgów o średnicy 100 cm i w ysokości 50 cm każdy. W arstw a w ody w studni w ynosi 2,5 m. S tudnia ręczn a z kołow rotem , kryta, bardzo dobrze zabezpieczona przed zanieczyszczeniem . W oda u żyw ana do p icia i celów g o spodarczych. W badanej w odzie stw ierdzono p o d w yższoną barw ę i utlen ialn o ść o raz w ysoką tw ardość. S tw ierdzono także bardzo w ysokie k o n cen tracje azotu am onow ego i m anganu. Z e w zględu n a w yżej w ym ienione p rzek ro czen ia w oda nie nadaje się do picia i na cele gospodarcze.
U jęcie w ody ze Stacji W odociągow ej — w badanej w odzie w odociągow ej stw ier dzono je d y n ie p o d w yższoną barw ę, a p o zo stałe p aram etry m iesz czą się w norm ie. W oda ta nadaje się do p icia i na p otrzeby gospodarcze.
N a podstaw ie przebadanych 10 studni m o żn a stw ierdzić, że w oda p rzesiąk a ją ca z pierw szego pokładu w odonośnego do studni je s t dość zanieczyszczona. W e w szystkich studniach stw ierdzono p rzek ro czen ia co najm niej je d n e g o param etru. N ajczęściej była to barw a, utlenialność, tw ardość, a także k o n cen tracje azotu am onow ego, m anganu i żelaza. P aram etry te decydow ały zatem o w ykluczeniu danej w ody ja k o zdatnej do picia i na potrzeby gospodarcze.
N ajczęstszym i p rzyczynam i takiego stanu zaniecz y szcze n ia w ód podziem nych są: — brak zab ez p ie czen ia kręgów studni przed przesiąkaniem nieczystości z terenu
otaczającego studnie — zbyt m ała głębokość studni — zła lo k alizacja studni w terenie
— zbyt b lisk a odległość studni od szam ba, d ołu chłonnego, składow iska n ieczy stości, k o m postow nika
— b rak św iadom ości u żytkow ników studni o m ożliw ości jej zan ieczy szczen ia — b rak stałej, okresow ej kontroli stanu sanitarnego studni i terenu otaczającego — nie u regulow ana go sp o d a rk a w odno-ściekow a na w si
288 MICHAŁ MICHAŁKIEWICZ. MAŁGORZATA FISZER
— brak konserw acji u rządzeń do czerp an ia w ody
— nieregularne badanie w ody w studniach publicznych i indyw idualnych. Z tego w zględu, że obecnie — m im o pow staw ania w odociągów je sz c z e bardzo dużo ludzi czerpie w odę z w łasnych ujęć podziem nych, p ro blem atyka praw idłow ego stanu sanitarnego w ody w studniach je s t ciągle bardzo aktualna.
T a b e la 1. W yniki an aliz w ody ze studni n r 1 - 4 .
P a r a m e tr S tu d n ia 1 S tu d n ia 2 S tudnia 3 S tu d n ia 4 B arw a Pt m g/dm 3 25,0 50,0 2 5,0 25,0 Z apach Z I R Z I R Z I R Z I R 0 d c 2 y n pH 7,68 7,21 7,53 7,85 Z asad o w o ść o g ó ln a m val/dm 3 6,1 10,9 7,2 6,9 Z asad o w o ść w o bec fenoloftalełny m val/dm 3 0 ,0 0 ,0 0,0 0,0 Z asad o w o ść w obec m etyloranżu roval/dm 3 6,1 10,9 7,2 6,9 Tw ard o ść o g ó ln a °n 25,50 76,00 49,50 29,00 Tw ard o ść o gólna m val/dm 3 9,11 27,14 17,68 10,36 T w ard o ść o gólna С аС О з m g /d m 3 4 5 5 ,5 0 1357,00 8 8 4,00 51 8,00 Tw ard o ść w ęg lanow a °n 17,08 30,52 20,16 19,32 Tw ard o ść w ęg lanow a m v al/d m 6,10 10,90 7 ,20 6,90 T w ard o ść w ęg lan o w a С аС О з m g/dm 3 305,00 5 4 5,00 3 6 0 ,0 0 34 5,00 T w ard o ść niew ęg lan o w a °n 8,42 45,48 29,34 9,68 Tw ard o ść n iew ęglanow a m val/dm 3 3,01 16,24 10,48 3,46 Tw ard o ść niew ęg lan o w a С аС О з m g /d m 3 150,50 812,00 52 4,00 173,00 K w aso w o ść m val/dm 3 0,73 2,29 0 ,80 0 ,64 C O2 w olny m g/dm 3 32,12 100,76 35,20 28,22 C O2 w ęglanow y m g/dm 3 0 ,00 0,00 0 ,00 0,00 C O2 w odorow ęglanow y m g /d m 3 268 ,40 4 7 9,60 3 1 6 ,8 0 30 3,60 W apń C a m g /d m 3 134,38 2 7 4,50 2 4 2,20 132,95 M agnez M g m g/dm 3 29,12 163,41 69,10 45 ,2 0 C hlorki CI m g /d m 3 91 ,0 0 164,00 181,00 8 1 ,0 0 Ż elazo ogólne Fe m g/dm 3 0,068 20 ,000 0 ,0 7 6 0,070 M angan M n m g /d m 3 0 ,0 0 0 1,320 0,000 0,000 U tlenialność O2 m g/dm 3 5 ,70 16,40 4 ,10 5 ,30 A zo t am onow y N m g/dm 3 0,464 1,020 0 ,2 3 6 0,154 A zo t azotynow y N m g/dm 3 0,0050 0,0540 0,0035 0,0015 A zot azo tanow y N m g/dm 3 0,048 0 ,6 4 2 14,300 0,424 F o sfo r m in eralny P m g /d m 3 0,230 0,099 0,174 2,680 Przew o d n ictw o elek tro l. w łaściw e |iS /c m 984 2160 1920 1290
T ab ela 2. W yniki analiz w ody ze studni 5 - 8
P a r a m e tr S tu d n ia 5 S tu d n ia 6 S tu d n ia 7 S tu d n ia 8 B arw a Pt m g /d m 3 25,0 25,0 2 5,0 30,0 Zapach Z 1 R Z 1R Z1R Z 1 R O dczvn dH 7 ,70 7,55 7,40 7,74 Z asad o w o ść o g ó ln a m v al/d m 3 10,1 5,5 9,0 3,0 Z asad o w o ść w o bec fen o lo ftalein y m v al/d m 3 0 ,0 0 ,0 0,0 0,0 Z asad o w o ść w o b ec m etyloranżu m v al/d m 3 10,1 5,5 9,0 3,0 T w ard o ść o g ó ln a °n 95 ,0 0 6 0 ,0 0 58,00 2 0 ,5 0 T w ard o ść o g ó ln a m v al/d m 3 33,93 21,43 20,71 7,32 T w ard o ść o g ó ln a С аС О з m g /d m 3 1696,50 1071,50 1035,50 366,00 T w ard o ść w ęg lan o w a °n 28,28 15,40 25,20 8,40 T w ard o ść w ęg lan o w a m val/dm 3 10,10 5 ,50 9,00 3 ,00 T w ard o ść w ę g lan o w a С аС О з m g /d m 3 5 0 5,00 275,00 4 5 0 ,0 0 150,00 T w ard o ść n iew ęg lan o w a °n 66,72 44 ,6 0 32,80 12,10 T w ard o ść n iew ęg lan o w a m val/dm 3 23,83 15,93 11,71 4 ,32 T w ard o ść n iew ęg lano w a С аС О з m g/dm 3 1191,50 7 9 6,50 5 8 5 ,5 0 216 ,00 K w asow ość m val/dm 3 1,31 1,18 2,06 0 ,2 4 C O2 w olny m g/dm 57,64 51,92 90,64 10,56 C O2 w ęglanow y m g/dm 3 0 ,0 0 ,0 0,0 0 ,0 C O2 w odorow ęglanow y m g/dm 3 4 4 4,40 2 4 2,00 396,00 132,00 W apń C a m g /d m 3 110,80 140,80 173,60 55 ,8 0 M agnez M g m g /d m 3 345,51 175,14 146,46 55,19 Chlorki C l m g/dm 3 4 4 5 ,0 0 77,00 2 1 6,00 18,00 Ż elazo o g ó ln e Fe m g/dm 3 0,070 0 ,1 6 0 0,1 1 0 0 ,2 1 0 M angan M n m g/dm 3 0,000 0,230 0,0 0 0 0 ,2 9 0 U tlenialność O2 m g/dm 8,80 6,40 7 ,00 2,90 A zot am o n o w y N m g /d m 3 1,320 0,3 2 0 1,024 0,136 A zo t azo tynow y N m g /d m 3 0 ,0 5 5 0 0 ,0 1 6 0 0,0 2 40 0 ,0010 A zot azo tanow y N m g/dm 3 0,074 4 ,3 0 0 8,000 0,448 F osfor m ineralny P m g/dm 0,506 2 ,8 8 0 0 ,5 7 6 0,1 2 2 Przew o d n ictw o elek tro l. w łaściw e (iS/cm 2910 1470 2250 369
T a b e la 3. W y n ik i an aliz w ody ze studni 9, 10 o raz ze stacji w o d ociągow ej.
P a r a m e tr S tu d n ia 9 S tu d n ia 10 W o d o c ią g B arw a Pt m g /d m 3 30,0 25,0 25,0 Zapach Z 1 R Z 1 R Z IR (C I) O dczyn pH 7 ,54 7,59 7,43 Z asad o w o ść o g ó ln a m val/dm 3 3,7 4,8 8,0 Z asad o w o ść w o b ec feno lo ftalein y m v al/d m 3 0,0 0,0 0,0 Z asad o w o ść w o bec m etyloranżu m val/dm 3,7 4,8 8,0 T w ard o ść o g ó ln a °n 15,0 4 4,0 23.70 T w ard o ść o g ó ln a m v al/d m 3 5,36 15,71 8,46
290 MICHAŁ MICHAŁKIEWICZ, MAŁGORZATA FISZER
T w ard o ść o g ólna С аС О з m g/dm 3 268,00 785,50 423 ,00 T w ard o ść w ęg lanow a °n 10,36 13,44 22,40 T w ard o ść w ęglanow a m v al/d m 3 3 ,70 4,40 8,00 T w ard o ść w ęg lan o w a С аС О з m g/dm 3 185,00 240,00 4 0 0,00 T w ard o ść n iew ęglanow a °n 4,64 30,56 1,30 T w ard o ść niew ęg lan o w a m v al/d m 3 1,66 10,91 0 ,46 T w ard o ść niew ęg lan o w a СаС О з m g /d m 3 83,00 545,50 23,20 Kw asow ość m v al/d m 3 0,46 0,88 1,66 C O2 w olny m g/dm 3 20,24 38,72 73,04 C O2 w ęglanow y m g/dm 3 0,00 0 ,00 0 ,00 C O2 w odorow ęglanow y m g/dm 3 162,80 211,20 3 5 2,00 W apń C a m g/dm 68,60 205,10 107,93 M ag n ez M g m g/dm 3 23,47 66,49 37,38 Chlorki C l m g/dm 3 15,00 124,00 4 5 ,0 0 Ż elazo ogólne Fe m g/dm 3 0,068 0,250 0 ,1 0 0 M angan M n m g /d m 3 0 ,0 0 0 0,400 0 ,0 0 0 U tlenialność O2 m g/dm 3 6,2 7,6 5,1 A zo t am o n o w y N m g/dm 3 0,090 2,700 0,254 A zo t azotynow y N m g/dm 0,0 0 1 0 0,0125 0,0 0 30 A zo t azo tanow y N m g/dm 3 0,0 3 0 0,616 0,342 Fo sfo r m ineralny P m g /d m 3 2,600 0,692 0,190 Przew o d n ictw o elek tro l. w łaściw e |iS /cm 437 1385 796
4. L IT E R A T U R A
C P B P 04.10. S G G W -A R w W arszaw ie. S tru k tu ra i fu n k cjo n o w an ie w y branych e k o sy stem ó w je z io rn y c h pod dan y ch antro p o p tesji. 1990, Z eszy t 41.
R ozpo rząd zen ie M inistra Z d row ia i O pieki Spo łeczn ej z d n ia 4 m aja 1990 roku w sp raw ie w aru n k ó w org a no lep ty czn y ch i fizy ko -chem icznych, ja k im p o w in n a o d p o w iad ać w o d a d o p icia i na p otrzeby g o sp o d arcze. D zien nik U staw nr 35 poz. 205.
Stan d ard M eth o d s for the E x am ination o f w ater an d W astew ater. 1972., W ash in gto n , A m . P u b l. H ealth Assoc.
W A S S E R V E R S O R G U N G D E S G E B IE T S DES L A N D S C H A F T S P A R K S IN L E D N IC A Z u s a m m e n f a s s u n g
Im Ja h re 1993 w u rd e d e r V eru n reinig un g szu stan d d er ersten W assersch ich t a u f G ru n d von ausgew ählten 10 B runnen in d er nächsten N ach b arsch aft des S ees g e p rü ft und b e stim m t (A bb. 1). Z usätzlich w urd e das W a sse r aus d e r W asserleitu n g in D ziekan ow ice geprüft, d as aus den W assersch ich ten in d e r T ie fe von 34 m verso rg t w ird. D ie gep rü ften B runnen, m eistens geg rab t, sin d von 4 bis 8 m tie f und bilden stän d ig oder perio d isch ein e T rin k w asserq u elle fü r von 4 bis 3 0 0 Personen.
A u f G rund d er erhalten en Ergebnisse (T abelle 1 - 3) kann festg estellt w erden, daß das W asser in fast allen, sow ohl ind ivid u ellen w ie auch ö ffen tlich en , B runnen ziem lich stark v eru n rein ig t ist. In allen Brunnen w urde d ie Ü b ersch reitu n g w en ig sten s eines Param eters festgestellt. M eisten s w a r es die F arb e, O xidierbarkei, H ärte und auch K on zen tratio n en des A m o n sticksto ffes, M an g an s und Eisens. D iese P a ram e te r entschieden also von dem A ussch lu ß des betreffend en W assers als e ines T rink w assers und fü r w irtsch aftlich e Z w ecke. D en sch lech ten Q u alitätszu stan d des unterird isch en W assers bew irk te m eistens n ich t richtig e L ag e des
Brun-nens a u f d em G elän d e, zu nah e E n tfern u n g von den F au lg ru b en u n d M ü lld ep o n ien so w ie n ich t gereg elte W asser- und A b w asserw irtsch aft im Dorfe.
O b w o h l d ie D ö rfe r a u f d iesem G eb iet W asserleitu n g en h aben, ist das P ro b lem des rich tig en S an itärzu standes des W assers in den B ru n n en im m er aktuell.
T A B E L L E N
T ab elle 1. E rg eb n isse d e r A n alyse des W assers aus den B runnen 1 - 4 T ab e lle 2. E rg eb n isse d er A n alyse des W assers a u s den B runnen 5 - 8
T ab e lle 3. E rg eb n isse d e r A n aly se des W assers au s den B ru n n en 9, 10 und au s d e r W asserleitu n g sstatio n A B B IL D U N G E N
