N r. 44
(152)L u b lin , d n ia 3 l g ru d n ia 1920. R o k IV .
TYGODNIK PO ŚW IĘCO N Y SPRAWOM WARSTW PRACUJĄCYCH.
■
— • Organ Stowarzyszenia Robotników Chrześcijańskich. —
A dres Redakcji i Administracji:
Krakowskie-Przedmieście 7, I piętro (Lokal Stow. Robotników Chrzęść.).
Redaktor przyjmuje:
w p o n ie d zia łk i, w to rki, śro d y i p iątk i od godz. 6— 7 w ieczo rem .
W p i l n y c h spraw ach re d ak cy jn y ch , jak r ó w n ie ż w e w szystk ich k w estjach, o b ch o dzących o s o b i ś c i e red ak tora „R o b o tn ik a ” , n a le ż y się zw racać pod adresem :
Feliks K ozu b ow sk i, ul. Szopena 21, m. 12.
P R Z E D P Ł A T A W Y N O SI: kw artał, z prze sy łk ą 12 mk., d la c złon k ów S to w a rzy sze nia na prow inoji z prze s 6 mk.
C E N Y O G Ł O S Z E Ń : Z a w iersz pe titow y 1-szpnltowy na o s ta tn ie j stron ie 6 mk., na 1-t>j stron ie 8 mk., w t e k ś c ie 10 mk. D robne o g ło s z e n ia po 40 fe n . za k a żd y wyraz.
A D M IN IS T R A C JA o tw a rta c o d zie n n ie od godz. 0 — 3 po po ł. i od 5— 9 w ieozorem z w y jątk ie m św iąt i n iedziel.
P R A C Ą i Ł A D E M .
Od Redakcji.
Zam ykając 3-letni z górą okres istnienia „Robotnika" ja
ko organu Stowarzyszenia R o botników Chrześcijańskich w L u blinie, Redakcja wyraża serdecz
ne podziękowanie wszystkim je go Przyjaciołom, W spółpraco
wnikom, Korespondentom i Czy
telnikom, jak również Instytu
cjom rządowym i społecznym, które były z nią w stosunkach, w szczególności zaś Redakcjom pism miejscowych i zamiejsco
wych za okazywaną nam życzli
wość.
Z Nowym Rokiem
życzymy wszystkim Przyjaciołom, Kolegom i Koleżankom, pomyślno
ści i wytrwania w pracy pod hasłem
„Bóg i Ojczyzna". .
Zarząd Stow. Rob. Clirześc.
Redakcja „Robotnika11.
Pasterz iś r ć d nas,
W pierwsze święto Bożego Na
rodzenia raczył |. E. Najdostojniej
szy ks. Biskup Fulman zaszczycić nasze Stowarzyszenie odwiedzinami.
Dolna sala podominikanska, odświęt
nie przybrana zielenią i chorągiew
kami, wypełniła się po brzegi liczną rzesza naszych członków i członkiń, oraz młodzieży i dziatwy.
'Już po godz. 1-ej zawitał do sali Dostojny Gość w towaizystwie ks. kan. Kwit ka, wprowadzony przez kilku członków Zaiządu. Przeszedł
szy wśród zebranych, zajął Najdost.
Pasterz miejsce za stołem i przy
wita! się z najbliższemi osobami.
W ówczas zabrał glos ks. kan. Sze- leźniak, patron naszego Stowarzy
szenia i w krótkich serdecznych sło
wach powita! ks. Biskupa, dzięku
jąc za zaszczyt, jaki spotkał ze
branych.
Następnie przemówił w imieniu Zarządu p. Kussyk, dyr. działu han
dlowego, wyrażając radość, że Najd.
Pasterz raczył pamiętać o tych, któ
rzy' zawsze usiłują tak w życiu spo-
łecznem, jak i politycznem, postę
pować w myśl haseł: Bóg i O j
czyzna.
Jako trzeci zabrał glos red. K o zubowski. Porównawszy zebranych do rodziny, jednym ożywionej du
chem, a ks. Biskupa do ojca, któ
remu wszyscy członkowie tej rodzi
ny winni cześć i posłuszeństwo — red. Kozubowski nawiązał do słów listu pasterskiego Jego Eksc., wy
powiedzianych w ustępie o robotni
kach, i stwierdził, że przykład wie
lu krajów, a szczególnie to, co się dzieje w Rosji bolszewickiej, prze
konywa o prawdziwości tego zda
nia.*) Przemówienie swoje zakoń
czy! red. Kozubowski okrzykiem na cześć Najdost. Pasterza, który ze
brani z zapałem powtórzyli,
Z kolei bardzo serdecznie powi
tał ks. Biskupa p. Kasperski w imie
niu członków, p. Kai'piński w imie
niu rękodzielników, nakoniec p. Bu- żak krótko, lecz z uczuciem prze
mówił jako przedstawiciel robotni
ków z suteren i poddaszy.
W tedy zabrał głos J. E. ks. Bis
kup. Przemówienie Jego, nacecho
wane szczerą życzliwością dla ze
branych, miało za temat przyjście na świat Chrystusa Pana i Rodzinę Przenajświętszą, a nasuwające się przytem uwagi i porównania nada
ły tematowi aktualności.
W prostych, pełnych tkliwego uczucia słowach przedstawił Najdost.
Pasterz warunki, w jakich odbyło się narodzenie Boga - Człowieka.
W oczach zebranych jak żjw e sta
nęły postacie Dzieciny Najświętszej, Matki Bożej, śvv. Józefa i pasterzy - prostaczków. Stajenka licha, żłobek i siano, na którem spoczął Zbaw i
ciel świata, bydlęta i gawiedź wie
śniacza z jednej strony — majestat zaś Boga - Człowieka, chóry aniel
skie, światłość nitbieska i cuda, ja
kie działy się przy Narodzeniu, — oto dziwne okoliczności, sprawiają
ce, że tajemnica przyjścia na świat Chrystusa Pana będzie na zawsze otoczona nimbem niewysłowionego uroku.
J. E. ks. Biskup zwrócił następ
nie uwagę na Przenajświętszą Ro
*) W liście pasterskim J .E . Ks. B is
k u p F ulm a n p o w ie d zia ł, że „los ro b o tn i
ka m u szą b u d o w a ć k onie cznie .trzy czyn niki: ro b o tn ik , K o śc iół i p a ń stw o 11.
dzinę. Miłość, harmonja uczuć, spo
kój i pogoda ożywiają wszystkie jej osob}?. W doli i niedoli zawsze ta sama równowaga, pokora i pod
danie się woli Boga, to samo ciche poczucie spełnionego obowiązku i płynące stąd szczęście i zadowo
lenie. Nieińa, rzecby można, takiej siły, któraby mogła zamącić spokój tego gniazdka, tej pierwszej na świe- cie rodziny — prawdziwie Bożej, prawdziwie chrześcijańskiej. A cho
ciaż rodzina ta stanowi dla nas jesz
cze niedościgły ideał, chociaż ludzie nie zbliżyli się jeszcze w drobnej nawet mierze do wzoru, jaki im Chrystus Pan, Bogarodzica i św.
Józef zostawili — to jednak musimy ciągle ten właśnie ideał i wzór mieć przed oczyma i wytrwale dążyć do jego urzeczywistnienia, mimo przy
war i błędów, naturze ludzkiej właściwych.
Chrześcijanie powinni uważać za najważniejszy cel życia stworzenie rodziny, ożywionej cnotami i du
chem Rodziny Przenajświętszej. A l
bowiem Chrystus Pan nietylko na
uką, ale i życiem Swojem wskazu
je nam drogę zbawienia. Jeśli więc przyszedł na świat w gronie ro
dziny, jeśli był przez cały Swój wiek dziecięcy i młodzieńczy naj
lepszym synem, a Matka Boża i św.
Józef dali nam z Siebie najpiękniej
sze wzory zaparcia się, miłości i poświęcenia rodziców dla syna — lo niewątpliwie Bóg chciał w ten sposób ludzkość pouczyć o ważnoś
ci i świętości życia rodzinnego, chciał podnieść majestat rodziny i ukoronować go przyjściem na zie
mię Tego, który w jednej z kolend naszych nazwany został „Królem nad wiekami". _ m
Stworzenie gniazdka własnego na wzór Rodziny Przenajświętszej, otoczenie-go najczulszą opieką i oży
wienie miłością i zgodą — oto za
danie każdego chrześcijanina, który pragnie iść za wzorem Zbawiciela.
Piękne przemówienie swoje za
kończył Najdostojniejszy ks. Biskup udzieleniem błogosławieństwa pa
sterskiego, poczem łamał się ze wszystkimi opłatkiem, życząc wy
trwania w pracy, szczęścia wiecz
nego i pomyślności doczesnej. Z e
brani opuścili salę w nastroju bar
dzo podniosłym.
2. R O B O T N I K . Nr. 44.
Pr o g r am C h r z e ś c i j a ń s k o - N a r o d o we g o S t r o n n i c t w a Pracy.
(W streszczeniu.) Hasła przewodnie.
Chrzęść. - Narodowe Stronnictwo Pracy, będąc stronnictwem chrześcijańskiem, zwalcza zarówno ustrój kapitalistyczny, jak i usiłowania, zmierzające do dykta
tury proletarjatu— i dąży do przebudowy całej ludzko
ści zarówno pod względem politycznym i ekonomicznym, ja k moralnym i oświatowym, na podstawach chrześci
jańskich, czyli chce „odnowić wszystko w Chrystusie".
Stąd pierwszem hasłem naszego stronnictwa jest Miłość. Albowiem ona tylko zdolna jest zapewnić narodom i społeczeństwom spokój, rozkwit materjalny i moralny i ustrój szczęśliwy: W imię tego hasła wy
stępujemy przeciwko wszystkim partjom, siejącym nie
nawiść klasową i nacjonalną, a zwłaszcza przeciwko stronnictwom socjalistycznym, które szerzą hasła ma- terjalizmu oraz walki i nienawiści klasowej.
Drugiem naczelnem hasłem naszem jest W olność.
W imię hasła wolności będziemy zwalczali wszystkie te partje (socjalizm), które pod pozorem szczęścia spo
łecznego, chcą skuć obywateli kajdanami państwowego niewolnictwa.
Wreszcie trzeciem hasłem naszem jest Sprawie
dliwość.
Sprawa religji.
(Uzasadnienie). Chrześcijańska Demokracja w i
dzi w religji najwyższą i jedyną siłę, zdolną stworzyć podstawy prawdziwej moralności. Bez religji nie może istnieć ani prawdziwa moralność, ani dobrobyt mater- jalny, ani sumienna państwowość, ani wogóle szczęśliwe życie społeczności. Ch. Nar. Str. Pracy nie uważa re- ligji za rzecz prywatną jednostek: — jest to sprawa naj
bardziej społeczna, bez której rozwiązania nie można zbudować gmachu politycznego. Kościół katolicki jako instytucja, pełniąca Boskie posłannictwo, i jako religja znakomitej większości narodu, winien zajm ow ać naczel
ne stanowisko, a państwo winno zapewnić mu pierwsze miejsce w aktach, połączonych z obrzędami religijnemi.
(Postulaty programowe). Z povvyższych zasad wychodząc, Chrzęść.-Nar. Str. Pracy będzie w swej działalności i w sejmie żądało: 1) aby religja była przez ustawy państwowe bronioną i szanowaną; 2) aby na
uczanie religji odbywało się we wszystkich szkołach;
3) aby wszystkie wyznania miały zupełną wolność;
4) aby uroczystości państwowe były połączone z obrzę
dami katolickiemi.
Sprawa oświaty i wychowania.
(Uzasadnienie).
Z religją, która wskazuje najdalsze cele ludzkości, łączy się ściśle wychowanie i oświata. Państwo pow in
no otoczyć opieką rodzinę, tę podstawę gmachu spo
łecznego, i szkołę, kuźnicę ducha obywateli.
(Postulaty programowe). Z powyższych zasad wychodząc, Chrześc.-Nar. Str. Pracy chce: 1) aby pań
stwo zapewniło swerni ustawami nienaruszalność związ
ku małżeńskiego; 2) aby rodzina znajdowała opiekę państwa przez zastosowanie płac rodzinnych i przez zapomogi dla rodziców, obarczonych większą liczbą dzie
ci; 3) aby państwo wydało systematyczną walkę pro
stytucji, nietylko przez zakazy, lecz i przez odpowie
dnie ograniczenia; 4) aby państwo ze szczególną usil- nością pracowało nad rozszerzeniem i umocnieniem sieci szkół powszechnych oraz zawodowych i uniwersytetów ludowych; 5) aby szkoła była wyznaniową; 6) aby po
zostawiona była wolność uczęszczania do szkół pry
watnych, bez przymusu uczęszczania do szkół pań
stwowych (przymus uczenia się, nie przymus sżkolny);
7) aby stan nauczycielski był wynagrodzony odpowie
dnio do swej roli w społeczeństwie; 8) aby w jak naj
bliższym czasie umożliwiona została bezpłatna nauka w szkołach średnich i wyższych.
Sprawa społeczna i robotnicza.
(Uzasadnienie).
Jako zasadniczy miernik dóbr materjalnych i ich po- ® działu winna być uznana praca ludzka, — ona bowiem jest podstawą bogactwa narodowego.
Chrzęść. Dem. cały swój program społeczny i roz
wiązanie kwestji robotniczej widzi w tem, aby każdego piacOwnika uczynić współwłaścicielem w pewnej części środków produkcji, a przez to podnieść w całetn spo
łeczeństwie cjbałość i pilność przy wykonywaniu prac społeczno - gospodarczych. Uwłaszczenie pracujące
go ludu—oto hasło Chrześe. Dem. w tej dziedzinie.
Każdy robotnik, każdy pracownik, każdy rzemieślnik ma w mysi'naszego programu stać się stopniowo właści
cielem warsztatu, fabryki lub ziemi, na której pracuje.
Chrzęść. Dem. wypowiada tedy walkę nie wła
sności, jak to czyni socjalizm, lecz najemnictwu, i gdy socjalizm, walcząc z kapitalizmem, chce wszystkich uczynić najemnikami na usługach państwa, Chrzęść. Dem., walcząc z kapitalizmem, chce wszystkich uczynić wol
nymi i niezależnymi właścicielami owoców swojej pracy.
A by zaś ten program urzeczywistnić, Chrześc.-Nar.
Str. Pracy dąży do'przemiany ustroju kapitalistycznego, do szerokiego rozwoju kooperatyzmu, pozatem zaś do tworzenia fabryk, opartych na akcjach pracy, do udzia
łu robotników w zyskach przedsiębiorstwa, i w samem przedsiębiorstwie, wreszcie do utworzenia kredytu ro
botniczego przez założenie Banku Robotniczego i jego filji w całym kraju.
(Postulaty programowe). Z powyższych zasad wy
chodząc, Chrześc.-Nar. Str. Pracy, oprócz rozszerzania i wprowadzania w życie już istniejących ustaw robo
tniczych, będzie stale dążyło do tego: 1) aby rząd pol
ski walczył z nadużyciami kapitalizmu we wszystkich przejawach życia; 2) aby rząd dostarczał klasom pra
cującym pożywienia w dostatecznej ilości; 3) aby rząd uruchomił fabryki; 4) aby uruchomił kasy chorych i zaprowaoził asekurację na starość; 5) aby zostały stworzone izby pracy, mające za zadanie bronienie in
teresów zawodowych, i kulturalnych ludu pracującego wobec społeczeństwa i państwa; 6) aby zostały zapro
jektowane i założone kolonje robotnicze; 7) aby wszys
cy robotnicy mieli ustawowo zapewnione urlopy;
8) aby został stworzony bank robotniczy i bank wło
ściański; 9) aby zostało opracowane prawo o akcjach pracy i udziału robotników w zyskach przedsiębiorstwa;
10) aby kobiety zostały równouprawnione (równa pra
ca — równa płaca); 11) aby państwo nie pozwoliło za
trudniać kobiet, przedwszystkieir. matek, oraz m ało
letnich, w przedsiębiorstwach szkodliwych dła ich zdro
wia; 12) aby państwo dostarczyło pracy lub niosło pomoc robotnikom w przypadkach niezawinionego bezrobocia.
Sprawy polityczne.
(Uzasadnienie).
Państwo na zewnątrz winno być potężne, aby się ostać mogło wobec nieustannych zamachów ze strony zaborczych sąsiadów, wewnątrz zaś powinno być de
mokratyczne i zapewniać jaknajwięcej swobody oby
watelom.
(Postulaty programowe). Z powyższych zasad wychodząc, Chrześc.-Nar. Stiv Pracy będzie dążyło do tego: 1) aby państwo polskie otrzymało konstytucję szczerze republikańską i demokratyczną; 2) aby kon
stytucja zapewniła samorząd miastom i ziemiom pol
skim, jednakże z silnym wykonawczym rządem central • nym oraz z zapewnieniem łączności i niepodzielności wszystkich ziem polskich; 3) aby prezydent Polski był narodowości polskiej i wyznania katolickiego; 4) aby granice Polski odpowiadały jej granicom etnograficznym, z włączeniem tych ziem, których ludność swą wolę przynależności do Polski objawi; 5) aby państwo po l
skie z uwagi na nieustanne niebezpieczeństwo ze stro
ny sąsiadów, utrzymywało siłę zbrojną w należytej liczbie i gotowości; 6) aby zapewniona była wszelka wolność osobista — wiary, przekonania, zebrań i sto
warzyszeń i t. p., jeśli się etyce naturalnej i ustawom państwowym nie sprzeciwia; 7) aby Polska pozosta
wała w przyjaznym stosunku do państw Koalicji.
S p i s t r e ś c i ,
zawartej w 152 numerach „Robotnika14,
ORGANU S T O W A R Z Y S Z E N IA RO BO T N IK Ó W C H R ZEŚC IJA Ń SK IC H w LU BLIN IE, za czas od 4 listopada 1917 do 31 grudnia 1920.
( L ic z b y tłuste ozn ac zają ro k w y d a w n ic tw a , lic z b y u m ieszczone po ty tu łach — n u m e ry „ R o b o tn ik a " )
I. A rtykuły programowe.
!9 I7 : Nasze cele 1.
1918: Z a d a n ia rei. stow. katol. 31, N aro
d o w e zad an ia stow . kat. 32, Naród. zad.
stow. rob. 36, E k o n o m , zad. stow. rob.
37. G dzie p r a w d a ? 39, Nasz pro g ram w y b o rc z y społ. i gosp. 40, Z ą n im głosy o d d a m y 40.
1919: Ja k ie zasady w y z n a je Nar. K om . W y b . B e z p .? 2, „ R o b o tn ik " lu b e lsk i a
„R o b o tn ik " w arszaw ski 5, Nie d a jm y rz ą d z ić w m iastach ż y d o m i socjalistom 8, U w ag i o p rzy s złe j działaln . S tow . R ob . C h rzę ść, w Polsce (J. Z a jączk o w sk i) 24.
W o b e c n o w y c h z a d a ń 34, P ro g ra m D e m . C h rzę ść. 35, 36, 37, S etn y n u m e r „ R o b o t
n ik a " 40.
1920: Na pro gu n o w e j p ra c y 1, O za
sady chrześc. 17, Chrześc.-nar. stron, p r a cy 41, O b y w a te le ! (O d e zw a progr.) 42, l i p ro g u no w y c h zad ań 43, P ro gram chrześc.-nar. stron, p ra c y 44.
II. A rtykuły treści religijnej, moralnej lub społecznej.
1917: O b r o ń c y lu d u 4, N ow a p la g a 6- 1918: S o c ja lizm 2, 3, 4, Praca a zab a
w a 2, 3, 4, N atrząsanie się z bied y lu d z kiej 4, S o c ja lizm n a e k spo rt 5, G łow a a r ę k a 7, P rzy w ła szc zy c ie le (H . W ier- cieńsk i) 7, S o c ja liz m a socjaliści 8, 10, 11, T ajn e g o rze ln ie 8, P raca ro zu m n a 10, P o w ró t u c h o d ź c ó w 13, Nie za p o m in a jm y o je ń c a c h 13, N ow a fa la b a n d y ty z m u 16, R o z w ó j chrześc. p rasy rob. w P ol. 16, M iasto sam o pom ocy 17, C hrze śc. akcja społ. w przeszł. i teraz 18, O p o trze b ie o rg an izac ji (Br. P iotrow sk i) 18, 19, R o z w ó j chrześc. akcji społ. w naszych czas.
19, 20, Z ru,chu kob ie ceg o zagr. i u nas 21, C hrze śc. ak cja społ. w zab. prusk. 22, 0 p o trze b ie czytania 22, R u c h kat.-społ.
w zab .austr. 23, P raca jest k o n ie c zn o śc ią24.
Z d z ie jó w jr u c h u chrześc.-społ. w L o d zi 1 Częst. 25, K ongres kob ie t słowiarisk. 25, A k c ja chrześc.-społ. w L u b lin ie 26, Z asa
dy a czy n y 26, O p ra w a c y w iln e kob ie t w Polsce 29, H y je n y w o je n n e 29, S k ąd n ie d o m a g a n ia w s to w arzy sze n ia ch ? 30, W , spraw ie k ąp ie li lu d o w y ch 30, D u c h p o ś w ię c e n ia 32, 33, 34, S o lid a rn o ś ć 35, Ks. p rał. C h e łm ic k i o ży d a ch polsk. 42, W s p raw ie po w rotu do k raju u c h o d źc ó w 43, W obronie za p o m n ia n y c h 49.
1919: O słu żb ie dw orskie j 5, D o m a
tek polsk. (F. Jaw o ro w sk a ) 6, 7, K asy c h o ry c h 11, G ru nta skarb, dla żo łn . polsk.
(H . W ie r c ie ń s k i) 13, O w y c h o w a n ie z B o
g ie m i dla B oga 21, C z u w a jm y (Stefan M iller) 22, O rei. w y c h ó w , dzieci (Ks. W . G adow ski) 27,28, 29. Je d n o śc ią i p ra c ą 27.
C zy k o m u n iz m m o że dać lu d z io m p o m y ś ln o ś ć ? (J. Z ajączk o w sk i) 29, O zd ro w ie n a ro d u 30, R e fo rm a ro ln a 31, Czy p ro le ta rja t z w y c ię ż y ? 32, 33, P raca n a szym ra tu n k ie m 33, M iędz}rnarodow a or
g a n izacja prac y 33, D lac zego A n g lja wy~
g ra ła ? 34,łZadania prasy chrześc. naród. 39, A p osto lstw o m atek ch rze śc ija ń sk ic h o9.
N a jw ażn. obow . obyw . 40, 41, Matki ch rze stne 40, P raca w fabr. am er. 42. W o ln o ś ć p rze ro d zo n a w sw a w o lę (H . W ie r c ie ń s k i) 44, 45, S ocjaliści w szk oln ictw ie 45, W a l ka z alk o h o lem 45, B ie d n a Polska 47, P r z y w ó d c a socjal. franc. o k w e stji społ. 48.
1920: C ze m u B e lg ja zaw d zię c za sw ój n o w y r o z k w it? 2, U staw a o czasie p rac y w p rze m y śle i h a n d lu 3, 7, 8, W sp ra
w ie r ó w n o u p ra w n ie n ia (H . W ie rc ie ń s k i) 7, W ' spraw ie s tra jk ó w 10, Z d ro w ie lu d n ości b o g a c tw e m p a ń s tw a (K. P.) 10, 11, W ob ro n ie m o ra ln . p u b l. 10, N iezd ro w e o b ja w y 11, 12, Na cudze ba rki (K. P.) 14, N aw et bo lszew icy u zn a ją konie czno ść racy 14, Z n a c zn y p o s tę p 15, Nie straj- uj 20, K o śc iół a kw e stja rob. 22, W a lk a z alk o h o lem 22, O zd ro w ie dzieci 22, S traszn e skutki św iato w e j w o jn y 23, P a ń stw o w y dom dla in w alid . cyw . 24, Now e d ro g i 25, R zem ie ślnik- o by w atel 25, O b o
w ią z k o w e u b e zp . na w y p ade k c h o ro b y 27, S traszn a k arta z d z ie jó w św iat, w o jn y 28, T ro ch ę serca, trochę lito ści! 29, N ie ró w n a m ia ra 32, U strój sow iecki 34, D o w a lk i 0 id e a ły ! 41, Nieco o strajku 41, N iew o la osobista w R o sji bolszew . 41, R u ch prze- ciw strajk. w N iem cz. 42.
III. A rtykuły polityczne.
1917: P o czątki n ie p o d le g ło śc i polsk. 1, S p ra w a p o lsk a u nas i zagr. 1, W szech- n ie m c y o Polsce (kd) 3, O po je d n an ie N iem iec z e .ś w ia te m 7.
1918: P o lsk a n a p rz e ło m ie 1, N ow e p raw o n a ro d ó w 4, R z ą d w arsz. p r z e m ó w ił 7, D w ie de klaracje 8, Je d n o śc ią silni 9, Protest zjed no cz, narod u 9, P ru sk ie „u- stępstw a " 10, S tan o w isko P n ia k ó w w zab.
prusk. 11, Co m ó w i sejm p ru sk i o sp ra
w ie polsk. 11, S p ra w a po lsk a w sejm ie prusk. 12, K to w y w o ła ł w o jn ę ? 16, P ro gra m prac y n o w e go g a b in e tu 17, Im p e rj.
1 socjalizm niem . 17, W d zie jo w e j chw ili 24, W zab. p ru s k im 25, D o k o ła sp raw y poi. 27, K lęska re fo rm y w y b . w Prusach 27, K on stytu cja p a ń s tw a polsk. 28, Je ste śm y 41, S p r a w a poi. w a ru n k ie m trw ałe go p o koju 43, U p ro g u P o lsk i z m a rtw y c h w s ta jące j 45, K o a licja a p aństw a centr. w o bec sp raw y poi. 45, W y z w o le n ie 46, R o z kład A u stro - W ęg . 46, S k o n m ilita ry z m u prusk. 47, W id m o anarchji 48, Jak ie g o rz ąd u ch c e m y ?48, P ro g ram T ym cz. rząd u w arsz. 49, Chrześc. nar. stronnictw o rob.
49, C ie m n e m oce św iata 50, W w alce z a n a rc h ją 50, Ja k ą m ia rk ą m ie rzysz, ta
ką ci o d m ie rzą 51, Z w y c . do brej sp ra
w y 52, P rze k le ń s tw o złeg o czy n u 52.
1919: M y a N iem cy w stos. do żyd. 1, N ieg odn a w a lk a o w ła d z ę 1, L e n in jak o sp rzy m ie rze n ie c W ilh e lm a 2, P ie rw szy ob y w a te l O jc z y z n y 3, B e zrolni i m a ło ro l
ni a B ezpart. K om . Nar. 3, 4, C ze m się karm i rob. i chło p, be zro ln . 3, Ja k socjal.
p rz y g o to w u ją na p rz y ję c ie to w arzy szy b o ls z e w ik ó w ? 3, P rze d w y b o ra m i do S e jm u (Z. G uzow ska) 4, R z ą d Nar. 4, N ieb ezp . b o ls ze w izm u 4, P rusacy S ło w ia ń szc zy zn y 6, P ra w d z iw e ob licze b o l
sze w ik ó w 6, W liistor. c h w ili 7, Polska na d o b re j dro d ze 9, Polit. ob licze S e jm u 10, K o a lic ja a Polska 10, P o lity k a socjal. 10, O p o lsk ie w y b rz e ż e 11, O granice P o l
ski 13, S o ju sz Polski z K o a licją 14, Szabes- goje (H . W je r c ie ń s k i) 15, P ra w d a o bol- sze w izm ie 17, Z w yc. spraw iedl. 19, P r z e ciw n ic y K o a lic ji 21, O b łu d a naszej le w i
cy 22, P rz e c iw zb ro d n . akcji żyd. 28, P rz e c iw ag itacji k om un. 29, U rz ę d n ic y czy aje nci socjal. 34, T a je m n ic a naszej przy szło śc i 35, D o czego d ą żą socjal. zw.
zaw ód. 35, Z ta jn ik ó w b o ls ze w izm u w Polsce 36, P.P.S. w ob ro n ie M oskw y 37, D la c ze g o id z ie m y n a w sc h ód ? 37, R o la P.P.S. w n ie d o s z ły m strajku roln. 40, 41, Ja k to socjal. chcieli b u d o w a ć P o lsk ę 43, P o sie w 7-go listop. 43, Co b y łb y n a m dał rz ą d socjal. 43, P racą i ład e m 46, Z m ie rzc h so c ja lizm u 46, R z u t oka n a rok u b ie g ły 48, P ro g ra m w iększości sejm ow ej 48.
1920: R z u t oka na rok u b ie g ły 1,2,3, P a m ię ta jc ie o n ie w o li! 2, Z p o w o d u p o b y tu Nacz. P ań stw a w L u b lin ie 3, P o d sk rzy d ła M acierzy 4, Nasze za d a n ia 4, N iem cy w o b e c p o k o ju 4, N ie p rzy ja c ie l w e w n ę tr z n y 5, O w oc k rw i i łez... 7, O w ie lk o ść O jc zy zn y 9, D w ie reakcje 13, Nasza p rzy s zło ść 13, 14, Co sądzić o b u d że cie i w o jn ie 14, Instytut ży d o zn a w c zy 16, S z la k ie m B o le sła w ó w 19, P u sty n ia ro s y j
ska 20, O rze k o m e m p rze śla d o w a n iu U- k r a iń c ó w (H. W ie r c ie ń s k i) 21, 22, Nasze p o ło że n ie 23, H asła i czy n y b o ls ze w i
k ó w 23, P.P.S. w m asce patrjo t. 2, 5, W p rz e ło m o w e j c h w ili 27, Z zagadn. ch w ili 29, P o ls k a p rz e d p o k o je m 30, R z ą d O b r. Nar 30, O dem okr. charakter konstyt. 33, Z za
g a d n ie ń konstyt. 34, R o b o tn . am er. w o- b ro n ie Polski 34, R o la socjal. w n iep o dl.
Polsce 35, Nasi p rzy jac ie le , s p rz y m ie rz e ń
cy i w ro g o w ie 37, 41, 42, P rze d staw icie la lu d u 38, O fu n d a m e n ty R zp te j 39.
IV . Rzeczy kościelne.
1918: L ist past. do pracow n. ro d a k ó w na obcz. 6, B u lla p a p ie s k a 22, N ow i bisk.
polscy 36, N ow y Bisk. lub. 38. Ing res bisk. 43, A rc y b . i Bisk. polscy do lu d u polsk. 47, In g re s Ks. Bisk. F u lm a n a 47, 50, P ism o Ks. A rc y b. do rob. chrześc. 51.
1919: L ist past. Bisk. F u lm a n a 1, 2, W iz y ta c je k an on iczn e 20, W iz y ta c ja kan.
Bisk. F ulm . 28, D o m oich ukoch. diecez- ja n 43, Bisk. po lscy o bo lszew . (oręd zie do n aro d u ) 45.
1920: Polscy k a rd y n a ło w ie 4, O rę d zie Apost. do rob. poi. 5, Z g o n. zasłuż, kapł.
11, R e k o le k cje rob. 12, Z listu past. Bisk.
F u lm a n a 21, 22, 23, 24. Ja k się o d b y ła kanon. D ziew . O rl. 23, B isk u p i do n a ro du 29, R o c zn ic a prek o n. B isk. F u lm a n a 32
V. Ważniejsze artykuły okolicznościowe i aktualne.
1917: P o k ó j lu d z io m do bre j w o li 8.
1918: S tra jk pow sz. w A u s trji i w P o l
sce 5, S tra jk i w N iem cze ch 7, Je szc ze o strajk u lub. 8, 70-lecie „Gw. C iesz." 20,21, 50-lecie teatru czesk. 23, Protest zab o ru prusk. w spr. C h e łm szc zy zn y 12. W zab.
prusk. 25, P rz e d w y b . do R ad y m . 38.
N ow y Bisk. lub. 38, N aród, m anifest, w L u b i. 44. Z dni w y z w o le n ia 46. P o g ro m N iem iec 47, W roczn. pow st. list. 49, B ia da z w y c ię ż o n y m 50. Ing res Ks. B isk u p a F u lm a n a 50. S zc zę ść w a m B o że ! 51. B ó g się ro d zi 52.
1919: S p e łn ijc ie sw ój o b o w iąze k 4, Z w yc. ż y w io łó w n aród. 6, B estje w ludzk.
ciele 7, O k ruc. P ru sak ów 8, B e z su m ie nia 11. S e jm czy sow iet 12. W o b ro n ie L w o w a (ks. J. W ł.) 14, 15. W e s o ły n am dziś d zie ń n astał 16, K rz y w d a r o z b io r ó w n a p ra w io n a 19. Z ja z d lud.-nar. 19, 20, U rocz, obch. 3 M aja w C h e łm ie 20. O ży w n o ś ć d la m iasta 20. U n ja L u b . (H . W ie r ć .) 23.
Z ja z d S tow . R ob. C hrze śc. 23, 24. K rz y żacy p r z y ję li w y ro k 25, D o niosłe u c h w a ły 25, 26. P o k ó j p o d p isa n y 26. M ęczeństw o Gal, W s c h . 31. O c h le b p o w sze d n i 32, Z k ra in y łe z i k rw i 33. C arat a b o lsze w ic y 39. W roczn. w y z w o le n ia 41. Z ja z dy ro b o tn ic ze 48.
192 0: Nacz. P a ń stw a w L u b i. 4. Z za kulis aprow . w L u b i. 6. W o je w . lu be lsk ie (P.) 8. K ongres k o b ie cy 8. P ro g ra m d zia łaln o ści W o j. 9. O gospod. m asarni m iejsk.
11. Jeszcze w spraw ie m asarni m ie jsk 12.
W spraw ie obch. 3 M aja 16. S tow . M łodz.
Polsk. 18, 19. C zy p o d p isy w a ć p o ży c zk ę 19, 20. Na po m o c b o h ate ro m 28. B o h a te r
skiej m ło d z ie ż y cześć 40. D o w a lk i o id e a ły 41. W ie lk i w iec 43, 44. Z ja z d R a d y Nacz. C hrześc. Nar. S tro n . Pracy 44.
V I. A rtykuły w kwcstjach robotniczych.
1917: A p e l rob. do R a d y R eg en c. 1, T e rm in ato r u n iesu m ie nn eg o m ajstra 1,2.
O w zn o w ie n ie rob. Kas cho rych 1. R o bo tnicy a w o jn a 2. R o b . na w y w ó z 2.
700.000 ro b . z K ról. w N iem cz. 2. R ob . z K ró l. w N iem cze ch 3. W o b ron ie stró
ż ó w 3. In stru k c ja d la s tró ż ó w 5.
1918: O m ło d z ie ż rob. i rze m ie śln. 1.
K atol. stow. term in, i m ło d o c. rob. 1. Z ż y cia rob. poi. na G ór. Ś ląsk u 13. W spra
w ie opieki dla rob. z K ról. 13, Pol. S tow . K at. M łodz. ręko dz. i rob. 13. Los g ó r n ik a 14. O po dn ie sie n ie rze m io sł 15. P ła ce rob. a d ro ży zn a 15. G łos n iem . o rob.
poi. 16. N ow y g a b in e t a w a rstw y rob. 19.
Iz b y p rac y w N iem cz. 20. Z ży c ia rob.
poi. w M e kle m b. 20. Z ła g o s p o d a rk a 22.
P ro g ra m m in. z d ro w ia i p rac y 25, R o b . ang. a w o jn a 29. N auka rzem . w w arszt.
w o jsk 35. O a p ro w iza c ję rob . fabr. 37.
N iem iec o p o ło ż e n iu rob. polsk. w N iem cz.
38. O szkołę rze m ie śln . w L u b i. 41. Ż e ń ska szk. zaw ód, w L u b i. 42. R u c h w spół- d zie lczy w L o d z i 47. O d e z w a posł. z zab.
prusk. do rob. 49. S traszn y p o w r ó t ro b
po i. z N iem . 50. H a s ła po lit. - społ. rob.
ang. 50.
1919: M a rty ro lo g ia rob. p o lsk w N ie m cze ch 1. Co u c h w a lił poi. sejm w Pozn.
dla rob. 2. P ro je k t m ilja rd . odszkodow . rob. po i. 7. P r z e c iw zb y tn . p o d w y ż s z a n iu z a r o b k ó w 8. W k ato rd ze p rusk. 9. P o le p szenie b y tu słu żb ie folw . 11. L os rob. z Z a g łę b ia w Prus. 12. P. P. S. a rob. 12.
B e zro b . i P a d e re w s k i 12. W spraw ie odszkod. rob. polsk. 12. R u c h rob. w W ie lk o p . 12. In s p e k c ja p rac y 13. Ż ą d a n ia s łu żb y fabr. 13. W a lk a z be zro b . 15.
Z a k o ń c z, be zro b . n a w si 16, 17. W im ię s p raw ie d l. 16. R o b o ty p u b l. 16. M iędzy- n ar. org. p rac y 18. P o m o c p a ń s tw a dla b a zro b . 19. Z działaln . zw . zaw ód , polsk.
23. P la n rob. pu b l. w P o lsce 26. S p ra w y rob. w S e jm ie 27. P ro te st rob. łó d zk . 27.
Nieco o m in. p ra c y 28. P o m o c d la b e z rob. 28. U ru c h o m , p rze m . a b e zro b . 30.
P o w o łan ie rob. poi. do F ra n c ji 33. In te lig e n t i ro b o tn ik 35, 38. Z w y c . p rac y 35.
R e o rg a n iz a c ja rob. p u b l. 36. R ob. w in ie n p o zn a ć p r a w d ę 37. F ran c ja p o trz e b u je rob . 39. T ym cz. ustaw a o p o m o c y dla b e zro b . 44. D la p o szuk u jąc y c h p rac y 44.
Z ie m ia dla rob. 45. O p o p r a w ę doli s łu ż b y 45. B e zro b . w K ról. 47. P raca dla b e zro b . 48. C zy w a rto je c h a ć do F ra n c ji na ro b o ty 48. G ro źn e o b ja w y 48.
1920: 46-godz. ty d z ie ń p rac y 1. P o m o c dla be zro b . 2. R u ch . zaw ód , w W ie lk o p . 2. R o b . n aród, a socjal. 6. P a ń stw. R a d a P ra c y 6. W spraw ie rob. roln . 6.
Z n ie sie n ie k s iążk i rob otn . 7. Iz b y r o b o t
n icze 9. Z p o w o d u n o w y c h ż ą d a ń m eta
lo w c ó w 10, Z g u b n a m e to d a 10. W sp ra
w ie strajku m etal. 12. U m o w a zb io ro w a w roln. 14. B e zro b o cie w Polsce 16. Co m ają, a czego chcą p ie k a rze w arsz. 17.
In s tru k to ra t rzem . i dro bn. p rzem . 21.
L o s rob. polsk. w e F ran c ji 27. R aj bol- szew . 34. S p r a w a ro b o tn ic za w Polsce (Ks. pro f. Al. W ó y c ic k i): 27, 28, 30, 32, 34, 35, 36, 37, 38, 40, 41, 42, 43.
V II. A rtykuły ekonomiczne.
1917: lak zw a lc zy ć lic h w ę i spekul.
w o je n n ą (St. T ry lsk i) 4. G d zie ratu n e k ? 5, K to m a r a to w a ć ? 7.
1918: W s p raw ie w ę g la 8. O p r z y szłość polsk. Z ag ł. w ę g l. 13. P rzy szło ść N iem ie c po w o jn ie 14. B o gactw a k o p a ln e P o lsk i 16. Pol. C entr. H a n d l. 17. G ospod.
p o ło ż e n ie N iem iec 21, 22. S taty sty k a za w ó d . łu d n . okup. austr. 12. G o sp o d a rn o ść 28. O s zc zęd n o ść 29. Z w ę d r ó w k i po cm ent. p rz e m . po i. 45. W o b e c w id m a g ło d u 52.
1919: P olska p rz e d r u in ą ekonom . 1.
W spraw ie za m ie rz o n y c h re fo rm ag ra r
n y c h (H . W ie r c ie ń s k i) 2, 3. Z a m ie rze n ia m in . roln. 9. M iljard m are k de ficy tu 11.
U ru c h o m ie n ie p rze m y słu 13. Nasz d e fi
cyt 30. K to i ja k ie płaci u nas po d atk i 30.
R e fo rm a ro ln a 31. O ch le b p o w sze d n i 32.
P ro je k to w a n e p o d atk i m ie jsk ie 32. P r z y c zy n a spadku p r o d u k c ji w ę g la 38. Nasz b u d ż e t p a ń s tw o w y 39. W spraw ie re fo r
m y ro ln e j 41. E k o n o m , i n a ród , o d ro d ze nie k re só w 42. Z za g a d n ie ń gospod.
44, 45. Z a zm ro ż o n e w zie m i k artofle (H . W ie r ć .) 47. K o o p e ra ty w y w S o s n o w cu 47. Z a m a c h n a p rze m . i rzem . po i. 48.
1920: S tan n aszeg o przerńysłu 6. O p o k ry c ie de ficy tu 16. S tan p r z e m y s łu w R o s ji 20. P o ło ż e n ie p rze m . tk ack iego 28.
D la c ze g o b r n ie m y w d łu g i 32. Nasze fi
n anse 36. P o g a d a n k i e k o n o m iczn e 37, 38, 39, 40 41. W p ł y w m o ra ln o śc i i p ra w a na p ro duk c. prac y 42.
V III. A rtykuły popularno - nau
kowe, rozprawki i pogadanki.
1917: N ied ouczk i(H . W ie r c ie ń s k i) !.Z w y cięstw o K r z y ż a 8. A r tu r G ro ttg e r (Ks. J.
W ł.) 8.
1910: A rtu r G ro ttg e r (d ok o ńcz.) 1, 4.
Z w y c z a je n o w o ro c zn e w Polsce 6. P o l
sk ość C h e łm s zc zy zn y i P o dlasia (H. W ie rć .) 9, 10.,Chełmszczyzna za powst. Kościuszk.
10. Ś m ig u s 14. P rim a A p rilis 14. L u b lin w w alce o s w o ją polskość m ię d z y r. 1909 a 1913 (Ks. J. W ła d z iń s k i): 14, 15, 16, 17, 18, 19,20,21,22,23,24,25,26,27,28, 29, 30, 31.
P o lsk o ść P o d las ia w cyfrach 16, 24. M ę
cze ństw o U n ji n a P o dlasiu 17,18,21,22,23,24, P rz e d stu laty 24. L e w p o lsk i 36, 37, 38, 39,40,42,43,44. U n ja L u b e ls k a (H . W ie rć .) 39. D am a szek 42. B o że N arodź, u Serbów 52.
1919: S ze w c - p u łk o w n ik 7. M ęczeństw o B e lg ji 10,11,12,15. B o h a te r w s ie rm ię dze 12. W 128 ro c zn icę K onst. 3 M aja 17.
B rate rstw o P o lsk i i L itw y (F. K ozubow - ski) 18, 19, 20, 22, 24, 25, 26. D o m L u d o w y
(Ks. J. W ła d z iń s k i) 18,19,22,23,24. W ie lk a ro c zu ica 19,20, D u c h pruski ż y je (F. Kozu- bo w ski) 33, 34, 36, 37, 38, 39, 41,42. Ś ro d k i łączn ości po dczas w o jn y (A. M.) 48.
1920: Ś ro d k i łąc zn o śc i podczas w o j
n y 2. Z n a cze n ie K onstyt. 3 M aja 16. B o g a ctw a p rz y ro d z o n e P o lski 24. S k a rb y g ó rn o śląsk ie 36. A d w e n t 42.
IX . Poezje.
1917: H y m n ro b o tn ik ó w 1. Z haseł ż y c io w y c h 3. B ło g o sław ie n i 6. P o d k rz y ż e m 7. B e tle je m sk a g w ia zd a w sc h o d zi 8.
P o le g ły m 8.
1918: R o k N ow y 1. H o łd D o w bór- M u śn ick ie m u 8. P o k ó j 10. B ą d ź p o z d r o w io n a 11. Nie w y d rze c ie ! 12. Śkowro- n e k l3 . Z m a rtw y c h w s ta ł 14. S p e łn iło się! 14 O b r a z c u d o w n y 15. O, w ita jże n am , w io senko 19. Nie ze szta n d a ró w 20. D la Ś lą ska 21. B o gi w o je n n e 23. P o w ró t 25. O św icie 28. P o sła n ie do k ra ju 31. C h r y stus n ad jez. G en e za re t 41. D o Polski 43. J a k P o ls k a długa, szeroka... 44. o w ia t ca ły ja k w ie lk i cm e n ta rz 45. M anifest N a ro du 46.
1919: Z N o w ym R o k ie m 1. B ia ły sztan
d a r 2. P o d R a c ła w ic a m i 13. Z m a r tw y c h w stan ie 16. M o dlitw a m a jo w a 18. D o P o l
ski zm a rtw y c h w s ta łe j 23. W ś r ó d m o g ił i k r z y ż ó w 41. G d y b y ś się z b u d z ił 46.
P ie ś ń o w ę g lu 47. W noc cichą i g w ia ź dzistą 48. R o b o tn ik B o ży 48. T a je m n ic a b o ru 48.
1920: T a je m n ic a b o r u 1,3. Z N o w y m R o k ie m 1. K rw i po lsk a ofiarna 4. U stóp C hry stu sa 10. P o ku ta 11. O d w ie c z n y b ó j 13. W d z ie ń Z m a rtw y c h w s ta n ia 14. R z e c z p o s p o lita 17. „S alve R e g in a 11 18. Na w io s
n ę 19. M atko m oja, n ie p łac z w iele... 23.
O d d a jc ie szab le ! 29. P o le g ły m za O jc z y zn ę 35. P o k ó j 36. B u d u jm y m iłe j O jc z y ź n ie dom 38. C ie n io m m ło d z i rycerskiej 40. K ob ie cie legjonistce 40. P o że g n a n ie 40.
Je szc ze list jeden... 41. D o p ra c y ! 41.
G ie łd zia rze 42. W ig ilja w ię ź n ia 43.
X . Powisśei, nowele, obrazki.
1917: O d lu d e k , o b raze k z ży cia (F. Ko- zu bo w sk i): 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8.
1918: O d lu d e k (c. d.) 1,2,3,4,7. O d w e t (M. R o d z ie w ic z ) 2, 5. P a n A n d rz e j (G. de N a v a rra D ę b s k i) 9. Z m ę c ze ń s k ic h dni P o d lasia (M. R o d z ie w ic z ) 10. D o B o ga (Stef. Ż e ro m sk i) 11. S a m a ry ta n ie (J. Su- to ro w sk i) 12. ,Z zie m i ch e łm sk ie j ( W ł.
R e y m o n t) 13. Ś m ie r ć S taśk a (J. Sutorow - ski) 14. W y k u p dusz ( W ł. R e y m o n t) 14.
K u g la r z N ajśw . P a n n y (A. F rance) 15. D o b ro ć K ościuszki 15. Ś o b o ta 16. Ż n iw o a lk o h o lu (Br. P io tro w sk i) 19. I w y n ie ś li ( W ł. R e y m o n t) .25. Z e m sta m a la rz a ( W ł.
O rk a n ) 26, 27. Ś m ie r ć lasu (J. W r z o s ) 28, 29. Z ło te serca (B. P ru s) 31, 32, 33, 34. Ja k le g jo n is ta A n d rze j T urski z d o b y ł sztan dar i ż o n ę ? (F.Kozubowski)44,45,46,47,48,50,52.
1919: Ja k le g jo n is ta A n d rze j T ursk i z d o b y ł sztan dar i ż o n ę ? (c. d.): 2,7,8,9,10, 11,12,13,14,15,16,17. W y b ó r k r z y ż a 16.
U s p o łe c zn io n e k on ie (M. M.) 48.
1920: Z otc hłani k u słońcu, p o w ie ś ć (F. K ozu b ow sk i): 5,6,7,8,9,11,12,13,14,15,16, 17, 18, 19,20,21,22,23,24,25,27,28,29,30. P an Je zu s i b o lsze w ik 32. J a r z ę b in a (H . B o ska): 38, 39, 40, 41, 42, 43. To i ow o o „Ro- b o tn ik u “ (F. K.) 44.
S T A L E R U B R Y K I P I S M A . X I. Sprawy polskie.
i 917: 3, 4, 5, 6, 7. 1918: 1, 2, 4, 5,6,8,9, 10, 11, 12, 13,15,16,17,18,19,23,25,26,30,31, 32, 33.34.35.36.39.42.43.44.45.46.47, 48, 49, 50, 52.
1919: 2, 6, 10, 13, 16, 25, 26, 27, 29.
X II. Co słychać w Polsce?
1917: W e w szystk ich n um . z w y j. 4.
1918: W e w szystk. n u m . z w y j. 1,4, 5, 8, 16.17.22.35.40.46.47. 1919: W e w szystk.
n u m . z w y j. 4,6,7,9,11,12,14,16,17,19,20,21, 2 2 ,2 6 ,2 8 ,4 1 ,4 5 . 1920: O d n um . 1 — 25 z w y j. 2, 10, 12, 15, 2 i.
X III. Sprawy robotnicze.
1917: W e w szystk ich n u m e r. 1918: W e w szystk. n u m e ra c h z w y j. 10, 40, 46, 49.
1919: W e w szystk. n u m . z w y j. 1,4,26,40.
1920: W e w szystk. n um . z w y j. 3, 7, 9, 12, 19, 20, 25— 28, 30, 34, 37, 38, 39, 41— 44.
X IV . Z życia Stow. Rob.
Chrześcijańskich w Lublinie.
(Komunikaty Zarządu i Działu handl., spra
wozdania z zebrań, wykazy nowych człon
ków, zawiadomienia, ogłoszenia i t. p.) 1917: H o łd R a d zie R eg . 1. W sp ra
w ie k u c h n i rob. 1. S p ra w o zd . z og óln .
zebr. czł. 2. P o d sąd o p in ji p u b l. 3. Od- po w . R a d y R eg . 8. Z e S tow . R o b o tn ik ó w C h rzę ść, i, 3, 4, 5.
1918:, H o łd ks. A rc y b . T eodoro w iczo- w i 1. Ś w ie tlic a 10. O d p r a w a Z arząd . Z w . S z e w c ó w 22. K o m un . Z a r z ą d u 24. S p r a w o zd. z og óln . roczn. ze b r. 27. R o z w ó j nasz. S tow . w św ie tle cyfr i fa k tó w 28, 29. Nasze zeb r. p rz e d w y b . 40. Nasi k a n d y daci do R a d y m . 40. H o łd ks. B isk.
F u lm a n o w i 41. Nasz w ie c 52. S p r a w o z dania T aniej K u ch n i R ob . 1,11,16,21,24, 26. Ze S tow . R ob. C h rzę ść. 6,8 ,9 ,1 6,18 , 38. K ro n ik a S to w . 26, 27, 28, 29, 30.
1919: P aste rz w ś r ó d robotników^ 6.
Nasz w ie c p r z e d w y b o r c z y 8. W p a ląc e j spraw ie 15. P ro te st rob. chrześc. 18. W sp raw ie n aszeg o p ro te stu 19. K om un . Z arz. S tow . 20. Nasze u c h w a ły 22. B ilans S tow . R ob . C hrześc. w L u b i. 26. O d e z w a 29. P o 10 lat. z b o ż n e j p rac y 32. O sta
ły c h ó r śpie w a ck i 32. Z p o w o d u org an, c h ó ru p rzy S tow . R o b . C hrze śc. ( W . Dłu- tow ski) 33. P o d ad resem m in . a p ro w . 36.
My c h c e m y B oga 38. D w a ostatnie n a sze ze b ra n ia 40. Z ży c ia naszego S to w . 1, 11, 12, 14, 16,17, 18, 19, 20, 21, 37, 38, 43, 44, 45, 46, 47, 48.
1920: Bisk. F u lm a n w n asze m S to w . 1.
Z e b r. S tow . R o b . C hrześc. 2. Przeci%v s trajk o m pow sz. 12. S p ra w o z d a n ie i b i
lans za 1919 r. 26. Nasze do ro c zne z e b r.
sp raw o zd . 32. P ro te st 38. S p ra w o zd . z
zebr. 41. K ole dzy! (O d e z w a Z a rz ą d u ) 42.
P aste rz w ś ró d nas 44. Z ży c ia n aszeg o S to w a rzy s ze n ia (K o m un. Z a rz ą d u i Dz.
han dl., spraw ozd. z z e b ra ń , w y k a zy n o w y c h c z ło n k ó w i t. p.) 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, U , 12, 13, 14, 17, 18,20,21,25,27,28, 29, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 42, 44.
X V . Kronika polityczna.
1918: P o cząw szy od n u m . 22 aż do 52, z w y ją tk ie m nr. 23, 24,40,42,51. 1919: W e w szy stk ic h n um . z w y jątk . 1, 2, 3,6, 7, 9,11, 12, 13, oraz 15 — 29 i 45. 1920: W n u m e ra c h 1 — 25 z w y j. 2, 10, 11, 12,15,18, 24.
X V I. Kronika wojenna.
1917: W o jn a (w e w szystk. n u m e ra c h ).
1918: W o jn a (w e w szystk. n um .) W o jn a pol.-bolszew . 8. 1919: W o jn a n a zie m ia c h p o lsk ic h 8,10, 13,17,20, 21, 22,23,24,25,26,27, 29,30,31. 1920: Z polsk. fr o n tó w 4. W o j n a z b o ls ze w ik a m i 11. P r z e d p o k o je m z M oskw ą 15.
X V II. Korespondencje.
1918: 5, 8, 10, 13,16, 23, 28, 30, 42. i 9 19: 27, 29,39,45. 1920: 7,20. L isty do R e d . 10,11.
X V III. Przemysł i handel.
1917: 1,2,4, 5, 6, 7. 1918: 3, 4, 6, 8,10,13, 19,21,24,28, 30, 32, 35, 36, 38, 39.
X IX . Z lub. Rady miejskiej.
1918: W y n ik w y b ó r , do R a d y m . 41, 42, 43, W y n ik w y b ó r, do Z a r z ą d u L u b li
n a 44.
1919: O statnie p o sie d ź, lub. R a d y m . 8.
W y n ik w y b o r ó w do R a d y m. w L u b i. 9.
Z R a d y m . w L u b i. 13, 36. R a d a m . w L u b i. w o b e c ż ą d a ń p racow n . m ie jsk . 15.
Z lub. R a d y m ie jsk . 25, 26, 34, 37.
1920: Z lub. R a d y m ie jsk . 15, 18.
X X . Rozmaitości*
1917: W e w szystk ich n um . zw y j.1 ,5 ,6 . 1918: W e w szystk. num . z w y j. 2,4 ,9 , 11, 22,25,33,40,46,48,49. 1919: 2,5, 6,8, 15, 16,
18.23.43.45.46.47.48. 192 0: 3,16,22,23.
X X I. Od W ydaw nictw a.
1917: 1,4. 1918: 1,2,7,30,52. 1919: 1,14, 33.48. 1920: 1,30,31,43.
X X II. Od Redakcji.
1917: 3 ,4 ,5 ,6 ,7. 1918:1,6,13,20,36,37, 43,46. 1919:17,38,44. 192 0 :1 ,2 ,1 6 ,2 0 ,2 5 , 31,39, 40, 42,43,44.
Inne artykuły.
D la b ra k u m ie jsc a p o m in ię to w n in ie j
szym spisie treści k ilk a d zie siąt a rty k u łó w o k o lic zn o śc io w y c h i ak tu aln y ch, ty le ż a rty k u łó w i n o tate k go spo d arczy ch, d e k la racje i o d e zw y R z ą d u po lsk iego , R a d y R eg . i w ła d z okup., m n ó stw o a rty k u łó w i n o tate k treści ro zm a ite j, oraz d r o b n e ru b r y k i stałe, jak: O d A d m in is tra c ji, O d p o w ie d z i R e d a k c ji i A d m in istra c ji, L ic h w a, K o m u n ik a ty osób p ry w a tn y c h , insty
tu cji rząd o w y c h , społeczn. i k u ltur, S p r a w o zd. z w ie c ó w i z ja z d ó w , W e s o ły kącik, D ro b n e ż a r ty i t. p.
Nr. 44.
R O B O T N I K .3.
ZJA ZD RADY NACZELNEJ
Chrześcijańsko-Narodowego Stronnictwa Pracy.
W dniach 28, 29 i 30 listopada b. r. odbył się w W arszawie zjazd Rady Naczelnej Chrześcijańsko-Na- fbdów ego Stronnictwa Pracy. W zjeździe wzięli udział przedstawi
ciela wszystkich większych miast Rzeczypospolitej. Lublin reprezen
tował p. Kussyk, dyrektor dzia
łu hanal. w naszem Stowarzy
szeniu.
O brady zagaił p. Chaciński, za
praszając na przewodniczącego zja
zdu— rektora Thullie ze Lwowa, do prezydjum zaś przew. ks. Adam skiego z Poznania i inż. Mianow
skiego z Krakowa.
Po odczytaniu i zatwierdzeniu protokułu z poprzedniego zebrania Rady naczelnej prezes chrześc.-na
rodowego klubu sejmowego, poseł C ze rn ie w sk i, w dluższem przem ó
wieniu scharakteryzował dążności polityczne i taktykę poszczególnych stronnictw na terenie Sejmu, oraz rolę, jaką odegrał Chrześcijańsko- Narodowy Klub Robotniczy w okre
sie zagrożonego bytu państwowego.
Poseł G dyk w imieniu Chrze- ścijańsko-Narodowego Klub. Robo
tniczego pierwszy rzucił hasło ga
binetu obrony państwowej, skraca
jąc w ten sposób przewlekłe prze
silenie gabinetowe. W myśl rzu
conego hasła domagał się też re
organizacji armji, ponownego po
wołania wybitnych, zasłużonych i popularnych generałów do służby czynnej oraz współdziałania rządu z Koalicją. Rezultatem tych żądań były zmiany w naczelnem do
wództwie, stworzenie armji ochot
niczej, pow rót jen. Hallera i in
nych generałów na odpowiedzialne stanowiska, oraz wybitna pomoc Francji. Stfbnńictwo vvzięło bez
pośredni udział w rządzie przez członka swojego, mec. S. Nowo
dworskiego, który został ministrem sprawiedliwości, a do Rady O bro
ny Państwa wyznaczyło prezesa Klubu sejmowego, p. Czerniew- skiego.
Sprawozdanie to uzupełnił m i
nister sprawiedliwości, p. Nowo
dworski. Nad sprawozdaniami te- mi wywiązała się obszerna dysku
sja, w której zabierali glos pp.:
Mianowski, ks. pos. Adamski, pós.
Chaciński; pos. Gdyk, ks. Kasprzyk, Bitner, Bryla, Szymański, pos. Ha- rasz i inni. Dyskusja zakończyła się uchwaleniem wniosku inż. Mia
nowskiego z Krakowa: „Rada Na
czelna wyraża votum zaufania chrz.
narodowemu klubowi poselskiemu i ministrowi Nowodworskiemu i wzywa ich do wytrwania w do
tychczasowej, zgodnej z ideologją Stronnictwa, polityce".
Sprawę wileńską referował p.
Engiel z W ilna. Mówca przedstawił historię powstania tymczasowej K o
misji Rządzącej Litwy Środkowej, scharakteryzował oba póglądy ńa sprawę litewską: polityczno-federa- cyjny i inkorporacyjny, za którym to ostatnim opowiada się Chrześc.
Demokracja.
Nad interesującem sprawozda
niem p. Engla Wywiązała się ożywiona dyskusja, którą zakoń
czyły następujące uchwały:
1) Ostateczną decyzję w spra
wie dalszego przedstawiciela stron
nictwa w Tymczasowej Komisji Rządzącej Litwy Środkowej, oraz ewentualnego rozwiązania tej K o
misji Rada Naczelna Chrześcijań- sko-Narodowego Stronnictwa Pra- cy przekazuje organizacji m iej
scowej.
2) Stronę dyplomatyczną spra
wy wileńskiej Rada Naczelna od
daje w ręce Zarządu Głównego Stronnictwa i Klubu Sejmowego przy ewentualnem porozumieniu się z grupą miejscową.
Z działalności i prac, podjętych na gruncie Wielkopolski i romo- rza, złożył obszerne i wyczerpują
ce sprawozdanie ks. Adam ski, po- czem przyjęto szereg wniosków ks. Adamskiego i ks. Kasprzyka.
Między innemi przyjęto także
TO I OWO 0 „ROBOTNIKU”,
Pewnego wieczoru, pod koniec października r. 1917, zebrało się w mieszkaniu ks. Stan. Sarnorka grono osób*), którym idea pisma ro
botniczego dopóty nie dawała spo
koju, dopóki jej nie urzeczywistni
ły. Zasadnicze szczegóły projekto
wanego wydawnictwa były ju ż om ó
wione na konferencjach między ówczesnym patronem Stow. Robot.
Chrześc. w Lublinie, ks. Samorkiem oraz dyr. działu handl., p. St. Kus- sykiem z jednej, a mną, jako przy
szłym redaktorem pisma, z drugiej strony. Posiedzenie, o którem m o
wa, miało na celu nakreślenie pro
gramu i zorjentowanie się co do treści i układu w najbliższych nume
rów wydawnictwa. Na tem zebraniu ustalono, że pismo będzie nosiło tytuł ,,Robotnik", że hasło jego,
„Pracą i ladem“ , powinno być umieszczone w nagłówku, że wre
szcie kierunek społeczny i polity
czny wydawnictwa oparty być mu
si na programie chrześcijańskiej demokracji. Ze względu na tru
dności, jakie austrjackie władze okupacyjne stawiały ruchowi robo
tniczemu w zakresie politycznym, uznano, że organ Stowarzyszenia będzie się nazywał oficjalnie tygo
•) G ron o to tw o rzyli: ks. S am o re k , p p . D ziew ieck i, K arp ińsk i. Kussyk, S e r a fin i Sow a.
dnikiem społecznym , aczkolwiek z góry było wiadomem, iż zaga
dnienia polityczne wysuwać się bę
dą niejednokrotnie na plan pier
wszy.
Pierwszy numer „Robotnika" nie zrobił nadwyczajnego wrażenia w mieście. Administracja powstała późno, ekspedycja była* wielce nie
dołężna. Ani jeden afisz nie oz
najmił narodzin nowego pisma.
Sfery robotnicze naszego grodu by
ły wówczas jeszcze ultraczerwone (dziś, mimo wszystko, co mówią o czerwoności Lublina, jest znacz
nie lepiej), organ „chadeków" (jak popularnie w kołach lewicy nazy
wa się chrześc. demokratów) nie wzbudził w nich zaufania, nie wy
wołał interesu.
O piśmie dowiadywał się Lu
blin bardzo powoli, często w spo
sób anegdotyczny. Raz, wracając ze stacji, wstąpiłem do jakiegoś sklepu na Foksalnej, aby kupić pa
czkę zapałek. Owinięto mi ją w kartkę „Robotnika". Zapytałem właścicielkę sklepu, czy prenume
ruje to pismo.
— A lbo to ja żydówka? Ja ta
kich gazetów nie trzymam. U mnie ino katolickie pisma...
Domyśliłem się, że zacna kobie
cina nie wie nic o istnieniu „R o
botnika" lubelskiego, pytanie zaś moje odniosła do organu P. P. S.
w Warszawie, który nosi taki sam tytuł.
Niekiedy zdarzały się nieporo
zumienia zabawne.
Raz np. otrzymałem zaprosze
nie na zjazd partyjny P. P. S. Za
proszenie zaadresowano: Redakcja
„Robotnika", Filja w Lublinie.
Kiedyindziej jakiś prowincjonal
ny tygodnik małopolski z triumfem przedrukował część artykułu z „R o
botnika", w którym zamieszczona była filipika przeciw strajkom po
wszechnym. Triumf pisma po
legał na tem, że artykuł ukazał się
—jego zdaniem —w organie „lubel
skiej międzynarodówki". Przesła
łem niezwłocznie sprostowanie, pro
sząc równocześnie redakcję owego tygodnika o numery zamienne. Nie
stety. sprostowanie nic nie pomo
gło. Redakcja gazety małopolskiej nie dała się przekonać o lojalności naszego pisma, sprostowania nie umieściła i stosunków z nami utrzy
mywać nie chciała.
Jeżeli tak patrzano na „R obo
tnika w kołach politycznych, jeżeli tak niejasne pojęcie panowało o nim w niektórych redakcjach—to cóż się dziwić mieszkańcom Lubli
na i wojew. lubelskiego, w masie wziętym? Czy można było wyma
gać od nich, aby znali i abonowali pismo, które wychodziło nieledwie w tajemnicy?.
Lepsze czasy zaczęły się dla
„Robotnika", gdy opinja polityczna