• Nie Znaleziono Wyników

Robotnik. R. 4, nr 44 (1920)

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Robotnik. R. 4, nr 44 (1920)"

Copied!
6
0
0

Pełen tekst

(1)

N r. 44

(152)

L u b lin , d n ia 3 l g ru d n ia 1920. R o k IV .

TYGODNIK PO ŚW IĘCO N Y SPRAWOM WARSTW PRACUJĄCYCH.

— • Organ Stowarzyszenia Robotników Chrześcijańskich.

A dres Redakcji i Administracji:

Krakowskie-Przedmieście 7, I piętro (Lokal Stow. Robotników Chrzęść.).

Redaktor przyjmuje:

w p o n ie d zia łk i, w to rki, śro d y i p iątk i od godz. 6— 7 w ieczo rem .

W p i l n y c h spraw ach re d ak cy jn y ch , jak r ó w n ie ż w e w szystk ich k w estjach, o b ch o ­ dzących o s o b i ś c i e red ak tora „R o b o tn ik a ” , n a le ż y się zw racać pod adresem :

Feliks K ozu b ow sk i, ul. Szopena 21, m. 12.

P R Z E D P Ł A T A W Y N O SI: kw artał, z prze sy łk ą 12 mk., d la c złon k ów S to w a rzy sze nia na prow inoji z prze s 6 mk.

C E N Y O G Ł O S Z E Ń : Z a w iersz pe titow y 1-szpnltowy na o s ta tn ie j stron ie 6 mk., na 1-t>j stron ie 8 mk., w t e k ś c ie 10 mk. D robne o g ło s z e n ia po 40 fe n . za k a żd y wyraz.

A D M IN IS T R A C JA o tw a rta c o d zie n n ie od godz. 0 — 3 po po ł. i od 5— 9 w ieozorem z w y jątk ie m św iąt i n iedziel.

P R A C Ą i Ł A D E M .

Od Redakcji.

Zam ykając 3-letni z górą okres istnienia „Robotnika" ja­

ko organu Stowarzyszenia R o ­ botników Chrześcijańskich w L u ­ blinie, Redakcja wyraża serdecz­

ne podziękowanie wszystkim je ­ go Przyjaciołom, W spółpraco­

wnikom, Korespondentom i Czy­

telnikom, jak również Instytu­

cjom rządowym i społecznym, które były z nią w stosunkach, w szczególności zaś Redakcjom pism miejscowych i zamiejsco­

wych za okazywaną nam życzli­

wość.

Z Nowym Rokiem

życzymy wszystkim Przyjaciołom, Kolegom i Koleżankom, pomyślno­

ści i wytrwania w pracy pod hasłem

„Bóg i Ojczyzna". .

Zarząd Stow. Rob. Clirześc.

Redakcja „Robotnika11.

Pasterz iś r ć d nas,

W pierwsze święto Bożego Na­

rodzenia raczył |. E. Najdostojniej­

szy ks. Biskup Fulman zaszczycić nasze Stowarzyszenie odwiedzinami.

Dolna sala podominikanska, odświęt­

nie przybrana zielenią i chorągiew­

kami, wypełniła się po brzegi liczną rzesza naszych członków i członkiń, oraz młodzieży i dziatwy.

'Już po godz. 1-ej zawitał do sali Dostojny Gość w towaizystwie ks. kan. Kwit ka, wprowadzony przez kilku członków Zaiządu. Przeszedł­

szy wśród zebranych, zajął Najdost.

Pasterz miejsce za stołem i przy­

wita! się z najbliższemi osobami.

W ówczas zabrał glos ks. kan. Sze- leźniak, patron naszego Stowarzy­

szenia i w krótkich serdecznych sło­

wach powita! ks. Biskupa, dzięku­

jąc za zaszczyt, jaki spotkał ze­

branych.

Następnie przemówił w imieniu Zarządu p. Kussyk, dyr. działu han­

dlowego, wyrażając radość, że Najd.

Pasterz raczył pamiętać o tych, któ­

rzy' zawsze usiłują tak w życiu spo-

łecznem, jak i politycznem, postę­

pować w myśl haseł: Bóg i O j­

czyzna.

Jako trzeci zabrał glos red. K o ­ zubowski. Porównawszy zebranych do rodziny, jednym ożywionej du­

chem, a ks. Biskupa do ojca, któ­

remu wszyscy członkowie tej rodzi­

ny winni cześć i posłuszeństwo — red. Kozubowski nawiązał do słów listu pasterskiego Jego Eksc., wy­

powiedzianych w ustępie o robotni­

kach, i stwierdził, że przykład wie­

lu krajów, a szczególnie to, co się dzieje w Rosji bolszewickiej, prze­

konywa o prawdziwości tego zda­

nia.*) Przemówienie swoje zakoń­

czy! red. Kozubowski okrzykiem na cześć Najdost. Pasterza, który ze­

brani z zapałem powtórzyli,

Z kolei bardzo serdecznie powi­

tał ks. Biskupa p. Kasperski w imie­

niu członków, p. Kai'piński w imie­

niu rękodzielników, nakoniec p. Bu- żak krótko, lecz z uczuciem prze­

mówił jako przedstawiciel robotni­

ków z suteren i poddaszy.

W tedy zabrał głos J. E. ks. Bis­

kup. Przemówienie Jego, nacecho­

wane szczerą życzliwością dla ze­

branych, miało za temat przyjście na świat Chrystusa Pana i Rodzinę Przenajświętszą, a nasuwające się przytem uwagi i porównania nada­

ły tematowi aktualności.

W prostych, pełnych tkliwego uczucia słowach przedstawił Najdost.

Pasterz warunki, w jakich odbyło się narodzenie Boga - Człowieka.

W oczach zebranych jak żjw e sta­

nęły postacie Dzieciny Najświętszej, Matki Bożej, śvv. Józefa i pasterzy - prostaczków. Stajenka licha, żłobek i siano, na którem spoczął Zbaw i­

ciel świata, bydlęta i gawiedź wie­

śniacza z jednej strony — majestat zaś Boga - Człowieka, chóry aniel­

skie, światłość nitbieska i cuda, ja­

kie działy się przy Narodzeniu, — oto dziwne okoliczności, sprawiają­

ce, że tajemnica przyjścia na świat Chrystusa Pana będzie na zawsze otoczona nimbem niewysłowionego uroku.

J. E. ks. Biskup zwrócił następ­

nie uwagę na Przenajświętszą Ro­

*) W liście pasterskim J .E . Ks. B is­

k u p F ulm a n p o w ie d zia ł, że „los ro b o tn i­

ka m u szą b u d o w a ć k onie cznie .trzy czyn ­ niki: ro b o tn ik , K o śc iół i p a ń stw o 11.

dzinę. Miłość, harmonja uczuć, spo­

kój i pogoda ożywiają wszystkie jej osob}?. W doli i niedoli zawsze ta sama równowaga, pokora i pod­

danie się woli Boga, to samo ciche poczucie spełnionego obowiązku i płynące stąd szczęście i zadowo­

lenie. Nieińa, rzecby można, takiej siły, któraby mogła zamącić spokój tego gniazdka, tej pierwszej na świe- cie rodziny — prawdziwie Bożej, prawdziwie chrześcijańskiej. A cho­

ciaż rodzina ta stanowi dla nas jesz­

cze niedościgły ideał, chociaż ludzie nie zbliżyli się jeszcze w drobnej nawet mierze do wzoru, jaki im Chrystus Pan, Bogarodzica i św.

Józef zostawili — to jednak musimy ciągle ten właśnie ideał i wzór mieć przed oczyma i wytrwale dążyć do jego urzeczywistnienia, mimo przy­

war i błędów, naturze ludzkiej właściwych.

Chrześcijanie powinni uważać za najważniejszy cel życia stworzenie rodziny, ożywionej cnotami i du­

chem Rodziny Przenajświętszej. A l­

bowiem Chrystus Pan nietylko na­

uką, ale i życiem Swojem wskazu­

je nam drogę zbawienia. Jeśli więc przyszedł na świat w gronie ro­

dziny, jeśli był przez cały Swój wiek dziecięcy i młodzieńczy naj­

lepszym synem, a Matka Boża i św.

Józef dali nam z Siebie najpiękniej­

sze wzory zaparcia się, miłości i poświęcenia rodziców dla syna — lo niewątpliwie Bóg chciał w ten sposób ludzkość pouczyć o ważnoś­

ci i świętości życia rodzinnego, chciał podnieść majestat rodziny i ukoronować go przyjściem na zie­

mię Tego, który w jednej z kolend naszych nazwany został „Królem nad wiekami". _ m

Stworzenie gniazdka własnego na wzór Rodziny Przenajświętszej, otoczenie-go najczulszą opieką i oży­

wienie miłością i zgodą — oto za­

danie każdego chrześcijanina, który pragnie iść za wzorem Zbawiciela.

Piękne przemówienie swoje za­

kończył Najdostojniejszy ks. Biskup udzieleniem błogosławieństwa pa­

sterskiego, poczem łamał się ze wszystkimi opłatkiem, życząc wy­

trwania w pracy, szczęścia wiecz­

nego i pomyślności doczesnej. Z e­

brani opuścili salę w nastroju bar­

dzo podniosłym.

(2)

2. R O B O T N I K . Nr. 44.

Pr o g r am C h r z e ś c i j a ń s k o - N a r o d o we g o S t r o n n i c t w a Pracy.

(W streszczeniu.) Hasła przewodnie.

Chrzęść. - Narodowe Stronnictwo Pracy, będąc stronnictwem chrześcijańskiem, zwalcza zarówno ustrój kapitalistyczny, jak i usiłowania, zmierzające do dykta­

tury proletarjatu— i dąży do przebudowy całej ludzko­

ści zarówno pod względem politycznym i ekonomicznym, ja k moralnym i oświatowym, na podstawach chrześci­

jańskich, czyli chce „odnowić wszystko w Chrystusie".

Stąd pierwszem hasłem naszego stronnictwa jest Miłość. Albowiem ona tylko zdolna jest zapewnić narodom i społeczeństwom spokój, rozkwit materjalny i moralny i ustrój szczęśliwy: W imię tego hasła wy­

stępujemy przeciwko wszystkim partjom, siejącym nie­

nawiść klasową i nacjonalną, a zwłaszcza przeciwko stronnictwom socjalistycznym, które szerzą hasła ma- terjalizmu oraz walki i nienawiści klasowej.

Drugiem naczelnem hasłem naszem jest W olność.

W imię hasła wolności będziemy zwalczali wszystkie te partje (socjalizm), które pod pozorem szczęścia spo­

łecznego, chcą skuć obywateli kajdanami państwowego niewolnictwa.

Wreszcie trzeciem hasłem naszem jest Sprawie­

dliwość.

Sprawa religji.

(Uzasadnienie). Chrześcijańska Demokracja w i­

dzi w religji najwyższą i jedyną siłę, zdolną stworzyć podstawy prawdziwej moralności. Bez religji nie może istnieć ani prawdziwa moralność, ani dobrobyt mater- jalny, ani sumienna państwowość, ani wogóle szczęśliwe życie społeczności. Ch. Nar. Str. Pracy nie uważa re- ligji za rzecz prywatną jednostek: — jest to sprawa naj­

bardziej społeczna, bez której rozwiązania nie można zbudować gmachu politycznego. Kościół katolicki jako instytucja, pełniąca Boskie posłannictwo, i jako religja znakomitej większości narodu, winien zajm ow ać naczel­

ne stanowisko, a państwo winno zapewnić mu pierwsze miejsce w aktach, połączonych z obrzędami religijnemi.

(Postulaty programowe). Z povvyższych zasad wychodząc, Chrzęść.-Nar. Str. Pracy będzie w swej działalności i w sejmie żądało: 1) aby religja była przez ustawy państwowe bronioną i szanowaną; 2) aby na­

uczanie religji odbywało się we wszystkich szkołach;

3) aby wszystkie wyznania miały zupełną wolność;

4) aby uroczystości państwowe były połączone z obrzę­

dami katolickiemi.

Sprawa oświaty i wychowania.

(Uzasadnienie).

Z religją, która wskazuje najdalsze cele ludzkości, łączy się ściśle wychowanie i oświata. Państwo pow in­

no otoczyć opieką rodzinę, tę podstawę gmachu spo­

łecznego, i szkołę, kuźnicę ducha obywateli.

(Postulaty programowe). Z powyższych zasad wychodząc, Chrześc.-Nar. Str. Pracy chce: 1) aby pań­

stwo zapewniło swerni ustawami nienaruszalność związ­

ku małżeńskiego; 2) aby rodzina znajdowała opiekę państwa przez zastosowanie płac rodzinnych i przez zapomogi dla rodziców, obarczonych większą liczbą dzie­

ci; 3) aby państwo wydało systematyczną walkę pro­

stytucji, nietylko przez zakazy, lecz i przez odpowie­

dnie ograniczenia; 4) aby państwo ze szczególną usil- nością pracowało nad rozszerzeniem i umocnieniem sieci szkół powszechnych oraz zawodowych i uniwersytetów ludowych; 5) aby szkoła była wyznaniową; 6) aby po­

zostawiona była wolność uczęszczania do szkół pry­

watnych, bez przymusu uczęszczania do szkół pań­

stwowych (przymus uczenia się, nie przymus sżkolny);

7) aby stan nauczycielski był wynagrodzony odpowie­

dnio do swej roli w społeczeństwie; 8) aby w jak naj­

bliższym czasie umożliwiona została bezpłatna nauka w szkołach średnich i wyższych.

Sprawa społeczna i robotnicza.

(Uzasadnienie).

Jako zasadniczy miernik dóbr materjalnych i ich po- ® działu winna być uznana praca ludzka, — ona bowiem jest podstawą bogactwa narodowego.

Chrzęść. Dem. cały swój program społeczny i roz­

wiązanie kwestji robotniczej widzi w tem, aby każdego piacOwnika uczynić współwłaścicielem w pewnej części środków produkcji, a przez to podnieść w całetn spo­

łeczeństwie cjbałość i pilność przy wykonywaniu prac społeczno - gospodarczych. Uwłaszczenie pracujące­

go ludu—oto hasło Chrześe. Dem. w tej dziedzinie.

Każdy robotnik, każdy pracownik, każdy rzemieślnik ma w mysi'naszego programu stać się stopniowo właści­

cielem warsztatu, fabryki lub ziemi, na której pracuje.

Chrzęść. Dem. wypowiada tedy walkę nie wła­

sności, jak to czyni socjalizm, lecz najemnictwu, i gdy socjalizm, walcząc z kapitalizmem, chce wszystkich uczynić najemnikami na usługach państwa, Chrzęść. Dem., walcząc z kapitalizmem, chce wszystkich uczynić wol­

nymi i niezależnymi właścicielami owoców swojej pracy.

A by zaś ten program urzeczywistnić, Chrześc.-Nar.

Str. Pracy dąży do'przemiany ustroju kapitalistycznego, do szerokiego rozwoju kooperatyzmu, pozatem zaś do tworzenia fabryk, opartych na akcjach pracy, do udzia­

łu robotników w zyskach przedsiębiorstwa, i w samem przedsiębiorstwie, wreszcie do utworzenia kredytu ro­

botniczego przez założenie Banku Robotniczego i jego filji w całym kraju.

(Postulaty programowe). Z powyższych zasad wy­

chodząc, Chrześc.-Nar. Str. Pracy, oprócz rozszerzania i wprowadzania w życie już istniejących ustaw robo­

tniczych, będzie stale dążyło do tego: 1) aby rząd pol­

ski walczył z nadużyciami kapitalizmu we wszystkich przejawach życia; 2) aby rząd dostarczał klasom pra­

cującym pożywienia w dostatecznej ilości; 3) aby rząd uruchomił fabryki; 4) aby uruchomił kasy chorych i zaprowaoził asekurację na starość; 5) aby zostały stworzone izby pracy, mające za zadanie bronienie in­

teresów zawodowych, i kulturalnych ludu pracującego wobec społeczeństwa i państwa; 6) aby zostały zapro­

jektowane i założone kolonje robotnicze; 7) aby wszys­

cy robotnicy mieli ustawowo zapewnione urlopy;

8) aby został stworzony bank robotniczy i bank wło­

ściański; 9) aby zostało opracowane prawo o akcjach pracy i udziału robotników w zyskach przedsiębiorstwa;

10) aby kobiety zostały równouprawnione (równa pra­

ca — równa płaca); 11) aby państwo nie pozwoliło za­

trudniać kobiet, przedwszystkieir. matek, oraz m ało­

letnich, w przedsiębiorstwach szkodliwych dła ich zdro­

wia; 12) aby państwo dostarczyło pracy lub niosło pomoc robotnikom w przypadkach niezawinionego bezrobocia.

Sprawy polityczne.

(Uzasadnienie).

Państwo na zewnątrz winno być potężne, aby się ostać mogło wobec nieustannych zamachów ze strony zaborczych sąsiadów, wewnątrz zaś powinno być de­

mokratyczne i zapewniać jaknajwięcej swobody oby­

watelom.

(Postulaty programowe). Z powyższych zasad wychodząc, Chrześc.-Nar. Stiv Pracy będzie dążyło do tego: 1) aby państwo polskie otrzymało konstytucję szczerze republikańską i demokratyczną; 2) aby kon­

stytucja zapewniła samorząd miastom i ziemiom pol­

skim, jednakże z silnym wykonawczym rządem central • nym oraz z zapewnieniem łączności i niepodzielności wszystkich ziem polskich; 3) aby prezydent Polski był narodowości polskiej i wyznania katolickiego; 4) aby granice Polski odpowiadały jej granicom etnograficznym, z włączeniem tych ziem, których ludność swą wolę przynależności do Polski objawi; 5) aby państwo po l­

skie z uwagi na nieustanne niebezpieczeństwo ze stro­

ny sąsiadów, utrzymywało siłę zbrojną w należytej liczbie i gotowości; 6) aby zapewniona była wszelka wolność osobista — wiary, przekonania, zebrań i sto­

warzyszeń i t. p., jeśli się etyce naturalnej i ustawom państwowym nie sprzeciwia; 7) aby Polska pozosta­

wała w przyjaznym stosunku do państw Koalicji.

(3)

S p i s t r e ś c i ,

zawartej w 152 numerach „Robotnika14,

ORGANU S T O W A R Z Y S Z E N IA RO BO T N IK Ó W C H R ZEŚC IJA Ń SK IC H w LU BLIN IE, za czas od 4 listopada 1917 do 31 grudnia 1920.

( L ic z b y tłuste ozn ac zają ro k w y d a w n ic tw a , lic z b y u m ieszczone po ty tu łach — n u m e ry „ R o b o tn ik a " )

I. A rtykuły programowe.

!9 I7 : Nasze cele 1.

1918: Z a d a n ia rei. stow. katol. 31, N aro­

d o w e zad an ia stow . kat. 32, Naród. zad.

stow. rob. 36, E k o n o m , zad. stow. rob.

37. G dzie p r a w d a ? 39, Nasz pro g ram w y b o rc z y społ. i gosp. 40, Z ą n im głosy o d d a m y 40.

1919: Ja k ie zasady w y z n a je Nar. K om . W y b . B e z p .? 2, „ R o b o tn ik " lu b e lsk i a

„R o b o tn ik " w arszaw ski 5, Nie d a jm y rz ą ­ d z ić w m iastach ż y d o m i socjalistom 8, U w ag i o p rzy s złe j działaln . S tow . R ob . C h rzę ść, w Polsce (J. Z a jączk o w sk i) 24.

W o b e c n o w y c h z a d a ń 34, P ro g ra m D e m . C h rzę ść. 35, 36, 37, S etn y n u m e r „ R o b o t­

n ik a " 40.

1920: Na pro gu n o w e j p ra c y 1, O za­

sady chrześc. 17, Chrześc.-nar. stron, p r a ­ cy 41, O b y w a te le ! (O d e zw a progr.) 42, l i p ro g u no w y c h zad ań 43, P ro gram chrześc.-nar. stron, p ra c y 44.

II. A rtykuły treści religijnej, moralnej lub społecznej.

1917: O b r o ń c y lu d u 4, N ow a p la g a 6- 1918: S o c ja lizm 2, 3, 4, Praca a zab a­

w a 2, 3, 4, N atrząsanie się z bied y lu d z ­ kiej 4, S o c ja lizm n a e k spo rt 5, G łow a a r ę k a 7, P rzy w ła szc zy c ie le (H . W ier- cieńsk i) 7, S o c ja liz m a socjaliści 8, 10, 11, T ajn e g o rze ln ie 8, P raca ro zu m n a 10, P o w ró t u c h o d ź c ó w 13, Nie za p o m in a jm y o je ń c a c h 13, N ow a fa la b a n d y ty z m u 16, R o z w ó j chrześc. p rasy rob. w P ol. 16, M iasto sam o pom ocy 17, C hrze śc. akcja społ. w przeszł. i teraz 18, O p o trze b ie o rg an izac ji (Br. P iotrow sk i) 18, 19, R o z ­ w ó j chrześc. akcji społ. w naszych czas.

19, 20, Z ru,chu kob ie ceg o zagr. i u nas 21, C hrze śc. ak cja społ. w zab. prusk. 22, 0 p o trze b ie czytania 22, R u c h kat.-społ.

w zab .austr. 23, P raca jest k o n ie c zn o śc ią24.

Z d z ie jó w jr u c h u chrześc.-społ. w L o d zi 1 Częst. 25, K ongres kob ie t słowiarisk. 25, A k c ja chrześc.-społ. w L u b lin ie 26, Z asa­

dy a czy n y 26, O p ra w a c y w iln e kob ie t w Polsce 29, H y je n y w o je n n e 29, S k ąd n ie d o m a g a n ia w s to w arzy sze n ia ch ? 30, W , spraw ie k ąp ie li lu d o w y ch 30, D u c h p o ś w ię c e n ia 32, 33, 34, S o lid a rn o ś ć 35, Ks. p rał. C h e łm ic k i o ży d a ch polsk. 42, W s p raw ie po w rotu do k raju u c h o d źc ó w 43, W obronie za p o m n ia n y c h 49.

1919: O słu żb ie dw orskie j 5, D o m a­

tek polsk. (F. Jaw o ro w sk a ) 6, 7, K asy c h o ­ ry c h 11, G ru nta skarb, dla żo łn . polsk.

(H . W ie r c ie ń s k i) 13, O w y c h o w a n ie z B o­

g ie m i dla B oga 21, C z u w a jm y (Stefan M iller) 22, O rei. w y c h ó w , dzieci (Ks. W . G adow ski) 27,28, 29. Je d n o śc ią i p ra c ą 27.

C zy k o m u n iz m m o że dać lu d z io m p o ­ m y ś ln o ś ć ? (J. Z ajączk o w sk i) 29, O zd ro ­ w ie n a ro d u 30, R e fo rm a ro ln a 31, Czy p ro le ta rja t z w y c ię ż y ? 32, 33, P raca n a ­ szym ra tu n k ie m 33, M iędz}rnarodow a or­

g a n izacja prac y 33, D lac zego A n g lja wy~

g ra ła ? 34,łZadania prasy chrześc. naród. 39, A p osto lstw o m atek ch rze śc ija ń sk ic h o9.

N a jw ażn. obow . obyw . 40, 41, Matki ch rze ­ stne 40, P raca w fabr. am er. 42. W o ln o ś ć p rze ro d zo n a w sw a w o lę (H . W ie r c ie ń s k i) 44, 45, S ocjaliści w szk oln ictw ie 45, W a l ­ ka z alk o h o lem 45, B ie d n a Polska 47, P r z y w ó d c a socjal. franc. o k w e stji społ. 48.

1920: C ze m u B e lg ja zaw d zię c za sw ój n o w y r o z k w it? 2, U staw a o czasie p rac y w p rze m y śle i h a n d lu 3, 7, 8, W sp ra­

w ie r ó w n o u p ra w n ie n ia (H . W ie rc ie ń s k i) 7, W ' spraw ie s tra jk ó w 10, Z d ro w ie lu d ­ n ości b o g a c tw e m p a ń s tw a (K. P.) 10, 11, W ob ro n ie m o ra ln . p u b l. 10, N iezd ro w e o b ja w y 11, 12, Na cudze ba rki (K. P.) 14, N aw et bo lszew icy u zn a ją konie czno ść racy 14, Z n a c zn y p o s tę p 15, Nie straj- uj 20, K o śc iół a kw e stja rob. 22, W a lk a z alk o h o lem 22, O zd ro w ie dzieci 22, S traszn e skutki św iato w e j w o jn y 23, P a ń ­ stw o w y dom dla in w alid . cyw . 24, Now e d ro g i 25, R zem ie ślnik- o by w atel 25, O b o ­

w ią z k o w e u b e zp . na w y p ade k c h o ro b y 27, S traszn a k arta z d z ie jó w św iat, w o jn y 28, T ro ch ę serca, trochę lito ści! 29, N ie ró w ­ n a m ia ra 32, U strój sow iecki 34, D o w a lk i 0 id e a ły ! 41, Nieco o strajku 41, N iew o la osobista w R o sji bolszew . 41, R u ch prze- ciw strajk. w N iem cz. 42.

III. A rtykuły polityczne.

1917: P o czątki n ie p o d le g ło śc i polsk. 1, S p ra w a p o lsk a u nas i zagr. 1, W szech- n ie m c y o Polsce (kd) 3, O po je d n an ie N iem iec z e .ś w ia te m 7.

1918: P o lsk a n a p rz e ło m ie 1, N ow e p raw o n a ro d ó w 4, R z ą d w arsz. p r z e m ó ­ w ił 7, D w ie de klaracje 8, Je d n o śc ią silni 9, Protest zjed no cz, narod u 9, P ru sk ie „u- stępstw a " 10, S tan o w isko P n ia k ó w w zab.

prusk. 11, Co m ó w i sejm p ru sk i o sp ra­

w ie polsk. 11, S p ra w a po lsk a w sejm ie prusk. 12, K to w y w o ła ł w o jn ę ? 16, P ro ­ gra m prac y n o w e go g a b in e tu 17, Im p e rj.

1 socjalizm niem . 17, W d zie jo w e j chw ili 24, W zab. p ru s k im 25, D o k o ła sp raw y poi. 27, K lęska re fo rm y w y b . w Prusach 27, K on stytu cja p a ń s tw a polsk. 28, Je ste śm y 41, S p r a w a poi. w a ru n k ie m trw ałe go p o ­ koju 43, U p ro g u P o lsk i z m a rtw y c h w s ta ­ jące j 45, K o a licja a p aństw a centr. w o ­ bec sp raw y poi. 45, W y z w o le n ie 46, R o z ­ kład A u stro - W ęg . 46, S k o n m ilita ry z m u prusk. 47, W id m o anarchji 48, Jak ie g o rz ąd u ch c e m y ?48, P ro g ram T ym cz. rząd u w arsz. 49, Chrześc. nar. stronnictw o rob.

49, C ie m n e m oce św iata 50, W w alce z a n a rc h ją 50, Ja k ą m ia rk ą m ie rzysz, ta­

ką ci o d m ie rzą 51, Z w y c . do brej sp ra­

w y 52, P rze k le ń s tw o złeg o czy n u 52.

1919: M y a N iem cy w stos. do żyd. 1, N ieg odn a w a lk a o w ła d z ę 1, L e n in jak o sp rzy m ie rze n ie c W ilh e lm a 2, P ie rw szy ob y w a te l O jc z y z n y 3, B e zrolni i m a ło ro l­

ni a B ezpart. K om . Nar. 3, 4, C ze m się karm i rob. i chło p, be zro ln . 3, Ja k socjal.

p rz y g o to w u ją na p rz y ję c ie to w arzy szy b o ls z e w ik ó w ? 3, P rze d w y b o ra m i do S e jm u (Z. G uzow ska) 4, R z ą d Nar. 4, N ieb ezp . b o ls ze w izm u 4, P rusacy S ło ­ w ia ń szc zy zn y 6, P ra w d z iw e ob licze b o l­

sze w ik ó w 6, W liistor. c h w ili 7, Polska na d o b re j dro d ze 9, Polit. ob licze S e jm u 10, K o a lic ja a Polska 10, P o lity k a socjal. 10, O p o lsk ie w y b rz e ż e 11, O granice P o l­

ski 13, S o ju sz Polski z K o a licją 14, Szabes- goje (H . W je r c ie ń s k i) 15, P ra w d a o bol- sze w izm ie 17, Z w yc. spraw iedl. 19, P r z e ­ ciw n ic y K o a lic ji 21, O b łu d a naszej le w i­

cy 22, P rz e c iw zb ro d n . akcji żyd. 28, P rz e c iw ag itacji k om un. 29, U rz ę d n ic y czy aje nci socjal. 34, T a je m n ic a naszej przy szło śc i 35, D o czego d ą żą socjal. zw.

zaw ód. 35, Z ta jn ik ó w b o ls ze w izm u w Polsce 36, P.P.S. w ob ro n ie M oskw y 37, D la c ze g o id z ie m y n a w sc h ód ? 37, R o la P.P.S. w n ie d o s z ły m strajku roln. 40, 41, Ja k to socjal. chcieli b u d o w a ć P o lsk ę 43, P o sie w 7-go listop. 43, Co b y łb y n a m dał rz ą d socjal. 43, P racą i ład e m 46, Z m ie rzc h so c ja lizm u 46, R z u t oka n a rok u b ie g ły 48, P ro g ra m w iększości sejm ow ej 48.

1920: R z u t oka na rok u b ie g ły 1,2,3, P a m ię ta jc ie o n ie w o li! 2, Z p o w o d u p o ­ b y tu Nacz. P ań stw a w L u b lin ie 3, P o d sk rzy d ła M acierzy 4, Nasze za d a n ia 4, N iem cy w o b e c p o k o ju 4, N ie p rzy ja c ie l w e w n ę tr z n y 5, O w oc k rw i i łez... 7, O w ie lk o ść O jc zy zn y 9, D w ie reakcje 13, Nasza p rzy s zło ść 13, 14, Co sądzić o b u d ­ że cie i w o jn ie 14, Instytut ży d o zn a w c zy 16, S z la k ie m B o le sła w ó w 19, P u sty n ia ro s y j­

ska 20, O rze k o m e m p rze śla d o w a n iu U- k r a iń c ó w (H. W ie r c ie ń s k i) 21, 22, Nasze p o ło że n ie 23, H asła i czy n y b o ls ze w i­

k ó w 23, P.P.S. w m asce patrjo t. 2, 5, W p rz e ło m o w e j c h w ili 27, Z zagadn. ch w ili 29, P o ls k a p rz e d p o k o je m 30, R z ą d O b r. Nar 30, O dem okr. charakter konstyt. 33, Z za­

g a d n ie ń konstyt. 34, R o b o tn . am er. w o- b ro n ie Polski 34, R o la socjal. w n iep o dl.

Polsce 35, Nasi p rzy jac ie le , s p rz y m ie rz e ń ­

cy i w ro g o w ie 37, 41, 42, P rze d staw icie la lu d u 38, O fu n d a m e n ty R zp te j 39.

IV . Rzeczy kościelne.

1918: L ist past. do pracow n. ro d a k ó w na obcz. 6, B u lla p a p ie s k a 22, N ow i bisk.

polscy 36, N ow y Bisk. lub. 38. Ing res bisk. 43, A rc y b . i Bisk. polscy do lu d u polsk. 47, In g re s Ks. Bisk. F u lm a n a 47, 50, P ism o Ks. A rc y b. do rob. chrześc. 51.

1919: L ist past. Bisk. F u lm a n a 1, 2, W iz y ta c je k an on iczn e 20, W iz y ta c ja kan.

Bisk. F ulm . 28, D o m oich ukoch. diecez- ja n 43, Bisk. po lscy o bo lszew . (oręd zie do n aro d u ) 45.

1920: Polscy k a rd y n a ło w ie 4, O rę d zie Apost. do rob. poi. 5, Z g o n. zasłuż, kapł.

11, R e k o le k cje rob. 12, Z listu past. Bisk.

F u lm a n a 21, 22, 23, 24. Ja k się o d b y ła kanon. D ziew . O rl. 23, B isk u p i do n a ro ­ du 29, R o c zn ic a prek o n. B isk. F u lm a n a 32

V. Ważniejsze artykuły okolicznościowe i aktualne.

1917: P o k ó j lu d z io m do bre j w o li 8.

1918: S tra jk pow sz. w A u s trji i w P o l­

sce 5, S tra jk i w N iem cze ch 7, Je szc ze o strajk u lub. 8, 70-lecie „Gw. C iesz." 20,21, 50-lecie teatru czesk. 23, Protest zab o ru prusk. w spr. C h e łm szc zy zn y 12. W zab.

prusk. 25, P rz e d w y b . do R ad y m . 38.

N ow y Bisk. lub. 38, N aród, m anifest, w L u b i. 44. Z dni w y z w o le n ia 46. P o g ro m N iem iec 47, W roczn. pow st. list. 49, B ia ­ da z w y c ię ż o n y m 50. Ing res Ks. B isk u p a F u lm a n a 50. S zc zę ść w a m B o że ! 51. B ó g się ro d zi 52.

1919: S p e łn ijc ie sw ój o b o w iąze k 4, Z w yc. ż y w io łó w n aród. 6, B estje w ludzk.

ciele 7, O k ruc. P ru sak ów 8, B e z su m ie nia 11. S e jm czy sow iet 12. W o b ro n ie L w o ­ w a (ks. J. W ł.) 14, 15. W e s o ły n am dziś d zie ń n astał 16, K rz y w d a r o z b io r ó w n a ­ p ra w io n a 19. Z ja z d lud.-nar. 19, 20, U rocz, obch. 3 M aja w C h e łm ie 20. O ży w n o ś ć d la m iasta 20. U n ja L u b . (H . W ie r ć .) 23.

Z ja z d S tow . R ob. C hrze śc. 23, 24. K rz y ­ żacy p r z y ję li w y ro k 25, D o niosłe u c h w a ły 25, 26. P o k ó j p o d p isa n y 26. M ęczeństw o Gal, W s c h . 31. O c h le b p o w sze d n i 32, Z k ra in y łe z i k rw i 33. C arat a b o lsze ­ w ic y 39. W roczn. w y z w o le n ia 41. Z ja z ­ dy ro b o tn ic ze 48.

192 0: Nacz. P a ń stw a w L u b i. 4. Z za kulis aprow . w L u b i. 6. W o je w . lu be lsk ie (P.) 8. K ongres k o b ie cy 8. P ro g ra m d zia ­ łaln o ści W o j. 9. O gospod. m asarni m iejsk.

11. Jeszcze w spraw ie m asarni m ie jsk 12.

W spraw ie obch. 3 M aja 16. S tow . M łodz.

Polsk. 18, 19. C zy p o d p isy w a ć p o ży c zk ę 19, 20. Na po m o c b o h ate ro m 28. B o h a te r­

skiej m ło d z ie ż y cześć 40. D o w a lk i o id e a ły 41. W ie lk i w iec 43, 44. Z ja z d R a d y Nacz. C hrześc. Nar. S tro n . Pracy 44.

V I. A rtykuły w kwcstjach robotniczych.

1917: A p e l rob. do R a d y R eg en c. 1, T e rm in ato r u n iesu m ie nn eg o m ajstra 1,2.

O w zn o w ie n ie rob. Kas cho rych 1. R o ­ bo tnicy a w o jn a 2. R o b . na w y w ó z 2.

700.000 ro b . z K ról. w N iem cz. 2. R ob . z K ró l. w N iem cze ch 3. W o b ron ie stró­

ż ó w 3. In stru k c ja d la s tró ż ó w 5.

1918: O m ło d z ie ż rob. i rze m ie śln. 1.

K atol. stow. term in, i m ło d o c. rob. 1. Z ż y ­ cia rob. poi. na G ór. Ś ląsk u 13. W spra­

w ie opieki dla rob. z K ról. 13, Pol. S tow . K at. M łodz. ręko dz. i rob. 13. Los g ó r ­ n ik a 14. O po dn ie sie n ie rze m io sł 15. P ła ­ ce rob. a d ro ży zn a 15. G łos n iem . o rob.

poi. 16. N ow y g a b in e t a w a rstw y rob. 19.

Iz b y p rac y w N iem cz. 20. Z ży c ia rob.

poi. w M e kle m b. 20. Z ła g o s p o d a rk a 22.

P ro g ra m m in. z d ro w ia i p rac y 25, R o b . ang. a w o jn a 29. N auka rzem . w w arszt.

w o jsk 35. O a p ro w iza c ję rob . fabr. 37.

N iem iec o p o ło ż e n iu rob. polsk. w N iem cz.

38. O szkołę rze m ie śln . w L u b i. 41. Ż e ń ­ ska szk. zaw ód, w L u b i. 42. R u c h w spół- d zie lczy w L o d z i 47. O d e z w a posł. z zab.

prusk. do rob. 49. S traszn y p o w r ó t ro b

(4)

po i. z N iem . 50. H a s ła po lit. - społ. rob.

ang. 50.

1919: M a rty ro lo g ia rob. p o lsk w N ie m ­ cze ch 1. Co u c h w a lił poi. sejm w Pozn.

dla rob. 2. P ro je k t m ilja rd . odszkodow . rob. po i. 7. P r z e c iw zb y tn . p o d w y ż s z a n iu z a r o b k ó w 8. W k ato rd ze p rusk. 9. P o le p ­ szenie b y tu słu żb ie folw . 11. L os rob. z Z a g łę b ia w Prus. 12. P. P. S. a rob. 12.

B e zro b . i P a d e re w s k i 12. W spraw ie odszkod. rob. polsk. 12. R u c h rob. w W ie lk o p . 12. In s p e k c ja p rac y 13. Ż ą d a ­ n ia s łu żb y fabr. 13. W a lk a z be zro b . 15.

Z a k o ń c z, be zro b . n a w si 16, 17. W im ię s p raw ie d l. 16. R o b o ty p u b l. 16. M iędzy- n ar. org. p rac y 18. P o m o c p a ń s tw a dla b a zro b . 19. Z działaln . zw . zaw ód , polsk.

23. P la n rob. pu b l. w P o lsce 26. S p ra w y rob. w S e jm ie 27. P ro te st rob. łó d zk . 27.

Nieco o m in. p ra c y 28. P o m o c d la b e z ­ rob. 28. U ru c h o m , p rze m . a b e zro b . 30.

P o w o łan ie rob. poi. do F ra n c ji 33. In te ­ lig e n t i ro b o tn ik 35, 38. Z w y c . p rac y 35.

R e o rg a n iz a c ja rob. p u b l. 36. R ob. w in ie n p o zn a ć p r a w d ę 37. F ran c ja p o trz e b u je rob . 39. T ym cz. ustaw a o p o m o c y dla b e zro b . 44. D la p o szuk u jąc y c h p rac y 44.

Z ie m ia dla rob. 45. O p o p r a w ę doli s łu ż ­ b y 45. B e zro b . w K ról. 47. P raca dla b e zro b . 48. C zy w a rto je c h a ć do F ra n c ji na ro b o ty 48. G ro źn e o b ja w y 48.

1920: 46-godz. ty d z ie ń p rac y 1. P o ­ m o c dla be zro b . 2. R u ch . zaw ód , w W ie lk o p . 2. R o b . n aród, a socjal. 6. P a ń ­ stw. R a d a P ra c y 6. W spraw ie rob. roln . 6.

Z n ie sie n ie k s iążk i rob otn . 7. Iz b y r o b o t­

n icze 9. Z p o w o d u n o w y c h ż ą d a ń m eta­

lo w c ó w 10, Z g u b n a m e to d a 10. W sp ra­

w ie strajku m etal. 12. U m o w a zb io ro w a w roln. 14. B e zro b o cie w Polsce 16. Co m ają, a czego chcą p ie k a rze w arsz. 17.

In s tru k to ra t rzem . i dro bn. p rzem . 21.

L o s rob. polsk. w e F ran c ji 27. R aj bol- szew . 34. S p r a w a ro b o tn ic za w Polsce (Ks. pro f. Al. W ó y c ic k i): 27, 28, 30, 32, 34, 35, 36, 37, 38, 40, 41, 42, 43.

V II. A rtykuły ekonomiczne.

1917: lak zw a lc zy ć lic h w ę i spekul.

w o je n n ą (St. T ry lsk i) 4. G d zie ratu n e k ? 5, K to m a r a to w a ć ? 7.

1918: W s p raw ie w ę g la 8. O p r z y ­ szłość polsk. Z ag ł. w ę g l. 13. P rzy szło ść N iem ie c po w o jn ie 14. B o gactw a k o p a ln e P o lsk i 16. Pol. C entr. H a n d l. 17. G ospod.

p o ło ż e n ie N iem iec 21, 22. S taty sty k a za ­ w ó d . łu d n . okup. austr. 12. G o sp o d a rn o ść 28. O s zc zęd n o ść 29. Z w ę d r ó w k i po cm ent. p rz e m . po i. 45. W o b e c w id m a g ło d u 52.

1919: P olska p rz e d r u in ą ekonom . 1.

W spraw ie za m ie rz o n y c h re fo rm ag ra r­

n y c h (H . W ie r c ie ń s k i) 2, 3. Z a m ie rze n ia m in . roln. 9. M iljard m are k de ficy tu 11.

U ru c h o m ie n ie p rze m y słu 13. Nasz d e fi­

cyt 30. K to i ja k ie płaci u nas po d atk i 30.

R e fo rm a ro ln a 31. O ch le b p o w sze d n i 32.

P ro je k to w a n e p o d atk i m ie jsk ie 32. P r z y ­ c zy n a spadku p r o d u k c ji w ę g la 38. Nasz b u d ż e t p a ń s tw o w y 39. W spraw ie re fo r­

m y ro ln e j 41. E k o n o m , i n a ród , o d ro ­ d ze nie k re só w 42. Z za g a d n ie ń gospod.

44, 45. Z a zm ro ż o n e w zie m i k artofle (H . W ie r ć .) 47. K o o p e ra ty w y w S o s n o w ­ cu 47. Z a m a c h n a p rze m . i rzem . po i. 48.

1920: S tan n aszeg o przerńysłu 6. O p o k ry c ie de ficy tu 16. S tan p r z e m y s łu w R o s ji 20. P o ło ż e n ie p rze m . tk ack iego 28.

D la c ze g o b r n ie m y w d łu g i 32. Nasze fi­

n anse 36. P o g a d a n k i e k o n o m iczn e 37, 38, 39, 40 41. W p ł y w m o ra ln o śc i i p ra w a na p ro duk c. prac y 42.

V III. A rtykuły popularno - nau­

kowe, rozprawki i pogadanki.

1917: N ied ouczk i(H . W ie r c ie ń s k i) !.Z w y ­ cięstw o K r z y ż a 8. A r tu r G ro ttg e r (Ks. J.

W ł.) 8.

1910: A rtu r G ro ttg e r (d ok o ńcz.) 1, 4.

Z w y c z a je n o w o ro c zn e w Polsce 6. P o l­

sk ość C h e łm s zc zy zn y i P o dlasia (H. W ie rć .) 9, 10.,Chełmszczyzna za powst. Kościuszk.

10. Ś m ig u s 14. P rim a A p rilis 14. L u b lin w w alce o s w o ją polskość m ię d z y r. 1909 a 1913 (Ks. J. W ła d z iń s k i): 14, 15, 16, 17, 18, 19,20,21,22,23,24,25,26,27,28, 29, 30, 31.

P o lsk o ść P o d las ia w cyfrach 16, 24. M ę­

cze ństw o U n ji n a P o dlasiu 17,18,21,22,23,24, P rz e d stu laty 24. L e w p o lsk i 36, 37, 38, 39,40,42,43,44. U n ja L u b e ls k a (H . W ie rć .) 39. D am a szek 42. B o że N arodź, u Serbów 52.

1919: S ze w c - p u łk o w n ik 7. M ęczeństw o B e lg ji 10,11,12,15. B o h a te r w s ie rm ię ­ dze 12. W 128 ro c zn icę K onst. 3 M aja 17.

B rate rstw o P o lsk i i L itw y (F. K ozubow - ski) 18, 19, 20, 22, 24, 25, 26. D o m L u d o w y

(Ks. J. W ła d z iń s k i) 18,19,22,23,24. W ie lk a ro c zu ica 19,20, D u c h pruski ż y je (F. Kozu- bo w ski) 33, 34, 36, 37, 38, 39, 41,42. Ś ro d k i łączn ości po dczas w o jn y (A. M.) 48.

1920: Ś ro d k i łąc zn o śc i podczas w o j­

n y 2. Z n a cze n ie K onstyt. 3 M aja 16. B o ­ g a ctw a p rz y ro d z o n e P o lski 24. S k a rb y g ó rn o śląsk ie 36. A d w e n t 42.

IX . Poezje.

1917: H y m n ro b o tn ik ó w 1. Z haseł ż y c io w y c h 3. B ło g o sław ie n i 6. P o d k rz y ­ ż e m 7. B e tle je m sk a g w ia zd a w sc h o d zi 8.

P o le g ły m 8.

1918: R o k N ow y 1. H o łd D o w bór- M u śn ick ie m u 8. P o k ó j 10. B ą d ź p o z d r o ­ w io n a 11. Nie w y d rze c ie ! 12. Śkowro- n e k l3 . Z m a rtw y c h w s ta ł 14. S p e łn iło się! 14 O b r a z c u d o w n y 15. O, w ita jże n am , w io ­ senko 19. Nie ze szta n d a ró w 20. D la Ś lą ­ ska 21. B o gi w o je n n e 23. P o w ró t 25. O św icie 28. P o sła n ie do k ra ju 31. C h r y ­ stus n ad jez. G en e za re t 41. D o Polski 43. J a k P o ls k a długa, szeroka... 44. o w ia t ca ły ja k w ie lk i cm e n ta rz 45. M anifest N a ro du 46.

1919: Z N o w ym R o k ie m 1. B ia ły sztan­

d a r 2. P o d R a c ła w ic a m i 13. Z m a r tw y c h ­ w stan ie 16. M o dlitw a m a jo w a 18. D o P o l­

ski zm a rtw y c h w s ta łe j 23. W ś r ó d m o g ił i k r z y ż ó w 41. G d y b y ś się z b u d z ił 46.

P ie ś ń o w ę g lu 47. W noc cichą i g w ia ź ­ dzistą 48. R o b o tn ik B o ży 48. T a je m n ic a b o ru 48.

1920: T a je m n ic a b o r u 1,3. Z N o w y m R o k ie m 1. K rw i po lsk a ofiarna 4. U stóp C hry stu sa 10. P o ku ta 11. O d w ie c z n y b ó j 13. W d z ie ń Z m a rtw y c h w s ta n ia 14. R z e c z ­ p o s p o lita 17. „S alve R e g in a 11 18. Na w io s­

n ę 19. M atko m oja, n ie p łac z w iele... 23.

O d d a jc ie szab le ! 29. P o le g ły m za O jc z y ­ zn ę 35. P o k ó j 36. B u d u jm y m iłe j O jc z y ź ­ n ie dom 38. C ie n io m m ło d z i rycerskiej 40. K ob ie cie legjonistce 40. P o że g n a n ie 40.

Je szc ze list jeden... 41. D o p ra c y ! 41.

G ie łd zia rze 42. W ig ilja w ię ź n ia 43.

X . Powisśei, nowele, obrazki.

1917: O d lu d e k , o b raze k z ży cia (F. Ko- zu bo w sk i): 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8.

1918: O d lu d e k (c. d.) 1,2,3,4,7. O d w e t (M. R o d z ie w ic z ) 2, 5. P a n A n d rz e j (G. de N a v a rra D ę b s k i) 9. Z m ę c ze ń s k ic h dni P o d lasia (M. R o d z ie w ic z ) 10. D o B o ga (Stef. Ż e ro m sk i) 11. S a m a ry ta n ie (J. Su- to ro w sk i) 12. ,Z zie m i ch e łm sk ie j ( W ł.

R e y m o n t) 13. Ś m ie r ć S taśk a (J. Sutorow - ski) 14. W y k u p dusz ( W ł. R e y m o n t) 14.

K u g la r z N ajśw . P a n n y (A. F rance) 15. D o ­ b ro ć K ościuszki 15. Ś o b o ta 16. Ż n iw o a lk o h o lu (Br. P io tro w sk i) 19. I w y n ie ś li ( W ł. R e y m o n t) .25. Z e m sta m a la rz a ( W ł.

O rk a n ) 26, 27. Ś m ie r ć lasu (J. W r z o s ) 28, 29. Z ło te serca (B. P ru s) 31, 32, 33, 34. Ja k le g jo n is ta A n d rze j T urski z d o b y ł sztan dar i ż o n ę ? (F.Kozubowski)44,45,46,47,48,50,52.

1919: Ja k le g jo n is ta A n d rze j T ursk i z d o b y ł sztan dar i ż o n ę ? (c. d.): 2,7,8,9,10, 11,12,13,14,15,16,17. W y b ó r k r z y ż a 16.

U s p o łe c zn io n e k on ie (M. M.) 48.

1920: Z otc hłani k u słońcu, p o w ie ś ć (F. K ozu b ow sk i): 5,6,7,8,9,11,12,13,14,15,16, 17, 18, 19,20,21,22,23,24,25,27,28,29,30. P an Je zu s i b o lsze w ik 32. J a r z ę b in a (H . B o ­ ska): 38, 39, 40, 41, 42, 43. To i ow o o „Ro- b o tn ik u “ (F. K.) 44.

S T A L E R U B R Y K I P I S M A . X I. Sprawy polskie.

i 917: 3, 4, 5, 6, 7. 1918: 1, 2, 4, 5,6,8,9, 10, 11, 12, 13,15,16,17,18,19,23,25,26,30,31, 32, 33.34.35.36.39.42.43.44.45.46.47, 48, 49, 50, 52.

1919: 2, 6, 10, 13, 16, 25, 26, 27, 29.

X II. Co słychać w Polsce?

1917: W e w szystk ich n um . z w y j. 4.

1918: W e w szystk. n u m . z w y j. 1,4, 5, 8, 16.17.22.35.40.46.47. 1919: W e w szystk.

n u m . z w y j. 4,6,7,9,11,12,14,16,17,19,20,21, 2 2 ,2 6 ,2 8 ,4 1 ,4 5 . 1920: O d n um . 1 — 25 z w y j. 2, 10, 12, 15, 2 i.

X III. Sprawy robotnicze.

1917: W e w szystk ich n u m e r. 1918: W e w szystk. n u m e ra c h z w y j. 10, 40, 46, 49.

1919: W e w szystk. n u m . z w y j. 1,4,26,40.

1920: W e w szystk. n um . z w y j. 3, 7, 9, 12, 19, 20, 25— 28, 30, 34, 37, 38, 39, 41— 44.

X IV . Z życia Stow. Rob.

Chrześcijańskich w Lublinie.

(Komunikaty Zarządu i Działu handl., spra­

wozdania z zebrań, wykazy nowych człon­

ków, zawiadomienia, ogłoszenia i t. p.) 1917: H o łd R a d zie R eg . 1. W sp ra­

w ie k u c h n i rob. 1. S p ra w o zd . z og óln .

zebr. czł. 2. P o d sąd o p in ji p u b l. 3. Od- po w . R a d y R eg . 8. Z e S tow . R o b o tn ik ó w C h rzę ść, i, 3, 4, 5.

1918:, H o łd ks. A rc y b . T eodoro w iczo- w i 1. Ś w ie tlic a 10. O d p r a w a Z arząd . Z w . S z e w c ó w 22. K o m un . Z a r z ą d u 24. S p r a ­ w o zd. z og óln . roczn. ze b r. 27. R o z w ó j nasz. S tow . w św ie tle cyfr i fa k tó w 28, 29. Nasze zeb r. p rz e d w y b . 40. Nasi k a n ­ d y daci do R a d y m . 40. H o łd ks. B isk.

F u lm a n o w i 41. Nasz w ie c 52. S p r a w o z ­ dania T aniej K u ch n i R ob . 1,11,16,21,24, 26. Ze S tow . R ob. C h rzę ść. 6,8 ,9 ,1 6,18 , 38. K ro n ik a S to w . 26, 27, 28, 29, 30.

1919: P aste rz w ś r ó d robotników^ 6.

Nasz w ie c p r z e d w y b o r c z y 8. W p a ląc e j spraw ie 15. P ro te st rob. chrześc. 18. W sp raw ie n aszeg o p ro te stu 19. K om un . Z arz. S tow . 20. Nasze u c h w a ły 22. B ilans S tow . R ob . C hrześc. w L u b i. 26. O d e z ­ w a 29. P o 10 lat. z b o ż n e j p rac y 32. O sta­

ły c h ó r śpie w a ck i 32. Z p o w o d u org an, c h ó ru p rzy S tow . R o b . C hrze śc. ( W . Dłu- tow ski) 33. P o d ad resem m in . a p ro w . 36.

My c h c e m y B oga 38. D w a ostatnie n a ­ sze ze b ra n ia 40. Z ży c ia naszego S to w . 1, 11, 12, 14, 16,17, 18, 19, 20, 21, 37, 38, 43, 44, 45, 46, 47, 48.

1920: Bisk. F u lm a n w n asze m S to w . 1.

Z e b r. S tow . R o b . C hrześc. 2. Przeci%v s trajk o m pow sz. 12. S p ra w o z d a n ie i b i­

lans za 1919 r. 26. Nasze do ro c zne z e b r.

sp raw o zd . 32. P ro te st 38. S p ra w o zd . z

zebr. 41. K ole dzy! (O d e z w a Z a rz ą d u ) 42.

P aste rz w ś ró d nas 44. Z ży c ia n aszeg o S to w a rzy s ze n ia (K o m un. Z a rz ą d u i Dz.

han dl., spraw ozd. z z e b ra ń , w y k a zy n o ­ w y c h c z ło n k ó w i t. p.) 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, U , 12, 13, 14, 17, 18,20,21,25,27,28, 29, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 42, 44.

X V . Kronika polityczna.

1918: P o cząw szy od n u m . 22 aż do 52, z w y ją tk ie m nr. 23, 24,40,42,51. 1919: W e w szy stk ic h n um . z w y jątk . 1, 2, 3,6, 7, 9,11, 12, 13, oraz 15 — 29 i 45. 1920: W n u ­ m e ra c h 1 — 25 z w y j. 2, 10, 11, 12,15,18, 24.

X V I. Kronika wojenna.

1917: W o jn a (w e w szystk. n u m e ra c h ).

1918: W o jn a (w e w szystk. n um .) W o jn a pol.-bolszew . 8. 1919: W o jn a n a zie m ia c h p o lsk ic h 8,10, 13,17,20, 21, 22,23,24,25,26,27, 29,30,31. 1920: Z polsk. fr o n tó w 4. W o j ­ n a z b o ls ze w ik a m i 11. P r z e d p o k o je m z M oskw ą 15.

X V II. Korespondencje.

1918: 5, 8, 10, 13,16, 23, 28, 30, 42. i 9 19: 27, 29,39,45. 1920: 7,20. L isty do R e d . 10,11.

X V III. Przemysł i handel.

1917: 1,2,4, 5, 6, 7. 1918: 3, 4, 6, 8,10,13, 19,21,24,28, 30, 32, 35, 36, 38, 39.

X IX . Z lub. Rady miejskiej.

1918: W y n ik w y b ó r , do R a d y m . 41, 42, 43, W y n ik w y b ó r, do Z a r z ą d u L u b li­

n a 44.

1919: O statnie p o sie d ź, lub. R a d y m . 8.

W y n ik w y b o r ó w do R a d y m. w L u b i. 9.

Z R a d y m . w L u b i. 13, 36. R a d a m . w L u b i. w o b e c ż ą d a ń p racow n . m ie jsk . 15.

Z lub. R a d y m ie jsk . 25, 26, 34, 37.

1920: Z lub. R a d y m ie jsk . 15, 18.

X X . Rozmaitości*

1917: W e w szystk ich n um . zw y j.1 ,5 ,6 . 1918: W e w szystk. num . z w y j. 2,4 ,9 , 11, 22,25,33,40,46,48,49. 1919: 2,5, 6,8, 15, 16,

18.23.43.45.46.47.48. 192 0: 3,16,22,23.

X X I. Od W ydaw nictw a.

1917: 1,4. 1918: 1,2,7,30,52. 1919: 1,14, 33.48. 1920: 1,30,31,43.

X X II. Od Redakcji.

1917: 3 ,4 ,5 ,6 ,7. 1918:1,6,13,20,36,37, 43,46. 1919:17,38,44. 192 0 :1 ,2 ,1 6 ,2 0 ,2 5 , 31,39, 40, 42,43,44.

Inne artykuły.

D la b ra k u m ie jsc a p o m in ię to w n in ie j­

szym spisie treści k ilk a d zie siąt a rty k u ­ łó w o k o lic zn o śc io w y c h i ak tu aln y ch, ty ­ le ż a rty k u łó w i n o tate k go spo d arczy ch, d e k la racje i o d e zw y R z ą d u po lsk iego , R a ­ d y R eg . i w ła d z okup., m n ó stw o a rty k u ­ łó w i n o tate k treści ro zm a ite j, oraz d r o b ­ n e ru b r y k i stałe, jak: O d A d m in is tra c ji, O d p o w ie d z i R e d a k c ji i A d m in istra c ji, L ic h ­ w a, K o m u n ik a ty osób p ry w a tn y c h , insty­

tu cji rząd o w y c h , społeczn. i k u ltur, S p r a ­ w o zd. z w ie c ó w i z ja z d ó w , W e s o ły kącik, D ro b n e ż a r ty i t. p.

(5)

Nr. 44.

R O B O T N I K .

3.

ZJA ZD RADY NACZELNEJ

Chrześcijańsko-Narodowego Stronnictwa Pracy.

W dniach 28, 29 i 30 listopada b. r. odbył się w W arszawie zjazd Rady Naczelnej Chrześcijańsko-Na- fbdów ego Stronnictwa Pracy. W zjeździe wzięli udział przedstawi­

ciela wszystkich większych miast Rzeczypospolitej. Lublin reprezen­

tował p. Kussyk, dyrektor dzia­

łu hanal. w naszem Stowarzy­

szeniu.

O brady zagaił p. Chaciński, za­

praszając na przewodniczącego zja­

zdu— rektora Thullie ze Lwowa, do prezydjum zaś przew. ks. Adam ­ skiego z Poznania i inż. Mianow­

skiego z Krakowa.

Po odczytaniu i zatwierdzeniu protokułu z poprzedniego zebrania Rady naczelnej prezes chrześc.-na­

rodowego klubu sejmowego, poseł C ze rn ie w sk i, w dluższem przem ó­

wieniu scharakteryzował dążności polityczne i taktykę poszczególnych stronnictw na terenie Sejmu, oraz rolę, jaką odegrał Chrześcijańsko- Narodowy Klub Robotniczy w okre­

sie zagrożonego bytu państwowego.

Poseł G dyk w imieniu Chrze- ścijańsko-Narodowego Klub. Robo­

tniczego pierwszy rzucił hasło ga­

binetu obrony państwowej, skraca­

jąc w ten sposób przewlekłe prze­

silenie gabinetowe. W myśl rzu­

conego hasła domagał się też re­

organizacji armji, ponownego po­

wołania wybitnych, zasłużonych i popularnych generałów do służby czynnej oraz współdziałania rządu z Koalicją. Rezultatem tych żądań były zmiany w naczelnem do­

wództwie, stworzenie armji ochot­

niczej, pow rót jen. Hallera i in­

nych generałów na odpowiedzialne stanowiska, oraz wybitna pomoc Francji. Stfbnńictwo vvzięło bez­

pośredni udział w rządzie przez członka swojego, mec. S. Nowo­

dworskiego, który został ministrem sprawiedliwości, a do Rady O bro­

ny Państwa wyznaczyło prezesa Klubu sejmowego, p. Czerniew- skiego.

Sprawozdanie to uzupełnił m i­

nister sprawiedliwości, p. Nowo­

dworski. Nad sprawozdaniami te- mi wywiązała się obszerna dysku­

sja, w której zabierali glos pp.:

Mianowski, ks. pos. Adamski, pós.

Chaciński; pos. Gdyk, ks. Kasprzyk, Bitner, Bryla, Szymański, pos. Ha- rasz i inni. Dyskusja zakończyła się uchwaleniem wniosku inż. Mia­

nowskiego z Krakowa: „Rada Na­

czelna wyraża votum zaufania chrz.

narodowemu klubowi poselskiemu i ministrowi Nowodworskiemu i wzywa ich do wytrwania w do­

tychczasowej, zgodnej z ideologją Stronnictwa, polityce".

Sprawę wileńską referował p.

Engiel z W ilna. Mówca przedstawił historię powstania tymczasowej K o­

misji Rządzącej Litwy Środkowej, scharakteryzował oba póglądy ńa sprawę litewską: polityczno-federa- cyjny i inkorporacyjny, za którym to ostatnim opowiada się Chrześc.

Demokracja.

Nad interesującem sprawozda­

niem p. Engla Wywiązała się ożywiona dyskusja, którą zakoń­

czyły następujące uchwały:

1) Ostateczną decyzję w spra­

wie dalszego przedstawiciela stron­

nictwa w Tymczasowej Komisji Rządzącej Litwy Środkowej, oraz ewentualnego rozwiązania tej K o­

misji Rada Naczelna Chrześcijań- sko-Narodowego Stronnictwa Pra- cy przekazuje organizacji m iej­

scowej.

2) Stronę dyplomatyczną spra­

wy wileńskiej Rada Naczelna od­

daje w ręce Zarządu Głównego Stronnictwa i Klubu Sejmowego przy ewentualnem porozumieniu się z grupą miejscową.

Z działalności i prac, podjętych na gruncie Wielkopolski i romo- rza, złożył obszerne i wyczerpują­

ce sprawozdanie ks. Adam ski, po- czem przyjęto szereg wniosków ks. Adamskiego i ks. Kasprzyka.

Między innemi przyjęto także

TO I OWO 0 „ROBOTNIKU”,

Pewnego wieczoru, pod koniec października r. 1917, zebrało się w mieszkaniu ks. Stan. Sarnorka grono osób*), którym idea pisma ro­

botniczego dopóty nie dawała spo­

koju, dopóki jej nie urzeczywistni­

ły. Zasadnicze szczegóły projekto­

wanego wydawnictwa były ju ż om ó­

wione na konferencjach między ówczesnym patronem Stow. Robot.

Chrześc. w Lublinie, ks. Samorkiem oraz dyr. działu handl., p. St. Kus- sykiem z jednej, a mną, jako przy­

szłym redaktorem pisma, z drugiej strony. Posiedzenie, o którem m o­

wa, miało na celu nakreślenie pro­

gramu i zorjentowanie się co do treści i układu w najbliższych nume­

rów wydawnictwa. Na tem zebraniu ustalono, że pismo będzie nosiło tytuł ,,Robotnik", że hasło jego,

„Pracą i ladem“ , powinno być umieszczone w nagłówku, że wre­

szcie kierunek społeczny i polity­

czny wydawnictwa oparty być mu­

si na programie chrześcijańskiej demokracji. Ze względu na tru­

dności, jakie austrjackie władze okupacyjne stawiały ruchowi robo­

tniczemu w zakresie politycznym, uznano, że organ Stowarzyszenia będzie się nazywał oficjalnie tygo­

•) G ron o to tw o rzyli: ks. S am o re k , p p . D ziew ieck i, K arp ińsk i. Kussyk, S e r a ­ fin i Sow a.

dnikiem społecznym , aczkolwiek z góry było wiadomem, iż zaga­

dnienia polityczne wysuwać się bę­

dą niejednokrotnie na plan pier­

wszy.

Pierwszy numer „Robotnika" nie zrobił nadwyczajnego wrażenia w mieście. Administracja powstała późno, ekspedycja była* wielce nie­

dołężna. Ani jeden afisz nie oz­

najmił narodzin nowego pisma.

Sfery robotnicze naszego grodu by­

ły wówczas jeszcze ultraczerwone (dziś, mimo wszystko, co mówią o czerwoności Lublina, jest znacz­

nie lepiej), organ „chadeków" (jak popularnie w kołach lewicy nazy­

wa się chrześc. demokratów) nie wzbudził w nich zaufania, nie wy­

wołał interesu.

O piśmie dowiadywał się Lu­

blin bardzo powoli, często w spo­

sób anegdotyczny. Raz, wracając ze stacji, wstąpiłem do jakiegoś sklepu na Foksalnej, aby kupić pa­

czkę zapałek. Owinięto mi ją w kartkę „Robotnika". Zapytałem właścicielkę sklepu, czy prenume­

ruje to pismo.

— A lbo to ja żydówka? Ja ta­

kich gazetów nie trzymam. U mnie ino katolickie pisma...

Domyśliłem się, że zacna kobie­

cina nie wie nic o istnieniu „R o­

botnika" lubelskiego, pytanie zaś moje odniosła do organu P. P. S.

w Warszawie, który nosi taki sam tytuł.

Niekiedy zdarzały się nieporo­

zumienia zabawne.

Raz np. otrzymałem zaprosze­

nie na zjazd partyjny P. P. S. Za­

proszenie zaadresowano: Redakcja

„Robotnika", Filja w Lublinie.

Kiedyindziej jakiś prowincjonal­

ny tygodnik małopolski z triumfem przedrukował część artykułu z „R o­

botnika", w którym zamieszczona była filipika przeciw strajkom po­

wszechnym. Triumf pisma po­

legał na tem, że artykuł ukazał się

—jego zdaniem —w organie „lubel­

skiej międzynarodówki". Przesła­

łem niezwłocznie sprostowanie, pro­

sząc równocześnie redakcję owego tygodnika o numery zamienne. Nie­

stety. sprostowanie nic nie pomo­

gło. Redakcja gazety małopolskiej nie dała się przekonać o lojalności naszego pisma, sprostowania nie umieściła i stosunków z nami utrzy­

mywać nie chciała.

Jeżeli tak patrzano na „R obo­

tnika w kołach politycznych, jeżeli tak niejasne pojęcie panowało o nim w niektórych redakcjach—to cóż się dziwić mieszkańcom Lubli­

na i wojew. lubelskiego, w masie wziętym? Czy można było wyma­

gać od nich, aby znali i abonowali pismo, które wychodziło nieledwie w tajemnicy?.

Lepsze czasy zaczęły się dla

„Robotnika", gdy opinja polityczna

Cytaty

Powiązane dokumenty

rów pupiiarnych; będą przyjmowane.' w pefńej' wartości nominalnej, jako Wad ja przy licylaęjąęli-,' kaucje akcyzowe i celne, kaucje przy zawieraniu, kontraktów

wreszcie trzeba nam modlić się o zwycięstwo nad wrogiem, który jest nie tylko nieprzyjacielem Polski, ale także nie­.. ubłaganym wrogiem kultury

cze, ubierają się uroczyście, a świątynie zapełniają się po sztachety cmentarzów pobożnymi wyznawcami wiary.. A kiedy tłumy wylegną ze świątyń, ulice

Ludzie najświatlejsi i najrozsądniejsi nie zdają sobie sprawy z tego, co się z Rosją stało.. Nietylko upadt

czenie dziejowe narodu trwa przez wieki całe, dopóki się nie wypełni.. C yw ilizacyjna misja Polska na wschodzie Europy,

Konstytucja 3-go Maja zachowała mo- narchję i w prow adziła tron dziedziczny, aby Polskę uchronić od skutków ciągle ponawiających się elekcji. Taż

by zebrani oświadczyli się za składkami na rzecz plebiscytu-czltnkowie ci gremialnie złożą swe mandaty. W odpowiedzi na to osobliwe stanowisko komisji plebisc.

dnomyślnie godził się na to, że dzień 3-go Maja jest świętem całej Polski. Niestety, socjaliści i komuniści mają w pływ na znaczne jeszcze masy