Scenariusz lekcji – Pole prostokąta i kwadratu
1. Cele lekcji
a. Wiadomości
1. Uczeń zna jednostki miary pola powierzchni,
2. zna wzory na obliczanie pola powierzchni prostokąta i pola powierzchni kwadratu, 3. zna pojęcie miary pola jako liczby kwadratów jednostkowych.
b. Umiejętności Uczeń potrafi:
1. obliczać pola powierzchni prostokątów i kwadratów,
2. obliczyć długość boku kwadratu znając jego pole powierzchni,
3. obliczyć długość jednego z boków prostokąta znając jego pole i długośc drugiego boku, 4. obliczyć pole kwadratu znając jego obwód i odwrotnie,
5. obliczać pola figur jako sumy lub różnice pól prostokątów,
6. rozwiązywać zadania tekstowe związane z polami prostokątów i kwadratów, w tym z zastosowaniem skali,
7. rozwiązywać zadania tekstowe związane z porównywaniem pól figur.
2. Metoda i forma pracy
Pokaz, obserwacja, rozmowa z uczniami, ćwiczenia, praca indywidualna i w parach
3. Środki dydaktyczne
a. karty pracy,
b. prezentacja multimedialna, c. rzutnik multimedialny d. laptop/komputer.
4. Przebieg lekcji
a. Faza przygotowawcza
Przedstawienie tematu i celów lekcji. Powtórzenie wiadomości o wielokątach – podstawowe własności figur na płaszczyźnie.
Rozmowa z uczniami: Aby obliczyć pole powierzchni figury, należy podzielić ją na jednakowej wielkości kwadraty. Znacie już sposób obliczania pola powierzchni prostokąta i kwadratu (klasa czwarta), przypomnijcie proszę te sposoby.
Uczniowie opisują sposób obliczania pola prostokąta i kwadratu: aby obliczyc pole prostokąta należy pomnożyć długość przez szerokość, aby obliczyć pole kwadratu należy pomnożyć przez siebie długości jego boków.
Aby obliczyć pole powierzchni prostokąta, korzystamy ze wzoru:
P = a ∙ b
P – pole powierzchni prostokąta.
a, b – długości sąsiednich boków prostokąta.
Pole kwadratu obliczamy na podstawie wzoru:
P = a ∙ a lub P = a2 P – pole kwadratu.
a – długość boku kwadratu.
Pola figur możemy wyrażać w różnych jednostkach:
1 milimetr kwadratowy 1 mm2 1 centymetr kwadratowy 1 cm2 1 decymetr kwadratowy 1 dm2 1 metr kwadratowy 1 m2 1 kilometr kwadratowy 1 km2 1 mm2 to kwadrat o boku długości 1 mm 1 cm2 to kwadrat o boku długości 1 cm itd.
Ćwiczenia do wspólnego rozwiązania:
Ćwiczenie 1.
Oblicz pola powierzchni prostokątów i kwadratów przedstawionych na rysunkach:
Rozwiązanie:
W przykładzie pamiętamy o jednakowych jednostkach.
A. P = 45 mm ∙ 80 mm P = 3600 mm2 B. P = 5 cm ∙ 5 cm P = 25cm2
C. P = 110 mm ∙ 4 cm P = 11 cm ∙ 4 cm P = 44 cm2 Ćwiczenie 2.
Oblicz pola powierzchni prostokątów o wymiarach:
A. 3 m x 4 m B. 2,5 cm x 4 cm C. 4,4 dm x 16 dm D. 15 mm x 8 mm E. 160 mm x 0,16 m F. 2,4 dm x 0,8 m Rozwiązania:
A. P = 3 m 4 m P = 12 m2 B. P = 2,5 cm ∙ 4 cm P = 10 cm2 C. P = 4,4 dm ∙ 16 dm P =70,4 dm2
A.
B.
C.
80 mm
45 mm
110 mm
4 cm 5 cm
5 cm
E. P = 160 mm ∙ 0,16 m
P = 160 mm ∙ 160 mm lub P = 16 cm ∙ 16 cm lub P = 0,16 m ∙ 0,16 m P = 25 600 mm2 lub P = 256 cm2 lub P = 0,0256 m2 F. P = 2,4 dm ∙ 0,8 m
P = 2,4 dm ∙ 8 dm lub P = 24 cm ∙ 80 cm P = 19,2 dm2 lub P = 1920 cm2 Ćwiczenie 3.
Oblicz pole powierzchni kwadratu o obwodzie 20cm.
Rozwiązanie:
Należy obliczyć długość boku kwadratu na podstawie obwodu a = 20 cm : 4
a = 5 cm P = a2 P = 52 P = 25 cm2
Odp. Pole kwadratu wynosi 25 cm2. Ćwiczenie 4.
Oblicz długość boku kwadratu o powierzchni 100 m2 Rozwiązanie:
P = 100 m2 P = a2 a2 = 100 m2 a = 10 m
Odp. Kwadrat ma bok długości 10m.
Ćwiczenie 5.
Oblicz obwód kwadratu o polu 49 dm2. Rozwiązanie:
P = 49 dm2 a2 = 49 dm2 a = 7 dm Ob = 4a Ob = 4 ∙ 7 dm Ob = 28 dm
Odp. Kwadrat ma obwód równy 28 dm.
Ćwiczenie 6.
Dane są dwa kwadraty, jeden o boku 20 cm, drugi o boku 10 cm. Ile razy jest większe pole pierwszego prostokąta niż pole drugiego? O ile większe jest pole pierwszego prostokąta?
Rozwiązanie:
Pierwszy prostokąt:
P = 202 P = 400 cm2 Drugi prostokąt:
P = 102 P = 100cm2
400 cm2 : 100 cm2 = 4
400 cm2 – 100 cm2 = 300 cm2
Odp. Pole pierwszego prostokąta jest 4 razy większe, niż pole drugiego prostokąta.
Pole pierwszego prostokąta jest o 300cm2 większe niż pole drugiego prostokąta.
Ćwiczenie 7.
Oblicz pole powierzchni prostokąta o obwodzie 24 cm i jednym z boków długości 4 cm.
Rozwiązanie:
Rys. pomocniczy
2x = 24 cm – 8 cm 2x = 16 cm
x = 16 cm : 2 x = 8 cm
P = 4 cm ∙ 8 cm P = 32 cm2
Odp. Pole powierzchni wynosi 32 cm2 c. Faza podsumowująca
Zebranie i podsumowanie wiadomości. Przypomnienie własności prostokąta i kwadratu.
Przypomnienie wzorów na obliczanie pola powierzchni i obwodu prostokąta i kwadratu. Powtórzenie podstawowych jednostek pola powierzchni.
5. Bibliografia
a. Matematyka 5 dla klasy V szkoły podstawowej – podręcznik i zeszyt ćwiczeń do geometrii wyd. GWO
6. Załączniki
a. Karta pracy ucznia b. Zadanie domowe
Zmierz długość i szerokość swojego pokoju.
A. Oblicz powierzchnię i koszt odnowienia podłogi, gdybyś chciał ją wyłożyć wykładziną po 54zł za 1metr kwadratowy.
B. Narysuj plan podłogi w skali 1:100.
C. Oblicz powierzchnię narysowanego planu.
x
4 cm 4 cm
x