Tomaszewski, Jerzy
"Z dějin textilu. Studie a materiály", Ústi
nad Orlici 1982 : [recenzja]
Przegląd Historyczny 74/2, 418
1983
Artykuł umieszczony jest w kolekcji cyfrowej bazhum.muzhp.pl,
gromadzącej zawartość polskich czasopism humanistycznych
i społecznych, tworzonej przez Muzeum Historii Polski w Warszawie
w ramach prac podejmowanych na rzecz zapewnienia otwartego,
powszechnego i trwałego dostępu do polskiego dorobku naukowego
i kulturalnego.
Artykuł został opracowany do udostępnienia w Internecie dzięki
wsparciu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach
dofinansowania działalności upowszechniającej naukę.
418 Z A P I S K I
W rażenie to w zm a g ają jeszcze efektow ne, publicystyczne ty tu ły rozdziałów . P rzyczynia się do niego rów nież fak t, że A. P ib e r obszernie in fo rm u je o rea liac h politycznych, społecznych i gospodarczych, w k tó ry ch przyszło obracać się P a d e rew skiem u, p ośw ięcając im czasam i n az b y t w iele m iejsca (np. fra g m e n t o p isu jący k o n ce rty m istrz a w M eksyku P o rfirio Diaza w 1900 roku).
K siążkę uzu p ełn ia indeks nazw isk, nazw geograficznych oraz ty tu łó w czaso pism i u tw o ró w m uzycznych.
A. S.
Z děj in tex'ilu. St udi e a materiály, „S borník p řísp ě v k ů к d ějin ám te x tiln í a oděvni výroby v ČSSR”, svazek 3, V ýzkum ný ú sta v b a v lň á ř- ský, O stí n ad O rlici 1982, s. 206.
Rozwój tzw. m ałej p o lig ra fii spow odow ał nie tylk o u nas p o ja w ien ie się licznych w y d aw n ic tw specjalistycznych oraz regionalnych, tru d n o lub całkow icie n iedostępnych w obrocie księgarskim , n ie ra z godnych u w agi badaczy in te re su ją c y c h się ro zm aity m i sferam i nauki. D zięki uprzejm ości p rzy jació ł d o ta rł do m niej trzeci tom nieperiodycznego w y d aw n ictw a In s ty tu tu B adaw czego P rzem y słu B a w ełn iar- skiego w C zechosłow acji, pośw ięconego przeszłości p rzem ysłu w łókienniczego i odzie żowego. Z aw a rto ść jego zasługuje na uw agę rów nież polskich historyków .
Tom dzieli się na cztery działy: „S tudia, a rty k u ły i w spom nienia”, „M ate riały ”, „In fo rm acje”, „ L ite ra tu ra ”. Dział pierw szy o tw ie ra a rty k u ł: E rik B o u z a , „ F ry d e ry k Engels w obec czeskich ro b o tn ik ó w ”. J e s t to przyczynek do pozn an ia n ie k tó ry ch opinii E ngelsa, a także do jego biografii. N astęp n y a rty k u ł je s t p rzyczynkiem do dziejów reg io n aln y ch : M iroslav C h a u e r, „P ro d u k c ja w łókiennicza i ru c h ro b o t niczy w reg io n a ch K rá lic i R okytnicy p rze d pie rw sz ą w o jn ą św ia to w ą”. Trzeci a r ty k u ł w yw oła zain tereso w an ie h isto ry k ó w za jm u jąc y ch się p rze n ik an ie m k a p i ta łó w obcych do E uropy: J iř í N o v o t n ý , „B aw eln iarsk ie pożyczki a m e ry k ań sk ie z 1919 r. a czechosłow acki przem ysł b a w e łn ia rsk i”. A u to r w y k o rzy stał m . in. m ało znane dotąd czechosłow ackie arc h iw a bankow e. Te sam e archiw a, a ta k że szereg innych (oprócz czechosłow ackich także rad z iec k ie i RFN) w y k o rz y sta ł Z deněk S l á d e k , „ K o n ta k ty czechosłow ackiego p rze m y słu w łókienniczego z ZSRR w o k re sie m iędzyw ojennym (1919—1938)”. W jego św ietle n a ponow ne ro zp a trz en ie zasługi w ałoby m. in. p y ta n ie o szanse rozw oju sto su n k ó w handlow ych p o lsk o -rad z iec k ich w la ta c h m iędzyw ojennych. K olejny a rty k u ł je s t w pew nej m ierze u zu p ełn ien iem p o
przedniego. L ad isla v H l a d k ý , „W ywóz w yrobów Z akładów W łókienniczych M a u tn e ra S. A., P ra g a, do Z w iązku R adzieckiego w la ta c h 1925—1926”. J e s t on o p arty p rzede w szy stk ich n a arc h iw ach tej firm y. P ozostałe a rty k u ły tego działu, to: J iř í' P r o c h á z к a, „P rzem ysł w łókienniczy północnych Czech w okresie dy k ta tu m o n ach ijsk ieg o ” ; J a n D a n i e l i s , „C zechosłow acki p rzem ysł w łókienniczy i odzieżow y w la ta c h 1938—1949” ; V ra tisla v K e j d a n a , „U dział w łó k n ia rz y o k rę gu N áchod w k o lek ty w izacji ro ln ic tw a ” . W dziale d ru g im znalazły się p rze g ląd y na te m a t zm ian organ izacy jn y ch p rzem ysłu b aw e łn ia rsk ieg o w C zechosłow acji oraz sta n u b a d a ń n a d h isto rią przem ysłu w łókienniczego w Czechosłow acji. D ział trzeci za w iera m .in . in fo rm ac je zw iązane z tra d y c ja m i przem y słu w łókienniczego, a dział cz w arty o b ejm u je recen zje lite r a tu r y dotyczącej zagadnień in te re su ją c y c h w y d a w ców tej p u b lik acji. N a uw agę zasłu g u ją zw łaszcza te z nich, k tó re są pośw ięcone publikacjom regionalnym .