Wybuch II wojny światowej - Sylwia Warakomska-Grzycka - fragment relacji świadka historii [TEKST]

(1)

SYLWIA WARAKOMSKA-GRZYCKA

ur. 1923; Lublin

Miejsce i czas wydarzeń Lublin, II wojna światowa

Słowa kluczowe Lublin, II wojna światowa, wybuch wojny, bombardowanie Lublin, rodzice, bracia, dzielnica Dziesiąta, Zakłady Mechaniczne E.Plage i T. Laśkiewicz, Józef Czechowicz

Wybuch II wojny światowej

Pamiętam dobrze okres okupacji Lublina. W czwartek 31 sierpnia matka wróciła ze Śródmieścia bardzo zdenerwowana. W centrum Lublina panował chaos nie do opisania. Mieszkałam na przedmieściach Lublina, [na] Dziesiątej, przy ulicy Kochanowskiego 48. Ja i moi dwaj młodsi bracia szykowaliśmy sobie książki do szkoły. Mój ojciec patrzył ze zwątpieniem na te nasze czynności. Bombardowanie Lublina zaczęło się bardzo wcześnie, 2 września 1939 o godzinie 8.00 rano.

Pierwsze bomby poleciały na Zakłady Mechaniczne E. Plage i T. Laśkiewicz, zginęło podobno 200 osób. 9 września, o godzinie 10.00 rano było następne bombardowanie Lublina, patrzyliśmy na to ja i moi bracia z dużej odległości, ponieważ był bardzo jasny, słoneczny dzień widzieliśmy bomby, jak gdyby sznureczek z takimi zawiązanymi grudkami. Bombardowano wtedy Śródmieście Lublina, katedrę, gdzie zburzono te słupy takie prowadzące do katedry, następnie budynek Zarządu Miejskiego i między kościołem kapucynów a pocztą, gdzie zginął Józef Czechowicz, poeta lubelski. 10 września, wieczorem zobaczyliśmy pożar wsi leżącej niedaleko naszego miejsca zamieszkania, za rzeczką Czerniejówką, ponieważ tam stacjonowało polskie wojsko. Być może, że pożar został wywołany jakimś odpryskiem z zapalonego papierosa. Zginęła cała wieś. W wielu miejscach Lublina były przygotowane rowy przeciwlotnicze, kopane przez nas, mieszkańców. 18 września, [w] poniedziałek, pierwsze oddziały niemieckie wkroczyły do miasta, po krótkiej obronie Lublina.

(2)

Data i miejsce nagrania 2012-08-09, Lublin

Rozmawiał/a Łukasz Kijek

Redakcja Weronika Prokopczuk