P o je d y n c z y e g z e m p la rz i 8? g ro s z y .HGFEDCBA
B E Z P A R T Y J N E P O L S K O - K A T O L I C K I E P I S M O L U D O W E .
O n T n f ł n ł a ł a • W « k s p e d . n l M i f c m l * 1 ,1 0 a ł ■ o d n o w e -
• r f c t J U p i G l a a n le m p r ą c i p o c i t f l 2 0 gr. w i ę c e j . W w y p a d k a c h n i e p r z e w i d z i a n y c h , p r z y w a t n y m a n i u p r z e d s ię b lo r a t w a , t f o t e n i a p r a c y , p r z e r w a n ia k o m u n ik a c ji, a b o n e n t n i e m a p r a w a i ą d a d p o z a t e r m i n o w y c h d o s t a r c z e ń g a z e t y , l u b z w r o t u c e n y a b o n a m e n t u . Z a d z ia ł o g ł o s z e n i o w y r e d a k c j a n i e o d p o w ia d a . R e d a k c ja I a d m i n i s t r a c j a : u l . M ic k ie w ic z a 1 , T e l e f o n 8 0 . K o n t o c z e k o w e P . K . O . P o z n a ń 2 0 4 ,2 5 2 . — R e d a k t o r p r z y jm u je o d 1 0 — 1 2 .
Sumiennem wykonywaniem obowiązków, budujemy silną Ojczyznę!
n n ł n o - r a n i n * Z a o g ło s i, p o b ie r a s ię o d w ie r s z a m a s . ( 7 U g i u s z e m a . ł u n . f i o g r , z a r e k la m y n a s t r . 4 - łw n . w w ia d o m o ś c ia c h p o t o c z n y c h N g r n a p i e r w s z e j s t r . 5 0 g r . R a b a t a u d z i e l a s ię p r z y c z e z t e m o g ła s z a n iu . . G ł o s W ą b r z e s k T w y c b o ś H t r z y r a s y t y g o d n . i t o : w p o n ie d z ia łe k , ś r o d ę i p ią t e k . P n y nfZ"
w o r n ś c ią g a n iu n a le ś n o ś c i r a b a t u p a d a . D la w s z e lld e h s p n n r WU’
n y c h w ł a ś c i w y j e s t S ą d w W a b r s e t n i o . Z a t e r m i n o w y d r u k , p c M f l * s a n e m ie js c e o g ło s s e n ia a d m i n is t r a c j a n i e o d p o w ia d a .
Nr. 49 Wąbrzeźno, Kowalewo, Golub wtorek 26 kwietnia 1932 roku. Rok XII
Bezsiła genewskieb moearzów
R e la c je z G e n e w y z a jm u ją w p ra s ie s to s u n k o w o n ie p ro p o rc jo n a ln ie w ię c e j m ie jsc a , n iż b y z a s łu g iw a ła ic h tre ść i z n a c z e n ie . O d c h w ili, g d y z e b ra ła s ię k o n fe re n c ja ro z b ro je n io w a , a w o s ta t
n ic h ty g o d n ia c h , g d y p o p rz e rw ie ś w ią te c z n e j w z n o w iła o b ra d y — je ste śm y z a s y p y w a n i w ia d o m o ś c ia m i i w ia d o m o s t- k a m i. 5 8 p a ń s tw , re p re z e n to w a n y c h w G e n e w ie , ro z p ra w ia n a d z a g a d n ie n ie m , k tó re je s t isto tn ą tre ś c ią k o n fe re n c ji.
P ro p o z y c je i k o n trp ro p o z y c je , s u g e stje i p o g ło s k i, te z y i a n ty te z y , w y w o d y i r e p lik i — w s z y s tk o to s ta n o w i w c ią ż z m ie n ia ją c ą s ię m o z a ik ę , z k tó re j n ie m o ż n a u tw o rz y ć s o b ie ja sn e g o o b ra z u s y tu a c y j n e g o .
O d rz u ć m y w ię c n a c h w ilę tę p o w ó d ź re la c y j, u k ry w a ją c y c h p rz e w a ż n ie is to t
n e z a m y sły , i s p ró b u jm y z o rje n to w a ć s ę n a p o d s ta w ie n ie u le g a ją c y c h w ą tp liw o ś c i fa k tó w o ra z s ta n o w is k re c y d u ją c y c h o s o b isto ś c i. O tó ż d o jrz y m y p rz e d e w s z y - s tk ie m w G e n e w ie p ię ć p o s ta c i, n ie ty l- k o n a d a ją c y c h to n , a le ró w n ie ż re p re z e n tu ją c y c h a u to ry te ty m o c a rs tw o w e , o d k tó ry c h z a le ż e ć m o g ła b y is to tn ie p a c y fik a c ja ś w ia ta i w y p ro w a d z e n ie g o z ty c h o p re s y j g o s p o d a rc z y c h , w ja k ic h lu d z k o ś ć u g rz ę z ła - S ą to ; M a c D o n a ld , S tim s o n , T a rd ie u , B ru e n in g , G ra n d i.
J a k a ic h p o z y c ja , ja k a s iła ?
M a c D o n a ld b y ł o n g i s z ta n d a ro w y m m ę ż e m „ L a b o u r P a rty “ ; je g o d o jś c ie d o s te ru w ła d z y b y ło ró w n o z n a c z n e z m o ż
liw o ś c ią re a liz a c ji ty c h h a s e ł, k tó ry m w s p ra w ie p a c y fik a c ji ś w ia ta h o łd u je d o k try n a m a rk o w sk a . P o d w ó c h la ta c h o k a z a ło s ię , ż e p ro g ra m te n je s t n ie re a ln y . A n g ie ls k i w y b o rc a o b a lił rz ą d y „ la b o ri rz y s tó w“. D z iś M a c D o n a ld je st ju ż ty l
k o w y ra z ic ie le m k o a lic ji, k tó re j g łó w n y m trz o n e m s ą k o n s e rw a ty ś c i. I to n a - d a je je g o p o z y c ji w G e n e w ie z u p e łn ie in n y c h a ra k te r. C o in n e g o b y ć s z ta n d a ro w ą p o s ta c ią p e w n e j id e o lo g ji, a c o in n e g o w y s ła n n ik ie m p rz e c iw sta w n e j p a r- tji.
J e ż e li c h o d z i o S tim s o n a , to s tru k tu ra rz ą d ó w w S ta n a c h Z je d n o c z o n y c h je st z u p e łn ie o d m ie n n a o d e u ro p e js k ie j.
T a m m in is te r je s t ty lk o u rz ę d n ik ie m p re z y d e n ta . A try b u ty g ło w y p a ń s tw a w S t- Z je d n . s ą o w ie le w ię k s z e , n iż s z e fó w p a ń s tw e u ro p e js k ic h . S tim s o n je s t w ię c ty lk o u rz ę d n ik ie m , w y k o n u ją c y m in s tru -
“^1® Pre z y d e n ta . A w ła śn ie w o b e c n e j c h w ili p re z y d e n t H o o v e r m a p rz e d s o b ą k a m p a n ję w y b o rc z ą . N ie w ia d o m o , c z y u trz y m a się w B ia ły m D o m u . J e g o m s tru k c je d la w y s ła n n ik a d o G e n e w y , p o d s e x re ta rz a s ta n u S tim s o n a n ie s ą te g o ro d z a ju , a b y p o z w o liły p rz e d s ta w i
c ie lo w i a m e ry k a ń s k ie m u n a s ta n o w c z e a n g a ż o w a n ie s ię w ty m c z y o w y m k ie ru n k u .
. W re s z c ie T a rd ie u . W d n ia c h 1 m a ja 1 ? m a ja u ja w n i s ię w e F i'k n c ji fiz jo g n o - m p o lity c z n a re p re z e n ta c ji n a ro d o w e j- ,zy u trz y m a s i ę o b e c n a w ię k s z o ś ć ? C z y P Ie n a s tą p i z w ro t n a le w o ? C z y 9 -g o m a - a rd ie u je s z c z e b ę d z ie re p re z e n to w a ł
P o w r ó t M a r s z . P iłs u d s k ie g o d o k r a ju
W a rs z a w a . (P a t.) W d n iu 2 2 b m . o g o d z in ie 8 ,2 6 ra n o p o c ią g ie m b u k a re s z te ń s k im p o w ró c ił d o W a rs z a w y P a n M a rs z a łe k P iłs u d s k i w to w a rz y stw ie d r.
W o y c z y ń s k ie g o i k p t. L e p e c k ie g o .
N a z d ję c iu w id z im y p . M a rs z a łk a (X ) w to w a rz y s tw ie p re m je ra P ry s to ra x x ) N a d w o rc u g łó w n y m z g ro m a d z ili się
n a p o w ita n ie P a n a M a rs z a łk a : P a n P r e z e s R a d y M in is tró w A . P ry s to r, m in i
s te r P ie ra c k i, p o d s e k re ta rz s ta n u g e n - S k ła d k o w s k i, B e c k , C z a p s k i, G a llo t, s z e f s z ta b u g łó w n e g o g e n , G ą s io ro w sk i, a ‘d m , Ś w irsk i, g e n . K a s p rz y c k i, g e n . W ie n ia w a -D łu g o s z e w s k i, o fic e ro w ie G e n e ra ln e g o In s p e k to ra tu S ił Z b ro jn y c h i g a -
W y s ia d a ją c e g o z w a g o n u P a n a M a r
s z a łk a p o w ita ł p . p re m je r P ry s to r.
P o p rz y w ita n iu się z o b e c n y m i n a d w o rc u p rz e d s ta w ic ie la m i w ła d z c y w il
n y c h i w o jsk o w y c h i p o k ró tk ie j ro z m o w ie z p . p re m je re m P ry s to re m , P a n M a rsz a łe k P iłs u d s k i w to w a rz y stw ie
B e lw e d e ru .
in te re s y F ra n c ji? C z y n ie b ę d z ie z m u - p o lity c z n y , s z o n y s te ru w ła d z y o d d a ć w In n e rę c e ?
O to p y ta n ia ,k tó re n ie ty lk o „ w isz ą w p o w ie trz u " , a le ró w n ie ż i c ią ż ą n a p o s ta w ie p rz e d s ta w ic ie lstw a fra n c u s k ie g o w G e n e w ie .
B ru e n in g ta k ż e s to i p rz e d m o ż liw o ś c ią s w e g o u p a d k u , N a p ó r „ h itle ry z m u "
n a k o a lic ję „ w e im a rs k ą " , n ie p e w n o ś ć s y tu a c ji p o lity c z n e j w N ie m c z e c h — p o z b a w ia g o p o c z u c ia s ta b iliz a c ji, w rę c z n ie z b ę d n e g o p rz y ta k ic h d e c y z ja c h , ja k ro z b ro je n ie , re p a ra c je itd . K o a lic ja „ w e i m a rsk a " je s t w s w y c h p o d s ta w a c h z a c h w ia n a , a lo s g a b in e tu B ru e n in g a u z a le ż n io n y o d ty lu n ie o b lic z a ln y c h c z y n n ik ó w , ż e a n g a ż o w a n ie s ię n a p ra w d ę w ja k im k o lw ie k k ie ru n k u w p e rtra k ta c ja c h m ię d z y n a ro d o w y c h je s t n ie m a l w y k lu c z o n e .
J e d y n ie G ra n d i rz e c z y w iś c ie re p re z e n tu je ś w ia d o m y s w e g o c e lu s y s te m
b in e tu p . m in is tra S p ra w W o jsk o w y c h , a tta c h e w o js k o w y ru m u ń s k i p łk . C o n s ta n tin , z a s tę p c a k o m is a rz a rz ą d u n a m . s t. W a rsz a w ę O łp iń s k i i in n i-
i- i ,, J-ll 11 , Miawu UdlUUU’
a d ju n k to w o d je c h a ł s a m o c h o d em d o d a rc z e j h is to ry c z n e .
n ie p o trz e b u je s ię — ja k c z te re j p o p rz e d n i — lic z y ć z te rn , ż e z a p le c a m i je g o k to k o lw ie k g o z d e z a w u u je , n ie p o trz e b u je o g lą d a ć s ię n a lo s y i re z u lta ty w y b o rc z y c h m a n e w ró w p a r
ty jn y c h . A le .,, re p re z e n tu je w sz y s tk o p ró c z — p ie n ię d z y - O n i B ru e n in g s ta ją w o b e c trz e c h w s p ó łp a rtn e ró w - k a p ita lis tó w z p u s te m i rę k a m i. B ru e n in g n a w e t g o rz e j: b o z w y c ią g n ię tą d ło n ią p o te n ta .
T a k w n a g ie j rz e c z y w is to śc i, b e z o b - s ło n e k , m a sk u ją c y c h w G e n e w ie p u s tk ę , b ra k in ic ja ty w y i d e c y z ji, p rz e d s ta w ia s ię z e s p ó ł ty c h p ię c iu n a c z e ln y c h fig u r, m a ją c y c h z a d e c y d o w a ć o lo s a c h ś w ia ta .!
C z y w ty c h w a ru n k a c h je s t m o ż liw e ru s z e n ie z m a rtw e g o p u n k tu z a g a d n ie n ie ro z b ro je n ia ? N ie o ro z b ro je n ie tu c h o d z i; p u n k t c ię ż k o ś c i o b ra d m ię d z y n a ro d o w y c h p rz e s u w a s ię s ta le , z n ie u b ła g a n ą k o n s e k w e n c ją , n a in n ą p la tfo rm ę : re -
Ostatnie dni pobytu Marsz.
Piłsudskiego w Rumunji
B u k a re s z t. (P a .t) O g ło s z o n y tu z o s ta ł n a s tę p u ją c y u rz ę d o w y k o m u n ik a t o p o b y c ie M a rsz a łk a P iłs u d s k ie g o w R u
m u n ji: i.
W p o w ro tn e j d ro d z e z E g ip tu d o P o l
sk i, z a trz y m a ł się M a rs z a łe k P iłs u d s k i p rz e z k ilk a d n i w R u m u n ji, g d z ie b y ł p rz y ję ty p rz e z k ró la - M a rsz a łe k o d w ie d z ił ró w n ie ż F a ltic e n i, c e le m o b ję c ia s z e fo s tw a 1 6 p . p . M a rs z a łe k s p o tk a ł się z p re m je re m o ra z m in is tra m i S p ra w Z a g ra n ic z n y c h i S k a fb u , p rz y c z e m ro z w a ż a n o c a ło k s z ta łt s p ra w p o lity c z n y c h o b u p a ń s tw i o s ią g n ię to c a łk o w ite p o ro z u m ie n ie w e w s z y s tk ic h d z ie d z in a c h , d a ją c n o w y d o w ó d , ż e p o lity k a P o ls k i i R u m u n ji, o p a rta n a ś c is ły m so ju sz u , łą c z ą c y m te p a ń s tw a , ro z w ija się w s ta łe j h a rm o n ijn e j w s p ó łp ra c y . M a rs z a łe k P ił
s u d s k i s k o rz y s ta ł z e s w e g o p o b y tu w R u m u n ji, b y o d w ie d z ić K F z y n ió w s to li
c ę B e sa ra b ji, g d z ie s p ę d z ił trz y d n i.
N ik t n ie m o ż e ż ą d a ć b y P o ls k a w y r z e k ła
s ię P o m o r z a !
P R A G A - (P a t.) „ V e n k o v " o m a w ia ją c a rty k u ł „ L a F ra n c e M ilita ire " o k w e s tji P o m o rz a p o ls k ie g o i n ie m ie c k ie j p ro p a g a n d y re w iz jo n is ty c z n e j s tw ie rd z a , ż e P o m o rz e i t. z w . k o ry ta rz s ą z a ró w n o p o d w z g lę d e m g o s p o d a rc z y m , ja k i n a ro d o w o ś c io w y m in te g ra ln ą c z ę ś c ią R z e c z y p o s p o lite j, s ta n o w ią c ą je j d o s tę p d o m o rz a , k tó ry p o s ia d a ła w c ią g u c a łe j s w e j h is to rji.
N a tle k w e s tji P o m o rz a w y tw a rz a n a je st w N ie m c z e c h , z w ła sz c z a w P ru - s ie c h s z tu c z n a p s y c h o z a n ie b e z p ie c z e ń s tw a , w rz e c z y w is to ś c i n ie istn ie ją c e g o . N ik t p rz e to n ie m o ż e ż ą d a ć o d P o ls k i, a b y w y rz e k ła s ię te ry to rju m , d o k tó re g o m a p ra w o n a ro d o w o śc io w e , g o s p o -
--- 7—■■
p a ra c y j, u z g o d n ie n ia w ie lk ic h z a g a d n ie ń fin a n s o w y c h . A le i tu w id z im y to s a m o , c o w k w e s tji ro z b ro je n io w e j. I tu k u lis y s ą w ie lo b a rw n e , a k to rz y w ie lc e w y m o w n i; w s z y stk o o b ie c u ją , a n ic n ie d a d z ą . T o p ią k o n k re tn e z a g a d n ie n ie w p o w o d z i s łó w , o b ie tn ic , d łu ż ą c y c h s ię w n ie s k o ń c z o n o ś ć k o n fe re n c y j.
C o ra z b a rd z ie j o p in ja p u b lic z n a ś w ia ta u k rz e p ia s ię w p rz e św ia d c z e n iu : k a ż d y m u s i lic z y ć ty lk o n a w ła sn e s iły i w ła s n ą o d p o rn o ść ; k a ż d y m u s i s ię m o ra ln ie i fin a n s o w o u b e z p ie c z y ć ; m ie rz y ć swe
z a m ia ry w e d le s ił w ła s n y c h ; ró w n o w a g ę b u d ż e tu w ła sn e g o o p rz e ć n a s a m o w y s ta rc z a ln o ś c i; d b a ć o to p rz e d e w s z y s t- k ie m , b y n ie b y ć w c ią g n ię ty m w w iry d e fic y to w e . T o p rz e ś w ia d c z e n ie m u s i ró w n ie ż ś w n a s z e m s p o łe c z e ń stw ie s ta ć s ię n a c z e ln e m w s k a z a n ie m d z ia ła ń i po
s ta n o w ie ń -
— ■ N r . 4 9 „ G Ł O S W Ą B R Z E S K I4' S tr . 2 ■■ —
Z Dalekiego Wschodu
P a r y ż , P A T , W e d łu g d o n ie sie ń p r a s y , b a n d y c h iń c z y k ó w , k tó r e n ie d a w n o u s iło w a ły b e z s k u tk u w y s a d z ić w p o w ie tr z e ja p o ń s k ie o k r ę ty w o je n n e , u ję te z o s ta ły p o d c z a s p o n o w n y c h p ró b w y s a d z e n ia s ta tk ó w ja p o ń s k ic h o b o k K ia n g - Y in n a d r z e k ą Y a n g -T s e . D o k o n a n e p o s z u k iw a n ia p o z w o liły o d k ry ć v / p o b liż u o k r ę tó w 3 2 z a to p io n e m in y ,
M o s k w a , (P a t,) T a s s d o n o s i, ja k o b y
Cudem ocalony carewicz przeciw Rosji
W iln o . (P a t.) Z p o g r a n ic z a d o n o s z ą , iż w ła d z e s o w ie c k ie c z y n ią e n e rg ic z n e , p o s z u k iw a n ia z a ja k im ś o s o b n ik ie m , k tó r y n a te r e n ie B ia ło ru s i s o w ie c k ie j p r o w a d z i in te n s y w n ą p r z e c iw s o w ie c k ą a g ita c ję w ś ró d lu d n o ś c i m ie jsc o w e j, p o d a ją c s ię p r z y te m z a s z c z ę ś liw ie o c a lo n e g o c a r e w ic z a ,
W o d e z w a c h ty c h , k o lp o rto w a n y c h p r z e z s w o ic h p rz y ja c ió ł, n a w ro łu je d o o -
B O K S P O L S K IE J Y . M , C , Y .
O b o k s z e ro k ie j d z ia ła ln o ś c i k u ltu ra ln o -w y c h o w a w c z e j, P o ls k a Y M C A b ę d ą c a je d n ą z p io n ie re k ra c jo n a ln e g o w y c h o w a n ia fiz y c z n e g o i g ie r s p o rto w y c h , p ro w a d z i w k a ż d e m z e s w y c h „ o - g n is k ’^ s ^ e c ja ln y d z ia ł w y c h o w a n ia fiz y c z n e g o . D z ia ł ta k i p o s ia d a ró w n ie ż ś w ie tlic ę . P o ls k ie j Y M C A d la c h ło p c ó w p ra c u ją c y c h i g a z e c ia rz y , u ru c h o m io n ą p rz e d k ilk o m a m ie s ią c a m i w W a r
s z a w ie. Z d ję c ie p rz e d s ta w ia fra g m e n t z a p ra w y b o k s e rsk ie j w p o w y ż s z e j ś w ie tlic y .
W jedna noc można osiwieć
Historja mnicha, który na§le osiwiał.
D a w n ie j p rz y p u sz c z a n o , ż e p o s iw ie n ie w ło s ó w ja k o z ja w is k o S ta rz e n ia s ię w y w o ła n e je s t z n ik n ię c ie m o d p o w ie d n ie g o b a rw n ik a .. B y ła to o m y łk a . W z w y c z a j n e m p o s iw ie n iu s ta rs z y c h lu d z i n ie ' c h o d z i o z n ik n ię c ie b a rw n ik a , le c z
n a p r z e d m ie ś c iu C h a rb in a w y k r y to s k ła d b ro n i i a m u n ic ji, n a le ż ą c y r z e k o m o d o b ia ło g w a rd z is tó w , iM ia n o z n a le ź ć 'g ra n a ty rę c z n e , r e w o lw e r y i z a p a s r tę c i p io ru n u ją c e j.
S o w ie c k a a g e n c ja p r z y ta c z a n a p o tw ie r d z e n ie s w e j w ia d o m o ś c i, ż e b ro ń i a m u n ic ja o p a trz o n a je s t n a p is a m i ro - s y js k ife m i w e d łu g p rz e d w o je n n e j o rto - g ra i'ji.
b a le n ia s o iw e c k ie g o u s tro ju n a B ia ło ru s i i o g ło s z e n ia B ia ło ru s i n ie p o d le g łe m p a ń s tw e m . U lo tk i p r z e c iw s o w ie c k ie r o z r z u c a n e s ą n a jw ię c e j w m ie js c o w o ś c ia c h p o g ra n ic z n y c h , N ie u c h w y tn y s p ra w c a w Z a s ła w iu r o z r z u c ił n a u lic a c h d u ż e ilo ś c i u lo te k - G . P . U , w y z n a c z y ło n a w e t p ie n ię ż n ą n a g ro d ę z a u ję c ie s a m o z w a ń c a ,
—-o —
o w y p a d a n ie ciemnych włosów, na któ
rych miejscu wyrastają białe, b e z b a r
w n e w ło s y . Z a c h o d z i tu ta j w ię c p o p ro s- tu z a m ia n a w ło s ó w .
N a to m ia s t w p rz e d w c z e s n e m s iw ie n iu lu d z i m ło d y c h , z a c h o d z i c z ę sto n ie d o s ta
te c z n y d o p ły w o d p o w ie d n ie g o ,,p o ż y w ie n ia ” , ta k , ż e b a rw ik n ie m o ż e s ię tw o rz y ć . T o z ja w isk o m o ż e o b ją ć c a łą s k ó rę g ło w y , lu b te ż p o s z c z e g ó ln e je j p a r - tje ... B liż e j ta c a ła s p ra w a n ie z o s ta ła je s z c z e z b a d a n a .
W te j w ła śn ie s p ra w ie w y p o w ie d z ia ł s ię n ie d a w n o z n a n y u c z o n y O e ste rle . S to i o n n a s ta n o w is k u , ż e nagle osiwienie jest zupełnie niemożliwe, choć nieraz się o niem słyszało i czytało... I ta k z n a n a je s t h is to r ja o o w y m m n ic h u , k tó r y z o s ta ł w y b ra n y b is k u p e m w R e tz e n b u rg u , le c z P a p ie ż n ie chciał go zatwierdzić, gdyż wybrany był za młody... M n ic h p o je c h a ł w ó w c z a s d o R z y m u , a le p ro ś b a je g o i s ta r a n ia b y ły b e z s k u te c z n e . M ło d y b is k u p ta k s ię te rn p r z e ją ł ż e m ia ł
K O M O R N IK IS T N IA Ł J U Ż 3 0 0 0 L A T T E M U . —
U rz ą d i fu n k c ja k o m o rn ik a , ta k b a r
d z o p o p u la r n e w o s ta tn ic h c z a s a c h , n ie s ą p rz y n a jm n ie j p rz y w ile je m w s p ó ł
c z e sn e j e p o k i.
J a k s tw ie r d z ili c z ło n k o w ie a n g ie l
s k ie j e k s p e d y c ji n a u k o w e j, p ro f. H ill i S p in g h a m , p o d c z a s b a d a ń w ś r o d k o w y m T u r k ie s ta n ie , k o m o rn ic y e g z y s to w a li ju ż i p e łn ili s w e fu n k c je p r z e d 3 0 0 0 la ty .
Ś w ia d c z ą o te rn o d n a le z io n e p rz e d e k s p e d y c ję ta b lic e k a m ie n n e z n a p i
s a m i. J e d n a z ty c h ta b lic , n o s z ą c a p o d p is w y ż s z e g o u r z ę d n ik a s ą d o w e g o o - w y c h c z a s ó w , b rz m i ta k : ,rZ a k a ż d e m w z e jś c ie m k s ię ż y c a u k a ż e s ię u c ie b ie T s a n (k o m o rn ik ) i b ę d z ie s z m u p ła c ił 1 0 g a la só w -
J e ś li n ie d a s z T s a n o w i te j s u m y , z a - b ie rz e c i ru c h o m o ś c i, z n a jd u ją c e s ię w tw y m d o m u . T y s a m p ó jd z ie s z d o w ię z ie n ia i b ę d z ie s z ta m s ie d z ia ł, d o p ó k i T s a n n ie o trz y m a o ś m io k ro tn e j s u m y n a le ż n o ś c i.
Z A B IL I I Z J E D L I — L U D O Ż E R S T W O N A E K W A D O R Z E .
B u e n o s A ire s . (P a t.) D o n o s z ą z G u a y a q u il (E k w a d o r), ż e in d ja n ie s z c z e p u ,,g ib a ro s“, w ś ró d k tó r y c h is tn ie je lu d o -
•ż e rstw o , z a m o rd o w a li n a w s c h o d n ie m w y b r z e ż u p e r u w ja ń s k ie m k ilk u c z ło n k ó w e k s p e d y c ji n a u k o w e j ,,L a tin A m e r i
c a n E x p e d itio n ” , k tó r y c h c ia ła n a s tę p n ie s p o ż y li.
P R Z Y Z N A N IE N A G R O D Y N A U K O W E J M . S T . W A R S Z A W Y . W a r s z a w a . (P a t.) S ą d k o n k u r s o w y n a g ro d y n a u k o w e j m . st- W a r s z a w y n a p o s ie d z e n iu w d n . 2 2 . b m , p o d p r z e w o d n ic tw e m w ic e p r e z e s a R a d y M in istró w
w c ią g u n o c y o s iw ie ć , ta k ż e P a p ie ż n ie p o z n a ł g o n a s tę p n e g o d n ia ... T o n a g łe o s ie w ie n ie u w a ż a n o z a z n a k B o ż y i o s ta te c z n ie m n ic h — m im o s w e g o m ło d e g o w ie k u — z o s ta ł b is k u p e m .
Z d a n ie m o w e g o u c z o n e g o — ta k im h is to rjo m n ie m o ż n a d a w a ć w ia ry ... a*
T y le u c z o n y p ro fe s o r O s te rle , J e s t to je d n a k tw ie rd z e n ie te o re ty c z n e i je d n o s tro n n e . In n e ź ró d ła , lic z n e z r e s z tą i te ż p o w a ż n e , s tw ie r d z a ją c o in n e g o . S ą lu d z ie k tó r z y w s k u te k d o z n a n y c h g w a łto w n y c h w z ru s z e ń , a p r z e d e w s z y s t- k ie m p r z e s tr a c h u , w je d n e j c h w ili o s iw ie li. S ą c o d o te g o w ia ry g o d n e ś w ia d e c tw a z w o jn y ś w ia to w e j, k a ta s tr o f k o le jo w y c h i in n y c h w y p a d k ó w .
D y m itra S z a rz y ń sk ie g o p r z y z n a ł te g o r o c z n ą n a g r o d ę n a u k o w ą m . s t. W a r s z a w y d r. m e d y c y n y E m ilo w i G o d le w s k ie m u , p ro fe so ro w i b io lo g ji o g ó ln e j i e m - b rjo lo g ji w y d z ia łu le k a rs k ie g o U n iw e r s y te tu J a g ie llo ń s k ie g o , a u to r o w i „ E m - b rjo lo g ji o g ó ln e j” .
W y s o k o ś ć n a g r o d y w y n o s i 1 0 0 0 0 z ł.
P O W Ó D Ź W J U G O S Ł A W J L B ia lo g ró d . (P a t.) P o w ó d ź w J u g o s ła - w ji c z y n i d a ls z e s p u s to s z e n ia - W d o lin ie r z e k i S a w y p o d w o d ą s to i 6 0 0 0 d o m o stw z k tó r y c h p r z e sz ło 6 0 0 je s t c a łk o w ic ie z n is z c z o n y c h . B e z d a c h u n a d g ło w ą z o s ta ło o k o ło 1 5 0 0 0 o s ó b .
K O L E J E A N G IE L S K IE A T A R G I P O Z N A Ń S K IE .
P o ra ź p ie r w s z y w ro k u b ie ż ą c y m T a rg i P o z n a ń s k ie o tr z y m a ły u lg i n a p r y w a tn y c h k o le ja c h a n g ie ls k ic h . W s z y s t
k ie k o le je w A n g lji s ą to w a r z y s tw a m i a k c y jn e m i i n ie s ą k o n tr o lo w a n e p rz e z R z ą d . D la te g o te ż , a c z k o lw ie k p r a k ty c z n a s tr o n a ty c h z n iż e k n ie je s t w ie lk a , n a le ż y ją u w a ż a ć ja k o g e s t d o b re j w o li p u b lic z n e j o p in ji a n g ie ls k ie j w s to s u n k u d o P o ls k i,
O D K O P A N IE Ś W IĄ T Y N I Z P O C Z Ą T K U E R Y C H R Z E Ś C IJ A Ń S K IE J N A W Y
S P I E E U B E A .
A te n y . (P a t.) W w y n ik u d w u m ie s ię c z n y c h p o s z u k iw a ń a rc h e o lo g ic z n y c h , p r o w a d z o n y c h w C h a lk is n a w y s p ie E u - b e a o d k r y to ru in y ś w ią ty n i z p o c z ą tk u e r y c h rz e ś c ija ń s k ie j. K o n ty n u o w a n ie d a ls z y c h p r a c w k o p a lis k a c h p o w ie rz o n e z o s ta ło d y r e k to ro w i m u z e u m B iz a n ty ń s k ie g o w A te n a c h p ro f- S o titio ,
—:ooo:—
w . w ił ia m.
■S z p ie g - V v iih e lm a IL
Przełożył z angielskiego D. Królikowski. ;
5 7 ) , (C ią g , d a ls z y .)
.. — P rz e c iw p a n i - h ra b in ie m a m y n ie z b ite d o w o o y .
" W sz elk ie p a ń sk ie z a p e w n ie n ia n ie m a ją ż a d n e g o z n a c z e n ia . D z ię k i n ie u d o ln o ś c i n a s z e j b e rliń sk ie j p o lic ji n ic z ra z u n ie . w ie d z la łe m o p a ń s k im p o b y c ie p rz y u lic y B e n -
d le ra .
O p o w ia d a ł d a le j:
— D o p ie ro w ó w c z a s, k ie d y te n ^ a le k a A m e ry k a n in L ą ż ą l.p ą p J . z g ło sić ,, się p a p o lic ję i k ie c ly p a n z b ie g łe ś.
i’a !.'i; się o w s z y s tk ie m . O d tą d ś le d z iłe m ^ o w s z ę - d z ie ^’d z ic je g o p o b y t b y ł p ra w d o p o d o b n y .
s ie d z ą c ż a p a n e m -.s p o tk a łe m . s ię ^ ż -m a sz y m w s p ó ł fi^ ń -^ n -a jo tn y n ) p . K o re m R e w iz ja je g o k s ią ż e k p ro w a - ą ^ M iy c m .-z k u p ie c k ą d o k ła d n o ś c ią ., n a p ro w a d z iła m n ie i ^ ^ d . B y ł w ' k s ię d z e z a p is , ż e te g o d n ia , w k tó ry m p ą n J łz n ik lc ś o trz y m a ł 3 .0 0 -0 m a re k ó d p e w n e j o s o b y
o z p ^ c ^ o n e j lite rą F , P o d w p ły w e m m e j c z a ru ją c e j o so - h a ń b ią c e j lo g ic e, lo g ic e s iln e j p ię ś c i.
b is to śc i p . K o rę p o w ie d z ia ł m i w s z y stk o , l e o s ły n a p o lic ji, z a p o m n ia ły m i p o w ie d z ie ć ; ż e w d n iu ty m ja k iś A m e ry k a n in z b ie g ł z ,p o m ie s z k a n ia h r. R a c h w n z . D o p ie ro n ie ja k is M a x , c z y O tto , k tó r y 'b y ł s łu g ą u A m e ry k a n in a ; w n ió s ł w s p ra w ę ś w ia tło .
O w a d a m a o p u ś c iła w c z e ś n ie F . . s p ę d z ić w s w e j u ro c z e j m ie js c o w o ś c i, g d z ie p o s ta n o w iła u rz ą d z ić ło w y . Z m e g o ro z k a z u z o s ta ła tu u w ię z io n a . J a sa p a ś le d z iłe m z a p a n e m d a le j. L e c z z n o w u z n ik łe ś m i z o c z u . Z a p o m n ia łe m o te m , ż e m a s z p rz y so b ie n a s z ą s re b rn ą o d z n a k ę . M u s z ę p rz y z n a ć , ż e d o w c ip n ie p a n u r z ą d z iłe ś ,się, a b y n a s n a p ro w a d z ić n a to r fa łs z y w y d o M o - n ą ę h ju m . U w ie rz y łe m w to o ty le , ż e w y s ła łe m -je d n e g o z e s w y c h lu d z i, a b y p a n a ta m s z u k a ł. S a m m ia łe m p rz e -
k o n a n ie , ż e z ja w isz się w B e lle v u e . P rz y z n a s z p a n , ż e te m u d o w o d n iłe m n ie c o b y s tro śc i s ą d u .
— T ra c is z p a n n ie p o trz e b n ie c z a s te m o p o w ia d a n ie m — p rz e rw a łe m z io śliw d e . - - .„ .i
C lu b fo o t w y c ią g n ą ł k u m n ie rę k ę .
— J e ste m d u m n y z e s w e g o d z ie ła — rz e k ł w p o -
; ło w ię o b łu d n ie , a p o te m d o d a ł:
— N ie p o w in ie n e ś p a n z a p o m in a ć , ż e p a ń s k a u r o c z a h ra b in a n ie je s t.te r a z A m e ry k a n k ą . O b e c n ie je s t N ie m k ą , w d o w ą p o n ie m ie c k im o fic e rz e . Z re s z tą m o ż e p a n u w ia d o m e s to su n k i, ja k ie ją łą c z y ły z m ę ż e m . R o d z in a h ra b ió w R a c h w itz ó w n ie b ę d z ie m ia ła p rz y c z y n y z b y tn io ż a ło w a ć je j ś m ie rc i... C z y p a n m y ś lis z , ż e m y so b ie c o ś ro b im y z a m b a sa d o ró w a m e ry k a ń sk ic h ? , S tw ie rd z a m , s z a n o w n y p a n ie , ż e n ie ś le d z isz z a w y p a d
k a m i p o w o jn ie , k tó re w s to s u n k a c h p a ń s tw w y w o ła - j ły p rz e w ró t. W c z a s ie w o jn y je d n o s tk a je st n ic z e m . i G d y c h o d z i o u s u n ię c ie c z y k o b ie ty c z y m ę ż c z y z n y , L.| u s u w a się ic h ja k o z ło c z y ń c ó w . P o te m z a w s z e m a s z p a n e' c z a s u n ie w in n ić się , lu b z ro b ić to , c z e g o o d p a n a ż ą d a ją .
P rz y słu c h iw M e m się m ilc z ą c o ..
— N ie m ia łe m ż a d n y c h a rg u m e n tó w p rz e c iw te j
C lu b fo o t w y d o b y ł z k ie sz e n i ja k iś p a p ie r.
— P rz e c z y ta j p a n to — rz e k ł — rz u c a ją c m i ja k iś , p a p ie r. J e s t to w e z w a n ie h ra b in y p rz e d s ą d w o je n n y . ' i J a k p a n w id z is z , d a tu m n ie je s t je s z cz e w y p e łn io n e . N ie ( ‘p o trz e b u je s z p a n lis tu te g o ro z d z ie ra ć . M a m k ilk a fo r- B e rlin . a b y c z a s m u la rz y . T a k ż e w e z w a n ie d la p a n a .
C z u łe m , ż e o d w a g a m i z n ik a i k re w ś c in a się w
ż y ła c h . ,
M ilc z ą c o lis t z w ró c iłe m . D ź w ię k g o n g u , w z y w a ją c y d o k o la c ji, ro z le g ł się w c is z y p o k o ju .
C lu b fo o t w s ta ł i z a d z w o n ił.
— P o s łu c h a j p a n m e j p ro p o z y c ji — rz e k ł. J e ż e li m i p a n z w ró c is z lis t, h ra b in a R a c h w itz o d z y s k a s w o b o d ę .
B ę d z ie m u s ia ła N ie m c y o p u ś c ić i n ie w ra c a ć . O to m o je o s ta tn ie s ło w o . N a m y ś l się p a n n a d w s z y s tk ie m d z iś w n o c y . R a n o p rz y jd ę p o o d p o w ie d ź . P o d o fic e r w s z a ry m u n ifo rm ie p o ln y m s ta ł z b a g n e te m w rę k u u d rz w i n a s tra ż y .
. — J e s te ś p a n o d p o w ie d z ia ln y z a te g o c z ło w ie k a — p o w ie d z ia ł m u C lu b fo o t — d o p ó k i z a g o d z in ę , a m o ż e w c z e śn ie j n ie w ró c ę . K o la c ję m u tu ta j p rz y ś lą . A p a n p rz e k o n a s z się , c z y ra z e m z k o la c ją n ie p rz y ślą m u lis tu .
U m y łe m się , o c z y ś c iłe m u b ra n ie i c ic h o z a sia d łe m p rz y s to le . B y łe m w u s p o so b ie n iu s tra s z liw e m . N ie m y - ś la łe m o s w o im lo sie . M y ś la łe m ty lk o o M o n ic e . M o je ż y c ie b y ło m o ją w ła sn o ś c ią . M o g łe m je sz c z e lic z y ć n a p o m o c b ra ta . A le c o się s ta n ie z M o n ik ą ? C z y m ia łe m p ra w o rz u c ić ją n a p a s tw ę te m u N ie m c o w i?
A p o te m n a s tą p iło to , c z eg o n ie b y łb y m się n ig d y s p o d z ie w a ł.
D rz w i się o tw a rły . O n a w e sz ła d o p o k o ju , a S c h m a lz z a n ią .
O d d a lił p o d o fic e ra z ro z k a z e m , a b y się p rz e k o n a ł, c z y s tra ż e n a o k o ło d o m u są n a m ie js c u i o d s z e d ł, p o z o s ta w ia ją c m n ie sa’m e g o z M o n ik ą .
M o n ik a b y ła w p ra w d z ie b la d a , a le g ło w ę trz y m a ła w y n io ś le .
— S c h m a lz m i p o z w o lił n a p ię c io m in u to w ą ro z m o w ę z p a n e m p o d w a ru n k ie m , ż e n a k ło n ię p a n a d o w y d a n ia d o k u m e n tu , c o o c a li m o je ż y c ie i c o s p ra w i, ż e s p rz e n ie w ie rz y s z się s w e j m is ji. N ie ., n ie m ó w n ic . N ie w o ln o c z a s u tra c ić n a c z c z e s ło w a . M a m d la p a n a p o le c e n ie o d F ra n c is z k a . W id z ia ła m g o d z iś w n o c y . P o le c a m i, a b y ś p a n z a k a ż d ą c e n ę n a k ło n ił C lu b fo o ta , a b y n ie s z e d ł ju tro n a p o lo w a n ie ... T u ta j m a s z g o p a n z a trz y m a ć o d d z ie s ią te j d o p ie rw sz e j g o d z in y , to w s z y stk o , c o w ie m . M a ja k iś p la n . M u s im y m u u fa ć . P o w ie m C lu b - fo o to w i, ż e m p a n a b ła g a ła , a le ż e w id a ć b y ło p o p a n u ś la d y w y c z e rp a n ia .
(C ią g d a lsz y n a s tą p i.) (
