VIII Sprawozdanie Izby Przemysłowo- Handlowej w Sosnowcu za 1936 r.

(1)

VIII

S P R A W O Z D A N IE

I Z B Y P R Z E M Y S Ł O W O - H A N D L O W E J W S O S N O W C U

za 1936 ^r.

SOSNOWIEC — 1937

NAKŁADEM IZBY PRZEMYSŁOWO-HANDLOWEJ W SOSNOWCU.

(2)

(3)

Poraź ósmy od chwili swego powstania Izba składa niniejsze pu

bliczne sprawozdanie za rok 1936, które w części I obejmuje sprawozdanie z działalności Izby, w części II—sprawozdanie o stanie gospodarczym okręgu, którego reprezentacja i obrona interesów powierzona jest pieczy Izby.

Prace Izby Sosnowieckiej, których obfitość i zakres obrazuje w naj

ogólniejszym zarysie niniejsze sprawozdanie, miały za zadanie jaknajgorłiwsze i najbardziej obiektywne wypełnienie, ciążącego na Izbie prawa i obowiązku reprezentowania interesów przemysłu i handlu województwa kieleckiego. Pod

kreślić przy tym należy, iż działalność Izby była tym szczególnie intensywna i wszechstronna, iż struktura gospodarcza terenu województwa kieleckiego jest bardzo różnorodna, w konsekwencji zatem wymaga różnolitego trakto

wania poszczególnych zagadnień gospodarczych.

Składając niniejsze sprawozdanie, Izba uważa za swój miły obowiązek wyrazić jaknajserdeczniejsze słowa podziękowania Panom Radcom Izby, którzy Swą wiedzę i doświadczenie poświęcali dla dobra interesów repre

zentowanego przez Izbę przemysłu i handlu i którzy, współdziałając ściśle z biurem Izby, umożliwili Izbie właściwe wykonywanie nałożonych na nią ustawowych obowiązków. Również Organizacjom gospodarczym i poszcze

gólnym Firmom za Ich pomoc przy opracowywaniu rozlicznych problemów, które były przedmiotem działalności Izby, Izba składa podziękowanie, za

znaczając, iż ścisła współpraca sfer przemysłowych i handlowych z urzędową ich reprezentacją była szczególnie cenna dla gruntownego opracowywania zagadnień w składanych przez Izbę sprawozdaniach, opiniach i wnioskach.

IZBA PRZEMYSŁOWO-HANDLOWA w SOSNOWCU

Prezes: Dyrektor:

Z. Sowiński K. G adomski

Sosnowiec, w kwietniu 1937 r.

(4)

s j

c s j i - ’; - ; _ v . 5 - / : - ^ v • ' : ■ ■ ■ ■ ■ . - . ■

■

“ ? I

■ ■ s ■ ; • ;/ ? - ' - ~ : . ■

1

■

.■

;

'

' K ' 'HjHsH I

■

' f i : : : - . " , ' • - ' ‘ '■ ■ ■

.

- i:

■

-

(5)

C Z Ę Ś Ć I.

Sprawozdanie z działalności

izby Przemysłowo-Handlowej w Sosnowcu

za 1936 rok.

(6)

(7)

ZEBRANIA PLENARNE,

POSIEDZENIA ZARZĄDU, SEKCYJ, KOMISYj i PODKOMISYJ IZBY, JAKOTEŻ KONFERENCJE SPECJALNE.

Zebrań Plenarnych odbyło się w okresie sprawozdawczym trzy, na których rozpatrywano m. in. następujące sprawy:

VI Zebranie Plenarne dnia 31 m arca 1936 r.

1) Przemówienie Prezesa Izby,

2) Sprawozdanie z ostatnich ważniejszych prac Izby, 3) Zamknięcie rachunkowe Izby za rok 1935,

4) Preliminarz dodatkowego budżetu Izby na rok 1936,

5) Sprawa zmiany statutu stypendiów wieczystych im. Marsz. J. Pił

sudskiego,

6) Wnioski nagłe, zgłoszone stosownie do postanowień § 9 regula

minu obrad Zebrań Plenarnych.

N a p o s i e d z e n i u p o u f n y m : 7) Wybór jednego członka Zarządu Izby,

8) Wybór członków Sądu Honorowego Izby na II kadencję, 9) Sprawy personalne pp. Radców Izby.

VII Zebranie Plenarne dnia 25 czerwca 1936 r.

1) Przemówienie Prezesa Izby,

2) Sprawozdanie z ostatnich ważniejszych prac Izby, 3) Sprawa reformy świadectw przemysłowych, 4) Sprawa ulg podatkowych dla inwestycyj,

N a p o s i e d z e n i u p o u f n y m : 5) Wybór jednego członka Zarządu.

VIII Zebranie Plenarne dnia 28 października 1.936 r.

1) Przemówienie Prezesa Izby na temat aktualnych zagadnień go

spodarczych,

2) Sprawozdanie z ostatnich ważniejszych prac Izby, 3) Uchwalenie preliminarza budżetowego Izby na rok 1937,

(8)

4) Projekt statutu służbowego pracowników Izby, 5) Projekt statutu emerytalnego pracowników Izby,

6) Sprawa zmiany wysokości opłat manipulacyjnych za specjalne czynności Izby,

7) Aktualne zagadnienia socjalne,

8) Rozpatrzenie ewentualnych wniosków, zgłoszonych na Zebranie Plenarne w myśl § 9 regulaminu obrad Zebrań Plenarnych.

Zarząd odbył 13 posiedzeń, przy czym przedmiotem obrad były m. in. na

stępujące sprawy:

2 .1. 1936 r.

1) Sprawa tez referatów na Kongres Izb Przemysłowo-Handlowych.

N a p o s i e d z e n i u p o u f n y m : 2) Sprawy personalne.

1. II. 1936 r.

1) Sprawozdanie z ostatnich ważniejszych prac Izby,

2) Sprawa „Narady Gospodarczej” przedstawicieli Rządu z samo

rządami gospodarczymi oraz Kongresu Izb Przemysłowo-Handlo

wych,

3) Sprawy Związku Izb:

a) przewodnictwo w komisjach związkowych,

b) sprawa podziału stałych referatów Związku Izb pomiędzy poszczególne izby,

c) sprawa dalszego prowadzenia niektórych agend Związku Izb, 4) Reasumcja uchwały w sprawie Rady Handlu Zagranicznego, 5) Sprawa ankiety etatystycznej,

6) Sprawa subwencyj szkolnych,

7) Sprawa stypendiów im. Marszałka J. Piłsudskiego,

8) Sprawa koncesji dla firmy „Sieci Elektryczne” S. A. w Będzinie na przedłużenie własnej linii telefonicznej.

14. III. 1936 r.

2) Sprawa projektu rozporządzenia o przedsiębiorstwach, prowadzo

nych w większym rozmiarze, 3) Projekt ustawy mleczarskiej,

4) Sprawa zwolnienia pośredniego eksportu fornierów od podatku obrotowego,

5) Sprawa protestu co do mianowania rzeczoznawcy z działa księ

gowości,

6) Sprawy subwencyjne.

(9)

1) Zamknięcie rachunkowe Izby za rok 1935,

3) Sprawa ustosunkowania się Izby do wyników „Narady Gospodarczej”, 4) Sprawa zmiany statutu stypendiów wieczystych im. Marsz. j . Pił

sudskiego.

N a p o s i e d z e n i u p o u f n y m :

5) Sprawa wyboru jednego członka Zarządu Izby,

6) Ustalenie list kandydatów na członków Sądu Honorowego Izby na II kadencję,

7) Sprawy personalne pp. Radców Izby.

19. V. 1936 r.

2) Sprawa aktywizacji prac aparatu izbowego w dziedzinie życia go

spodarczego,

3) Sprawa opłat od nadań górniczych, S. VI. 1936 r.

2) Sprawa ożywienia obrotów gospodarczych na rynku wewnętrznym, 3) S P ray/a udzielania pożyczek budowlanych ubezpieczonym przez

Z. U. S.,

4) Sprawa zwolnienia od podatku przemysłowego obrotów ze sprze

daży puszek dla konserw mięsnych, przeznaczonych na eksport, 5) Sprawa cofnięcia terminu ulg podatkowych przy nabywaniu po

jazdów mechanicznych,

6) Sprawa zwolnienia od podatku obrotowego eksportu raków, 7) Sprawa odbywania sądowych sesji wyjazdowych w Szydłowcu, 8) Sprawa sprzedaży papieru hurtownikom przez firmę „Centropa-

pier ,

9) Sprawa pracy funkcjonariuszy organizacji gospodarczych w nie

dziele i święta.

25. VI. 1936 r.

1) Sprawa ulg podatkowych dla inwestycyj, 2) Sprawa reformy świadectw przemysłowych, 3) Sprawy subwencyjne,

N a p o s i e d z e n i u p o u f n y m : 4) Wybór jednego członka Zarządu.

17. VII. 1936 r.

1) Sprawa inicjatywy sfer gospodarczych w zakresie podjęcia robót inwestycyjnych,

2) Projekt regulaminu Rady Handlu Zagranicznego, 3) Sprawa reorganizacji Centralnej Komisji Przywozowej, 31. UL 1936 r.

(10)

4) Sprawa utworzenia w Izbie Sosnowieckiej komisji organizacji przemysłu dla obrony kraju,

5) Sprawa utworzenia komisji odwoławczej d!a spraw podatkowych z siedzibą w Sosnowcu.

6. VIII. 1936 r.

2) Sprawozdanie z podjętej przez sfery gospodarcze akcji w sprawie programu inwestycyjnego,

3) Projekt jednolitego ramowego statutu emerytalnego pracowników izb przemysłowo-handlowych,

4) Sprawa statutu służbowego pracowników Izby Przemysłowo-Han

dlowej w Sosnowcu,

5) Sprawa współdziałania Funduszu Pracy z izbami przemysłowo- handlowymi.

N a p o s i e d z e n i u p o u f n y m ; 6) Sprawy personalne.

7. X. 1936 r.

2) Sprawa jednolitego statutu służbowego pracowników izb przemy

słowo-handlowych,

3) Sprawa jednolitego statutu emerytalnego pracowników izb prze

mysłowo-handlowych,

4) Sprawa współpracy Funduszu Pracy z Izbą,

5) Sprawa zjazdu przedstawicieli organizacji kupieckich województwa kieleckiego,

6) Sprawa periodycznego delegowania urzędników Izby do Często

chowy w celu urzędowania,

7) Sprawa konkursu wystaw sklepowych, 8) Sprawa udzielenia subwencji:

a) dia p. Yechiela Międzyrzeckiego na wyjazd do Afryki Po

łudniowej,

b) dla p. Borensteina w Bogocie (Kolumbia),

c) dla Towarzystwa Popierania Budowy Szkół Powszechnych,..

d) dla Macierzy Szkolnej w Gdańsku,

e) dla Komitetu obchodu jubileuszu 30-lecia Powszechnej Spół

dzielni Spożywców w Sosnowcu,

f) dla Komitetu zbiórki na Towarzystwo Opieki nad Ociem

niałymi w Laskach.

28. X. 1936 r.

1) Preliminarz budżetowy Izby na rok 1937, 2) Sprawa statutu służbowego pracowników Izby, 3) Sprawa statutu emerytalnego pracowników Izby,

4) Sprawa zmiany wysokości opłat manipulacyjnych za specjalne, czynności Izby,

5) Aktualne zagadnienia socjalne,

6) Sprawa zniesienia diet dla radców Izby.

(11)

1) Sprawa planu inwestycyjnego,

2) Sprawa zmiany podziału administracyjnego Państwa,

3) Sprawa podziału dodatku do ceny świadectw przemysłowych po

między izby przemysłowo-handlowe i izby rzemieślnicze, 4) Sprawa preliminarza Związku Izb i jego agend na r. 1937, 5) Sprawa Rady Handlu Zagranicznego,

6) Sprawa projektu dekretu o nadzorze nad działalnością ubezpieczeń, 7) Sprawa studium gospodarczego w Sosnowcu,

8) Sprawa norm pomocy zimowej bezrobotnym,

9) Sprawa świadectw przemysłowych dla zakładów hurtowej sprze

daży własnej produkcji.

9. XII. 1936 r.

1) Sprawozdanie z ostatnich ważniejszych prac Izby, 2) Sprawa reformy świadectw przemysłowych,

3) Sprawa dostawy nieodpowiedniego towaru przez jedną z firm z okrę

gu Izby odbiorcy zagranicznemu,

4) Sprawa utworzenia referatu komunikacyjnego przy Związku Izb, 5) Sprawa partycypowania przez Izbę w kosztach prac Między-

samorządowej Komisji Handlu Wewnętrznego,

6) Sprawa dotacji względnie pożyczki dla Okręgowej Komisji Tar

gowiskowej,

7) Sprawa uzupełnienia inwentarza Izby,

8) Sprawa subwencji dla Związku Młodzieży Przemysłowej i Ręko

dzielniczej w Krakowie,

Na p o s i e d z e n i u p o u f n y m : 9) Sprawy personalne.

Połączone S ek cje Przem ysłow a, Handlowa i Górnicza odbyły w dniu 17. VII.

1936 r. posiedzenie, na którym rozpatrzono m. in. następujące sprawy:

1) Sprawa inicjatywy sfer gospodarczych w zakresie podjęcia robót inwestycyjnych,

2) Projekt regulaminu Rady Handlu Zagranicznego, 3) Sprawa reorganizacji Centralnej Komisji Przywozowej.

Sekcja Przem ysłowa odbyła 4 posiedzenia, na których rozpatrzono m. in.

następujące sprawy:

17.11. 1936 r.

2) Sprawa „Narady Gospodarczej" Rządu z przedstawicielami samo

rządu gospodarczego,

3) Sprawa projektu ustawy o układach zbiorowych pracy, 4) Sprawa zrzeszeń przemysłowych.

31. III. 1936 r.

2) Preliminarz dodatkowego budżetu Izby na rok 1936, 9. XI. 1936 r.

(12)

3) Sprawa ustosunkowania się Izby do wyników „Narady Gospo

darczej”,

4) Sprawa zmiany statutu stypendiów wieczystych im. Marsz. J. Pił

sudskiego,

6) Ustalenie list kandydatów na członków Sądu Honorowego łzby na II kadencję.

25. VI. 1936 r.

1) Sprawa opiniowania statutów zrzeszeń przemysłowych, 2) Sprawa ulg podatkowych dla inwestycyj,

3) Sprawa reformy świadectw przemysłowych, N a p o s i e d z e n i u p o u f n y m : 4) Wybór jednego członka Zarządu.

28. X. 1936 r.

5) Aktualne zagadnienia socjalne.

S e k c ja Handlowa odbyła 7 posiedzeń, na których rozpatrzono m. in. na

stępujące sprawy:

28.1. 1936 r.

2) Sprawozdanie z konferencyj ze sferami kupieckimi, zwoływanych przez starostów powiatowych na terenie woj. kieleckiego,

3) Sprawa organizacji kupieckich, 4) Sprawa godzin w handlu, 5) Sprawa nielegalnego handlu,

6) Sprawa zmiany formy płatności podatków bezpośrednich,

7) Sprawa ograniczenia wydawania pozwoleń na wystawy i targi, 8) Sprawa „Narady Gospodarczej” Rządu z przedstawicielami samo

rządu gospodarczego.

18. II. 1936 r.

2) Sprawa „Narady Gospodarczej" Rządu z przedstawicielami samo

3) Sprawozdanie z konferencyj ze sferami kupieckimi, zwoływanych przez starostów powiatowych na terenie województwa kieleckiego, 4) Sprawa godzin w handlu,

5) Sprawa nielegalnego handlu.

30. III. 1936 r.

(13)

3) Sprawa ustosunkowania się Izby do wyników „Narady Gospo

darczej”,

4) Sprawa zmiany formy płatności podatków bezpośrednich,

5) Sprawa zmiany statutu stypendiów wieczystych im. Marsz. j . Pił

sudskiego,

6) Sprawa nielegalnego handlu,

7) Sprawa wyłączenia z pod ustawy o ochronie lokatorów niektó

rych przedsiębiorstw handlowych,

9) Ustalenie list kandydatów na członków Sądu Honorowego Izby na II kadencję.

8. V. 1936 r.

1) Ustalenie wniosków i postulatów kupiectwa na Komisję Handlu Wewnętrznego przy Ministrze Przemysłu i Handlu.

24. VI. 1936 r.

1) Sprawa akcji objazdowej Izby,

2) Sprawa reformy świadectw przemysłowych,

3) Sprawa ingerencji władz administracyjnych w handlu, N a p o s i e d z e n i u p o u f n y m :

4) Wybór jednego członka Zarządu.

29. IX. 1936 r.

2) Sprawa nowelizacji ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, 3) Sprawa handlu nielegalnego i niewłaściwych form handlu, 4) Sprawa organizacji rynku mięsnego,

5) Sprawa zakresu i czasu handlu na targach oraz w halach targowych, 6) Sprawa przenoszenia targowisk na peryferie,

7) Sprawa urządzenia przez Izbę konkursu wystaw sklepowych, 8) Sprawa utworzenia w Sosnowcu komunalnej kasy oszczędności.

27. X. 1936 r.

5) Sprawa ustalenia cen oraz obowiązku posiadania cenników w przed

siębiorstwach handlowych,

6) Sprawa nowelizacji ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, 7) Sprawa programu zjazdu przedstawicieli organizacji kupieckich

województwa kieleckiego.

Sekcja Górnicza odbyła 5 posiedzeń, na których rozpatrzono m. in. nastę

pujące sprawy:

7 .1. 1936 r.

1) Aktualne postulaty przemysłu węglowego Zagłębia Dąbrowskiego.

(14)

2) Sprawa „Narady Gospodarczej” Rządu z przedstawicielami samo

3) Projekt ustawy o układach zbiorowych pracy.

26.111. 1936 r.

1) Zamkniecie rachunkowe Izby za rok 1935,

3) Sprawa ustosunkowania się Izby do wyników „Narady Gospodarczej*, 4) SP rawa zmiany statutu stypendiów wieczystych im. Marsz. J. Pił

sudskiego,

6) Ustalenie list kandydatów na członków Sądu Honorowego Izby na II kadencję.

22. VI. 1936 r.

1) Sprawa ulg podatkowych dla inwestycyj, 2) Sprawa reformy świadectw przemysłowych, 3) Sprawa opłat od nadań górniczych,

4) Sprawa projektu ustawy o prawie górniczym, N a p o s i e d z e n i u p o u f n y m : 5) Wybór jednego członka Zarządu.

26. X. 1936 r.

Połączone Komisja P raw nicza w raz z Podkom isją dla spraw zrzeszeń przemysłowych odbyły w dniu 25. III. 1936 r. 1 posiedzenie, na którym roz

patrzono m. in. następujące sprawy:

1) Ustalenie zasad opiniowania statutów zrzeszeń przemysłowych, 2) Ustalenie zwyczaju handlowego w sprawie terminu wypowiedzenia

pracy osobie na kierowniczym stanowisku,

3) Sprawa udzielania premii przez dostawców dla pracowników firm handlowych,

4) Rezolucje „Narady Gospodarczej”, dotyczące spraw prawnych.

Komisja Flnansowo-Podatkowa odbyła 5 posiedzeń, na których rozpatrzo

no m. in. następujące sprawy:

2 . 1. 1936 r.

1) Zaopiniowanie projektu rozporządzenia w sprawie zmiany rozpo

rządzenia o postępowaniu egzekucyjnym władz skarbowych (egze- 18. II. 1936 r.

(15)

kucja należności samorządowych, ubezpieczeniowych itd. przez organy skarbowe),

2) Sprawozdanie przedstawiciela Izby z konferencji w Ministerstwie Skarbu w sprawie reformy ordynacji podatkowej.

23. IV. 1936 r.

1) Omówienie rezolucyj Komisji Obciążeń Publicznych „Narady Go

spodarczej1’’,

2) Omówienie rezolucyj Komisji Rynku Pieniężnego i Kredytu „Na

rady Gospodarczej”,

3) Sprawa stawek podatkowych od młynów,

4) Sprawa stosowania ulg z tytułu nowowznoszonych budowli przy wymiarze podatku dochodowego,

5) Sprawa wymiaru podatku od lokali, połączonych ze sklepem, 6) Sprawa wymiaru świadczeń drogowych przez Zarząd Miejski

w Kielcach,

7) Sprawa opłat notarialnych od obrotu nieruchomościami.

24. VI. 1936 r.

2) Sprawa projektu rozporządzenia wykonawczego do ustawy o ordy- .nacji podatkowej,

3) Sprawa obniżenia stawki podatku obrotowego dla handlu, 4) Sprawa podatku lokalowego od lokali handlowych,

5) Sprawa zwrotu piwa, niepochodzącego ze sprzedaży rozwózkowej, 6) Sprawa ulg podatkowych dla przedsiębiorstw gdyńskich,

7) Sprawa zmniejszenia stawki podatku obrotowego dla przemysłu olejarskiego.

14. VII. 1936 r.

1) Sprawa zaopiniowania projektu rozporządzenia wykonawczego do ustawy o państwowym podatku przemysłowym.

29. IX. 1936 r.

2) Sprawa zakładów hurtowej sprzedaży wytworów własnej produkcji, 3) Sprawa scalenia podatku od obrotu cukrem,

4) Sprawa sporządzania tabel amortyzacyjnych,

5) Sprawa ulgowej stawki podatku obrotowego dla skupu zawodo

wego.

Komisja P o lityki Handlowej odbyła 4 posiedzenia, na których rozpatrzono tn. in. następujące sprawy:

4.111. 1936 r.

1) Sprawozdanie z prac Izby na odcinku reorganizacji aparatu, zaj

mującego się handlem zagranicznym,

2) Sprawa stypendystów, wyjeżdżających zagranicę na praktyki, 3) Sprawa udziału Polski w międzynarodowych targach i wystawach, 4) Sprawa wysłanników eksportowych.

(16)

1) Omówienie rezolucyj Komisji Obrotu Towarowego „Narady Go

spodarczej”.

29. V. 1936 r.

1) Sprawa wymiany towarowej z zagranicą w świetle ostatnio wy- danych zarządzeń,

2) Sprawa praktykantów i wysłanników handlowych,

3) Zaopiniowanie projektu ustawy w sprawie rynkowego przygoto

wania wytworów produkcji roślinnej i zwierzęcej oraz ich prze

tworów.

7. X. 1936 r.

1) Sprawa Rady Handlu Zagranicznego i Centralnej Komisji Przywo

zowej,

2) Sprawa eksportu do U. S. A., 3) Sprawa projektu ustawy o aukcjach.

Komisja Prawnicza odbyła 3 posiedzenia, na których rozpatrzono m. in. na

stępujące sprawy:

11. II 1936 r.

1) Sprawa zmiany ustawy o ochronie lokatorów:

a) kwestia wyjęcia z pod ochrony lokali przedsiębiorstw prze

mysłowych kat. I — VI i handlowych kat. I — III, b) sprawa zawieszenia eksmisji z małych mieszkań, 2) Projekt ustawy o emitowaniu obligacyj,

3) Sprawa używania firmy przez kupców, nie będących kupcami re

jestrowymi,

4) Prośba Centrali Związku Kupców, Oddział w Szydłowcu o inter

wencję w sprawie reaktywowania zniesionego Sądu Grodzkiego w Szydłowcu,

5) Sprawa ulg paszportowych dla osób, wyjeżdżających w związku z posiadaniem majątku nieruchomego zagranicą.

17. IV. 1936 r.

1) Sprawa projektu rozporządzenia Rady Ministrów o dostawach i robotach na rzecz Skarbu Państwa, samorządu oraz instytucyj prawa publicznego,

2) Nowelizacja ustawy patentowej,

3) Zmiana okresu czasu przechowywania dokumentów przez P. K. O., 4) Koncesjonowanie przemysłu gospodniego,

5) Reorganizacja Polskiego Komitetu Normalizacyjnego.

15. V. 1936 r.

1) Ustalenie ogólnych wytycznych przy opiniowaniu projektów sta

tutów zrzeszeń przemysłowych,

2) Zaopiniowanie projektu statutu Centrali Detalicznych i Drobnych Kupców w Polsce.

15. IV. 1936 r.

(17)

13.11. 1936 r.

1) Wybór Przewodniczącego Komisji,

2) Sprawozdanie z udziału Izby w pracach Międzyizbowej Komisji Polityki Społecznej i ustalenie stanowiska Izby w następujących sprawach:

A. a) wprowadzenie niskiej, jednolitej granicy dochodów mie

sięcznych, np. 400 zł., jako maksymalnego zarobku poli

czalnego w ubezpieczeniu emerytalnym i wypadkowym oraz jako maksymalnego zarobku, powyżej którego w zakresie ubezpieczenia chorobowego pracownicy byliby wolni od obowiązku ubezpieczenia,

b) alternatywa — powyższa granica (400 zl) byłaby granicą policzalności zarobków, stanowiących podstawę wymiaru składek, we wszystkich rodzajach ubezpieczenia.

B. ujednolicenie zasad ubezpieczenia emerytalnego dla pracowni

ków umysłowych i robotników:

a) ustalenie jednolitej renty minimalnej, przy zastosowaniu nie

wielkiej ilości (4—5) grup zarobkowych,

b) możność wypłaty renty w formie skapitalizowanej, c) kumulacja rent.

C. wprowadzenie składki jednolitej w ubezpieczeniu wypadko

wym, czyli zniesienie podziału przedsiębiorstw w zależności od stopnia niebezpieczeństwa,

D. sprawa znaczkowego, względnie kontowego systemu poboru składek ubezpieczeniowych,

E. sprawa dopłat Skarbu Państwa do świadczeń ubezpieczenio

wych,

3) Sprawa strajków okupacyjnych,

4) Sprawa spisu robót, zabronionych młodocianym i kobietom.

25. III. 1936 r.

1) Sprawy socjalne na „Naradzie Gospodarczej", 2) Projekt ustawy o układach zbiorowych pracy,

3) Prowadzenie akcji zapobiegania wypadkom przy pracy przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

27. IV. 1936 r.

1) Udział Izby w pracach Komisji dla uproszczenia techniki ubez

pieczeń społecznych,

2) Projekt uproszczeń w zakresie manipulacji ubezpieczeń, opraco

wany przez radcę O. Kwiecińskiego,

3) Ustalenie ostatecznego tekstu poprawek do projektu ustawy o układach zbiorowych pracy,

Komisja P o lityk i So cjaln ej odbyła 6 posiedzeń, na których rozpatrzono m. in. następujące sprawy:

(18)

4) Prowadzenie akcji bezpieczeństwa pracy przez Zakład Ubezpie

czeń Społecznych,

5) Spór między Ubezpieczainią Społeczną w Radomiu a Tow. Prze

mysłowców Ziemi Radomskiej w sprawie kontroli zakładów pracy przez organa ubezpieczeń społecznych,

6) Wniosek o zamianę stałego dodatku 0,3 % do składki ubezpieczeń wypadkowych na dodatek procentowy,

7) Sprawa zamierzonej przez Fundusz Pracy akcji szkolenia pra

cowników, 5. V. 1936 r.

1) Ustalenie ostatecznego tekstu poprawek do projektu ustawy o układach zbiorowych pracy,

2) Prowadzenie akcji bezpieczeństwa pracy przez Zakład Ubezpie

czeń Społecznych,

3) Spór między Ubezpieczainią Społeczną w Radomiu a Tow. Prze

mysłowców Ziemi Radomskiej w sprawie kontroli zakładów pracy przez organa ubezpieczeń społecznych,

4) Wniosek o zmianę stałego dodatku 0,3 % do składki ubezpieczeń wypadkowych na dodatek procentowy,

5) Sprawa zamierzonej przez Fundusz Pracy akcji szkolenia pracow

ników,

6) Sprawa prac Komisji dla usprawnienia techniki ubezpieczeń spo

łecznych, powołanej przez Ministra Opieki Społecznej, 7) Sprawa walki z bezrobociem.

19. X. 1936 r.

1) Projekt ustawy, zmieniającej przepisy ustawy o nadzwyczajnych komisjach rozjemczych,

2) Sprawozdanie w sprawie prac Komisji dla usprawnienia techniki ubezpieczeń społecznych, powołanej przez P. Ministra Opieki Społecznej,

3) Współdziałanie Inspekcji Pracy z pracowniczymi związkami za

wodowymi,

17. XII. 1936 r.

1) Sprawa kontaktu inspekcji pracy z przemysłem i handlem, 2) Projekt ustawy o pracowniczych kasach ubezpieczeń i funduszach

emerytalnych,

3) Udział przedstawicieli sfer gospodarczych w komisjach dorad

czych organów Funduszu Pracy,

4) Projekt noweli do rozporządzenia o ochronie rynku pracy, 5) Sprawa zatrudniania praktykantów handlowych.

(19)

22. V. 1936 r.

1) Wniosek r. Cholewickiego o przyznanie radcom izb przemy- słowo-handlowych zniżek przejazdowych w obrębie sieci P. K. P., 2) Sprawa stosowania taryfy specjalnej dla wyrobów hutniczych,

wysyłanych przez składy hurtowe,

3) Sprawa obniżenia stawek przewoźnego w obrocie wewnętrznym dla bieli cynkowej,

4) Sprawa przyznania specjalnej taryfy portowej na wywóz cementu, 5) Sprawa przyznania specjalnej taryfy portowej na wywóz otrąb, 6) Sprawy pocztowe:

a) zmiany w ordynacji pocztowej, b) przyśpieszenie obrotu,

c) obniżenie taryfy w obrocie wewnętrznym i zagranicznym, d) przyznanie “i% prowizji kupcom od sprzedaży znaczków

pocztowych,

7) Sprawa polityki samochodowej i biur wynajmu samochodów.

23. IX. 1936 r.

1) Sprawa rozkładu jazdy pociągów pasażerskich na okres 1937/38, 2) Sprawa przewozu towarów w kontenerach,

3) Sprawa koncesjonowanego przewozu zarobkowego osób i towarów pojazdami mechanicznymi:

a) zacieśnienie współpracy z Kieleckim Urzędem Wojewódzkim, b) unormowanie współpracy samochodu z koleją,

c) koncesje liniowe i ich zasięg,

d) „ obszarowe (promień, obszar), e) tabor przedsiębiorstw koncesjonowanych,

f) opodatkowanie pojazdów mechanicznych na rzecz P. F. D.

g) reglamentacja przewozu kołowego.

Komisja K ształcenia Zawodowego i D okształcającego odbyła 2 posie

dzenia, na których rozpatrzono m. in. następujące sprawy:

14.1. 1936 r.

1) Ukonstytuowanie się Komisji,

2) Sprawa utworzenia na terenie Sosnowca gimnazjum kupieckiego, 3) Sprawy subwencyjne,

4) Sprawy stypendialne.

28. IX. 1936 r.

1) Sprawa zasad podziału subwencyj Izby na udział w utrzymaniu szkół handlowych i przemysłowych oraz zapomóg i stypendiów dla uczącej się młodzieży,

2) Sprawa zatrudnienia młodocianych, uczących się rzemiosła w za

kładach przemysłowych,

3) Sprawa propagandy szkolnictwa handlowego, 4) Sprawa dokształcania kupiectwa.

Komisja K om unikacyjna odbyła 2 posiedzenia, na których rozpatrzono m. in.

nastepujące sprawy:

(20)

4. III. 1936 r.

Sprawa ustalenia biegłych dla spraw podatkowych na rok 1936.

27. X. 1936 r.

Sprawa ustalenia kandydatów na członków i zastępców członków Komisji Odwoławczej przy Izbie Skarbowej w Kielcach.

Komisja Statutowo-Regulaminowa odbyła w dniu 13. VIII. 1936 r. 1 posie

dzenie, na którym rozpatrzono m. in. sprawę statutu emerytalnego pracow

ników Izby Przemysłowo-Handlowej w Sosnowcu.

Komisja P rezydialn a odbyła 2 posiedzenia, na których rozpatrzono m. in.

9. IV. 1936 r.

1) Sprawa reorganizacji aparatu, zajmującego się wydawaniem ze

zwoleń na przywóz z zagranicy towarów reglamentowanych, 2) Sprawa podziału kontyngentu na przywóz z zagranicy wełny, 3) Sprawa objęcia przez Prezesa Izby protektoratu nad pokazem

„Wystawa Lniarska" w Radomiu,

4) Sprawy subwencyjne, względnie gratyfikacyjne:

a) dla pokazu „Wystawa Lniarska" w Radomiu, b) dla Funduszu Obrony Morskiej,

c) dla Związku Harcerstwa Polskiego, d) dla Instytutu Bałtyckiego,

e) dla pracowników Centralnej Komisji Przywozowej,

5) Sprawa zwrotu kaucji firmie inż. W. Malinowski i S-ka w So

snowcu za roboty kanalizacyjno-wodociągowe, przeprowadzone w gmachu Izby.

18. IV. 1936 r.

1) Sprawa jednolitego statutu emerytalnego pracowników izb prze

mysłowo-handlowych,

2) Sprawa subwencji dla Polskiego Komitetu Normalizacyjnego.

Komisja R ew izyjna odbyła 2 posiedzenia, na których rozpatrzono m. in.

25.111. 1936 r.

Kontrola księgowości i kasowości Izby za okres budżetowy 1935 r.

31. XII. 1936 r.

Kontrola księgowości i kasowości Izby za okres budżetowy 1936 r.

Komisja Mandatowa odbyta 2 posiedzenia, na których rozpatrzono na. in*

(21)

Ponadto w okresie sprawozdawczym odby ły się niżej wyszczególnione posiedzenia w zględnie k on feren cje specjalne;

Ilość posiedzeń:

1) Komisja Niestała dla opracowania wyników obrad Ko

misji IV „Narady Gospodarczej” 2

2) Podkomisja dla spraw zaległości podatkowych 2 3) Podkomisja dla kwalifikowania czynności pod wzglę

dem podatkowym 9

4) Podkomisja dla spraw świadectw przemysłowych 2 5) Podkomisja dla spraw norm średniej dochodowości 1 6) Podkomisja dla spraw przemysłowo-prawnych 14 7) Podkomisja dla spraw zrzeszeń przemysłowych 6 8) Podkomisja dla opracowania projektu nowego systemu

technicznego funkcjonowania instytucji ubezpieczeń

społecznych 1

9) Podkomisja dla sprawy handlu nielegalnego 1 10) Podkomisja dla sprawy nowelizacji ustawy o zwalcza

niu nieuczciwej konkurencji 1

11) Podkomisja dla spraw przedsiębiorstw, prowadzonych

w większym rozmiarze 1

12) Konferencja w sprawie potrącania należności za towary, pobierane w spółdzielni „Robotnik" w Strzemieszycach 1 13) Konferencja w sprawie ustalenia wartości świadczeń

w naturze 1

14) Konferencja w sprawie eksportu bieli cynkowej 1 15) Konferencja w sprawie wytycznych dla autorów pro

gramów szkół przysposobienia administracyjno-handlo-

wego 1

16) Konferencja w sprawie zaopiniowania projektu statutu Związku Średniego Przemysłu Cukrowniczego w Polsce 1 17) Konferencje w sprawie koncesjonowania zarobkowego

przewozu pojazdami mechanicznymi 3

18) Konferencja w sprawie spółdzielni handlowych, hal

targowych i sklepów fabrycznych 1

19) Konferencja w sprawie podatku komunalnego od pu

blicznego wyświetlania filmów 1

20) Konferencja w sprawie trudności przy uzyskiwaniu

zezwoleń dewizowych 1

21) Konferencja z Wicekonsulem R. P. w Capetown, 1 22) Konferencja w sprawie projektu rozporządzenia o do

zorze nad wyrobem i obiegiem środków kosmetycznych 1 23) Konferencja z Referentem ekonomicznym Poselstwa

R. P. w Helsinkach 1

24) Konferencja w sprawie niewłaściwej reklamy, stoso

wanej przez będzińskie fabryki bieli cynkowej 1 25) Konferencja w sprawie podziału wwozowego kontyn

gentu austriackiego na biel cynkową 1

(22)

Ilość posiedzeii

26) Konferencja samorządu gospodarczego województwa kieleckiego, zorganizowana przez Izbę Przemysłowo-

Handlową w Sosnowcu 1

27) Konferencja z Wicekonsulem R.P. w Casablance 1 28) Konferencje w sprawie zaopiniowania projektu roz

porządzenia Rady Ministrów o przygotowaniu w czasie pokoju obrony przeciwlotniczej i przeciwgazowej 2 29) Konferencje w sprawie organizacji zakupu, zbytu i prze

twórstwa materiału rzeźnego 2

30) Konferencja w sprawie projektu rozporządzenia o po

mieszczeniach i technicznych urządzeniach zakładów

mleczarskich 1

31) Konferencja z Posłem R.P. w Lizbonie 1 32) Konferencja w sprawie tabel amortyzacyjnych 1 33) Konferencja w sprawie sposobu podziału kontyngen-

gentów importowych na tłuszcze mydlarskie 1 34) Konferencja w sprawie przeniesienia do Katowic wy

działu hutniczego Państwowej Szkoły Górniczo-Hut-

niczej w Dąbrowie Górniczej 1

35) Konferencja z Prezesem Banku Gospodarstwa Kra

jowego i Dyrektorem P.K.O. 1

36) Konferencje w sprawie ustalenia cen artykułów pierw

szej potrzeby 2

37) Konferencje w sprawie wprowadzenia zniżki celnej przy przywozie z zagranicy żelaza płaskiego 2 38) Komitet lokalny konkursu wystaw sklepowych 4 39) Konferencja w sprawie odczytów dla kupiectwa 1 40) Zjazd przedstawicieli kupiectwa woj. kieleckiego 1 41) Konferencja w sprawie referatu z działu handlu że

lazem 2

42) Konferencja w sprawie uzupełnienia inwentarza Izby 1 43) Konferencja w sprawach podatkowych. 1

SPRAWY ORGANIZACYJNE.

Zmiany w składzie radców Izby» W dniu 15 marca 1936 r. zmarł radca inż. Józef Hackenberg, dyrektor Fabryk Chemicznych „Radocha" S. A, w Sosnowcu.

Radca inż. Józef Hackenberg wszedł do Sekcji Przemysłowej z no

minacji Ministra Przemysłu i Handlu.

W dniu 31 marca 1936 r. pozbawiony został uchwałą Plenarnego Zebrania, z powodu wyjazdu do Palestyny, mandatu radcy Izby, Beniamin Lew, właściciel handlu jaj w Kielcach. Radca Beniamin Lew wszedł do Sekcji Plandlowej z wyborów zrzeszeniowych z ramienia Związku Kupców, Centrala w Warszawie.

Ponadto w Sekcji Handlowej zrzekł się w dniu 9 maja 1936 r. swego mandatu, z powodu licznych zajęć zawodowych, radca Lejzor Rozenberg. Radca

(23)

Lejzor Rozenberg wszedł do Sekcji Handlowej z wyborów zrzeszeniowych, dokonanych przez Centralę Detalicznych i Drobnych Kupców w Polsce.

W dniu 23 listopada 1936 r. zmarł radca Salo Wulffson, właściciel handlu ziemiopłodami w Sosnowcu. Radca Salo Wulffson wszedł do Sekcji Handlowej z nominacji P. Ministra Przemysłu i Handlu.

W związku z tym zawakowaly jedno miejsce na stanowisko radców w Sekcji Przemysłowej i trzy miejsca w Sekcji Handlowej.

W dniu 9 czerwca 1936 r. odbyło się pod przewodnictwem wice

prezesa dr. A. Likiernika posiedzenie Głównej Komisji Wyborczej do Izby Przemysłowo-Handlowej w Sosnowcu. Przedmiotem obrad była sprawa do

datkowych wyborów na radców Izby, dokonanych przez zrzeszenia, upraw

nione przez Ministra Przemysłu i Handlu do wyboru radców do Izby Prze- mysłowo-Handlowej w Sosnowcu.

Na podstawie złożonych protokółów z walnych zebrań, odbytych w Unii Polskiego Przemysłu Górniczo-Hutniczego, Związku Polskich Hut Żelaznych oraz Polskiego Związku Przemysłowców Garbarzy, Główna Ko

misja Wyborcza stwierdziła, iż n a . radców Izby w Sosnowcu wybrane zostały niżej wymienione osoby, odpowiadające wymaganiom statutu Izby:

Z zaliczeniem do S e k c ji Przemysłowejs inż. Landau Aleksander, Naczel

ny Dyrektor Zjednoczonych Za

kładów Górniczo - Hutniczych

„Modrzejów - Hantke”, S. A.

w Sosnowcu.

Zak Stanisław, Dyrektor Zakła

dów Garbarskich „Nowość" S.A.

w Radomiu.

inż. Jankowski ' Władysław, Dy

rektor Zarządzający Towarzy

stwa Francusko-Włoskiego Dą

browskich Kopalń S. A. w Dą

browie Górniczej.

inż. Skarbiński Stanisław, czło

nek Zarządu Grodzieckiego To

warzystwa Kopalń W ęgla i Za

kładów Przemysłowych S. A.

w Grodźcu.

w miejsce ś. p. inż. Rogowskiego Macieja, członka Zarządu i Ge

neralnego Dyrektora „Towarzy

stwa Sosnowieckich Fabryk Rur i Żelaza S. A .“ w Sosnowcu.

w miejsce Iwanowskiego Włodzi

mierza, członka Zarządu firmy

„Garbarnia W. Iwanowski i S-ka Sp. z o. o.“ w Radomiu, który zrzekł się mandatu radcy w roku 1935, wskutek opuszczenia te

renu województwa kieleckiego.

Z zaliczeniem do S e k c ji Górniczejs

w miejsce ś. p. inż. Wengrisa Jana, członka Zarządu Towarzystwa Górniczo-Przemysłowego „Sa

turn" S. A. w Sosnowcu.

w miejsce inż. Rażniewskiego Sta

nisława, Dyrektora Towarzy

stwa Grodzieckiego Kopalń W ęgia i Zakładów Hutniczych S. A. w Grodźcu, który zrzekł się swego mandatu, wskutek przeniesienia się na stały po

byt do Warszawy.

(24)

Ponadto do Sekcji Przemysłowej wszedł w opróżnione miejsce przez ś. p. radcę Adama Bratkowskiego, pierwszy zastępca z wyborów ogólnych kategorii wyborczej I grupy przemysłowej, radca inż. Edmund Dębski, dy

rektor Towarzystwa Akcyjnego „Zawiercie” w Zawierciu.

Zmiany p ersan alu e w Biurze Izby. Z dniem 15 marca 1936 r. Dy

rektor Izby p. Ryszard Dittrich powołany został przez Pana Ministra Prze

mysłu i Handlu na stanowisko kontraktowego Dyrektora Departamentu Ogól

nego Ministerstwa Przemyślu i Handlu. W związku z tym, Prezes Izby udzie

lił p. dyr. Dittrichowi 6 miesięcznego bezpłatnego urlopu. Jednocześnie Za

rząd Izby powierzył wicedyr. mgr. Kazimierzowi Gadomskiemu pełnienie obo

wiązków Dyrektora Izby, zaś Prezes Izby poruczył st. ref. mgr. Tadeuszowi Siekańskiemu pełnienie obowiązków Wicedyrektora Izby.

Wobec mianowania p. Dittricha z dniem 1 sierpnia 1936 r. etatowym Dyrektorem Departamentu Ogólnego Ministerstwa Przemysłu i Handlu, p. Dittrich z dniem tym zrzekł się godności Dyrektora Izby Przemysłowo- Handlowej w Sosnowcu.

Na posiedzeniu w dniu 6 sierpnia 1936 r. — stosownie do postanowień art. 28 ust. 1 rozporządzenia Prezydenta R. P. z dnia 15 iipca 1927 roku o izbach przemysłowo-handlowych — Zarząd Izby uchwalił jednogłośnie wy

sunąć na opróżnione przez p. Dittricha stanowisko kandydaturę p. o. dyr.

K. Gadomskiego. Pan Minister Przemysłu i Handlu postanowieniem z dnia 14 sierpnia 1936 r. mianował p. K. Gadomskiego Dyrektorem Izby.

Przyjmując z prawdziwą radością fakt nadania wysokiej godności p. dyr.

Dittrichowi całe życie gospodarcze województwa kieleckiego z niekłamaną przykrością i żalem żegnało dyr. Dittricha, który, kierując Biurem Izby od początku powstania Izby Sosnowieckiej, t. j. od czerwca 1929 r., dał się po

znać jako człowiek, posiadający wybitne zdolności organizacyjne i dużą zna

jomość zagadnień gospodarczych, a przez swój takt i obiektywizm w trakto

waniu wszystkich spraw, będących przedmiotem działania Izby, zaskarbił sobie prawdziwą sympatię wśród radców Izby i pracowników Biura, jak i też wśród najszerszych sfer przemysłowych i handlowych województwa kieleckiego.

P. K. Gadomski sprawował funkcje zastępcy Dyrektora również od chwili powstania izby Sosnowieckiej. Stanowisko Wicedyrektora Izby otrzy

mał z dniem 1 listopada 1933 r.

Z dniem 1 września 1936 r. p. T. Siekański został przez Prezesa Izby mianowany Wicedyrektorem.

SPRAW Y OGÓLNE.

Z pobytu PF. Ministrów Bastid’a i Romana w zagłębiu węglo

wym. W dniu 14-go września 1936 r. bawił przez kilka godzin na terenie Górnego Śląska Minister Przemysłu i Handlu Francji p. Bastid w towarzy

stwie p. Ministra Romana w otoczeniu Ambasadora Francji w Warszawie, p. Noei’a, oraz wyższych urzędników francuskiego i polskiego Ministerstwa Przemysłu i Handlu. Wobec konieczności wcześniejszego wyjazdu z Polski p. Ministra Bastid’a, projektowany przyjazd PP. Ministrów do Zagłębia Dąbrow

skiego został w ostatniej chwili odwołany.

W związku z tym udział przedstawicieli Izby Przemysłowo-Handlo

wej w Sosnowcu ograniczył się jedynie do powitania PP. Ministrów na dwor

(25)

cu w Katowicach, w którym to powitaniu wzięli udział z ramienia Izby Sos

nowieckiej prezes Sowiński, wiceprezesi: Gadomski, Gruszczyński, Likiernik i Przedpełski oraz dyrektor Gadomski.

skiego w Z agłębia Dąbrowskim. W dniu 1. X. 1936 r. przybyli z Katowic do Grodźca Minister do Spraw Gospodarczych Belgii p. van Isacker z małżonką oraz Wiceminister Przemysłu i Handlu Polski p. Sokołowski (w zastępstwie P. Ministra Romana, który ze względu na nader ważne sprawy musiał powró

cić z Gdyni do Warszawy) w otoczeniu wyższych urzędników odnośnych re

sortów obu tych państw oraz Konsula Honorowego Belgijskiego w Sosnowcu.

Obaj PP. Ministrowie powitani zostali na terenie Towarzystwa „Sol- vay” przez Starostę Powiatowego p. Boxę—w imieniu p. Wojewody Kielec

kiego—i Naczelnika Wydziału Przemysłowego Urzędu Wojewódzkiego p. Za~

grodzkiego, przedstawicieli Izby Przemysłowo-Handlowej w Sosnowcu: pre

zesa Sowińskiego i dyr. Gadomskiego oraz Zarząd Towarzystwa „Solvay”

w osobach pp. prezesa Kułakowskiego i dyrektora Zarębskiego. Po spoży

ciu śniadania, wydanego przez Towarzystwo „Soivay”, Goście zwiedzili ce

mentownię „SoIvay”, następnie zaś udali się do Wojkowic Komornych, gdzie oglądali kopalnię węgla „Jowisz”, należącą do Towarzystwa Górniczo-Prze- mysłowego „Saturn”.

Z kolei nastąpił wyjazd do Malobądza k/Sosnowca do Elektrowni Okręgowej, po czym o godz. 19-ej PP. Ministrowie wraz z otoczeniem przy

byli do Izby Przemysłowo - Handlowej w Sosnowcu. Gości powitał prezes Izby poseł Sowiński wraz Prezydium, Dyrekcją i Biurem Izby, przy czym w dłuższym przemówieniu w języku francuskim, skierowanym do Ministra van Isacker’a, prezes Sowiński wyraził podziękowanie z powodu jego przybycia do Zagłębia Dąbrowskiego, gdzie miał możność zapoznać się z przemysłem tej części okręgu Izby Sosnowieckiej. Zwracając się do P. Ministra Soko

łowskiego, prezes Sowiński dał wyraz radości, że jednym z kierowników na

szej polityki gospodarczej jest P. Minister Sokołowski, którego wszyscy ce

nią jako znakomitego znawcę zagadnień ekonomicznych.

W odpowiedzi p. prezesowi Sowińskiemu P. Minister van Isacker pod

kreślił z prawdziwym zadowoleniem korzystne wrażenie, jakie wywarło na nim pod względem rozwoju przemysłu Zagłębie Dąbrowskie, nie ustępujące najbar

dziej uprzemysłowionym ośrodkom państw zachodnio-europejskich.

Z kolei P. Minister Isacker przyjął przedstawicieli kolonii belgijskiej Zagłębia Dąbrowskiego i okręgu częstochowskiego, jednocześnie zaś P. Mi

nister Sokołowski odbył rozmowy z Prezydium Izby na temat różnych aktu

alnych problemów gospodarczych.

Po obiedzie, wydanym przez Izbę, w którym wzięli również udział przedstawiciele władz administracyjnych, sądownictwa, prokuratury, Zarządu Miejskiego w Sosnowcu oraz kolonii belgijskiej, Goście opuścili Zagłębie Dąbrowskie, udając się do Katowic.

W sp raw ie a k c ji pomocy zimowej d la bezrobotnych. W. związku z podjętą akcją pomocy zimowej dla bezrobotnych Izba zwróciła się z apelem do wszystkich zrzeszeń przemysłowych i kupieckich w swym okręgu o wzięcie udziału w tej akcji według norm, ustalonych przez Związek Izb Przemysłowo- Handlowych w porozumieniu z centralnymi organizacjami gospodarczymi.

(26)

SPRAWY Z ZAKRESU POLITYKI GOSPODARCZEJ.

B arad a Gospodarcza. W dniach od 28 lutego do 2 marca 1936 r.

odbyła się w Warszawie „Narada Gospodarcza”, zwołana przez Rząd celem bezpośredniego nawiązania kontaktu z czołowymi przedstawicielami życia go

spodarczego. Z uwagi na to, iż bardzo obszerny materiał „Narady” i jej re

zolucje, wykraczające z natury rzeczy poza zakres działania jednej tylko z izb, były w swoim czasie wyczerpująco przytoczone w prasie, jak również w Biuletynie Informacyjnym Izby — nie powtarzamy ich na tym miejscu, zazna

czając jedynie, iż „Narada” dała jasny i dość przejrzysty wyraz ogólnych poglądów na to, jakimi wytycznymi kierować się należy przy realizacji pro

gramu ożywienia życia gospodarczego w kraju. W pracach „Narady” uczest

niczyli rÓ¥/nież przedstawiciele Izby Sosnowieckiej.

Należy nadmienić, że w związku z „Naradą Gospodarczą”, odwoła

no zamierzony Kongres Izb Przemysłowo-Handlowych, do którego z począt

kiem okresu sprawozdawczego czyniono przygotowania także i na terenie Izby.

W spółpraca z sam orządem gospodarczym rolisletw a i rzem iosła.

Izba Sosnowiecka stała zawsze na stanowisku konieczności utrzymywania jak- najżywszego kontaktu z samorządem gospodarczym rolnictwa i rzemiosła i to zarówno w sprawach ogólno-krajowych, w których porozumiewać się winny Związki Izb Przemysłowo-Handlowych, Rolniczych i Rzemieślniczych, jak i w sprawach regionalnych, w których współdziałać winny izby z danego okręgu.

W roku sprawozdawczym współpraca między związkami izb, podję

ta poprzednio w formie Miedzysamorządowej Komisji Porozumiewawczej, nie była zbyt ożywiona, natomiast na terenie województwa kieleckiego ustaliły się i skonkretyzowały formy współpracy 3-ch izb samorządu gospodarczego.

Pierwsza konferencja trzech izb — z inicjatywy Izby Przemysłowo- Handlowej'—odbyła się w Izbie Rolniczej w Kielcach w dn. 2 kwietnia 1936 r.

Miała ona na celu zainicjowanie stałego porozumienia izb samorządu gospo

darczego województwa kieleckiego w sprawach wspólnych dla całego życia gospodarczego, uzgadnianie stanowisk w niektórych sprawach zasadniczych już na szczeblu wojewódzkim oraz porozumiewanie się co do sposobu zała

twienia poszczególnych spraw, należących do bezpośredniej kompetencji izb, a zazębiających o interesy innych grup gospodarczych.

Obfity porządek obrad pierwszego zebrania obejmował następujące sprawy:

Ustalenie metody współpracy między izbami. Na wniosek Izby Prze- mysłowo-Handlowej postanowiono odbywać stałe zebrania wspólne, zasadni

czo raz na kwartał, a w razie potrzeby częściej, przy czym organizację ze

brania, ustalenie terminu i porządku obrad — w porozumieniu z pozostały

mi izbami — obejmowałyby po kolei każda z trzech izb. Organizację następ

nego zebrania powierzono Izbie Przemysłowo-Handlowej w Sosnowcu.

Na zasadzie referatu dyr. Gadomskiego omówiono sprawę udziału rolnictwa w Radzie Handlu Zagranicznego i ustalono, iż izby będą się sta

rały bezpośrednio uzgadniać poglądy w zasadniczych sprawach na odcinku handlu zagranicznego i następnie działać w odpowiednim kierunku przez swo

je centrale — związki izb.

W sprawie podziału kontygentów na wywóz trzody chlewnej ustalo

(27)

no, iż we wspólnym interesie handlu i rolnictwa województwa kieleckiego jest, by możliwie jaknajwiększe kontygenty eksportowe przypadały firmom handlowym z województwa kieleckiego i zapewniono poparcie Izby Rolniczej dla starań Izby Przemysłowo-Handlowej w tym kierunku.

Na podstawie wyjaśnień dyr. Śląskiego i radcy prawnego Brauna omó

wiono sprawę realizacji tych przepisów ustawodawstwa oddłużeniowego rolni

czego, które mogłyby częściowo odmrozić należności u rolników.

Ze strony Izby Przemysłowo-Handlowej poruszono sprawę organi

zacji rynku mleczarskiego. Wedle ustawy, przemysłem przetwórstwa mleczar

skiego mogą się zajmować tylko przedsiębiorstwa, które zostaną wpisane do specjalnego rejestru, prowadzonego przez Izbę Rolniczą; Izba Rolnicza mo

że zaś odmówić wpisania do rejestru firmom, których urządzenia nie odpo

wiadają wymogom i w innych przewidzianych w ustawie wypadkach. Izba Przemysłowo-Handlowa wystąpiła z życzeniem, aby Izba Rolnicza w każdym wypadku, w którym zamierza odmówić wpisania przedsiębiorstwa prywatne

go do rejestru, porozumiewała się z Izbą Przemysłowo-Handlową.

Omówiono z kolei szereg spraw, interesujących wspólnie Izbę Prze

mysłowo-Handlową i Izbę Rzemieślniczą, a mianowicie sprawę rejestracji umów o naukę rzemiosła w przedsiębiorstwach fabrycznych (którą postano

wiono omówić jeszcze obszerniej na następnym posiedzeniu), zaliczania po

szczególnych zatrudnień do rzemiosła itd.

Poruszono jeszcze sprawę obsady personalnej komisji targowiskowych, opiniowania statutów zrzeszeń przemysłowych, obejmujących przemysł względ

nie handel artykułami rolnymi, sprawę uprawnień targowych i opiniowania wysokości taryf kominiarskich dla wsi.

Druga z kolei konferencja odbyła się w Izbie Przemysłowo-Handlo

wej w Sosnowcu dnia 5 sierpnia 1936 r.

Na zasadzie referatu dyr. Gadomskiego omówiono sprawę udziału samorządu gospodarczego w centralnych organach handlu zagranicznego, a mianowicie w Radzie Handlu Zagranicznego i Centralnej Komisji Przy

wozowej.

Ożywioną dyskusję wywołała referowana przez p. Michałowskiego z Izby Rolniczej sprawa kredytów eksportowych.

W związku z dyskusją nad zagadnieniami eksportowymi, uchwaliła konferencja zwrócić się do Rządu o uproszczenie formalności, związanych z handlem zagranicznym, zwłaszcza w zakresie dewizowym; ponadto uchwa

lono poczynić kroki w sprawie uzyskania cen eksportowych dla surowców względnie artykułów pomocniczych, potrzebnych dla eksportu przetworów rolnych (przetwory owocowe), oraz artykułów rzemieślniczych (stolarstwo).

Dyr. Gadomski zreferował sprawę kontygentów wywozowych do Nie

miec. Ponieważ Izba Przemysłowo-Handlowa ma powierzony rozdział niektó

rych kontygentów dla okręgu województwa kieleckiego, oświadczył referent gotowość współdziałania z Izbą Rolniczą przy dokonywaniu podziału kontygen

tów dotyczących eksportu artykułów rolnych.

Z kolei dyr. Izby Rolniczej Śląski wygłosił obszerny referat w spra

wie organizacji komisji targowiskowych oraz w sprawie uporządkowania rynku mięsnego wojewódzwa kieleckiego. Po ożywionej dyskusji postanowiono urządzić w tej sprawie specjalną konferencję w Kielcach, z okazji inaugura-

(28)

cyjnego posiedzenia Okręgowej Nadzorczej Komisji Targowiskowej w dniu 27 sierpnia 1936 r.

Na zasadzie referatu radcy prawnego Brauna, ustalono opinię w spra

wie statutów nowopowstających zrzeszeń przemysłowych, a mianowicie Zrze

szenia Przemysłu i Handlu Zbożowo-Mącznego Województwa Kieleckiego oraz Związku Wytwórców Obuwia Województwa Kieleckiego. Konferencja stwier

dziła, że z uwagi na to, iż organizatorami powyższych zrzeszeń jest wyłącz

nie grono kupców, zamieszkałych w Kielcach, zrzeszenia te nie mogą w swej nazwie stwarzać pozoru, jakoby jednoczyły kupiectwo odnośnych gałęzi ca

łego województwa.

Dyr. Axentowicz i radca Siłuszek z Izby Rzemieślniczej zreferowa

li sprawę nauki rzemiosła w przedsiębiorstwach fabrycznych, wyrażając wąt

pliwości co do warunków racjonalnej nauki rzemiosła w niektórych zakła

dach przemysłowych w Zagłębiu Dąbrowskim. Izba Przemysłowo-Handlowa postanowiła sprawę tę zbadać w porozumieniu z Izbą Rzemieślniczą.

Trzecia wreszcie konferencja odbyła się w Izbie Rzemieślniczej w Kielcach dnia 19 grudnia 1936 r.

W związku ze wzmiankami, jakie ukazały się w prasie na temat pro

jektowanych jakoby zmian w podziale administracyjnym Państwa, a między innymi w sprawie rzekomego zamiaru zniesienia województwa kieleckiego, przedstawiciele wszystkich trzech izb samorządu gospodarczego wypowie

dzieli się zgodnie — z uwagi na najistotniejsze momenty natury gospodar

czej — za utrzymaniem t e g o województwa.

Po wygłoszeniu krótkich sprawozdań przez dyrektorów wszystkich trzech izb o wykonaniu uchwal poprzednich konferencyj, wysłuchano wy

czerpującego referatu dyr. Śląskiego w sprawie organizacji rynku mięsnego na terenie województwa kieleckiego.

Omówiono zagadnienia, związane z wejściem w ż)^cie przepisów ustaw i rozporządzeń o uboju rytualnym, sprawę ubocznych artykułów, po

zostałych z uboju zwierząt rzeźnych (ze szczególnym uwzględnieniem kwestii nieumiejętnego zdejmowania skór przez rzemieślników, skutkiem czego w rzeźniach województwa kieleckiego ilość skór uszkodzonych wynosi oko

ło 90 %, podczas gdy na terenie województwa poznańskiego ilość ta sięga zaledwie 4 $ ) . Sprawę tę poruczono uwadze Izby Rzemieślniczej. Poruszono też kwestię projektu ustawy o kasach targowych i szereg innych zagadnień,

związanych z organizacją rynku mięsnego.

Omawiając sprawę nadzoru nad targowiskami, referent wysunął pro

pozycję spowodowania, by posiedzenie Głównej Komisji Targowiskowej Nad

zorczej odbyło się w Sosnowcu z udziałem przedstawicieli samorządu go

spodarczego województwa kieleckiego oraz śląskiego, a to w związku ze sprawą organizacji targowicy w Mysłowicach.

Z kolei, na zasadzie referatu dyr. Śląskiego, omówiono kwestię rynku mleczarskiego, w szczególności sprawę nadzoru nad przedsiębiorstwami mle

czarskimi, który ma sprawować Izba Rolnicza. Samorząd rolniczy będzie zmierzać do wyeliminowania przedsiębiorstw mniejszych i sezonowych, do popierania natomiast przedsiębiorstw większych w miarę możności o cha

rakterze spółdzielni i należycie wyposażonych pod względem technicznym, prowadzonych przez osoby odpowiednio do tego fachowo przygotowane.

(29)

Początkowo Izba Rolnicza będzie traktować braki ze strony przed

siębiorstw mleczarskich możliwie liberalnie, więc np. nie będzie wymagane od zlewni mleka, przerabiających drobne ilości mleka, pozostałego ze sprze

daży w stanie surowym na masło i ser, przestrzeganie przepisów dla ma

słami lub serowni; przedsiębiorstwa, dysponujące osobną kabiną w zakładach chłodniczych, będą zwolnione od obowiązku posiadania własnych chłodni itp. Jednak Izba Rolnicza ustanowi termin prekluzyjny, po przekroczeniu którego będzie wykonywała rygorystycznie nadzór nad przestrzeganiem prze

pisów, regulujących obrót mleka i jego przetworów.

Stosownie do osiągniętego uprzednio porozumienia ustalono, iż Izba Rolnicza przy rejestrowaniu przedsiębiorstw mleczarskich — przed zamie

rzoną odmową zarejestrowania poszczególnych przedsiębiorstw, będzie każdo

razowo zasięgała opinii Izby Przemysłowo-Handlowej.

Dyr. Gadomski zreferował sprawę powołania do życia Regionalnego Komitetu Przywozowego w Sosnowcu, przy czym ze strony Izby Rolniczej poruszona została kwestia ograniczeń importu egzotycznych nasion oleistych.

Omówiono z kolei sprawę eksportu trzody do Austrii, podkreślając konieczność podniesienia kontyngentu dla przedsiębiorstw eksportowych z terenu województwa kieleckiego.

W reszcie prezes Izby Rolniczej poseł Kozłowski omówił sprawę urządzenia regionalnej wystawy gospodarczej okręgu miechowskiego.

Na podstawie doświadczeń pierwszego roku można stwierdzić, iż nawiązany kontakt pomiędzy samorządem gospodarczym przemysłu i handlu oraz rolnictwa i rzemiosła rozwija się na terenie województwa kieleckiego celowo i że obrane formy i metody tej współpracy okazały się właściwymi.

Komtakt z pasSaml i sesiatos-ami okrężni Izby. Z uwagi na to, że dla należytej reprezentacji interesów gospodarczych okręgu pożądane jest utrzymywanie wzajemnego kontaktu pomiędzy izbą a posłami i senatorami z danego okręgu, kontakt tego rodzaju został na terenie województwa kie

leckiego nawiązany. W szczególności przedstawiciele Izby na zaproszenie Grupy Regionalnej posłów i senatorów woj. kieleckiego brali udział w ple

narnych zebraniach tejże Grupy (w Kielcach, Radomiu i Sosnowcu), na któ

rych omawiane były zagadnienia gospodarcze, Izba zaś zapraszała poszcze

gólnych pp. senatorów i posłów na posiedzenia niektórych swych komisyj.

Nawiązana w tej formie współpraca dała w wyniku w szeregu wypadkach wzajemne wyjaśnienie poglądów na aktualne zagadnienia gospodarcze.

Sp raw a pogłosek o ztmiafflach w pcdziafe adm in istracyjnym P aństw a. Wobec szerzonych pogłosek w sprawie zamierzonych jakoby zmian w podziale administracyjnym Państwa w odniesieniu do terenu woje

wództwa kieleckiego, prezes Izby poseł Sowiński poruszył tę kwestię na Ze

braniu Plenarnym Izby w dniu 28. X. 1936 r.

Na podstawie szeregu rewelacyjnych cyfr zobrazował prezes So

wiński rolę i znaczenie terenu województwa kieleckiego, jako całości gospo

darczej, wykazując przodującą rolę tego okręgu w życiu gospodarczym na

szego kraju. Województwo kieleckie, zajmujące w państwie dziewiąte miejsce co do obszaru, pod względem uprzemysłowienia i ilości wykupionych świa

dectw przemysłowych zajmuje 4-te miejsce, natomiast o ile chodzi o samo-

(30)

wystarczalność gospodarczą, to pierwsze miejsce. W województwie kieleckim bowiem przemysł jest bardzo różnolity i reprezentowane są prawie wszystkie działy produkcji w stopniu nie spotykanym w innych województwach. Z wy

jątkiem ropy naftowej posiadamy prawie wszystkie surowce kopalniane, jak:

węgiel, rudy żelazne i cynkowe, kopaliny wapienia i dolomitu itp.

O ile chodzi o liczbę zatrudnionych robotników, to województwo kieleckie zajmuje pierwsze miejsce w następujących przemysłach: mineral

nym, cynkowym, porcelanowym, odlewniczym, gwoździarskim, narzędziowym, papierniczym, drzewnym itd., poza tym w całym szeregu przemysłów, jak np. górniczym, szklanym, metali kutych, przędzalniczym, zabawkarskim, skó

rzanym — województwo kieleckie stoi na drugim miejscu.

jako fakt charakterystyczny należy podkreślić, iż w roku 1935, w którym ogólna wartość eksportu z Polski w porównaniu do roku 1934 spadła o 5 %, w województwie kieleckim tego spadku nie było, a nawet eks

port wzrósł nieznacznie (o 0,4 %). Możność utrzymania eksportu na wysokim poziomie, mimo ogólnej dekonjunktury, istniała w województwie kieleckim właśnie dzięki zróżniczkowaniu przemysłu oraz taniości i wydajności produkcji.

Prezes Sowiński wskazał następnie na posiadaną przez nasze woje

wództwo tańszą siłę motoryczną i na rozwój elektryfikacji. Województwo kieleckie dużą połacią graniczy z Wisłą i z czasem po uregulowaniu Przem- szy i Wisły otrzyma dobrą komunikację wodną, w konsekwencji czego uzyska możność taniego związania się z morzem, co ogromnie ułatwi możliwości eksportowe. Położenie centralne naszego województwa gwarantuje większe bezpieczeństwo dla zakładów przemysłowych w razie działań wojennych.

Z tych względów istnienie tego województwa jako jednostki samowystarczal

nej uważać należy za konieczne.

Do tego poglądu dochodzi jeszcze inna sprawa, mianowicie problem przeludnienia Państwa. Należałoby znaleść środki dla załatwienia tego pro

blemu; są różne drogi i różne sposoby, które były szczegółowo dyskutowa

ne, należy sądzić, że najlepszym chwilowo wyjściem jest nastawienie się w tym kierunku, aby podnieść proces uprzemysłowienia Państwa do maksy

malnych granic, aby zapewnić duże możliwości odpływu ludności wiejskiej do miast. Tu mówca podkreślił wagę procesu urbanizacji w naszym Pań

stwie, stwierdzając w zakończeniu, iż dążenie do kasowania województw ze względu na naszą politykę uprzemysłowienia Państwa jest szkodliwe, jak też szkodliwe są pogłoski o tym, bo wywołują niepokój i hamują rozwój gospo

darczy poszczególnych ośrodków.

Ze względów więc merytorycznych należy zająć stanowisko prze

ciwne tym poglądom i pewnym dążnościom, ujawnionym w tym kierunku.

Sprawa ta wymaga — zdaniem prezesa Sowińskiego — zajęcia zupełnie wy

raźnego stanowiska sfer gospodarczych województwa kieleckiego, a w szczegól

ności reprezentantki tych sfer, t. j. Izby Przemysłowo-Handlowej.

Powyższe stanowisko prezesa Sowińskiego zostało z aplauzem przy

jęte przez Zebranie Plenarne Izby.

Sprawa ta, jak na innym miejscu wspomina się, była przedmiotem obrad konferencji porozumiewawczej samorządów gospodarczych wojewódz

twa kieleckiego, w toku których ustalono, iż cały samorząd gospodarczy woj.

kieleckiego jest zdecydowanie przeciwny likwidacji województwa.

(31)

Problem in w estycyjn y. Zagadnienie programu inwestycyjnego sku

piło na sobie w okresie sprawozdawczym powszechną uwagę, urastając na

wet do roii pewnego hasła, mającego symbolizować pewną zmianę w po

glądach i zwrócenie się w kierunku większego aktywizmu gospodarczego.

Na terenie Izby Sosnowieckiej zagadnienie to omawiane było pod dwoma kątami widzenia. Z jednej strony poruszono sprawę inwestycyj o cha

rakterze publicznym, przy czym rzucono w porozumieniu z Izbami Kato

wicką i Krakowską projekt powołania kluczowych przemysłów surowcowych:

węgla, żelaza i cementu do współudziału w realizacji programu w ramach specjalnego towarzystwa inwestycj/jnego, który to wszakże projekt nie został zrealizowany, a z drugiej — w płaszczyźnie wzmożonego tempa inwestycyj czysto gospodarczych w ramach poszczególnych przedsiębiorstw. W szcze

gólności chodziło tu o zwrócenie większej uwagi na zagadnienie robót przy

gotowawczych w górnictwie węglov/ym oraz inwestycyj w przemyśle żelaz

nym. Obie te bowiem podstawowe gałęzie przemysłowe, na terenie Izby tak poważnie reprezentowane, znalazły się po przejściu ostatniego kryzysu w sytuacji opłakanej pod względem swej zdolności produkcyjnej. Brak ko

niecznych inwestycyj, spowodowany nieopłacalną ceną artykułów tych prze

mysłów, nie pozwalającą na amortyzację urządzeń i niezapewniającą rentow

ności tych przemysłów, wywołał katastrofalne obniżenie się zdolności pro

dukcyjnej przemysłu węglowego i żelaznego, wysuwając na czoło zagadnie

nie poważnych inwestycyj w łonie tych przemysłów. Zagadnienie to łącząc się z jednej strony w sposób jaknajpomyślniejszy z problemem wzrostu zatrudnienia, wysuwa z drugiej strony jako postulat tych przemysłów zapewnienie im moż

ności ustalenia cen na poziomie gwarantującym rentowność, a tym samym umożliwiającym poważne inwestycje.

Sp raw a zw yżki cea artykułów powszechnego u żytk a. W okresie sprawozdawczym, jako w okresie, charakteryzującym się polepszeniem koniun

ktury gospodarczej, miało miejsce szereg objawów, towarzyszących normalnej poprawie koniunktury a w szczególności pęd ku zwyżce cen. W pewnym momencie proces zwyżki cen, zasadniczo gospodarczo uzasadniony, przybrał

— przede wszystkim pod wpływem nagłego podniesienia się cen artykułów rolnych, ale i nie bez udziału innych czynników — obrót tego rodzaju, iż Rząd uzna! za konieczne przeciwdziałać środkami administracyjnymi ujawnia

jącej się zwyżce cen. Mianowicie, w wykorzystaniu przepisów, dotyczących obowiązku ujawniania cen artykułów powszechnego użytku, władze admini

stracyjne otrzymały polecenie energicznej interwencji w sprawie skrupulat

nego przestrzegania tych przepisów pod kątem widzenia przeciwdziałania zwyżce cen. Wykonanie tych zarządzeń uderzyło przede wszystkim w ostat

nie ogniwo pośrednictwa — handel drobny i detaliczny, a sposób ich wy

konywania przez organa administracyjne był niejednolity, i — co przy tego rodzaju akcji doraźnej jest poniekąd zrozumiałe — szablonowy i nieuwzględ- niający niektórych głębszych momentów natury gospodarczej.

W związku z napływającymi skargami, zwłaszcza z pośród drobnego kupiectwa na sposób wykonywania zarządzeń, Izba spowodowała odbycie kon

ferencji przedstawicieli władz administracyjnych i kupiectwa oraz przedstawi

ła swoje poglądy w powyższej sprawie bezpośrednim władzom.