Ł fclfc
'M W I A D O M O Ś Ć
50 {1] . >
Soboty:
AżeŁ] - ■ , --- ---
% -
Ujj !' ■ L I T t E A T U R Aj.
“1 lin ’ ' "
, "MięcTży damami i młodzieżą napotykam y.
■■ często modne książeczki imionnikami ( * tu ni
mfa bw " ) zw an e, do których przyjaciele i'znajom i jnjji imiona swoje . z przydatkiem zdań lub w ierszy >.
I MSądŹ-. sWOich, bądź obcycbf zapisują — Książęce-' isp^lci te maj.* zostać zakładem niejako, w zajem nego- tap aflektu- i przywiązania , a w iele tak jest; chciw y eh , p»n nożenia liczby przyjaciół * stambui howych r .
i i zalcdwo kogo raz drugi w idzą,.. już go- zaraz M* zapraszają, aby się raczy ł zapisać w poczet wj>-
™ branyc.fr,. szczcgólnićyszem jego .zaszczyconych.
, zaufaniem ■, niektórym tak się. to polowanie uda^- fley ł.<v, szczcgólniey t y m , c o * pożytkiem podróże lUlj. za granicę o d b y li1, że kilką. tomami takowego .! j dykeyonarza p rz y ja c ió ł, pochlubić się mogą —
1 K a ż d y z: zaproszonych sili- się na k o n c e p t, 50to któryb y.zaw ierał panegiryk' właśei-ciela stambu-- jjWf cha, i był godnym- wysokiego sposobu m yślenia
, r.apisujacego się ; ma to bydź quinta ess ,-ncia _» dowcipu- i sentym entów — - Tym czasem tyle- łOin; W nich częstokroć- sensu znalesó można ,. ile
k«W' karteczkach karm elkowych'.----Jak. daleko- go-- dnieysze są. uw agi książeczki,, w których umiesz- DliS-czdją się dla w łasn ey korzyści w y p isy z dzieł- mek/czy tany e h , myśli i zdania , m ogące słu żyć za
>. praw idło ży cia , i zalecające się już. pięknością w yrażenia, już w ażnością ■i-zeczy.— Jedna z po-- ory dobnych ksiąg z nadpisem. k im ', jou i jouiir ,
Sjj, Wpadła, m i pod rękę nie dawnt mi -trzasy — W ła - . śeiciero n ey , przed kilką miesiącami.., gw ałtów -- ortljią śmiercią: zszedł z tego- św ia ta .. -Zagrzany w i-- jiije-nem' przy. kiirt.ich , p o k łó ciw szy sifr z> przy ja - -
^ cielen i, ndebrał w pojędynku ciężką ranę , kto-- ra go^ przy. w ycień czo n ych czyste mi chtorobbmi!
jtosilach , . wktótcCŁ oę-śmierći p rzyp raw iła. 1 s l-,, . m dłiofrarą: hbnorip-wpjerMtszey w ie k u .w ie śn ie ,.
Iicznemi obdarzony' przym iotam i , nieskażonego-^
serca , nieposzlakowaney- a n o t y, ni<- odżałow-any.
— -młodzieniec — Czuli przyjaciele i krew ni, opla-- p^ikawnll w nim .w łasney, i k^aju stratyi a pozostała"
.jj, PP nim książka , .św iadczyć będzie o jego grun-- toayney nauct, w oliiynj’ sposobie myślenia i w ici-
H g 6 4,
Ii B R U K O W E .
Dnia. a3 Łutegą,
kifn anim uszu.— W ięk sza część’ w ypisów jest' w zięta z pisaazów zagranicznych, a m ianowi
c ie francu-zkich :: k iik a iy lk o w yjątków w oy- c/ystym: znal.izłem języ k u , które dla powszech
nego dobra do publitzney podaję^ w iadom ości..
H yju ick z .o n e iti f.cd ty iu ł^ m \.U e o iy c z - no prokty-czny u a k io t , o wychowaniu m łodzi p ł\ i- choj^-y , przykładam i' objaśniony 3 wła~
snem dośiv i a*de z c iri em i pfiwagą:, ta k krajo
wych . ja k a i zagranicznych, n o w ych i sta ro żytnych-,. piArwszt go rzędu pi sarzów w sparty ; cykający, w rękopttm ie sposobney pory do u-
■dzielenia publiczności i ogłoszenia drukiem.
K a r t a 3 5; ... byłem świadkiem, jak' roZf- sądny ten obywatel,’ siedząc razem z synem , lat
i5 mającym za stolikiem , poświęconym królo
w i F a r a o n o w i■ za^ to k s y n a za iie h a polcręcił, . że. zamiast p arolu ,. lapęr zał a m ał\ ,tó: je s t: że ®i'e -p,cdWoiłiStawki za pierwszą w ygran ą.— D ziw i m ię bardzo* jakim sposobem uyść mogło u w a g i.
tylu prawodawców edufcacyi dziecinney, że gra w k a r ty , naydzielniey przykłAda -się do rozw i- nienia umysłu-, i zahartow ania-serca.— Do> ja- k iegok olw iet stanu.^ sposobiony będzie, m łodzie
niec , zawsze. w> grze..znayd2ic. istotne korzyścią.
i prawdziwe źródło przyszłego szczęścia.— -Doj
«tanui duchownegOi: v«óżTJepiey. nauczy, pogardy dóbr doczesnych nad ustawne w grze losu od
m i a n y w i e r n y obraz, życia naszego !*—. W ysta
nie* cywilnym : stać- się m óie źródłem prędszego zbogacenia,się: istó'tny cel wszystkich zabiegów-- ludzkich’ ,. i .na te n Tionie-C’’, . prócz/krajow ych , otworzy; muij, .zamkńięte; przed wszelkim, innym • przim yslem naszjTn, li«zne< za granieą- źródła,
ozego już m ieliśm y!dowody. — -Ry cerze J .'gdzież ; się-lepimy; okaże’ adwaga wasza ?. Młody', jeden . oficer!, . ju£ zw ątpił' -ó zw ycięztw ie , ; już chc.e ■
*m n ieyszyć; stawkę •. kiedy. w. drugim k o ń c u , , oyciec' jego ,• zsiwiałyr pod bronią , . krzyknie :: : odroclkU; uciekasz : zadrżał m łód y oficer-, na, ta- - ką plamę* im ieniowi zadana', i przysiągł, źe od- t.ćtd w ! k ażd ey wyprawie* placu dóstoi.— Fortu- - na uwieńczyła: odw agę, ;a w późńieyszych w o y - - nachj pisma* publiczne często o walecznych czy*- nath jego donosiły— iSie mogę zamilcjieć ogól*
m ycJt rflla' każdego stanu i w ieku . ® gry.~kprzy- ib o i-— D la jednych jest ona zabawą . l/ro&ry.wką.
jp o trudach ; dla drugich .zyskiem '; <,dla próżnia- jR ów zatrudnieniem..— . K tó ry ż, rzeczpospolita, po- itr a fi lepiey porównać-w szystkie stany,'lu b usta
no w ić spólnictwo >majatków?--"— ^alp/Lwie; zło
to błyśnie na .stoliku, bankiera ; alić jakby Jaską czarodzieyską dotknięte, znikają w szystkie w spo
łeczności, cywilneini prawam i i przez sanlę na
w e t naturę,ustanow ione stopniowania: ^przeło
żo n y ; obok n iższe go , jęnerał ■ obok porucznika, Oyciec Łobok syna, zaym ują ^mjeysca.-^ Nieznajo- ini.się,poznają.,^ --,N ieprzyjaciele,,daw ney zapcw ininają , urazy, — A w szysoy zjedna tylko .zajęci m y ś lą ? z,.niecierpliwością o c z e k u j ą c o .dla któ
rego io*. p rzeznaczy,..— X tó ż z całego tow arzy s t w a grających \zaręczyć może , że posiadane
d o sta tk i, majątek ,!.do niego za godzinę ^należeć będą? t—. kor^uż niewolno; powiedzieć patrząc na bogatszego sąsiada: „ w k ró tce mieć mogę do
chody jego,, Tak,.;vW ciągu tę y szlachetney-zaba
w y , m ajątek ^w szystkich, już ^ło^nikogó,nie na
l e ż y , ju z . do w szystkich .zarów no należeć mo
l e — a te n , c o vpo,długiey, i uporczyw ey waJce a w y cie żc ą z o s ta n ie ,,z jaką chlubą^-będzie m ógł powiedzieć . dzieciom^, w skazując lim dostatki
•woje : y oio je s t praca rąk m o ich -,,
ifF d ru g ii/n mityscu, na karcie 3 6,. autor, mowę Ldo kobiśt obraca :
P łc i piękną! o rl y , przeznaczona do ro*- . . tw iafów ^ n a drodze zyfcia -naszego t y , Siewania k w ia przyczyno nieszczęsć mo- źródło przyiem n s , t ajcfinju tw oich przy- :ich ; r ” *.vnrV tó p r z e s ą d .Zabraniający m iotów . zburzę • ,t’ev =naymedrsżęy g a - w am c.zytania .r o n ia n s ó w ^ e y ^ yc J m J 'łę z i lite r a tu r y w ieku n a s z ło . ^ ł t a k
dla m ężczyzn ,'te m sąfrom anse -dla _ ’;ako w e W i e d z i e początkow ego *wych®wańią, 1 tś ż i p rzyszłych stąd k o rzyści..— 'C zu ło ść ,< te
•praw dziw y p W - ^ s z e y p rzy m io t > gdzież r o z c in a ć , gdzie lepiey okazać potrafi ? — • Czyliz w ielk ie'd u sze w asze .ziuzyc « « m ają
nad cierpieniem Bliźniego *v ł ac h m a n a ^ h ? ^ N ie , z a is te , 'nieszczęścia .w atnf r6w nych.-tylko- boha- tś r e k / łe z waszyfchVsą *gtfdne ^ k tó re, jeżeli dta nas kiedy w f le w a r te , sa on**-.chyba skutkiem bezsilney r o z p a c z y — ‘ D ośw iadczenie, ów, poz-- ny o w oc życia, aayczęściey nieużyteczny, jeze-
f li z ’ laty rdoył>?,ewa.,;gdzlei -ga „prędżey -jierw^
>jnożna — Możez bydź przypadek w , życiu, . któregaby ■ przykładu, wraz ze sposobem wywi
kłania się :Z niego,:w rQmansacłvznaleść nie mo
żna było ?„,«— Gdzież jest/lepsza szkoła miłości P czyliż ta, która rom ansów-nie czytała, kocha?
prawdziwie potrafi? — -Jakie miło, idąc za skłon, npściami swojemi powiedzieć : „ oto idę w ślady . bohaterki, którą wieki, uw ielbiają! „ . — Pominę w szystkie inne romansów „zalety’} któż je źli- , czyć potrafi! — /Chciałbym je-wprawdzie ze-
• brać , nie d li cieb ie, płci p ięk n a!; ty je dawną .poznałaś ; Jęcz aby głos prawdy przeniknął ,du-
„szę .t y c h ,, co ci , bronią 'tak pożyteczney ząbą.-.
- w y . , . . . , -ale próż{ie byłyby mojev usiłowania t gruby przes.ąd więzi ich . um ysł — niechże więo .kryją przed ,wąmi,.wszystkie rom anse, potrafię i ja w .dziesięciu słowach ;zamknąć to wszystko.*!
, czego one was nauczyć mają — Uważaycie jpil«
.n ie * :Jpto jest : treść ^.nayprzednieyszych piąnj W iym rodzaju ; „ Kobiety ! jak w . w ielu innycłi , „ rzecza(^i, tak .i w tpm,,= udało się nam. spro stować wyobrażenia . oyców,^naszych ; odtą^.
’ ,, za przykładem Dydony, Angeliki, Bradsmaa*
t y , i tylu im podobnych, kryjąc się po jaski.
.jnniach ,'rozm yślając-nad 'brzegami szemrząnę-
„ 'g o strum yka, -łub biegąc na w oynę przefeiw- , „ ko niew iern ym , lepiey nauczycie się wypeł- niać obowiązki m atek, żon i ęó r ek , a społe- czeństw.o, częste ,_ zbierać będzie owoce cał1 ły c h tfwiczeń waszych. „
,( Reszta wyimkdw potem).
■L I S T .
^ Przyjeżdżając do m iasta, zn alazłem lis t ,b{|
ik o p e rty pod O strą B ram ą , a n ie w ie d zą c kogo a d re sso w a n y , posyłam do W i a d o m,ę ś c i . B r u k o w y c h , a że b y tą. d ro gą przy f,naym nióy djoszedł sw ojego p rzezn aczen ia.
Bez daty i zapewne przez rostargnieńie,
M a C h ź r e A m i c !
» Gnie>valam ,-śię /szem rze cna ciebie 'ja k e m p rze czy ta ła -li&t tw ó y ostats
;pii
;Pl (Ś?
,cili
Ha
ł t k i
cie
Ua m
*—< 5i
ffr&ąk- t e ł u i a • w i i -une jecture si nourrissante , źe pral^:
n»|,!sCa mi tam piszesz .de ,vosdevóirs :d?e-- ■ dziw ie nie poy m u ję , jak mogą żyć te-*
»(.pouse et demerę-, przecież i janiam mę- co nię *nie czytają. — Nowin żadnych,
£a,. mam .dzieci; mon.mari>ma swoje .nudzą.&ię! je n e ra ln ie , gdybym nie mia^
ai^i czynności, &, mon f i l s jest przy.guwer*- ła .resursu książek-, ^umarłabym z tę-r
!»i nerze ; . ja zgoła ich zatrudnień nie mie- -sknpty. Na -wiosnęrjad.ę do wód. A dieu, j y ^ ą a m , i spodziewam się,-Że mi-nikt: nie • Podpis tak n iew yraźn y,, źe goąad n yip sp«-=
fil,[narzuci, J e „jestem złą żoną , albo złą SQ^eni w ydecyft owac nie moafla- ejvmatką. Pokłuciłam się w czo raj■-z mo- W iadorrw ki Ż y d o -g ra d ,■' < t ó i W ... z a ę z ą ł m .m e / m a l t r e t o w a ć ; u r o i ł - o s p a i e . f i l o z o f i c z n e g o ,
wr'gobie,. ze może bydz na.K azyno, kied y r
«n;ja tam nie jestem ; ale zrobiłam mu .T e oa , czego ludzie w ięcey od k il—
^ scenę, mon/nedecin /n\Q-trouv.e mai le , kudziesiąt w iekó w s z u k a li; nad czem spjiendemain, i jeśli się nie popraw i, to mu zastanaw iając się w ielu m ędrców, zdro-
ps dam odprawę. v O ! je jze me lais$e pas Wyćh zm ysłów postradało.; a znaczna W^narcher sur les pieds. M ogłabym go ijcżba roztrop n ych z a is to tn e p rzy w i- olir>lepiey skarać i odmówi w s z y ... „ a m b /dzenie słabego mózgu poczytała ; od- iluy oisin e...szałoney. go zazdrości naba- Ij^ryli riakoniec i w yn aleźli w tem m ie-
« w ić mais i e ne V?‘U x:Pas marcher sur .^c ie, kam ień filozoficzny, ^ ię k tó r z y a-
pkftes brisees desMutres. p iekarze.
ijjf. A propos , on s,est avise de. nóus,met- Dziwna i do nieuw ierzeńia z a is te ,
■Xiftre en tidicule ,w y^iatlomośęiach.Bru- -jak za pomocą tego o d k ry c ia , -nie ty ł
k o w y c h . Co tez oni <;iętam..do nas mię- ko najcichsze m e ta le , lec? n aw et -sa
d z a ją ? Im aginet voim , • chcą niecenie, „me .n ajpospolitsze rośliny , w czyste
^Źębyśmy.po francuźku nie,.umiały, -Na- ^loto i srebro , bardzo prędko .przera- -p isa li, słyszę, rWjfyaznie/,, że m y •jnówi- rbiajff: ń ‘to w tak 'znaczney 'ilo ś c i, że - nie poymiij^nawet,*, .n aybyśtrzeyszy rozum zdum iew ać się to mają .-rQ
3
U.inięe. |Stra- -m u si, nie miogąc żadnym ‘sposobem Hi?ciłi gło.wę ^wicjoczniej! 'Nietihźe sobie dośledzić w tych w szystkich rze c za c h , doi, krytyku ją, rkugo im się podoba; ale ,co itak obfitego w ybornych m etalów p ier-Rl^mają do »na& Cela nHeConne que les gens wi Tsiku.
lesii esprit, nic im nie odpiszą. Jak mo- ź r ó d ło -tego odkrycia początek sw óy iii®! Śeierpieó podobne głupstwa, i jesz- ibierze w pew nym gatunku cierpień
cze chcą, żebyśm y polskie książki czy- fizycznych , w jakich ludzie pospolicie źadae§° poczciwego rom ansu, bo vvązkich , a długich karteczek papieru if]^a^vv*na § races & Dieu już na francuz- napiętnowanych , w yrazem niejakiegoś cif jk i przetłóm aczona , et puis , tous ces języka [Reci pe) od podobnych sobie lu-1
^■sromans franęais są tak zaym ujace , >dzi wym agają. ^
— 35 — Z w yćzayn ie z a ś ,. im. dłuższe będzie owo recipe,. te m ; znacznieysze odpo
wiadające mu drugie; słowo tego same-- go, ję z y k a :. accipe, czyl i istotny. w y—- ciąg któregokolw iek, z dwóch naypo-r źytecznieyszych na świeeie- metalów.
%<,jle iy to jednak, bar.dzićy od większey, lub mnieyszey, zręczności- Lćhęci w y dobywającego kunszt mistrza. Z d arza się- bow iem .,, i to. bardzo.często , że i za ntaymnieyszem recipe następuje w ie lk ie . a c c i p e c o , jest- skutkiem , nader,-słusz- nęy, zem sty : dla. czego,- przynoszący,
•większego recipe n ie mają, T.abella* tak.
dóweipnego w y c ią g u metalów-,. z. w y rachowaniem zysku, na, w ielu, artyku r łach* dla p o żytk u ,i ciekawości-puhlićz- n e y ,, będzie póiniey. w ydan a:. gdyż mi
gren a , która piszącemu, rzad ko folgu?
ie-, zaledw ie t o . napisać, p ozw oliła., R apax Kropelko wic z , honorowy
członek towarzystwa* erne- ty czn e g o ..
w yd aw cy W iadom ości' B rukow ych ; &
ten mu wskaże ,, m ieszkanie ty ch nau~
ozy.cifclów.,
Do, tego.,, żony, ich, pragną^ założyć pensyą dla panienek purę ze staniu szlacheckiego,. gd zie naydokladnićy u- cz.yćm a j ą j e ś ć , p ić ,. spać i elegańskob w karecie^ lub koczu siedzieć.
B fzybyłó; dó tut.eysz.ego miasta d w óch;
l e g ł y c h i w wyzwolonych: sztukach lor- netkowania* czyli patrzania.przez oku-- la ry ii zrę cznego piechotą , chodzenia . k-toby te d y dobrze. pa.trze6 przez oku-:
lary., nie mógł i chodżićt n ie u m ia ł, a, nabydź tych sztuk, w yzw olon ych , arcy.
potrzebnych5 w> n aszym ! oświeconym i Tvieku , p r a g n ą ł,, n ie ch s się - zgłosi do>
Na. ulicy sżachrayskiey otw iera się;
now y ,. nieznany, po żadnych innychi m iastach ,, różnych sprzętów handel,, k tó ry ma w ystaw ić , ze zbudowaniem patrzących,.szczególny widok swobody, upeysaszonych kupców, pod ty łu lem : tandeciarzów , meklerÓAv* faktorów , i wszelkiego innego gatunku, nauczycie lów ostrożności publiczney. Ostrzega się jednak, ze nie, wolno ich zapytać, pod karą nsysroźszego wyłajania: zkąd są, co robią.i z czego ży ją ?; Bo dosyć, prze
sta ć jest na t ć m ,,ź e tp są ludzie , któ->
r z y ,. w" pew nych w zględach , dla pe\y?
nych, muszą fcyflŁ bardzo u ż y te c z n i.. ."
W kaw iarni niegdyś czekinow atey ustał- już zupełnie zw yczay. dawania gratis •.piwa,.,*- natomiast* mającym prai gnienie dają.graiz\y bardzo, czystą wo
dę. S ku tk iem ,to jest zapewne: mocne
go praekonania• się , .ż e p rzy , odmianie pew nego gatunku .zabaw, .dawane gra-.
Zjjt . pi wft ko m ukoi w i e k - s z k o d ż ić . może,..
( C iągd alszy;p otem ).;.
Dozwala się drukoipać z warunkiem, dostawienia do Komitetu C e n z u r y s i e d m i u exem»larx%{
${9 mieysc praw em wyznaczonych* X. F. N> GoIańjJtL CzL Kom. Ce ui . nt
kat szj
hi
|Wf Sty U Hf) Ile i
u/i-.Wilnie. Wl Drukarni. XX. Pijarów* te
