Przedwojenna Tuczna - Józef Czapski - fragment relacji świadka historii [TEKST]

(1)

JÓZEF CZAPSKI

ur. 1925; Tuczna

Miejsce i czas wydarzeń Tuczna, dwudziestolecie międzywojenne

Słowa kluczowe Tuczna, dwudziestolecie międzywojenne, Żydzi, szlachta

Przedwojenna Tuczna

Nazywam się Józef Czapski. Urodziłem się 11 stycznia 1925 roku w Tucznej.

Rodzice moi w tej miejscowości się urodzili, dziadkowie w tej miejscowości się urodzili i ja też.

Przed wojną u nas było tylko 6 klas szkoły podstawowej i tę szkołę ukończyłem. A już za Polski Ludowej były wieczorowe kursy, chciałem dorównać dzieciom swoim, które pokończyły siódmą klasę, i też skończyłem.

[W Tucznej] murowanych w ogóle przed wojną nie było domów. Kryte wszystko było strzechą. Był taki system budowy, że obora razem z domem była łączona. Teraz tego się już nie robi, dom jest oddzielny, obora oddzielna.

Rodzice mi opowiadali, że przed I wojną światową i jeszcze w czasie wojny było kilku Żydów tutaj, mieli karczmę nawet. Ale długo nie byli, bo prawdopodobnie mieli taki gang gdzieś żydowski, że kradzione były konie i te konie tu były zatrzymywane u tych Żydów i dalej przeprowadzane. Gdzieś wyjechali oni z Tucznej. A jakim oni sposobem się u nas zatrzymali, nie mam pojęcia, bo to z dawna była szlachecka wieś. Nie było prawosławnych ani innych wyznań, tylko katolicy i czysto polskie rody szlacheckie. A skąd ci Żydzi się wzięli, to naprawdę nie wiem. Szlachta tu z północnego Mazowsza osiedliła się i wszystko to były rodziny szlacheckie, nie było żadnych rodzin mieszanych, tylko szlachta herbowa, każdy miał herb swój, Czapskich herb to Leliwa.

Data i miejsce nagrania 2005-09-01, Tuczna

Rozmawiał/a Wioletta Wejman

Redakcja Justyna Molik