4
Redaktorc : K. MAYR
London, 16, Red Lion Square.
Kunredaktoroj .•
W. Solzbacher, Germanio.
P. M. Carolfi, Italio.
P. J. A. Muffang, Francio.
J. Makara, Poiio.
Esperanto-Organo de
kun junula aldono
7 a - K o le k t o n° 5
Internacio Katolika
« La Juna Batalanto »
A p r llo 1 9 2 6
Administracio : Kapl.Wachowski 25, Feldstrasse, Elberfeld,
Germanio Ekspedicio :
Sama adresso.
La movado kontraŭ la kristanaj lernejoj en Hinujo
D e
Alb. A - J . YO NG , L o u v a ln , B e lg lo .
( O r i g i n a l a r a p o r t o p o r AT. 7K )
V
» D ep o st kelk a tem p o la k o n traŭ relig ia m ovado en Ĥinujo p lig ra n d iĝ a s. L aŭ nova teleg ram o el P ek in la reprezen- ta n to j de 27 sekcioj de k o n traŭ k rista- naj asocioj atak is la M in istro n de P u - b lik a In stru o , p o stu la n te la su b p re m a d o n de la lernejoj de la m isioj kaj la finon d e la « relig ia invado ». M in acan te ili p o stu lis, ke dekreto inalpermesanta la religian instruon estu p ^ b lik ig a ta in te rn e de tri tag o j. L a M in i|tro de P u b lik a
In stru o cedis al tiu poptulo I
ĉ i tiu inform o esta$ vere m alkviet- ig an ta. L a venko de tiuj ateistaj aso- cioji kontrajjd^l M in istro de ^ u b lik a Ins- truoMs^ttis <£ra^ĝera ne n u r p o r la evoluo . de 4a T?rtWanismo en Ĥ inujo, se<l ankaŭ kaj precip e p o r la ĥinoj ja m k rista n a j, kiuj estos m alh e lp a ta j en ilia agado.
T io estas tu te ev id en ta. T a m e n laŭ m ia opinio ekzistas a lia danĝero m in a c a n ta la tu ta n ĥinan po p o lo n . L a kontraŭ- k ristan aj asocioj furiozas kontraŭ la ek sterlan d aj lernejoj — la k ristan aj ler- nejoj — en Ĥ inujo : ili p ret^ p d a s, ke ili volas an stataŭ i ilin p er naciaj lern ejo j.
S en d u b e estus p referin d e, ke la ĥinoj stu d u en naciaj lernejoj aŭ u n iv ersitato j ; sed ĉar ni ankoraŭ ne havas sufiĉe d a naciaj lern ejo j, oni, tu te necese, devas konservi tiu jn de la frem d u lo j, se ni ne
volas lasti refali Ĥ ĵnujon en plej kom - p le ta n m alklerecon !
L a m em broj de tiuj k o n traŭkristanaj asocioj, kies plej g ra n d a p a rto estas u n iv ersitataj stu d a n to j, precip e de la U n iv e rsita to de P e k in , kun T sa i Yuen P ei je la kapo, b ed aŭ rin d e sukcesis konvinki la Ju n an Ĥ inujon, ke « la kris- tan o j estas m alsaĝ u lo j, m ortam ikoj de la m o d e rn a S cienco,(kun g ra n d a «S»).»
Ui forgesas, ke eij Ĥ inujo, tiu j, kiuj faris kaj povas fari « ion u tila n por la lando », preskaŭ ĉiuj estas kristanoj (p ro testan to j) revenintaj el G erm an u jo , A nglujo, A m eriko — kiel ekzem ple s-roj W e llin g to n K oo, C . T . W a n g , W u T in g
F a n g , A lfred S ze,d b tp . k tp . — Kaj se ĝis n u n n u r- ekzista’s tre m a lm u lte d a ninaj katolikoj, kiuj sukcesis p lib o n ig i la sorton de sia p a tro la n d o , la kaŭzo estas, ke la n o m b ro de la katolikoj in- telek tu lo j estas m alg ran d eg a. S ed venos tag o , kiam ĉiuj « sendiuloj »» de tu ta Ĥ inujo kliniĝos kun p ro fu n d a respekto an taŭ la k ap ableco kaj la ta le n to j de iliaj katolikaj sam lan d an o j : T ia m ili p e n ta n te d iro s .k e « sen re lig io la S c ie n c o , eĉ kun g ig a n ta « S »>, ne povas nin kon- duki al io », kaj ke « la katolikoj estas m em k o m p ren eb le sam e bonaj p atrio to j kiel n i... >».
Fi
T a m e n , se ni povas k ritik i la ofte ak rajn agadojn de niaj « sen d iaj » stu d - an to j, rila te al la relig ia in stru o , ni ankaŭ devas rek o n i, ke oni urĝe bezo- nas reform on de la sistem o n u n apli- k ata en kelkaj religiaj lernejoj en Ĥ inujo.
Ĉar m u lte d a lernejoj de la m isiisto j, speciale la lernejoj de e le m e n ta grado, estas treege p lip erfek tig in d aj laŭ scienca v id p u n k to . E k zem p le m i konas tre m ul- ta jn k rista n a jn le rn e jo in stitu to jn , kiuj n u r in stru a s la p reĝojn kaj la kateĥis- m on de m aten e ĝis vespere ! Eĉ p o r ni katolikoj tia m eto d o estas tu te neap ro - b in d a — ĝi estas rid in d a . R eform o estas necesa. L a in stru isto j devas, se ili volas eviti esto n tan dan ĝ ero n kaj ali- a rte realigi ra p id a n evoluon de la kato- ika ed u k ad o , kiom eble plej m u lte in s tru i la ĝ e n eralajn konojn. S en d u b e la re lig ia ed u k ad o estas esenca por la g eju n u lo j, sed ĉi tiu neceseco ne devas m alh elp i ilin , en p en etri «n la p rak tik a jn konojn.
S ed la m anko de perfekteco de niaj k rista n a j lernejoj ne estas la u n u a , pri- m itiv a kaŭzo de la nova m ovado in te r la ĥinaj stu d a n to j. E k zistas a lia pli pro- fu n d a kaŭzo : la troigita naciismo. V ere ne n u r la k o n traŭ k ristan aj stu d a n to j, sed ĉiuj ĥinoj, kiaj ajn ili estas, konsentas
Renkonto kun la Diablo
S k iz o d c P I E R R E V E R E M I T E , M a llo n g ig it e tr a d . W i l h S o la b a c h c r
Hieraŭ. sur la vojo al la katolika gazetara konferenco mi renkontis la diablon. Li estis elegante vestita : griza redingoto, m ola kolum o, senriproĉe faldita p an talo n o , rozkoloraj ŝtrum - petoj kaj lakŝuoj. Moke li ridaĉis al mi tra lia m onoklo.
« A1 gazetara konferenco vi iras ? H a h a h a ! K lopodu, kiom vi volas, vi m izeraj katolikoj ; tam en mi ku n p rem as al vi la gorĝon J J e n m ia pugno tiom m alm ola kaj forta. Gi fortike ĉir- kaŭligis al la katolikoj okulbandaĝon ; depost duona jarcen to ĝi ankoraŭ ne solviĝis. H o mi povas ligi ! »
R ap id em e li m ontris p e r sia bastoneto la p asan to jn : « Vidu tiun elegantan sinjoron I Li p o rtas ĝin, m ian okulbandaĝon. Li estas katolika, ĉu vi aŭdas : katolika. Sed li n u r abonas :u n u el M IA J ĵu rn alo j, kiu ĉiu m aten e plenigas liajn orelojn Jper la m okantaj kaj ata- kantaj artikoloj k ontraŭ eklezio kaj kristanism o ; ĉiun ĵaŭ d o n li ankaŭ portigas al si la hum or-
gazeton kun la pikantaj ĥŝercaĵoj kaj interesaj m alĉastaĵoj. Li avide rigardas la ilustraĵojn, legas ĝin, fine ĵetas ĝin en la p ap erk o rb o n , kaj de tie ĝi iras tra la tu ta dom o, estas legata de ĉiuj ĝis en la kuirejo. — l l o , la okulban- daĝo ! »
Ivelkajn paŝojn pli m alproksim e n u n p reteriris ju n a virino.
« V idu, jen la piulino, kiu ĉiutage iras al la m eso. T am en ŝi estas al mi ĥdela ab o n an tin o kaj Ĉiutage aĉetas ĉe tiu kiosko ne viajn, sed unu el m iaj ĵu rn alo j ; « la felietono kaj la skan- d alraportoj estas tiom interesaj. » i5 centim oj ĉiutage p o r ĵu rn alo — tio estas akvoguto, vi pensos. C erte, akvoguto estas preskaŭ nenio ; sed la am aso I P e r la i5 centim oj de tju viri- no kaj m ilionoj da aliaj mi konstruas la dom ojn, kiuj esta^ miaj prespalacoj, pagas kom postistojn kaj p resm aŝin o jn , rotacio -rap id p resilo jn , kiuj p e r telegrafo estas kunligataj kun ĉiuj ĉefurboj de l’m o n d o .... T iu bona katolikino, ankaŭ ŝi p o rtas la okulbandaĝon ! »
N u n ni pasis gazetkioskon, kie ĉiuj pasantoj ĉiu tag e ^ĉetas ĵu rn a lo n . S u r la m uroj estis an o n citaj la gazetoj haveblaj : L a okuloj de satano elŝprucis fajrerojn : c Je n , n o m b ru do viajn gazetojn, n o m b ru do ilin ».
Kaj silen te m i nom bris : « U n u , du, tri,
kvar, kvin. » Ĉi tio estis ĉio en la giganta urbo P a ris, el ili n u r u n u eliranta ĉiutage ! Mi estis kiel d isfrapita !’
(t Sed n u n n o m b ru m iajn ! » R apidem e lia bastoneto m ontris de unu gazeto al alia ; ĉiuj estis grandaj ĵurnaloj aperantaj ĉiutaĝe kun su rp resita alta eldoncifero. « Ai mi ap arten as ĉi tiu ĵu rn a lo p e r la ĉefartikolo, tiu p er la pikanta — m alĉasta, vi diros — feiietono ; en ĉi tiu troviĝas m iaj anoncoj, bonege esprim itaj in tim aj aferoj, mi d iras al vi ; en ei tiuj kvin jen m iaj ilustraĵoj, kom preneble vi ruĝiĝos : sed la legantoj am uze ridaĉas. Kaj ĉi tiu atako kaj tiu skandaleto, — tie belegaj atakoj k o n traŭ p astraro kaj m onahejoj ; — m ensogitaj, vi diros ; mi scias, sed ĉiam ili iom efik as.... Kaj ĉi tiuj fo lio j.... kaj tiuj k un interesaĵoj el ka- bared o kaj kino kaj am uzaj aferoj el la c mal- g ran d a teatro ».
K un la nom bro 43 li ĥ n e ĉesis ; la bastono m alleviĝis : « V idu, 43 laboras p o r m i, ui}u ĉi tiel, alia tiel, . . , Kaj la katolikoj legas kaj pagas centm ilope ĉi tiu jn m iajn ĵu rn alo jn . H o, tiu okulbandaĝo ; ĝi estas fortika ! »
Je n alproksim igis p astro. « Vidu, je n hom o,
kiu dim anĉon ĉe la prediko akre k o n traŭbatalis
m in ; p recip e la fino estis bela ; sed ĉu li p en -
sas, ke lia parolado kontraŭ mi kaj miaj agadoj
7 a Kolekto N° 5 / , K A T O L IK A M O N D O Aprilo 1926-
■ H 9 B 9 B H 5 5 9 B 5 H 9 B H E H B 5 9 9 B H H B 9 9 9 S 9 5 9 9 9 B 9 9 9 K 9 H 9 B 9 B 5 B
a d ira n te , ke « la k rista n ism o estas enkon- d u k ita en Ĥ inujon p e r la kanonoj kaj m aŝinpafiloj d e la frem daj im p e ria lista j potencoj. » — ĉ i tiu m alfeliCa koncepto estas g ra v u rita en ilia n sp irito n . T ia l ni vane povas sk rib i e n la ĥinaj Jurna- loj por p ru v i, ke la k rista n ism o estas ab so lu te se n d e p e n d a d e ĉiuj « im p eria- listaj potencoj», la idolanoj nen iam aŭs- kultos n in . L a plej efika m eto d o por m al- pliig i la k o n traŭ k ristan an m ovadon en Ĥ inujo estas la fortnado de katolika fiina hierarkio kun Eklezio de fiinujo. T u j kiam la in d iĝ en a p a stra ro form iĝas, Ciu m ala- m ikeco kontrafl la k ato lik a religio m ala- peros. T io estis la kazo de la B u d h ism o kaj de la M ah o m etan ism o . K om ence la ĥina popolo estis tre m a la m ik a kontraŭ la B u d h ism o , sed la vere ĥina karak- tero , kiun ĝi ak ceptis, facile sukcesis,
ke tu ta Ĥ inujo ĉirk aŭ p ren is ĝ in .
B edaflrinde la p lim u lto de la eflropaj m isiisto j, kaj precipe la francaj m isiis- toj kontraflagas la fo rm ad o n de m d iĝ e n a ĥina p a stra ro , kiel ili k o n tra ŭ a g a s-tiu n d e h in d a p a stra ro . L a ideo, devi kisi la m an o n de ĥ in a aŭ h in d u a episkopo, estas m a lsim p a tia al ili. Ili tim as la
«arogantecon de la o rie n ta n o », ĉar laŭ certaj francaj m isiistoj « la o rie n ta n o estas esence a ro g an ta ». L a ĥinaj aŭ eflropaj m isiisto j, kiuj kuraĝis lab o ri por form i in d iĝ e n a n k a to lik a n k ie ra rk io n , estas « ek zilitaj» . E k zem p le R. P . L eb b e, n ia ĝ en eraia p a stra gvidanto, kaj R. P . K am , ĥina je su ito , estas k o n d a m n ita j per siaj francaj su p e ru lo j, n en iam reiri en Ĥ inujon. R. P . G illes S. J . havis la sam an so rto n , ĉar li defendis la in d i- ĝ en an h in d u a n p a stra ro n .
K o n sid e ra n te tia n egoism on d e la ka- tolikaj m isiistoj m em , oni do ne povas esti su rp riz a ta , ke Ĥ inujo p o st preskaŭ kvin jarcen to j de m isiad o , ankoraŭ restas id o la n a I
Je n do, en kia situ acio troviĝas la kristartism o en Ĥ inujo. E s ta s tasko de la ju n a j katolikoj, kontraŭagi la egoistan k o n d u to n de la m isiisto j. E stas ilia tasko favori la form adon de k ato lik a in d iĝ en a h ierark io , ĉar estas ilia u n u a devo lab o ri p o r la realigo de la R egno de K risto su r la tu ta tero .
K a t o l i k a M o n d o
estas
la p l e j m a l m u l t e k o s t a
estas venko ? Li parolis pri elpelado de diablo, kiu estis m uta. H o , mi an k aŭ tiom m ute kaj silente laboras ; sed la bona hom o ankoraŭ tu te n e elpelos m in. H a h ah a , 197 personoj en tute estis en la preĝejo ĉe la p rediko ; sed m i, — h ah a, vidu ĉi tien ! »
E n densaj aroj — ĵu s estis laborfino — la hom oj p reterflu is ap u d la ĵurnalkiosko, la unuj h ejm en , la aliaj al la vagonaro ; ohcistoj, kon- toristoj, laboristoj — elegantaj kaj sim plaj hom oj, kaj ĉiuj, ĉiuj aĉetis ĵu rn alo n . D u vendistinoj ne
povis sufiĉe rapide doni la n u m ero jn . Ĉ iujn kvin m in u to jn biciklistoj p re te rra p id is kun pezaj novaj ĵu rn a lp a k a ĵo j, an k o raŭ freŝaj kaj m alsekaj de la presm aŝino.
« R ig ard u , ĉi tio estas alia predikejo ; m ia predikejo ; alia publiko, ĉu ne ? Cu la p astro iam havas tiajn amasoji} antaŭ si ? I<aj mi pre- dikas al ili p e f miaj 'ĵu rn a lo j ĉiutage, en ĉiu n um ero ĉi tie kaj tie frazeto p o r miaj celoj ĉiutage. Kaj tiu m izerulo p red ik as al siaj cent Ŝafetoj n u r unufoje en la sem ajno, dim anĉe.
H a h a , li ankaŭ portas la b an d aĝ o n a n ta ŭ la okuloj ; li tu te ne vidas, ke inter m ia kaj lia predikoj estas diferenco kiel in ter m aŝinpafilo d isĵetan ta centojn da pafaĵoj en la m inuto kaj pafarko m ezepoka, kiu n u r de tem po al tem p o fo rsen d as sagon. Li p ortas la bandaĝon, ĉar
Kio estos Hinujo morgaŭ ?
De pastro Vincent LEBBE, Lazaristo
( Daurigo )
K vankam k o n serv an te la tre viglan sen to n p ri la forto de la m ovado, p ri la
« ta jd o » d a ideoj, kiujn ili rep rezen tis, m algraŭ ĉio niaj ju n u lo j sen tis sin la m alp lej fortaj. D ecid in te ne cedi, m al- ŝ a ta n te siajn lern ejo jn , kiujn ili d ep o st n u n konsideris m alm o d ern aj, laŭ la ideoj kaj la in stru m eto d o , p le n ig ite je febra deziro havigi al sia lando la ekonom iajn arm ilo jn , kiuj ebligus bojkoti J a p a n u jo n ,
— ili serĉis tu ja n solvon. L a p li aŭ m a lp li k aŝita ĉefo de ilia tu ta m ovado, la fam a d irek to ro de la U n iv e rsita to de
P e k in , kiu kune kun M . A u lard prezi- d as la « F e d e ra tio n F ran co -C h in o ise d ’E tu d e s » ĝin d onis al ili : « O ni devas iri al F ra n c u jo tre m u ltn o m b re . N u r F ra n c u jo donos al ili kune kun libereco, k iu n ili n en iam havus en Ĥ inujo, vere racian kaj sciencan ed u k o n ab so lu te sen ig itan de ĉiu relig ia id eo . T ie oni ankafl diros al ili, kian socialan revolu- cion Ĥ inujo bezonas por reviviĝi, — tie oni ilin in stru o s pri tio » . (P a ro la d o de T ’sai Y uan P ’ei en Ĉ ao-H ing en som ero
1919).
/ K rom S in jo ro T s ’ai Y uan P e i, rektoro de la u n iv e rsita to , a lia hom o, la eksler- n a n to de M ontargis, L i Ĉe T se n g , kiu kun M . M o u tet (kom unista d e p u tito de L y o n , iam a advokato de M . C aillau x ) havas la vicprezidon de la « F e d e ra tio n F ran co -C h in o ise d ’E tu d e s », kreis deta- lan stu d o p ro jek to n , kiu p erm esu s al la stu d a n to j lib erig i sin p e r m a n la b o ro de ĉiu p atro n eco , de ĉiu fin an ca h elp o de la reg istaro kaj d e .la fam ilio. K aj la elm ig rad o al FranCujo kom enciĝis.
O ni esperis konduki tie n 20.000 : kaj la franca reg istaro , kiu prave vidis en tiu j ju n u lo j e sto n ta jn ag en to jn de franca in flu o , d o nis al ili su r siaj ŝipoj kon- sid e rin d a jn av an taĝ o jn . T a m e n la cifero n en iam pasis 2000.
Je n la kaflzo : D epost la d u a ja ro la financa situ acio de tiuj ju riu lo j, kiu de- kom ence jam estis tre av en tu raj, fariĝis k ritik a. L a fam a- p ro jek to , kiu ankaŭ ,en ilia ideo estis tu ta p ro g ram o , kom en- co de realiĝo de la so cialista idealo :
« A1 stu d a d o per m a n la b o ra d o » — m i-
vidu, li p reteriras apud la kiosko, ne trem ante kaj ektim ante. Li tu te ne vidas la dom eton, kiu forŝtelas de li ĉiutage anim ojn, anim ojn eĉ de infanoj ; — L asu lin plu prediki ; mi sukcesas.
B onege, ĉu ne ? »
Li tu te varm iĝis ĉe tiu longa, m oka parolado.
P o ste li flustrante kliniĝis ; « U nufoje, mi kon- fesas, mi ektim is la katolikojn. T io estis, kiam oni rabis fondaĵojn kaj preĝejoposedaĵojn, for- pelis ordenojn, senreligiigis lernejojn. T iam mi pensis : N un la katolikoj kuniĝos, starigos ankaŭ gazetarpredikejon, m ontros sian m izeron al la tu ta m ondo kaj laŭte elkrios siajn postulojn al la ŝtato. Sed mi ĉirkaŭligis al ili la okulbanda- gon duoble kaj trio b le fortike. Kaj ree okazis
— nepio. L a gazetaro restis sole en miaj m anoj, kun ĝia influo kaj ĝiaj m ilionoj. Ifo , tiu bela okulbandaĝo ! »
T iam li kun fanfarona gesto iom forŝovis la m onoklon kaj daŭrigis : « V idu, mi ne portas okulbandaĝon. Mi vidas h e le .,., H o, tiom hele ! P re c ip e u n u aferon mi kom prenas, kiun la ka- tolikoj neniam kom prenis. Mi estas fiera pri m ia gazetaro, mi faras ĉion p o r ĝi. Ĉ iujn, kiuj estas m iaj partianoj per iliaj celoj kaj klopodoj, tn i instigas, ke ili oferu m ilionojn p o r la gaze- taro . H o m ia ĵu rn alo ! Kiom m i am as kaj laŭ- das ĝin ! Kiel mi karesis ĝin p ro ĝojo, kiam ĝi
zere fiaskis. Ili estis kredintaj, ke ili
E ovus m alhavi la helpon de siaj parencoj aj de la registaraj stipendioj ; kaj nun- la duraj spertoj de la fabrikvivo, kune kun la bankroto de la B. I. C ., kiu en- glutis la ŝparojn de m ultaj ; kaj fine la ondo de senlaboreco en la jaro 1921 devigis ilin ĉesi.
E n tiu m izera horo iliaj rig ard o j ti- m em e d irek tiĝ is al la fam ilio , eĉ al la reg istaro ĝis tia m tio m k o n tra ŭ b a ta la ta de m u lta j. S ed d ep o st kelkaj . m onatoj la civila m ilito denove ap eris en Ĥ inujo, ĉie iom ete, kaj p e r m alfeliĉa okazo Ĉefe en tiu j provincoj, el kiuj venis la plej m u ltaj stu d a n to j. Iliaj gepatroj ĝ en erale a p a rte n a n ta j al la pli a lta b u rĝ a klaso- kaj m u ltaj eĉ al la m a n d a rin a aristo - k ratio , devis plej m u lte suferi ; ilia ri- ĉeco kaj p o litik a aŭ socia rango d estin is ilin unuavice al oferoj de la arm itaj rab o b an d o j m ig ran taj tra urboj kaj kam - p aro ; la kasoj de la provincoj kaj dis- * triktoj estis m alp len ig itaj per la m ilito . M allo n g e, nek fam ilio nek registaro- povis resp o n d i ilian alvokon.
N i rem em o ru ĉi tie , ke la plej m u ltaj el tiu j ju n u lo j foriris el Ĥ inujo en revo- lucia m ovado : en p a trio ta en tu ziasm o . N en iel ili p o ste povis decidi reveni h ejm en , kiel ili estis fo ririn taj : ili estis ĵu rin taj reveni n u r, kiam ili esto s bone p re p a ra ta j p o r la renovigo de la lan d o ,
— t. e. la so ciala revolucio.
N u n en ilia em b araso ili facile lasis gvidi sin p er la plej ekstrem aj kaj plej.
logikaj in te r ili : tio estis la m o m en to p o r ap lik i tiu n « d irek tan agadon », al kiu oni pelis ilin -d ep o st pli ol u n u ja ro . T ia m okazis la revolto en la S q u are du Bon MarchĜ en P a ris, kie la polico devis p ro te k ti la se k retario n de la ĥina am b a- sadorejo, de kiu ili en kunveno p o stu lis oficialan prom eson de reg ista ra h elpo, nom e de la « rajto de ĉiu ŝta ta n o je la vivo kaj je la stu d a d o ». O kazis kunve- noj, kie la revolvero p aro lis p li laŭte ol la p a ro la n to j — kaj fine la provo de atenco al la am b asad o ro m em . ĉ i cio ĉesis p e r la rem ig rad o de cen t de la plej fortaj kapoj kaj la finiĝo d e la eks- pedicioj de stu d an to j al F ra n c u jo .
(D aŭrigota)
r
denove gajnis grkndan sukceson po r mi ! Cri ja estas la brava portanto de m iaj ideoj kaj vortoj ; p er ĝi mia vorto parolas de kiosko al kiosko ; ĝi sonas en ĉiuj u rb p arto j ; ĝi aŭdiĝas en ĉiuj stacidom oj, en ĉiu rap id v ag o n aro ; eĉ la ŝipon su r la akvo ĝi atingas, ĉiujn ŝip o jn . Ĉie m i parolas p e r ĝi. Gi kuras de urbo al u rb o , de vilaĝo al vilaĝo, de dom o al dom o, de trinkejo al trinkejo. Ci tiu n universalan potencon la ka- tolikoj ne konas. H o , tiu bela okulbandago ! — »-•
Ni alvenis ĉe la dom o, kie estis la gazetara konferenco. Li legis la plakaton ĉe la po rd o , inviton al ĉiiij, p a rto p ren i je ĝi, kaj kiam mi m alferm is la p o rd o n , li rap id e rig ard is en la salonon, « T iu areto da hom etoj, ap en aŭ ses- dek ! Ili venkos m in ? Ĉu ili estas 3a « ĉiuj ? »
Moke li ekridegis.
Sed m i kurage rigardis en la vizagon de la im p e rtin en tu lo , kaj antaŭ o l. ferm i la pordon antaŭ li, mi diris : « La salono de la vesper- m anĝo de K risto estis eĉ pli m alg ran d a, Kaj tam en la sp irito kaj la forto, kiu ^eliris el ĝi, venkis vin. Mi kredas, ke la sp irito blovos.
T iam fine la katolikoj vidos hele ; la ban d aĝ o falos. Ili am os kaj subtenos sian gazetaron, fidele kaj oferem e, kaj ili adiaŭos viajn ĵurna- lojn . . . , T iam ankaŭ tie ĉesos via potenco !
Mi konfidas ! »
7 a Kolekto N° 5 K A T O L IK A M O N D O A prilo 1926
Eklezia Revuo
L a judoj. L aŭ plej nova statistiko ekzistas 13.463.000 israelidoj. Je n la
nom broj :
E ŭ ropo 8.497.000
A m eriko 3.64o.ooo
Azio 465.000
Afriko 388.ooo
A ŭstralio 23.000
J e n la nom broj el la eŭropaj landoj :
P o lu jo 2.900.000
R u su jo 2.750.000
R u m an u jo 800.000
G e rm a n u jo 63o.ooo H u n g a ru jo 400.000
ĉeĥoslovakujo 3oo.ooo
A nglujo 3oo.ooo
F ra n c u jo iS o.ooo
L ito v u jo i5 o .o o o N e d e rla n d o n 5 .o o o
T u rk u jo 100.000
G rekujo 100.000
Ju g o slav u jo 64.000
B u lg aru jo So.ooo
B elgujo 5o.ooo
Ita lu jo 45.000
S v isu jo 21.000
S k an d in av aj landoj 18.000
H isp a n u jo 4.000 -
L a nombro de la katolikaj indianoj en A m eriko estas nun 43.986. L a pastroj ĉe ili estas ĉefe je su ito j kaj O b lato j de la S e n m a k u la V irg u lin o M ario.
Koncilo 192.8 ? LaO la R om a ĵu rn alo
« T r ib u n a » la papo in ten cas inv iti por la ja ro 1928 E k u m en an (T u tm o n d a n ) K oncilon, kiu daflrigu la lab o ro jn de la V atik an a K oncilo 1870. O ni p aro las pri ĉ. 2.000 episkopoj Ĉeestontaj.
M isia kongreso de la. Societo de Jesuo.
S u b prezido de ilia g en eralo V la d im ir L ed ochow ski la jesu ito j en R om o a ra n - ĝis m isian kongreson. L a o rd en o havas en 32 provincoj kaj 4 vicprovincoj ĉ.
ig iĵo m em b ro jn .
L a katolika universitato dc Paris, 1’
« In s titu t C a th o liq u e » fine de la p a s in ta ja ro solenis sia n 5o ja ra n ju b ile o n . Ci estas fo n d ita 1875, ĉar la ŝtataj u n iv ersi- tato j fariĝis pli kaj p li a te ista j. ĉ e la fondo la In s titu to havis tri fak u ltato jn : ju ro , lite ra tu ro , scienco ; baldafl oni
ald o n is teologion. ĉ e la In s titu to in stru i’s e m in e n ta j profesoroj, ekzem ple la n u n a
K a rd in a lo - ŝ ta ts e k re ta rio G a sp a rri, la ek lezih isto riisto D u c h e n e kaj la p io n iro
de la fonetiko R o u sselo t.
E n Insulo M alta, b rita posedaĵo, la k ato lik ism o estas oficiala ŝ ta ta religio.
M ortis : K a rd in a lo Dalbor, ĉefepiskopo de G nesen kaj P rim a s de P o lu jo ;
K a rd in a lo Caglicro en R om o, el la o rd en o de la S alesian o j de D on B o s c o ;
K a rd in a lo B en llo ch y Vivo, ĉefepiskopo de B urgas, H isp a n u jo R ousselot.
ĉefep isk o p o Ciejdak de W iln a (V ilnius) 1923, kiam li estis ĉefepiskopo de M ohi- lev, la rusoj k o n d am n is lin je m o rto , ĉar li rifuzis fordoni ekleziajn p ro p raĵo jn . P e r in terv en o de la papo la k o n d am n o estas tra n s fo rm ita en ekziligon. P o ste li estis Ĉefepiskopo de W iln a. L i m o rtis en
P assa ic (N ew -Jersey) en A m eriko.
« Osservatore Romano », la duonoficiala org an o de la V atikano, p u b lik ig is du d etalajr. artik o lo jn sub la tito lo « D e la P a c a N oto d e B en ed ik to XV a ĝis la P a k to de L o carn o », m o n tra n te , ke la p o litik o p er la m izero de la n u n a m ond- situ acio ĉiam pli estas d ev ig ata evolui al la p aca ideo de la papo.
1 Ĉe la Vatikano estas fo n d ita sp eciala kom isiono p o r la religiaj interesoj de la rusaj katolikoj en kaj ekster la Sovet- resp u b lik o j. P re zid a s K ard in alo S incero.
L a nombro de la katolikoj en la tuta mondo estas lafl « C ath o lic D irecto ry
1926 » 324.328.408, t. e. en
Eflropo 190.779.213
A m eriko 112.760.764
Azio 15.416.563
Afriko 3.271.228
A flstralio 2.070.930
E n la B n ta Mondimperio vivas i5 m ilionoj 25 o . ooo katolikoj, el ili n u r 2.5oo.ooo en A nglujo kaj W ales. L a n om bro de la an- gle p a ro la n ta j katolikoj estas 43 m ilionoj
100.000.
E n H ungarujo la n o m b ro de la kato- likoj estas 5.600.000, t. e. 63,9 procentoj de la tu ta lo ĝ an taro .
L a Konkordato kun Rumanujo n u n estas p re ta . L aŭ ĝi la ŝtato ra jta s kontroli la posedaĵon de la kato lik a eklezio. N ovaj episkopoj devas esti rek o n ataj de la reg istaro . L a ekleziaj a d m in istra j dis-
trik to j estas a d a p ta ta j al la ŝta tlim o j.
L a deziro de la ru m a n a reĝo, ke li ricevu p o r la regiono d e T ra n silv a n io la rajto jn d e « A postola Reĝo de H u n - g aru jo » estas rifu zita de la p apo.
N eniu konkordato en ĉeĥoslovakujo. *Pra- g er P resse » sk rib as la 2 feb ruaro : « L aŭ inform oj, k iu jn ni ricevis en tiu afero, k o n k o rd ato kun la V atik an o ne estas p re p a ra ta nek in te n c a ta . L a ordigo de la rilato j in te r ŝtato kaj eklezio okazos en la sp irito d e recip ro k a lojaleco kaj sincereco ».
q beatigoj estas ano n cataj por la ja ro 1926 : A .E o u rn e r,B a rto lo m e a C a p ita n io , L u c ia F ilip p in e , M . A. C h eb re (m ortis iS85 en A bisenio kiel m artiro ), J . N . D u L a u , P .S . de la R ochefoucault kaj F . J. de L a R ochefoucault kun iliaj k unu- linoj en la m a rtira m o rto 1792 (F ra n c a R evolucio).
L a katolikoj dc la skandinavaj landoj solenos en n u n ja ra ju lio la 1100 ja ra n ju b ile o n de la k ristan iĝ o per la g ra n d a apostolo de la nordaj landoj S a n k ta A nsgaro.
Eŭkaristia Kongreso en Chicago. P a rto - p ren o s la m o n d k o n ataj k ard in alo j B our- ne (L o n d o n -W e s tm in ste r), F a u lh a b e r (M iinchen), Piffl (W ien).
L a germana « Katholikentag » okazos 22-23 aŭgusto en B reslau . T e m o :«l<risto la Reĝo ». O ni ankafl solenos la ju b ileo jn de la g ra n d a g erm an a k a to lik a p o litik isto Jo se p h G ttrres ( kiu naskiĝis antafl i5 o jaro j) kaj d e S a n k ta F ran cisk o de Assisi
(700-jara ju b ile o ).
L a « Semaine Sociale » de la francaj katolikoj okazos en ĉi tiu ja ro en L e H av re. O ni ankafl p aro lo s p ri la p rin - cipoj d e la K ristan ism o rila te al la in- te rn a c ia vivo.
L a 18 jara filino de la belga reĝo, M a ria osefa, kies b ald aŭ an fianĉiniĝon kun la
ro n p rin co de Ita lu jo anoncis la ĵu rn alo j, n u n iris en m onaĥinejon de la senŝuaj k a rm e litin o j.
La Katolika Pastra Asocio de Italujo solene p ro testis kontrafl la fafiistaj a ta - koj al K a rd in a lo -Ŝ ta tse k re ta rio G a sp a r- ri. L a sciigoj pri eksiĝo de K a rd in a lo G asp arri el lia ofico venis el faŝistaj fontoj kaj estas tu te neveraj.
El konfesoj de grandaj esploristoj
(De prof. Dr. Relnkc.Klel -4 - )
N u r m alm ultaj provcitaĵoj el la m ondrigardo de esploristoj ĉi su p re estis donataj ; ili sam sence facile povus esti m u lto b lig ataj. N u r ap u d e estu rim ark ig ite, ke mi m em depost 1899 en m ia libro « D ie W elt als T a t * ( « L a m ondo kiel faro »), a p e rin ta an tau la « W eltratsel » (M ond- enigm oj) de H aeckel (sepa eldono 192^), traktis la tem on sam sence kiel L ord K elvin. Sed, p o r paroligi alian vivantan b iologon, estu citataj jenaj eldiroj de D r. Ravvitz, profesoro de Vanatomio ĉe la B erlin a u n iversitato, kiu jn li faris en aŭ- gusto 1922 en du publikaj paroladoj pri n atu r- scienco kaj m o n d rig a rd o . L aŭ gazetrap o rto j li diris : L a laŭplaneco kaj ordo, kiujn la natures- p lo risto konstatas en tiu ĉi reala m ondo, m ontras al pli alta forto, al m orala m o n d o rd o , kiu estas ne senpere ekkonebla p er niaj sensoj, u nuvorte al Dio. P ro la relativecoteorio, pro space kaj tem pe lim igita m ondo, la biologo estas devigata al la ideo D io, dum ke la filozofio ĉi tie m al- suflĉas.
K
qin te r la n u n tem p aĵ natu resp lo risto j trovi- gas m ultaj « agnostikoj » (n eŭ tralu lo j), kiuj oku- pas sin n u r pri siaj faksciencoj kaj ne decidas pri VDia p roblcm o, ĉar ili sen p ere ne povus
percep ti D ion ; ke plue, pro la sam a facile kom prenebla kialo, kelkaj ani£as al ateism o, do la n atu rleg o jn deklaras la lasta kaj plej alta, kio ekzistas en la m ondo, estas sen d u b e. H aeckel estis la plej sukcesa profeto de tia ateism o.
P u b lik a d isp u to de iom a graveco fekestis pri parolado, kiun la hem iisto L ad en b u rg faris ipo3 dum n atu resp lo rista kunveno en Kassel pri la influo de fn a tu rsc ie n c o j al la m o n d rig ard o . La
• parolado, ne estan te tu te rifuzem a pri 1’kredo je D io, tam en k o n traŭ b atalas la kredon je nem or- teco. L ad en b u rg opiniis, ke oni ne scias, de kie venas la n atu rleĝ o j kaj tial ne m alrajtas, supozi K reinton ; sed plue li rim arkigas, ke tre m al- facila m ontriĝas la problem o pri p erso n a Dio el n atu rx ien ca v id p u n k to . Ni rajtu s, im agi al ni
M ondkreinton kiel ĉiopovan D ion, k iu n n i tam en n u n te m p e , t. e. post kreo de 1’m ondo, devus pensi n u r kiel korpiĝon de la natu rleĝ o j. Doni ĉiurilate kontentigan solvon de ĉi tiu problem o, sKjnvs al li neebla. N eniukaze li tiom p reten d as, kiom la teologo D avid F riedrich S trau ss, no- m inta D ion fantaziaĵo. Sed ĉiujn tieln o m atajn m iraklojn L ad en b u rg rifuzas.
E1 la m u ltn o m b raj respondoj, kaŭzitaj p er ĉi tiu paro lad o , eble tiu de A d alb ert von Ila n s te in , okazinta 1903 en H a n n o v er, estas la plej riinar- kinda. A. v. H a n ste in diras : « G uste la laŭle- ĝeco de l’m ondo estas ja la sola, kio pensulojn
de plej m alnova kaj nova tem poj e n tu te estas k o n d u k in ta al la ideo pri D io. La senteĝeco ne estus m iraklo, sed la leĝeco de 1’n atu ro , evoh\- a n ta kun n etu ŝeb la precizeco, jen estas la uni- ka, g ran d a, grandiozega m iraklo, kiu nin ĉiam denove devas rekonduki al la D ia ideo, T iy estas Ja la g ran d a eraro de ĉiuj m aterialistaj fllo- zofoj, lĉe ili ĉiam direktas siajn pafilegojn k o n traŭ la D ion de la infanoj, k o n traŭ la D ion, al kiu oni atrib u as hom ajn m alfortojn, kaj ke ili tuto ne p riaten tas la solidan D ian ideon de se- riozaj pensuloj, k ontraŭ kies sek retp len a, etern a rigardo. nen iu natu rscien ca fakto ion pruvi ka- pablas ».
Mi opinias, ke p er la tu ta ĵo de ĉi tiuj eldiroj la nin o k u p an ta p roblem o precize estas deflnita je n e : Ĉu la esploro de 1’n atu ro rezuitigas la ekzis- tadon de D ia estaĵo aŭ ne ? Ĉi tiun problem on ni nun deVos science trak tad i.
Sed neniel mi intencas, p er la cititaj vortoj de em inentaj viroj de kom ence ekfavorigi la k red o n je D io jp e r tia agado mi degradigus ĝin an taŭjuĝo.
Ankaŭ mi volas p er la citaĵoj ne enkonduki aŭto- ritecan kulton en la sciencon, sed n u r pli precize difini la p roblem on p er la juĝoj de tiuj natu r- sciencaj em in en tu lo j. E n la pli postaj ĉapitroj es- tos pli detale p ritrak tataj ĉ itiu d em ando kaj kelkaj pluaj kun ĝi interligitaj problem oj.
E w . B renken, B ochum (G erm anujo)
7 a K olekto N® 5 I<ATOLlKA M O N D O A prilo 1926 40
Don Sturzo, la ia m a g v id an to de la ita la K a to lik a P o p o la P a r tio ( « P opo- lari »), kiu n u n estas en A nglujo, p u b li- kigis en la « U n ita C a tto lic a » leterori al la ita la s tu d a n ta ju n u la ro , d ira n te , ke en te m p o , kiam la m alb o n o triu m fas,' kiam in tereso j p li v alo ras oi id e a lo j, kiam la relig io estas h u m ilig a ta al ser- v an tin o de p o litik a sistem o, la stu d a n - ta k ris ta n a ju n u la ro devas tro v i en la kredo, en la k u ltu ro kaj en la in te rn o de la p ro p ra anim o la forton al rezisto ; ke Ita lu jo estos sav ata, sed ke n u r la nova g en eracio sukcesos tio n .
L a faSistaj ĵurnaloj estas furiozaj kaj kaj p o stu la s, ke la pap o -ekskom uniigu D on S tu rzo -n , ĉar li d aŭ rig as sian poli- tik a n ag ad o n .
A n tila j Ihsuloj. L a k ato lik a m isio su- feras ankaŭ en ĉi tiuj regionoj g ra n d a n m an k o n de p astro j kaj m ono. L a estra- roj de la diversaj insuloj estas sufiĉe favoraj al la k ato lik aj m isiisto j, sed ili su b v en cias n u r iom en kelkaj in su lo j.
L a ĉefdieceso d e P o rt-o f-S p a in am p lek - s a n ta la in su lo jn T r in id a d , T o b a g o , G re n a d a , S t. V incent kaj S t. L u c ia en- havas 215.000 k ato lik o jn , sed 208.000 anim oj a p a rte n a s al diversaj p ro te sta n - taj sektoj kaj 106.000 estas id o la n o j.
N u r 80 p astro j la b o ra s in te r tiu popo- lam aso.
Manko de pastroj en Francujo. E n N acia K ongreso d e la k ato lik a p o straro oni sciigis la fakton, ke p li ol 3o pro- centoj de la p a s tra ro estas pli ol 60 ja ra j, d u m ke n u r 15 pro cen to j estas m a lp li ol 40 ja ra j. O ni sen tas la sek- vojn de la m ilito : 3100 pastroj m o rtis en la b a ta lo j. L a sem in ario j estis m al-
p le n a j.
Episkopo kaj aeroplano. L a g e rm a n a kolonio en la su d a m e rik a resp u b lik o B olivio d o n acis al la reg istaro okaze de la c e n tja ra ju b ile o de la sen d ep en d eco d e B olivio a e ro p la n o n . L a episkopo de S a n ta C ruz solene in aŭ g u ris ( b en ed ik - ciis) ĝ in . P o ste la episkopo kiel u n u a pasaĝero flugis en la a e ro p ia n o al sia loĝejo.
F ilni-U nuiĝo de la Germanaj K atolikoj fondiĝis en K o ln .
Francisko-poŝtmarkoj. P ro la 700-jara ju b ile o de S a n k ta E rancisko de Assisi
la ita la poŝto e ld o n as sp ecialajn ju b i- leo -m ark o jn je '20, 40, 60 C en tesim i kaj
1,25 kaj 5 L ire .
Atako al la religia libereco en Usono.
K elkaj gravaj sektoj p o stu lis, ke en ĉiujn ŝ ta ta jn le rn e jo jn estu en k o n d u k ataj de- vigaj b ib lio -le c io n o j. Ili d iris, ke tio n eĉ la katolikoj ne rifuzos, ĉar ja ankaŭ ili ak cep tas la b ib lio n kiel d ian revela- cio n . L a katolikoj d ek laris, ke ili kon- sen to s, sed n u r kondiĉe ke la katolikaj infanoj ricevu tiu n in stru o n de katolikaj in stru isto j eklezie ekzam en itaj kaj re- konitaj ; se ne, la biblio -lecio n o j estu s n u r p ro te s ta n ta p ro p aĝ a n d o . N u n venis n e a te n d ita h elp o . L a b a p tisto j kaj naŭ aliaj sektoj solene p ro te stis k o n traŭ la nova leĝoprojekto, kaj tia m a n ie re la le- ĝo ja m a k c e p tita de la R e p re z e n ta n ta
D om o estas rifu z ita p e r la S e n a to .
Katalika teatra movado en Francujo.
S am e kiel en G e rm a n u jo ankaŭ en F ra n - cu jo ekzistas klopodoj p o r renovigo de la te a tr o zel k ato lik a sp irito . J a m fondi- ĝ is tiu c e le sp eciala societo de g e ju n u lo j.
P re c ip e en N o rm a n d io la m o v ad o estas v ig la. N u n ĝi in te n c a s su b p atro n eco d e K a rd in a lo D u b o is fondi en P a ris p ro p ra n scenejon su b la tito lo « Bon- T h ĉ a tr e ».
' t •
TRA LA ESPERANTA MONDO
« Die Ostjront, M itte ilu n g s b la tt d e r sch leslsch en K&mpfer ftir V o lk erfried en u n d V olkersprache » ( L a O rie n ta B a ta - lejo, inform a b u lte n o d e la sileziaj b a ta - lan to j p o r in te rn a c ia paco kaj in te rn a c ia lingvo ) estas la tito lo d e ĉ iu m o n a ta ald o n o al la g rav a g e rm a n a p acifista s e m a jn a gazeto « D ie M en sch h eit » (L a H o m a ro ). Ĝin eld o n as ĉefe niaj kuraĝaj k u n la b o ra n to j el la Ik a g ru p o « F ra te c o » , B e u th e n . A dreso de la « O stfro n t » : B e u th e n O ./S ., K a ise rp la tz 5 n . A dreso de «M enschheit» ; AViesbaden, G a rte n s- tra sse 18. S p ecim en o j senpage.
N ovaj radio-kursoj : T o u lo u s e , F ra n c u - jo ; M oskva M G S P -S ( ĉ iu d im a n ĉ e ),
R u su jo .
E n la F rankfurta Roiro ( F r a n k fu r te r M esse ) E s p e ra n to havas la k v aran ran - gon en la lingvoj k o re s p o n d a ta j.
E n Dresden, kiel ja m en kelkaj aliaj u rb o j, la u rb k o n sila n ta ro d e c id is nom i s tra to n « Z am en h o fstrasse ».
Interhacia K atolika Unniĝo Esperantista ( I K U E ) havos sian 11-an kongreso en S p a .(B elgujo), aŭgusto 1926.
L a Oka B ra zila Kongreso de Espcranto okazos 9 ĝis 12 m ajo ig2Ĉ en V icto ria ( ŝta to E s p irito S a n to ). P re z id a n to de la O rg an iza K o m itato estas la ĝ en e ra la sek retario de la ŝ ta ta rtegistaro. L a in- v ito cirk u lero j en h av as la ŝ ta ta n ŝild o n kaj estas se n d ita j al ĉiuj k o m u n u m o j.
O kazos m eso p o r la katolikaj kongresa- noj d irita de L ia ĉ e fe p isk o p a M oŝto D . B e n e d ic to , kiu tia m p re d ik o s p o r E sp e ra n to . ’ !
« Esperanto Weekend Schools », t. e.
un u -aŭ d u tag aj kursoj da in teresaj serio- zaj prelegoj en E sp e ra n to , bone sukcesis en A nglujo. Ili estas rek o m e n d in d a j p o r ĉiuj la n d o j.
« Katolika Mondo » malperrnesita en la Sovctlandoj. K iel ni legas en « H e ro ld o » la ru saj E s p e ra n tis to j, al kiuj ĝis nun abo n o al n u r tre m a lm u lta j e k ste rla n d a j
Abonprezoj por la jaro 1926
LANDO
a m m
' Ab. kaj kotizo Kotizo sen K .-M .
duonjare jare duonjare [ Jare
Anglio 1
Australlo * 1/9
8 3 828
4 8 1 8Irlaodo j
Argentlno 1 5 p o 3 p 0 2 p o 4 p 0 1 p 0
Austrio 2 ,4 s 4 ,8 s 3 s 9 8 1.5 8
Eeiglo I
Lnksemburgo > 8 frs 15 fr 12 fr 20 fr 5 fr Franclo j
Brazilio 1.5 mr 3 mr 2 mr 4 mr m?
Cefioslovaklo 12 kr 20 kr 15 kr 30 kr 8 kr
Danio 1,5 kr 3 kr 2 kr 4 kr 1 kr
Cermanlo 1,5 mk 3 mk 2 mk 4 mk 1 mk
Hispanio 2 p 4
P2.5 p 8 p 2 p
Hungarlo 2.4 k 4 8 k 3 k 9
k1 .5 k
Italio 8 1 15 1 12 1 20 1 5 1
Jugoslavfo 18 d 35 d 25 d 80 d 15 d
Lltovio 3 1 6 l 4 L 81 2 1
Nederlando 0,75 fl 1.5 fl 1 fl 2 fl 0.5 f l '
Polio 2 z 4 z 2,5 z 5 z 1 5 zl
Rnmanlo 40 1 80 1 50 1 100 1 , 201
Svisio 1,8 fr 3,6 fr 2.4fr 4.8 fr 1.20 fr Usooo 0, 40 d 0,75 d 0,50 d 1 d 0.25 d
Rimarko: Nia ekspodicio havas enpagilojn por ciuj landoj Monsendojn oni adrosu al la naoia abonejo au senpere al unu el la supre nomitaj adresoj,
E sp eran to -g azeto j estis p e rm e s ita , n u n ra jta s ab o n i presk aŭ ĉiujn krorn « K a - to lik a M ondo» kaj « P o lic a E sp e ra ritisto » .
D u gravaj internaciaj gazetoj « L a R evue des M useeŝ », P a ris ( por arkeologio ) kaj « L a R evue de 1’U n iv e rs », P a ris ( p o r k o lek tan to j ) ak cep tis E sp e ra n to - p a rto n .
« D er Friedenskttmpfer » ( L a P a c a Ba- ta la n to ) estas la tito lo de la nova c e n tra o rg an o d e la k a to lik a p aca m ovado en G e rm a n u jo . E n ĝi k u n fan d iĝ is « K ath o - lische F rie d e n s w a rte », « IK A -S tim m en » kaj « K a th . d eu tsch -fran zo sisch e K orres- p o n d en z ». L a u n u a n u m e ro en h av as lo n g an a rtik o lo n p ri Ik a kaj E s p e ra n to d e k a p la n o H e u s e r ( E ssen ) kaj artik o - lon « E s p e ra n to kaj la p a c a m ovado » de s tu d k o n s ilisto B ren k en ( B ochum ).
K elkaj \urnaloj nacilingvaj rep resis el K. M . la L e te ro n de K a rd in a lo F e n e lo n kaj m a lg ra n d a jn n o to jn k u n in d ik o de la fonto. K iu el niaj legantoj estu s p re ta reg u le tra d u k i in te re s a jn a rtik o lo jn el
K . M . kaj p u b lik ig i en nacilingvaj ĵur- n alo ? O n i sk rib u al n ia k u n re d a k to ro S o lzb ach er !
N aciaj Esperanto-kongresoj. J e P e n te - kosto okazos la D u a N e d e rla n d a K on- greso en N y m eg en , la 17-a B rita K on- greso en H u d d e rsfie ld ( Y o rkshire ) la B elga K ongreso cn L a P a n n e , la K ata- lu n a K ongreso kun la F lo ra j L u d o j en S a n ta C olom a de F arries, la G e rm a n a K ongreso en M tinphen, la F ra n c a K on- greso en P a ris, la Ju g o slav a en M arib o r.
D o P en tek o sto estos E sp e ra n tista ' festo !
A te n tu n ia jn p o ŝ tk o n to jn !
A ŭ « trio : W ien i3o.55S, P ro f. W . A rnold, Z ug.
Ĉ e h o s lo v a k io : 303.692 ,JMorawsko-slov. banka, O lm ouc « Ika ».
G s r m a n io : K oeln 113.499, K ap. W achow ski, E .b erfeid .
P o lio : W arszaw a 190.809, K. M ayr, Z o u g .
N e d e r la n d o : 2121, K. M ayr, « Ik a» H o o fd d o rp S v is io : V II/1991 « Ika Z u g .
E n p ag ilo jn p etu ĉe E kspedicio de K. M. aŭ ĉe la sekretariejo en L o n d o n o .
N e ĉ i u j l e g a n t o j
e n s e n d is ankoraŭ la a b o n p rezo n por 1926.
E a ta s k o m p re n e b le , ke s e n ĉ e s a n liv e r o n d e K. M . n i p o v a s g a r a n tii nur al leg a n to j p a - gin taj la a b o n p rezo n . N e p a g in to ĵ e sta s do g e n tile kaj urge petataj e n p a g i sen p ro k ra ste sia n k o tiz o n .
Niaj Adresoj
R e d a k t o r o d e K .M . : K. M ayr, 16 R ed E ion S q u a ie , L ondon W C l .
R edaktoro d e J .B . : W . S o lzb ach er, H o n n e f a R h . Spiesgasse, G e im .
A d m in istr a c io kaj e k sp e d ic io : Kapl. B.
W achow skb Elberfeld, Feldstr. 24, Germ.
A n o n c o j: H u g o H e llw ig , B o c h u m , W e ih e rs tr.
61, G e rm .
A n o n ceto j-K o resp o n dado
P o r d u fo ja en p resiĝ o ĝis 20 vortoj 1 sfr. aŭ 4 resp o n d k u p o n o j. A n taŭ p ag o n ep ra kondiĉo.
K o b le n z . — S-o L eono F u n k en , delegito de U E A , F lo rin sm a rk t 7 a, kolektas P I bfl. kun m ontfervojoj kaj ties b ileto jn ( ev. su rg lsu ! ).
R esp o n d o s u n u fo je. ’
P r e s e jo : Imp» F .
