Wyrzucenie z mieszkania przy ulicy 3 Maja w Lublinie - Irith Hass - fragment relacji świadka historii [TEKST]

(1)

IRITH HASS

ur. 1931; Lublin

Miejsce i czas wydarzeń Lublin, II wojna światowa

Słowa kluczowe Lublin, II wojna światowa, okupacja niemiecka, ulica 3 Maja 8, matka, dziadkowie, rodzina i dom rodzinny, radio, konfiskata radioodbiornika, opuszczenie mieszkania, prześladowania Żydów, Niemcy

Wyrzucenie z mieszkania przy ulicy 3 Maja w Lublinie

Po pierwsze, słyszałam te ich kroki, może dlatego, że to duża [grupa] ludzi szła razem. To się słyszało bardzo, jak oni szli. Widziałam ich pierwszy raz u nas w domu, w mieszkaniu. Przyszli z rana do mieszkania i mówili po niemiecku. Wtedy jeszcze nie rozumiałam dużo i pamiętam, że moja mamusia była bardzo zdenerwowana, bała się, a moja ciocia z nimi rozmawiała. Oczywiście to nic nie pomogło, rozbili nam wszystko, cośmy mieli, [zabrali] radio. Nic strasznego [nie zrobili , ale [zachowywali się] dość agresywnie.

Jak oni wyszli, to od razu zaczęły mnie ubierać, sukienkę na sukienkę i powiedziały:

„Musimy już iść do babci i do dziadziusia.”. Prawie nic nie wzięły, to co każdy na siebie włożył i ja wózeczek z laleczką. Może jeszcze wrócili i wzięli furmanką, nie mam pojęcia jak to było. Mnie to nie interesowało, [miałam] wózek z laleczką [i] to było najważniejsze, [jeszcze] te najlepsze sukienki.

Był początek września, jak wyjechaliśmy, mieszkaliśmy u dziadziusia i babci przez miesiąc. Wszystko było w porządku, tylko tęskniłam za tatusiem. Na razie jeszcze nic nie czułam, nie tęskniłam do szkoły, mogłam robić to, co chciałam, patrzeć przez okno, bawić się lalkami.

Data i miejsce nagrania 2008-07-04, Lublin

Rozmawiał/a Tomasz Czajkowski

Transkrypcja Piotr Krotofil

Redakcja Weronika Prokopczuk