Nr. 14WVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBAC e n a e g z . 20 g ro s z y . Toruń, 7 lutego Roki
Cena ogłoszeń za miejsce milimetrowe na ko liimnie 9 łam. 15 gr. Reklamy za tekstem na stronie 44am. za miejsce milimetr. 30 gr., w tekście 50 gr.. na stronie l-szej 70 gr.
Ogłoszenia drobne wiersz napi
sowy 15 gr., każde dalsze słowo 5 gr. Przy ogłoszeniach skomple
towanych lub też przy specjalnym wyborze miejsca oblicz, w każdym wypadku do 20’i, nadwyżki.
Telefon administracji 402.
JZIElillllt POMORZA
PISFIO POLITYCZNE
POŚWIECONE OBRONIE 1N1ERESOW ROLNICTWA, BANDLD, PRZENITSŁO i RZENIOSŁA
Administracja przy ul. Różanej 5
Redakcja przy ul, Strumykowej
. Przedpłata miesięczna
\
wynosi w miejscu w ekspedycji zł 2.50; w ajencjach zł 2.75;
z odnoszeniem do d mu zł 3.-4 pod opaską wprost z ekspedycji w Polsce zł 3.—; zagranicą zł. 6.—
Redakcja nadesłanych rękopisów nie zwraca.
Telefon Redakcji 393.
o n m
Kalectwo
S p o łe c z e ń s tw o p o ls k ie W ie lk o p o ls k i i P o m o r z a z a c z a s ó w p a n o w a n ia p ru s k ie g o w je g o w s z y s tk ic h w a r s tw a c h b y ło p r z e n ik n ię te k o n ie c z n o śc ią s tw o r z e n ia je d n e g o o b o z u p o ls k ie g o , z d a ją c s o b ie in s ty n k to w n ie s p r a w ę , ż e r o z c z ło n k o w a n e n a p a r tje m u s ia ło b y u le c w w a lc e z p r z e m o ż n y m p rz e c iw n ik ie m . W o s ta tn im c z a s ie n ie w o li, a z w ła s z c z a p o d c z a s w o jn y o b ó z n a r o d o w o - d e m o k r a ty c z n y w z a b o r z e p ru s k im o d e g ra ł w y b itn ą ro lę , z s w o ją id e o lo g ja i ta k ty k ą p o s ia d a ł p e łn ą r a c ję b y tu i z d o b y ł d la s p r a
wy n a ro d o w e j n ie z a p r z e c z a ln e z a s łu g i. C z e m
się tło m a c z y , ż e te n s a m o b ó z p o u z y sk a n iu n ie p o d le g ło ś c i ta k g ru n to w n ie z a w ió d ł, ż e , c o
nie m o ż e d z iś ju ż u le g a ć ż a d n e j w ą tp liw o ś c i, je
go z n ik n ie c ie z p o w ie rz c h n i ż y c ia p o lity c z n e g o
pod o b e c n ą p o s ta c ią , je s t ty lk o k w e s t ją c z a s u ? B y z n a le ź ć * w y tlo m a c z e n ie fa k tu ta k s z y b
ko p o s tę p u ją c e j d e k a d e n c ji te g o s tro n n ic tw a , u p r z y to m n ijm y s o b ie w p ie rw , n a ja k ic h z a s a ^ d a c h o r g a n iz u je s ię p o lity c z n ie s p o łe c z e ń s tw o
w p a ń s tw a c h o u s tr o ju p a r la m e n ta rn y m . N ie w c h o d z ą c w s z c z e g ó ły , w y m ie n ia m ty lk o je d n ą z g łó w n y c h c e c h u s tr o ju p a r la m e n ta r n e g o , a je s t n ią p o d z ia ł s p o łe c z e ń s tw a n a u g ru p o w a n ia le w ic o w e i p ra w ic o w e . G d z ie te g o p o d z ia łu 7 n ie m a , ta m n ie m o ż e b y ć m o w y o p o lity c z n ie z o r - g a n iz o w a n e m s p o łe c z e ń s tw ie . K a ż d y z ty c h d w ó c h o d m ie n n y c h ś w ia to p o g lą d ó w , p ra w ic o w y i le w ic o w y , b e z is tn ie n ia d r u g ie g o o k a z a ć s ię m u s i d la p a ń s tw a s z k o d liw y m (w je d n y m w y p a d k u p r z y k ła d e m m o ż e |? y ć R o s ja carska, w d ru g im R o s ja bolszewicka), k a ż d y z n ic h p r z y istn ie n iu d r u g ie g o o k a ż e s ię w ie lc e p o ż y te c z n y m , n a w e t n ie z b ę d n y m c z y n n ik ie m r o z w o jo w y m w p a ń s tw ie . J e ż e li je d e n k ie r u n e k p r z e ją ł ro lę m o to ru w w o z ić p a ń s tw o w y m , d ru g i s p e ł
n ia ro lę h a m u lc a . Im ró w n ie j d z ia ła p a r a i k o n tr - p ą r a , te rn r ó w n ie js z y b ę d z ie ru c h w o z u . A k c ji p o tr z e b n a je s t r e a k c ja i n a o d w ró t, e w o lu c ja p r z e c iw s ta w ia s ie re w o lu c ji.
P o tr z e b ę ta k ie g o u k ła d u s ił p o o d z y sk a n iu n a s z e j n ie p o d le g ło śc i z r o z u m ia ły le w ic o w e s k ła d n ik i s p o łe c z e ń s tw a , z e rw a ły z h a s łe m je d n o ś c i n a ro d o w e j, w y z n a w a n e j w c z a s a c h n ie w o li, z o r g a n iz o w a ły s ię i d z ia ła ły k o n s e k w e n tn ie w e d łu g o g ó ln ie w E u ro p ie p r z y ję te g o ś w ia to p o g lą d u s o c ja ln o -d e m o k r a ty c z n e g o . N ie m o ż n a n a w e t s ię d z iw ić ta k ty c e p o ls k ie j le w ic y , ż e , i c h c ą c u z y s k a ć c o ś , ż ą d a ła w ie le . M u s ia ła o n a ’ b o w ie m p r z y p u s z c z a ć , ż e s f e ry p o s ia d a ją c e i ś w ia to p o g lą d k o n s e r w a ty w n y w y tw o r z y ró w - ■ n o c z e ś n ie p ra w ic ę , k tó r a s ię je j ś w ia d o m ie w y - | g ó r o w a n y m p o s tu la to m s k u te c z n ie p rz e c iw s ta w i.
T y m c z a s e m je s te ś m y ś w ia d k a m i ta k je d n o s tro n n ie w e d łu g z a s a d le w ic o w y c h s k o n s tru o - w a .ic g o u s ta w o d a w stw a , k o n s M u c ji. o id y n a c ji i w y b o r c z e j, u s ta w p o d a tk o w y c h , s o c ja ln y c h , p r z e r ó ż n y c h re fo rm i o c h ro n , ż e n a w e t le w ic o w i m in is tro w ie n ie b y li w s ta n ę ty c h u s ta w w y k o n a ć . W ó z p a ń s tw o w y z a n a d to s ie ro z p ę d z ił, a ż z b o c z y ł z p r o s te j d ro g i i w k o ń c u 1 9 2 5 ro k u
— u tk n ą ł w b ło c ie . D la c z e g o ? — B o b y ł ź le k ie ro w a n y i je c h a ł b e z h a m u lc a .
C z a s b y łb y n a jw y ż s z y , b y s p o łe c z e ń s tw o n a s z e w n ik ło g łę b o k o w p rz y c z y n y , d la k tó ry c h ró w n o le g le z o rg a n iz o w a n ie m p o ls k ie j le w ic y n ie z o rg a n iz o w a n o p o ls tie j p ra w ic y . P rz e c ie ż n a jle p sz y m d o w o d e m , ż e p ra w ic a w P o ls c e n ie is tn ie je je s t fa k t z a lic z a n ia d o p ra w ic y ta k ic h u g ru p o w a ń , ja k P S I... P iast* * i C h a d e c ję , o c z y w iś c ie w b re w w o li ty c h ż e g ru p i w b re w rz e c z y w is to ś c i. A c o p o z a te m i u g ru p o w a n ia m i n a z y w a sie u n a s p ra w ic ą ? S tro n n ic tw o C h rz ę ś ć . R o ln i
c e i N a ro d o w ą D e m o k ra c ję . S tro n n ic tw o rz e ś c . R o ln ic z e d o p ie ro p o o s ta tn im p rz e -
■u o w a n iu m o ż n a n a z w a ć z a c z ą tk ie m p o ls k ie j a w ic y . A le c z y m o ż n a N a ro d o w a D e m o k rac je ,
‘iia ja c n a w e t s a m a n a z w ę , u z n a ć z a p o ls k a ra w ic ę ? M o ż n a b y ja o k re ślić n a jw y ż e j ja k o w ico w a D e m o k ra c ję g d v b v ta k ie o k re ś le n ia
? b v ło w s e n sie u g ru p o w a n ia p o lity c z n e g o rd e m . F a k ty c z n ie t. z w . E n d e c ji n a s z e j d o p ra w ic y , a n i d o le w ic y z a lic z y ć n ie m o ta . W ie m , ż e lic z n i w y z n a w c y id e o lo g ji n a ro - 'o w e j d e m o k ra c ji te n fa k t u w a ż a ją z a z a le tę , k :Ó F a -i?h s tro n n ic tw o s ta w ia ja k o b y w y ż e j o d in n y ch s tro n n ic tw lu b n a w e t p o n a d p a rtja m i.
L e .:z d z iś c o ra z w ię c e j s z e rz y s ię w s p o łe c z e ń s tw e ś w ia d o m o ś ć , ż e m a m y tu d o c z y n ie n ia z g ru b a p o m y łk ą . U p ó r,’ k tó ry c e c h u je w y z n a w c ó w id e o lo g ji n a ro d o w o -d e m o k ra ty c z n e j. tło m a c z y się b y ć m o ż e te rn , ż e tru d n o im z ro z u m ie ć. c z e m u m a b y ć z łe w ro k u 1 9 2 8 to . c o b y -
o ta k d o b re w ro k u 1 9 1 4 . L e c z ż y c ie s tw a rz a ik ty s ilm e jsz e o d w s z e lk ic h d o k try n i ż a d e n ó r tu n ie p o m o ż e . M o ż e te fa k ty ż y c io w e n ie
^ e k o n aja lu d z i z a c ie trz e w io n y c h , fa n a ty c z - c h , lu b o s ta rc z y m u m y ś le , le c z p rz e k o n a ją 'z i d o b re j w o li i ty c h , k tó rz y z w y k li sw ó j w s i c z a s a m i p rz e w ie trz y ć z o b a w y p rz e d
Jak sądy polskie kwalifikują
działalność „Słowa Pomorskiego**
J<to i jakie ugrupowania tworzą Obóz Narodowy.
W „ S ło w ie P o m o rs k ie m ’' o g ło s z o n e z o sta ło u z a sa d n ie n ie d e c y z ji I. Iz b y k a rn e j S ą d u O k rę g o w e g o w T o ru n iu , d o ty c z ą c e z a tw ie rd z e n ia k o n fisk a ty te g o p is m a z d n ia 2 7 . 1 . 2 8 . z a a r ty k u ł p . t. „ P rz e ś la d o w a n ie o b o z u n a ro d o w e g o .
C h a ra k te ry s ty c z n y te g o „ u z a sa d n ie n ia * * je s t z w ro t, iż
^wiązek Ludowo-Narodowy nie jest jeszcze sam przez sic Obozem Narodowym, kolo którego grupują sie Chrz. Str. Rol
nicze, Nar. Unia Gosp., Stanu Średniego, Chrz. Demokracja, Zjednoczenie Ludowe, i wiele innych poważnych ugrupowań poli tycznych, które w swem działaniu politycz
nym dobro Narodu, jako całości stawiają ponad interesy grup i partji, a które oce
z a śn ie d z e n ie m . D la te g o w a rto z e s ta w ić p e w n e fa k ty , k tó ry c h d o ś w ia d c z e n ie d o s ta rc z y ło i w y c ią g n ą ć z n ic h o d p o w ie d n ie w n io sk i. W a rto o te rn p is a ć i m ó w ić p u b lic z n ie , b y i ty c h z a c h ę c ić d o w y p o w ie d z e n ia s w e g o z d a n ia , k tó rz y je s z c z e d z iś u le g a ją te rro ro w i, s z e rz o n e m u p rz e z p ra sę n a ro d o w o -d e m o k ra ty c z n ą .
Z a s a d n ic z y b łą d s tro n n ic tw a n a ro d o w e j d e m o k ra c ji o d c z a s u u z y s k a n ia n ie p o d le g ło śc i tk w i w a te m , ż e , trz y m a ją c sie k u rc z o w o z a sa d , k tó - r e 'b y ly d o b re w o k re s ie n a s z e j n ie w o li, w y p a c z y ło m y ś l p o lity c z n ą te j c z ę śc i s p o łe c z e ń stw a , k tó re j h is to ry c z n e m z a d a n ie m b y ło z o rg a n iz o w a n ie p o ls k iej p ra w ic y . W y s ta rc z y w y m ie n ić k ilk a d o w o d ó w . Skrajny szowinizm u p ra w ia n y p rz e z N a ro d o w a D e m o k ra c ję b y ł c e lo w y m p o d - i c z a s n 'e w ’o li ja k o p rz e c iw sta w ie n ie się s z k o d li- i w e m u k ie ru n k o w i u g o d o w e m u . U p ra w ia n y z a ś w w o ln e m p a ń s tw ie je s t w y s o c e s z k o d liw y m . ta k w p o lity c e w e w n ę trz n e j, ja k i z e w n ę trz n e j
; i ś w ia d c z y o n ie d o jrz a ło ś c i i n ie k u ltu ra ln o ś c i I s p o łe c z e ń stw a . P rz y p is y w a n ie s o b ie m ia n a p a
trio ty c z n e g o i re lig ijn e g o b y ło w ła ś c iw e , g d y is tn ia ł je d en ^ o b ó z m ię d z y p a rty jn y , je ś li to je d n a k w w o ln e m p a ń s tw ie c z y n i je d n a p a rtja . a in n y m ty c h z n a m io n o d m a w ia , je s t to n .e u c z c i- w o ś c ią , n a d u ż y w a n ie m ś w ię ty c h h a s e ł i s z k o d z e n ie m s p ra w ie n a ro d o w e j i re lig ijn e j.
S to s o w n ie zasadniczej opozycji w o b e c rz ą d ó w z a b o rc z y c h b v to u z p ę a d n ;o n e . w o b e c p o l
s k ie g o rz ą d u w s w y c h o b ja w a c h i s k u tk ac h m u s i sie z c z a se m o k a z a ć a n ty -'p a h stw ’o w e m .
L e c z te i in n e w y b ry k i N a ro d o w e j D e m o k ra c ji n ie s a g łó w n y m p o w o d e m z ła. k tó re to s tro n n ic tw o s p o w o d o w a ło .
P rz y o s ta tn ic h w y b o ra c h p rz e d la ty p ię c iu g ło s o w a liś m y w s z y s c y n a t. z w . „ ó sem k ę * * p o d e g id ą N a ro d o w e j D e m o k ra c ji, k tó ra w y s u n ę ła h a s ło ..je d n o ś c i n a ro d o w e j“ . W y s u w a ją c to h a sło , z re s z tą b a rd z o p ię k n e i w o b e c m n ie js z o śc i n ie m ie c k ie j k o n ie c z n e , z a p o m n ie liś m y , ż e ż y - je m y ju ż w w o ln e m p a ń s tw ie , ż e to h a s ło n ie w y c z e rp u je b y n a jm n ie j w s z y stk ic h , z a g a d n ie ń , n a k tó re w in ie n p rz y w y b o ra c h d a ć o d p o w ie d ź u ś w ia d o m io n y o b w a te l w o n n e g o p a ń s tw a . Z a p o m n ie liś m y p rz e d e w s z y s tk ie m o p o trz e b ie w y s u n ię c ia w y ra ź n e g o ś w ia to p o g lą d u p o lity c z n e g o , o c z e m n ie z a p o m n ia ły s tro n n ic tw a le w ic o w e . Ś w ia d c z y to o p o lity c z n e j n ie d o jrz a ło śc i s p o łe c z e ń s tw a . T a k s ie z d a rz y ło , ż e d z ię k i h a s łu : „ J e d n o ś c i N a ro d o w e j* * „ ó sem k a * * , a ra c z e j N a ro d o w a D e m o k ra c ja s ta ła się n a js 'ln ie js z a p a rt ją w c iała ch u s ta w o d a w c z y c h , a ta n a jsil
n ie jsz a p a rtja z a b ra ła s ię d o p ra c y u s ta w o d a w c z e j b e z w y ra ź n e g o p ro g ra m u p ra w ic o w e g o . S k u p iw s z y o o d h a s łe m n a ro d o w e m lu d z i o ró ż n y c h p o g lą d a c h , n ie m o g ła N a ro d o w a D e m o k ra
c ja w y s u n ą ć w y ra ź n e g o p ro g ra m u , n ie c h c ą c n a ra ż a ć s tro n n ic tw a n a ro z b ic ie . T o te ż i ta k ty k a n a te re n ie S e jm u m u s ia ła b y ć n ie w y ra ź n ą . T a k ty k a N a ro d o w e j D e m o k ra c ji p o le g a ła n a c ią g ie m la w iro w a n iu m ie d z y p rą d a m i w ło n ie i n a rtji i z a w ie ra n iu k o m p ro m is ó w z in n y m i n a r- 1 tja m i. N ie b ę d ę w y lic z a ł ty c h w y p a d k ó w , w k tó -
■ ry c h N a ro d o w a D e m o k ra c ja d la k o m p ro m isu
। g lo s o w a ła n ie ty lk o wbrew interesom n^od^kcji,
i w b re w zasadzie uszanowania prawa własności,
i a le n a w e t wbrew żywotnym interesom państwa.
niając owocną prace obecnego regimu zaj
mują wobec niego lojalną postawę."
O p in ję, k tó rą g ło s im y s tą le , ż e e n d e c ja b e z p ra w n ie i b e z c z e ln ie p rz e w ła sz c z a s o b ie m o n o p o l n a m iło ś c i O jc z y z n y , z o s ta ła w s p o só b k a te g o ry c z n y p o tw ie rd z o n a p rz e z a u to ry te t s ą d u p o ls k ie g o n a P o m o rz u , k tó re g o n ie m o ż n a i n ie w o ln o p o d e jrz y w a ć o s tro n n ic z o ść .
N ie s te ty , n a u c z k a , ja k ą u d z ie lił e n d e c ji S ą d o k rę g o w y w T o ru n iu , n ie w p ły w a o trz e ź w ia ją c o n a z a c ie k ły c h i z a ro z u m ia ły c h p ro w o d y ró w e n d e c ji, k tó rz y z a p e w n e w d a lsz y m c ią g u n a rz u c a ć s ię b ę d ą s p g ile c z e ń s tw u n a sz e m u i w s z y s tk ic h d o b ry c h p a try jo tó w , le c z n ie z a ś le p io n y c h n ie z a w iś c ią d o o b e c n e g o rz ą d u i je g o s z e fa , o d s ą d z a ć b ę d ą o d c z ci n a ro d o w e j i w ia ry .
Z ro z u m ia łe je st, ż e w ty c h w a ru n k a c h N a ro d o w a D e m o k ra c ja n ie m o g ła o d e g ra ć ro li p ra w ic y s e jm o w e j, c z y li s k u te c z n ie p re zc iw - s ta w ić s ię d e m a g o g ii z n a c z n ie b a rd z ie j z d e c y d o w a n ej le w ic y . J e ż e li w ię c w s z e lk a w in ę z a s to su n k i, ja k ie w P o ls c e p a n o w a ły z w ia ła s ię n a fe w ic e , w ró w n e j m ie rz e d o s z u k a ć s ię je j m o ż n a w te j c z ę ś c i p ra w ic y . T a k ty k a le w ic y n ie o k a z a ła b y się s z k o d liw a , g d y b y is tn ia ła p ra w i
c a , k tó ra b y d e m a g o g ic z n y m p o s tu la to m le w ic y p o tra fiła s ię p rz e c iw sta w ić . N ie c h c ę się ro z w o d z ić n a d ta k ty k a N a ro d o w e j D e m o k ra c ji p o w y p a d k a c h m a jo w y c h , k tó ra u rą g a w p ro s t z a s a d o m ś w ia to p o g lą d u p ra w ic o w e g o . N ie c h c ę te ż w y k a z y w a ć ja k N a ro d o w a D e m o k ra c ja b ro n ią o ś m ie sz a n ia s k u te c z n ie z w a la ła w s z e lk ie p ró b y z o rg a n iz o w a n ia z d ro w e j p o ls k ie j p ra w i
c y . (K o n se rw a ty s tó w , C h rz e śc ija ń sk ic h R o ln i
k ó w , M o n a rc h is tó w itd .)
P o w y ż s z e w y w o d y p o w in n y w s z y s tk im , k tó rz y m im o p a n u ją c e g o w y n a tu rz e n ia p a rty j
n e g o z a c h o w a li s o b ie trz e ź w y p o g lą d , w s p o s ó b d o s ta te c z n y w y k a z a ć , w ja k u je m n y s p o s ó b N a ro d o w a D e m o k ra c ja o d d z ia ła ła n a k s z ta łto
w a n ie sie s to s u n k ó w w m ło d e j p a ń s tw o w o śc i p o L k ie j. N im to z ro z u m ia ła z a in te re s o w a n a c z ę ść s p o łe c z e ń stw a , z ro z u m ia ł to M a rs z a łe k P ilsu d s k i. I c h o ć M a rs z a łk a o s p e c ja ln e s y m p a tie d la ś w ia to p o g lą d u k o n s e rw a ty w n e g o p o s ą d z a ć n ie m o ż n a, je d n a k s w y m p rz e m o ż n y m a u to ry te te m w y c ią g n ą ł z ru p ie c ia rn i m y ś l k o n s e rw a ty w n ą , b y n a te j p o d s ta w ie s tw o rz y ć n a re s z c ie w y ra ź n ą i d o ś ć s iln ą p o ls k ą p ra w ic ę . P o ls k a d o tą d k u le je n a s k u te k n ie d o ro z w o ju p ra w e j n o g i, trzeba ia postawić na dwóch rów nych nogach ~ o to z a ło ż e n ie M a rs z a łk a P ił
s u d sk ie g o . M a m y tu n o w y d o w ó d ro z u m u s ta n u te g o o p a trz n o ś c io w e g o W o d z a N a ro d u . O d s p o łe c z e ń s tw a M a rs z a łe k m u si s ię s p o d z ie w a ć p o p a rcia ty c h z a m ie rz e ń . P o n ie w a ż d z iś is tn ie ją c e j p s e u d o -p ra w ic y p rz e o rg a n iz o w a ć sie n ie d a , trz e b a p rz y sp ie s z y ć je j ro z k ła d i n a je j g ru z a c h z b u d o w a ć s iln y g m a c h p o ls k iej p ra w i
c y . J e ż e li w m ia rę to p n ie n ia o b o z u N a ro d o w e j D e m o k ra c ji i je j p o m o c n ic z y c h o rg a n iz a c y j n ie b ę d z ie p o s tę p o w a ć o rg a n iz o w a n ie p o ls k ie j p ra w ic y , to s iła rz e c z y n a s tą p i w z m o ż e n ie s ie p o l
s k ie g o ra d y k a liz m u . A ’e te m u n ie b ę d z ie w in ien M a rs z a le k P iłsu d s k i, le c z z a c h o w a w c z y o d ła m s p o łe c z e ń stw a .
T rw a ć w b ie rn o ś c i i le n istw ie p o lity c z n e m u fa ją c , ż e M a rs z a łe k w s z y s tk o z a n a s z ro b i i n a w e t z je d n o s tro n n y m ra d y k a liz m e m so b ie d a ra d e , n ie je s t g o d n e m d o jrz a ły c h i p a ń s tw o - w o -m y ślą c y c h o b y w a te li k ra ju .
Z o k a z ji z b liż a ją c y c h s ię w y b o ró w trz e b a so b ie z d a ć s p ra w ę , ż e przeorganizowanie i wzmocnienie prawicy je s t d z iś b o d a j, ż e n a j- w a ż n ie jsz e m z a g a d n ie n ie m p a ń s tw o w e m , a d o ś w ia d c z e n ia k ilk u le tn ie u c z ą , ja k s ta n d o ty c h c z a so w y o k a z u je s ie s z k o d liw y m n ie ty lk o d la p ro d u k c ji p o ls k ie j le c z d la c a ło k s z ta łtu p a ń s tw o w o ś c i p o ls k ie j.
Wacław Hulewicz,
P a p o w o T o ru ń s k ie , P o m o rz e .
Końlw portylniclQQ
O n e g d a j P o l. A g . T e l. p o d a ła w id o m o ś ć , k tó ra w z b u d z i z p e w n o ś c ią w s p o łe c z e ń s tw ie ż y w e z a in te re s o w a n ie , n a c o te ż w c a łe j p e łn i z a s łu g u je . M a b o w ie m sw ó j o b je k ty w n y w a lo r a p o n a d to rz u c a ta k ja s k ra w e ś w ia tło n a m e to d y p o lity c z n e p e w n y c h s tro n n ic tw , ż e n ie s p o s ó b p rz e jść p o n ie j d o p o rz ą d k u d z ie n n e g o .
O to n a 7 -m e m p o s ie d z e n iu p a ń s tw o w e j k o m isji w y b o rc z e j u z n a n a z o s ta ła w a ż n o ś ć L i
s ty N r. 1 3 — t. j. lis ty k o m u n isty c z n e j. P rz e w o d n ic z ą c y k o m is ji, p . C a r, p rz e d s ta w ił n ie z b ite d o w o d y , ż e lis ta n ie p o s ia d a w a ru n k ó w , w y m a g a n y c h p rz e z u s ta w ę . P o d p isy b o w ie m o k a z a ły s ię w z n a c z n e j c z ę ś c i a lb o sfa l- s z o w a n e m i, a lb o p o c h o d z ą c y m i o d o s ó b n ie u p ra w n io n y c h d o g ło s o w a n ia . W o b e c te g o p rz e w o d n ic z ą c y p o s ta w ił w n io s e k o n ie u w a ż n ie - n ię listy . W n io se k te n je d n a k z o s ta ł o d rz u c o n y ...
J e s t o c z y w iśc ie rz e c z ą n a d z w y c z a j in te re s u ją c ą , W ’ ja k i s p o s ó b s ię to s ta ć m o g ło , d z ię k i k o m u b ę d ą m o g li k o m u n iś c i ja w n ie u p ra w ia ć a g ita c ję w y b o rc z ą i s w ó j s ta n p o s ia d a n ia w p rz y s z ły m S e jm ie p rz y p u sz c z a ln ie z n a c z n ie w z m o c n ić .
W p a ń s tw o w e j k o m isji w y b o rc z e j z a sia d a ją , ja k w ia d o m o , re p re z e n ta n c i o ś m iu n a jw ię k sz y c h k lu b ó w’ p o p rz e d n ie g o S e jm u w m y ś l o d n o ś n e g o u s tę p u K o n s ty tu c ji. P rz e d sta w ic ie le k lu b ó w le w ic o w y c h g lo s o w a li, ro z u m ie s ię , p rz e c iw u n ie w a ż n ie n iu L is ty N r. 1 3 z e w z g lę d ó w d o k try n e r
s k ic h . c h o c ia ż d la ta k ie j P . P . S . n p . n ie m as z g ro ź n ie js z e g o w ro g a n a d k o m u n is tó w . P rz e c iw k o n im te ż z w ra c a s ię P . P . S . w a g ita c ji w y b o rc z e j n a jz a w z ię c ie j. P rz e d n ie b e z p ie c z e ń s tw e m k o m u n is ty c z n e m p rz e strz e g a ro b o tn ik ó w a ró w n o c z e śn ie p a ra liż u je p o s tę p o w a n ie R z ą d u , n a w e t w b re w d o w ’o d o m i u s ta w ie . J e st to je d e n z ty c h lic z n y c h o b ja w ó w p rz e p a ś c i, ja k a is tn ie je m ię d z y le w ic o w e m d o k try n e rstw e m a w y m a g a n ia m i ż y c ia , c o m ię d z y in n e m i s tro n n ic tw o m le w ic o w y m o d b ie ra w s z e lk ą p ra k ty c z n ą w a rto ść p o lity c z n ą .
Z in n y c h z n ó w p o w o d ó w , a n ie m n ie j z n a n y c h , p rz e c iw k o w n io s k o w i g ło s o w a ł p rz e d s ta w ic ie l K o la Ż y d o w s k ie g o . W ie le z a p e w n e u p ły n ie je s z c z e c z a su , z a n im d o c z e k a m y s ię z te j s tro n y ja k ic h ś p o w a ż n ie js z y c h d b ja w ó w lo ja ln o ś c i w o b e c p a ń s tw a . D la te g o g lo s p . H a rtg la s a n ik o g o w P o ls c e n ie z d z iw i, a n i n ie z a sk o c z y .
L e w ic a je d n a k w ra z z K o łe m Ż y d o w s k ie m n ie m a w k o m is ji w ię k sz o śc i. Z a te m w ja k i s p o s ó b w n io s ek u p a d ł? O to w te n s p o s ó b . , ż e p rz e d sta w ic ie le trz e c h s tro n n ic tw , a m ia n o w ic ie Z w . L u d . N a r., g ru p y p . S tro ń s k ie g o i „ P ia s ta w s trz y m a li s ię o d g ło s o w a n ia .... J e d y n ie re p re z e n ta n t C h . D . g lo s o w a ł z a w n io sk ie m .
Z d u m ie w a ją c e , a le p ra w d z iw e ! G d y b y ś m y n ie m ie li p rz e d s o b ą s p ra w o z d a n ia u rz ę d o w e g o tru d n o b y b y ło o c z o m w ła s n y m u w ie rz y ć . Z a te m N -D -c ji z p rz y le g ło ś c ia m i m a m y d o z a w d z ię c z e n ia . ż e k o m u n iś c i, n a jw ię k si w ro g o w ie p a ń s tw a i ła d u s p o łe c z n e g o , u z y s k a li z u p e łn ie s w o b o d n ą rę k ę w s z e rz e n iu s w e j' c z e rw o n e j tru c iz n y id e o w e j, ż e m a ją m o ż n o ś ć ja w n e g o d z ia ła n ia w y w ro to w e g o , ż e W re sz c ie m a ja u ła tw io n e w p ro w a d z e n ie d o p a rla m e n tu c z y n n ik ó w , k tó re , o b o k m n ie jsz o ś c i n a ro d o w y c h , p rz y c z y n ić s ię m o g ą n a jb a rd z ie j d o o s ła b ie n ia je g o s p ra w n o ści i tw ó rc z e j a k ty w n o śc i.
J a k z ro z u m ie ć , ja k s o b ie w y tłu m a c z y ć — to P iła to w e u m y c ie rą k , to b ie rn e , a le d la te g o w ła ś n ie w n a jw y ż s z y m s to p n iu p e rfid n e p o p a r
c ie . ja k ie n a jn ie sp o d z ie w a n ie j d la n ic h s a m y c h s p o tk a ło k o m u n is tó w a ró w n ie n ie sp o d z ie w a n ie d la c a łe g o s p o łe c z e ń s tw a — z e s tro n y N -D -c ji i je j n a ś la d o w c ó w ?
P o ja w ią s ię p rz y p u s z c z a ln ie ja k ie ś tłu m a c z e n ia , a le c z y m o g ą b y ć w z g lę d y , k tó re b y u s p ra v ie d liw ia ły * ak i p o s tę p e k ? A b y s o b ie fa k t te n w y ja ś n ić , trz e b a c h y b a s ię g n ą ć w n a jta jn ie j
s z e i n a jm ro c z n ie js z e z a k a m a rk i n a sz e g o n ie s z c z ę sn e g o p a rty jn ic iw a . trz e b a s o b ie u ś w ia d o m ić . ż e n ie m a rz e c z y , k tó re jb y N -D -c ja i je j s a - le liC ' n ie p o tra fT z ło ż y ć n a o łta rz u p a rtji.
W s o b o tę w y k a z a liś m y , ż e n a c a ło p a le n ie b o ż k o w i p a rty jn e m u s tro n n ic tw o to n ie w a h a się rz u c a ć n a jw y ż sz y c h w a rto ś c i m o ra ln y c h n a ro d u . N ie p rz y p u s z c z a liś m y n a w e t, ż e ta k p rę d k o s p a d n ie n a n a s p rz y k ry o b o w :ą z e k p u b lic y s ty c z n y w s k a z y w a n ia , ż e to s a m o s tro n n ic tw ^ d la d o g o d z e n ia s w o im c e lo m p a rty jn y m p o tra f p o ś w ię c ić la d s n o łe c z n y i w e w n ę trz n e b e z p ic c z e ń s tw o p a ń s tw a .
E n d e c ja b o w ie m , o b o k o b łu d n e g o h a sła k a to lic y z m u . p rz y s tą p iła , ja k w ia d o m o , d o w y b o ró w ró w n ie ż p o d h a słe m w a lk i z k o m u ’z m e m c o , m ó w ią c n a w ia s o w o , ie s t, p o d o b n ie ■ k z k a to lic y z m e m o b łu d n e m m o n o p o liz o w a li’ m id t w s p ó ln y c h c a łe j u m ia rk o w a n e j w ię k s z o ś c i sp o le c z e ń stw a . b o w a lk a z k o m u n iz m e m z s a m e g ’ 1 z a ło ż e n ia z n a jd u je s ię w p ro g ra m ie p o lity c z n e m
