SCENARIUSZ LEKCJI MUZYKI dla II etapu edukacyjnego
opracowany w ramach projektu
„Tworzenie programów nauczania oraz scenariuszy lekcji i zajęć wchodzących w skład zestawów narzędzi edukacyjnych wspierających proces kształcenia ogólnego w zakresie
kompetencji kluczowych uczniów niezbędnych do poruszania się na rynku pracy”
dofinansowanego ze środków Funduszy Europejskich w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój, 2.10 Wysoka jakość systemu oświaty
Warszawa 2019
SZKOLNY MUSIC BOX
DANUTA
JEZIOROWSKA
Redakcja merytoryczna – Zbigniew Wiertel Recenzja merytoryczna – Dorota Pękacka
Ignacy Ołów
Katarzyna Szczepkowska-Szczęśniak gnieszka Ratajczak-Mucharska Redakcja językowa i korekta – Altix
Projekt graficzny i projekt okładki – Altix Skład i redakcja techniczna – Altix Warszawa 2019
Ośrodek Rozwoju Edukacji Aleje Ujazdowskie 28 00-478 Warszawa www.ore.edu.pl
Publikacja jest rozpowszechniana na zasadach wolnej licencji Creative Commons – Użycie niekomercyjne 4.0 Polska (CC-BY-NC).
https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/deed.pl
Temat zajęć Dźwiękowy dom
Przeznaczenie dla: ucznia bądź uczniów (grupa do 10 osób) z SPE i dysfunkcjami intelektualnymi i z zakresu ruchu.
Czas trwania lekcji: zajęcia terapeutyczne – cykl zajęć przeznaczony jest na kilka godzin.
Cele
w wymiarze poznawczym – stymulacja wyobraźni, pamięci, koncentracji i podzielności uwagi, poszerzenie wiedzy o sobie;
w wymiarze emocjonalnym – aktywizacja emocji, wyzwalanie, wyładowanie emocji, wyciszanie, panowanie nad emocjami, uwrażliwianie, empatia;
w wymiarze społecznym – komunikowanie się i nawiązywanie relacji,
uwrażliwianie na innych, zmniejszenie poczucia izolacji, doskonalenie umiejętności pracy w grupie;
w wymiarze motywacyjnym – wzbudzanie motywacji do działania, pokonywanie niechęci do zmian, poprawa samooceny;
w wymiarze psychomotorycznym – kształtowanie spontanicznego ruchu i ekspresji, orientacji czasowo-przestrzennej, poprawa koordynacji ruchów, redukcja napięć.
Metody/techniki/formy pracy
śpiew, gra na instrumentach,
percepcja muzyki,
pogadanka heurystyczna,
praca w grupach/indywidualna, praca z tekstem muzycznym;
elementy arteterapii, biblioterapii, muzykoterapii.
Środki dydaktyczne
instrumentarium Orffa, pianino/inne instrumenty melodyczne,
utwory relaksacyjne, płytoteka z serii „The Mozart Effect Music for Children”,
kartonowy dom i materiały papiernicze.
Opis przebiegu zajęć 1. Faza przygotowawcza
Sprawy organizacyjne: powitanie muzyczne ucznia lub grupy oraz opiekunów.
2. Faza realizacyjna
Pogadanka – nauczyciel opowiada muzyczną bajkę „O krainie
dźwięków”:durowych (wesołych) i molowych (smutnych). Nawiązujemy do przedstawienia uczuć: smutku i radości. W dalszym ciągu nauczyciel
3
moderuje tok narracyjny na spotykanie się wszystkich w„Krainie wysokich i niskich dźwięków” (uwrażliwienie uczniów na poczucie tonalności i wysokości dźwięków) oraz w „Krainie presto i adagio” (zwrócenie uwagi na tempo). Każdy kolejny fragment lekcji wraz z prezentacją muzyczną powinien być przygotowany z odpowiedniąpercepcją nauczyciela na wynikające z tych opowieściemocje, zachowania i uczuciatowarzyszące uczestnikom zajęć. W dalszym ciągu opowieści, w trakcie poznawania tych krain dochodzi do kłótni pomiędzy dźwiękami –
rozmowa dotyczy tego, czego nie lubimy, co nam doskwiera.
Gra na instrumentach – nauczyciel pokazuje wszystkie omówione powyżej „Krainy”
w wariancie instrumentalnym,prezentując fragment znanej piosenki lub melodii, którą dzieci lubią (w zależności od umiejętności prowadzącego). Uczestnicy po takim pokazie mogą dotknąć instrument – wyrazić słownie swoje odczucia z tym związane (jeśli nauczyciel nie gra na instrumencie, posiłkuje się nagraniami dostępnymi w zasobach internetowych i przynosi instrument do pokazania lub też zaprasza na lekcję profesjonalistę lub „korzysta” z umiejętności ucznia zdolnego).
Wyklejanka – do każdej emocji w trakcie rozmowy dopasowujemy różne, wycięte kartoniki, symbolizujące emocje. Powstaje nam domek składający się z drzwi, dachu, okien – w zależności, gdzie umieścimy nazwaną wcześniej emocję.
Ruch przy muzyce – po poskładaniu domku z dźwięków uczestnicy zaczynają chodzić wokół niego podczas prezentowanej wcześniej melodii. Prowadzący, w zależności od możliwości grupy, moderuje grę na instrumentach (każdy uczestnik mógł go sobie wybrać wcześniej) pod względem tempa, dynamiki i artykulacji – zwracając na to uwagę wypowiadanymi słowami: presto-largo, forte- piano, długo-krótko itd.
Faza podsumowująca / Komentarz metodyczny
Formą zakończenia jednego spotkania, zajęć może być występ – mini koncert, przykładowo duetu fortepianu z fletem (osób prowadzących) z utworem muzyki klasycznej bądź fragmentem nauczonej piosenki. Cykl zajęć może być zwieńczony mini przedstawieniem, w którym role zostaną przydzielone uczestnikom
powieści – bajki muzycznej, którą da się stworzyć podczas kilku spotkań. Widownię będą stanowili opiekunowie, rodzice i znajomi, którzy uświetnią swoją obecnością i podniosą rangę takiego wydarzenia muzycznego.
Każda zauważona forma aktywizacji członków grupy lub dziecka podczas takich spotkań lekcji powinna być nagradzana. To najlepsza ocena takich zajęć, kiedy jej uczestnicy z chęcią do nich wracają i chcą nadal w nich brać udział.
4