3M 2C : 1T : Scenariusz lekcji

(1)

Dziedzictwo Al-Chorezmiego Scenariusz lekcji

Scenariusz lekcji

1 T EMAT LEKCJI :

Dziedzictwo Al-Chorezmiego.

2 C ELE LEKCJI :

2.1 Wiadomości:

Uczeń potrafi:

 podać definicję algorytmu;

 wymienić podstawowe symbole graficzne używane w schematach blokowych, tzw. skrzynkach (rodzaje skrzynek: graniczne, operacyjne, warunkowe, wejścia–wyjścia);

 podać sposoby prezentowania i zapisu algorytmów za pomocą:

 opisu słownego,

 listy kroków,

 drzewa algorytmicznego,

 schematów blokowych,

 pseudokodu.

2.2 Umiejętności:

Uczeń potrafi:

 omówić różnicę pomiędzy problemem algorytmicznym a niealgorytmicznym;

 przedstawić proste działania w postaci algorytmu liniowego;

 zapisać algorytm za pomocą poznanych notacji.

3 M ETODY NAUCZANIA

 pogadanka;

 elementy wykładu;

 metoda problemowa;

 metoda zajęć praktycznych.

(2)

4 Ś RODKI DYDAKTYCZNE

 prezentacja wykonana w programie PowerPoint: Prezentacja1; materiały dostępne w portalu www.programuj.edu.pl;

 zestaw zadań; materiały dostępne w portalu www.programuj.edu.pl;

 e-podręcznik, rozdział 1: Dziedzictwo Al-Chorezmiego; materiały dostępne w portalu www.programuj.edu.pl.

5 U WARUNKOWANIA TECHNICZNE

 pracownia komputerowa, projektor multimedialny (lub inne zastępcze urządzenie, np.

VNC).

6 P RZEBIEG LEKCJI

(3)

Dziedzictwo Al-Chorezmiego Scenariusz lekcji - rozwiązania zadań

Etap Zadanie Przebieg realizacji Uwagi do realizacji

Wprowa-dzenie Czynności

organizacyjne (5 min)

Rozwinięcie

Wprowadzenie pojęć algorytmu, działań algorytmicznych i niealgorytmicznych (10 min)

- podanie tematu lekcji i zaciekawienie uczniów jego treścią;

- nauczyciel może polecić odszukanie nazwiska Al-Chorezmiego w Internecie;

- wyjaśnienie tematu lekcji;

Prezentacja: slajd 1

- przedstawienie zagadnień, które zostaną omówione na lekcji, zaciekawienie uczniów jej treścią;

- dyskusja na temat, czym jest programowanie, z wykorzystaniem wiadomości, które na ten temat uczniowie powinni wynieść z gimnazjum;

- omówienie pojęcia algorytmu;

- wyszukiwanie przez uczniów przykładów działań algorytmicznych, które wykonują w życiu codziennym, przypomnienie algorytmów rozwiązywania wybranych typów zadań na matematyce;

- dyskusja na temat, czy wszystkie działania są algorytmiczne – wskazanie działań niealgorytmicznych;

- podsumowanie tego bloku: przypomnienie pojęcia algorytmu i jego znaczenia w życiu człowieka (bardzo wiele działań przez nas wykonywanych to działania algorytmiczne).

Prezentacja: slajd 3 E-podręcznik: strona 1.1

(4)

Koncepcje rozwiązywania problemów (5 min)

- omówienie pojęć: problem, analiza, projektowanie, programowanie;

- omówienie metodologii rozwiązywania problemów w następujących postaciach:

 analiza problemu,

 projektowanie,

 programowanie;

- omówienie modelu piłki baseballowej z wykorzystaniem animacji;

podsumowanie modelu piłki baseballowej – korzyści, jakie daje ten sposób realizacji projektu.

E-podręcznik: strona 1.2, animacja

Specyfikacja algorytmu (dane, wynik i sposób zapisu algorytmu) (5 min)

- wprowadzenie pojęcia specyfikacja algorytmu;

- zwrócenie uwagi na fakt, że specyfikacja algorytmu powinna posiadać informacje o danych wprowadzanych do algorytmu oraz o celu, jaki chcemy osiągnąć;

Prezentacja: slajd 5 E-podręcznik: strona 1.3, animacja

- przedstawienie problemu obliczania pola trójkąta;

- zapisanie posiadanych danych;

- zapisanie oczekiwanego wyniku (pole trójkąta);

- zapisanie wzoru Herona, z którego będziemy korzystać:

S= p(pa)(pb)(pc)

- gdzie p oznacza połowę długości obwodu trójkąta, czyli p = (a + b + c)/2;

- omówienie specyfikacji algorytmu (czyli tego, co wcześniej zapisaliśmy).

Własności algorytmu

(jednoznaczność, - przedstawienie żartu o informatykach:

Żart I

(5)

Pytanie: Jak długo informatyk myje włosy?

Odpowiedź: Aż skończy się szampon.

Wyjaśnienie: Na odwrocie

butelki od szamponu znajduje się następujący algorytm:

– zmocz włosy,

– nanieś szampon na włosy, – wymasuj głowę,

– spłucz głowę,

– czynności powtórzyć.

- analiza problemu programistycznych, który wystąpił w żarcie (dlaczego opisany algorytm nie był poprawnie wykonany)

- omówienie cech algorytmu:

 jednoznaczność,

 skończoność,

 zupełność,

 szczegółowość,

 uniwersalność.

(6)

Sposoby zapisywania

algorytmów (10 min) - wymienienie wszystkich sposobów zapisywania algorytmów; Prezentacja: slajd 8 - omówienie zapisu algorytmu w postaci opisu słownego na prostym przykładzie,

np. smażenie jajecznicy; Prezentacja: slajd 9

E-podręcznik: strona 1.4.1 - omówienie pierwszego sformalizowanego sposobu zapisu algorytmu w postaci

listy kroków;

- wyjaśnienie, na czym polega zapis w postaci listy kroków;

- omówienie sposobu zapisu algorytmów w postaci pseudojęzyka;

- poznanie przez uczniów pojęć pseudojęzyk oraz notacja;

- wyjaśnienie instrukcji przypisania jako najczęściej stosowanej w programowaniu;

- omówienie sposobu zapisu algorytmów w postaci schematu blokowego; Prezentacja: slajd 13 - zaprezentowanie elementów wykorzystywanych do budowy schematów

blokowych oraz ich działań;

- wyjaśnienie zasad budowania schematów blokowych;

E-podręcznik: strona 1.4.3, załącznik

- zapis algorytmu w postaci drzewa algorytmu;

- analiza algorytmu porządkowania trzech liczb w postaci drzewa.

Prezentacja: slajd 15 E-podręcznik: strona 1.4.4, animacja

odsumowanie Podsumowanie, zadanie pracy domowej

(opcjonalnie) (5 min)

- przypomnienie pojęcia algorytmu oraz poznanych notacji algorytmów. Prezentacja: slajd 8 Prezentacja: slajd 19

(7)

7 B IBLIOGRAFIA

[1] Gurbiel E., Hardt-Olejniczak G., Kołczyk E., Krupicka H., Sysło M. M.,Informatyka. Część 2. Podręcznik dla liceum ogólnokształcącego, WSiP S. A., Warszawa 2003.

8 Z AŁĄACZNIKI

8.1 Zadanie domowe:

Wypisz przykłady działań algorytmicznych i niealgorytmicznych. Uzasadnij, dlaczego podane przykłady należą do odpowiedniej grupy.

9 C ZAS TRWANIA LEKCJI :

1 x 45 minut