ozszerzony . Sagnowski i Wspólnicy spółka jawna, Kraków 2012
MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMA T PUNKT OW ANIA
Poziom rozszerzony OdpowiedziUwagiPunktacja za czynnośćza zadanie – za poprawne uzupełnienie wiersza tabeli: Wartości liczb kwantowych nlm 2s2 200 2p3 21–1, 0, 11.12 × 12 – za napisanie wzoru jonu i pełnej konfiguracji podpowłokowej jonu: Cr3+ , 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d32.111
a) za poprawne narysowanie wzoru elektronowego kreskowego z uwzględnieniem wolnych par elektronowych:
S C S
3.112 b) za podkreślenie wzorów wszystkich właściwych substancji: HCl, CCl4, NaOH, NaNO3, NaHCO3, CO2, CH3COOH, P43.21 – za poprawne podanie związku, wzorów tworzących go jonów i nazwę anionu: Wzór związku o budowie jonowejWzory jonów (kationów i anionów)Nazwa anionu Ba(OH)2 NH4Cl Ca(NO3)2
Ba2+ , OH‒ NH4 , Cl‒ Ca2+ , NO3
wodorotlenkowy
chlorkowy azotanowy(V)
Każdy niewłaściwie po-
dany związek powoduje utratę 1 pkt.
Podanie stosunków molo-
wych jonów nie podlega ocenie.
4.13 × 1 3
ozszerzony . Sagnowski i Wspólnicy spółka jawna, Kraków 2012 – za poprawny zapis równania reakcji jądrowej: a) 80200 11 24 79197 HgpAu+→α+ lub 80200 11 24 79197 HgpHeAu+→+ b) 80198 01 11 79198 HgnpAu+→+
5.12 × 1 – za pozostawienie wszystkich poprawnych określeń w danym punkcie: I. a) rośnie / jest stała / maleje b) rośnie / jest stała / maleje c) rośnie / nie zmienia się / maleje, rośnie / nie zmienia się / maleje II. a) rośnie / nie zmienia się / maleje b) rosną / są stałe / maleją c) rośnie / nie zmienia się / maleje
6.12 × 1 – za wskazanie poprawnej odpowiedzi: D7.1
– za poprawny tok rozumowania lub obliczenia – za równanie kinetyczne Na przykład: kV Vk
2 102 020204 022=⋅⋅ ⋅⋅==[0,4] [
α α[,] ,][,][,] [,]
β β
α αα 2a = 8, czyli a = 3 V Vk k
3 104 020204 022=⋅⋅ ⋅⋅==[0,2]αβ αβ
β ββ[,] [,][,][,] [,] 2b = 2, czyli b = 1 lub Szybkość reakcji rośnie 8 razy, gdy stężenie substancji A rośnie 2 razy, zatem wykładnik potęgowy w równaniu kinetycznym dla stężenia substancji A wynosi 3. Szybkość reakcji rośnie 2 razy, gdy stężenie substancji B rośnie 2 razy, zatem
wykładnik potęgowy w równaniu kinetycznym dla stężenia substancji B wynosi 1. 3 Równanie kinetyczne: V = k · [A] · [B]
Uczeń może oznaczyć wykładniki innymi sym
- bolami niż a i b.8.1 – za napisanie wzorów obu kwasów i podkreślenie właściwego wzoru: CHCOOH3, H2S9.1
ozszerzony . Sagnowski i Wspólnicy spółka jawna, Kraków 2012 – za podanie wzorów wszystkich cząsteczek i jonów: CH3COOH, CH3COO‒ , NH4 , NH3, H2O (NH3 ∙ H2O)
Jeżeli uczeń pominie amoniak, nie przyznaje
- my punktu. Jeżeli uczeń dopisze jony H+ (H3O+ ) i jony OH‒ ,
przyznajemy punkt. Jeżeli uczeń napisze tylko jony OH
‒ lub tylko jony H+ (H3O+ ), nie przyznaje- my punktów.
10.111 a) za poprawny odczyt wartości rozpuszczalności wraz z jednostką: Rozpuszczalność KNO3 w temperaturze 40°C wynosi: 62 g. Rozpuszczalność KNO3 w temperaturze 70°C wynosi: 138 g.
Dopuszczalny błąd odczytu wartości rozpusz
- czalności ± 1 g.11.113
b) – za metodę – za obliczenie i wynik z jednostką 138 g soli – 100 g HO – 238 g roztworu2
x g 150 g
x = 87 g mHO2 = 150 g – 87 g = 63 g 62 g soli – 100 g H2O
y g 63g
y = 39 g msoli wykrystalizowanej = 87 g – 39 g = 48 g
W razie innego odczytu niż w odpowiedzi należy przeliczyć zadanie zgod- nie z wartościami odczy- tanymi przez ucznia.
11.2
1 1
– za właściwe przypisanie tlenków wraz z poprawnymi wzorami: A.Mn2O7 B.MnO C.MnO2
12.111 – za poprawne uzupełnienie obu zdań: a) utleniające b) kwasowy
13.111
ozszerzony . Sagnowski i Wspólnicy spółka jawna, Kraków 2012 a) za podanie wzorów i barw zidentyfikowanych substancji: KMnO4 – barwa fioletowa K2CrO4 – barwa żółta
14.1 b) za poprawne uzupełnienie schematu doświadczenia wraz z podaniem obserwacji: I. AgNO3 NaNO3
II. AgNO3 NaCl
Obserwacje: W probówce zawierającej roztwór chlorku sodu wytrąca się (biały, serowaty, ciemniejący na świetle) osad.
Opis rysunku może być odwrotny:
W probów-
kach: azotan(V) srebra(I), a dodawane są badane sole. Wystarczy wska- zać, w której probówce powstaje osad. Brak uwzględnienia bar-
wy osadu nie powoduje utraty punktów
.
14.2 – za napisanie równania reakcji w formie jonowej skróconej: 2Al + 6H+ → 2Al3+ + 3H2 2Al + 2OH‒ + 6H2O → 2[Al(OH)4]‒ + 3H2
15.12 × 1 – za poprawną ocenę, czy proces zachodzi, oraz jej uzasadnienie: A. NIE, ponieważ wartości potencjałów standardowych wskazują, że jony Cr
3+ nie są w stanie zredukować jonów Fe3+ .
lub Tylko jony Cr
2+ mogłyby zredukować jony Fe3+ . B. TAK MnO4 + 8H+ + 5Fe2+
Mn2+ + 5Fe3+ + 4H2O
Lub inna poprawna odpowiedź odnosząca się do wartości potencjałów standardowych. W równaniu mogą być uwzględnione elektrony.
16.12 × 1
ozszerzony . Sagnowski i Wspólnicy spółka jawna, Kraków 2012 a) za poprawne uzupełnienie schematu doświadczenia: KOH(aq)KOH(aq) CuSO4(aq)FeCl3(aq)Cu(OH)2Fe(OH)3
17.113 b) za napisanie równania reakcji: Równanie reakcji I: CuSO4 + 2KOH → Cu(OH)2 + K2SO4 Równanie reakcji II: FeCl3 + 3KOH → Fe(OH)3 + 3KCl
17.22 × 1 – za poprawne uzupełnienie kolumny tabeli: Elektrolizer 1Elektrolizer 2Elektrolizer 3 Produkt procesu katodowegoH2H2H2 Produkt procesu anodowegoCl2Cl2O2 Wzór substancjiHClNaClNaOH
18.13 × 13 – za napisanie równania reakcji: 2Na2CO3 + 2CuSO4 + H2O → [Cu(OH)]2CO3 + 2Na2SO4 + CO219.111 a) – za napisanie równania odpowiedniego procesu: Równanie procesu utleniania: 3Fe2+ → 3Fe3+ + 3e‒ Równanie procesu redukcji: NO3 + 4H+ + 3e‒ → NO + 2H2O
Zapisy: 3Fe
2+ ‒3e → 3Fe3+
oraz Fe2+
→ Fe3+ + e są również punktowane.
20.12 × 14 – za dobranie współczynników stechiometrycznych: 3Fe2+ + 4H+ + NO3 → NO + 3Fe3+ + 2H2O20.21 b) za napisanie równania reakcji w formie jonowej: Fe2+ + NO + 5H2O = [Fe(H2O)5(NO)]2+20.31 – za wskazanie wzorów obu związków: 1. II 2. IV
21.111
ozszerzony . Sagnowski i Wspólnicy spółka jawna, Kraków 2012 – za poprawne sformułowanie wniosku: Wniosek I: Im wyższa rzędowość atomów węgla, tym łatwiej tworzy się rodnik.
lub Łatwość tworzenia się wolnych r
odników rośnie w szeregu: ∙ CH3 < 1° < 2° < 3°. Wniosek II: Im wyższa rzędowość atomu węgla, tym trwalszy rodnik.
lub Trwałość wolnych r odników rośnie w szeregu: ∙ CH3 < 1° < 2° < 3°.
Lub każda inna poprawna odpowiedź odnosząca się do rzędowości atomów węgla.
22.12 × 1 a) za napisanie równania reakcji addycji: CH2 CH CH2 CH CH2 + 2Br2 CH2 CH CH2 CH CH2 BrBrBrBr
23.1 b) za poprawny wzór półstrukturalny produktu: CH3 CH CH CH2 Cl
23.2 c) za poprawny wzór półstrukturalny monomeru: CH2 C CH CH2
CH323.3 a) za poprawne uzupełnienie schematu doświadczenia: etanol K2Cr2O7 + H2SO4
24.1 b) za poprawnie sformułowane obserwacje: Barwa roztworu zmienia się z pomarańczowej na zieloną lub niebieskozieloną lub niebieskofioletową lub szarozieloną.
Lub inne poprawne sfor- mułowanie barwy roztwo- ru przed i po reakcji.24.2
ozszerzony . Sagnowski i Wspólnicy spółka jawna, Kraków 2012 – za poprawnie uzupełniony wiersz tabeli: ReakcjaNazwa grupy funkcyjnejLiczba grup funkcyjnych Ahydroksylowa (wodorotlenowa)5 Baldehydowa (formylowa)1
25.12 × 12 – za napisanie równania reakcji: + CO2 + H2O → + NaHCO3
ONaOH lub 2 + CO2 + H2O → 2 + Na2CO3
ONaOH OH + 3HNO3 → + 3H2O
OH NO2
NO2O2N
26.12 × 12 a) za podanie obu nazw związków: szczawian potasu i alkohol metylowy (etanodionian potasu) (metanol)
Jeśli uczeń poda nazwę: szczawian dipotasu
, etanodionian dipotasu, również otrzymuje punkt.27.112 b) za narysowanie wzorów półstrukturalnych (grupowych) obu związków: COOH OH i CH3 COOH
27.21
ozszerzony . Sagnowski i Wspólnicy spółka jawna, Kraków 2012 – za uzupełnienie całej tabeli: C2H6C2H2C6H6 Budowa cząsteczkiprzestrzennaliniowapłaska Typ hybrydyzacji atomów węglasp3 spsp2
28.1 – za uzupełnienie całej tabeli: Barwa uniwersalnego papierka wskaźnikowegoNumery probówek żółtaI, III zielononiebieskaII, VI pomarańczowoczerwonaIV, V
29.1
– za metodę – za obliczenia i wynik z jednostką 1 mol kwasu – 60 g 0,5015 mola –
x g x = 30,09 g
3 g – 100 g roztworu 30,09 g –
y g y = 1003 g dg cm1003 100031,003g cm3
30.1
– za metodę – za obliczenia i wynik 23 jonów1 mol – 6,02 ∙ 10 17 x moli – 6,02 ∙ 10 jonów ‒6 x = 10 mola l‒6+ ] = 10 mo[H 3 dm +‒6 pH = – log[H] = – log 10 = 6
31.1
– za podanie wzoru jednego spośród poniższych tlenków oraz określenie wpływu na odczyn: wzór tlenku:
NO2, SO2, SO3 wpływ na odczyn gleby: zakwaszenie
32.1